Probleem voor duizend jaar werd
in een week opgelost
BOEK
DIT JAAR NOG PROEFTOCHTEN
VAN ONDERZEEBOOTJAGERS
K0UDEKERKES BEVOLKING
HELPT EEN KERK OPKNAPPEN
DONDERDAG 18 SEPTEMBER 1952
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
WONDERBAARLIJKE RESULTATEN
Is er een overeenkomst tussen reken
wonders en de moderne rekenmachines?
Onlangs werd in New York een bijzonder ingewikkeld rekenkundig pro
bleem met behulp van de modernste rekenmachines binnen een week op
gelost. Zonder deze apparaten was men er waarschijnlijk niet uitgekomen,
want er zou ongeveer duizend jaar voor nodig geweest zijn om dezelfde be
cijferingen met potlood en papier te maken. Tenminstewanneer „gewo
ne" mensen het hadden geprobeerd. Wellicht had een rekenkundig genie
het ook geklaard, want terzelfder tijd trad er in New York een twintigja
rig meisje uit India op, Shakuntala Devi genaamd, die in een handomdraai
de meest verbazingwekkende opgaven uit het hoofd oploste. Zonder één
vergissing te maken en zonder de minste aarzeling wist zy vierde-, vijfde
en zesdemachtswortels uit getallen te trekken van meer dan tien cijfers.
Haar prestaties waren ongetwijfeld even opmerkelijk als die van de ge-
perfectionneerde rekenmachines
Toch is er een merkwaardig ver
schil tussen beide fenonemen. De ma
chine immers is door mensen ge
maakt, waarbij deskundigen nauw
keurig kunnen vaststellen, hoe alles
in zijn werk gaat. Hoe zich echter het
rekenkundig proces afspeelt in het
hoofdje van Shakuntala Devi blijft
een groot vraagteken. Het is be
kend. dat prestaties van dergelijke
wondermensen voor een deel op een
bijzonder ontwikkeld geheugen be
rusten. maar zo vraagt men zich aft
is deze eigenschap een speciale be
gaafdheid of een algemeen verstan
delijke eigenschap Er rijzen ook an
dere vragen! Zijn deze reken-geniale
trekken afhankelijk van de intelligen
tie? Kan men de resultaten verbete
ren door veel te oefenen? Is het een
eigenschap, die een mensenleven lang
blijft of treedt ze slechts gedurende
de een bepaald aantal jaren op.
WONDERMENSEN.
Onlangs is in Amerika een boek
verschenen, waarin deze problemen
nader onder de loupe worden geno
men. De schrijver. Fred Barlow, heeft
daarbij vele gegevens verzameld over
een groot aantal rekenkundige won
dermensen, die in de loop der histo
rie bekendheid hebben verworven en
over hen vertelt hij soms zeer opmer
kelijke verhalen.
BIDDER.
Daar is bijvoorbeeld het geval van
George Parker Bidder, geboren in
1805 in Devonshire. Reeds op vier-ja-
rige leeftijd was hij in staat om inge
wikkelde berekeningen te maken, zon
der dat hij bijzonder onderwijs ont
ving. Een broer leerde hem tot tien
tellen en daarna tot honderd. Zoals
het echter meestal in dergelijke ge
vallen gaat: Bidder werd geëxploi-
340.
Wanneer de weersgesteldheid dit
toelaat, moeten we eens de moeite ne
men naar de onbewolkte blauwe lucht
te kijken.. Niet om met angst te con
stateren dat er weer dreigende wolken
op komst zijn, maar vooral om een
verschijnsel waar te nemen dat in de
regel aan onze aandacht ontsnapt.
Wanneer ons gevraagd wordt hoe
hoog het hemelgewelf zich boven ons
verheft, wachten we gewoonlijk niet
lang met ons antwoord: oneindig hoog.
