PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Duizenden kilo's bieten passerende
weegbruggen te Brouwershaven
Noordgouwe krijgt eindelijk een
raadhuis, dat er zijn mag
MUZIEK HEEFT WELDOENDE
INVLOED OP ZIEKEN
MILLIOENEN VLUCHTELINGEN
WACHTEN NOG STEEDS OP HULP
EDITIE SCHOUWEN
195e Jaargang-No. 255
SPECIALE EDITIE VOOR SCHOUWEN-DUIVELAND
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adj. W. de Pagter.
Hoofdred. G. Ballintijn. PI. verv.
W. Leertouwer en H. A. Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 44 ct. per
week, f 5.45 p. kw.. fr. p. p. 5.70
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 29 Oct. 1952
ADVERTENTIEPRIJS 33 ct. per
mm. Minimum p. aovertentle t 3.—
Ing. mededelingen driemaal tarief
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel
meer 20 cent. ..Brieven of adres
Bureau van dit Blad1' 25 cent meer.
Giro nr. 359300 P.Z.C.. Middelburg
Bur. VIJssingen Walstr. 58—60. telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160). Middelburg. Markt 51, telef. 3841. Goes, Lange Vorststraat 63. telef, 2475 (b.g.g. 2228). Oostburg, Finlandstraat 2. telef. 16. Terneuzen, Brouwerijstr. 2. Zlerikzee, N Bogcrdstr. C 1
i. telef. 26.
ROND DE HAVEN
Koster Krijger heeft drukke dagen
KOSTER KRIJGER VAN DE GROTE KERK te Brouwershaven is
behalve koster ook lid van de kerkeraad, van het college van notabelen
en is bovendienweger van de weegbrug aan de Noordzyde van de
haven. Dat is een functie, die niets met de eerste twee te maken heelt,
zo zult ge misschien opmerken, maar wie eens een uurtje met hem te
praten zit in het groene weegbrughuisje dicht by het standbeeld van
Jacob Cats, denkt daar al spoe'dig anders over. Want niet uitsluitend
over de beslikte bietenwagens gaat het gesprek, maar ook over de kerk.
En over het hoge water, dat de bewoners rond de haven soms verrast.
En over de granaten, die in de oorlog rondgierden en over vele andere
zaken, die Cats' geboortestad betreffen en waarvan de'koster weet heeft
als geen ander.
Daarom is het prettig enige ogen
blikken te verwijlen in het weeghuis
je van deze grijze, rechte weger, die
nauwkeurig zijn cijfers noteert in
kleine notitieboekjes. Duizenden kilo
grammen schuiven dagelijks zijn ven
ster voorbij, soms staan de wagens
achter ekaar te wachten, doch een
ander maal is het minder druk en
dan is even tijd om te vertellen. Er
gens aan de wand van het houten
weeggebouwtje staat een potlood,
streep met toevoeging: ,,1/3 '49".
„Op de eerste Maart 1949 stond
het water tot aaar", aldus koster
Krijger, „De vloedplanken moesten
vóór de huizen worden geplaatst en
natuurlijk stond ook de weegbrug
onder. Gelukkig is dat geen dagelijks
verschijnsel, want als je de andere
dag terug komt, schrik je van de
rommel. Alles.is kletsnat, je papieren,
je boekjes en 'alle andere dingen. Eén
keer heb ik het gehad, dat de kan met
olie. waarmee de weegbrug gesmeerd
wordt, ondersteboven was gegaan.
Toen was de ravage helemaal raak...'
TWEE BRUGGEN
Er zijn in Brouwershaven twee
weegbruggen, die in het bietensei
zoen samenwerken om een regelma
tige aan- en afvoer te waarborgen.
En terwyl de heer Krijger ons en
kele indrukwekkende cyfers noemt
(„Gisteren kwam er 250.000 kg in
totaal"), komt er een span paar
den aanzetten, dat een zware wa
gen, afgeladen met modderige bleten,
voorttrekt tot op de brng. De voer
man klimt van zijn hoge zitplaats
en koster Krijger Is al in de weer
met de bascule. Het is merkwaardig
dat hij bijna direct het juiste gewicht
weet te taxeren, zodat de balans on
middellijk in evenwicht is. „Zó.
dat is 5.500 kilo, da's een zware, die
kom je by paarden niet veel tegen.
