Boerengeneraals veroverden
een verregend Middelburg
BOEK
CONGRES VAN BRITSE LABOUR
PARTY GEOPEND
HET „MAGISCHE POTLOOD"
BRACHT GELD OP
DINSDAG 30 SEPTEMBER 1952
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
EEN HALVE EEUW GELEDEN
Zeeland bood Botha en De la Rey
tienduizend gulden aan
Het gutste van de regen in Middelburg, die eerste October 1902. De spits
van de Lange Jan was in een loodgrijze sluier gevangen, by de goten vorm
den zich uitgestrekte plassen, vlaggen kletsten bij elke windstoot als dweilen
tegen de glimmend-nalte gevels. Langs de straten stonden de Middelburgers
en staarden, terwijl de regen de petten van de werkmensen, de bonnets van
de booien, de bolhoeden van de middenstand en de hoge zyden van de no
tabelen gelijkelijk bedeelde, zwijgend naar de trieste rijtuigenstoet, die voor
bij ratelde. Diezelfde Middelburgers nadden maanden voordien, net als alle an.
dere Nederlanders, gezongen „En de Boeren hebben overwonnen", maar dat
lied was op hun lippen bestorven, toen de eerst schok in de rumoerige 20e
eeuw kwam, toen bekend werd, dat men in Zuid-Afrika had gecapituleerd.
Nu staarden zij naar Botha en De la Rey, mannen, wier namen na twee en
een half jaar strijd legendarisch waren geworden en die een reis met de
bedelstaf door ons land maakten en het was of zij bij het zien van die ver
slagen generaals in het verregende Middelburg nu pas ten volle de omvang
beseften van de rampspoed, welke over het land van Oom Kruger was ge
varen.
Woensdag is het vijtig jaar gele
den, dat generaal Louis Botha, de
held van de Tugela, van de Spitskop
en de Tijgerkloof en generaal Jo
hannes de la Rey, de man van Ma-
gerfonteïn, tijdens hun kruistocht
door Europa, waar zij gelden inza
melden om de grootste ellende in hun
land te lenigen, ook Middelburg met
een bezoek vereerden. Het valt ons,
na een halve eeuw, waarin twee vre
selijke wereldoorlogen vielen, moei
lijk ons een indruk te vormen van de
geëmotioneerdheid, welke tijdens de
Boerenoorlog van de toen toch zo
rustige en bezadigde Nederlanders
bezit had genomen. Nauwelijks kun
nen wij ons de bewogenheid voor
stellen, welke de gebeurtenissen in
liet verre Zuid-Afrika op oud en jong,
op arm en rijk hadden geënt.
Toen eenmaal bekend werd dat de
generaals ook Middelburg zouden
aandoen, werd op initiatief van de
Middelburgsche Courant een comité
opgericht onder ere-voorzitterschap
van burgemeester Schorer. dat zich
beijverde in vele delen van Zeeland
gelden in te zamelen.
De ontvangst, welke de generaals
na hun aankomst per trein ten deel
viel, was overwejdigend: van vrijwel
alle huizen wapperde de driekleur
en bij het station was een grote men
senmenigte samengestroomd, die Bo
tha en De la Rey luide toejuichte. Op
dat moment was het nog droog en
de verenigingen en coöperaties, waar
onder de schietvereniging „Paul Kru
ger", konden dan ook trots haar
348
In de buurt van Napels, nabij het
meer van Agnano, bevindt zich een
grot, die de afmetingen heeft van een
klein kamertjet.w. 3 bij lVz meter. De
ingang van deze grot wordt door een
deur van ruim 3 meter hoogte afge
sloten, niet alleen om de toegang tot
deze grot aan ieder te beletten, maar
vooral ook om te zorgen dat hetgeen
zich in deze grot afspeelt niet in on-
aangenaame vorm aan passerenden
wordt geopenbaard.
