Nederlands gezag viel de mensen over het algemeen mee Berchtesgaden: ruïnes van Hitiers droompaleis BOEK CARLSEN TE ROTTERDAM MET ZIJN „FLYING ENTERPRISE II" VRIJDAG 20 JUNI 1952 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 5 DE BERGHOFWORDT EEN BEDEVAARTSOORD Maar de dromen worden nog steeds gedroomd..... (Van c 3 speciale verslaggever) BERCHTESGADEN Juni Wie het romantische bergstadje Berchtesga den verlaat en de in de onmiddellijke nabijheid gelegen Obersalzberg bestijgt volgt historische paden! Hier, in dit sehittenrende toeristen oord vlak by de Oostenrijkse grens, vanwellcs bergen men op vele plaatsen neerkijkt op het pronkjuweel van alle Beierse bergmeren, de Königsee, bouwde eenmaal Hitler zjjn droompaleis. Hier broedde hjj zjjn „vreedzame" veroveringsplannen uit, hier ontving hy gasten, die geïmponeerd moesten worden, onder meer Schuschnigg, de laatste Oostenrijkse bondskanselier voor de aansluiting. Hier besloot hjj tot de inbezitneming van het Sudeten- land, tot het afkondigen van het protectoraat over Bohemen en Slowakije, en hier ook kreeg hjj als iemand hem durfde weerstaan, zijn beruchte woede-aanvallen, waarbij hjj zich liet vallen als een dolleman over de vloer rolde en met schuim op de lippen In de tapijten beet om ten slofte in tranen uit te barsten ,',De gebouwen op de Obersalzberg zullen met de grond gelijk gemaakt worden, geen steen er van zal op de andere bljjvenverordineerden na de Duitse nederlaag de geallieerden. Weinig besluiten hebben zij zo eendrachtig genomen Dat is nu zeven jaar geleden. En de vernietiging is in volle gang. Het huis waar Hitler woonde, is een ruï ne geworden. De wachthuisjes langs de weg, die er heen leidt, zijn tot hun betonnen fundamenten gereduceerd. De kazernes, waar de lijfwacht ver blijf hield, zijn in puinhopen veran derd. Maar ook ruines hebben hun aantrekkingskracht. Dat kan men in Berchtesgaden duidelijk constateren. De stad is, zo als gezegd een toeristenoord bij uit stek. Het heeft in de jaren voor de oorlog in het brandpunt van het we reldgebeuren gestaan. Er kwamen re gelmatig zeer hoge gasten, die lang niet alle op de Obersalzberg gehuis vest konden worden en dus verrezen er in Berchtesgaden voortreffelijke hotels. De outillage voor een druk toeristenbezoek is er dus. Maar of dat de voornaamste reden is. dat het er inderdaad zo druk is? Wij wagen het te betwijfelen. ONTELBARE BEZOEKERS Te groot is het aantal oudere Duit sers aan wie men zonder moeite ziet, dat zij oud-militairen zijn. dat men de steile wegen naar de Ober salzberg ziet opgaan. En te groot is het aantal zeer jeugdige Duitsers, dat de Hitlertijd niet heeft meege maakt, het voorbije in een idealis tisch licht ziet en 't Hitier toch eigen lijk alleen maar niet vergeven kan, dat hij de oorlog verloren heeft Ook die jonge Duitsers ziet men naar Berchtesgaden komen en als zij er eenmaal zijn, ontwaakt het verleden. 287. Er is een groep van geleedpotïge dieren die we duizendpoten noemen. Tot deze groep behoren de eigenlijke duizendpoten, maar öök de millioen- poten. Wanneer we de eigenlijke duizend poten van de millioenpoten willen on derscheiden, moeten we het verschil niet zoeken in het aantal poten, want zowel de duizendpoten als de millioen poten tellen vele uiteenlopende soor ten, alle toegerust met verschillende aantallen lichaamssegmenten (waaraan zich de poten bevinden). De verschil lende soorten duizendpoten kunnen 15 tot 173 lichaamssegmenten hebben ei\ dus eveneens een dergelijk aantal po- ten-paar. Maar de