Op het Damrak hangt de wereld
in rekken aan de muur
C
NcleJcp
J
KELDERMANS-FAMILIE WORDT
IN MECHELEN HERDACHT
n:
icutvs
ZATERDAG 14 JUNI 1952
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
5
VAN ACHT TOT TIEN
Babylonische spraakverwarring
op enkele vierkante meters
(Van een speciale verslaggever).
Amsterdam, Juni ,,Got a home Journal for me vraagt een Ameri
kaan met het bekende accent. Hij had ook Punch kunnen vragen, of Gla
mour of Berlingske Tidende. Want de voorraad kranten en tijdschriften
die zich in de zaak van de Internationale Couranten- en Tijdschriften im
port bevindt, is zeer omvangrijk en zou menig polyglot doen watertanden.
Van 's morgens acht uur tot 's avonds tien uur wordt hier de wereld uit
gestald, of die nu Le Monde, The World of II Mondo heet. Spanjaarden,
Grieken en Zweden tasten met zoekenden ogen langs de rekken naar een
dagblad, een tijdschrift of zomaar een stuk verpozing. De bonte kranten
koppen aan de ingang noden tot een binnenstappen in deze aparte sfeer;
slechts enkele passen van het Amsterdamse asphalt waant men zich in
New York, Stockholm of Rome. Al naar gelang uw fantasie reikt en er
vreemdelingen binnenkomen.
„Hoe lang bestaat dit bedrijf reeds?"
vragen we aan de heer J. van Gel
deren, die deze zaak op het Damrak
drijft.
..Dat zal ongeveer veertig jaar zijn.
Mijn vader is er mee begonnen en nu
is het uitgegroeid tot een zaak met
veertig man administratief personeel.
Er komt enorm veel kijken voor de
registratie en expeditie van al de bla
den. Momenteel krijgen de Engelse
gasten in de Amsterdamse hotels des
door ANTH. VAN KAMPEN.
morgens bij het ontbijt hun krant,
welke zij soms nog eerder hebben dan
him landgenoten thuis. Een moment
„Here you are, sir", zegt Van Gel-
deren tegen een buitenlander, terwijl
hij hem de (^Herald Tribune" over
handigt. „You' had the winner to-day
„No luck", zegt de man spijtig, „May
be to-morrow
Een vaste klant, die ook in den
vreemde nog even een gokje waagt op
zijn favoriet.
GOEDKOPE TIJDSCHRIFTEN.
„De meeste bladen", vervolgt ..kran
tenkoning" Van Gelderen, „hangen de
ochtend na hun verschijnen al in de
rekken. Dank zij het luchtvervoer kan
het transport snel geschieden. Som
mige mensen verbazen zich er wel
eens over, dat de buitenlandse bladen
duurder zijn dan ze in het land van
origine kosten. Achttien francs staat
er op een Frans blad. Dus dat wordt
ook achttien cent, redeneren ze dood
leuk. De Fransman zelf begrijpt heel
goed, dat hij voor 23 cent eigenlijk
heel goedkoop zijn krantje in Neder
land kan kopen. Invoerrechten, weel
debelasting, transportkosten, enz.,
moeten toch allemaal in die prijs ver
rekend worden. Wist u dat de „Satur
day Evening Post" soms drie- a vier
weken van te voren wordt gedrukt en
hier naar verhouding zeer goedkoop
Het eiland Madagaskar is het voor
naamste reservaat van de resten van
de Aepyornis, een reusachtige loopvo
gel, die nog in historische tijden dit
eiland heeft bevolkt, doch door de in
heemse bevolking werd uitgeroeid. In
zijn doen en laten geleek het dier veel
op de struisvogels, doch hij overtrof de
ons bekende soorten aanzienlijk in
grootte, want zijn hoogte was onge
veer 2li> meter. Een ei van de Aepyor
nis bevindt zich in het Britse Museum
en heeft, over de lengte van de schaal
gemeten, een omtrek van bijna 80 cm.