Och, op de duur begin je de wagens
te kennen en weetje wel zo'n beetje
hoe zwaar ze zyn."
En de hand van de heer Krijger
gaat naar boven, waar een kleine bel
is aangebracht. .,Ting!" doet dat bel
letje en de paarden spitsen hun oren:
„De beesten horen het soms nog be
ter dan de voerman!"
Even later komt de wagen gelost
terug en rijdt weer op de weegbrug.
En weer schat de koster vrijwel direct
het juiste gewicht: „Twaalfhonderd-
tien kilo, dat is dus vijf en vijftig
honderd bruto twaalf honderd tien
tarra, bijft twee en .veertig negentig
netto". Een klap tegen de bel en de
paarden trekken reeds aan.
Zo gaat het de gehele dag door, de
ene keer is er paardentractie, de
andere keer een trekker, maar ie
dere keer worden bieten aange
voerd, bieten voor Dinteloord, vqor
Puttershoek, bieten voor Steenber
gen en 'bieten voor Sas van Gent.
De modder plakt en kleeft op de
harde keien rond de haven, waar
een moderne kraan de netten vol
bieten van de wagens afhaalt en
in het schip deponeert, waar met
jacobsladders wordt gewei-kt en
met kruiwagens, kortom waar een
bedrijvigheid heerst, die men alleen
in deze najaarsperiode kent.
En koster Kryger weegt al deze
duizenden kilo's bieten nauwgezet
dat doet hij nu sinds 1942 en
is aldus een onmisbare schakel in
het proces „ran biet tot suiker!"
GENEESKRACHTIGE TONEN.
Wij leven in een wereld van wanklanken.
(Van onze correspondent in Zweden)
Een Zweedse psycholoog is van mening, dat muziek als „bevorderlijk
voor het geboortecijfer" beschouwd moet worden. Dat moet vreemd klin
ken/maar dat muziek een heel byzondere invloed op de mens uitoefent,
heeft iedereen, die ook maar enigszins muzikaal is, wel eens zelf onder
vonden. De priesters en artsen der oude volkeren hebben reeds van deze
ervaring gebruik gemaakt. Van de Egyptenaren weet men, dat hun pries
ters musicerende jongens meenamen om de zieken te bezoeken, die zo lang
verschillende melodieën voor de patiënten speelden, lot ze hun „eigen
toon" gevonden hadden. Aan deze „eigen toon" werd een genezende tover
kracht toegekend.
Ook in de Bijbel wordt beschreven
hoe David Saul, die .door boze gees
ten bezocht werd, door zijn harp
spel trachtte te genezen. Theophras-
tos, een leerling van Aristoteles,
schreef reeds fluittonen voor tegen
rheumatiek en zenuwkwalen; vol
gens de kronieken met opvallend
succes. Dit idee komt oqIc in de 17e
eeuw weer naar voren in de geschrif
ten van de Jezuïetenpater Anastha-
sius Kirchër, die alle ziekten van de
aarde en de volkeren toeschreef aan
een storing van de „sferenmuziek"
der gesternten. Op dezelfde wijze, zo
beweerde de priester, ontstaan ook
bij de mens bepaalde ziekten van de
ziel en het lichaam door een storing
van de „musiea humana". de harmo
nie van het menselijke lichaam. Als
de mens zijn „eigen toon" terug
vindt, dan kan de harmonie van de
„musiea humana" hersteld worden en
de zieke kan genezen.