We zullen alle geheimzinnigheid la
ten varen. Deze grot is de sedert de
Oudheid bekende Hondsgrot, waarin
zich aanhoudend een grote hoeveel
heid koolzuwA ontwikkelt, een gas dat
1% maal zo zwaar is als lucht en dat
als 'n dichte laag over de grond hangt.
Brandende fakkels worden in deze
gaslaag uitgedoofd door gebrek aan
zuurstof, en ook dieren wier ademha
lingsorganen niet boven deze laag uit
komen, zijn gedoemd te stikken.
Zoals een ieder weet, bevat ook de
ons omringende lucht een klein per
centage koolzuur, dat voor de planten
noodzakelijk is, wijl door het blad
groen daaruit suikers en zeimeien
worden geproduceerd. Maar in het da
gelijks leven merkt de gemiddelde
mens verder niets van deze 0,03 pet
koolzuur die hij bij elke ademtocht
naar binnenkrijgt.
Dit zou echter anders worden, wan
neer de atmosfeer een stilstaand gas
mengsel was. In dat geval zouden de
zware gassen zoals koolzuur en zuur
stof al gauw naar beneden zakken,
waarbij het koolzuur, als het zwaar
ste gas, de onderste plaats zou zijn
toebedeeld. De lichtere gassen als wa
terstof en helium zouden in die gas-
zee komen boven te drijven. In het
groot, d.w.z. in de hogere lagen van de
atmosfeer gebeurt dit reeds, maar in
de onderste lagen, waarin zich het le
ven op aarde afspeelt, blijven we van
dit verschijnsel gelukkig verschoond
door de voortdurende horizontale en
verticale luchtstromingen, roaardoor
tot een hoogte van verscheidene kilo
meters een vrijwel homogeen lucht-
mengsel bestaat. Ware dit niet het ge
val, dan zou de 0.03 pet. koolzuur als
'n verstikkende gaslaag van verschei
dene meters boven het aardoppervlak
hangen en onze wereld zou de aanblik
vertonen van één geweldige Honds
grot. Erger u derhalve niet wanneer de
deuren klepperen of door zware wind
stoten de dakpannen eens verwisseld
worden want hoe onaangenaam de ex
treme uitingen van deze luchtcircu-
laiie ook mogen zijn, de achtergrond
hiervan is een zeer zegenrijke.
Laten we nu maar weer eens een
kijkje in het dierenrijk nemen, want
daarin is nog zo veel dat onze belang
stelling vraagt. Wat zoudt u bijv. den
ken van een spin die de gunsten van
z\jn a.s. ega tracht te winnen door
haur huioelijlcsgeschenken aan te bie
den, gelijk de eerste de beste men
selijke charmeur? We zullen hem mor
gen aan u voorstellen.
H. Pétillon.
vaandels en banieren heffen. De Mid
delburgsche Courant gaf een karak
teristiek in een notedop van beide
gasten: „Botha, flink van uiterlijk,
met zijn energiek gezicht, lachend
met zijn gulle, snaakse lach: De
la Rey, een slankte toch stoere fi
guur, type van de Zuid-Afrikaanse
aartsvader, met zijn grote, grijzende
baard en de intelligente ogen in het
door de zon gebrand gezicht." Toch
had de reporter zich een andere
voorstellingvan het tweetal gemaakt:
„Die twee eenvoudige mannen, zijn
dat nu de bekwame legeraanvoerders,
wier naam in één adem genoemd is
met die van de grootste veldheren
en die het trotse Albion slag op slag
toebrachten?"
DE SCHUTTERIJ.
De Schutterij was onder leiding
van Jan Morks present en speelde
bij het station op de melodie van
Psalm 68 .Gegroet, gegroet, gij hel
denstoet, Üw hoge moed in 't Hol
lands bloed, Ons hart met jubel vul
de" en later op de Markt, waar weer
een mensenmassa wachtte. ,,Uit onze
en onzer kindren harten, 'stijgt voor
Uw volk 't gebed omhoog. Want on
zer was Uw strijd en smarte. Wij
groeten U met wenend oog!."
