Afsluitdijk spaarde randprovincie
der Zuiderzee voor een ramp
SUPER-STORM VAN ONGEKENDE HEVIGHEID
Dijken braken van binnen uit kapot
Stichting voor de Landbouw doet een
beroep op vaste en losse arbeiders
DIEP ONTROERD DOOR ENORME
HOEVEELHEID GAVEN
De watersnood-postzegels zullen
rond één millioen opbrengen
Hyena's in de val
GEEN TIJD OM
Vrijwilligers in Korea
schenken ƒ10.000
„Mouwen omhoogons land moet droog F
ZIEK TE ZIJN
DINSDAG 10 FEBRUARI 1953
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
(Van onze speciale verslaggever.)
De storm, die de vorige week ons land heeft geteisterd, heeft waterstan
den veroorzaakt, die op sommige punten een halve meter hoger waren dan
ooit in ons land zijn voorgekomen! De directeur-generaal van de rijks
waterstaat, ir Maris, deelde dat mede na afloop van een vlucht boven het
zo pas verdronken land, welke Zaterdag door waterstaatsdeskundigen en
journalisten werd gemaakt. En hij voegde er aan toe het als een zeer
belangrijk lichtpunt te beschouwen dat de afsluitdijk zich zo goed heeft
gehouden (ja, zelfs slechts geringe schade heeft opgelopen). Als deze
superstorm die heviger was dan die van 1894, waarop de berekeningen
van de commissie-Lorentz voor de bouw van de afsluitdijk zijn geba
seerd! zich in het gebied van de voormalige Zuiderzee had kunnen
ontwikkelen, zou een herhaling op grote schaal van de ramp van 1916
het onvermijdelijke gevolg zijn geweestZonder restrictie moet
worden vastgesteld, dat de afsluitdijk de randprovincies van de Zuider
zee voor een vreselijk drama heeft gespaard.
Maken wfj overigens een vergelijking
tussen de gevolgen van de stormen van
bijvoorbeeld vijftig jaar geleden en van
nu. dan blijkt wel dat de hulpmiddelen
van de moderne techniek bij de bestrijding
van storm en watersnood buitengewoon
goede diensten verlenen. Zonder radio,
vliegtuigen, hélicoptères, amphibie-vaar-
tuigen, mobilofoon, enz. zou het bepaald
onmogelijk zijn geweest om al binnen en
kele dagen 'n zij 't dan nog oppervlakkig
overzicht van een ramp van een derge
lijke omvang te verkrijgen, en het werk
tot redding van een 50.000 mensen In ruim
een week tijds te voltooien.
Historisch gegroeid
HOEVEEL gaten er in de dijken zijn ge
slagen kon tot dusverre nog niet worden
nagegaan. Maar wel is het zeker dat er bij
het vaststellen van de schade in geen enkel
opzicht iets gebleken is van een kwalitatief
verschil met betrekking tot het onderhoud
van de dijken door de Rijkswaterstaat of de
waterschappen.
Uiteraard hebben de nieuwe dijken: de af
sluitdijk en de Hondsbosser Zeewering bij
voorbeeld, zich aanmerkelijk beter gehouden
dan de oude. Ir. Maris is echter van oordeel
dat men hierop geen enkel verwijt mag ba
seren. De dijken in Zeeland zijn als het ware
historisch gegroeid en in de loop van de ja
ren verhoogd en versterkt. Het zou econo
misch niet te verwezenlijken zijn geweest
om aan al die dijken op korte termijn het
stellig betere en meer veilige profiel van de
afsluitdijk te geven!
Een indertijd ingestelde staatscommissie
(de zogenaamde Stormvloedcommissie) con
cludeerde in 1940 in haar rapport dat nieu
we voorzieningen aan de dijken bepaaldelijk
dringend nodig waren en Rijkswaterstaat
heeft daar toen rekening mee gehouden. Zij
was er o.m. mee bezig om dijkgedeeiten
aan het Hollands Diep richting "Willemstad)
en langs de Kil aan de voorspellingen van
de commissie aan te passen. Maar in de
eerste plaats is een dergelijk werk een
kwestie van vele jaren, en bovendien heeft
de commissie bij haar berekeningen wel erg
hoog gegrepen door uit te gaan van een su
per-storm, nog heviger dan die van thans.
