J
Is verdere inpoldering van de
Biesbosch wel verantwoord?
September bracht goed nieuws
van verschillende fronten
JIMMY BROWN a/s diepzeeduiker
Mda,
f.1?
DE BURGERBEVOLKING IS IN
OORLOGSTIJD NIET HULPELOOS
uw
WOENSDAG 15 OCTOBER 1952
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
WATER WERD VAN ERFVIJAND TOT ERFyRIEND
Uniek gebied uit
natuurwetenschappelijk oogpunt
BIESBOSCH, OCTOBER Nederland bezit in de Biesbosch, dat merk
waardige landschap in het hart van het oude Holland tussen de steden
Dordrecht en Geertruidenberg, een uit natuurwetenschappelijk oogpunt
miiek gebied. Het is een zoetwatergetjjdendelta. Met andere woorden, eb
en vloed van de westelijker gelegen Noordzee doen zich hier via de Zuid-
Hollandse en Zeeuwse stromen nog gelden, maar het water in de honderden
met riet en Jgriendhout omzoomde kreken is zoet. Nergens elders in Europa
kan men dit merkwaardig verschyns el tegenkomen.
Waar deze omstandigheid er mede toe geleid heeft, dat zich hier een
zeer bijzondere plantengroei ontwikkelde het wilgenpopulierenvloedbos
en zich ook in de vogelstand het merkwaardige karakter van dit ge
bied weerspiegelt, zien talloze natuurliefhebbers met leedwezen, hoe
Waterstaat bezig is langzaam maar zeker de hele Brabantse Biesbosch
in te polderen.
In 1950 -reeds heeft de contact
commissie voor Natuur- en Land
schapsbescherming, vertegenwoordi
gende SI bij haar aangesloten organi
saties op velerlei gebied, de leden van
de Tweede Kamer haar bezorgdheid
te kennen gegeven. Uit niets is geble
ken, dat deze bezorgdheid weerklank
gevonden heeft in de regeringskring.
Daarom heeft de Contact-commissie
dezer dagen weer de grote trom ge
roerd. Daarom, en omdat zij meent,
dat er inmiddels nog weer andere as
pecten aan het licht zijn gekomen, die
tot voorzichtigheid manen bij de ver
dere uitvoering van de plannen.
Dr. C. J. van RijsLnge, lector aan de
Landbouwhogeschool te Wageningen,
heeft ons hierover een boekje openge
daan en daarbij de vraag opgeworpen,
of verdere uitwerking der plannen
verantwoord is,, als men bedenkt, dat
hoe merkwaardig dit ook klinkt
Nederland langzamerhand met een
watergebrek te kampen krijgt, dat
enorme gevolgen heeft. Van onze
erfvijand, waartegen we eeuwen heb
ben moeten vechten, is het water zo
langzamerhand tot een erfvriend ge
worden, die we in ere moeten houden.
In het hoge gedeelte van Nederland
leverde de regenval omstreeks 1700
een voordelig saldo op van 100 mm.
Dat wil dus zeggen, dat de planten,
die voor hun groei water nodig heb
ben 100 nam minder verbruiken, dan
er aan regen werd toegevoerd. Tegen
woordig is er een nadelig saldo van
tenminste 100 mm, als gevolg van de
intensivering van de landbouw, die
een vele malen hogere opbrengst
biedt dan een' paar eeuwen geleden en
van verdergaande cultivering van de
VERZILTING.
Het lage deel van Nederland kent
het probleem van de verzilting van de
grond. Het zeewater dringt de rivie
ren binnen en de infiltratie van de
omringende gronden door zoetwater
uit het duingebied i3 onvoldoende om
deze verzilting tegen te gaan sedei"t
de bevolking zo'n vijftig a zestig jaar
overmatig water aan deze duinen
onttrokken heeft voor zijn drinkwa
tervoorziening.
