Huidige hoogconjunctuur zal
door inzinking gevolgd worden
BOEK
NEDERLAND VERLIEST FIGUUR
MET EEN GROTE REPUTATIE
AMERIKA GEBUKT ONDER
EEN B0TER0VERSCH0T
INSTALLATIE PARLEMENT
KOLEN- EN STAALGEMEENSCHAP
DINSDAG 27 JANUARI 1953
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DE NEDERLANDSE SCHEEPSBOUW.
E.T.I. te Rotterdam vreest voor
vermindering werkgelegenheid
De Nederlandse scheepsbouw heeft in het verleden aan grote conjunc
tuurschommelingen blootgestaan, met desastreuze gevolgen voor de werk
gelegenheid. Verwacht mag worden, dat de huidige hoogconjunctuur te zjj-
ner tyd eveneens plaats zal maken voor een inzinking, welke de werkgele
genheid aanzienlylt zou doen dalen. Wellicht zal men echter door de thans
gelegde internationale contacten kans zien de omvang van deze teruggang
te beperken.
Dit wordt o.m. opgemerkt in een aan de conjuncturele en structurele
aspecten van de Nederlandse scheepsbouw gewijde beschouwing, versche
nen in het Januari-nummer van het kwartaalbericht van het Economisch-
Technologiseh Instituut te Rotterdam.
Het lijkt dit instituut onjuist een
algemeen optimisme te bouwen op het
feit, dat vrijwel alle grote werven nog
een omvangrijke orderportefeuille be
zitten. De na-oorlogse jaren hebben
een grote uitbreiding van de wereld-
koopvaardijvloot te zien gegeven,
welke voor een deel gebaseerd is op
factoren van tijdelijk karakter, zo
schrift dit instituut. Een voortgaan
de uitbreiding in hetzelfde tempo zou
leiden tot een toeneming van 50 in
14 jaar en een verdubbeling in 24
jaar. Indien echter deze uitbreiding
tot stilstand komt, zal een belangrijk
deel van de vraag wegvallen. Gezien
het internationale karakter van de
scheepsbouw in het algemeen en van
de Nederlandse in het bijzonder, zou
dit direct van invloed zijn op de posi-
tie'van de Nederlandse werven.
VERVANGINGSORDERS.
Door de minder gunstige leeftijds-
bouw van de Nederlandse koopvaar
dijvloot zal men in de toekomst nog
wel op belangrijke vervangingsorders
uit eigen land mogen rekenen. Het is
echter onwaarschijnlijk, dat de wer
ven alleen uit hoofde van deze ver-
vangingsvraag de huidige bezetting
zullen kunnen handhaven. Met name
de kleinere wei-ven zouden hier
slechts weinig baat bij vinden. Daar
bij komt nog, dat de vervanging al
leen zal gebeuren, indien geen ver
slechtering van de conjunctuur op
treedt, waar het instituut echter voor
vreest.
Verscheidene tekenen zouden er op
wijzen, dat de na-oorlogse hausse niet
lang meer zal duren. Een omslag zou
in de scheepsbouw tot ernstige ver
storingen aanleiding kunnen geven,
met alle gevolgen van dien voor de
werkgelegenheid, met name in die ge
meenten waar de scheepsbouw tot de
belangrijkste bestaansbronnen be
hoort, aldus het E.T.I. voor Zuid-Hol
land.
INTERNATIONALE
CONTACTEN.
In dit verband zijn de internationale
contacten, welke in de afgelopen ja
ren werden gelegd, van zeer veel be
tekenis. Zij houden een mogelijkheid
in, dat bij een teruglopende vraag de
scheepsbouwers hier te lande een re
latief groot deel tot zich zullen trek
ken van die orders, welke door de op
drachtgevers niet in hun eigen land
worden geplaatst. Hierin speelt de
toegenomen technische outillage van
de werven een belangrijke rol. Ook in
slechte jaren zal deze volledig „up to
date" en in goede conditie gehouden
moeten worden, wil men iedere moge
lijkheid van een order ten volle kun
nen uitbuiten.
