PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Nederlandse m.s. „Klipfontein" bij Mozambique
gezonken; alle opvarenden gered
In
St Maartensdijk spreekt men
nu reeds over de „fabriek"
BILT
OP KLIP OF WRAK GESTOTEN?
Passagiers zongen, terwijl het
schip langzaam zonk
De
Kantlijn
KASSIER WERD OVERVALLEN
DOOR 2 GEMASKERDE MANNEN
Vandaag
EEN HEFTIG VERWIJT AAN DE
TWEEDE KAMERVOORZITTER
DE
VERWACHT:
196e Jaargang - No. 7
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adj. W. de Pagter.
Hoofdred. G. Ballintijn PI verv.:
W. Leertouwer en H. A Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 ct. per
week, f 5.45 p kw., fr. p p. f 5.70
per kw Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Bu. Vlissingen Walstr 58—60, telef 2355 4 lijnen .(b.g.g. 2861 of 2160) Middelburg, Markt 51, telef
Goea, Lange Vorststraat 63. telef. 2475 (b.g.g 2228) Oostburg. Finlandstraat 2, telef 16, Terneuzen, Brouwerjjstr
Vrijdag 9 Jan. 1953
ADVERTENTIEPRIJS 22 ct per
mm Minimum p. aovertentre t 3.—
Ing. mededelingen driemaal tan et
Kleine advertenties imax 8 regels)
van 1 -5 regels f L- Iedere regel
meer 20 cent. „Brieven of adres
Bureau van dit Blad' 25 cent meer.
Giro nr. 359300 P Z C.. Middelburg.
2 Zierlkzee. N Bogerdstr C 160. telef. 28.
Geredden bevinden zich aan boord
van de „Bloemfontein Castle
Het ruim 10.000 ton metende Nederlandse m.s. „Klipfontein" is Donder
dagmiddag op 5 myl van Kaap Beira voor de kust van Mozambique op
een nog onbekend voorwerp of onbekende klip onder de zeespiegel gestoten,
lek geraakt en gezonken. Alle passagiers en bemanningsleden zijn door het
Britse m.s. „Bloemfontein Castle" gered.
Na de schok deed zich een ontploffing voor in een olietank van de
„Klipfontein" en de boeg van het schip zakte diep in het water. De hutten
liepen snel onder en de passagiers, die al hun bezittingen verloren, werd
bevolen op het dek aan te treden met niets anders dan hun paspoorten en
belangrijke papieren. Zij bleven kalm en zongen, terwijl zij wachtten tot de
reddingboten waren gestreken. Langzaam zonk het schip naar de diepte.
Een half uur nadat de boten waren
gestreken, verscheen de „Bloemfon
tein Castle" ten tonele. Een barkas
werd uitgezet en alle passagiers en
bemanningsleden werden geheel
ongedeèrd aan boord van het red
dende schip gebracht.
Later Is in de lounge van de
„Bloemfontein Castle" een dank
dienst gehouden.
Journalisten plegen elkaar te vertel
len, dat een opzienbarende moord
gevolgd wordt door tenminste een
andere opzienbarende moord, dat een
geval van brandstichting, gerucht
makend in de pers vermeld, een
tweede brandstichting uitlokt. Zij
maken geen melding van zelfmoor
den en slechts in verdekte termen
van misdrijven die zedendelicten zijn,
omdat zij uit ervaring de duplici-
teit der gevallen kennen.
Nauwelijks is in de Rode Zee, waar
toch waarlijk de „Oranje" en de
„Willem Ruys" ruimte in overvloed
hadden om elkaar, te ontwijken, de
aanvaring geschied tussen de twee
Nederlandse Oceaanreuzen, of ergens
op de Noordzee botsen twee vissers
vaartuigen op elkaar, waarbij er één
verloren gaat.
En thans als klap op de vuurpijl
bereikt het Nederlandse volk de
schokkende tijding, dat één der fraaie
vrachtpassagiersschepen van de Hol-
land-Afrikalrjn op de bodem der zee
rust.
Wederom de dupliciteit der geval
len.