Deze problemen dringen naar een
oplossing, welke waarschijnlijk gele
gen zal zijn in'een afsluiting'van het
Waddengebied en de riviermonden en
Zeeuwse stromen. Binnen weinige
tientallen van jaren zal deze oplos
sing gevonden moeten zijn. Maar' is
het dan verantwoord, aldus dr. Van
Rysinge, op dit ogenblik vele mil
lioenen uit te geven voor dit werk,
dat. misschien over twintig jaar over
bodig geworden is? Vele millioenen
moet de inpoldering van de Biesbosch
kosten. Hoeveel millioenen, geen ster
veling die het zeggen kan, want de
merkwaardige samenstelling van dit
gebied met zijn particulier bedijkte
poldertjes binnen de kreken, zal tel
kens nieuwe problemen opwerpen,
wanneer de Waterstaat weer een ge
deelte van het gebied „in de ban"
gedaan heeft. Door de uitgestrektheid
van 't gebied behoeven de polderdijk
jes niet zo zwaar te zijn, om de nor
male eb en vloedstroom te kunnen
keren. Maar wanneer men het gebied
kleiner maakt, dan zal dezelfde zich
verplaatsende watermassa door een
kleiner gebied moeten worden opge
nomen. Wat gebeurt er dan
Waterstaat zal van het ene werk in
het andere moeten vervallen. Mil
lioenen zullen moeten worden geïn
vesteerd. En met welk resultaat? Al
leen dat men 'n 1000 ha meer vrucht
baar bouwland gewonnen zal hebben,
ten koste van de economisch gelijk
waardige rietlanden en de iets minder
florerende griendlanden. En dan ver
der natuurlijk ook nog ten koste van
de merkwaardige constellatie van dit
unieke gebied, flora en fauna, en de
naar recreatiemogelijkheden zoekende
Nederlanders, voor wie deze Biesbosch
totnogtoe een paradijselijk oord is
gebleken.
Uiteraard kennen we de tegenar
gumenten niet, die Rijkswater
staat in staat zal zijn op te leveren.
Maar het komt ons voor, dat de argu
menten van de Contact-commissie
voor Natuur- en Landschapsbescher
ming minstens waard zijn gehoord te
worden. Te grote culturele en econo
mische belangen staan hier naar on
ze smaak op het spel.
(Nadruk verboden).
dotterbloemen, die by vloed zelfs onder water lopen, vinden in
de Biesbosch een goede voedingsbodem.
Westelijken verlenen
Joego-Slavië economische
hulp.
De Ver. Staten, Engeland en
Frankrijk hebben met Joego-Slavië
overeenstemming bereikt over de
voorwaarden van de economische
hulp die deze drie landen aan Joe
go-Slavië van Juli 1952 tot Juni
1953 zullen verlenen. De Ver. Staten
hebben reeds 30 millioen dollar be
schikbaar gesteld als eerste beta
ling. De Ver. Staten stellen in to
taal 78 millioen dollar beschikbaar.
Groot-Brittannië zal 4,5 millioen
pond sterling en Frankrijk 2,9 mil
liard franc betalen. Het Ame
rikaanse voorschot zal misschien
worden gebruikt om graan en vet te
kopen.
Volgens het communiqué wordt de
hulp verstrekt „in het belang van
de wereldvrede met de bedoeling de
economie van Joego-Slavië te ver-
sterken, zijn verdedigingskracht te
vergroten en zijn onafhankelijkheid
te bewaren."
Tien maanden geëist tegen
stof zui ger-f abrikant.
Tegen de 54-jarige koopman J. A.
Ch. M., wonende te Loosdrecht, ex-
beherend vennoot van de in Juni
1950 geliquideerde stofzuigerfabriek
„Efa-Produka"-bedrijven te Amster
dam, heeft de officier van justitie
bij de rechtbank te Amsterdam ter
zake van bedriegelijke bankbreuk:
het onttrekken van totaal 8633 stof
zuigers aan het faillissement van de
Efa-Produka, tien maanden gevan
genisstraf met aftrek geëist.
In zijn requisitoir herinnerde de
officier er aan, dat in de nacht van
9 Juni 1950 de Amsterdamse politie
zich met overvalwagens gereed hield
om zo nodig mét geweld de arbei
ders, die zich op de zolder van.de
fabriek verschanst hadden, te ver
wijderen.
Op jammerlijke eft tragische wijze,
zo zei hij, was een einde gekomen
aan de Efa-Produka. Spr. haalde een
rapport, van curatoren aan, waarin
zij verklaarden, dat een normale
voortzetting van het bedrijf niet
meer mogelijk was, doordat M. te
veel voor privé aan de zaak had
onttrokken. De fiscus heeft alles in
het werk gesteld om het bedrijf te
redden.