In het stadhuis verwelkomde bur
gemeester Schorer de hoge gasten.
Voordat hy antwoordde, verontschul
digde Botha zich voor zijn moeilijk
spreken: „Ik heb een slechte borst",
vertelde hij.
Het hoogtepunt van de dag was
de bijeenkomst in de Nieuwe Kerk,
waar de voorzitter van het comité
van ontvangst, dominé L, Wagenaar,
een gloedvolle, naar de gewoonte
van die tijd wel wat gezwollen, maar
ongetwijfeld toch reefy uit het hart
opwellende rede hield.„Ik zou Uwe
handen willen grypen en drukken
lang en mijn hoofd leggen te
gen Uw schouder en met U wenen
in sprakeloos meevoelen met Uw
diepe smart", aldus de predikant, die
zelfs zo ver ging, de beide generaals
te vergelijken met „de helden uit
Homerus' epos." Hoeveel natuurlijker
en bedaarder klonk daarna het ant
woord van Botha, die op sobere,
maar aangrijpende wijze vertelde over
het leed, dat in zijn land werd ge
leden.
Een donderend applaus vulde het
grote kerkgebouw, toen de viee-voor-
zitter van het Chr. Nationaal Boe-
rencomité, N. M. de Ligt, Botha en
De la Rey tienduizend gulden als
gift van Zeeland aanbood. Wel een
bewijs, dat de Zeeuwen het beslist,
niet by woorden wilden laten!
Na een rijtoer door de in regen
sluiers verhulde stad werd de gene
raals in de Concert- en Gehoorzaal
een ere-concert door de Instrumenta
le en „Tot Oefening en Uitspanning"
aangeobden, waarna in het Grand
Hotel Verseput gedineerd werd.
RUMOERIG DÜFILÉ.
Tot besluit van de dag werd de
burgery in dé gelegenheid gesteld in
het Schuttershof langs Botha en De
le Rey te défileren. Dit défilé had
echter niet zo'n ordelijk verloop, als
de organisatoren het gaarne hadden
gezien. De politie had handen vol
werk om de mensen aan het verstand
te brengen, dat de begroeting moest
bestaan uit een komen en een gaan.
Sommige lieden presteerden het zelfs
tweemaal hun compliment te komen
afsteken. Tot de weinigen, die wél
vrij rap de zaal verlieten,behoorde
een juffrouw, wier japon het in het
gedrang begaf. Zeer koelbloedig
stapte zij uit haar rok, nam dit kle
dingstuk onder de arm en ging verder
als ieder anderDat generaal Bo
tha na afloop van dit uiterst ver
moeiend défilé bestormd werd door
jongedames, die hem om een hand
tekening bedelden, toont wel aan, dat
bakvisjes altijd dezelfde blijven, al
richt haar adoratie zich tegenwoor
dig niet meer op generaals, doch op
filmhelden.
De volgende morgen vroeg zetten
Botha en De la Rey hun tocht voort.
De Middelburgsche Courant had ook
dit vertrek per trein in haar uitvoe
rig verslag opgenomen en schreef:
,,IIet sein Klonk en het stoompaard
zette zich in beweging De generaals
bleven met de hoed in de hand voor
het portierraam, groetend voor het
laatst de hen geestdriftig toejuichen
de Middelburgers." Het innig mede
leven met de in nood verkerenden,
het meevoelen van de tragiek der
overwonnnenen, zal hen vermoedelijk
even goed hebben gedaan als de voor
die tijd vorstelijke gift van tiendui
zend harde guldens
„Schotels" van een
andere planeet?
Volgens de Washingtonse corres
pondent van de „New York Post",
Robert Allen, heeft de Amerikaanse
luchtmacht een „sensationeel" rap
port opgesteld, waarin de mening
wordt uitgesproken, dat enkele van
de mysterieuze vliegende voorwerpen,
welke zijn gesignaleerd, van een an
dere planeet afkomstig zijn.