millioenpoten laten zich evenmin onbetuigd, want het aan tal lichaamssegmenten van de hierbij ingedeelde soorten varieert van 13 tot 134. Dit betekent dat de best toege ruste soort duizendpoot aanzienlijk méér segmenten heeft dan de rijkst uitgedoste millioenpoot. Ten opzichte van de lichaamssegmenten is de stand dan immer 173 tegen 134 in het voor deel van de duizendpoot. Nu draagt een millioenpoot niet voor niets haar naam. Als zij, gelijk de dui zendpoot, ieder lichaamssegment ging uitrusten met één paar poten, werd haar naam gewoonweg een aanfluiting, want de kampioen duizendpoot zou dan 346 poten kunnen tonen, tegen zij slechts 268! Om de schade in te halen, komen haar lichaam,ssegmenten voor de dag met ieder twee paar poten, waardoor zij glansrijk de eerste prijs behaalt. Wil men derhalve de duizendpoot van de millioenpoot onderscheiden, dan dient mén dus niet de poten te tellen, doch er acht op te slaan welk aantal paren in één lichaamssegment is ingeplant. Uiteraard zijn er fijnere kenmerken om beide groepen te on derscheiden, doch voor de oppervlak kige toeschouwer moge dit voldoende zijn, tenzij hij nog wenst te weten dat de duizendpoten echte rovers zijn die hun prooi bespringen en met vergif doden, terwijl de millioenpoten daar entegen tot de vreedzame planteneters behoren die een voorkeur hebben voor rottende organismen. De millioenpoot is dus wellicht minder smakelijk, maar aanzienlijk sympathieker. Wat de grote aantallen poten be treft, valt er in Nederland op het ge bied der duizendpoten niet veel aar digheid te beleven, want de hier alge meen voorkomende soort, die bruin rood van kleur en zeer bewegelijk is, heeft slechts 15 paar poten. Mocht U een klein exemplaar tegen komen met 7 paar, maak dan niet de gevolgtrek- king, dat U met een andere soort te doen heeft, want U heeft dan een pas uit het ei gekomen jong onder ogen en dat is met een geringer aantal poten uitgerust dan de oudelui. Nu we het toch over dergelijk ge dierte hebben, moeien we maar eens op de bloedzuigers overstappen. U zult wellicht een bloedzuiger van 10 cm. een hele knaap viitden, maar wat te denken van de soorten die lVa meter lang zijn? H. Pétillon. HERLEVEND VERLEDEN De natuur rondom Berchtesgaden is groots. De vérgezichten van de hellingen van de Obersalzberg zijn weergaloos. Overal ziet men de Beierse en Oostenrijkse Alpen tot drie duizend meter en daarboven om- hoogrijzen. Schitterend is de weg, - die naar de voormalige verblijven zullen 13 van Hitier leidt en nog schitterender lustoord het theehuis, het ade laarsnest troont nog vrijwel onbe schadigd op de bergtop zich reali seren, dat de dwaasheid van een en kele man tot Duitslands verplette- rendste nederlaag leidde en uit die gedachte een les leren voor de toe komst, ach, dan kan het geen kwaad, dat Berchtesgaden ook met ruïnes in- plaats van paleizen een bedevaarts oord Wordt. Maar als zij komen om zich te ver lustigen in de herinnering aan een verleden, dat voor velen nog altijd een glorietijd was, wat heeft dan de vernietiging van wat Hitier bouwde gebaat Tachtig fhillioen mark werden be steed aan de weg naar het theehuis, kan men de Duitsers horen zeggen. Men kan zo'n zin op twee manieren zeggen. Met bewondering voor het re gime, dat zoveel geld aan zulk een wensdroom van een enkeling ten kos te legde. Een mèt verontwaardiging omdat met dit geld zoveel goeds bereikt had kunnen worden op ander gebied. Het is de toon. die de muziek maakt. NATO-landen houden oefeningen in September. In September zullen