De „toverkracht der muziek" wordt
heden ten dage bewezen door expe
rimenten. die op het eerste gezicht
heel vreemd aandoen: De Nederland
se botanicus Charles Toruw beklaag
de zich eens, dat zijn zorgvuldig
gekweekte cryptogam-en, een soort
paddestoelen, door de harde jazz
muziek van zijn buren zeer geleden
hadden .De geleerde man betoogde,
dat zijn paddestoelen alleen bij klas
sieke muziek konden gedrjen! Slechts
een anecdote? Neen. Ook planten
reageren al naar gelang van hun
„eigen toon" zeer verschillend op to
nen. Koeien geven bijvoorbeeld min
der melk, als men hun 's zomers
hun klokjes afneemt. Honden begin
nen te huilen als er iemand in hun
Mr. VAN HEUVEN GOEDHART VERTELT
Zij willen repatriëren, emigreren of hebben
materiële steun nodig.
DEN HAAG, OCTOBER Binnenkort zal het Nationaal Comité
voor de Vluchtelingenhulp een beroep op het Nederlandse volk doen om
't belangrijke en menslievende werk van de steunverlening aan millioenen
personen in de gehele wereld, die van huis en hof verstoten zijn, finan
cieel mogelijk te maken.
Het vluchtelingenvraagstuk is een pijnlijk en omvangrijk probleem. Mr.
G. J. van Heuven Goedhart, Hoge Commissaris der Verenigde Naties voor
Vluchtelingen, heeft ons er een en ander van verteld.
Hij onderscheidde de tijd van 1945
tot 1952 daartoe in drie perioden.
Van 1945 tot 1947. probeerde de U.
N. R. R. A_ (de organisatie voor
hulp aan vluchtelingen van de Ver.
Naties), orde te scheppen in de cha
os van de ontelbare in andere lan
den dan hun eigen land vertoevende
personen, die hulp van node hadden
om hun haardsteden weer op te zoe
ken. Acht a negen millioen displaced
persons de zogenaamde D.P.'s
bracht de U.N.R.R.A. naar huis. Men
bleef echter zitten met het probleem
van hen. die wegens de verandering
van politieke situatie in hun geboor
teland niet meer terugwilden.
Van 1947 tot eind 1951 nam de I.
R.O. de zorg voor de D.P.'s op zich.
Het was een intergouvernementele
organisatie, die door achttien landen
waaronder Nederland, gesteund werd.
Zij fourneerden ongeveer 100 a 150
millioen gulden voor de hulpacties,
die bestonden in de repatriëring van
ruim een millioen personen. De I.R.O.
had meer schepen in de vaart, dan
welke rederij ook. Zij liet ontelbare
treinen lopen en sloot grote charter-
contracten af met luchtvaartmaat
schappijen. In totaal is daarmede 400
millioen dollar gemoeid geweest.
De heer Van Heuven Goedhart
had grote waardering voor de arbeid
van de I.R.O. Op één punt oefende
hij nochtans critielc. Deze organisa
tie heeft de mensen doen geloven,
dat zij het gehele probleem zou op
lossen en dat er aan het einde van
haar taak geen vluchtelingen meer
zouden zijn. Dat heeft van een te
groot optimisme getuigd.
In feite is de opnemingscapaciteit
van verscheidene Ipnden steeds ver
minderd Men kon de D.P.'s maar niet
sturen, waarheen men wilde. In
werkelijkheid is hun aantal zelfs
toegenomen. Afgezien van de gere
gelde stroom vluchtelingen van de
Oostzöne van Duitsland naar de
Westzóne, trekken per jaar nog
140.000 Russen, Polen, Tsjechen,
Hongaren. Joego-Slaven en Albane
zen over de grens naar he^ Westen.
De opneemlanden zitten dienten
gevolge tegen de inflatie aan. Hun
program van publieke werken de
bouw van scholen, hospitalen, de aan-
beurt op een harmonica speelt. De
mens reageert niet direct en niet
zo onmiddellijk Toch kan het vol
gens de experimenten in Amerikaan
se klinieken als bewezen beschouwd
worden, dat patiënten, die een ope
ratie moeten ondergaan, veel kalmei
en evenwichtiger zijn, als ze voor de
behandeling een koptelefoon krijgen
en hun „eigen toon", d.w.z. hun lie
velingsmelodieën kunnen horen.