Het rapport is opgesteld door een
groot aantal beroemde geleerden en
gebaseerd op 1800 waarnemingen
van „vliegende schotels". Misschien
zullen enkele passages gepubliceerd
worden, maar niet het volledige rap
port daar het wellicht alarm zou
wekken bij de bevolking, aldus de
Amerikaanse luchtmachtautoriteiten.
Volgens het rapport zijn ook bo
ven Rusland „vliegende schotels"
waargenomen en de Russen maken
zich er ernstige zorgen over. De Sov
jets koesteren de verdenking met een
geheim Amerikaans wapen te doen
te hebben.
GEEN SENSATIE TE VERWACHTEN
Attlee en Bevan broederlijk naast elkander
In een rustige sfeer is Maandag te Morecambe in Lancashire het jaar
lijkse congres van de Britse Labourparty begonnen. Bij de opening zaten
Clement Attlee en de leider van de oppositie-voerende linkervleugel, Bevan,
broederlyk naast elkander temidden van 1200 afgevaardigden. De Labour
party telt zes millioen leden. Het congres duurt de gehele week. De voor
zitter van het congres, Harry Earnshaw, zeide in zyn openingswoord, dat
economische omstandigheden wellicht binnenkort Engeland kunnen dwin
gen een lagere levensstandaard te aanvaarden.
„De dag zal komen, dat wij ons
voedsel en onze grondstoffen niet in
het buitenland zullen kunnen verkrij
gen, omdat wij er niet voor kunnen
betalen"; aldus Earnshaw, die voor
spelde. dat Labour niet lang in de op
positie zal blijven.
De conferentie begon met het in
dienen van een vijfjarenplan, waarin
wordt aangedrongen op meer natio
nalisatie. Indien de gedelegeerden dit
plan goedkeuren het heeft de gro
te steun van de belangrijkste vak
bonden zullen de socialisten het
tot een punt maken, waarop zy bij al
gemene verkiezingen de regering van
Churchill kunnen uitdagen. Het plan
dringt aan op het verhogen van het
aandeel in het nationale inkomen
voor hoofd- en handarbeiders en op
een snelle vermindering van de be
staande ongelijkheid in welstand.
ONDER DE MACHT VAN HYPNOSE
„Ministers" van „nieuwe wereldstaat" verdwenen
De Oostenrijkse politie zoekt naar twee Tsjectioslowaakse vluchtelingen
die, in gele toga's, als hoofden van een nieuwe „wereldstaat" bijeen
komsten van „burgers" presidieerden in de dorpsherberg van Leonding,
een gemeente in Opper-Oostenrijk. Zij zijn aan de vooravond van een tegen
hen te voeren proces verdwenen.
Robert Kreissl, „premier" en Carol
Jencza, „vice-premier", maakten tij-
dens de kabinetszittingen gebruik
van hypnose en een .magisch pot
lood", dat op een bord in latyn „or
ders" opschi-eef, welke van een on
zichtbare „leider'! werden ontvangen.
Deze orders werden ingeschreven in
het „wetboek van Nuretana". Tot de
uitrusting van beide mannen behoor
den verder een doos, die naar hun
zeggen de as van Gandhi bevatte, en
een „bijbel van de staat Nuretana".
Beide mannen schreven burgers in
Amerikaans vlooteskader
blijft in de Middellandse Zee
OM IN GEVAL VAN NOOD TE
KUNNEN OPTREDEN.
Eenheden van de Amerikaanse
zesde vloot zyn op de rede van Tan-
ger aangekomen. De schepen hebben
dc eigenomen aan vlootoefeningen in
de Middellandse Zee.
Jp een persconferentie aan boord
van de zware kruiser „Salem" heeft
de bevelhebber van het eskader, vi-
ce-admiraal Cassady, verklaard, dat
„De Verenigde Staten in de Middel
landse Zee blijvend een eskader ge
reed houden om ingeval van nood
onmiddellyk te kunnen optreden".