Het is echter de vraag, aldus het
E.T.I., of dan de middelen daartoe
aanwezig zullen zijn. De grote concur-
De meeste lezers zullen nog wel
enige herinneringen hébben aan vroe
gere roeitochtjes. In hoeverre die al
dan niet romantisch waren, moge
hier buiten beschouwing blijven, doch
ik mag wél verklaj)pen, dat die kant
van de zaak mij alleen uit films be
kend is, omdat ik meestal te druk
doende was met hozen. Maar ook zij,
die meer dromerige ervaringen heb
ben, zullen nog wél weten dat het
recht oversteken van een stromende
rivier altijd op een mislukking uit
loopt, omdat de stroom er wel voor
zorgt, dat de boot op z'n minst enige
tientallen meters in stroomrichting
afdrijft. De boot is immers het
slachtoffer van twee krachten, één
in voorwaartse richting, veroorzaakt
door de roeier en één in zijwaartse
richting, door de stroom teweeg ge
bracht.
Dit beeld van de afdrijvende boot,
zouden we ook voor ogen willen hou
den ter verklaring van het verschijn
sel, dat op het Noordelijk halfrond de
treinen, die zich van het Zuiden naar
het Noorden spoeden, de neiging heb
ben naar rechts af te wijkenZij
drijven gélukkig nietaf, zoals bij de
boot het geval is, want de rails ver
hindert dit. Maar het gevolg van deze
neiging is toch weldat de trein te-
gen de rechter rail wordt gedrukt.
Ook bij de trein is n.l. sprake van
twee bewegingen. De ene is de eigen
beweging van de. trein die Noord
waarts gericht is', de andere is in
Oostelijke richting, tengevolge van de
draaiing van de aarde. Die Oost
waarts gerichte snelheid is het
grootst aan de evenaar en neemt
naar de polen af. Een van het Zuiden
komende trein arriveert dus op pun
ten waar de Oostwaartse snelheid
kleiner is, maar zelf heeft die trein
de grotere Oostwaartse snelheid be-,
houden en wordt dus tegen de rech
ter rail aangedrukt. Op het Zuidelijk
halfrond is dit juist omgekeerd en
vindt een grotere druk op de linker
rail plaats.
Men heeft wél gemeend deze nei
ging tot afwijking der treinen aan
de grotere slijtage der rechterrails
te kunnen constateren, maar het
komt ons voor, dat deze waarnemin
gen niet al te serieus moeten worden
opgevat, want de grotere druk kan
bij normale spoorbreedte en bij een
snelheid van 100 km. per uur volgens
prof. Schuk reeds worden opgeheven
door de rechterrail 0.59 millimeter
hoger te maken, of de spoorlijn een
kromming te geven met een straal
van 190 km. Dit zijn toch werkelijk
geen waarden, die zouden kunnen
wijzen op een zó grote druk op de
rechterrail, dat daardoor merkbare
slijtage zou kunnen ontstaan.
Maar hoe gering de uitslag van de
aardrotatie ook op de spoorrails mo
ge zijn, de aswenteling heeft toch in
ieder geval voor een deel tot
gevolg dat het in New York zo aan
zienlijk veel kouder is dan bijv. in
Oporto, dat op dezelfde breedte ligt.
3. Pétillon.
Eiland Floreana is een
soort paradijs.
De nieuwe expeditie van Thor Hey-
erdahl is Vrijdag op het eiland Flo
reana in de Galapagos archipel aan
gekomen, waar Heyerdahl een onder
zoek naar de werkelijke oorsprong
van de Amerikaanse mens zal begin
nen.
Heyerdahl, de Noorse anthropoloog
die beroemd werd door zijn reis op het
vlot „Kon Tiki" over de Stille Oceaan,
hoopt nieuwe bewijzen te vinden voor
zijn theorie, dat de eilanden in Poly-
nesië in oude tijden werden bevolkt
door immigranten uit Zuid-Amerika.
De expeditie zal waarschijnlijk drie
naanden op de Galapagos-eilanden
blijven.
Floreana is de zogenaamde moder
ne „Hof van Eden", waar zich een
aantal Europeanen heeft gevestigd,
die de beschaving zijn ontvlucht.
Joego-Slavië ontving
Bulgaarse protestnota
De Bulgaarse regering heeft de
Joegoslavische ambassadeur in Sofia
een nota doen overhandigen, waarin
geprotesteerd wordt tegen de „onon
derbroken vijandige activiteit van de
Joegoslavische autoriteiten jegens
Bulgarije". Joego-Slavië wordt be
schuldigd van „stelselmatige inmen
ging in de binnenlandse aangelegen
heden van Bulgarije" en wel door sa
botage. gewapende aanvallen, moord
op Bulgaarse burgers en andere vij
andige daden.
rentie kan de werven dwingen te bou
wen voor z.g. grensprijzen, welke
geen ruimte laten voor afschrijvingen.