Dijkbreuken aan lij-zijde
/"OPVALLEND is dat de meeste dijkbreu
ken op de Zeeuwse eilanden aan de lij
zijde van de eilanden zijn ontstaan, en
ook: dat de dijken van binnen uit zijn be
zweken! Niet de directe druk van de
aanstormende vloed heeft dus de schade
toegebracht, doch de kracht vam het te
rugvloeiende water, dat: a. van het zuide
lijker gelegen eiland terugkwam, en b.
eerst over de dijk was geslagen en daarna
terugkerend de waterkering aan de
binnenkant kapot brak
Met man en macht wordt er nu overal ge
zwoegd om vóór 16 Februari de noodvoor
zieningen te voltooien. Die datum namelijk
Toch is het zo....
Bij de doorbraak van het Nauw van
Calais, thans 7000 jaar geleden, werd de
grondslag gelegd voor de tegenwoordige
vorm van Nederland, doch gelijktijdig
werden de voorwaarden geschapen voor
de waterrampen, die door alle eeuwen
heen ons land zouden teisteren. Want voor
die tijd vormde de Noordzee tussen
Engeland en Nederland een binnenzee,
die tegen de landengte van Calais dood
liep. De waterspiegel was toen ongeveer
7 meter lager dan thans, doch dit bete
kende niet, dat een groter deel van ons
land boven water stak. Integendeel, de
vage kustlijn moet ongeveer gelopen heb
ben volgens de lijn Bergen op Zoom,
Utrecht. Weesp, Stavoren, Groningen, zo
dat er dus nog wel het een en ander aan
ontbrak.
Dit ontbrekende werd aangevuld in de
tijden, die volgden op de doorbraak van
het Nauw van Calais, waardoor een ver
binding met Het Kanaal tot stand kwam.
Wel werden bij die gelegenheid tevens de
lage landen tussen Noord- en Oostzee
overspoeld, maar tevens kwamen de grote
zandmas6a's, die zich in het Zuidelijk ge
deelte van de Noordzee hadden opgehoopt,
in beweging en werden tégen onze West
kust opgestuwd, waardoor een schoorwal
werd opgebouwd, die de basis vormde
voor de duinenrij, welke van een punt in
de buurt van Calais zich tot ver in Noord
oostelijke en Noordelijke richting uitstrekt.
Binnen de duinenrij vormde zich als het
ware een vergaarbak van slik, waardoor
het gebied, dat eens aan de zee toebe
hoorde, na 2000 jaren tot een brede
waddenstrook was geworden, waarin de
zee 6lechts nog af en toe toegang had. We
dienen hierbij in aanmerking te nemen,
dat het zeeniveau destijds ongeveer 4 of
5 meter lager lag dan tegenwoordig.
Bij de doorbraak van het Nauw van
Calais zijn echter tevens de elementen der
destructie vrijgekomen, want door de
verbinding met de Atlantische Oceaan
veranderde ook het karakter van de Noord
zee. Zij, die eertijds binnenzee was ge
weest en zich altijd vrij rustig en gelijk
matig van karakter had betoond, nam
thans deel aan eb en vloedbewegingen
en de stormlopen, die zij op de duinen
rij en het daarachter liggende land
ondernam, werden steeds heviger, naar
mate het niveau van de zee steeg. Reeds
in de derde eeuw voor Chr. moet de be
volking in deze streken voortdurend over
last hebben gekregen van het wassende
water en omstreeks 6 eeuwen later werden
Vlaanderen en grote stukken van Zeeland
overstroomd en had de zee de achter de
duinenrij gelegen gebieden voor een groot
deel weer terug gewonnen.