op de Noor delijke flank van Europa grootscheep se oefeningen worden gehouden, waaraan meer dan 150 schepen en honderden vliegtuigen van Canada Denemarken. Frankrijk, Nederland. Noorwegen, Portugal, Engeland en Amerika zullen deelnemen. De oefe ningen beginnen 13 September en tgen duren „HET BESTE SCHIP VAN DE WERELD". De drukte na de veertien dagen op het wrak, was erger dan het avontuur zelf. Kapitein Henrik Kurt Carlsen is eindelijk na zijn opzienbarend avon tuur in Rotterdam aangekomen. Eindelijk, want in deze haven, die hij sinds 1929 bezoekt, kwam hij de laatste drie jaren om de zes weken met zjjn „Flying Enterprise." ,,'t Was het beste schip van de wereld", verzekerde de kleine Deen, die bescheiden gaat antwoorden op de hem door de journalisten te stellen vragen en in het geheel niet de indruk maakt, dat hij groots gaat op zijn daad, eerder, dat hij moe is van de nasleep, oie hem te lang duurt, „Maar", voegt h(j erbij, „met mijn nieuwe schip ben ik toch ook erg tevreden." Het huis, dat Hitier bouwdeRuines in Berchtesgaden. is de weg, die van die verblijven nog verder voert steiler en steiler tegen de bergwand omhoog, tot de hoogste top, die slechts bereikt kan worden dwars door de bergwand heen. Hitier liet, omdat tweehonderd me ter van de top het bouwen van een weg niet meer mogelijk was, hier een tunnel maken. Deze tunnel leidt naar een tweehonderd meter hoge lift en als men deze lift verlaat, bevindt men zich in het adelaarsnest: een thee huis met naar drie zijden glazen wanden met een uitzicht op de om ringende Alpentoppen, zoals men ner gens mooier vinat. Als Hitier hier zijn bezoekers ont ving. kwamen zij diep onder de in druk van Hitiers macht en van Duits lands glorie. Zij moesten wel geneigd zijn om het hoofd te neigen en toe te geven aan zgn wensen. En als thans, in onze tijd, de oude- ren daarheen gaan en de jongeren, die de Hitlertija al weer gaan ideali seren, kunnen ook zij de biologerende werking van de bergwereld rondom niet weerstaan. Zij komen er even diep van onder de indruk, als eenmaal Hitiers gasten endat kan zowel nuttig zijn als gevaarlijk. Als de bezoekers van dit voormalige S tu d entensanatorium in Laren geopend Donderdagmiddag is in Laren het Nedei'lands Studentensanatorium door minister Rutten geopend. De minister wees er op, dat deze instelling bij de sociale- en gezondheidszorg van de studenten een belangrijke rol zal spelen. Bij de verpleging zal alles in het werk worden gesteld de studenten tijdens de langdurige kuur, voor zover hun ziekte dit toelaat, deelgenoot te doen blijven aan het werk van hun mede-stu denten aan de universiteit. Op die wijze wordt het langdurig ziekbed geen uitzichtloos wachten aldus mi nister Rutten. Ir. Albarda geen lid meer van de Raad van State Bij K. B. is aan ir. J. W.. Albarda, op zijn verzoek met ingang van 1 Juli 1952 eervol ontslag verleend als lid van de Raad van State, met dank betuiging voor de gewichtige dien sten in die functie aan den lande be wezen „Ik heb gemeend slechts mijn plicht te hebben gedaan, maar ook niet meer dan dat. Mijn vrouw heeft dat volkomen begrepen. Zij heeft mij gelyk gegeven en ik ben daar dank baar voor. Zeker, een zeeman is ook echtgenoot, maar zijn vrouw is een zeemansvrouw en weet dat er dingen kunnen zijn, die zwaarder wegen op een bepaald moment dan het echte lijk leven, al is dit ook een zeer hoog goed." Al die drukte na de veertien nach ten, die hij op het scheef liggende wrak doorbi-acht, is hem erger ge- weegt dan het hele avontuur zelf, zegt