Laat ons dankbaar zijn, dat, hoe
zwaar deze ramp ons volk ook
treft, er althans geen mensenlevens
te betreuren zijn.
Haag is Den Haag en het
heeft als zodanig altijd in ons
volksleven een zeer bizondere
plaats ingenomen. Eensdeels doordat
het regeringszetel is en zeer lang re
sidentie is geweest. Anderzijds omdat
zijn burgers de reputatie hebben nog
al van dikdoen te houden. Kwam het
verhaal over de auto's met antennes,
maar zonder radio óók niet uit Den
Haag'?
Den. Haag ziet zijn gemeenteraad
de begroting behandelen. Het gaat er
warm toe, want de opvattingen lopen
nog al ver uiteen. Dat kan ook moei
lijk anders, als men weet, dat het te
kort het niet geringe bedrag van
10.000.000,oftewel tien mulioen
gulden bedraagt. Burgemeester en
wethouders willen van bezuiniging
niet weten. Den Haag moet groeien
en belangrijk blijven, zeggen zij. En
zjj voegen er aan toe, dat men de te
ring niet naar de nering kan zetten
als men vooruit wil
Is dat Nederlandse degelijkheid?
Wie speelt het in zijn particuliere le
ven klaar?
En is het nu werkelijk zo bitter no
dig, dat Den Haag zich bijvoorbeeld
een bureau voor pers en propaganda
gaat aanschaffen, dat de lieve som
van honderd duizend gulden per jaar
gaat kosten? Terecht gaan daarte
gen stemmen op. Het kan inderdaad
wel wat minder.
Er is de laatste tijd veel te doen ge
weest over de nood, waai'in zich
verschillende bevolkingsgroepen
bevinden. Maar over de gepension-
neerden is de laatste tijd weinig of
niets gezegd. En toch zijn zij de be
volkingsgroep, die er het slechtst aan
toe is.
De Nieuwe Eeuw (r.k.) heeft er
een beschouwing aan gewijd en cij
fers verstrekt. De kosten van het le
vensonderhoud kwamen van 1939 tot
1951 van 100 op 268. Het loon der
arbeiders steeg in die zelfde periode
tot 226, van de kantoormensen tot
195, die van de ambtenaren voor de
laatste loonronde tot 170. De pensi
oenen zijn daar ver bij achtergeble
ven. De toelagen variëren tussen de
50 en de 21 procent, al naar gelang
van de omvang van het pensioen.
Vele gepen sionneerden moeten
daarom bijverdiensten zoeken en als
zij die niet kunnen vinden, zijn zij
aangewezen op de Noodwet Drees. De
weduwen zijn er het slechtste aan toe.
Inderdaad is er reden de pensioe
nen weer eens onder de loupe te ne
men.
Het radio-station Portishead bij
Bristol ontving Donderdagmiddag
het bericht, dat de „Klipfontein" bij
Mozambique was gezonken. De „Klip
fontein" was op weg van Bremen
naar Lorenzo Marques. Het schip
vaart in de Holland-Afrika-Lijn en is
eigendom van de N.V. Verenigde Ne
derlandse Scheepvaartmaatschappij
te Den Haag.
De „Klipfontein" heeft een beman
ning van 117 koppen en passagiersac
commodatie voor 199 mensen. In 1939
is het schip gebouwd op de werf van
P. Smit te Rotterdam.
30 PASSAGIERS.
Volgens de directie van de V.N.S.
zouden er niet meer dan 30 passa-
giers aan boord van de „Klipfontein"
zijn. Het schip ligt geheel onder wa
ter.
OP WRAK GESTOTEN?
In Capetown is men van mening,
dat de „Klipfontein" op een gezonken
schip is gestoten. In de buurt, waar
de scheepsramp zich heeft voltrok
ken, ligt een aantal wrakken van tij
dens de tweede wereldoorlog getorpe
deerde en gezonken schepen.