Hoeveel land de zee van onze kust
heeft afgeknabbeld, is niet bij benadering
te zeggen, maar zeker is, dat we met aan
zienlijk minder genoegen hebben moeten
nemen, dan door de schoorwal aanvanke
lijk was afgebakend.
zal samengaan met de top van een nieuwe
springvloed, welke nog wat hoger zal zijn
dan die, waardoor de huidige ramp is ont
staan. Reden tot bijzondere verontrusting
is er daarbij niet. Natuurlijk zou er ernsti
ge schade kunnen worden aangericht als
de springvloed andermaal met een super-
storm gepaard zou gaan, want er zitten nog
vele zwakke plekken in onze dijken. Maar
statistisch is vastgesteld dat super-stormen
slechts eenmaal in de 300 jaar uitbarsten en
het is nauwelijks aan te nemen, dat wij er
dus nu twee zouden krijgen in enkele we
ken tijds!
Aller streven is er momenteel op gericht
n droog te houden wat droog is. En het is
zo zeide de heer Maris ons zeer te hopen
dat wij daarbij geen tegenslag zullen krij
gen door vorst. Want allereerst zou het
grondwerk tijdelijk onmogelijk worden ge
maakt en verder zouden na het invallen
van de dooi de ronddrijvende ijsschotsen
grote schade kunnen aanrichten aan alles
wat in het water staat. Tot welke ernstige
gevolgen dat leiden kan, heeft men in 1926
gezien in ,,Land van Maas en Waal".
Rijksweg naar Moerdijkbrug
spoedig weer berijdbaar
TTET zal nog lang duren voordat alle over-
stroomde gebieden weer geheel droog
zullen liggen. Hier en daar is het water al
beduidend gezakt, zoals men zien kan aan
de donkere vochtplekken op de huizen, die
gemiddeld nog tot halverwege de deuren in
het water staan. En andere dorpjes en lan
derijen vielen al droog. Maar deze zijn nu
overdekt met een dikke laag geelgrijs slib,
dat ongetwijfeld ook in de woningen zal zijn
Alleen een kind met blauwe ogen
In Eindhoven had een dame zich opge
geven voor een evacué. Maar zij wilde al
leen een kind hebben en dan nog met blau
we ogen. Dit evacuatieadres is toen maar
zonder verder praten afgeschreven.
Omweg naar het Zuiden
De A.N.W.B. wijst er met nadruk op, dat
de enige verbinding van het Westen en
midden van het land met het Zuiden nog
steeds de route via Utrecht en 's-Hertogen-
bosch is. De belangrijke verbinding Dor
drechtBreda, RidderkerkGorinchem en
GorinchemBreda zijn nog steeds gestremd.
doorgedrongen en straks uiterst moeilijk te
verwijderen zal zijn
Intussen komt er in het voorjaar een pe
riode. waarin het peil van de grote rivieren
aanzienlijk zal stijgen door de grote hoeveel
heden sneeuwwater uit het Zwitserse ge
bergte. Kan dit de situatie bij ons opnieuw
verergeren! Ir Maris meent van niet. De
stand van de bovenrivieren is in dit zeege
bied van zo geringe invloed dat men er
daar geen gevaar van te duchten zal heb
ben.
Met betrekking tot onze verbindingswe
gen naar het Zuiden heeft de directeur-
generaal van de rijkswaterstaat tenslotte
meegedeeld: a. dat de situatie bij Moerdijk
geen reden tot verontrusting geeft, en b.
dat er gegronde aanleiding is om aan te
nemen, dat de rijksweg van Dordrecht
naar de Moerdijkbrug zeer spoedig weer
berijdbaar zal zijn als men het water een
maal heeft kunnen wegpompen.
Vrijdag is dienaangaande namelijk een
onderzoek ingesteld. Een vrachtauto, voor
afgegaan door een duck, reed toen door het
water van Dordt naar de brug om te con
troleren of er grote gaten in de weg waren
geslagen. Als die gaten er geweest waren
zou de duck zijn gaan drijven, wat dan een
waarschuwing voor de inzittenden van de
vrachtauto zou zijn geweest om niet verder
te gaan. Doch niets van dat alles geschiedde.