Ja, dat wéten we door de kennis die
ons sinds de vroegste kinderjaren is
bijgebracht, maar ZIEN we de blauwe
koepel ook inderdaad als oneindig
hoog? Het tegendeel is waar; we zien
hem zelfs on betrekkelijk korte af
stand, een afstand die door verschil
lende mensen ook verschillend wordt
geschat. Een dergelijke schatting is
mogelijk door de proefpersoon de
vraag voor te leggen hoeveel maal de
afstand tot de horizon naar zijn me
ning groter is, dan de hoogte die hij
boven zijn hoofd waarneemt. En om
dat de afstand tot de horizon bekend
is, kan uit het verkregen antwoord
worden geconcludeerd hoe hoog de
hemelkoepel wordt gezien. In staande
houding blijkt die hoogte voor vele
mensen te liggen tussen 1 en 3 km.
Maar nu het grapvige: het hemel
gewelf lijkt hoger of lager, naarmate
we verschillende standen innemen.
Wanneer u fier rechtop staat lijkt, de
blauwe koevel zich als een diep bord
over de aarde te welven. De hemelkoe
pel is dan sterk afgeplat. Gaat u even
wel op de rug liggen, dan krijgt hij de
vorm van een theekopje; recht boven
u schijnt hij hoger en de afstand tot
de gezichtseinder is aanzienlijk inge
kort. En voelt U zich jeugdig genoeg
om met de kinderen gymnastiekoefe
ningen aan boomtakken te verrichten,
laat U dan de gelegenheid om het uit
spansel werkelijk eens als een halve
bol te zien, niet ontgaan. U kunt deze
vreugde beleven door met uw knieën
aan een rekstok te gaan hangen en met
het hoofd naar beneden bungelend,
de lucht te beschouwen.
Door al dergelijke verschillende hou
dingen kunnen wij het hemelgewelf,
zoals dat zich aan ons vertoont, van
vorm en grootte doen veranderen,
waarbij opgemerkt moet worden dat
er verschillende omstandigheden zijn
waardoor de afplatting bevorderd of
teniet gedaan kan worden. Een wol
kendek iverkt bijv. de afplatting in
sterke mate in de hand, terwijl hoge
radiomasten of fabrieksschoorstenen 'n
schijnbare uitstulping naar boven ver
oorzaken.
Het is natuurlijk niet uitgesloten
dat U zó sterk overtuigd bent van de
oneindige hoogte boven uw hoofd, dat
U bij een proefneming de afplatting
niet wilt zien. Mogen we dan morgen
een klein proefje nemen, waardoor U
ongewild in de val loopt en waaruit
blijkt dat die afplatting zich als een
werkelijkheid aan ons openbaart?
II. Pétillon.
teerd. Zijn vader trok met hem rond
om demonstraties te geven, waardoor
hij niet xn de gelegenheid was om
naar school te gaan. Pas toen hij tien
jaar oud was, leerde hij een beetje
schrijven. Enkele van -zijn rekenkun
dige prestaties zijn nu nog bekend.
Zo gaf hij als elfjarige jongen binnen
de minuut antwoord op de vraag
„Hoeveel is 468.592.413.563 gedeeld
door 9.076" Toen hem gevraagd werd
„Welk getal tot de derde macht, ver
minderd met 19 en vermenigvuldigd
met zijn derde macht, is gelijk aan de
derde macht van zes?", klonk onmid
dellijk: „Drie!"
Wat Bidder in zijn jeugd aan scho
ling tekortkwam, haalde hg op late
re leeftijd in en hij werd ingenieur.
Op 73-jarige leeftijd stierf hij, doch
bleef tot aan zijn dood beschikken
over zijn buitengewone rekenkundige
gaven. Zelfs kort voordat hij stierf,
loste hij voor een vriend nog een
moeilijk probleem op. Deze vriend
vroeg hem namelijk hoeveel lichtgol
ven het oog in één seconde bereikten,
wanneer de snelheid van het licht ge
steld werd op 190.000 mijlen per se
conde en de golflengte van de rode
stralen op 36.918 trillingen op één
inch. Bidder zei: „Dat behoef je niet
uit te rekenen, want het aantal tril
lingen is 444.433.651.200.000!"
DASE.
