Vreemde waarschuwingen
de hoeren uit Oost-Duitsland
drijven
KAPPIE EN HET DRIJVENDE WOUD
Eerste etappe; vervoer van zand naar bressen
Daarna komt het haanherstel
Meer Nederlanders naar Amerika?
Geen arbeid voor 14-jarige meisjes
EINDE VAN DE MILITAIRE
HULPVERLENING
IN ELK GEVAL LACHEN DE RUSSEN
Tegenstrijdige maatregelen
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WOENSDAG 18 FEBRUARI 1958
Zivaluwe's spoordijk herrijst
(Van een onzer verslaggevers)
U MOET het eens proberen om van het station Lage Zwaluwe over de
spoorlijn naar de Moerdijkbrug te lopen! Het is onmogelijk, want overal
zijn diepe en minder diepe ravijnen. Over tientallen meters is de spoor
dijk ondermijnd. En boven de gaten hangen, verwrongen en verbogen,
de rails. Het is met de vorst zelfs levensgevaarlijk om er te lopen, want
men weet niet waar men zijn voet zet. Er zijn plaatsen waar het ijs maar
een vliesje op het zand vormt, maar er zijn ook leemten in de lijn,
welke onder het ijs ongeveer zes a zeven meter diep zijn.. Bij het 2ien
van al deze ravage vraagt men zich af of het mogelijk is, dat de Zuid-
Noordverbinding op Maandag 9 Maart a.s. weer intact zal zijn. De ravage,
welke aan dit gedeelte van de lijn BredaDordrecht is aangericht, grenst
aan het ongelooflijke. Maar ondanks alles hopen de Nederlandse Spoor
wegen, welke in hun vaandel het devies „Veilig, Vlug,.Voordelig" voeren,
toch nog tijdig klaar te zijn. Het is te hopen dat het lukt!
Wanneer men van de Rijksweg rechtsaf
slaat naar het stationnetje Lage Zwaluwe,
dan ziet men niets dan ellende:- door de
golfstroom weggeslagen huizen, vernietigde
stallen, waarin veel vee omkwam, ontwor
telde bomen en gaten in de spoordijk. De
woedende kracht van de golven, welke al
maar kwamen aanrollen uit de diepe bres
aan de Westzijde van de Moerdijkbrug,
hebben veler bezit in een ogenblik vernie
tigd. En de spoordijk werd ook niet ge
spaard. Tientallen gaten werden in deze
dijk geslagen, waardoor grote schade werd
aangericht aan de spoorlijnen, aan het bo
vennet en de seinpalen. Het eerste gat is
geslagen nabij het station. Nijvere handen
hebben het reeds gedicht. Maar wat men
verder nog ziet, tart alle beschrijving. Het
stationsemplacement is danig ondermijnd.
De-rails liggen schots en scheef door elkaar
en een compleet stel goederenwagons is in
de diepte gezakt, doordat het water het
zand onder de lijn wegspoelde.
Maar aan dit emplacement denkt men nog
niet. Dat is van later zorg. Hoofdzaak is,
dat de twee lijnen voor het normale verkeer
zo spoedig mogelijk vrij komen. Wanneer
men daarin slaagt, dan zal de „electrische"
weer over de Moerdijkbrug kunnen daveren
en dan zullen de reizigers voor Dordrecht,
Rotterdam en Den Haag niet meer de grote
omweg over Den Bosch en Utrecht behoeven
te maken. Er zullen heel wat werkuren no
dig zijn om dat te bereiken!
In een bres van ongeveer 150 meter
breedte zagen we onder het ijs een mate
riaalwagen staan van een wegenbouwer, die
werkzaamheden verrichtte aan de Rijksweg
Deze wagen was door de stroom meege
sleurd en tot stilstand gekomen in het gat
van de dijk.