De weg bleek behoorlijk berijdbaar en zon
der ernstige tegenslag kon het traject heen
en terug worden afgelegd
^wwMVHMwmwwHwmwwwwvwwwwwwwwww:
1 Dekens en kleren
uit Frankrijk
5 goederen, bestemd voor de getrof-
fenen in de rampgebieden is gister-
s ochtend uit Colombes te Rotterdam
5 aangekomen. De heer Mardolilo, ge-
meenteraadslid van Colombes, een
5 der (industriële) voorsteden van Parijs
5 had de leiding over deze zending, die 5
s door de bevolking daar spontaan
bijeengebracht is. Onder de goederen s
bevonden zich 100 dekens en 50 com-
s plete bedden, zomede een hoeveelheid s
kledingstukken. De goederen zijn gis-
5 teren aan de verschillende posten van
het Rode Kruis uitgereikt, met de
boodschap van de heer Mardolilo er 5
bij, dat indien er meer nodig was, er 5
s nog wel een paar vrachtauto's met 5
J goederen konden komen. Nog gisteren
s is de vrachtauto naar Colombes terug- 5
gekeerd. Beau geste, mooie daad!
Vermiste soldaat terug
De dienstplichtige soldaat W. M. de Haas,
legernummer 32.11.07.137, dienstdoende bij
de kokschool te Leiden, van wie gemeld
werd dat hij sedert Maandag 2 Februari bij
Abbenbroek werd vermist, heeft zich op 7
Februari om 5 uur 's middags bij zijn com
mandant gemeld.
(Advertentie)
OVERVERMOEID
neem
PLEEGZUSTER BLOEDWIJN
Het dagelijks bestuur van de Stichting
voor de Landbouw beveelt alle in de agra
rische bedrijfstakken werkzame vaste en
losse arbeiders aan, de waarde van één va-
cantiedag ter beschikking te stellen van de
slachtoffers. Deze arbeiders kunnen dus hun
werkgever, die volgens de C.A.O. of loon
regeling vacantiedagen door moet betalen,
mededelen, dat zij thans een der vacantie
dagen, waarop zij recht hebben, %vensen op
te nemen. Zij blijven echter aan het werk,
doch verzoeken hun werkgever het bedrag
waarop zij recht zouden hebben, aan het Na
tionale Rampenfonds over te maken.
Het is gewénst het bedrag, dat op zichzelf
wisselend is, af te ronden en te bepalen op
tien gulden; daarmede wordt aangesloten
aan het advies van de Stichting van de Ar
beid om eerst een uurloon en later een dag
loon ter beschikking te stellen. De werk
gevers, die vaste arbeiders in dienst heb
ben, wordt aanbevolen eenzelfde bedrag
daaraan toe te voegen en het totaal aan het
rampenfonds over te maken.
Losse arbeiders zijn in het huidige seizoen
niet in belangrijke aantallen in de land
bouw werkzaam. Zij beschikken echter nog
over een bedrag aan vacantiebonnen, waar
van eerst met Pasen weer een deel zou kun
nen worden verzilverd. De Stichting voor
de Landbouw roept nu de losse arbeiders in
de landbouw op, met eenzelfde bedrag aan
vacantiebonnen 10.—) aan deze hulpactie
deel te nemen. In overleg met het vacantie-
fonds voor de landbouw is besloten, dat de
bonnen daartoe tussen 11 en 18 Februari op
de gewone wijze kunnen worden ingele
verd bij de plaatselijke penningmeesters der
drie in de stichting voor de landbouw sa
menwerkende landarbeidersbonden. De tijd
stippen zullen plaatselijk bekend worden ge
maakt.
Het vacantiefonds zal te zijner tijd de ont
vangen bonnen verzilveren en het bedrag
afdragen aan het rampenfonds.
De werkgevers bij wie thans nog losse ar
beiders werkzaam zijn om die, voorzover dit
niet het geval is, in de zomermaanden vele
losse arbeiders in dienst plegen te hebben,
kunnen bij de bepaling van het bedrag, dat
zij aan de door hun vaste arbeiders afge
stane bijdrage toevoegen, met deze omstan
digheid rekening houden.
De Noorderhavenpoort in Zierikzee vormt
het schilderachtige decor van een triest
tafereel: een Zeeuwse familie maakt zich
gereed voor evacuatie.
Ned. Rode Kruis dankt
hét buitenland
Het hoofdbestuur van het Nederlandse
Rode Kruis heeft aan de Liga van Rode
Kruis-verenigingen te Genève getelegra
feerd, diep ontroerd te zjjn door de enorme
hoeveelheid gaven, die van alle kanten toe
stromen.
