Wij kregen een huis en mijn
vrouw een dienstbode
C
BOEK
OP HET DAK VAN DE KLINIEK
AMERIKA'S NIEUWSTE RAGE
D
WOENSDAG 11 JUNI 1952
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
EMIGRANTEN IN ZUID-AF RIK A (I)
Op zoek naar een witte ziel
KAAPSTAD, Juni Toen wtf vyf weken gewoond hadden in een hotel
kamer, kregen w,e plotseling een huls en daarmee had ons geluk het ze
nith bereikt. Wat wil een emigrantengezin meer? Ha! dit goede, dit geze
gende Zuid-Afrika! Het schonk ons niet alleen zyn gastvrijheid en een
bete broods, neen, de milde goedheid van dit land ging verder: het gaf
ons een liuis met een balcon en een badkamer en uitzicht op zee.
In Holland hadden we behalve warme verhalen over de zon en de mie-
liepap óók ernstige verklaringen gehoord over het woningtekort in het
land onzer dromen. De deskundige heren van de emigratie hadden ons
ronduit gezegd: in Zuid-Afrika hebben ze alles, letterlijk alles. Maar ze
hebben er géén huizen. Nou ja. dat hindert niet, want je kunt er gerust in
een tent wonen.
Ik moet verklaren, dat mijn vrouw
enige bezwaren had tegen het tenten
leven, Waartegen ik, met historische
nauwkeurigheid, de stelling verde
digde dat excellente figuren als
Abraham, ïzaak en Jacob tenslotte
hun hele leven in tenten hadden ge
woond en desniettemin tot gezegen
de ouderdom waren gekomen. Om
dat dit argument haar onrust niet
verminderde schreef ik. vele maan
den voordat we in Amsterdam op de
boot stapten, een brief naar een
Kaapse dominee, teneinde uit deze tot
waarheid geneigde bron te vernemen,
DoorA. KAPTEIN
.J
of dat woningprobleem nou heus wel
zó erg was. Zijn eerwaarde ant
woordde: „Kom maar na Kaapstad,
ons kan altijd 'n plan maak. Elk
weet van niemand wat op die straat
sit nie".
Met deze brief als herderlijke
troost op zak kwamen we met z'n
drieën in Kaapstad aan: mijn vrouw
ons zoontje en ik, die de aanstichter
van de landverhuizing was en dus,
als man en hoofd des gezins, dubbe
le verantwoording droeg. Ik heb
in die eeerste weken, toen het zo
warm was dat we viermaal per dag
in het bad kropen en toen we geen
ander vooruitzicht hadden dan de
eerstkomende vijftig jaren te moeten
doorbrengen op hotelkamers, geleefd
bij het woord van Paul Kruger, die
(volgens de Nederlandse schoolboek
jes) gezegd moet hebben, dat alles
sou reg kom.
Ik heb blaren op mijn voeten gelo-
Want wij konden niet meer huur be
talen dan 16 Pond per maand en alle
huizen in Kaapstad en omgeving
schenen plotseling als bij toverslag
25 Pond te kosten. Na elke vergeefse
speurtocht door de warme oven van
de stad moest ik opnieuw mijn vrouw
vertellen, dat we moed moesten hou
den, omdat Paul Kruger niet ver
geefs gezegd had dat allesBin
nen een week noemde ze me Paul
Kruger.
279.
Laat ik voorop mogen stellen, dat
van de knepen van het marionetten
theater mii niets méér bekend is dan
de gemiddelde toeschouwerdie zich
het moede hoofd pijnigt met de vraag
hóe ter wereld het mogelijk is leven
loze poppen dermate gecompliceerde
bewegingen te laten uitvoeren. Wan
neer op het marionettentoneel een rij
soldaten gelijktijdig precies hetzelfde
zouden doen, dan zou het mij als leek
niet venoonderen, als de draadjes die
er voor moeten zorgen dat bijv. alle
petten tegelijk de hoogte ingaan, te
zamen geknoopt waren, zodat met een
beiveging (achter de knoop) alle pet
ten van de hoofden vliegen. Wil men
één pet afzonderlijk een luchtreis doen
maken, dan dient het betreffende
draadje vóór de knoop te wonden be
wogen. Dat is duidelijk.
Nu zouden we de vingers van de
hand niet graag met marionetten wil
len vergelijken, doch de techniek van
de daarmede uitgevoerde bewegingen
lijkt er wel griezelig veel op. Het bui
gen der vier vingers geschiedt immers
door één gemeenschappelijke spier,
die zich eerst in de handpalm in vier
delen splitst, welke naar de vier vin
gers leiden.