De kapitein van de „Klipfontein",
de heer J. H. Oosterhuis, heeft van
de „Bloemfontein Castle" af de Hol-
land-Afrika Lijn in Amsterdam tele
grafisch op de hoogte gebracht van
de ramp. Het telegram oevatte ech
ter geen nadere bijzonderheden.
De „Klipfontein" vertrok op 5 De
cember j.l. uit Amsterdam, ging via
Southampton langs de Westkust van
Afrika naar Kaapstad en was van-
daa. via Suez op de terugreis naar
Amsterdam, waar het omstreeks 5
Ma .rt werd verwacht.
1 jdans de oorlog in Mei 1940 be
vond het schip zien in Oost-Afrika
heeft de „Klfpfontein" in de Pacific
in Amerikaans verband troepen ver
voerd.
De „Klipfontein" was uitgerust
met radar.
De „Bloemfontein Castle" meet
18.400 ton. Het schip heeft accommo
datie voor 739 passagiers. Gezag
voerder is kapitein J. Hi F. Ferguson.
De „Bloemfontein Castle" wordt
vandaag in Beira verwacht.
MEER DAN 100 PASSAGIERS?
Volgens Reuter zouden zich 103
passagiers aan boord bevonden heb
ben. A.F.P. noemt zelfs een aantal
van 116 passagiers naast 118 beman
ningsleden.
Wij vestigen er de aandacht op, dat
het zeer goed mogelijk is, dat in de
verschillende tussenhavens
giers hebben bijgeboekt.
Koninklijke familie
Maandag weer thuis
H. M. de Koningin en de oudste
drie prinsessen zullen in de loop van
Maandag uit St. Anton in Nederland
terugkeren. Ook de overige leden van
het gezelschap zullen die dag arrive
ren.
BOERENLEENBANK TE BLARICUM GEPLUNDERD
Buit 17.000 gulden.
Gisteravond hebben twee mannen
een roofoverval gepleegd op de Coö
peratieve Boerenleenbank te Blari-
eum. De mannen kwamen het kan
toor, dat ook in de avonduren voor
het publiek is geopend, binnen en
een van hen hield de kassier, de
heer Bek, een revolver voor, waar
door deze geen gelegenheid meer
had de alarminstallatie in werking
te stellen.
De andere man drong het kan
toor binnen en nam 17.000 aan
bankpapier mee. Merkwaardig is,
dat hij een bedrag van 20.000 on
aangeroerd heeft gelaten. Het gehele
voorval moet zien binnen enkele
ogenblikken hebben afgespeeld. De
beide mannen verdwenen even snel als
zij verschenen waren. De kassier
sloeg onmiddellijk alarm, doch de da
ders waren inmiddels in een auto
verdwenen.
De twee mannen waren gemaskerd.
Voor het loket van de bank stond de
Blaricumse bloemenhandelaar H. L.,
is het 75 jaar geleden, dat
Koning Victor Emmanuel II te
Rome overleed.
Kinderwagen door auto
meegesleurd
BABY ONGEDEERD
Op wonderbaarlijke wjjze is een 8
maanden oude baby ongedeerd geble
ven, toen tot ontzetting van de jonge
moeder een passerende auto met de
achterbumper plotseling haar kinder
wagen meesleurde.
Het ongeval gebeurde in de Ferdi
nand Bolstraat te Amsterdam, waar
de moeder met de kinderwagen
trachtte over te steken. Zij wachtte
op de rgweg, omdat ze de auto zag
naderen, doch deze haalde plotseling
iets naar rechts uit, waardoor de
achterbumper de kinderwagen in de
uitstekende veren greep. Met een
hevige schok werd deze uit de han
den van de moeder gerukt en over
een tiental meters meegesleurd, al
vorens de bestuurder zijn wagen tot
stilstand kon brengen. Tot haar gro
te opluchting lag de baby daarin op
gezonde toon te krijsen. Het kind had
geen enkel letsel bekomen, hoewel de
kinderwagen aan de linkerzijde be
schadigd was!
die ook met de revolver bedreigd
werd. De kassier werd gedwongen
zijn kas uit de safe te halen en de in
houd te keren in een actetas, die een
der gemaskerden bij zich had.