Johann Martin Zacharias Dase, die
in 1824 in Hamburg werd geboren en
slechts 37 jaar oud werd, was even
eens een wondermens op het gebied
van rekenen. Hij had slechts 54 second
den nodig om uit het hoofd 79.532.853
te vermenigvuldigen met 93.758.479.
Zijn „talent" verschilde echter op
merkelijk van dat van Bidder, want
hij begreep allerminst de principes
van zijn berekeningen. In dit opzicht
leek Dase op een automatische reken
machine, die alleen maar werkt wan
neer bepaalde handles gebruikt wor
den. Zijn geestelijke capaciteiten wa
ren dan ook vrij beperkt.
TIJDELIJK,
In 1840 werd aan de Parijse Acade
mie van Wetenschappen de veertien-
jai'ige zoon voorgesteld van een ar
me Franse houthakker, die eveneens
een rekenwonder zou zijn. Een com
missie van experts testte hem op al-
lerlei manieren en was enthousiast
over zijn gaven en over de rekenkun
dige methoden, die hij toepaste. Toen
hij echter ouder werd, scheen het als
of zijn talent het begaf, want hg deed
niet meer van zich spreken en stierf
onbekend op 35-jarige leeftijd.
Thomas Henry Safford uit Ver
mont was eveneens een rekenkundig
genie. Op tienjarige leeftijd bereken
de hij getg-kalenders, waai-bij hij een
nieuwe methode ontdekte om de tij
den van de opkomende en ondergaan
de maan vast te stellen. Bovendien
was hij in staat om uiterst moeilyke
vermenigvuldigingen uit te voeren,
doch ook bij hem bleek, dat deze be
kwaamheden slechts van tgdelijke
aard waren. Zes jaar later was hg
een „gewoon" mens geworden
Twee jaar geleden stierf op 83-jari-
fe leeftijd de Italiaan Jacques Inaudi,
ie de wereld menigmaal verbaasde
door zijn reken-talent. Hij nam het
eens op tegen drie rekenmachines
waarmee drie, afzonderlijke vraag
stukken moesten worden opgelost.
Voordat de machines met hun om
vangrijke arbeid klaar waren, had hij
de antwoorden al neergeschreven!
Inaudi had een onvoldoende opleiding
genoten en was over het algemeen
niet zeer intelligent.
Een van de opzienbarendste ver
schijningen op het „rekenkundig po
dium" was Srinavase Ramanujan uit
India, die in 1920 op 37-jarige leeftijd
overleed. Hij werd in 1912 „ontdekt"
en verbaasde iedereen door de gewel
dige rekenkundige mogelijkheden, die
er in hem scholen.
Ook hij had echter weinig besef van
hetgeen hij al rekenend tot stand
bracht.
De bestudering van deze rekemyon.
ders met hun opmerkelijke bekwaam
heden is vanzelfsprekend noodzake
lijk, wanneer men een verklaring
tracht te vinden van hun prestaties.
Het is echter duidelijk, dat men de
oplossing niet uitsluitend langs pshy-
chologïsche weg kan vinden, maar
dat hierbij ook de hulp nodig is van
ingenieurs. Zy immers reconstrueren
in de moderne rekenmachines het
menselijke brein. Bovendien moeten
er schakels aan te wijzen zijn lussen
de machine, die een moeilijk vraag
stuk in enige minuten oplost en een
menselijk verstand, dat tot dezelfde
prestatie in staat blijkt.
Tjjdcns de «nesse bloemen- en licktweek zijn vele gebouwen in het licht
der schijnwerpers gezet. Deze foto toont de Grote en de R.K. kerk, zoals
men die thans van het Parkeerterrein aan de Westwal ziet.
Reacties op de Troonrede
in Indonesië.
Men betreurt passage over
kwestie Nieuw-Guinea.