Dit zou dus te vergelijken zijn met
de draadjes van de marionetten, die
tezamen worden geknoopt en als één
gemeenschappelijke streng eindigen.
Krommen we alle vier vingers gelijk
tijdig, maken we dus van de hand een
vuist, dat gaat dat uitstekend, want er
wordt aan die gemeenschappelijke
spier getrokken. Proberen we één vin
ger te krommen, dan gaat dat bij on-
geoefenden niet zonder ook de andere
vingers enigermate aan die beweging
te doen deelnemen. In dit geval missen
we n.l. de oefening om de spieren,
waarin de gemeenschappelijke spier
zich heeft gesplitst, geheel afzonder
lijk te laten functionneren. Of, om in
,de taal van het marionettentheater te
blijven: we moeten aan het draadje
vóór de knoop trekken, maar door on
ze onhandigheid trekken we ook een
beetje aan de gemeenschappelijke
streng. Hierdoor gaat één soldatenpet
volledig de lucht in, maar de andere
drie hoofddeksels zweven op omoaar-
schijnlijke afstanden boven de hoof
den. Een raar gezicht!
Wat voor het buigen van de vingers
geldt, gaat ook op voor het strekken.
Ook deze beweging wordt veroorzaakt
door één spier, die zich in de midden
hand in vieren deelt. Maar in één op
zicht is de wijsvinger bevoorrecht. De
ze is n.l. nog in het bezit van een af
zonderlijke strekspier, waardoor deze
vinger zich zo gemakkelijk en onaf
hankelijk kan strekken. Probeert U
het maar eens.
Van de handen stappen we over
naar een vogel, die een hand, althans
een klauw, aan zijn vleugels heeft. U
denkt wellicht aan de reeds lang uit
gestorven Archaeopterux, (doch 't dier,
dat wij op het oog hebben, is een tijd
genoot van ons.
H. Pétillon.
En toen kregen we dan zomaar
ineens dat huis. De huur was vier
maal zo hoog als in Holland, maar
daar stond tegenover dat de minis
ter van financiën hier véél goedko
per is dan zijn collega in Nederland.
En als ik mijn vrouw dan voorts nog
voorrekende, dat we hier in plaats
van dertig zakken brandstof maar
vijf zakken per winter zouden ge
bruiken, dan waren we het er op
nieuw en voor de zoveelste keer har
telijk over eens, dat Zuid-Afrika een
heerlijk land is.
Bij een huis hoort een dienstbode.
Dat zeiden alle Afrikaanse dames in
koor. tóen mijn vrouw in haar kin
derlijke onschuld had uiteengezet,
dat ze dat huis nou eens lekker ging
so^en en boenen. O neen, zeiden de
Afrikaanse dames dat moogt U
zelf niet doen, dat staat niet in Afri
ka. U moet een dienstbode nemen en
bij'voorkeur een naturel. Let maar op
het kroeshaar. Die met kroeshaar
zijn de besten!
's Avonds in de vertrouwde om
geving van ons Hollandse bed, vroeg
mijn vrouw: Moet ik nou heus zo'n
zwarte juffrouw nemen? Ik hoorde
aan een trilling in haar stem, dat ze
er heimelijk angst voor had en dat
ze met heimwee terug dacht aan haar
blonde dienstmeisje in Holland.
Wat doet een man in zo'n geval?
Hij steekt een helpende hand uit en
stort zich in problemen, waarvan hij
omvang noch diepte peilt. Ik zei: Lie
ve vrouw, we moeten ons aanpassen.
Ik zal morgen voor een zwarte hulp
in de huishouding zorgen!
Met van dat korte kroeshaar? vroeg
ze nog. in een laatste en typisch
vrouwelijke poging tot verzet.
Ik zei: Zé zal een beetje aan de
donkere kant zijn, maar onder èen
zwarte huid kan een blanke ziel wo
nen. Alles sal reg kom!
OP ZOEK NAAR
EEN WITTE ZIEL
De volgende morgen ging ik op
zoek naar de witte ziel. De mensen,
die ik er naar vroeg, glimlachten,
zoals men glimlacht tegen een kind
dat de maan aan een touwtje wil
hebben bij wijze van luchtballon. Ze
zeiden dat ik maar goed moest zoe
ken en wensten me het beste.
Waar zoekt men een dienstbode?
Ik kon toch moeilijk op straat aan -
alle donkere vrouwen vragen of ze
lust hadden mijn schoenen te poetsen
en de was te doen? Ja, ik was er nu
wel aan begonnen, maar hoe kwam ik
tot succes Waar vond ik een meid
Een politie-agent verwees me naar
een bureau, waar ik kon uitzoeken,
uit duizend sollicitanten. Tenminste
dat zei de agent. Dat bureau scheen
de beschikking te hebben over ganse
volksstammen.