Fantastisch groot is de schade, welke is
aangericht aan deze spoorwegverbinding,
vooral ten Zuiden van de brug. Maar de
tientallen kleine en grote galen moeten
gedicht worden. Dat is het devies! Daaraan
is men nu met alle beschikbare arbeids
krachten bezig. Natuurlijk kan men er geen
te groot aantal inzetten, want dan zouden
de werkers elkaar in de weg lopen. Hon
derden wagons met zand. aangevoerd uit
Breda, worden dagelijks gelost. Het is een
op en neer gaan van zandtreinen, die de
wagons op het Zwaluwse emplacement
brengen. Met rangeerloeomotiefjes worden
de volle wagens tot vlak bij de gaten ge
reden, waar ze <joor nijvere handen gele
digd worden. Zandschuivers brengen het
witte zand dan in de bres,' waarbij arbei
ders de behulpzame hand bieden om het
zand op de juiste plaats te brengen.
Wanneer men de bressen volgestort heeft,
Geen verkiezingen voor de
Utrechtse gemeenteraad
De in de Utrechtse gemeenteraad verte
genwoordigde partijen zijn er in onder
ling overleg toe gekomen te overwegen om
op 14 April slechts 39 candidatcn voor de
gemeenteraad te stellen (overeenkomende
met het aantal leden van de Utrechtse ge
meenteraad), waardoor deze 39 candidaten
dan bij enkele candidaatstelling gekozen
zullen zijn.
Dit denkbeeld is gerezen, omdat het zeer
waarschijnlijk is, dat de behandeling van
de grenswijzigingsproblemen door de Sta-
ten-Generaal nog dit jaar zal geschieden,
waardoor toch de gemeenteraad van het
vergrote Utrecht zal moeten worden geko
zen. De op 27 Mei a.s. te verkiezen Utrecht
se gemeenteraad, die eerst in September
zitting zal nemen, zou daardoor slechts eni
ge maanden kunnen fungeren. Weliswaar
7.u]lcn de vacatures door overlijden of be
danken niet aangevuld kunnen worden wan
neer de verkiezing bij enkele candidaatstel
ling geschiedt, maar hiertegenover staat
zo menen de in de raad vertegenwoordig
de partijen dat extra moeite en geld
worden uitgespaard. Uiteraard kan van uit
voering van dit denkbeeld slechts sprake
zi.in, indien andere groeperingen geen can
didatcn stellen. Zouden zij dat wel doen,
dan zouden de politieke partijen genood
zaakt zijn ook gewone candidatenlijsten in
te dienen.
Een 101-jarige te Hilversum
Mej. H. Verschoor, wonende aan de
Veerstraat' in Hilversum en de oudste in
woonster van radiostad, wordt morgen 101
jaar. Zij geniet nog een goede gezondheid.
Vervoersstaking te ParUs. Employé's van
«Je Parijse ondergrondse en van de busdiensten
ïijn vanochtend plotseling in staking gegaan,
om aan nun eisen tot loonsverhoging kracht
frij te zetten. Duizenden Parijzenaars moesten
paar hun werk lopen. De meeste diensten op
de Pari.ise voorsteden moesten geheel worden
gestaakt.
dan beginnen de moeilijkheden pas. Dan
moet men de spoorrails op de juiste hoogte
brengen. Dat is een omvangrijk werk. Maar
het is niet het enige, want ook de boven
leiding en de seinpalen zullen hersteld moe
ten worden. Sommige van die palen staan
schots en scheef door elkaar en andere zijn
geheel weggeslagen. Ook aan de seinhuizen
mankeert nog wel het een en ander. Neem
bijvoorbeeld de post even buiten het station
Lage Zwaluwe in de richting Dordrecht.
Die is ontzet en de trap is geheel wegge
slagen. Met moeite kon de wachter na de
rampzalige nacht- uit zijn benarde positie
worden verlost. Onder hem kolkten de
woedende golven, welke door de Noord
wester storm landinwaarts werden gedre
ven.
Van 's morgens vroeg tot 's avonds laat
en als het moet in de nachtelijke uren wer
ken de stoere arbeiders onvermoeid voort.
Er is momenteel aan deze kant van de brug
ongeveer tweehonderd man personeel in
gezet: technici van de N.S., rangeerders en
dijkwerkers.