Dank zij deze bewonderenswaardige hulp
is in de eerste noden voorzien kunnen wor-
Een inwoner van het zwaar getroffen Sta-
venisse haalt via een geïmproviseerde brug
naar zijn raam wat beddegoed, dat droog
is gebleven. De rubberboot, die voor velen
redding betekende, ligt voor dé deur.
Honderd foto's in
boekwerk De Ramp
Géén ander boek dan „De Ramp" zal ver
schijnen over de watersnood van de eerste
Februari en de gevolgen daarvan, opdat de
opbrengst zo groot mogelijk zal zijn. Zoals
bekend, komt de gehele opbrengst van dit
boek ten goede aan het Nationaal Rampen
fonds.
In 96 pagina's wordt in woord en beeld
een samenvatting gegeven van de grootste
ramp sinds de oorlog en honderd foto's
illustreren nood, redding en herstel. Zoals
men weet, is intekening mogelijk bij iedere
erkende boek- of kantoorboekhandel en
winkelbibliotheek. Het werk, dat ieder jaar,
als herinnering en overzicht, aan waarde
zal winnen, kost ƒ3.50.
den, op enkele speciale artikelen na, waar
van de Liga op de hoogte zal worden ge
houden. Hoezeer het op prijs wordt gesteld,
kunnen aanbiedingen van individuele hulp
van artsen en verpleegkrachten niet aan
vaard worden omdat Nederland op het
ogenblik over voldoende personeel beschikt
op dit terrein. Talrijk zijn ook de aanbie
dingen van huisvesting en zelfs van adoptie
van kinderen. Wij zijn er erkentelijk voor,
aldus het Nederlandse Rode Kruis, doch
geven er de voorkeur aan deze hier te hou
den, onder voorbehoud er later op terug
te komen wanneer zulks nodig is. De Liga
verzocht de Rode Kruis-verenigingen in
deze zin in te lichten.
Overal in het overstroomde gebied kan men
deze schepen zien, volgeladen met kleren,
dekens en voedsel voor de slachtoffers van
de watersnood. Politie en militairen, die
ook zo'n groot aandeel in het reddingswerk
hebben, begeleiden deze transporten.
Een watersnood-postzegel van 1# cent met
een toeslag van 10 cent is van Dinsdag 16
Februari af aan alle Nederlandse postkan
toren te verkregen. Het is de gewone, goud
oker-kleurige tien cents Koninginne-zegel
met zwarte opdruk. De zegel is geldig tot
eind December 1954 en zal waarschijnlijk
slechts tot eind Maart 1953 verkrijgbaar
zijn.
De totale opbrengst van de toeslag zal in
het Rampenfonds worden gestort. De direc
teur-generaal van de P.T.T., de heer L.
Neher, verwacht een opbrengst van zeker
een millioen gulden.
Op de eerste dag van uitgifte zal een door
de landsdrukkerij vervaardigde enveloppe
met het Zeeuwse wapen in kleuren aan de
verzamelloketten verkrijgbaar zijn. Deze
omslag kost vijftig cent plus 20 cent voor
een zegel. Er zal een bijzonder stempel op
worden gedrukt.
„De nood aanpakken door zegels plakken"
is het devies, dat het comité Watersnood
postzegel voert. Dit comité, onder presidium
van de heren T. van Houwelingen en F. J.
Hindriks werd gevormd door de Stichtingen
Voor Het Kind en Zomerpostzegels, P.T.T.
en het Rampenfonds. Twee rijdende post
kantoren zullen de verkoop der zegels ter
hand nemen. Dinsdagmorgen zal de Haagse
burgemeester mr F. M. A. Schokking het
eerste rijdende kantoor op het Plein te Den
Haag openen.
Voorts zal het comité, via bestaande or
ganen, zakjes met vijf waternoodzegels voor
een gulden te koop aanbieden.