De troonrede, en in hej bijzonder
hetgeen gezegd wordt over de betrek
kingen tussen Nederland 'en Indone
sië. heeft in regerings- en politieke
kringen in Indonesië zeer de aandacht
getrokken In deze kringen acht men
wat de Koningin gezegd, heeft over
het Uniestatuut en West-Nieuw Gui
nea minder bevredigend. De passage
over Nieuw-Guinea legde men zo
uit, dat Nederland niet bereid is de
status van dit gebied bij de komen
de onderhandelingen te bespreken,
iets wat zeer betreurd wordt. Be
doelde kringen toonden zich derhal
ve zeer pessimistisch aangaande de
mogelijke resultaten van deze bespre
kingen, doch zij hoopten, dat een
weg geopend zal wórden „voor een
vernieuwing en verbetering van de
betrekkingen tussen Indonesië en
Nederland".
Van de zijde van het bestuur van
de Partai Nasional Indonesia werd
verklaard dat de opheffing van het
Uniestatuut en de kwestie Nieuw-
Guinea niet zijn te scheiden.
Kef auver gaat Stevenson
steunen
Senator Kefaüver, verslagen candi-
daat voor de democratische nominatie
voor het Amerikaanse presidentschap,
heeft Dinsdag het democratische na
tionale comité medegedeeld, dat hij
een krachtige campagne wil beginnen
voor de verkiezing van gouverneur
Stevenson, de democratische presi-
dentscandidaat.
BEGROTING 1953 VAN MARINE.
Sterkte militaire personeel der zeemacht 22.800 man
In de memorie van toelichting op de begroting 1953 van het departement
van Marine deelt de minister mede, dat het aanbouwprogramma als gevolg
van industriële moeilijkheden enige vertraging ondervond. Verwacht mag
echter worden, dat de proeftochten der beide kruisers en van de eerste on
derzeebootjagers in de loop van dit jaar zullen plaats hebben. De voorberei
ding van de bouw van 32 kust-mynenvegers en 5 patrouillevaartuigen is
met voortvarendheid ter hand genomen.
Het wordt redelijk geacht, zo
wordt vegder in de memorie van toe
lichting gezegd, dat een eventuele
bijdrage van de Nederlandse Antillen
in de defensiekosten van dat gebieds
deel boven het 1,5 milliard plafond
zal komen.
Bij de opbouw van de vloot wordt
nog immer een zeer gewaardeerde
steun ontvangen van de V.S., waarbij
ditmaal in het bijzonder mag worden
gewaagd van hier te lande aan te
bouwen kust-mijnenvegers en pa
trouillevaartuigen voor de maritieme
haven-verdediging.
Dagblad voor kort geding
tegen bioscooptheater
Een ongunstige filmrecensie is aan
leiding geweest tot een conflict tus
sen het Haarlems Dagblad en de di
rectie van het te Haarlem gevestig
de Frans Hals bioscooptheater. In
iedere voorstelling werd een lan
taarnplaatje geprojecteerd met als
tekst: „Voor ondeskundige en onjuis
te filmvoorlichting: Haarlems Dag
blad". Aan de voorgevel van de bios
coop verscheen een plakkaat, waarop
in soortgelijke trant over het bewuste
dagblad werd gesproken.
De directie van het blad heeft een
kort geding tegen de bioscoopdirectie
aanhangig gemaakt. Dit is Dinsdag
middag ter rechtbank behandeld. De
uitspraak volgt vandaag.
Inmiddels is het projecteren van
het lantaarnplaatje gestaakt en is de
aan de gevel aangeplakte medede
ling verwijderd.
De maritieme defensie van de Over
zeese Gebiedsdelen heeft de volle
aandacht.
De regering is voornemens', zodra
personeel van de Koninklijke Land
macht in voldoende mate in Surina
me beschikbaar is, de mariniers van
daar terug te trekken.
Ook dit jaar worden weer gelden
aangevraagd ter stimulering van wo
ningbouw ten behoeve van marine
personeel in marine centra.
vliegtuigeneskader
Voor wat de marineluchtvaartdienst
betreft kan worden medegedeeld, dat,
in verband met verschillende voor
zieningen en de noodzaak, vooral
technisch, proeftocht-personeel voor
de gereedkomende schepen by de af
bouw te plaatsen, Hr. Ms. „Karei
Doorman" thans uit de vaart is ge
nomen. De met deze bodem in de af
gelopen periode bereikte resultaten
kunnen zonder meer bevredigend
worden genoemd. Om de geoefendheid
van de bij dit vliegkampschip beho
rende vliegtuigeskaders op peil te
houden, ligt het in de bedoeling deze
gedurende de periode, dat de „Karei
Doorman" uit de vaart zal zijn we
derom te detacheren bij de Britse
marine.