In zijn laatste woord stelde ver
dachte hiertegenover, dat de Efa-
Produka niet failliet had behoeven
te gaan. Waar zijn de 2,5 millioen
5gebleven, afkomstig van de verkoop
der fabriek? zo riep hij uit.
ECONOMISCHE KRONIEK VAN ZEELAND
Maar de iruitprijzen lagen zeer laag
In de afgelopen maand trok het. Ontwikkelingsplan voor Zeeland
met betrekking tot bevolking en industrie van het E.T.I. voor Zeeland
het meest de aandacht. In opdracht van Gedeputeerde Staten gemaakt,
beoogt het de lijnen aan te geven waarlangs met name de industrieel-
economische ontwikkeling dient plaats te vinden, die nodig is om voor
meer Zeeuwen in Zeeland werkgelegenheid te scheppen. Daartoe is een
studie gemaakt van alle hulpmiddelen, o.m. op het gebied van het ver-
keer en het onderwijs, die hiertoe dienstig kunnen zijn. Ook de toekomst
mogelijkheden van vele bedrijfstakken, waarvoor Zeeland a.h.w. van na
ture een voorsprong heeft, zyn onderzocht. De waarde van het rapport zal
zijn toets vinden in de mate, waarin en de kracht waarmee zijn aanbeve
lingen door Ryk, provincie, gemeenten en het bedrijfsleven worden ver
werkelijkt.
Als onderdeel hiervan kan men de
studie van het werkgelegenheids
vraagstuk op Tholen beschouwen,
waarmee een werkgroep een begin
heeft gemaakt. Den Haag heeft voor
deze kwestie grote aandacht; wel
licht worden hierbij goede kansen ge
boden voor de ontplooiing van dit ge
bied.
Goed nieuws kwam uit de haven
steden Vlissingen en Terneuzen. De
Kon. Mij. „De Schelde" kreeg de op
dracht om Voor elk der 32 op stapel
te zetten mijnenvegers voor de Kon.
Marine 2 omkeerbare schroeven vol
gens het befaamde Scheldepatent te
vervaardigen. In Terneuzen liep bij
de Terneuzense Seheepbouw-maat-
schappij een coaster van 1000 ton van
stapel, speciaal voor anthracietver-
voer uit Wales. Direct hierna werd de
kiel gelegd voor een 3000-tonner.
Een bericht, dat de aandacht ves
tigde op de mogelijkheid van fabri
cage van briketten uit vlasafval,
richtte het licht op onze belangrijke
vlasindustrie, die jaarlijks voor mil
lioenen kg. aan z.g. scheven doelloos
verloren ziet gaan. Het uitreiken van
45 diploma's door de Stichting Vak
opleiding Bouwbedrijven te Middel
burg en vioes heeft gróte betekenis
voor liet ontwikkelen van vakman
schap.
VAN HET LANDBOÜW-FRONT.
Ook van het agrarische front kwam
goed nieuws. In de eerste plaats een
feit dat onze trots sterk streelde: op
de paard ententoonstelling in Den
Bosch behaalden de Zeeuwse merries
het nationale- en reservekampioen
schap van Nederland voor de tweede
maal in successie. Voorts gingen 15
van dé 27 eerste prijzen naar Zeeland.
Een volledige Zeeuwse hegemonie
dus.
91. Er blonk een gevaarlijk licht in de ogen
van Jimmy Brown, toen hij Siem Soep hoorde
zeggen dat de kist met juwelen naast hem stond..
„Zóóóó", zei hij langzaam. „Mijn waarschuwing
heeft dus niet voldoende geholpen. Meneer begint
met liegen, alsof het gedrukt staat. Welnu
méér vragen behoeft-ie niet te beantwoorden.
Kapitein, wil je me even helpen deze leugenach
tige schavuit op te knopen. Die ene tak daar, die
lijkt me sterk genoegDe uitwerking, welke
deze dreigende woorden op Siem Soep had, was
verbijsterend. Hij begon luidkeels te jammeren,
dat hij niet loog en dat Jimmy toch zelf wel het
beste zou weten, waar de kist met juwelen was.
„U hebt het ding nota bene zelf uit. zee opgevist,
dat hebben wij toch alle drie met onze eigen ogen
gezien. En daarom zaten we toch in deze boom.