Om al deze mensen van eten te voorzien
is niet eenvoudig. Maar ook dat komt voor
elkaar. Vlak voor de restauratie van het
nog intact zijnde stationsgebouw is een
keukenwagen geplaatst, waarin dagelijks
ongeveer tweehonderd maaltijden worden
klaar gemaakt plus de nodige kopjes koffie
en borden snert. De heer K. Spilt, de res-
Tientallen arbeiders zijn bezig met het los
sen van de wagons zand, die aangevoerd
worden om de galen in de spoordijk te
dichten.
taurateur van het station, zwaait daar de
scepter en hij waakt er over, dat de wer
kers niets te kort komen.
Rond het station zijn vele woningen ver
woest. De meeste zijn "onbewoonbaar. Muren
en alles is er uitgeslagen en met de grootste
moeite hebben de bewoners van deze hui
zen zich in de nacht van Zaterdag op Zon
dag. 31 Januari op 1 Februari j.l. kunnen
redden.
De vloed heeft haar vernietigende werk
gedaan. Thans is men weer aan de weder
opbouw bezig en hoopt men. dat men bin
nen afzienbare tijd de uiterlijke sporen van
deze stormramp zal kunnen uitwissen..!.
(Advertentie)
PA S T I E= S
Oostduits-Egyptisch verdrag
in voorbereiding
Volgens kringen te Bonn die in verbin
ding staan met Oost-Duitsland, is verno
men dat Egypte en Oost-Duilsiand op zeven
Januari een geheim militair ontwerpverdrag
zouden hebben vastgesteld.
Bij deze ontwerpovereenkomst zou zijn
bepaald dat Oost-Duisland wapenen aan
Egypte zal leveren en een militaire missie
naar "Cairo zal zenden. De wapenleveran
ties zouden 30.000 karabijnen en 300. stukken
tankafweergeschut omvatten.
De training van het Egyptische leger zou
geschieden door een afvaardiging van
tachtig Oostduitse officieren die een oplei
ding in het Russische leger hebben gehad.
Uit dezelfde bron wérd. vernomen dat fret-
ontwerpverdrag in hoofdzaak een militair
karakter, zou dragen, maar dat er ook eco
nomische en diplomatieke kwesties bij zou
den worden geregeld.
HET ACCOORD OVER SOEDAN
Naguib zal geen opneming
in Gemenebest dulden
De Egyptische eerste-minister Naguib
heeft gisteravond medegedeeld, dat een
Britse poging om Soedan in het Britse Ge
menebest te doen opnemen de Brits—Egyp
tische overeenkomst inzake Soedan ongeldig
maakt.
De overeenkomst kent slechts twee moge
lijkheden: öf een unie met Egypte óf vol
ledige onafhankelijkheid, aldus Naguib, in
een radiotoespraak tot de Soedanezen.
TER VERLICHTING VAN NEDERLANDS, ZORGEN
(Van onze correspondent te Washington)
Twee Amerikaanse Congresleden hebben gelijk reeds werd gemeld onaf
hankelijk van elkaar, plannen ingediend om Nederland, zwaar getroffen door
de watersnood, op bijzondere wijze steun te verlenen. Het zijn Gerald R. Ford jr,
de republikeinse afgevaardigde uit Grand Rapids, Michigan en Francis E. Walter'
democraat uit Easton, Pennsylvania, Beiden hebben voorgesteld om, buiten het
jaarlijkse quotum van 3.136 om, ineens als vorm van hulpverlening een veel
groter aantal Nederlanders toe te laten. Ford wilde zelfs tot 50.000 gaan, Walter
tot 25.000. Ford komt uit Grand Rapids, een plaats waar veel Nederlanders wonen.
Kennelijk is hij op zijn Nederlandse buren (en kiezers) zeer gesteld. Walter, de
man van de Walter-McCarran-wet, is specialist op het gebied van de immigratie.
Zijn voorstel, is, naar het zich laat aanzien, het belangrijkste.
zal betekenen, kan eerst duidelijk worden,
wanneer het nader is uitgewerkt. In Ame
rika zal men misschien geneigd zijn te den
ken, dat speciaal boeren uit de getroffen
gebieden voor emigratie in aanmerking wil
len komen. Voor Nederland zou het echter
een veel groter steun betekenen, indien men
de Nederlandse emigratie in het algemeen,
een extra kans wilde geven.