Wanneer ik U de vraag zou stellen, of
zich bij uw keukengerei een pan be
vindt van 12 liter, kunt U hierop ver
ontwaardigd antwoorden, dat U een
huishouden heeft, doch niet het beheer
voert over een gaarkeuken. Welnu, de
inhoud van het ei van de Aepyornis is
ruim 12 liter en kan 140 kippeneieren
bevatten.
Het is deze vogel, de Aepyornis,
waarin men 't oerbeeld van de legen
darische vogel Rock heeft menen te
herkennen.
Toch is deze „Madagaskar-struisvo-
gel" nog geenszins de grootste vogel,
welke op dit ondermaanse heeft ge
leefd. In Nieuw-Zeeland kwam, even
eens in historische tijden nog voor de
Moa, óók een vogel van struisvogel
achtige allures, waarvan de grootste
exemplaren een hoogte van ongeveer
4 meter moeten hebben bereikt. Dit
dier is nog niet zo lang geleden uitge
roeid door de Maori's en het enige wat
ons aan hem herinnert zijn de been-
derresten, veren, huiddelen en eier
schalen, wlke men tot in onze dagen
van deze reusachtige loopvogel heeft
aangetroffen.
De grootsite reus onder de loopvo
gels heeft echter in Zuid-Amerika ge
leefd. Zijn totale hoogte moet wat ge
ringer geweest zijn dan die van de
Moa, maar daar staat tegenover dat hij
veel zwaarder gebouwd was en een
kop had zo groot als dat van een
paard, voorzien van een geweldige
hoekige snavel ter scherpte van een
bijtel. Hiermede moet deze Phororha-
cos zijn tegenstanders ongetioijfeld aan
stukken hebben geknipt.
Van enig verband tussen de Nieuw-
Zeelandse Moa en de Zuid-Ameri
kaanse Phororhacos met de Arabische
vogel Rock kan uiteraard moeilijk
sprake zijn, zodat we mét de kenners
zullen aannemen, dat de Aepyornis
van Madagaskar bij de geboorte van
deze legendarische Oosterse vogel
heeft te peet gestaan.
En nu we de ondergrond van deze
legende hebben aangewezen, is het
wellicht ook belangwekkend de ge
schiedenis van Ali Baba op te diepen
uit de oude Egyptische geschiedenis.
H. Pétillon.
op de markt komtO, dat is vast
een Italiaan."
Zonder verder enige aanduiding te
hebben dan het gezicht van de man,
vraagt de heer Van Gelderen de bin
nenkomende in het Italiaans, wat hij
wenst Het is zonder meer raak, en
de man steekt in zijn radste Italiaans
van wal. ,.I1 Mondo?" Alstublieft.
„Buena sera", zegt de Romein en
wordt weer opgeslokt in de Amster
damse stroom van alle dag.
„Er is vrijwel geen vreemdeling, die
niet in zijn eigen taal wordt aange
sproken en bediend", zegt polyglot
Van Gelderen. „Gedurende de vele ja
ren, dat ik hier sta heb ik heel wat
talen leren spreken door de constante
omgang met buitenlanders. Het ge
beurt herhaaldelijk, dat de ruimte bij
na te klein is om de klanten te be
vatten; Zweden, Portugezen, Engel
sen, Italianen, Finnen, enfin noem
maar op, alles praat dobr elkaar. Dan
wordt het zaak om snel te reageren
en over te schakelen op een andere
taal. Het is prachtig werk en ik zou
het niet graag voor iets anders willen
verwisselen".
„Wat voor soort bladen verkoopt u
het meest?"
„De in de Engelse taal geschreven
bladen doen het heel goed. Dat wil
niet zeggen, dat ze altijd door Engel
sen of Amerikanen worden gekocht;
ook Nederlanders en mensen van an-
deze nationaliteiten zijn afnemers".
TOERISTENVERKEER.
„U heeft hier een aardige graadme
ter voor het toeristenverkeer. Wat
zijn uw indrukken daarover?"
