Zeeland oud... ZEELAND NIEUW Door lokzenders wil men de sprinkhanen doden DINSDAG 1 JULI 1952. PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT OPZIENBARENDE ONTDEKKING Nieuw vernietigingsmiddel in de strijd tegen de „Bijbelse plaag" In de Pampa's van Zuid-Amerika zag een man vliegende sprinlilianen. Hy constateerde, dat er onder de verschillende zwermen een merkwaar dige verbinding" moest bestaan. Zodra namelyk de hoofdzwerm opsteeg, startten van geheel andere vaak verborgen en vele kilometers hiervan verwijderde plaatsen talrijke andere zwermen als marcherende kolonnes van een leger in de oorlog. De man sloeg dit herhaaldelijk gade; hy kwam tot de overtuiging, dat de verschillende zwermen zich onder elkaar door bepaalde, voor de mens onverklaarbare signalen verstaanbaar moesten maken. Alleen op deze wyze kon het mogeïyk zijn, dat alle sprinkhanen van heinde en ver zich kort na de start van de hoofdzwerm tot een gewel dige wolk verenigden. Maar wat voor signalen waren dat? Gewone ge luiden konden het niet zyn, daar deze onmogelijk op zulke grote afstan den hoorbaar zouden zyn. De Engels,8 natuurkundige Charles Darwin deze was namelijk de man waarvan hier sprake is kon het raadsel niet oplossen, hij beschreef alleen zyn waarnemingen in zijn notities. Deze notities waren voor een groep Franse geleerden aanleiding om het door Darwin opgeworpen probleem te onderzoeken. Daarby deden ze de ontdekking, dat de sprinkhanen zich inderdaad onder elkaar verstaan baar maken echter door middel van geluiden, die het menselyke oor niet meer waarneemt, door ultrageluidsgolven! Wat wist men tot nog toe van de sprinkhanentaal Omtrent de „muzi kaliteit" van deze insecten bestond geen twijfel. Het was bekend, dat sommige met hun vleugels „zongen", zoals de krekels, andere met hun bo- vendyen. Op deze wijze komen ver schillende tonen en „gezangen" tot stand, waarbij de natuurkundigen duidelijk waarschuwings-, lok- en liefdekreten beweerden te onderschei den. De Franse onderzoekers slaag den er nu met behulp van superge voelige microfoons in te ontdekken, dat de stem van de wijfjes een duide lijk verschil vertoont met die van de mannetjes en dat bepaalde geluiden ongetwijfeld bepaalde reacties uit drukken, zoals bijvoorbeeld de lok roep van de mannetjes, korte ultra- geluidstonen, die nauwelijks een halve seconde duren en steeds herhaald worden. Nadat deze kreten op speci ale geluidsbanden opgenomen en in sprinkhanengebieden uitgezonden werden, waar de zwermtijd zou be ginnen, geraakten de zwermen inder daad in een ongewone opwinding en bedaarden eerst weer, toen de hoofd zwerm zich eindelijk gevormd had en de „echte" mannetjes nun lokroep be gonnen uit te stoten. Toch is 'l zo I 293. Een Noord-Brabants advocaat smaakte enige jaren geleden het genoegen de zaak van zijn cliënt voor de Raad van Cassatie te mogen bepleiten. Deze cliënt zou daarmede ten zeerste gebaat zijn geweestwanneer alles zich. had voltrokken in de stijl van het gebouw van de Hoge Raad, waarin de zitting plaats vond, want deze advocaat was een kundig jurist en de zaak waar het om ging was niet al te zeer vertroe beld. Vele voorwaarden waren dus aanwezig om een bevredigende afloop te bewerkstelligen. Maar er was één bezwaar. Dat was gelegen in het feit dat de advocaat meende met oubollige leut de strenge gelaatstrekken van de president en de raadsheren te kunnen plooien, hun harten tot smeltens toe te doen weken en hun hersenen even buiten beschou wing te laten. Dat ging niet. Hoewel de advocaat voor Brabantse rechtban ken er herhaaldelijk in was geslaagd rechters en publiek tot gierende lach salvo's