Postzegel WATERSNOOD 1953
Het Joodse volk voelt
deze ramp
In de synagoge in de Wagenstraat te
's Gravenhage is Zaterdagmorgen een her
denkingsdienst gehouden voor de slachtof
fers van de watersnood. De waarnemend
opperrabijn, de heer Colthof, sprak de her
denkingsrede uit. Hij zei, dat het Joodse
volk bereid is de slachtoffers te helpen met
huisvesting en op andere manieren. Het
Joodse volk voelt deze ramp te meer, omdat
het zelf nog steeds de slag voelt, die het
zelf is overkomen in de oorlogsjaren.
Drie plunderaars in arrest
De Dordtse politie heeft in het afgelopen
weekeinde een meer dan trieste buit ge
maakt: drie jongemannen, die zich hebben
schuldig gemaakt aan het zwaarste misdrijf
dat in de afgelopen week kon worden be
gaan: plundering. Twee van hen ontkennen,
de derde heeft toegegeven.
De 26-jarige Haagse bouwvakarbeider
L. J. van D. kwam Zaterdagmiddag met de
Sc'aeveningse logger Anth. van Leeuwen
hoek in Dordt aan. Hij bleek te beschikken
over een gevarieerde hoeveelheid goederen,
die hij voornamelijk bij h'et Rode Kruis in
Zierikzee had ontvreemd. Er waren ook
dekens bij. Bovendien had hij nog anderen
aangespoord dekens mee te nemen. De man
heeft bekend en is op transport naar Den
Haag gesteld.
Zondag zijn nog twee plunderaars ge
grepen, die samen met de Meeuw in de
Kalkhaven arriveerden. Het waren de 24-
jarige automonteur J. Th. F. uit Haalderen
en de 23- jarige Nijmeegse bootwerker W.
J. J. Zij waren beiden in het bezit van een
zak kleding en dekens en gingen van de
boot regelrecht naar het station terwijl de
rest van de opvarenden naar school Müh-
ring zouden worden gebracht. Men waar
schuwde de politie, die het duo onmiddellijk
arresteerde. F. had bovendien een kijker bij
zich, die hij van de hals van een slachtoffer
dat in het water bewusteloos ronddreef,
moet hebben geroofd. Beiden zijn onmiddel
lijk ter beschikking van de politie in Wil
lemstad gesteld. Zij ontkennen.
Koningin per schip naar
getroffen streken
Koningin Juliana is gisteren naar Spij-
kenisse op Voorne-Putten vertrokken om te
trachten van daaruit met een boot van Wa
terstaat een tocht naar enkele eilanden te
maken. Zij was voornemens dorpen te be
zoeken waar nog mensen wonen, niet reeds
ontruimde dorpen. Deze reis verving de
vliegtocht die eerst was aangekondigd.
Koningin Juliana heeft voor de Hulp
verlening in de ruimste zin in de loop
dezer week ter beschikking gesteld: de
koninklijke stallen en het huis Lange
Voorhout 16 als opslagruimten, etc. voor
het Rode Kruis; zwaar rollend materieel
voor veevervoer; de stallen op de land
goederen voor de onderbrenging van ge-
evacueerd vee; ruimten in het paleis
Noordeinde voor opslag, etc. van goederen.
Indien dat wenselijk blijkt, zal het Paleis
!t Loo ter beschikking worden gesteld voor
huisvesting van evacué's.
Ambtenaren deden meer
dan hun plicht
Dat de organisatie in het rampengebied
goed óp gang is gekomen, blfjkt uit het feit,
dat men thans allerwegen bewijsjes nodig
heeft om het noodgebied te kunnen betre
den. Dat was bijvoorbeeld heel duidelijk te
merken in de omgeving van Rilland Bath
en Krabbendijke, waar men in korte tijd
drie officiële stukken nodig had om zich
over een afstand van nog geen twee kilome
ter te kunnen verplaatsen. Dit waren dan
bewijsjes van de genoemde gemeenten en
één van de grensgemeente Ierseke, waar een
politieman de weg naar het oesterstadje
versperde.
De commandant van het Ned. Detache
ment Verenigde Naties in Korea heeft
namens zjjn detachement ƒ10.000 telegra
fisch aan de Koningin overgemaakt, ter
bestemming voor de hulpverlening in de
noodgebieden.