„Eerlijk gezegd vind ik dat het toe
ristenverkeer naar Nederland niet bij
zonder groot is. Daarbij komt, dat er
een groot onderscheid moet worden
gemaakt tussen de toeristen. Een groot
deel van -de Amerikanen, dat hier
komt, bestaat uit verlofgangers uit
Duitsland. Deze jongens moeten van
hun soldij de toerist uithangen, het
geen niet altijd vlot gaat. Na de oor
log komen hier wel meer Fransen dan
voorheen en ook de Scandinaviërs be
zoeken ons land vaker, vooral de
Zweden. Wat mij bijzonder opvalt, is
het enthousiasme van de buitenlan
ders over Nederland; ze vinden het
hier allemaal even prachtig en inte
ressant.
MENSENKENNIS.
Bij de ingang staan twee dames in
een tijdschrift te bladeren. „Finnen",
zegt Van Gelderen. Hij spreekt de da
mes in het Zweeds veelal hun
spreektaal aan. Zij antwoorden ech
ter in het Engels. „Opmerkelijk", zegt
hij even later, „maar de meeste Scan
dinaviërs reager en traag. Misschien
ligt dat wel in de aard van het Noor
den, maar als je ze in hun landstaal
aanspreekt, duurt het vaak geruime
tijd voordat ze het merken en van het
Engels afstappen.
„War so god", zegt hij tegen de da
mes die nu hun keuze hebben ge
maakt, „Det blir trettiosju cent
Stomverbaasd kijken ze hem aan en
bevestigen even later de vraag, of ze
uit Finland komen. Ze begrijpen er
niets van, hoe deze Nederlander dat
kan zien. Voor alle zekerheid schik
ken ze hun keurige haar nog wat net
ter. alsof dat de reden was.
„Laatst kwam hier een Italiaan, die
in zijn beste Frans iets probeerde aan
te duiden. De man stond te zweten en
te hakkelen en bracht er niets van te
recht. Ik liet hem even zijn gang gaan,
omdat het bepaald een leuk gehoor
was. Toen vroeg ik hem in het Itali
aans, wat hij wenste. De man was
daarop zo verbaasd, dat hij me opeens
in vloeiend Frans zijn verlangens te
kennen gaf.
De heer Van Gelderen heeft een
speciale feeling voor het onderschei
den van vreemdelingen; hij pikt zelfs
een Australiër tussen de Engelsen
vandaan. We gaan een weddenschapje
met hem aan, maar natuurlijk houden
we een Portugees voor een Spanjaard
of een Zwitser voor een Canadees.
„Dat is een ras-echte Amerikaan",
zeggen we opeens heel zeker, als er
een in Yankee-stijl geklede heer bin
nenkomt.
„Ik zal het maar op een Zweed hou
den", zegt Van Gelderen. Als de man
begint te praten knauwt hij onvervalst
Amerikaans.
„Eindelijk raak", denken we.
Dan vertelt de man echter, dat hij
al een jaar of twintig in de States
woont, maar van nationaliteit eigen
lijk een Zweed is
(Nadruk verboden).
ïieKenu beeld uit de grote siaU
Kranten en tijdschriften uit alle delen van de wereld te kust en te keur.
Rhee brengt „Stem van
Amerika" tot zwijgen.
De Zuidkoreaanse regering heeft
de uitzendingen van de „Stem van
Amerika" over de tien stations van
de Zuidkoreaanse radio verboden.
Zij beschuldigt de „Stem van Ame
rika er van. dat deze beledigende
en tegen de Zuidkoreaanse regering
gerichte opmerkingen maakt.
In de arie uitzendingen, die de
„Stem van Amerika" per dag ver
zorgt, waren de laatste tijd verschei
dene uittreksels opgenomen van ar
tikelen in Amerikaanse en buiten
landse bladen waarin aanvallen wer
den gedaan op president Singman
Rhèe en critiek werd geoefend op
de recente politieke ontwikkelingen
in Zuid-Korea.
ZEEUWSE AANGELEGENHEID
Nog altijd prijkt de glorie van dit geslacht op
de Middelburgse Markt.
Wzich in de geschiedenis van het Middelburgse stadhuis verdiept,
komt steeds weer de naam Keldermans" tegen. Vele leden dezer familie
hebben zich met het stadhuis beziggehouden: Andries. Mattheus, Jan, An-
thonis Rombout, kortom een geheel geslacht heeft zijn beste krachten
aan dit schone bouwwerk gegeven en daarbij vooral deel gehad aan het
totstandkomen van de ryke versieringen van de gevels.