te dwingen en hem, bij sollici tatie, met een gerust hart de leiding van de thans tot mislukking gedoemde bonte radio-avonden zou kunnen wor den toeverirouiod, zo vermocht hij toch niet één mondhoek te plooien in het statige gebouw van de Hoge Raad, waar uitsluitend streng juridische me dedelingen het aanhoren waardig wor den gekeurd. De luim van de Brabantse advocaat was misschien ook niet altijd welge kozen, althans niet voor deze toehoor ders. Want toen hij omstandig en met méér dan juridisch noodzakelijke na druk een zevental ingeiviklcelde voor namen van een adelijke getuige d charge ging analyseren, om tot de slotsom te komen, dat dit de man in Nederland was met het grootste aantal mooie voornamen maar met de ge ringste hoeveelheid waarheidsliefde, trok er een wolk over de tafel, waar omheen president en raadsheren statig gezeten waren. Geen wolk van nauw- bedwongen vrolijkheid, waaruit zich een lachorgie knetterend zou moeten ontlasten, maar een wolk van gedegen ergernis, die het vonnis niet gunstig heeft beïnvloed. Want enige raads leden bleken zelf met de becritiseerde voornamen te zijn getooid! Na deze inleiding kunt U niet meer van mij verwachten dat ik iets belang rijks over voornamen zal zeggen. Daar voor is het onderwerp te gevaarlijk, zó gevaarlijk, dat de ouders van president Truman nimmer tot een redelijke op lossing zijn kunnen komen. Zijn groot vader van vaderszijde heette Shippe en de dito van moeders kant droeg de naam Salomon. Toen de pasgeboren Harry Truman in de geboorteregisters moest worden ingeschreven, kon men het er echter niet over eens worden of zijn tweede naam nu Shippe, dan wel Salomon zou luiden en, om aan alle tweedracht de pas af te snijden, werd er tenslotte niets besloten. De aan staande president werd ingeschreven als Harry S. Truman, maar achter de S kwam nimmer iets te staan, geen hippe en geen alomon, zodat de eerste burger van de V. S. 2 voorletters, doch maar één voornaam heeft. En nu we het over Truman hebben gehad, dienen we er ons eens van te overtuigen of de V. S., waar verschil lende volksgroepen nimmer mogen stemmen, inderdaad wel zo democra tisch zijn als zij zeggen. H. Pétillon. Ergens in de woestijn leggen de sprinkhanenwijfjes ieder jaar hun ei eren. Milliarden eieren, die in hoog stens zes weken uitkomen, waarop ae grond dan kilometers ver bedekt is met kleine springende diertjes, die ie dere grashalm in de buurt opvreten. Zes weken later in deze tyd is het gehele land rondom één kale woeste nij geworden! heeft de kleine springer zich in een gevleugelde sprinkhaan veranderd. Plotseling stij gen de zwei-men op, brengen hele lan den in alarmtoestand en richten, on danks de modernste bestrijding met gifstoffen en vliegtuigen, met vlam menwerpers en bereden vernieti- gingsbrigaden, met ballonversperrin gen en vangkuilen, een schade aan, die volgens de rapporten van de laat ste internationale sprinkhanenconfe- rentie in Rome meer dan 40 millioen dollar per jaar bedraagt De strijd tegen de vliegende dieren is bijna on mogelijk, daar millioenen steeds weer ontkomen. Een succesvolle bestrijding schijnt pas mogelijk te zijn. als men erin slaagt de centrale broedplaatsen in de woestijnen tussen de Arabische landen en India radicaal te vernieti gen. Maar wie zou alle plaatsen kun nen vinden, waar de woestijn zich opent, en de „springende pest" uit breekt VERGIFTIGDE KLEI. Bij het laatste sprinkhanenoffen- sief in Amerika werden de dieren ie dere dag door een uit 25 machines bestaande luchtvloot met ieder 250 ton vergiftigde klei „gebombardeerd". Vergeefs, de zwerm trok onhoudbaar Ford sluit veertien