Vriend van ons land
Terstond nadat Walter zijn wet in het
Huis had ingediend, hebben wij hem opge
zocht in zijn werkkamer. In het Congres had
hij warme gevoelens ten aanzien van Ne
derland aan dè dag gelegd en tijdens het
gesprek in zijn kamer bleek opnieuw, hoe
zeer.' hij op ons land is gesteld. Zijn wets
voorstel had hij genoemd „een tastbaar be
wijs van de duurzame band, die ons ver
bindt met die natie, klein van omvang,
maar groot van hart." Eind 1951 heeft wai
ter een bezoek gebracht aan ons land. Nog
altijd is hij onder de indruk van het gesprek
dat. hij toen gevoerd heeft met Koningin
Juliana.
President Truman had Jiem verzocht, de
Koningin te bezoeken, juist in verband met
de Nederlandse behoefte aan emigratie. Het
is dit gesprek geweest, dat hem thans op
de gedachte heeft gebracht, Nederland hulp
te verlenen door ineens een groot aantal
Nederlanders in de Verenigde Staten toe
te laten.
Walter hoopt, dat men haast zal maken
met dit wetsontwerp. Om te beginnen moet
de zaak ter hand worden genomen door de
commissie van het Huis, die zich met im
migratie bezighoudt. Deze week zal die
commissie vaststellen, wanneer men begin
nen zal met de „hearings", dat zijn de ge
tuigenissen pro en contra, die op verzoek
van de commissie door tal van deskundigen
in het openbaar worden verstrekt. Op zijn
snelst kan de wet de weg door Huis en
Senaat afleggen in ongeveer twee maan
den.
In Nederlandse kringen' te Washington
waardeerde men Walters actie ten zeerste.
Of echter het voorstel hulp op grote schaal
Alle rijshout voor
herstel van dijken
Al het in ons land aanwezige rijshout
moet vanzelfsprekend beschikbaar worden
gehouden voor de herstelwerkzaamheden
aan de waterkeringen. Teneinde te voor
komen, dat dit materiaal voor minder be
langrijke doeleinden wordt gebruikt, heeft
het bedrijfschap voor griend en riet, in vol
ledige overeenstemming met telers en han
delaren, bij algemene bekendmaking in het
Voedselvoorzieningsblad van 14 Februari,
een ieder, die wilgenrijsmaterialen in voor
raad heeft, de verplichting opgelegd deze
hossen uit Drente en 40.000 bossen uit
Noord-Brabant. De dienst van de Rijks
waterstaat zal verder grote hoeveelheden
stro, hoofdzakelijk rogge- en tarwebossen
ter beschikking te houden voor het bedrijf
schap voor levering aan de dienst van de'
Rijkswaterstaat.
Tevens zijn maximumprijzen vastgesteld.
Het Staatsbosbeheer zal 100.000 bossen rijs
hout via de handel leveren, waarvan 60.000
.stro, nodig hebben voor het krammen van de
beschadigde dijken. In verband hiermee
heeft het hoofdbedrijfschap voor akker
bouwproducten de nog in omloop zijnde
uitvoermachtigingen voor stro ongeldig ver
klaard.
Advies van Sociaal
Economische Raad
In een adres aan de regering over het
voor-ontwerp van een wijziging van de
Arbeidswet-1919" heeft dc Sociaal Economi
sche Raad zich met eenstemmigheid uitge
sproken voor een verbod van arbeid voor
veertienjarige meisjes. De Raad is van oor
deel, dat de omstandigheden, waaronder
deze arbeid veelal wordt verricht, van sto
rende invloed dreigt te zijn op de natuur
lijke' ontwikkeling van een veertienjarig
meisje.
Een arbeidsverbod voor die meisjes zal in
sommige takken van de Nederlandse in
dustrie echter tot moeilijkheden aanleiding
geven. Immers als regel komt de arbeid van
de gehuwde vrouw ln Nederland niet voor,
zodat verreweg het grootste deel van het
vrouwelijk personeel betrokken wordt uit
de leeftijdsklassen van 14 tot circa 22 jaar.