hij. Reeds heeft hij achttien on derscheidingen gekregen: acht Fran se, zes Amerikaanse, een Belgische, twee Engelse en een Deense. Rustig bergt hij nu al zijn onder scheidingen, die hij op verzoek van zijn maatschappij heeft laten zien, weer in de blauwe tas van de Pan American World Airways. WEL VOOR HET SCHIP, NIET VOOR DE EMOTIE. Of kapitein Carlsen een tweede maal precies eender zou handelen als hij nu gedaan heeft? Deze vraag brengt hem kennelgk even in een moeilgk parket en hij zegt aanvanke lijk wel te kunnen antwoorden, maar het liever niet te doen. Even later laat hij zich toch nog ontvallenvoor het schip wel, voor de emotie niet. Over het werk van de sleepboten heeft hij niets dan lof. Men heeft werkelijk al het mogelijke gedaan om de „Flying Enterprise" te bergen, maar het heeft nu eenmaal niet zo mogen zijn. Na het interview werd kapitein Carlsen op het Rotterdamse stadhuis ELTEN MAAKT ZICH GEEN ZORGEN „Die geruchten over teruggave hoor je zo eens in het half jaar" (Van onze speciale verslaggever) Er is niet één Eltenaar, die geloof hecht aan het Reuterbericht, dat EIten en Tudderen in ruil voor een stukje grond bij de Dollart weer Duits zouden worden. „Die geruchten hoor je zo eens in liet half jaar", zegt de groenten- vrouw en melkboer Derksen zegt: „Allemaal blosz valse geruchten. Mis schien heeft er een of andere minister een verslaggever wel over deze ge bieden gesproken om ons te laten weten, dat de hoge heren ons nog niet helemaal vergeten zgn. Maar voor de restwe krygen een verenigd Eu ropa en dan speelt deze kwestie toch helemaal geen rol meer. En boven dien, dacht u werkelijk, dat Nederland hier de verwoeste huizen en gebou wen en straten zo netjes heeft laten opknappen om de zaak nu al weer over te geven" Nee, men kan praten met wie men wil, maar er is geen inwoner uit El- ten, de Duitse enclave bezuiden Ze venaar, die drie jaar geleden „voor lopig" by het Nederlandse grondge bied werd gevoegd, die zich over het bericht, dat vorige week door Duitse bladen de wereld ingestuurd, een ogenblik ongerust maakt. Zelfs wanneer het waar zou zijn, zou men hier nog vergeefs naar die on gerustheid zoeken. Het interesseert le mensen niet of ze onder Duits of Nederlands gezag leven, al staat er hier dan nog op een muur gekalkt „Freundschaft ja, annexation nein!" Dat. het hun niet interesseert, zeggen ze ronduit. Of ze het menenDe landdrost van Elten, di\ A. Blaau- boer, gelooft van niet. En in de drie jaar, dat hij hier in dit nieuw gewon-1 nen Nederlandse gebied het hoogste gezag vertegenwooi'digt, heeft hg wel gelegenheid gehad om zijn Pap- penheimei's te leren kennen. „In het begin waren de mensen wat achter dochtig", vertelt hg ons, „er was ge fluisterd, dat er auto's gevorderd zouden worden. De Nederlanders zou den al hun wraakgevoelens gaan uit vieren in Elten en Tudderen werd er gezegd. Toen we hier dus Kwamen, reed er geen auto meer. Maar dat heeft niet lang geduurd. Men ontdek te, dat er geen sprake was van re- pressaille. Allengs kwamen de auto's dus weer voor de dag. Op het ogen blik leven de mensen hier hun rusti ge dorpsleven alsof er nooit sprake geweest is van een annexatie. De Ne derlanders zijn hen nogal meegeval len. Dat wil natuurlgk niet zeggen, dat er geen problemen meer zgn, al licht, men vindt ze hier zo goed als elders. GROOTSTE PROBLEEM Stellig is het grootste probleem van de Eltenaren de opleiding van de min of meer begaafde jeugd. Moet men deze jongelui een Hollandse of Duitse school geven? De Eltenaren voelen