Om deze reden zou het gewenst zyn
reeds thans de nodige gelden te re
serveren, welke dan by een neergaan
van de conjunctuur nut zouden afwer
pen; niet alleen voor de bedrjiven,
maar ook voor de werkgelegenheid.
De hoge fiscale lasten maken deze
wens helaas in sterke mate illusoir.
Arbitrage-commissie
„Ommelanden" benoemd.
De actie, waarin I(De Omme
landen" en de Algemene Nederlandse
Agrarische Bedrijfsbond zich verbin
den het tussen hen bestaande geschil
door arbitrage te beslechten is thans
door beide partijen ondertekend.
Als arbiters zijn door het C.N.V.
aangewezen: oud-minister prof. dr.
A. H. M. Albregts, tevens voorzitter,
prof. mr. M. F. de Gaay Fortman en
prof. mr. M. G. Levenbach. Tot se
cretaris van de commissie van arbi
trage is door het C.N.V. benoemd mr.
A. Borst te Amsterdam.
Noorwegen kan reeds
isotopen leveren.
Het Noorse blad „Aftenposten" meldt
dat een aanvang is gemaakt met de
voortdurende productie van radio-ac
tieve isotopen met de uraniumreactor
te Kjeller in de omgeving van Oslo.
Uitvoer van radio-actieve isotopen
zal binnenkort beginnen. De levering
zal door de Nederlandse onderneming
Philips-Roxane en door een Noors
bedrijf Nyco, worden ter hand geno
men.
Roomboterprijs zakt.
Naar het dagblad Het Binnenhof
meldt is de roomboterprijs in de
groothandel met 0.50 per kg. ge
daald. Dit betekent, dat de boter on
geveer 12 cent per pakje goedkoper
zal worden. Men verwacht een nog
iets verdere daling tot waarschijnlijk
1.25 per pakje.
Vorige week is te Hoek een drietal huwelijken voltrokken, waarbjj twee
broers en één zus uit het gezin Mechielsen uit Hoek en twee zusjes uit het
gezin Florussen uit Zaamslag betrokken waren. De stralende bruidsparen
met de burgemeester van Hoek, de heer A. F. Hanssens en de gemeente
secretaris J. Dregmans.
In Maastricht kregen
118 arbeiders ontslag.
Rijksvoorschriften echter niet
de oorzaak.
De N.V. Staalwerken „De Maas" te
Maastricht is inderdaad gedwongen
geweest. 118 arbeiders te ontslaan,
terwijl Rijksdiensten in hun bestekken
dwingend voorschrijven het gebruik
van Engelse buizen, een product, dat
ook door deze N.V. wordt vervaar
digd.
Dit blijkt uit het antwoord van de
minister van economische zaken op
een vraag van een Tweede Kamerlid.
De minister is evenwel van oordeel,
dat de oorzaken van dit ontslag in an
dere factoren gelegen zijn. Er zijn
slechts twee gevallen aan het licht
gekomen, waarin een overheidsdienst
het- gebruik van Engelse gelaste bui
zen dwingend voorschreef. Evenwel
zal de minister niet kunnen toestaan,
dat door maatregelen van Nederlandse
overheids-instanties, het Nederlandse
product, bij gelijke prijs en kwaliteit,
wordt achtergesteld bij het buiten
landse.
Pr. Ir. S. L. LOUWES OVERLEDEN
Leidde voedselvoorziening
in bezettingstijd
Zondag Is te 's-Gravenhage op 63-
jarige leeftijd overleden dr. ir. S. L.
Louwes, directeur-generaal van de
voedselvoorziening. Zaterdag had de
heer Louwes een hartaanval. Met zijn
plotseling verscheiden verliest ons
land een belangrijke figuur, die ook
internationaal een grote reputatie ge
noot.
Dr. ir. Louwes, die op 29 Maart
1889 te Ulrum (Gr.) werd geboren,
studeerde na zijn H.B.S.-tijd aan de
Landbouwhogeschool te Wageningen
en zag zich in 1940 benoemd tot di
recteur-generaal van de voedselvoor
ziening. De in 1931 in het leven ge
roepen organisatie, nodig voor de uit
voering van de tarwewet, is geheel
Een netelig probleem.