montage-fabrieken. De Ford Motor Company in Ame rika zal morgen haar veertien mon tage-fabrieken en drie van haar Lin coln-Mercury-montagefabrieken slui ten. Hierdoor komen 27.000 arbeiders zonder werk. Deze gedwongen slui ting is een gevolg van de staking in de staalindustrie. Met ingang van Dinsdag zal de maatschappij haar grote fabriek in Detroit geleidelijk tot stilstand brengen, waardoor op 4 Juli het gehele Ford-concern stil zal liggen. De maatschappij „Pittsburgh Steel Corporation" en de vakbond C.I.O. hebben Vrijdag een overeenkomst ge sloten, waardoor de 10.500 arbeiders van de maatschappij het werk zul len hervatten. Generaal Ridgway in Oslo. Generaal Matthew Ridgway en zijn echtgenote zijn Maandagochtend per vliegtuig in Oslo aangekomen. De generaal zal in Noorwegen een in spectiereis van drie dagen maken. In de ochtenduren hadden commu nisten op verschillende plaatsen por tretten van de generaal opgeplakt met het opschrift „De pest-gene- raal." Politie le paard zocht verloren kinderen en zoekende ouders. In het afgelopen week-einde zijn aan het Scheveningse strand 576 kinderen tussen Kijkduin en de Noord-Boulevard zoek geraakt. De politie en de speciale kinderbewaar plaatsen hebben de handen (en paar den) vol werk gehad om alle krijten de kleuters weer aan angstig zoe kende ouders terug te bezorgen. De bereden politie hees in vele gevallen verloren gelopen kleuters voor op de paarden en paradeerde ze langs de duizenden bakkende en brandende zonne-aanbidders op het smoor- hete strand. Verder hadden de po litiemannen druk werk met het ver lenen van eerste hulp bij ongeluk ken (145 maal), voornamelijk voor kwal-stralingen. Wie vond de postzegel uit? Oostenrijk, niet Engeland heeft de postzegel „uitgevonden" en voor het eerst gebruikt, aldus verklaren Oos tenrijkse philatolisten. Een commis sie van deskundigen te Millstatt (Karinthië) heeft vastgesteld, dat een postzegel op een van 1839 da terende brief echt is. De postzegel werd in Mei gevonden in de archie ven van Spittal-an-der-Drau door een handelaar uit Klagenfurt. De directeur van de vooraanstaan de Britse postzegelfirma Harmer Rooke en Co. heeft verklaard te be twijfelen of de uitgifte van de post. zegel wel van regeringswege is ge schied. In 1850, zo zei hij, heeft de Oostenrijkse regering de uitgifte van haar eerste postzegel bekend gemaakt; als er eerder een was uitgegeven, zou de regering dat ge weten hebben. Mogelijk is de zegel door plaatselijke autoriteiten uitge geven of is er vervalsing in het spel. Reusachtige zwermen van sprinkhanen hebben de landen van het Midden-Oosten overval len en bedreigen Transjordanië, Israël en Turkije. Ondanks het gebruik van gifstoffen en de hulp- van speciale vliegtuigen kon men ook dit jaar de sprinkhanen-invasie niet tegen houden. Des te belangrijker is dan ook een opzienbarende ont dekking van Franse geleerden, waardoor bij practische toepas sing van deze methode de zee één enkele, geweldige sprink- hanenval zal worden. in Zuid-Oostelijke richting verder. Het „sprinkhanenv.erdedigingsmini- sterie" in Londen staat dan ook ieder jaar opnieuw voor het zelfde pro- bleerrï in de strijd tegen de zwermen de sprinkhanen wel vaak het ergste te kunnen verhoeden, maar slechts zelden de catastrophe van geheel leeggevreten landstreken te kunnen verhinderen. Sinds de oprichting van deze instelling werden meer dan 100.000 zwermen in 30 landen bestre den; enkele van deze zwermen waren tot 100 kilometer lang en 3 kilometer breed en legden vaak in non-stop- vluoht duizenden kilometers af. Te gen zulke invasies bleven zelfs bran dende olie en door vliegtuigen uitge- sproeide