Er was een vriendelijke ambtenaar
die eerst opschreef waar en wanneer
ik ter wereld kwam en vervolgens
vroeg of ik fabrikant was. Was ik
géén fabrikant? Dat was jammer,
want de meisjes hadden alleen nog
belangstelling voor fabriekswerk. Zo
dra ik een fabriek had, mocht ik te
rug komen.
Zaterdags plaatsten we een adver
tentie. „Net klein gezin zoekt be
schaafd meisje. Goede behandeling,
hoog loon" 's Morgens en negen uur
stond er aï een sollicitante in de
gang: een mager kind met een zach
te stem. Onmiskenbaar een blanke
ziel. Maar ze krabbelde onophoude
lijk op haar hoofd, nu eens van ach
teren. dan weer van voren. Ik kreeg
er zelf jeuk van en ik zag, dat mijn
vrouw verbleekte. Met een vriende
lijke groet en een shilling voor de
moeite hebben we haar weer in de
zonnige straat gezet.
's Middags kwam er een kolossale
vrouw, rond aan alle kanten en met
een opgewekte twinkeling in haar
ogen. Helaas was ze omgeven door
de pittige geur van alcoholische dran
ken en ze wapperde met een ver
kreukelde brief, die een getuigschrift
uit het jaar 1943 bleek te zijn. Ik
vroeg, of ze nog nieuwere papieren
had, maar ze schudde mismoedig het
hoofd. Ze had sinds 1943 nogal veel
kinderen gekregen, zei ze.
Meer vrouwen kwamen er die dag
niet en ook niet die volgende dag of
de dag daarna. Maar ik zei U toch
al dat we voorspoedige immigranten
zijn? de vierde dag gebeurde er
een mirakel. Een vriend van een ken
nis van een nicht van de neef van een
lid van de Volksraad wist een kroe-
zerige juffrouw die een betrekking
zocht en dat moest een meid zijn.
zoals er maar één op het continent
rond liep. Eerlijk, zindelijk ijverig
en beleefd en een kunstenaresse in
de keuken. Als we haar wilden zien
moesten we het maar zeggen.
De volgende morgen kwam ze ken
nis maken. Blanke ziel in zwart om
hulsel, het kón niet missen. Een
meisje uit duizenden, een hulp zon
der weerga, een wonder der wonde
ren. Ze wou direct aan het werk, de
ijver straalde uit haar ogen, haar
vingers" jeukten om aan te pakken.
En we voelden met een brok van
ontroering in de keel dat wc het
beste van het beste kregen aangebo
den op een presenteerblad.
Ha!, Zuid-Afrika was een goed,
een gezegend land.
Volgende keer vertel ik U het won
derlijke vervolg.
Amerikaans piloot steeg tot
23.700 meter
Van officiële Amerikaanse zydc is
verklaard, dat Bill Bridgeman, een
testplloot van de Amerikaanse ma
rine. in een Skyrocket een hoogte van
23,7 kilometer heeft bereikt, de groot
ste hoogte, waarop ooit een mens is
geweest.
Het toestel had een radar-foto-in-
stallatie aan boord. De Skyrocket
werd op een hoogte van 11.000 meter
uit het bommenruim van een Super
fort losgelaten. Op de maximum
hoogte vloog de Skyrocket horizon
taal en bereikte hierbij waarschijnlijk
een snelheid van 2000 kilometer per
uur.
Volgens de betreffende mededeling
werd dit record 15 Augustus van het
Ze krabbelde onophoudelijk op haar hoofd, nu eens van achteren,
dan weer van voren. Ik kreeg er zelf jeuk van
vorige jaar
Vier raketten stuwden het vlieg
tuig opwaarts. Drie minuten nadat
de Skyrocket het Superfort had ver
laten waren de drie ton brandstof
verbruikt. Bridgeman zette toen een
lange glijvlucht in en maakte een vol
maakte landing.
Mand met fruit voor vrouw
van gegijzeld journalist
De vereniging van Amsterdamse
journalisten ,.De Amsterdamse Pers"
heeft mevr. Hommerson, de echtge
note van de Zaanse journalist, die se
dert 6 Mei jl. in gijzeling zit, een gro
te mand fruit gestuurd. In een bege
leidend schrjjven zegt „De Amster
damse Pers", dat zij er prijs op stelt
mevr. Hommerson in de hulde te la
ten delen. Zij is voor haar man in de
ze weken een bijzonder grote steun,
die „zeker zal bijdragen Hommerson
in zijn houding, een houding, die de
enig juiste is. die een journalist on
der deze omstandigheden past. te la
ten volharden".