Voor de financiering van de in '53
verschijnende betalingstermijnen voor
de aanbouw van de vloot wordt een
bedrag van 93 millioen nodig ge
acht.
Tenslotte deelt de minister mede,
dat dat gemiddelde sterkte van het
militaire personeel der zeemacht
voor 1953 is gesteld op 22.800 man.
„IEDERE MAN
De bakker hakt, de slager zaagt, de dominé
sleept met banken
„DAT BOVENSTUK VAN DIE LADDER", zegt de heer W. F. Roost*,
voorzitter van de kerkvoogdij te Koudekerke, ,,dat bovenstuk van die lad
der kun je wel naar beneden gooien, dat onderste stuk gebruik je maar
oni die boog boven dat raam af te kappen-". Grinnikend voldoet de jonge
man, die dik onder het kalkstofzit, aan het verzoek. Een brede zwaai, en
met een doffe plof valt het ladder-fragment op de houten vloer. Temidden
van stukken hout, verdwaalde werktuigen, kussens en zo voort. Temidden
van een groep zwoegende mensen. Een tafreeltje van een of ander bouw
werk in Koudekerke? Het schijnt zo. In werkelijkheid kan men een der
gelijk schouwspel elke avond bijwonen in Koudekerkes dorpskerk, die van
zyn waardigheid op het ogenblik alleen nog de mooi gesneden kansel heeft
overgehouden en daar ligt dan nog eendikke doek overheen, om beschadi-
gingen te voorkomen.
want, in de dorpskerk van Koude
kerke wórdt op het ogenblik hard
gewerkt om allesaf te breken.
En toch sprak burgemeester J. P.
Dregmans daar zijn voldoening over
uit. Wat in Koudekerke op het ogen
blik namelijk gebeurt is uniek in de
geschiedenis van het oude plaatsje.
De kerk, waar de Koudekerkena-
ren al jaren iedere Zondag heentrek
ken, moest nodig gerestaureerd wor
den en het werk is dan ook aanbe
steed. Hierbij werd echter bepaald,
dat het sloopwerk van gemeentewege
zou worden verricht. En ziet, één op
roep van de kansel was voldoende om
bijna, het gehele mannelijke volks
deel eendrachtig onder de wapenen te
brengen Vreedzame wapenen overi-
§ens, want het zyn -hamers, zagen,
eifels en breekijzers, waarmee men
na volbrachte dagtaak opgewekt naar
het °ude Godshuis trekt, om er zijn
aandeel te leveren in het wegbreken
van lambriseringen, in het op lengte
zagen van banken en vooral, in het
afhakken van de met kalk bezette
muren.
IEDERE MAN
De leus, waaronder dit hakken ge
beurt luidt: „Iedere man, hakt er
zijn meter van." Een mooie leus voor
een mooie, zij het dan ook wat zon
derlinge situatie. Want zonderling
doet het de oningewijde zeker aan
wanneer hij in en om de kerk eens
rondkijkt. Een grote hoop hout van
allerlei vorm ligt in het plantsoen op
gestapeld en het lijkt er rommelig.
Maar in de kerk heerst op het ogen
blik een onbeschrijfelijk^ wanorde.