petroleum zonder uitwer king. Een geheel nieuwe weg willen nu de Franse geleerden inslaan met be hulp van hun ontdekking over de ge heimen van de sprinkhanentaal. Ver weg op zee gestationneerde schepen moeten door lokzenders de zwermen van hun eigenlijke route afbrengen en naar de open zee dirigeren. Moch ten deze proeven op grotere schaal gelukken, dan zou in ieder geval de grootste schrik van de vliegende zwermen overwonnen zijn. De Ned. Herv. Kerk te Noordgouwe wordt gerestaureerd. Het snuiver-apparaat geslagen Volgens de militaire medewerker van de „Daily Herald" kan het snui ver-apparaat, dat een duikboot in staat stelt langdurig onder water te blijven, thans op kilometers afstand door een nieuw soort radar, dat in Engeland ontdekt is, opgespoord wor den. Dit betekent, dat dit apparaat, de „basis van het Sow jet-Russische plan voor de bouw van de grootste onderzeevloot, die ooit bestaan heeft", thans geslagen is, aldus de „Daily Herald." Nieuwe directeur voor het scheepsbouwkundig proefstation. In de plaats van prof. ir. L. Troost, aan wie eervol ontslag is verleend wegens zijn benoeming tot hoofd van de afdeling scheepsarchitectuur en scheepswerktuigkunde van het tech nologisch instituut van Massachu setts (Ver. St.), is met ingang van 1 Augustus benoemd tot directeur van het Nederlands Scheepsbouwkundig proefstation te Wageningen dr. ir. W. P. A. van Lammeren, thans onder directeur. Hoedekens kerke Een dorpsstraat met een kerk je. En wéér een dorpsstraat met een kerkje. Wat is er nu eigen lijk veranderd? De huizen zijn een beetje andere huizen ge worden, wat saaier, wat kaler, wat minder speels van manie ren. De dartele uithangborden zijn gesneuveld, een paar droge verkeers-aanwijzingen zijn er voor in de plaats gekomen. Het lijkt wat ongezelliger geworden, er wordt minder gekeuveld op straat. Het plaveisel is wat gladder gestreken, alles is een beetje meer gladgestreken. Maar dat is dan ook het enige. Eigenlijk is er niets veranderd. Ook de Kerk staat er nog nét zo. Maar dat is nu juist de glo rie van het dorp, dat die kerk er nog net zo staat. Dat is niet altijd zo geweest. Er was de tijd, dat overal aan alle mooie, oude dingen geknoeid en ge klungeld werd. voorzover men ze niet hélemaal sloopte. Natuurlijk heeft deze periode van geestelijke armoede (of was het armzaligheid?) ook deze kerk niet ongemoeid gelaten. En dan is er het oorlogsgeweld geweest, dat haar sloeg. Dat werd haar geluk. Want het schijnt een voorbeeld te zijn van een vroeg soort gofhiek, waar niet al te veel meer van over is. „Schelde-gothiek". Dit kerkje, al is het eigenlijk alleen maar het overgebleven achter stuk van een veel grotere kerk het is er duidelijk aan te zien en in 1700 was dat al nét zo is van zeldzame familie en het moest gered worden. Het is gerestaureerd en de domheden van een vorige eeuw zijn met een opgeruimd. Het is nu een gaaf ding geworden. De vóór gevel, waar een laag Waalsteen tegenaan geplakt zat, glorieert nu weer in zijn oude moppen; prachtige, vreemd-getinte gla zuren zijn erbij en zo'n glazuur is als een brok uit een droom, waar eindeloos op te fantaseren zou zijn, zoals je een hele mu ziek kunt fantaseren op één the ma. Er is veel muziek in die gevel, oud en kinderlijk, teer en krachtdadig, geestig en altijd droomt er dan nog iets, dat je niet grijpen kan en dat het lief ste is van al. Die moppen en de grafzerken in de kerk en ook nog een paar pilastertjes aan de preekstoel, dat is het wat er echt leeft aan deze kerk. Omdat het al zolang geleefd heeft. Dit is het, dat trilt, dat droomt, dat warmte geeft; dit is het, waar de eigenlijke waarde zit. Het