Thee goedkoper
In de Woensdag gehouden vergade
ring van theepakkers is besloten de
detailprijzen voor de betere theesoor
ten met 80 centen per kg., of 8 centen
per ons, te verlagen. De kwalitatief
mindere soorten zullen naar verhou
ding eveneens een verlaging onder-
Vijf schepen in nood op
Stille Oceaan.
Op de Stille Oceaan zijn Donder
dag vijf schepen in nood komen
te verkeren.
Het 10.000 ton metende Zweedse
vrachtschip „Avanti" is ten Zuiden
van Japan in tweeën gebroken.
BU het eiland Ocean, 3200 kilome
ter ten Noordoosten van Australië,
is het Britse vrachtschip „Kelvin-
bank" gestrand.
Midden in de Stille Oceaan, 970
kilometer ten Noorden van Midway,
is het Panamese vrachtschip „San-
dapesto" in zware storm onklaar ge
raakt.
Bij Honoloeloe drijft het Britse
schip „King Edgar" stuurloos rond.
Bij de kust van Oregon heeft de
Amerikaanse schoener „Cynthia Ol
son" zqn deklading hout verloren.
Veranderde houding van Tito
tegenover R.K. kerk.
Na het bericht, dat Tito op Nieuw
jaarsdag amnestie heeft verleend aan
63 R.K. geestelijken, die onder zijn
régime gestraft waren, komt thans
uit Belgrado de mededeling, dat ze
ven leidende geestelijken van de R.K.
Kerk in Joego-Slavië Donderdag met
maarschalk Tito hebben gesproken.
Zij kwamen overeen, dat een gemeng
de commissie een rapport zal uitbren
gen over de betrekkingen tussen de
R.K. Kerk en de Staat.
De bespreking met Tito duurde
van des ochtends 10 uur tot de mid
dag. Hoewel niets medegedeeld
werd over de behandelde onderwer
pen, ziet men in de bespreking een
poging om tot verbetering van de be
trekkingen tussen kerk en staat te
komen.
Bindende loonregelin?
voor vissers
Het College van Rijksbemiddelaars
heeft thans een bindende regeling
vastgesteld van de loon- en arbeids
voorwaarden voor de bemanningen
van'de trawlloggers. Het college heeft
het garantieloon bepaald op f 50.—
en een afrekeningsperiode van vier
weken. De betaling van vacantietoe-
slag zullen de partijen na onderling
overleg moeten regelen.
De regeling gaat in per 1 Januari
1953.
Suikerbakker stak kleren van
zijn vrouw in brand.
Anderhalf jaar gevangenisstraf
eiste de officier van justitie voor
de Amsterdamse rechtbank tegen de
54-jarige suikerbakker W. C. K., die
in de nacht van 8 op 9 November
op zoek geweest was naar zijn weg
gelopen vrouw. Hg hoorde, dat ze
een kamer had in de Potgieterstraat
te Amsterdam, maar trof haar niet
thuis. Toen stak hq haar kleren in
brand en verdween. Het vuurtje werd
spoedig ontdekt en geblust.
Er staat vijftien jaar op brand
stichting, zei de officier, maar er
zijn bü deze verdachte verzachtende
omstandigheden.
De rechtbank zal 22 Januari uit
spraak doen.
Voor zover het oog reikt is de Gouwzee weer een Ijsvlakte.
Bij Monnikendam is men druk aan het ijszeilen, hoewel de
tramboot naar Marken nog vaart.
VUILSPUITERIJ IN ZAAK MENTEN.
Onwaardig gebruik van
politieke invloed?
Voor het begin van de Donderdag
middag gehouden raadsvergadering
van Bloemendaal, heeft de wethouder
van onderwijs, mr. F. P. Th. Rohiing,
een verklaring afgelegd over wat hij
noemde „de verbijsterende gang van
zaken en verdachtmakingen, waarvan
ik als oud raadsheer-commissaris bij
het Bijzonder Gerechtshof, de laatste
tijd ben blootgesteld".