Reeds in het portaal klinkt een
aanzwellend gehamer en geklop. Gro
te stukken kalk vliegen er rond en
dichte stofwolken omhullen de gale
rij waar met ijver en toewijding op de
muren wordt ingehakt door een tim
merman, een schoenmaker of een
melkboer. Ooit de bakker is aan het
hakken. De slager zaagt, de schilder
sleept samen met een H.B.S.-er een
enorme ladder voort. In een.andere
hoek van hef gebouw ti-ekt een ren
tenier spijkers uit de planken, ter
wijl een dienaar van Tante Pos zijn
ambtsgewaad verwisselde met een
overall om met grote moed op de
uitte vlakken aan te vallen. Is het
wonder, dat zelfs dominé van Dijl
meehelpt om banken naar buiten te
slepen en om wat orde te brengen in
Monument voor Koopvaardij
zal spot en wrevel opwekken
Schrijven Van Vereniging van
Koopvaardijkapiteins
Het bestuur van de Vereniging van
Nederlandse koopvaardijkapiteins
1943 heeft in een schrijven aan het be
stuur van de stichting Nationaal Mo
nument voor de Koopvaardij zijn ont
steltenis uitgesproken over de in de
couranten gepubliceerde afbeelding
van het bekroonde ontwerp van het
nationaal monument voor de koop
vaardij.
Het zou in zeemanskringen zeer be-
treurd worden, aldus genoemd be
stuur, wanneer een dergelijk abstract
gedenkteken in de haven van Rotter
dam zou worden opgericht. Het be
stuur is van meninf dat dr getoonde
moed en plichtsbetrae1-'mg en de of
fers door de zeeman, tijdens de laat
ste wereldoorlog voor het vaderland,
gebracht, op meer reële wijze tot uit
drukking dienen te komen, dan in dit
ontwerp is geschied.
Dit monument zal, naar het bestuur
vreest, wrevel en spot opwekken bij
de zeeman en bij hen, die hem na
staan, en daardoor aan zijn doel al
lerminst beantwoorden.
Het bestuur vertrouwt dat de stich
ting bij het bepalen van haar keuze
met de gemaakte opmerkingen reke
ning zal willen houden.
Het ligt in het voornemen van HM.
de Koningin op 7 October a.s. Tuinstad-
Slotermeer, de grote uitbreiding van Am
sterdam naar het Westen, officieel te
openen.
de chaos waaruit straks de nieuwe
kerk zal ontstaan? Trouwens ook de
boeren uit de omtrek helpen zoveel
mogelijk en onder de amateur-slopers
treft men zelfs een verzekeringsagent
aan, die voor één keer alle gedachten
aan risico's enz. op zij heeftgezet
om „zijn meter ervan te hakken".
„Ik ben over mijn „werkvolk best
te spreken", zegt „baas" Roose, „als
het zo doorgaat, is alles nog deze
week in kannen en kruiken en kan
volgende week met de restauratie
worden begonnen". Even verstomt
dan het geraas in de kerk en de stof
wolken trekken wat op, want er is
wat te halen. De postkantoorhouder,
de heer Kleinepier deelt sigaretten
uit en daar is ieder als de kippen bij.
Rokend en zingend wordt dan het
werk weef hervat met een ijver die
beroepsmensen jaloers zou maken.
MODERNE INRICHTING
Straks zal Koudekerke een modern
kerkgebouw rijk zijn Door het uit
breken van de „bochten" heeft men
70 zitplaatsen gewonnen. De gemeen
te zal dan naar de preek luisteren,
gezeten op moderne banken. Het or-
fel dat een grondige revisie heeft on-
ergaan, zal beter klinken dan ooit
en crème-kleurige muren zullen de
kerk een lichter aanzien geven boven
de lambrizering. glanzend van het
vernis. Het geheel zal een blijvend
bewijs zijn van wat eendracht ook in
een kleine gemeente vermag.
Gevallen Airbomes
te Oosterbeek herdacht
Bloemenhulde van schooljeugd
ontroerde Engelse gasten
Gisteren, de 17de September, heb
ben zich duizenden naar het Air-
bornekerkhof te Oosterbeek begeven
om in een plechtige herdenkingsdienst
de gevallen airbornes te herdenken.
De belangstelling was groter dan in
andere jaren, terwijl het weer ook
zeer medewerkte.
De dienst werd geleid door rev.