Cassidy zei, dat het eskader vier
maanden In de Middelandse Zee zal
blyven, waarna het zal worden afge
lost door een ander.
en verstrekten groene passen, waar
op zij in Duits en Latyn machtiging
gaven tot het gebruik van „diploma
tieke bagage".
De burgers brachten, waarschijnlijk
onder hypnose, al hun spaargeld en
een vast gedeelte van hun inkomsten
als „belasting" naar de herberg.
Kreissl had reeds een grote som
geld ontvangen, toen op een avond
twee burgers zeiden, dat zij hun geld
terug wilden hebben en geen Staats
burger meer wilden zyn. Zij werden
de volgende avond bij verstek be
recht; het „magische potlood" ver
oordeelde hen tot foltering en de
doodstraf. Een jong meisje waar
schuwde een der terdoodveroordeel-
den en deze waarschuwde onmiddel
lijk de politie.
Rita Hayworth en Ali Khan
hebben zich verzoend
Een echtscheiding tussen de film
ster Rita Hayworth en prins Ali
Khan, is voorlopig van de baan.
Rita vei-telde de pers, die was toe
gelaten tot de luxueuze villa van Ali
Khan in Parijs, dat zij het echtschei
dingsproces te Reno zal laten rusten.
Zij maakte dit aanhangig nadat zy in
1951 haar echtgenoot had verlaten
toen hij naar India op de tijgerjacht
ging.
En Ali zeide: „Wat mij betreft is
er geen sprake van scheiding"
De algemene verwachting is, dat
het partycongres van deze week
geen sensationele ontwikkelingen te
zien zal ge ven.
Op de eerste dag nam de vergadering
met algemene stemmen een door Be
van verdedigde resolutie aan, waarin
dé aandacht van de Labourpartij op
de werkloosheid in Engeland wordt
gevestigd.
RESOLUTIE VERWORPEN.
Tevoren was het heftig toegegaan
over een resolutie, inhoudende richt
lijnen voor een campagne tegen de
conservatieve regering. Hierin werd
o.m. voorgesteld, dat de Labourpartij
de vakbeweging zal steunen, indien
deze gedwongen zou worden in de in
dustrieën actie te voeren ter verde
diging van de levensstandaard. Dé lei
der van de transportarbeidersbond,
Deakin, verzette zich heftig tegen een
motie van deze strekking. „Wij gelo
ven in de parlementaire democratie",
zo zeide hij. „Indien gij de toekomst
van deze partij wilt vernietigen en de
terugkeer van Labour als regerings
partij vertragen, aanvaardt dan deze
resolutie. De besturen van de vakver
enigingen zullen nooit aan acties van
deze aard deelnemen". De resolutie
werd hierop verworpen.
Dr. Kersten, Himmier's
masseur
Houding van Nederlandse gezant
in Stockholm afgekeurd
Een paragraaf van haar verslag
heeft de parlementaire enquêtecom
missie gewijd aan de befaamde mas
seur van Himmler, de Finse Medizi-
nalrat E. A. F. Kersten, die reeds in
1950 een Nederlandse koninklijke on
derscheiding ontving.
De commissie acht het gezien haar
opdracht, niet nodig haar onderzoek
te richten op het beantwoorden van
de vraag, of de heer Kersten inder
daad al datgene voor Nederland heeft
gedaan, waarvan hij in zijn boek
„Klerk en beul" melding heeft ge
maakt.
De commissie heeft het echter wel
van belang geacht om na te gaan, in
hoeverre er destijds voor de Neder
landse regering te Londen c.q. voor
de Nederlandse gezant te Stockholm,
aanleiding heeft bestaan om met de
heer Kersten contact op te nemen,
teneinde te trachten door diens be
middeling hulp te verlenen aan Nc=
derlandse gevangenen in Duitse kam
pen en gevangenissen.
Onder meer uit schriftelijke verkla
ringen is het de commissie gebleken,
dat de heer Kersten gedurende de
winter van 1944 op 1945, in samen
werking met de Zweedse autoriteiten,
gepoogd heeft bij Himmler te berei
ken, dat gevangenen uit Duitse con
centratiekampen en gevangenissen
werden bevrijd en dat deze pogingen
meer dan eens met succes zijn be
kroond.