Alleen om te proberen de schat in handen te krij
gen!" De kok ging zo te keer en zijn verbazing
over het feit, dat Jimmy hem niet wilde geloven
was zo natuurlijk, dat Jimmy nu ook begon te
twijfelen. „Dus jullie- hebt hier op ons zitten
wachten, omdat jullie dachten dat wij de kist met
juwelen bij ons hadden?" vroeg hij met nog de
nodige achterdocht in zijn stem. „Ja, natuurlijk
meneer Brown. Waarvoor zouden wij u anders
in deze hinderlaag hebben willen lokken Jimmy
zweeg. Hij keek kapitein Toontje vragend aan.
De bietencampagne is weer begon
nen, vertraagd overigens door de ve
le regens. Het wortel- en suikerge
wicht is hoog, wanneer men het ver-
felijkt met de resultaten der laatste
0 jaar. Aanvankelijk waren de voor
uitzichten echter niet hoog gespan
nen, vooral daar het zomerweer het
biètencystenaaltje in Zuid-West Ne
derland sterk had bevorderd. Ook de
uienpluk en dus de -export is weer
begonnen. Het Nederlandse areaal
van dit gewas besloeg 5000 H.A.,
waarvan Zuid-Holland 2100 en Zee
land 1800 H.A. Hier was vrij veel
schade toegebracht door de uien-
zaadrnadevlieg. De export zal dit jaar
120 millioen kg. (vorig jaar 110 mil
lioen) bedragen, waarvan de helft
naar Engeland en 40 millioen kj,
naar Duitsland gaat. Ondanks een
slechte eigen oogst door de grote
droogte zal Frankrijk niet op onze
markt verschijnen. Engeland en
Duitsland hebben dit jaar een groter
areaal aan uien dan in 1951; in Enge
land zal echter de oogst ook tegen
vallen. De maisveredeling maakt in
Zeeland goede vorderingen. Dit jaar
beslaat de oogst 1000 H.A., volgend
jaar 3000 H.A.I'De opbrengst is hier
ongeveer 5000 leg. per H.A., zodat
vele millioenen kilogrammen onze
dollarbalansverlichten. De fruitaan-
voer is enorm, de prijzen zijn nave
nant laag, lager dan sedert 1945 is
voorgekomen. Kapelle alleen ontving
b.v. op 26 September 350 ton appels
en peren.
De verhandeling van agrarische
producten en hulpstoffen zal verdere
verbeteringen ondergaan. In Zierik-
zee is een kunstmeststoffenpakhuis,
het grootste bedrijfsgebouw- van het
eiland, met een capaciteit van 4%
millioen kg. gereed gekomen. Doel
hiervan is de aanvoer van dit produc
tie-middel ook bij vorst in de hand
te hebben. In Breskens zal binnen
kort een graansilo worden gebouwd
door de Coöperatieve Aankoopver
eniging „West Zeeuwsch-Vlaande-
ren met een inhoud van 2500 ton.
Behalve in Axel bevindt zich ook in
Kortgene zo'n silo. Gelijk iri Axel
is die van Breskens speciaal voor
brouwgerst bedoeld. De coöperatie
had in 1951 een omzet van f 3,2 mil
lioen en telt 300 leden. Alleen de
graanomzet bedraagt jaarlijks 7000
ton.
In Krabbendijke vonden mecha-
nisatie-demonstraties plaats, waarbij
de nadruk lag op de kleine uitvin
dingen van de boer zelf, die ook gro
te besparingen kunnen opleveren.
In de agrarische welvaart worden
tenslotte de landarbeiders niet ver
geten, nu een nieuwe collectieve ar
beidsovereenkomst van kracht is ge
worden.
VISSERIJ.
In de visserijsector verloopt de
mosselexport zeer goed. België neemt
meer af dan in 1951. Naar Frankrijk
werd in September 17.000 ton (van
100 kg.) verzonden. Ter besparing
van tijd vindt de verzegeling nu in
Yerseke plaats en niet meer aan de
grens. Dit jaar wordt helaas zo goed
als geen mosselzaad aangetroffen,
wat de Zeeuwse vissers afhankelijk
maakt van de Wadden-zee-vangst,
die maar kort is opengesteld. De
oesterverzending werd na half Sep
tember pas druk. De kwaliteit van de
oesters is nu al zeer goed, wat in
10
SCHEERAPPARAAT?