Aan de gijzelaar heeft „De Amster
damse Pers" een brief gestuurd,
waarin hem hulde wordt gebracht
voor zijn standvastigheid.
Ook Fries op de stations-
borden".
De Raad van de Friese Beweging
heeft in een brief aan de directie
der Nederlandse Spoorwegen erop
aangedrongen, op de stationsborden
in Friesland de plaatsnamen ook in
het Fries aan te. geven. Zoals ge
meld hebben reeds enkele Friese ge
meenten o.a. Bolsward (Boalsert)
besloten, de tweetaligheid in te voe
ren op de borden aan de grenzen
der gemeenten.
Soldaat veroordeeld wegens
desertie en diefstallen
Het hoogmilitair gerechtshof ver
oordeelde de 20-jarige soldaat A. van
den G. uit Rotterdam tot 3 jaar ge
vangenisstraf met aftrek. Soldaat
van den G. had een meisje in Den
Haag. Toen zij haar gunsten ging
schenken aan een ander, greep hem
dit zo aan, dat hij met een zenuwsto
ring moest worden opgenomen in een
militair hospitaal. Een medisch on
derzoek wees uit, dat hij eigenlijk on
geschikt was voor de militaire dienst.
In afwachting van het officiële ont
slag stuurde men hem tei-ug naar het
militaire kamp te Waardenburg, waar
hem nog een straf wachtte. Uit angst
hiervoor deserteerde hij en pleegde op
zijn rondzwervingen diefstallen, in
totaal tot een bedrag van ruim 3500.
De krijgsraad had van den G. hier
voor tot vier jaar gevangenisstraf
met aftrek veroordeeld en ontslag uit
de militaire dienst zonder ontzetting.
Langzaam-aan-actie op
Londens vliegveld
Meer dan 2000 arbeiders van de B.
O.A.C. (British Overseas Airways-
Corporation) zijn op London Airport
een langzaam-aan-actie begonnen uit
protest tegen de weigering 30 shilling
loonsverhoging toe te kennen voor
geschoolde arbeiders. Ook overwerk
wordt geweigerd. Op andere vliegvel
den wordt nog vergaderd over te ne
men besluiten.
Twee bekende organisaties, die ook in Europa hun zegenrijke arbeid heb
ben verricht, n.l. de UNICEF (United Nations International Children
Emergency Fund) en de WHO (World Health Organisation), de wereld
gezondheidszorg en de hulp aan het zwakke of bedreigde kind, verlenen
thans hulp in Zuid-Oost Azië, waar in steden en dorpen poliklinieken, kli
nieken en sanatoria in het leven worden geroepen om de strijd te voeren
voor een betere gezondheid van de komende generatie van Zuid-Oost Azië.
Vaak uitgerust met de meest moderne vindingen van de medische weten
schap wordt met grote toewijding alles in het werk gesteld om de kinderen
zowel psychisch als physisch zo gezond mogelijk te maken.
Daar dit werelddeel in vergelijking met vele landen van Europa nog ten
achter staat moet dikwijls een harde strijd gevoei'd worden om het gestel
de doel te kunnen helpen bereiken.
Op de daktuin van een kliniek, met op de achtergrond de koepels en mi
naretten van Lahore's prachtige moskee, volgen zusters en helpstertjes
de colleges, die haar geschikt moeten maken voor haar menslievende taak.
REGEN VAN LINGERIE
Vreemde uitwas in studentenwereld.
(Van onze New Yorkse correspondent)
Er zijn feiten, waarmee men doorgaans met de deur in huis kan vallen.
Maar de gebeurtenis, waaromtrent wij U ditmaal voorlichten, betreft een
delieate materie: dames-ondergoed. Dit Is namelijk het lydend voorwerp
van de allerlaatste, allernieuwste en allerzotste rage, die Amerika's uni
versitaire wereld teistert. Houtweg gezegd: Amerika's academische jonge
lingschap schynt aangestoken door een vreemde koorts naar het bezit van
deze artikelen. Dit niet langs de normale weg: een winkel binnengaan,
een paar dollars over de toonbank schuiven en een in neutraal papier ver
pakt pakket onder de arm meenemen. O, nee! Als grootmaehtigen uit het
stenen tydperk bestormt men de slaapplaatsen der vrouwelijke studenten
en wijkt slechts, nadat de academische jongedames aan elk der overval
lers een specimen van lingerie heeft overhandigd. Schoon uit de linnen
kast, of de koffer. En by voorkeur: een brassière.