Dit brengt met zich mee. dat de takken
van industrie, waarvoor deze- arbeid van
bijzondere betekenis is. tharus reeds te kam
pen hebben met de grote moeilijkheid, dat
de geoefendheid en de routine ven meisjes,
Na zestien dagen en verscheidene gedeeltelijke nachten van hard werken zijn de mili
tairen, die bij het reddingswerk en in enkele gevallen ook bij het herstel van dijken
behulpzaam waren, uit de getroffen gebieden vertrokken. Zeven militairen hebben bij
deze hulpacties het leven verloren, onder wie vier door verdrinking.
Zeven helpers kwamen om
Naar generaal-majoor J. G. Warringa, be
velhebber van de derde militaire afdeling
meedeelde, zijn ruim 12.000 militairen voor
de hulpacties ingezet geweest. Voorts wa
ren in zijn commandement aanwezig 2 Fran
se geniebataljons, 1 Belgisch geniebataljon,
1 Amerikaans bataljon met twee compag
nieën D.U.K.W.'s en 1 bataljon Amerikaan
se mariniers. Voorts waren er 13 Ameri
kaanse en 9 Britse hefschroefvliegtuigen.
Generaal-majoor Warringa is op Zondag
morgen 1 Februari om ongeveer half vier
van de ramp op de hoogte gebracht. De eer
ste waarschuwing kwam van de burge
meester van Willemstad. Via de radio
nieuwsdienst zijn toen- 's ochtends alle ver
lofgangers opgeroepen, maar inmiddels wa
ren in de garnizoenen aanwezige militairen
al in het rampgebied. Hoewel men eerst
later op de dag een overzicht kreeg van de
omvang van de ramp, is dus zeer spoedig
hulp geboden.
Hevige brand in Valparaiso. Maandagochtend
is een hevige brand uitgebroken in de loodsen
van de douane te Valparaiso. De brand, die
reeds een schade van honderd millioen pésos
heeft aangericht; wordt door de gehele ha
venbrandweer en al de brandweerlieden van
de strijdkrachten bestreden. Tengevolge van
gebrek aan water is men het vuur nog niet
meester geworden.-
De onlusten in Perzië
De Perzische minister van buitenlandse
zaken, dr Fatemi, heeft verklaard dat Abol
Hoessein Baktiari, het hoofd van de mach
tige stam van dezelfde naam in de pro
vincie Khoezistan en zijn volgelingen be
schouwd worden als rebellen. Baktiari, die
tevens grootgrondbezitter is, is dezer dagen
met zijn volgelingen slaags geraakt met
afdelingen van het leger naar aanleiding
van de agrarische hervormingen, waartegen
hij sterk gekant is. Bij de gevechten zijn
een veertigtal militairen gesneuveld. Bak
tiari heeft slechts een gedeelte van zijn
stam achter zich.
Twee mijnwerkers verongelukt
In de afgelopen 24 uur hebben twee mijn
werkers het leven gelaten in de Limburgse
mijnen. In de mijn Laura te Eyggelshoven
geraakte gistermiddag een 42-jarige hulp
houwer bekneld tussen de wand van een
laadplaats en een rijdende locomotief. Tij
dens het transport naar het ziekenhuis is
hij overleden. De man was gehuwd en vader
van drie kinderen.
In de staatsmijn Emma te Treebeek werd.
in de afgelopen nacht een 43-jarige houwer
zwaar gewond gevonden. Hij overleed korte
tijd later. Dit slachtoffer laat een vrouw
met zeven kinderen achter;
die gemiddeld slechts 5 a 6 jaar in de indus
trie werkzaam zijn, noodzakelijkerwijs
achter moet blijven bij die van onderne
mingen in andere landen, waar men veelal
10, 20 of meer jaren werkzaam is.
De betrekkelijk geringe tijdsduur, geduren
de welke het vrouwelijk personeel als regel
in ons land voor de industrie beschikbaar
is, zal relatief nog belangrijk worden inge
kort. door uitschakeling van de veertien-
jarigen.