Nog altijd getuigt het Middelburgse
stadhuis op ae Markt van de glorie
der Keldermansen en nu dezer dagen
in Mechelen een grote herdenking
van deze bouwmeesters wordt ge
houden, kan met recht worden ge
zegd, dat dit niet alleen een Vlaam
se aangelegenheid is. maar ook een
Zeeuwse, temeer omdat ook Zierik-
zee, Veere en Hulst van de diensten
der Keldermans-familie gebruik ge
maakt hebben.
De eerste telgen van dit kunstzin
nig bouwmeesters-geslacht kan men
niet beschouwen als architecten in
de huidige betekenis van het woord.
Wellicht is het beter hen te zien als
artistieke ambachtslieden, die met
in een
Het centraal stembureau heeft be
kend gemaakt, dat er bij de ingeleverde
lijsten van candidaten voor de verkie
zing der Eerste-Kamerleden geen ongel
dige waren. Een tijger jong heeft Don
derdagavond onrust veroorzaakt onder de
bevolking van het „Reuzencircus", dat
thans in Zutphen staat. Het ontsnapte uit
zijn kooi en ging in een kooi, waar een
giraffe lag,, slapen. Dit beest schrok zo.
dat het naar de straat vluchtte. Daar ving
het circuspersoneel de giraffe, die zich
te goed deed aan wat sla-afval bij een
groentewinkel. 0 Een vertegenwoordiger
van een Amsterdamse juweliersïirma liet
op de Veldweg bij Bussum zijn koffer met
een inhoud ter waarde van f 15.000.
staan. De vertegenwoordiger miste zijn
koffer eerst toen hij in Hilversum was.
Eige uren later kwam een man op het
Bussumse bureau van politie met de ver
miste koffer, die hij had vergeten, toen
hij in zijn auto was gestapt. 0 In de
nacht van Donderdag op Vrijdag zag een
Haagse politie-agent een man bij een
automaat staan. Toen de agent wilde vra
gen wat er aan de hand was, sprong de
man op een fiets en ging er van door.
Men kreeg hem echter te pakken en toen
bleek, dat hij 42 doosjes sigaretten bij
zich had. Bij een huiszoeking werden
duizenden sigaretten aangetroffen.
Q Een van de drie Westberlijners, die
Dinsdag aan de grens van de Britse sec
tor door Oostberlijnse politie werden ge
arresteerd, i3 Vrijijdag vrijgelaten. De
andere twee, journalisten, zijn nog steeds
spoorloos. Een Duitse vrouw, die Donder
dag aan de Franse seetor-grens weid ge
arresteerd, is eveneens vrijgelaten.
Alexander Fanjoesjkin, voorheen Rus
sisch ambassadeur in de V.S., is be
noemd tot ambassadeur in China. Pan-
joesjkin wordt te Washington opgevolgd
door Zaroebin, voorheen ambassadeur In
Engeland.
0 Tengevolge van de gebeurtenissen
in Bolivia in April van dit jaar, heeft de
gezant van Bolivia bij ons Hof. de heer
J. Ortiz Linares, zijn functie neergelegd.
Het gezantschap is voorlopig gesloten in
afwachting van een nadere beslissing der
Boliviaanse regering. 0 Zes personen zijn
Vrijdag om het leven gekomen tengevol
ge van een ontploffing in een tunnel te
Conakr (Frans West-Afrika). Vermoed
wordt, dat dynamiet, dat gebruikt werd
voor de tunnelbouw, door blikseminslag
geëxplodeerd. Het Leidse raadslid
O. F., dat deze week gearresteerd is
is Vrijdag op vrije voeten gesteld, in af
wachting van een nader onderzoek.
De Nationale Woningraad zal op
Vrijdag 27 en Zaterdag 28 Juni a.s. te
Hilversum een congres houden.