zich nog steeds Duitser. Er zal een geslacht overheen moeten gaan om dat gevoel uit te laten slijten, maar goed, zelfs al zouden de ouders zich op grond van verstandelijke overwe gingen willen aanpassen bg het Ne derlandse klimaat wat hun overi gens als goede Duitsers heus niet moeilgk zal vallen dan nog blgft er twijfel in de harten van velen. Men staart zich namelijk blind op het woordje „voorlopig", dat voorkomt in de vei-dragsovereenkomst van Pa rijs van 1949, waarbij deze annexatie geregeld werd. Tot hoelang, zo vraagt men zich af, zal dit „voorlo pig" gerekt worden. Zal het een defi nitieve regeling worden, en zo niet, wat voor maatschappelijke kansen hebben mijn kinderen dan daarna, wanneer ik hun een Hollandse oplei ding heb gegeven. Zullen ze dan niet op de tweede plaats gedrukt worden Het zgn alle vragen waarop moeilgk een antwoord te geven is, doch wan neer men de ernst van deze twgfel probeert weg te lachen, gelooft men u niet. Niet alle Eltenaren denken natuurlgk zo, er zijn er ook, en hun getal is waarlgk niet gering, die hun kinderen onmiddellijk naar een Hol landse opleidingsschool of vakschool lieten gaan in Doetinchem, Arnhem, Zevenaar of andere omliggende plaats. Men kan praten met wie men wil, maar in Elten is tevredenheid onder de mensen op te merken. „Men heeft ons onze Duitse school en Duitse kerk laten honden, en dat zegt veel", meent de vrouw van de groenteboer. ontvangen door de loco-burgemees ter, wethouder J. van Tilburg. De ontvangst was er strikt intiem en de pers bleef buiten. Gisteravond is Carlsen per vlieg tuig naar Kopenhagen vertrokken waai- hij zal worden ontvangen door de Deense koning, omdat hij gerid derd is in de Orde van de Deense vlag. Hoewel hij deze ontvangst op hoge prijs stelt, zal hg toch big zijn weer naar zgn schip terug te kunnen keren. Kersenareaal in ons land neemt vrij sterk af. Rentabiliteit verminderd. Sinds 1950 gaat het kersen-areaal in ons land. dat van 1945 af een toe neming vertoonde, in vrije sterke ma te achteruit, zowel door een vermin derde aanplant als door een stijgende omkap. De kersenteelt is dus bij de fruittelers de laatste jaren niet in trek in tegenstelling tot de teelt van appe len en peren. Deze ontwikkeling moet worden toegeschreven aan een ver minderde rentabiliteit van de kersen teelt. De waarde van de. geveilde ker sen is in de laatste jaren belangrijk fedaald. Aldus sprak dr. J. H. van tuyvenberg, hoofd van de afdeling tuinbouw van het landbouw-econo- misch instituut op de kersenteeltdag, die Donderdag te Geldermalsen werd gehouden. Door de achteruitgang van het areaal kunnen wel veel oude, impro ductieve boomgaarden worden opge ruimd, aldus dr. Van Stuyvenberg die voorts als zijn verwachting uit sprak, dat de te verwachten leven wekkende invloed van het Amster dam-Rijnkanaal in de Betuwe een vraag naar arbeidskrachten zal doen ontstaan. Tenslotte zeïde dr. Van Stuyvenberg, dat over de toekomsti ge ontwikkeling van het aanbod wei- - met zekerheid is te zeggen. Het afnemen door de achteruitgang van het areaal doch toenemen door de intensivering van de teelt- Anna Pauker definitief in ongenade De rechtse „Neue Wiener Tages- zeitung" meldt, dat de Roemeense vrouwelijke minister van buitenland se zaken, Anna Pauker, die kortge leden door de Roemeense communis tische partijleiding is aangevallen wegens het vertonen van „afwijkingen van de partglg'n naar rechts en links" naar Moskou zou zijn ontboden. Het centrale comité van de Roe meense communistische partij noem de minister