De commissie keurt het af, dat de
Nederlandse gezant in Stockholm,
mr. W. C. Graaf van Rechteren Lim-
purg, die van de werkzaamheid van
de heer Kersten af wist, geen vol
doende contact met hem heeft ge
zocht.
John Cobb tijdens
recordpoging verongelukt
Motorboot zonk na explosie
Bij zijn tweede poging om met zyn
door een reactiemotor aangedreven
motorboot „Crusader" het absolute
snelheidsrecord te water te verbete
ren, is de Engelsman John Cobb
Maandagmorgen op het meer van
Loch Ness dodelyk verongelukt.
Op een gegeven ogenblik sprang
met een luide knal zyn motor uit
elkaar, waar-na de boot onmiddellijk
zonk, Cobb kon niettemin zwaar ge
wond door één van de zich op het
meer bevindende motorboten worden
gered, waarna hy onmiddellyk naar
het dichtstbijzijnde ziekenhuis werd
overgebracht. Op weg naar het zie
kenhuis is dc Engelsman echter aan
zijn verwondingen overleden.
De toeschouwers op de oever van
het meer, onder wie zich Cobb's
echtgenote bevond, zagen de „Cru
sader" in volle vaart over het water
scheren toen plotseling de boot on
der water verdween.
Cobb bracht op 16 September 1947
het absolute wereldsnelheidsrecord
op 634.400 km. per uur over de ge
meten mijl met vliegende start (tijd
9.132 sec.), met een Napier-Railton
op de zoutvlakte van Bonneville.
Begin September van dit jaar wilde
Cobb beginnen met zijn pogingen om
ook het absolute wereldsnelheidsre
cord te water te breken. Nadat
slecht weer zijn plannen in de war
had gestuurd, stapte hy vorige week,
eveneens op het meer van Loch Ness,
voor de 'Serste maal in zijn „Cru
sader". Met een uursnelheid van
278,410 km. bleef hij echter bedui
dend onder het record dat met 288
km op naam van de Amerikaan
Stanley Sayres staat.
Voor hij zich Maandag tegen het
middaguur aan boord begaf voor zijn
tweede poging zei hij tegen zyn
vrienden: „Ik geloof dat de omstan
digheden vandaag bijzonder goed
zijn". Het was de laatste maal, dat
zij hem in levende lyve zagen.
Later werd nog gemeld, dat Cobb,
even voordat hij verongelukte inder
daad het record had verbeterd. Hij
had het gebracht op 330,900 km. per
uur. Het nieuwe record kon echter
niet worden erkend, omdat de mijl
niet voor de tweede maal in tegen
overgestelde richting werd afgelegd.
De hoogste snelheid, die Cobb bij zijn
laatste vaart bereikte, bedroeg 384 km.
per uur.
Doodde arts zijn jonge vrouw
met vergif
De 36-jarige arts J. F. A. M. O. uit
Berkel bij Rotterdam wordt er van
verdacht zijn 28-jarige echtgenote A,
C. O. door middel van vergif om het
leven te hebben gebracht. Zaterdag
j.l. werd sectie op het stoffelijk over
schot verricht, waarbij aan het licht
kwam dat de jonge vrouw om het le
ven was gekomen door cyaankali
vergiftiging. Haar man, die is inge
sloten, ontkent hardnekkig alle
schuld. Volgens hem is zyn vrouw
gestorven door een tumor in de her
senen. De moeder van de dokters
vrouw verzocht nog een tweede dok
ter te raadplegen, maar O. stelde de
overkomst van een collega niet op
prijs.
Volgens de familie zou de verhou
ding tussen de echtelieden slecht ge
weest zijn. In de woning van O. werd
een hoeveelheid cyaankali aangetrof
fen.