President Peron van Argentinië heeft
voorspeld, dat er een oorlog zal komen,
die mischien 5 of 6 jaar zal duren. Ar
gentinië. aldus Peron, moet daarom in
staat zijn, zelf te produceren, wat het
nodig heeft in geval van oorlog. Ten
nadele van een gieterij te Hengelo werd
tien ton gietijzer gestolen. Dr. J. G.
ten Houten, directeur van het instituut
voor plantenziektekundig onderzoek,
prof. dr. T. A. Thung, hoofd van de irro-
logische afdeling en dr. H. J. de Fluiter,
hoofd van de entomologische afdeling
van dit instituut, zullen een studiereis
naar de V.S. maken. Het doel is zoveel
mogelijk inlichtingen te verzamelen over
de bestrijdingsmogelijkheden' van plan
tenziekten, waarvan men hier in ons
land nog onvoldoende afweet.
Kleine hond beet
De Rijkspolitie te Purmerend heeft
een hond gegrepen, die de afgelopen
dagen in deze omgeving bijna 50
konijnen van het leven heeft be
roofd. In de nacht beet hij de bees
ten die in hokken verbleven de
keel af. na de hokken te hebben
vernield. Het was een klein zwart
keffertje, dat onmiddellijk is afge
maakt. Het beest probeerde zich,
toen de jacht op hem werd ingezet,
nog te redden, o.a. door drie kwar
tier in een sloot te blijven zwemmen,
maar uiteindelijk moest hij de strijd
opgeven.
Staking Indonesische
bedienden opgeheven.
De staking van de Indonesische be
dienden van de Rotterdamse Loyd,
die veertien dagen heeft geduurd, is
geëindigd Zoals bekend is, was het
geschilpunt de toekenning van de
gratificatie ter gelegenheid van
Lebaran, het einde van de Islamiti
sche vasten, dat op 24 Juni a.s. valt
Inmiddels zijn in Indonesië officiële
richtlijnen over het toekennen dezer
gratificatie bekend gemaakt en de
Llovd heeft in overeenstemming met
deze riohtli: 'en haar voorstellen ge
daan Deze voorstellen zijn thans
door 1 is aanvaard.
name op het terrein van de decoratie
een groot meesterschap bezaten. Zo
werden Andries en Mattheus in 1456
in de Middelburgse stadsrekeningen
nog „steenhouders" en „loofwerc-
kers" genoemd. Andries was ook de
gene, die voor de „tabemacelen"
zorgde in het Veerse stadhuis, waar
in later de beelden van de heren van
Veere geplaatst werden. Ook hier
dus versieringsarbeid en geen ruim
te-scheppend werk. Anthonis, de
zoon van Andries, ging echter meer
in de „moderne" richting: hij ont
wierp de toren van de St. Rombouts-
kerk te Mechelen, zijn geboorteplaats,
en hield toezicht op de bouw. Zijn
broer Rombout heeft eveneens tal
van bouwwerken of gedeelten daar
op zijn naam staan. Om zijn grote
verdiensten werd hij zelfs in de adel
stand verheven. Hij werkte samen
met een ander talentvol bouwmeester,
nl. Domincus de Waghemaker, met
wie hij o.a. het stadhuis te Gent ont
wierp.
EXPOSITIE
In de vaderstad van de Kelder
mansfamilie wordt thans een grote
tentoonstelling gehouden ter gelegen
heid van het feit, dat vijfhonderd
jaar geleden de eerste steen gelegd
werd voor de Romboutstoren. Voor
deze expositie werden ook uit Zeeuw
se archieven bijdragen geleverd.
Voorts staan o.m. op het programma:
een historische optocht, beiaardcon-
Kardinaal Michaël
von Faulhaber
Kerkvorst van grote allure
overleden.
Met Kardinaal Michaël von Faul
haber, die dezer dagen op 83-jarige
leeftijd in München is overleden, is
niet alleen een kerkvorst van grote
allure, maar ook een zeer fijn-voe
lend en mede daardoor algemeen
zeer gewaardeerd mens heengegaan.
Voor de niet-katholieke mens was
de kardinaal in de eerste plaats de
man, die zich terstond na het aan
de macht komen van de Nazi's
scherp van Hitier en de zijnen heeft
gedistancieerd, die in de bakermat
van het Nazi-dom, Beieren steeds
luide zijn ernstige bezwaren tegen
de leer en dq practijken van het na.
tionaal-sociahsme heeft 1Ai~'
Botsing in het Kanaal had
grote ramp kunnen worden.