Phillips. Het Koninklijk Huis werd
vertegenwoordigd door de vice-admi-
raal titulair N. A. Rost van Tonnin-
gen, adjudant-generaal en chef van
het militaire huis van H.M. de Ko
ningin. Voorts was aanwezig Sir Ne-
vile Butler, ambassadeur van Groot
Brittannië te Den Haag en de leider
van de „pelgrimage", major-general
Urquhart, die na de inleiding een ge
deelte uit de Bijbel las. n.l. de brief
van Paulus aan de Hebreen. 11 1
16. Nadat rev. Pearson en "ds Berg-
kotte voor waren gegaan in gebed,
zong men gezamenlijk het gezang
„Abide with me", dat wij kennen als
fezang 282. In zyn preek zei rev.
hillips, dat men aan de gevallenen
niet moet denken in overdreven ter
men. Hij wist zeker, dat hij in hun
geest sprak, wanneer men ze her
dacht als gewone mensen die een bij
zondere taak kregen en die zich daar
van op een wel zeer bijzondere wijze
hebben gekweten door hun moedig en
ridderlijk gedrag.
Oosterbeekse schoolkinderen be
trokken wederom de wacht bij de
graven en daarna legden zij een wel
sprekende bloemenhulde neer, die in
het bijzonder de Engelsen sterk ont
roerde. Na „The Last Post" werd de
plechtigheid besloten met het ten ge
hore brengen van het Engelse, Pool
se en Nederlandse volkslied.
Trekkiagsuitslagen Staats
loterij weer in dagbladpers
In een toelichting op de begroting
1953 van het departement van Fi
nanciën deelt de minister mede, dat
het in het voornemen ligt de uitsla
gen van de trekkingen der Staats
loterij, evenals zulks in het verleden
het geval was. weer in de dagbladpers
te publiceren. Voor deze publicatie,
alsmede voor advertentiekosten, be
trekking hebbende op de aankondi
ging der loterijen, wordt op de begro
ting een bedrag aangevraagd.
Het Wereldgebeuren.
Uit nood geboren
Toen kort geleden de vroegere
Ortskommandant van Hilversum
zijn oude „standplaats" nog eens
j kwam bekyken. met vrouw en kjn-
deren, waren er bladen, die zich
daar hevig onthutst over toonden,
j Leven we zo snel, da^ dat al weer
mogelijk is? riepen zy uit.
Inderdaad wij leven snel. Als
i Goering en Hitier nog leefden, zou-
i den zij vermoedelyk al weer men-
i sen van betekenis zijn. De Weste-
lijke mogendheden hebben immers
j al weer aan Moskou gevraagd, of
het geen tijd wordt om wat vrien
delijker te gaan doen tegen de ze
ven in Neurenberg veroordeelde gro
te oorlogsmisdadigers, die in Berlijn-
Spandau hun straf uit zitten! En
Alfred Krupp, de kanonnenkoning
zit immers al weer hoog te paard!
„Wat zijn uw plannen?" vroegen
journalisten aan Alfred Krupp, toen
hij in 1945 als oorlogsmisdadiger
gearresteerd werd. De brave Alfred
hoefde niet lang na te denken: „De
vernielde fabrieken weer opbouwen
en weer produceren", zei hij.
Geallieerde bommenwerpers heb
ben in de oorlog meer dan 60
van de Kruppfabrieken in
Essen vernietigd. Daarna werd Es
sen „ontmanteld" door de overwin
naars. Rusland pikte 130.000 ton
Kruppmachines in. Engeland gaf de
voorkeur aan 150.000 ton schroot.
Krupp zelf kreeg 12 jaar gevange
nisstraf, maai' hij gedroeg zich net
jes en na zes jaar lieten de gealli
eerden hem weer vrij.
En nu is het dan zover, dat de
Westelijke mogendheden met de West
Duitse regering een accoord hebben
gesloten, volgens hetwelk Krupp
weer mag produceren voor vre
desdoeleinden.
Lang voor de oorlog, toen Duits
land ook geen wapens mocht ma
ken, stal een arbeider uit de
voor vredesdoeleinden producerende
Kruppfabrieken, omdat hij toch in de
kinderwagenafdeling werkte, alle
onderdelen om zijn vrouw, die zo
juist moeder was geworden, met zo'n
kinderwagen te ven-assen
Dagen lang zat bij te' zwoegen.