nieuw gemaakte resonneert nog niet, het is nog te jong en heeft geen toon, geen mond nog, om te zingen. Het kan het niet hel pen, maar even goed is het zo. Wat gedrenkt is in de Tijd, dat zingt, dat resonneert, dat vertelt eindeloze verhalen; niet voor niets zijn oude mensen zo praat ziek! Deze grafzerken zingen Gregoriaans, het is eentonig, als alles wat waarlijk groot is. „Hier is begraven Willem de Vriese van Ostende sterf int jaer ons Hm MCCCC ende LXI1 den XXIXsten dach merte. God heb ziele". „Hier leyt begraven Vrouw Margrieta Gillisdr van Arne- veranderd en gelijkgebleven muyen her Willems Vriesen van Ostende wyf was, sterf int jaer ons Heeren MCCCC ende XLIX. XXIX daghe in April. Bidt voor de zielle." „Hier leet begraven Olivier Corneliszone, hy sterf int jaer MCCCCLXXXV. XXVIII dage in Januario. Bit voor siele". „Hier leyt begraven Meester Claeys Olertsz, uyt Dreyschare MCCCCLXXXV. VIII in Junio. God heb de syel." En zo gaat dat dóór. Het is een litanie, steeds weer dezelf de aanhef, een kleine variatie en dan weer hetzelfde einde, zo zijn mensen, kleine variaties. Wat ervan achterblijft is droom, een steen met een naam, die niemand meer kent, een teken, dat niemand meer begrijpt, soms is er een symbool een wapen, een mis-kelk, een haas, een ploeg, een schip, alnaar wat de gestorvene in zijn leven speelde er houdt nog wel eens iemand bij stil omdat het het er zo zuiver uitgebeeld staat. Schulpen aan het strand van de grote zee. En het ruist, zoals de schulpen ruisen, die de vloed heen en terug rolt aan het strand. Het ruist in de oude grafstenen hier. Als je erbij stil staat en luistert, is hef, of je een kinkhoren aan je oor zet; daar kun je de zee in horen, zeggen de kinderen. En als je dan weer buiten komt, in het welig bloeiende Goese land, in de wind, die aan komt waaien vanover de Schelde, dan hoor je hetzelfde ruisen, in het gras en in de ho ge bomen. J. C. v. S. Het wereldgeheuren Taff en Ike Wie gedacht zou hebben dat er zich na de voorverkiezingen in de V.S. meer tekening zou gaan vertonen in de uiteindelijke kansen van de republikeinse candi- daten voor het presidentschap van de Verenigde Staten een „hogere" post dan menig constitutioneel vorst bezet heeft zich deerlijk vergist. Bij de republikeinen zyn nog steeds twee rivalen; beter gebruike men in dit geval niet het woord favorietTwee rivalen: Taft en Eisenhower. Taft, de al-oude doorgewinterde politicus, zoon van een vroegere president der V.S„ woordvoerder van de oppositie sinds de laatste jaren die al tweemaal als candidaat voor de verkiezingen gestruikeld is. Eisenhower, een zeer bekwaam strateeg op militair terrein die zijn 37-jarige schitterende sol- datenloopbaan heeft afgesloten om thans op politiek herrem een vuur doop te ondergaan, een man wiens humaniteit en integriteit zo beroemd zyn, dat zelfs Moskou geen kwaad woord voor hem wist uit te denken, een man die echter nooit bewezen heeft op politiek terrein van hetzelfde kaliber te zijn als op het slagveld. Maar een man, zo menselijk en populair, dat hy zonder enige cam pagne thans na de voorverkiezingen theoretisch bijna evenveel kiesman nen voor zich gewonnen heeft als Taft de eerste heeft er 393 en de laatste 477 (130 hebben voorkeur voor andere candidaten en 211 zitten op de wip), terwijl men al berekent heeft dat op de nationale conventie van de republikeinse party op 7 Juli te Chicago er zeker 549 stem men voor Ike zullen zijn en 579 voor Taft, al beweert deze laatste dat hij zeker is van het vereiste minimum van 604 der kiesmannen. Er is niets van te zeggen wie nu bepaaldelijk beslist met de meeste stemmen zal