Naar ons thans van bevoegde zij
de wordt verklaard, had de botsing
in het Kanaal tussen het Ameri
kaanse munitieschip „Princeton Vic
tory" en het Britse tankschip „Bri
tish Strength", volledig geladen met
benzine (niet olie), een grote ramp
kunnen worden. De botsing gebeur
de Woensdagochtend in dichte mist
in het Kanaal. Het tankschip voer
schuin op de stuurboordzijde van
het vrachtschip in en scheurde bo
ven de waterlijn een gat van een
meter bij 1.75 in ruim drie.
In dit ruim waren 65.000 voor het
Nederlandse leger bestemde anti-
tankraketten voor 3.5 inch Bezoe-
ka's geladen. Weliswaar waren deze
niet van de ontstekingsapparatuur
voorzien doch zo verklaarde men
ons, een val van een hoogte van
twee a drie meter op een betonnen
vloer zou een dergelijk projectiel tot
ontploffing kunnen brengen.
Onder het ruim drie bevond zich
een lading van 7600 ton zwaar-ex
plosieve stof, bestemd voor de Ame
rikaanse troepen in Duitsland. Men
is van oordeel, dat. indien beide
schepen met een kleinere hoek- op
elkaar gevaren zouden zijn, een
enorme ontploffing gevolgd zou zijn.
Het is een wonder dat de benzine
niet tot ontploffing is gekomen.
Amerikaans Superfort in
Atlantische Oceaan gestort.
Donderdagavond is een Amerikaans
Superfort met elf man aan boord in
het van haaien wemelende zeegebied
75 mijl ten Westen van Kwajalein
(Marshall-eilanden) gestort. Slechts
één man is gered.
en die dientengevolge
gegolden als een van de meest strijd
bare tegenstanders van Hitier en zijn
volgelingen, in wier ogen hg dan
ook altijd een gehate figuur is ge
weest.
De kardinaal heeft de gevolgen
van zijn moedige houding menigmaal
persoonlijk moeten ondervinden: zijn
huis werd bekogeld en te pas en te
onpas 'doorzocht als ware bij een
gevaarlijk samenzweerder, de Nazi-
philosoo'f Alfred Rosenberg wijdde
in zijn boek „Duisterlingen van onze
tijd" een heel hoofdstuk aan Von
B'aulhaber en menigmaal werd de
kardinaal in ernstige moeilijkheden
gebracht door het optreden van Ge
stapo of W.A. Maar hij wist van
geen wijken, bleef voortgaan met zijn
preken en had op Rosenbergs aan
tijgingen maar één coriimentaar:
„ik zou me geschaamd hebben .als
hij me geprezen had."
Na de val van Hitier heeft Von
Faulbaber ondubbelzinnig getoond,
ondanks alles door een ~rote liefde
voor zijn land en zijn volk gedreven
te zijn. Hij schaarde zich terstond
onder hen. die de grote schuld
van Duitsland erkennende begrip
vroegen voor de misstappen van het
Duitse volk en de wereld smeekten
de vluchtelingen en de slachtoffers
van de oorlog in een geest van Chris
telijke barmhartigheid te helpen.
De laatste jaren van zijn leven
was de gezondheidstoestand van de
kardinaal van dien aard. dat hij zich
niet langer intensief met het bestuur
van zijn aartsbisdom (München) kon
bezig houden. Hij was de oudste in
rangorde der nog in leven zijnde
kardinalen, de enige, die nog door
de in 1915 overleden Paus Bene-
dictus XV werd gecréeerd. Het aan
tal kardinalen, dat normaal 70 be
draagt, is door zijn heengaan ge
slonken tot 46
Honderden boeken gingen
in vlammen op.
PAKHUISDRAXD
IX AMSTERDAM.