Doordat de Amerikanen in verband
met de hoge boterprijs meer margari
ne zijn gaan gebruiken en de boter-
productie deze winter tot dusverre
bovendien onverwacht hoog is ge
weest, is er in de Verenigde Staten
een enorm boteroverschot ontstaan.
De nieuwe regering ziet zich gesteld
voor het netelige probleem, hoe dit
overschot van de hand moet worden
gedaan.
Ingevolge de wetten, die voorschrij
ven, dat de regering de prijzen der
landbouwproducten op een bepaald
niveau moet houden, is de regering
verplicht alle productie-overschotten
op te kopen teneinde te verhinderen,
dat de prijzen dalen beneden het aan
de producenten gegarandeerde mini
mum. Sedert het begin van de vorige
maand koopt de regering gemiddeld
ongeveer een millioen pounds over
tollige boter per dag. Reeds liggen 41
millioen pounds in de koelhuizen van
Conferentie Schumanlanden
op Nederlands initiatief.
Over economische integratie.
In de tweede helft van Februari zal
op initiatief van de Nederlandse re
gering een conferentie op regeringsni
veau tussen de zes Schuman-Ianden
plaats vinden. Men zal zich beraden
over economische integratie-vraag
stukken.
Tijd en plaats dezer conferentie zijn
nog niet vastgesteld. Het verzoek tot
het houden van deze besprekingen is
gebaseerd op het memorandum van
de Nederlandse regering van 11 De
cember 1952, waarin wordt gesteld,
dat politieke integratie zonder voor
afgaande economische integratie
krachteloos zal zijn.
de staat opgeslagen en sommige
autoriteiten verwachten, dat deze
voorraad na het zomerseizoen zal zijn
gestegen tot ongeveer 200 millioen
pounds.
Het departement van landbouw
tracht thans een gedeelte van het
overschot weg te schenken.
Tarra aan suikerbieten kostte
fabrieken 1.5 millioen.
Dit jaar een record-opbrengst.
In het jongste nummer van het
maandblad „Co-öperatie" wordt om
trent de suikerbietencampagne 1952
medegedeeld, dat de weersomstandig
heden oorzaak zijn geweest dat, in de
eerste helft van de campagne, by 'n
aantal fabrieken onvoldoende hoe
veelheden bieten werden aangevoerd,
om op volle capaciteit te kunnen
blijven werken. Ook de tarra was
uiteraard zeer hoog (ongeveer het
dubbele van vorig jaar). Bij een cam
pagne zoals van dit jaar, waar de 12
fabrieken tezamen rond 3000 millioen
kg. bieten verwerkten, betekent een
tarra van plus minus 20 dat 600
millioen kg. voor de fabrieken waar
deloze en zelfs zeer hinderlijke hoe
veelheid grond met de bieten wordt
aangevoerd. Stelt men de bieten
vracht op gemiddeld 2,50 per ton
van 100 kg., dan betekent de aanvoer
van deze 600.000 ton grond voor de
suikerindustrie een schadepostje van
1 Yz millioen gulden.
De opbrengst aan bieten per ha.
was echter uitzonderlijk hoog en
vormde met bijna 47.000 kg. per ha.
gemiddeld over geheel Nederland een
record, dat wel niet spoedig zal wor
den gebroken. Zo hadden de 12 fa
brieken tezamen 2965 millioen kg.
bieten te verwerken, waaruit zij rond
385 millioen kg. witte suiker maak
ten, hetgeen voor ons land even
eens een record-productie betekent.
Deze is zeer welkom, aangezien zelfs
bij deze record-productie nog een
flink kwantum suiker zal moeten
worden ingevoerd, welke slechts te
gen dollars te koop is.
het werk van ir. Louwes geweest, in
zjjn functie van regeringscommissa
ris van de tarwe wet f In de bezettings
jaren stelde de uitplundering van Ne
derland door de vijand de hoogste
eisen aan het beleid van ir. Louwes.
Van 1945 tot 1948 was ir. Louwes
adviseur van de „Food en Agriculture
Organisation" van de Ver. Naties en
ook fungeerde hij als. directeur van
het Europese bureau van de F. A. O.
te Rome. Ook op het terrein van de
Benelux nam ir. Louwes een vooraan
staande positie in en bij de Organisa
tie voor de Europese Economische
Samenwerking stond hij in hoog aan
zien.