PADVINDERS en VINDSTERS TREKKEN ER OP VIT
ders en padvindsters
hebben de afgelopen dagen
meegeholpen de nood in de
getroffen gebiedén te leni
gen. Anderen stonden te po
pelen om ook iets te doen.
Om al deze padvindsters en
padvinders in de gelegen
heid te stelten ook hun
steentje bij te dragen zul
len zij a.s. Zaterdag 14 Fe
bruari voor het Nationaal
Rampenfonds tenminste één
gulden gaan verdienen.
Kabouters, welpen, pad
vindsters, gidsen, verken
ners, voortrekkers, pioniers,
leidsters en leiders, zij allen
trekken er: die dag op uit
om onder het motto „mou
wen omhoog, ons land moet
droog in uniform allerlei
werkjes te verrichten en zo
tenminste één gulden te
verdienen.
De Nederlandse Padvind-
stersraad en de Nederlandse
Padvindersraad, die deze
actie organiseren, wijzen er
met nadruk op, dat op geen
enkele wijze en onder geen
beding werkjes, die in ver
band staan met de ramp,
tegen betaling mogen wor
den uitgevoerd. Ook zij, die
reeds rechtstreeks bij de
hulpverlening zijn betrok
ken, mogen hun werk voor
deze actie niet onderbreken.
De Katholieke Jeugdbe
weging .heeft aan de minis
ter van Binnenlandse Za
ken aangeboden, een aantal
werkkampen te organise
ren, van waaruit jongens
boven 16 jaar, voortrekkers
en leiders, daar te werk ge
steld kunnen worden, waar
de met deze werkzaamhe
den belaste autoriteiten hen
kunnen gebruiken. De groe
peringen, die aangeboden
worden, zullen onder eigen
leiding staan, zullen geslo
ten groepen vormen, kun
nen alle werk, waarvoor
geen specifieke geschoold
heid vereist is, zoals o.a.
het schoonmaken van hui
zen en wegen, verrichten
en kunnen zo nodig voor
eigen voedselvoorziening
zorgen.
Men kan overigens niet anders zeggen,
dan dat ook hier enorm hard gewerkt wordt
aan het dichten van de gaten. Amerikaanse
negers werkten broederiijk naast de Neder
landse militairen. Vrachtauto's op hoge wie
len schoten over het ondergelopen wegge
deelte bij Kruiningen. Dat zijn, met de
ducks, de enige rijdende voertuigen, die bij
laag tij over de Kreekrakdam kunnen.
In Rilland Bath, dat evenals Kruiningen
geheel ontruimd is. neemt na het verdrin
ken van de burgemeester, gemeentesecreta
ris Kouman de zaken waar. Hij stond Za
terdagavond met een /.ware griep in het
huisje, dat tot gemeentehuis was getransfor
meerd en waar thans alles geregistreerd
wordt: wie er weg zijn. waar de mensen
woonden, en zo mogelijk waarheen ze ver
trokken zijn.
Maar secretaris Kouman heeft geen tijd
om ziek te zijn. Hij is een van de zeer vele
ambtenaren die in zeer moeilijke uren meer
dan hun plicht hebben gedaan en thans nog
niet van hun post wijken, omdat het ten
slotte „hun" gemeente is, waarvoor zij be
wezen hebben de verantwoordelijkheid te
bezitten, die een Nederlands ambtenaar be
taamt.
Overal waren de burgemeesters en hun
ambtenaren op hun post en vrijwel overal
waren zij het. die in de eerste dagen de
leiding hebben gegeven, totdat de militaire
commandanten de organisatie van het red
dingswerk hebben overgenomen. De wer
kers van het eerste uur, de vrijwilligers,
burgers, studenten en militairen, zijn thans
vrijwel afgelost.
Slechts hier en daar zit nog zo'n taai
clubje, dat niet van wijken weet en zich
geïnstalleerd heeft in een droogstaande
schuur of woning.
De dijken moeten dicht; dat is uiteraard
het eerste werk. maar daarnaast zijn er al
weer eniger., die verder kijken, naar de
invloed van het water en naar de dijken, die
eerlang het land weer zullen beschermen,
zoals ze al zovele eeuwen hebben gedaan,
naar de toekomst, waar in het verschiet
een lichtstraaltje gloort.