Het Amsterdamse pakhuis „De
Sparreboorn" tussen Leidse straat en
Nieuwe Spiegelstraat is Vrijdag
avond grotendeels uitgebrand. Het
vuur vond een welkom voedsel in
3e honderden en honderden boeken
van een bekende Amsterdamse
boekhandel, die zowel een winkel
als een opslagplaats in „De Spar
reboorn" heeft ondergebracht.
Vooral de nieuwe boekhandel werd
ernstig getroffen, doch ook ging een
niet onaanzienlijk deel van het an
tiquariaat van de boekhandel jam
merlijk in de vlammen op.
Drie brandweerlieden werden on
wel door de verstikkende rook en
moesten behandeld worden.
Klompenindustrie kampt
met:
De Nederlandse klompenindustrie
heeft op het ogenblik te kampen met
ernstige afzetmoeilijkheden, welke,
naar het zich laat aanzien, verschei
dene slachtoffers in deze sector zal
maken.
De afgelopen kwakkehvinter en het
droge voorjaar zijn niet gunstig ge
weest voor de afzet van klompen hier
te lande. Verscheidene fabrikanten
zijn met grote voorraden blijven zit
ten en zij zien zich voor de vraag ge
steld of 't beter is de productie tijde
lijk stop te zetten. Ook doet zich een
„kopersstaking" voor. Grossiers en
winkeliers kopen niet. omdat ze ver
wachten, dat de klompenprijzen nog
verder zullen dalen.
Motor- en duorijder gedood
bij botsing.
Bij een botsing tussen een motor
en een vrachtauto Vrijdagavond te
Barger Oosterveld in de gemeente
Emmen, is de bestuurder van de mo
tor, de heer H. B. uit Nieuw Dor
drecht op slag gedood. De duopassa
gier, de heer w H. uit dez-lfde
plaats, overleed korte tijd later. De
bestuurder van de vrachtauto bleef
ongedeerd
Het wereldgebeuren
Stem van Amerika
moet zwijgen
Zowel van het militaire, als van
het diplomutieke front in Ko
rea zgn in de afgelopen dagen
berichten tot ons gekomen, die er op
wijzen, dat de activiteit in dit ge
bied een niet onaanzienlijke opleving
vertoont. Sedert ongeveer een week
is op het ogenblik een veldslag aan
de gang, welke in de nieuwsberichten
als „een vun de hevigste van het
jaar" wordt gekenschetst en volgens
de eerste meldingen hebben dc troe
pen van de Verenigde Naties daarbij
reeds enige successen geboekt De
strjjd speelt zich af in een sector, die
ongeveer 80 kilometer ten Noorden
van Seoul ligt en de verbondenen
moeten er in geslaagd zijn enkele be
langrijke heuveistellingen te verove
ren en wat nog veel meer zegt
stevig in handen te houden, ondanks
verwoede tegenaanvallen van de
communisten. Slachtoffers z|jn er in
tussen natuurlijk alweer bij honder
den gevallen.
Waar deze nieuwe militaire opera
ties op zullen uitlopen, valt natuur
lijk moeilijk tc voorspellen, maar het
is toch niet onwaarschijnlijk, dat wy
hier enig verband mogen zoeken met
de hervatting van dc wapenstil
standsbesprekingen in Pan Moen
Djon. Al dagenlang komt men daar
niet verder dan tot dagelijkse bespre
kingen van luttele minuten, gevolgd
door een communiqué, dat dan onver
stoorbaar blijft vermelden, dat „geen
vorderingen werden gemaakt" en het
is dus lang niet uitgesloten, dat de
verbondenen zouden trachten door
enige vergroting van de militaire
druk, hun tegenstanders wat gevoe
liger voor redelijke voorstellen en
suggesties te maken.