Daarbij schijnen vooral Mozart,
Schuman, Grieir en Haydn uitstekend
geschikt te zijn voor plaatselijke
verdoving en de nerveuze opwinding
en angst voor operaties bij volledig
bewustzijn buitengewoon gunstig te
beïnvloeden.
WERELD DER WANKLAN
KEN.
Het „British Medical Journal", een
bekend medisch vakblad in Londen,
beschrijft de invloed van klassieke
muziek op zenuwzieken. Alle warme,
innige, tot het hart sprekende me
lodieën wekken bij geesteszieken ver
draagzaamheid, opgewektheid en
vriendelijke bereidvaardigheid op.
Bach daarentegen schijnt eerder een
negatieve invloed te hebben, Beet
hoven werkt aansporend, Chopin de
primerend, Delius ontnuchterend en
„als een ijskoude wind". Maar ook
bij geestelijk normale mensen kon
geconstateerd worden, dat warme,
donkere tonen als 'n soort „lichaams
massage" bij vrouwen een heilzame
werking hadden, dat pittige marsen,
waarvan de -maat overeenkwam met
de slag- van een gezond hart, heil
zaam waren voor hartpatiënten
ja dat zelfs wonden bij bepaaldg
klankseries vlugger en beter gena
zen.
De genezende tonen zyn voor de
psychotherapie nog een nieuw ge
bied, maar aan hun invloed op de
mens bestaat geen twijfel In onze
wereld van voortdurende acoustische
wanklanken, veroorzaakt door het
onverdragelijke rumoer van een gro
te stad, door de „psychische stoom
wals" van het lawaai in fabrieken
en van tractoren op het land, mag
men gerust een zeer grote betekenis
toeschrijven aan een goedgedoseerd
muzikaal evenwichtsherstel door
aangename „eigen tonen." Behave
de muziek is er echter ook nog de
„taal van de natuur", die een bij
zonder weldoende invloed op de mens
uitoefent :het ruisen van de wind en
de zee, het gezoem van bijen, het
lied van een vogel, het geritsel
van het gras dat zijn al
lemaal genezende tonen, waar we he.
laas veel te weinig en veel te zelden
gebruik van maken.
De voorzitter van het Nederlandsche Roode Kruis, ir. F. C. C. Baron van Tuyll van Zuylen, heeft op Zaterdag
middag in besloten vergadering de Centrale Commissie voor de Beentransplantatiedienst van het Nederland
sche Roode Kruis geïnstalleerd. Sinds 1 Februari j.l. bezit het Nederlandsche Roode Kruis In Amsterdam een
Beenderbank. De beenderen die beschadigd zijn in het menselijk lichaam, kunnen door een chirurgische be
handeling worden vervangen door gedeelten van kalfs beenderen, van nuchtere kalveren. De beenderen worden
opgeborgen in een diepvries-installatie. Bij temperaturen van 20 graden Celsihs en lager kan het weefsel
een jaar in leven blijven. In de operatiekamer van de Beentransplantatiedienst: het zagen van de beentrans-
plantaten.
ONHOUDBARE TOESTAND
Combinatie van wijkgebouw,
kleuterschool en gemeentehuis
WANNEER GE IN NOORDGOUWE komt, ?ult ge slechts met moeite
het gemeentehuis vinden, want nergens is een gebouw te zien, dat het
typische „raadhuis-uiterlyk" heeft: er is geen bordesje of een imposan
te deur, geen wapenschild en zelfs geen vlaggestokZodat ge speu
rend en zoekend door het dorp dwaalt en teneinde raad maar aan de
smid vraagt, waar hier toch de zetel van de gemeente is ondergebracht.
De hamer van de smid wyst in de richting van de kerk: „Eerst dat
bruggetje over en dan dat ronde deurtje in. Daar is de secretarie!" Een
soort aanbouwsel van de Hervormde Kerk, dat ge reeds voor een con
sistoriekamer had versleten, blijkt het gemeentehuis te zijn! In slechts
één vertrek is daar het bestuursapparaat van de gemeente Noordgouwe
onder gebracht!