Arrestant sprong uit
rijdende hein
Vluchteling in beide benen
geraakt
De 18-jarige B. S. uit Rotterdam is
Zaterdagmorgen even na het verla
ten van het Maasstation in Rotter
dam uit de trein gesprongen, toen hy
door twee politiemannen naar Leeu
warden werd vervoerd. Er ontstond
een ware klopjacht op het terrein
van het Rotterdamse waterleidingbe
drijf, waarbij de achtervolgers van
hun vuurwapens gebruik maakten.
Twee kogels raakten de vluchteling
in beide benen. Hij werd naar een der
Rotterdamse ziekenhuizen overge
bracht.
Toen de trein reed vroeg de man
verlof om naar het toilet te gaan.
hetgeen werd toegestaan. Een poli
tieman posteerde zich voor de deur
van het toilet.
Achter de deur zat de gevangene
echter niet stil. Hij wist een raampje
te openen en zich naar buiten te
wringen. Toen hij eenmaal zover was,
dat hij, wanneer de trein vaart ver
minderde. op de berm van de
spoordijk kon springen, trok hij aan
de noodrem. Lang voordat de trein
tot stilstand was gekomen, liet de
arrestant zich vallen. Terstond nam
hy de benen.
S. vluchtte naar het waterleiding
bedrijf en dook onder in de daar lig
gende buizen. De politiemannen
zochten het terrein zorgvuldig af en
begaven zich met zaklantaarns in ie
dere buis. Plotseling zag men S. hard
weglopen.
„Sta of ik schiet", brulde de poli
tie hem na en toen deze waarschu
wing geen gevolg had, werd er inder
daad geschoten, met het gevolg, dat
de man bloedend ineenzakte.
Tragische vergissing
van V.N.-piloten
In de Westelijke sector van het
Koreaanse front was het Maandag
rustig, nadat Zondag Griekse infan
teristen hier hun stellingen tegen
aanvallen van een Chinees bataljon
hadden weten te behouden, niette
genstaande het feit, dat zij per onge
luk door vliegtuigen van de Verenig
de Naties werden gebombardeerd. De
verliezen van de Grieken tengevolge
van dit bombardement werden door
het V. N.-opperbevel „uiterst licht"
genoemd en de verliezen der verbon
den troepen bij de gehele actie om de
„grote Nori-heuvel" zouden „niet erg
zwaar" zijn, terwyl de tegenstander
naar schatting 45 man aan doden en
135 gewonden zou hebben verloren.
Tweeduizend Chinezen ondernamen
hevige aanvallen tegen de geallieerde
linie van het centrale front en ver
overden een kleine heuvel.
Het Wereldgebeuren.
Nahas of Naguib?
Het ziet er thans wel naar uit. dat
de strijd tussen generaal Naguib
en de hem getrouwe regering in
Egypte tegen de Wafd en naar lei
der Moestafa Nahas, die met zoveel
andere Egyptische grootheden zyn
Pasja-titel" reeds heelt verloren, zich
thans in bijzonder scherpe mate zal
gaan toespitsen. En dat valt elgen-
lyk niet te verwonderen, want de hui
dige machthebbers, die er in de eer
ste plaat» naar schijnen te streven
orde en rust in het land te herstel
len, een einde te maken aan alle cor
ruptie en bevoordeling van een be
paalde klasse en een basis te vinden
voor 'n redelijk accoord met het Wes
ten, kunnen er moeilijk veel voor ge
voelen zich. in de armen te laten drij
ven van een al te gevaarlijk nationa
lisme. En waarschijnlijk vinden dc
bezwaren tegen Nahas als leider der
Wafd voornamelijk hun oorzaak in
de omstandigheid, dat deze bij brede
lagen van het Egyptische volk toch
zeer populaire leider, in het verleden
meermalen hartstochten en sentimen
ten tot leven heeft geroepen zonder
in staat te zyn ze in kritieke mo
menten voldoende te beteugelen. De
relletjes van Januari van dit jaar in
Cairo, die de directe aanleiding wer
den tót de val van het kabinet van
Nahas. zijn er een zeer duidelijk
voorbeeld van geweest.