De Soc. Economische Raad is daarom van
oordeel, dat ruimte dient te worden gelaten
voor een verantwoorde toepassing van uit
zonderingsmogelijkheden. De Raad meent
verder, dat het arbeidsverbod eerst volledig
tot zijn recht zal komen, indien de ouders
voldoende verantwoordelijkheidsgevoel zul
len blijken te bezitten om de meisjes ge
bruik te doen maken van de bestaande
mogelijkheden om algemeen vormend of
vakonderwijs te ontvangen.
De S.E.R. dringt verder aan op spoedige
vervulling van de toezegging van de minis
ter van Onderwijs om zoveel mogelijk te be
vorderen. dat de leerplichtige meisjes, die.
geen bedrijfsarbeid mogen verrichten, voor
haar toekomstige levenstaak worden voor
bereid. Daarnaast wordt de vraag gesteld of
een verhoging van de leerplichtige leeftijd
niet beter aan het beoogde doel zou hebben
beantwoord. Het belang hiervan springt in
het oog wanneer men zich realiseert, dat het
voor-ontwerp het verrichten van huishoude
lijke werkzaamheden door veertienjarigen
uitzondert en bovendien niet van toepassing
is op werkzaamheden, verricht in de land
bouw. Meisjes, die in de industrie geen
plaats meer kunnen vinden, zullen dus kun
nen trachten, hetzij in de landbouw, hetzij
Ln de huishouding aam de slag te komen.
De Raad merkt in dit verhand op, dat de
huishoudelijke arbeid geheel onbeschermd
is en dat aan de arbeid van veertienjarige
meisjes in de landbouw eveneens bezwaren
verbonden zijn,..Bij een evéntuele .regeling
van de arbeid in de landbouw dient, volgens
de Sociaal f économische Raad, het thans
uitgebrachte jaÖvies medé te worden, over
wogen. "J,
De opzegging van de
„geheime clausules"
van Jalta
Na afloop.van een bespreking op het Witte
Huis tussen president Eisenhower, minister
van buitenlandse zaken Dulles en congres
leiders heeft senator Taft, de-leider van de
republikeinse fractie in de'Senaat, meege
deeld, dat het Congres „binnen een redelijke
tijd" een resolutie zal aannemen, waarin de
geheime clausules van Jalta worden opge
zegd.
Taft zei, dat de bijeenkomst grotendeels
aan deze kwestie' was gewijd. De resolutie
zal niet betrekking hebben op een speciale
clausule, doch op alle overeenkomsten, die
op enige wij'ze inhouden, dat de V.S. ac-
coord gaari met „het onderdrukken van
mensen in een Sowjet-satelietstaat of an
dere landen", aldus Taft.
(Van onze correspondent te Bonn)
IN WEST-BERLIJN en in Bonn heeft men nog altijd geen eensluidend antwoord
gevonden op de vraag, wat de Sowjets zelf van de vlucht der tienduizenden uit
hun zone naar Berlijn denken. De burgemeester van West-Berlijn, prof. Reuter,
zei nog onlangs niet te geloven, dat de Sowjets deze ontbloting van hun zone,
met alle gevolgen, welke zij voor de economie aldaar heeft, toejuichen. Tegen
over zijn mening staat echter die van vele anderen, die tot de conclusie gekomen
zijn, dat de Sowjets de massavlucht naar Berlijn welbewust aanmoedigen. In
elk geval zijn de maatregelen, die de Sowjets nemen, èn de maatregelen, die zij
nalaten, zo tegenstrijdig dat het moeilijk is het raadsel naar alle kanten op te
lossen.
via Oost-Berlijn uit te zoeken, omdat Oosl-
Berljjn van Yolkspolizei en beroepsverra
ders wemelt en het voor een eventuele Wes
telijke agent dus daar het moeilijkst is, door
het ijzeren gordijn te glippen. De redenering
is misschien belachelijk agenten laten
zicb nu eenmaal niet kanaliseren maar
zij is kenmerkend voor de mentaliteit van
de Sowjets, die zich door Westelijke agen
ten belegerd voelen, klaar om door elke
bres in hun beveiligingssysteem te dringen.