„Een vroegereinwoner van Bloe
mendaal, P. M. Menten, is mijns in
ziens terecht door het Bijzonder Ge
rechtshof te Amsterdam en later door
de Raad van. Cassatie in Den Haag
veroordeeld", zo vervolgde mr. Roh
iing.
„Hoewel ikzelf niet heb behoord tot
degenen, die hem veroordeelden, heb
ik in opdracht van prof. J. A. van
Hamel, de president van het Bijzon-
Churchill in
Washington
De Britse eerste minister, Churchill,
is Donderdag te Washington aangeko
men. Hij zou besprekingen voeren
met president Truman alvorens hij
Vrijdag naar Jamaica zal vertrekken.
Op het vliegveld werd hij verwel
komd door de minister van buiten
landse zaken, Acheson, en sir Roger
Makings, de nieuwe Britse
deur.
WERKLOZEN HEBBEN WEER HOOP.
Ook de Ambachtsschool in het
middelpunt der belangstelling
In St. Maartensdijk met zijn meer dan honderd werklozen is de „fabriek"
reeds nu een begrip geworden, de fabriek namelijk van de N.V. Mabovlas,
die in de loop van dit jaar als alles goed gaat in deze plaats gebouwd
zal worden! De mannen, die van de „werkloosheidswet trekken" praten er
alledag over en hun vrouwen nie4 minder, vooral nu de sneeuw en de vorst
alle D.U.W.-arbeid onmogelijk hebben gemaakt. Om van ruim drie tientjes
werkloosheidsuitkering met een gezin van vier kinderen in deze tijd rond
te komen is een moeilijk karwei en daarom zette de vrouw van A, J. van
Riet in het kleine huisje aan de Hogeweg te St. Maartensdijk, toen we
met haar man over de nieuwe industrie spraken, de radiodistributie wat
harder om naar het weerbericht te luisteren: „De koude houdt aan
Met andere woorden: voorlopig géén werk. Haar man is een van hen, die
al hun hoop op de „fabriek" hebben gevestigd: „Stel je voor, elke dag nor
male arbeid, niet meer in kampen en elke avond thuisV'
Adr. Luijk uit St. Maartensdijk, die
eveneens werkloos is, ziet de fabriek
ook als een uitkomst. „Eerder nog
dan de herverkaveling, want dat is
maar werk voor een poos. Ondertus
sen is de mechanisatie in de landbouw
weer verder en dan zitten we na af
loop weer met hetzelfde. Bovendien
raken we bq herverkaveling allemaal
ons kleine lapje grond kwijt, waaruit
we nu nog wat halen, terwijl we als
fabrieksarbeider in de zomer nog wat
voor eigen gebruik kunnen telen".
Een merkwaardige opmerking, die
raak en zuiver aangeeft, hoezeer het
eiland Tholen een agrarisch gebied is
en hoezeer het toe te juichen is, dat
de nieuwe industrie van St. Maar.
fcensdtjk vlasbewerking met bouw-
platen-productie aan de landbouw
is verwant.
Men klaagt overigens niet veel on
der de werkloze landarbeiders, doch
één klacht komt steeds terug: het
duurt soms drie of vier weken vóór
de werkloosheidswet-uitkering uitbe
taald wordt. Al die weken moet je
dan maar zien, dat je er komt,
„maarzo zei ons voorzitter
Koopman van de 1 andarbeidersbond,
„wij vliegen niet naar het stadhuis
om relletjes te schoppen, zoals in
Groningen. We wachten af. We be
grijpen ook wel. dat de vele werklo
zen in de winter bij de betrokken in
stanties een grote drukte veroorza
ken. Toch is het wachten onplezie
rig". En de voorzitter kan er over
oordelen, want ook hij is zonder
werk......
Best te spreken zijn de mannen
over hun burgemeester: „HU heeft
het dan toch maar voor elkaar gekre
gen!" En weer praten ze over ae toe
komst, over de fabriek, die de elk
jaar terugkomende periode van „ge
daan" uit de wereld kan helpen, en
over de ambachtsschool, die in St.