De overledene was Ridder in de Or
de van de Nederlandse Leeuw en
Groot-officier in de Orde van Oranje-
Nassau, met welke laatste onderschei
ding uitdrukking werd gegeven aan
de waardering voor de belangrijke
verdiensten, die dr. ir. Louwes gedu
rende de tweede wereldoorlog als di
recteur-generaal van de voedselvoor
ziening aan Nederland heeft bewezen.
Het stoffelijk overschot van ir. Lou
wes zal Donderdag a.s. in het familie
graf te Vierhuizen (Gr.) worden bij
gezet. Voordien Woensdag a.s.
zal in de Rolzaal te 's-Gravenhage een
herdenkingsplechtigheid worden ge
houden.
Na zeven jaar nog
radio-activiteit.
Professor Hagiwara van de hoge
school van Hirosjima heeft verklaard,
dat et nog steed-i, ruim zeven jaar na
liet uitwerpen van oen Amerikaanse
atoombom op de stad, in een gebied
rondom het centrum van de ontplof-
fing, met een straal van tenminste
zevenhonderd meter, voorwerpen wor
den aangetroffen, die sporen van ra
dio-activiteit vertonen en daardoor
gevaarlijk zyn voor mensen.
Putten heeft weer
wethouders.
De Gelderse gemeente Putten heeft
weer wethouders, In de Maandag ge
houden raadsvergadering zijn in deze
functie gekozen de heren H. Aalten
(St. Ger.) en J. Ruiter (A.R.). Zoals
is gemeld, traden de vorige (C.H.)
wethouders af, omdat zij zich niet
konden verenigen met de benoeming
van een AR. gemeentesecretaris,
wiens naam niet voorkwam op de
voordracht van B. en W. De benoe
ming van twee nieuwe wethouders
kon in de vorige vergadering geen
doorgang vinden, omdat de stemmen
staakten.
In deze raadsvergadering werd nog
een motie verworpen (met 6 tegen 4
stemmen), waarin werd verklaard,
dat met de benoeming van de heer
C. van 't Riet tot gemeentesecretaris
van Putten, het gemeentebelang niet
kon zijn gediend.
Plannen met pond sterling
wekken vrees in Europa.
Volgens „New York Times"
Volgens de „New York Times" heb
ben de EngelsAmerikaanse betrek
kingen nimmer zoveel ongerustheid
in Europa verwekt als thans door de
berichten over Engelands plannen in-
zake herstel van de omwisselbaarfaeid
van het pond sterling.
In de ambtelijke en terzake deskun
dige kringen op het Europese vaste
land, zo schrijft de Parijse correspon
dent van het blad, beweert men al
gemeen, dat Engeland, wanneer het
pond eerder dan de andere valuta's
weer algemeen omwisselbaar zou wor
den gemaakt, genoodzaakt zou zijn uit
de Europese Betalingsunie te treden,
hetgeen het einde van deze instelling
zou zijn.
Waarnemers, die geacht kunnen wor
den zeer goed op de hoogte te zijn
van de politieke verhoudingen, zien
volgens deze correspondent in een
Engels voorstel om alleen het pond
weer omwisselbaar te maken in dol
lars, ook een bedreiging voor de Eu
ropese eenheid en voor de opbouw
van de westelijke verdediging.
Roemeense regering
werd gewijzigd
In de Roemeense regering zijn wij
zigingen gekomen door de instelling
van een aantal nieuwe ministeries op
het gebied van economie en industrie.
Er werd een staatscommissie voor
het opstellen van plannen gevormd.
De nieuwe regering kent afzonderlij
ke ministeries van bouwnijverheid en
bouwmaterialen, van krachtstations
en electrlsche uitrusting, van staats
boerderijen, van vlees- en visvoorzie
ning en zuivelindustrie, van steenkool
en maatschappelijk welzijn. Zaterdag
werd zij in de zitting van de grote
nationale vergadering gekozen. Geor-
ghiu-Dej, sedert Juni 1952 eerste mi
nister. heeft zyn post behouden, even
als drie van de vier vice-premiers.
Petrescu, vice-premier en minister
van financiën in de vorige regering,
heeft nu nog alleen de portefeuille
van financiën. Vidrascu nam zijn
plaats als vice-premier in.