Koning Faroek, die Nahas weg
zond, is inmiddels zelf ook de
laan uit gestuurd en het zag er
na de ..machtovername" door gene
raal Naguib die eigenlijk alleen
maar de uitvoerder van de besluiten
van een groepje van zeven hoge offi
cieren is aanvankelijk wel naar
uit, dat voor de Wafd en haar leider
weer goede dagen gingen aanbreken.
Maar de legerleiding besliste anders
en eiste, dat ook Nahas min of meer
weggezuiverd zou worden. De be
zem moest er immers radicaal door,
dat heeft ook het ontslag aan een
aantal hoge diplomaten vorige week
wel bewezen, en dan kon er voor de
huidige machthebbers blijkbaar geen
sprake van zijn, dat Nahas opnieuw
als leider van de Wafd werd aan
vaard. En nu de Wafd toch besloten
heeft zich volledig achter Nahas te
stellen, is het duidelijk, dat Egypte
aan de vooravond van een binnen
landse politieke strijd staat, waar
van de gevolgen op dit ogenblik nog
niet zyn te overzien.
Nahas is reeds leider .van de Wafd
van ongeveer 1930 af. Zyn voor
ganger Zaghoel Pasja wordt als
de eigenlijke stichter van de partij
beschouwd en onder diens leiding is
het Egyptisch nationalisme in de
twintiger jaren reeds tot zeer ge
vaarlijke uitbarstingen gekomen. De
moord op de Engelse legeropperbe-
velhebbpr in Egypte, tevens gouver
neur-generaal van de Soedan, Sir
Lee Stack, in 1924, welke aanleiding-
werd tot het uittreden van Zaghoel
uit de regering zal bij de ouderen
onder onze lezers nog wel in de her
innering liggen als een bewijs, dat
de strijd tegen de Britten toen niet
minder fel werd gestreden dan
thèns! Dat zich sindsdien ook een pe
riode van betrekkelijke samenwer
king heeft voorgedaan, ligt meer in
de vrees voor fascisme tijdens de
Abessijnse oorlog dan aan een wer
kelijke geest van eensgezindheid. Al
leen onder de druk van een Italiaan
se dreiging in N.O. Afrika kon dan
ook in 1936 het Brits-Egyptische ac
coord tot stand komen. Een nieuw
accoord. dat in 1949 door premier
Sidky Pasja was bereikt, stuitte ech
ter a'lweer op zoveel door de Wafd
sterk aangemoedigd verzet, dat
er ten slotte niets van terecht kwam.
Edus voor de keuze: Nahas of Na
guib
Voor de rust in dit deel van de
wereld, voor de voltooiing van een
belangryke schakel in het Westerse
defensiesysteem en voor de toekomst
van Egypte zelf, ware het wellicht te
hopen, dat Naguib de touwtjes een
beetje strak zal kunnen houden.
Maar gezien het gemak, waarmede
Nahas en de andere Wafd-leiders
het instrument der nationale
hartstochten weten te bespelen, is
het zeer de vraag of hem dit zal ge
lukken.
Nahasgeen Pasja meer,
maar toch nog machtig.
EEN
VAN:
MARTIEN BEVERSLUIS.
Met „Echo der Liefde" (Winants,
Heerlen) stappen we weer regelrecht
terug in de tijd van de Rederijkerij.
„Refereinen" heten deze zestienrege-
lige gedichten dan ook eerlijk. Drie
eindigen er telkens achtereenvolgens
op dezelfde slotregel, en die zestien
eindregels vormen, als we de acht en
veertig verzen gelezen hebben, tot
slot net Rozet-Refrein, waarvan
men en dat is nu niet zo'n groot
wonder gezien een dergelijke opzet
op zyn gunstigst kan zeggen dat het
feen volkómen onzin is. Met poëzie
eeft dit alles niet te maken en de
echo van deze liefde klinkt dan oc't
zeer gemaakt en hol. H. VS