Opzettelijk spuigat
hun zone en het westelijke gedeelte van
Duitsland, evenals de grens tussen hun zone
en'West-Berlijn, nu hermetisch afgesloten
zodat vrijwel niemand daar meer door kan.
Aan de andere kant doen de communisten
echter ook weinig moeite om te verhinderen,
dat dagelijks ongever 1500 vluchtelingen via
Oost-Berlijn naar West-Berlijn komen. Dit
duidt minstens op inconsequentie en wan
neet de Sowjets dermate opvallend inconse
quent zijn,, steekt er meestal iets achter en
is het effect van zo'n inconsequente houding,
in dit geval de massavlucht, door henzelf
gewild.
De eerste vraag, die zich 'hierbij voordoet,
is: waarom alleen via Oost-Berlijn? Het ant
woord hierop ligt in het typische agenten
bijgeloof van de Sowjets. Overal in hun
midden vermoeden zij Westelijke agenten.
Daarom zijn zij er op uit hun deel van de
wereld zoveel mogelijk van het Westen te
isoleren. Dit verlangen is echter in botsing
gekomen met hun klaarblijkelijk streven
om wegen naar het Westen open te houden,
waarlangs men ongewenste elementen waar
voor in de stikvolle gevangenissen geen
plaats meer is en die men onder de tegen
woordige duurte-omstandigheden ook liever
niet te eten geeft, naar het Westen kan per
sen.
Aldus zijn de Sowjets op dc gedachte ge
komen, het aantal wegen naar het Westen
tot één te beperken en daarvoor de weg
De Sowjetvrees voor agenten is volslagen
irrationeel. Maar al te rationeel is echter de
andere reden, welke zij hebben om de
vluchtelingenstroom op West-Berlijn te con
centreren, namelijk de economische. West-
Berlijn, dat er materieel veel slechter voor
staat dan moreel, moet dusdanig door vluch
telingen worden overstroomd, dat het er in
verdrinkt. Aldus redeneren zo meent
men de Sowjets en zij denken daarbij
aan de beroemde belegeringen uit de ge
schiedenis, waar de ophoping van mensen
en niet een gebrek aan wil tol weerstand,
de voornaamste oorzaak van de overgave
was.
Ander soort economie
TVTU de andere vraag: waarom ontbloten de
Sowjets hun zone van zoveel mensen,
die daar toch eigenlijk nodig zijn, wil het
economisch leven behoorlijk voortgang vin
den? Het op de knieën brengen van West-
Berlijn schijnt daarvoor geen voldoende,
verklaring. Hierbij moet nog een andere
factor in het spel zijn. Om te begrijpen
welke dat is moet men in de eerste plaats
13. Snel trok Kappie zijn zakmes en met enkele sneden bevrijdde
hij de Maat van de opdringerige plant. Maar nauwelijks was de
Maat bevrijd of hij wilde naar de sloep rennen, maar Kappie
hield hem vast. „Blijf hier, klont!" zei hij. „We moeten onder
zoeken wat er met deze sleep is gebeurd". „Maar de planten zul
len ons vangen!" gilde de Maat, „U zag zelf, hoe ik helemaal
was ingewikkeld! Wie weet, wat die plant met mij van plan was".
„Haal je toch niets in je hoofd", zei Kappie ongeduldig. „Er
zijn hier geen vleesetende planten, alleen groeit hier de boel
ongelofelijk snel. Gebruik direct je mes, als een slingerplant
tegen je opkruipt, dan heb je geen last".
Ondanks zijn rustige woorden was Kappie toch niet helemaal
zeker van zijn zaak. „Het is me ja wat", mompelde hij, terwijl
hij door het struikgewas liep. „Een heel woud op sleeptouw! Zo
raar heb ik het nog nooit gehad!"