Door dit alles heen speelt de kwes
tie met Syngman Rhee, de pre
sident van de Z.-Koreaanse repu
bliek, die er blijkbaar niet tegen op
ziet om zijn wankele positie te hand
haven met behulp van weinig demo
cratische middelen. Zowel door pre
sident Truman als door tal van an
dere mogendheden, de organen van
de Verenigde Naties inbegrepen, is hij
nu reeds b|j herhaling tot de orde ge
roepen, maar tot dusver heeft hij nog
niet getoond zich daarvan heel veel
te willen aantrekken. Integendeel:
zijn jongste reactie op het Ameri
kaanse vermaan moge misschien de
schijn van een loffelijke en fiere on
afhankelijkheidszin in zich hebben, in
feite is dit verbod voor de Ameri
kaanse radio-uitzending „De Stem
van Amerika" om nog langer van de
Zuid-Koreaanse zenders gebruik te
maken toch maar weinig anders dan
een vrij brutale uitdaging aan het
adres van een mogendheid, die tot
nu toe meer dan wie ook heeft bijge
dragen en geofferd om de onafhan
kelijkheid van het land tegenover
communistische indringers te verze
keren. Mogelijk is deze „Stem van
Amerika" voor Syngman Rhee als
een slem v«o het (politieke) geweten
en in dat geval kunnen we ons heel
goed indenken, dat de president er
alles voor voelt om deze stem het
zwijgen op te leggen.
Ook het bezoek van de Engelse
minister van defensie, Lord
Alexander, en de staatssecreta
ris van buitenlandse zaken, Selwyn
Lloyd, aan Seoul trekt op het ogen
blik vanzelfsprekend sterk de aan
dacht. In gezelschap van de opperbe
velhebber van de verenigde strijd
krachten in het Verre Oosten, zijn
beide staatslieden Vrijdag in de Ko
reaanse hoofdstad aangekomen en z|j
hebben daar ook reeds een bespre
king gehad met de leider van de de
legatie voor de wapenstilstandsbe
sprekingen, generaal Harrison. Ook
dit contact lijkt er wel op te wijzen,
dat de verbondenen het maanden
lang onderhandelen zonder tot een
werkelijk resultaat te zijn gekomen,
beu zijn geworden, en dat er hun veel
aan gelegen is door verhoging van de
druk de Noordelijken de ernst van de
toestand duidelijk te maken. Reuter
meent, dat het er in de eerste plaats
om zou gaan de communisten ervan
te weerhouden een nieuw offensief te
beginnen, maar deze veronderstelling
lijkt ons toch niet geheel en al over
eenkomstig de werkelijkheid. Want
wanneer de Noordelijken werkelijk
zouden menen voldoende sterk te zijn
om met 'n redelijke kans op enig suc
ces een nieuw offensief te beginnen,
zullen zij daarvan toch alleen met
militaire machtsmiddelen, en niet
met een diplomatieke reis van wie
dan ook, te weerhouden zijn.
In deze richting wijst óók de mili
taire activiteit van de afgelopen
week, waarbij ontegenzeggelijk het
initiatief aan de zijde van de troe
pen der Verenigde Naties is geweest.
Wanneer zij er in slagen dat initiatief
in handen te houden, lijkt ons dit
meer kansen te bieden op gunstige
beïnvloeding van de onderhandelin
gen in Pan Moen Djon, dan het be
zoek van Lord Alexander en Selwyn
Lloyd aan Seoul, ook al is een direct
contact tussen politieke leiders en de
onderhandelaars natuurlijk niet van
elk belang ontbloot.
Eisenhower wil opruiming
houden.
Eisenhower heeft verklaard dat,
als hij tot president zou worden ge
kozen, hij de gehele democratische
regering te Washington zou oprui
men, met inbegrip van het ministe
rie van buitenlandse zaken. Een ge
heel nieuwe regering was nodig.
Grootste luchtaanval in
Indochinese oorlog.
54 Franse jagers en 20 bommen
werpers hebben Vrijdag een van de
drie grootste aanvoerwegen van Chi
na naar Indo-China aangevallen. Deze
operatie is de grootste luchtaan
val in de Indochinese oorlog ge
weest.
Bunkerprijzen verhoogd.
In het grootste gedeelte van de we
reld, ditmaal met uitzondering van
Amerika en de Perzische Golf. zijn de
zer dagen de bunkerprijzen voor de
schepen opnieuw gestegen en wel met
ongeveer f 4.per ton. Een half jaar
geleden werden de prijzen reeds
drastisch verhoogd. Deze prijsstijging
zal de jaarlijkse exploitatiekosten der
rederyen niet weinig vermeerderen.