1 Uio oude apparaat het nog wel?
Scheerapparatcn eiijten, evenals alle dingen.
U denkt misschien dal het Uwe nog
goed genoeg is, maar U scheert zicb
pa» werkelijk prettig als U een
Blaaw Gilleue mesje in het daar
voor gemaakte Gillette precisie-
echeerapparaai gebruikt.
Voor slecht» f. 1.10 krijgt U
niet alleen een Gillette '32*
precisie-scheerapparaat,
maar bovendien twee
Blauwe Gillette mesjes.
Een buitengewone aan
bieding.
'n Nieuw Gillette
precisie scheer»
apparaat co 2
Blauwe Gillette
Een goeie morgenbegint met Gillette f
BESCHERMING IS MOGELIJK.
Dank zij de B.B., w.ordt ieders kans, de oorlog
te overleven, zo groot mogelijk.
In de natuur leeft eii groeit geen wezen of het is uitgerust met middelen
om zich te beschermen tegen zyn natuurlijke vijanden. De natuur heeft
dieren en planten echter niet uitgerust met speciale beschermingsmiddelen
tegen hun soortgenoten. Een sidderaal heeft een uitnemend beschermings
middel in zijn eleetrisch geladen rugvin. Als hy in botsing komt met een
andere sidderaal is dit wapen echter van nul en generlei waarde. De natuur
is er niet op gericht, dat wezens van dezelfde soort elkaar proberen uit te
roeien. De onderlinge rivaliteit heeft de mens er toe gebracht wapens en
beschermingsmiddelen te bedenken, die hem in staat stelden op steeds
groter schaal zyn medemensen te vernietigen of zich tegen de steeds
geraffineerder aanslagen op zyn bestaan te beschermen.
En geluk bij dit alles is, dat de
ontwikkeling van de beschermings
middelen bijna steeds gelijke tred
hield met de ontwikkeling van wa
pentuig, zodat er weliswaar duizen
den en nog eens duizenden in één
oorlog het leven lieten, maar een
nog groter aantal die oorlog kan
navertellen. De wapens zijn ver
schrikkelijker dan ooit, maar de mid.
delen ter bescherming zyn ook veel
beter.
Bommen en granaten zyn ver
schrikkelijk, maar we kunnen er dek
king tegen zoeken. We kunnen ge
wonden genezen, onder puin bedol-
venen redden,- branden rachtig be
strijden, daldozen verzorgen, we kun
nen heel veel doen om het leed te
verzachten en de schade zo gering
mogelijk te doen zyn.
Wij kunnen dit zelfs al doen met
de hulpmiddelen, waar wij in vre
destijd, dus in normale doen, over
beschikken. Hoe veel meer zullen
wij echter kunnen doen als wij be
staande organisaties uitbreiden en
versterken en voor die taken, waar
voor nog geen organisatie bestaat,
er één opbouwen.
Advertentie.
deze tijd van het jaar een ongewoon
verschynsel is.
Ook het verkeer bracht in Septem
ber goede berichten. De Rijksbegro
ting voor Verkeer en Waterstaat be
vatte vele voor Zeeland belangrijke
posten. Het totaal aan lopende en in
vesteringsuitgaven voor '53 bedraagt
voor onze provincie f 18 millioen, be
halve nog een deel van de landelijke
f8,9 mililoen aan uitgaven voor be
paalde wegen. Met ingang van 8 Sep
tember is op het traject Kruiningen
Perkpolder een nachtboot ingelegd
voor het vrachtvervoer. Met name
voor het vlasvervoer is deze dienst,
die voorlopig nog een proef is, van
groot belang. Een sleepbootstation
zal zich in Vlissingen vestigen. Een
verheugende aanwinst waar de Sehel-
destad nog géén sleep- en bergings
bedrijf bezit!
De wegverbetering naar het tot nu
toe geïsoleerde en geheel op België
georiënteerde Overslag en de nieu
we weg van Hulst naar het eveneens
excentriek gelegen Graauw en Lan-
gendam, mogen in het kader van het
zich steeds verbeterende wegennet
zeker niet worden vergeten.