De Maat was intussen naar het uiterste randje van het drijven
de eiland gelopen en tuurde verlangend naar de „Kraak". „Ik
wou, dat ik hiervan af was", zuchtte hij. Deze wens werd direct
verhoord. Een snel uitgroeiende tak gaf hem een duw, dat hij
voorover in het water plonsde.
afstand doen van de gedachte dat de Sowjet-
opvattingen, meer algemeen; de Russische
opvattingen over economisch nut dezelfde
zijn als die van het Westen. Wij, Westerlin
gen, zijn allen economische realisten, die de
grootst mogelijke wélvaart voor iedereen
nastreven. Bij de Russen is dat échter ge
heel anders.
Wat zij in theorie ook mogen beweren, zij
willen niet in de eerste plaats een vrucht
dragende, maar een veranderde maatschap
pij. Duidelijk is dit gebleken in Tsjechoslo-
wakije, dat in Februari 1948, toen het door
de staatsgreep van Gottwald c.s. achter het
ijzeren gordijn verdween, ongetwijfeld de
voor Westelijke'begrippen meest welvaren
de Oosteuropese staat was. En wat is het
nu? Een staat, die evenals alle andere Oost
europese staten voor een economische in
eenstorting staat. Treurig schijnen de Rus
sen daarover echter geenszins, veeleer ver
heugd dat het communisme daar in de jaren
na 1948 zulke grote vorderingen heeft ge
maakt.
Evenzo gaat het nu in de Sowjetzone.
waar op dit moment de resten van het „ka
pitalisme" in versneld tempo worden uit
geroeid, nadat dit proces met het oog op de
propaganda, die er nu aan gegeven schijnt
te zijn, wat trager was verlopen dan in de
volksdemocratiën.
Een van de bevolkingscategorieën, die
deze plannen, ,het meest in de weg slaan,
vormen de boeren, in het bijzonder de zo
genaamde koelaki. Stalin heeft indertijd, aan
het eind van'de jaren twintig, in de Sowjet-
Unie korte jnetten met hen gemaakt toen
daar. niet zozeer door hun toedoen als wel
door fouten van het Sowjetsysteem zelf, een
hongersnood uitbrak. Nu in de Sowjetzone
eenzelfde toestand dreigt te ontstaan er
heerst reeds een groot gebrek aan levensr
middelen zijn zij ook daar het kind van
de rekening geworden. De ene boer na de
andere is in de gevangenis geworpen en
zowel deze: als de concentratiekampen ko
men, als gevolg hiervan, ruimte te kort.
Listig spel
1\4EN wil er van deze, in communistische,
ogen onverbeterlijke „saboteurs", ech
ter nog veel meer kwijt. Uitroeien is niet
zo opportuun als twintig jaar geleden omdat
het Sowjetsysteem nu meer crediet te ver
spelen hèeft en dit van rechtstreekse in
vloed kan zijn op de „koude oorlogs"-stem-
ming in de wereld. Zo zijn de Sowjets er
op uit, om in de eerste plaats de boeren in
de richting van West-Berlijn te doen ver
dwijnen.
Zij spelen dit spel zeer geraffineerd. Hier
en daar wordt een boer gearresteerd en
even later verschijnen er bij andere boeren
zogenaamde vrienden, die hen waarschu
wen dat ook zjj op een zwarte lijst staan en
morgen of overmorgen door de politie zullen
worden afgehaald. De „gewaarschuwden"
bedenken zich geen ogenblik meer en la
ten aanstonds alles in de steek om zich met
gezin en al op weg naar West-Berlijn te
begeven. Van arrestaties onderweg, die
toch heel goed mogelijk zijn, omdat de
vluchtelingen dwars door een streek met
veel Volkspolizei (Oost-Berlijn en omge
ving) gaan, hoort men weinig.
Zo slaan de Sowjets twee vliegen in één
klap. In de Sowjetzone, voor welker wel
vaart zij zich niet interesseren, komen zij
goedkoop en zonder onaangename uit
roeiingsacties van hun prineipieeiste „sahn-
teurs" af en in West-Berlijn ontstaan somt
de talloze vluchtelingen uitgesproken nooflt-
toestanden. Geen wonder dat de WestduitM
autoriteiten, die zich in een vreselijk «li-
lemma bevinden, de Sowjetzone-bewoner»
aanraden zolang mogelijk te volharden, hoa-
wel zij weten wat dit voor de betrokkenen
betekenen kan.