Pauker een „klasse-vij and, verraadster en saboteuse". De „Neue Wiener Tageszeitung" trekt hieruit de conclusie dat Anna Pauker haar zaak te Moskou heeft verloren en dat thans „het laatste stadium Is aangebroken namelijk dat van zui vering, proces en veroordeling". Stijgende behoefte aan schroot In Amsterdam is Woensdag de commissie Nationale Sehrootcampag- eïnr' leerd. In zijn toespraak zeide minister Albregts, dat er een stggende behoefte is aan schroot. De opvoering van de binnenlandse staal- productie zal van doorslaggevende invloed zijn op de realisering van de verdere industrialisatie van Neder land. Verfilming „Hollands Glorie." De Engelse filmregisseur Desmond Brian Hurst voert op het ogenblik in Hollywood besprekingen in ver band met de vervaardiging van de Engelse versie van de füm Hollands Glorie naar de gelijknamige roman van Jan de Har tog. Met medewerking van Smit's in ternationale sleepdiens1- hebben, came raheden reeds de eerste opnamen ge maakt bij St. Nazaire. De speelopna- men zullen vermoedelijk in Septem ber beginnen. Het wereldgebeuren Duitse argwaan Terwijl de Duitse industrie een wedloop om bewapeningsop drachten heeft ingezet, uiten de economische organen in de Bondsre publiek zich in net algemeen in som bere toon over de vooruitzichten, die de beperkte souvereiniteit voor het Duitse economische leven zal bieden. Ook ten aanzien van de nieuwe Euro- fiese verdragen concentreert zich de n scherpe vormen geuite critiek uit economische kringen op de argwaan, dat in alle verdragen de Franse toe leg tot uiting zou komen. Steen des aanstoots is op de eerste plaats de opheffing van de gecentra liseerde verkoop der Ruhr-Kolenmij- nen, de D.K.V., die na de oorlog door de geallieerden zelf werd ingesteld als opvolger van het vroegere „Rhei- nisch Westfcilische Kohlensyndi- caat". Duitsland heeft zich na ver beten strijd moeten neerleggen bg de splitsing van het orgaan in zes af- zonderhjke verkoopbureaux. In het Ruhrgebied is men daartegen onmid dellijk in het harnas gesprongen; de huidige leiders der mynen hebben eensgezind aan de regering doen we ien. dat zij voor de gevolgen van de verbrokkeling van de kolenverkoop geen verantwoording wensen te ne men. De vrees bestaat dat Frankrijk met deze décentralisatie niet anders op 't oog heeft dan een vermindering van de Duitse concurrentiekracht en een daling van de exportprijzen der kolen, die de Franse staalindustrie nodig heeft. In het Ruhrgebied heeft men de verwachting uitgesproken, dat de Duitse regering alsnog zal trachten degeallieerden tot ander inzicht te bewegen. Zoals de zaken thans staan, beschouwt men echter de ko len-centrale als reeds in liquidatie. Een hiermee samenhangend ge bied, waarop de Duitse industrie meent verre van de verwachte gelijkberechting te zijn gebleven, is dat der wetgeving inzake kartels. Deze wet zal spoedig voor het parle ment komen. Zg knoopt in hoofdzaak aan op de geallieerde wetgeving, daar de Duitse regering zich er toe heef moeten verbinden een wetge ving uit te vaardigen die niet alles in het verleden ontbonden is, weer zou laten samengaan. De geallieerde wetgeving tot ont binding van economische macht concentraties omvat in hoofdzaak drie terreinen: het bankwezen, de kolen- en staalindustrie en de chemische In dustrie. Wat het bankwezen betreft is in de conventies van Bonn een re- feling gevonden, die geen critiek .leeft uitgelokt. Hier zal de gealli eerde wetgeving worden ingetrokken zodra de nieuwe centrale banken zullen zijn gesticht, die