gaa n stryken Want er staan hier twee rivalen te genover eikaar die met ongelijke wa pens strijden. En in een wellicht zelfs ongelijke strijd. Om het zwaarste kruit maar eens te noemen: het is zeer de vraag of de republikeinse party, nu men als het ware het over winningslied reeds hoort zingen, even zeker is van een overwinning van Taft als republikeins candidaat te genover een democraat dan als Eisen hower de republikeinse candidaat wordt. Want Taft is de uitgespro ken republikein die misschien wel op een gedeelte van de party zal kun nen rekenen (hij is semi-isolatio- nïstisch) maar nooit op ook maar één democratische stem Eisenhower echter is een nationale figuur, die misschien niet kan rekenen op de sterke pro-Taftfiguren (die van Taft al beloften hebben gekregen wat het uitdelen van baantjes betreft) maar beslist democratische stemmen zal lokken. Eisenhowers succes tot op heden is nagenoeg bereikt zonder enige campagne, Taft heeft alle sta ten afgereisd. Resultaat: gelijke kan sen. Taft is thans een persoonlijke cam pagne begonnen tegen Eisenho wer en Eisenhower is gelijkmoe dig gebleven. Hij klauwt niet terug met modder. Het geval-Texas, waar bij de stemmen voor Eisenhower ge woonweg genegeerd zyn en de kies mannen van de pro-Taft-voorzitter van de plaatselijke republikeinse par tij onbeschaamd opdracht hebben ge kregen him stem uit te brengen op Taft, speelt de integere Ike in de kaartWant er zou een scheuring kunnen dreigen die slechts de repu blikeinen verlies kan brengen. Eisenhower belooft niets. Taft belooft alles, zelfs een oplossing voor Korea. Dat geeft te denken! Ook voor de Amerikanen. Men proeft by Eisenhower begrip voor de realiteit En dat hebben de V.S. thans toch wel hard van node. Finnen smokkelden Amerikaanse sigaretten. In samenwerking met de Velsen- se recherche hebben ambtenaren van de douane in Umuiden een Fins zee man gearresteerd, die zich schuldig zou hebben gemaakt aan het smok kelen van 10.000 Amerikaanse si garetten. Het complot was opgezet aan boord van een houtboot, die by Van Glder's papierfabriek lag. De sigaretten werden door een vletje van' boord gehaald en daarna aan 'n chauffeur van een personenauto overgegeven, die er een goed adres voor wist. De douane, die het vletje zag gaan, greep in, zodat een van de smokke laars kon worden gearresteerd. De chauffeur, die onraad rook, ging er met de wagen vandoor. Dodelijk ongeval in tenten kamp te Zandvoort. Zondagavond is in het tentenkamp te Zandvoort door nog niet opge helderde oorzaak een zweef paal afge knapt. De 35-jarige J. Alberts uit Amsterdam werd door de top van de paal getroffen. Na aankomst in het ziekenhuis is hij overleden. De politie stelt een onderzoek in. EEN BOEK MET: WOUDZANGEN Onlangs by de bespreking van de Indonesische Volkspoëzie, wezen we reeds op de byzondere schoonheid van de Oogstgezangen van de BesLsi-stam. De Besisi en de Semang zyn een tweetal nog in natuurstaat levende pygmee-achtige restvolken op Mala- ka, die daar al moeten hebben ge woond toen de Maleise voorvaderen van de hedendaagse Indonesiërs pLm. 2000 voor Chr. via Azië de Archipel binnen trokken. Hun gezangen zijn dus representatief voor de oudste In donesische vorm van volkspoëzie. Onder de titel „Woudzangen" bracht W. A. Braasem deze liederen apart samen in een door C. P. J. van der Peet te Amsterdam uitgegeven buitengewoon aantrekkelyk verzorgd bundeltje. Deze mooie volksliederen, met een sierlyke letter gedrukt op geschept, met zachtgroene oerwoud motieven verlucht papier, zyn wel een zeer begerenswaardig bezit.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1952 | | pagina 5