Maandag is te Luxemburg het parlement van de Europese Kolen- en Staal
gemeenschap geïnstalleerd. De 50-jarige kolenindustrieel Helmut Buek-
hardt, die directeur is van de Eshweiler Bergwerkverein, werd tot voorzit
ter gekozen. De Belgische vakverenigingslelder, André Renard, werd tot
vice-voorzitter gekozen. Het tweede vice-presidentschap werd tóegewezen
aan de Franse vertegenwoordiger, Metral, die de verbruikers in het parle
ment vertegenwoordigt.
Kolenindustrieel Buckhardt
tot voorzitter gekozen.
Besloten is dat het volgende jaar
een vakverenigingsleider voorzitter
van het parlement zal worden. Het
parlement heeft tot leden van het da
gelijks bestuur benoemd de Italiaanse
industrieel C. Capana, de heer F.
Dokmen van de K.A.B. (Nederland)
en de Luxemburgse vakverenigings-
leider A. Prier.
De Franse voorzitter van het Hoge
Gezagsorgaan, Jean Monnet, vroeg
het advies van het parlement over en
kele punten, die betrekking hebben op
de opening van een gemeenschappelij
ke markt voor kolen, ijzererts en
schroot op 10 Februari a.s.
Hij wees er op, dat er tussen de na
tionale markten enkele grote hinder
palen bestaan, die onmiddellijk zullen
moeten verdwijnen. Daartoe behoren
tweeledige prijzen (het in het buiten
land meer berekenen dan in eigen
land), douanetarieven, onderscheid
makende vrachtprijzen en quotabeper
kingen ten aanzien van het goederen
verkeer tussen de zes landen.
Ex-SS-er kon niet in
Duitsland terecht.
De voorwaardelijk in vrijheid ge
stelde Nederlandse ex-S.S.'er H. uit
Den Bosch, die met vrouw en kind de
Duitse grens overschreed en illegaal
in Kleef terechtkwam, werd op bevel
van de Duitse politie naar Nederland
teruggeleid. Hij sprak de vrees uit,
dat hij na terugleiding het restant
van zijn gevangenisstraf zou moeten
uitzitten, omdat hij zonder verlof zijn
woonplaats Den Bosch heeft verlaten.
H
Hel Wereldgebeuren
Op eigen benen
et is nog niet zover, dat Stalin
een pelgrimstocht onderneemt
naar net Washingtonse Mekka,
waar kruisvaarder Eisenhower thans
zetelt, maar het kan er nog van ko
men.
We moeten er alleen maar in sla
gen de temperatuur van de „koude
oorlog" iets te wijzigen, zover, dat ze
niet meer koud is en zich toch niet
naar een hete oorlog beweegtDat
zal voorlopig wel niet gelukken.
Het moet een triest man geweest
zijn, die het woord „koude oorlog"
heeft uitgevonden. Er vlijmt iets in
door van „oevriezen" en van andere
kille narigheid.
In Washmgton houdt een staf van
strategen zich bezig met die koude
oorlog en in Moskou zal dat wel pre
cies hetzelfde zijn.
Vandaar, dat onze Westerse regeer
ders zo veelvuldig naar de Verenigde
Staten kijken of er op bezoek gaan.
Ze willen weten hoe het met de hulp
van U.S.A. staat in deze koude krijg.
Om die hulp voeren ze een klein
„koud krygje" onderling, zo in de
trant van „als ik maar uit de kou
oenvoor mijn vrienden kan ik
ditmaal niet zorgen".
Op het ogenblik vaart Churchill
terug naar Europa; hij heeft zo
in het algemeen met Ameri
kaanse regeerders over enkele levens
belangen van Engeland gesproken.
Zaterdag heeft René Mayer aange
kondigd, dat hij als Frans minister
president de belangen van Frankrijk
gaat bepleiten in Washington, van dr.
K. Adenauer wisten we dat al eer
derhij vecht voor Duitsland en
Anthony Eden had het ook al lang
aangekondigd, hij komt de oogst bin
nenhalen van Churchill's bezoek.
Deze pelgrimage naar Washington
bewijst hoe ongerust men in West-
Europa is over de nieuwe koers in de
Verenigde Staten en over de moge
lijkheid, dat er een kille, om niet te
zeggen bevriezende, wind zal varen
over de economische hulp die tot nog
toe door Washington werd uitgedeeld.