Tot slot enige algemene mededelin
gen. Vlissingen bereikte met zijn zie
lental 25.000 inwoners. Sinds 1830,
toen het 6742 inwoners telde, is het
gestadig gegroeid, steunend op de
brede basis van de grote scheepsweri'.
Ook in een ander opzicht werd dit
getal 25.000 bereikt. Op 8 September
had de toeristenbootdienst Antwer
penVlissingen n.l. zoveel passagiers
vervoerd. Ter bestrijding van de gro
te werkloosheid in het Brabantse ont
wikkelingsgebied Etten-Leur worder
enige verkeerswerken in Zeeland uit
fevoerd, n.l. betere rijwielpaden vooi
int Philipsland en Tholen en verbe
tering van de Kreekrakdam. De
Zeeuwse, werkloosheid bedroeg einc
Sept. 1427, dat is 16 per honderd
van de beroepsbevolking-, het laagstr
cyfer van Nederland. Noord-Braban'
met 48 per honderd stond aan de top
Een verheugend verschijnsel, wijzenr
op de grote activiteit in de handels
branche, vormden de in verschillende
steden gehouden modeshows. I
Toegegeven, het beste zou zyn de
oorlog uit te bannen. Daarop moet
ons streven in hoogste instantie ge
richt zyn, maar wij weten niet of- wij
dit streven in, deze of de volgende
generatie al verwezenlijkt zullen zien.
Wij weten dus ook niet of de vre
de bewaard blijft. Wij blijven daarop
hopen, maar intussen moeten wij er
voor zorgen, dat onze kinderen de
allerbeste kans hebben een nieuwe
oorlog te overleven.
De organisatie Bescherming Be
volking stelt ieder Nederlander in
3taat dit werk te doen tezamen met
duizenden anderen. Zij zorgt er ook
voor, dat beschikt wordt over de
nieuwste wetenschappelijke gegevens,
over de beste methoden en over de
modernste uitrusting. Wanneer deze
organisatie voldoende medewerking
krijgt zij heeft 200.000 'geestdrif
tige vrijwilligers nodig aan is in
oorlogstijd een grote mate van be
scherming mogelijk.
VERLIEZEN BEPERKEN.
Hoe sterk onze militaire luchtver
dediging ook zal zijn, er zal nooit
voor gezorgd kunnen worden, dat alle
aanvallen in de kiem worden ge
smoord. Wij moeten er op rekenen,
dat aanvallers dikwijls er in zullen
slagen door onze verdediging heen
te glippen. Maar wij kunnen er be
slist wel voor zorgen, dat de gevol
gen van die aanvallen tot een mi
nimum worden beperkt. Het middel
daartoe is de BB. Er bestaat wel
degelijk een -bescherming tegen de
atoombom en andere bommen. Er
zijn methoden om ons volk te be
schermen tegen de gevolgen van de
luchtdruk, de hitte en de radio-acti
viteit. De BB. kan iedereen leren,
die methoden toe te passen Alle le
vens kunnen in een onverhoopte
oorlog niet gered worden, maar de
Bescherming Burgerbevolking kan
verliezen tot een minimum beperken
en garanderen, dat ieders kans, de
gevolgen van de oorlog te overleven,
zo groot mogelyk wordt.
Nederland heeft een uitmuntende
dienst voor de volksgezondheid, toch
zijn er zieken; Nederland heeft tal
loze bliksemafleiders, toch slaat de
bliksem we! eens in; Nederland heeft
weinig trappen zonder leuning, toch
vallen er wel eens mensen van een
trap.
De dienst voor de volksgezondheid,
de bliksemafleiders, de trapleuningen
beschermen iedereen tegen dikwijls
dreigende gevaren. De B.B. is op de
zelfde wijze een bescherming tegen
de gevolgen van oorlogsgeweld. Zon
der deze B.B. is Nederland bijna
weerloos overgeleverd aan de ver
schrikkingen van de oorlog, mét de
B.B. is bescherming mogelijk.
Advertentie.
VOETEN
MOcT N
BOETEN..,.
Waarom eigenlijk?
Weet U dan nietdat de wonder-
tegen eksterogen, eelt en wratten
U voor 90 ets. van die narigheid
verlost?
Verkrijgb. by Uw apoth. of drog.