Gemeentehuis is eigenlijk niet de
juiste naam voor dit vertrek, niet
alleen omdat het zo weinig repre
sentatief is, maar ook omdat het
geen eigendom is van de gemeente.
„Voor honderd gulden per jaar hu
ren we het van de Hervormde
Kerk", zegt burgemeester Z. Corne
lls. „Ik behoef U wel niet te zeggen,
dat we niet bepaald een teveeL aan
ruimte hebben."
Zo wordt het lokaal, waarin vroe
ger de arrestanten werden opgebor
gen en dat nog vroeger waarschijn
lijk als sacristie dienst heeft gedaan,
thans gebruikt als „gemeentelijk ko
lenhok." Bovendien is. het „aanbouw
sel" niet overal eyen solide, zodat
bij onverwachte hevige regenbuien
het water niet alleen buiten valt...
Wanneer men de situatie in het
„gemeentehuis" eens opneemt, vraagt
men zich verbaasd af, hoe het mo
gelijk is, dat de vroede vaderen van
Noordgouwe, dat toch heus een dorp
is, dat er zyn mag, nooit eerder be
sloten tot de bouw van een nieuw
gemeentehuis. „Ochzegt de
burgemeester, „in de twintiger ja
ren hebben B. en W. wel eens een
voorstel in deze geest gedaan, maar
toen hebben de heren van de raad
het afgewezen, zodat we verplicht
waren om hier te blyvenJ' Enige tyd
geleden is echter wel besloten tot
nieuwbouw en thans is men druk
bezig met de voorbereidingen om
het zover te krijgen.
Met het plannen maken begon
men reeds jaren geleden, toen het
Groene Kruis uit Noordgouwe een
uitkering kreeg uit het fonds Nood-
gebieden, welke uitkering echter te
gering was om er een wijkgebouw
van te zetten. Burgemeester Cor-
nelis zocht toen contact met het
Groene Kruis en al pratende werden
tal van plannen ontwikkeld, die ten
slotte resulteerden in een voorstel,
dat behelsde een nieuw gebouw te
zetten, waarin én gemeentehuis én
wijkgebouw en bovendien nog een
kleuterschool konden worden onder
gebracht. Vele conferenties bleken
nodig en de Centrale Dienst Noord-
Zeeland maakte menige schetsteke-
ning voor tenslotte een en ander
een definitieve vorm kreeg, „maar".,
zegt de burgemeester, „thans heb
ben we het voor elkaar. Ook de
financiering!"
Het ligt in de bedoeling om 'n soort
medisch centrum in 't wijkgebouw
leg van wegen, enz. heeft met
deze stroom geen gelijke tred kun
nen houden. In het algemeen kunnen
zij het geld niet vinden om deze open
bare werken uit te voeren.
Het alternatief i?, dat zij de immi
gratiekraan half of driekwart dicht
draaien. Zo heeft Australië de immi
gratie van 160.000 tot 80.000 perso
nen in 1953 moeten beperken. De
kans om te emigreren is dus ver
minderd. ook in Canada en Amerika.
Mr. Van Heuven Goedhart ver
wachtte, dat Amerika qpht a negen
maanden lang totdat nieuwe wet
telijke bepalingen zijn uitgevaardigd
zou terugvallen op het oude
quota-stelsel, waarbij voor verschil
lende landen vastgesteld is, hoeveel
personen uit die landen zich in Ame
rika mogen vestigen.
OVERBEVOLKIN G.
Europa kampt met een overbevol
king. Tot 1940 was er een normale
emigratie uit Europa, die ongeveer
afroomde, wat er teveel aan bevolking
dreigde te ontstaan. Het optreden
van Mussolini en Hitier en de twee
de wereldoorlog hebben veroorzaakt,
dat die stroom ophield. De toene
ming van de bevolking ging echter,
steeds door, waardoor de overbevol
king dat is eigenlijk de betrek
king tussen de economische kracht
van een land en de hoeveelheid men
sen is ontstaan. Naarmate de
economische kracht toeneemt, is er
ook plaats voor meer mensen. Zo
heerste in West Duitsland twee a
drie jaar geleden nog overbevolking.