Maartensdijk komt, waar hun jon
gens naar toe zullen kunnen. „Vroe
ger dacht je daar niet aan, want
Bergen- op Zoom was te ver en daar
om niet te betalen voor ons-soort
mensen".
PRACTISCH.
Voorzitter Koopman is echter een
practisch man, die zijn pappenheimers
kent: „Als de fabriek nou maar slim
is. Dan moet de directie een premie
op het loon inhouden met de bepa
ling, dat het recht daarop vervalt als
de arbeider ongemotiveerd ontslag
neemt omdat hij bijvoorbeeld bij de
zilverulenpluk een paar cent meer
kan verdienen
(Vervolg op pag. 2),
der Gerechtshof te Amsterdam, aan
het gerechtelijk vooronderzoek mee
gewerkt".
„Na de veroordeling van Menten
volgde een vloed van verdachtmakin
gen en vuilspuiterij aan het adres van
de Bloemendaalse B.S., de politie, het
bureau van het beheersinstituut, de
destijds in Bloemendaal woonachtige
advocaat-fiscaal, mr. Besier, de burge
meester van Bloemendaal en de Com
missaris der Koningin. Zij allen heb
ben zich volgens deze verdachtmakin
gen schuldig gemaakt aan diefstal,
heling, verduistering, moordaanslag,
meineed, enz.
Van dit alles is niets overgebleven.
Nu wordt de hoofd- en waarschijnlijk
slotaanval op mij als raadsheer-com
missaris gericht Mijn lijdzame hou
ding heb ik nu laten varen".
AANVAL OP Mr. KORTENHORST.
„Ik ben niet van plan mij ran mijn
goede eer te laten beroven door een
politiek delinquent en zijn aanhang,
ook niet als zich onder hen bevindt
de voorzitter der Tweede Kamer, die
zijn diensten bewijst aan deze politie
ke delinquent, en die naar mijn me
ning, op onwaardige en onbehoorlijke
manier van zijn politieke invloed, die
hij uit anderen hoofde heeft, gebruik
maakt.
Ik verzet mij, aldus mr. Rohiing,
tegen de leugenachtige mededelingen
van de door de substituut-officier van
justitie te Amsterdam, jhr. mr. A. Rei
gersman. aan de pers verstrekte in
lichtingen. Tegen hem heb ik reeds
een strafklacht ingediend bij de offi
cier van justitie en een aanklacht bij
de minister van justitie. De Bloemen
daalse raad zowel als de ingezetenen,
die op zo schandelijke wijze zijn ge
noemd, hebben er recht op, dat ik nu
eindelijk eens iets van deze dingen
zeg", aldus besloot mr. Rohiing zijn
verklaring.
De wethouder van publieke werken,
A. van Geluk, deelde vervolgens me
de, ondanks alle beschuldigingen aan
het adres van mr. Rohiing niet in het
minst te zijn geschokt. De heer Van
Geluk zeide ervan overtuigd te zijn,
dat mr. Rohiing alles wat hij heeft
gedaan naar beste kunnen en weten
heeft behandeld.
Een vaste luchtlijn over
de Noordpool.
Volgens het te Oslo verschijnende
blad „Aftenposten" is de Scandinavi
sche Luchtvaartmaatschappij (A.A.
S.) van plan een passagiersdienst op*
Japan te openen, welke via het
Noordpoolgebied zal gaan.
De eerste twee vluchten zullen in
Mei a.s. worden gemaakt.
De achtjarige Douwe R. de Jong uit
Ulst, die zich met een vriendje op het
nog zwakke ijs begaf van de Brede
Vaart aldaar, is er doorgezakt en verdron
ken.
MEER WIND.
Geldig tot Vrijdagavond:
In de ochtend hier en daar wat
mist. In de loop van de dag toe
nemende bewolking met in het Noor
den en Westen van het land enige
sneeuw. Tot matig of vrij krachtig
toenemende wind tussen Zuid ea
Zuid-West. Overwegend lichte vorst.