Toen nam hg gedesillusioneerd de
onderdelen maar weer mee terug
naar de fabriek.
Hoe ik het ook probeer, het
wordt nooit een kinderwagen, maar
telkens een zware mitrailleur! zei
hij tegen zgn vrouw.
Opdat men wete, wat vredespro-
ductie bij Krupp betekent
En thans meldt Reuter, dat binnen
korte tijd ook de Duitse vlieg
tuigbouwers weer aan de slag
kunnen gaan.
Zes Duitse vliegtuigbouwers heb
ben een vereniging gesticht, de Bond
van de Duitse vliegtuig-industrie.
Die vereniging zal de weg effenen
voor de herleving van de Duitse
luchtvaart. Er zgn bekende namen
in bijeengebracht: Heinkel, Junkess,
Siebel, Arado, Dornier en Messer-
schmidt.
Aan werk zal er geen gebrek zijn.
Verscheidene buitenlandse firma's
hopen orderste kunnen plaatsen bij
de Duitsers. Men kan in Duitsland
zeer goed geschoolde arbeiders krij-
fen voor aanzienlijk minder geld dan
ijvoorbeeld in de Verenigde Staten.
Het is de bedoeling dat de her
leefde industrie eerst buitenlandse
vliegtuigtypen in licensie zou gaan
bouwen. Veel later pas zou men
kunnen overgaan tot het bouwen
van eigen ontwerpen.
Er zg'n plannen om althans een
paar van de bestaande vliegtuigfa
brieken samen te voegen tot één
concern. Dat verlaagt de kosten,
vooral van het zeer kostbare weten
schappelijke onderzoek, dat vooraf
moet gaan aan het bouwen van ei
gen typen.
Om de industrie weer op gang te
helpen is een kapitaalsinvestering
nodig van 60 millioen mark. Dertig
duizend mensen zouden in de her
leefde industrie werk kunnen vinden.
Ziezo, dat weten we dan weer.
Middelburg en Rotterdam, Bel
grado en Warschau, Londen en
Coventry een streep er door. Het
gaat tegen Rusland en men kan de
Duitsers gebruiken.
Is zo juist niet onthuld, dat de
Duitsers de straalmotoren hadden
uitgevonden lang vóór de geallieer
den? Zij hadden daarmee de oorlog
kunnen winnen, maar meneer Goe
ring beschouwde de plannen als kol
der.
Je kunt nooit weten, misschien
vinden de Duitsers wel weer eens
een geweldig- luchtwapen uit. En
het gaat immers tegen
Wel leven wij snel!
Duitse partij wil weder
instelling van doodstraf
De „Duitse partij", de rechtervleu
gel van dr Adenauers regeringscoali
tie, heeft in het parlement een motie
ingediend tot wederinstelling van de
doodstraf in West-Duitsland.
EBAi
VAN:
CARMIGGELT
Werkelijke humor is een van de
verkwikkendste, maar tevens zeld
zaamste zaken in het leven. Humo
ristische schrijvers van kwaliteit zijn
dan ook met een lantarentje te zoe
ken. Simon Carmiggelt is er een, en
zgn grappige verhalen bleven onbe
grijpelijk lange tijd op peil. In zijn
laatste boek: „Poespas, alle kat,ten-
verhalen en nog veel meer" (Arbei
derspers, Amsterdam) is de span
ning echter iets te slap. Wat al lang
dreigde, is hier waarheid geworden:
zijn verhaaltjes krijgen een cliché
achtig tintje; men gaat proeven, dat
de grollen aan de lopende band wer
den gefabriceerd, met het gevolg,
dat de aardigheid er wat afgaat. We!
heeft hij nog kostelijke invallen, we!
is zijn fabelachtige woordmagie nog
in staat ons telkens een glimlach te
ontlokken, maar het boekje achter
elkaar verslinden, zoals zijn eerste
verzameling, dat gaat niet, vóór 't
midden gaapt men al eens Te vee!
routine en te weinig idee," daaraan
laboreert „Poesnas" helaas 'n beetje.
De tekeningen van Bertram njn
kostelijk. h. W.