Deze ongerustheid is stellig gemo
tiveerd en men zal er goed aan doen
de hand in eigen boezem te steken.
Bij enig nadenken zal ieder moeten
toegeven, dat het beschamend is,
wanneer een staat slechts kan be
staan door schenkingen van anderen.
Kort na de oorlog was er aanleiding
voor die schenkingen, want er was el
lende en verwoesting. Er was aan de
Amerikaanse zijde ook sympathie
voor degenen, die in de strijd zo zwaar
hadden geleden. Dus werden de nood
lijdenden geholpen.
Het beeld heeft zich intussen totaal
gewijzigd.
Toen Churchill eind 1941 de Ver
enigde Staten bezocht gaf hij daar
mee het sein voor een zo nauwe Brits-
Amerikaanse samenwerking als voor
dien nimmer had bestaan.
Hij werd een persoonlijk vriend van
Roosevelt, die hem Winston noemde
en die, toen Churchill zich afspoelde
in z'n badkamer, in een rolstoel voor
de badkamerdeur verscheen om te
praten over de oprichting van de Ver
enigde Naties
Die tijden zijn voorbij.
Nu is er als Churchill in de Ver
enigde Staten komt een keurige
ontvangst en als hij met de
Amerikaanse president of zijn minis
ters praat zyn er ambtenaren bij, die
de zakelijke oogmerken van het be
zoek nauwgezet onder de loupe ne
men. Zoals het met Churchill is. zo is
het met Engeland en Frankrijk
en al die andere landen.
Zy waren eens de noodlijdende
.vriendnu zyn ze de bondgenoot,
die zijn plicht heeft te doen, ook in de
koude oorlog.
Bij de besprekingen, die straks in
Washington gehouden worden met
Europese ministers zal aan Ameri
kaanse zijde niet het hoofdthema zyn:
„Wat kunnen wij voor U doen?"
Het hoofdthema zal zijn: „Wat doet
U zelf, welke verantwoordelijkheid
kunt dragen en waarom kunt U
nog niet op eigen benen staan?"
Dat klinkt hard, maar het is gezon
de taal.
9 Ongeveer de helft van de 123 gedeti
neerden, die in de mijnen waren te werk
gesteld en verblijf hielden in het mijn-
kamp Eygelshoven, is thans overgebracht
naar de strafgevangenis te Hoorn. De
laatste groep uit Norgerhaven wordt van
daag overgebracht.
EEN
DOSTOJEFSKI.
VAN:
Ook Dostojefski schreef wel eens
boeken die eerlijk gezegd niet ver
boven de ontspanningslectuur uitko
men. „De Droom" is er een van. In
het provinciestadje Mordassow geeft
Mar ja Alexandrowna de toon aan.
't Is een roddelaarster en intrigante,
die dan ook meer gehaat en benijd
dan bemind wordt door haar vrien
den en kennissen. Een aftandse, half,
kindse vorst, een verlopen vrouwen
zot, die zo ongeveer in stukjes uit
elkaar valt, verschijnt, plots op het
toneel, en Marja besluit haar mooie
dochter Sina (23 jaar) aan dat rijke
wrak uit te huwelijken, wat ze bin
nen 24 uur voor elkaar zou krijgen,
ware het niet dat Sina's afgewezen
aanbidder op het lumineuze idee
komt de vorst wijs te maken dat hij
alles heeft gedroomd. Zodra de vorst
weer in het grote damesgezelschap,
speciaal afgekomen om het naadje
van de kous te weten, aanwezig is,
vertelt hij de reuzemop van zyn
droom. De verpletterde Marja
Alexandrowna kan hem niet meer
overtuigen dat het wéér was. Resul
taat: de vorst sterft van opwinding
en Marja en Sina zyn onmogelijk ge
worden in Mordassow.
In de hoofdpersoon, Marja A„ is
wel een meesterlijke typering van de
bijna hysterische draaister en hui
chelaarster gegeven; Sina, geenszins
van gezond verstand gespeend, komt
echter onvoldoende tot haar recht
om een echte heldin te worden. Het
geheel is een amusante farce, die
echter zeer kunstmafg aandoet': men
gelooft nergens in de figuren, en het
gehee had wat pittiger kunnen zijn.
Vertaling Peter van Eysden, uitga
ve van U J. Veen N.V., Amsterdam.
H. W.