Thans kan het gerust alle inwoners
binnen zijn landsgrenzen houden,
want in 1953 zal men daar voor
ieder werk hebben!
Het is begrijpelijk, dat landen, die
zelf met het probleem der overbe
volking worstelen, weinig belangstel
ling tonen voor 'de vluchtelingen
vraagstukken. Daar komt nog bij,
dat als een normale emigrant wordt
toegelaten, deze eventueel terugge
stuurd kan worden. Een vluchteling
kan men practisch niet meer weg
sturen.
Tegenwoordig bestaat een Migratie-
organisatie met 22 landen als leden.
Zy stelt zich ten doel emigranten
en vluchtelingen over te brengen.
Het verschil van de I.R.O. is, dat
deze over fondsen beschikte, waaruit
de mensen gratis vervoerd werden.
De Migratie-organisatie daarentegen
brengt de personen niet gratis over.
De vluchtelingen zitten op een
schopstoel. Zij hebben weinig' kans
om te emigreren en nog minder om
dat betaald te krijgen. Zij moeten
geholpen worden. Dat doet de Vluch
telingenorganisatie van de Ver. Na
ties, waarvan mr. Van Heuven Goed
hart het hoofd is. De algemene ver
gadering van de V.N. heeft zich ac-
coord verklaard met het voorstel van
mr. Van Heuvens Hoge Commissari
aat om ten eerste de vluchtelingen
te doen emigreren, waar dat enigs
zins mogelijk is, ten tweede hen te
doen assimileren met de bevolking
van het laud, waar zij verblijven, in
dien dat kan en ten derde om de
vluchtelingen, die emigreren noch as
simileren kunnen, materieel te hel
pen.
onder te brengen, waarin de school
arts, de schooltandarts en de wijk
zuster rustig kunnen werken. De
kleuterschool, waarin 2 lokalen ko
men. is iets nieuws voor Noordgouwe
en trouwens ook voor Schuddebeurs,
van welk dorp de kinderen ook de
school zullen bezoeken. Tot dusver
kenden beide dorpen een dergelijke
inrichting niet, terwijl er genoeg
kleuters zijn: men heeft nu reeds
opgave van veertig kinderen! „We
kunnen hier wel van burgerzin spre
ken", vertelt de burgemeester. „Er
is een comité van ingezetenen ge
vormd, dat voor het vervoer van
de kinderen van en naar Schudde
beurs zal zorgen. Dit vervoer, dat
per R.T.M. geschiedt, zal de ouders
practisch niets kosten. Een andere
burgerzin-kant van het geval is, dat
we bij de financiering ook gedeel
telijk uit - een burgerzin-lening put
ten!"
DE INRICHTING.
En hoe zal nu het raadhuis er uit
zien Tótaal anders dan de alles
behalve fraaie kamer, waarin thans
de gemeentediensten zijn geconcen
treerd. Beneden komt een ruime en
doelmatig ingerichte secretarie als
mede de burgemeesterskamer, ter
wijl boven een eenvoudige, doch
smaakvolle raadszaal wordt inge
richt. De archieven van de gemeen
ten zullen op de zolder boven de
kleuterschool" en het wijkgebouw
worden opgeslagen.
Burgemeester Cornells hoopt nu
maar, dat de plannen, die thans be-
stedingsklaar worden gemaakt, vlot
tot uitvoering gebracht zullen wor
den. Als alles meeloopt kan het
werk half November worden aan
besteed. En dan maar zo spoedig
mogelijk met de bouw beginnen!
Het nieuwe gemeentehuis-wijkge-
bouw-kleuterschool zal verrijzen in
„nieuw-Noordgouwe", waar nog een
nieuwe straat moet worden aange
legd. Nog een beetje gedulden
dan kunnen de Noordgouwenaren
naar een gemeentehuis, dat die
naam tenminste ten volle verdient.
Onlangs werd tot nieuwe ambassa
deur van Groot-Brittannië te Wash
ington benoemd Sir Roger Makins.