de erfenis van de geliquideerde vroegere banken zullen overnemen. Daarentegen ziet men aan Duitse zijde generlei ver zachting ide ontbinding volgens de geallieerde Vetten 27 (kolen en staal) en 35 (I, G. Farben). Wel zal het nog bestaande geallieerde toe zicht worden opgeheven, doch dit zal door een nieuw orgaan der drie mogenheden worden vervangen, dat moet toezien op de voltooiing der ontbinding. Dit orgaan zal naar op vatting van Duitse zijde nog altijd veel te veel macht hebben; het zal bijvoorbeeld bezwaren kunnen inbren gen tegen het opnemen- van leningen met een looptgd van meer dan drie jaren. Zo blgft de Duitse industrie zich nog altijd in vele opzichten ach ter gesteld voelen. Dit neemt echter niet weg, dat ook zij het voornaamste probleem op ander ni veau ziet, namelijk ln de aanpassing der economie aan de te verwachten bewapeningsopdrachten. Vooral uit de reeds lang door een daling ln de afzet getroffen textiel- en legerindu- strie loopt het thans in Bonn reeds storm om opdrachten voor het nieu we leger. De gevaren welke voor de komende' bewapeningsproductie voor het evenwicht der economie en voor de vastheid van de Mark ontstaan, worden hier zeker niet onderschat Met name wordt het betreurd, dat de geallieerden niet zijn ingegaan op de Duitse wens om een puitse mili- taire inkoopcentrale te vormen, die de verdeling der productie ter hand zou kunnen nemen. Thans zullen de geallieerden deze verdeling zelf in handen houden. Ernstiger nog zijn de zorgen voor de gevaren, die voor de Mark zouden kunnen dreigen te ontstaan door een radicale overschakeling op militaire productie. Reeds heeft de bankbil jetten-omloop in West-Duitsland het door de statuten der circulatie-bank toegestane maximum van tien mil liard D.M. nagenoeg bereikt en zijn stappen gedaan om in de herfst een uitbreiding boven deze grens toe te laten. In verband met de gestegen in dustriële' productie wordt zulk een overschrijding voorshands zonder ge vaar geacht, doch over een uitbrei ding van de geldomloop tengevolge van militaire productie maakt men zich hier, na de ervaringen van het verleden, wel zeer ongerust. Dit te meer omdat de federale begroting toch reeds een deficit vertoont, een slecht begin voor een periode waarin de verdedigingskosten hoge eisen aan de schatkist zullen gaan stellen. Men voorziet dat de moeilijkste periode voor Schaeffer, de minister van fi nanciën, in het midden van het vol gende jaar zal gaan komen. EEN OVER Nederlandse geneeskunde Een zeer gedegen en toch onder houdend boek van de bekende schrij ver op geneeskundig gebied, dr. E. D. Baumann, getiteld „Uit drie Eeu wen Nederlandse Geneeskunde" ver scheen bij H. Meulenhoff te Amster dam. In het werk wordt een uitvoe rig overzicht gegeven van de ontwik keling van de vaderlandse geneeskun de in de 17de, 18de en 19de eeuw, terwgl bij wijze van inleiding ook de geneeskundige toestanden der Mid- Leleeuwen in de Nederlanden worden omschreven. Het boek eindigt bg het aanbreken van de 20ste eeuw, en het brengt al die vermaarde figuren als Pieter de Foreest (Die Prins Willem van Oranje behandelde), Frans de le Boë Sylvius, Cornells Bontekoe. Jan Swammerdam, van Leeuwenhoek, Boerhave, van Swieten, Treub en talloze andere klinkende namen uit de geschiedenis der geneeskunde op boeiende wijze voor het voetlicht. Een voortreffelijk, met vele portretten en andere afbeeldingen verlucht werk voor elkeen die zich voor de genees kunde interesseert.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1952 | | pagina 5