Twee weken geleden is deze rage
begonnen. Met de snelheid van een
prairiebrand heeft zij zich uitgespreid
over het gehele land. De jongedoch-
teren hebben weinig gedaan om deze
vorm van studenten-dolheid te be
teugelen. Vaak zelfs schenen zij van
te voren gewaarschuwd te zijn om
trent de plaats en tijd van de over
val. De dames -studentjes hingen
dan al vast uit de ramen en bespaar
den de leden der sterkere sexe het
moeizame detail de trap te bestor
men of een deur te forceren: een wa
re regen van lingerie daalde zacht-
kens op de overvallers.
Dit heeft menigeen, zelfs in Ameri
ka, ernstig geschokt. Een rector-
magnifica van 'n meisjes-univeneit
heeft haar kudde in de aula geleid
en haar zo vermanend toegesproken
over „waardigheid" en „fatsoen"
(het „prestige" van de universiteit
niet te vergeten), dat de boetvaardi
ge zondaressen plechtig beloofden
nooit meer een jongeling een bras
sière te zullen toewerpen.
Men peinst er in Amerika over
waar deze malle rage haar oorsprong
aan te danken heeft. Als men onze
opinie zou willen weten: wij zullen
met verbaasd zijn te vernemen, dat
de rage is geïnspireerd door listige
handlangers van de lingerie- en voor
al de brassière-industrie, gekant op
meer gratis publiciteit dan men nog
ooit had genoten.
ANDERE DWAASHEDEN
Daartegenover staat dat malle
studenten-rages niet nieuw zijn. In
een onverklaarbare cyclus doen zij
zich voor: omstreeks 1930 streefde
men er over heel Amerika naar om
het „wereldkampioenschap in-een-
boom-zitten" te verbeteren. Het staat
op naam van een jongeman, die het
meer dan 663 uur volhield, ook al
moest hij 's nachts aan de boomstam
worden vastgebonden om te voorko
men, dat hij zich bij een eventuele
slaapwandelmg in nederwaartse
richting zou Dewegen.
Negen jaar later gold de rage het
Hevige storm teisterde kust
van Guatemala
Een hevige storm heeft de Stille-
Oceaankust van Guatemala geteis
terd. Millioenen bananenbomen zijn
ontworteld en in de havens van San
José en Champerico is grote schade
S aangericht. Op een onderneming van
de United Fruit-Company bevonden
1 zich oorspronkelijk millioenen bana
nenbomen. Een groot gedeelte hier
van werd ontworteld door een hevige
storm, die in September 1951 boven
het zelfde gebied woedde. Er bleven
er zes honderdduizend over; deze vie
len Zondag.
In de haven van Champerico zijn
verscheidene kleine schepen gezon
ken; er zijn evenwel geen slachtof-'
fers te betreuren.
verorberen van levende goudvissen.
Vanzelfsprekend kwam de Vereni
ging tot Dierenbescherming er tegen
in opstand; doch men snoerde de
zegslieden van deze groep de mond
met de mededeling, dat levende kreef
ten in heet water worden geworpen
om ze tot -een delicatesse te verwer
ken; was dan een in de maag gema
rineerde goudvis zoveel slechter af?
Lothrop Withington die aan de
Harvard Universiteit studeerde, was
door ROBERT KIEK
de geestelijke vader als men deze
term althans in dit verband wil aan
vaarden van de goudvissenrage.
Een tijdgenoot. Irving Clark, verbe
terde het record binnen een week
door er 24 achter elkaar naar binnen
te werken, doorgespoeld met aqua
riumwater. Doch een student van de
nabijzijnde Technische Hogeschool,
Albert E. Hayes, hield de eer van
zijn Alma Mater hoog. door er 42
achter elkaar verorberen. vier
flessen chocolademelk als verande-
ring-van-spijs
Het zotte van al deze zotheid is,
it er van deze recoi'dhouders in het
maatschappelijke leven heel wat te-
recht is gekomen. Withington be
kleedt een vooraanstaande functie in
een plasticfabriek; Clark is advo
caat in Seattle, waar hij een uitmun
tende practrjk heeft opgebouwd;
Hayes is octrooi-deskundige. Ook de
boomzitters is het, over het alge
meen genomen, goed vergaan. Het
geen e'en gunstig verschiet aftekent
voor de bendeleiders der lingerie-
snaaiers, wier jeugdige uitspatting
hen vermoedelijk slechts voor één
ambt ongeschikt heeft gemaakt nl.
dat van president der Verenigde
Staten aangezien in deze functie
zelfs studenten-zotheden plegen te
misstaan.
Duits protest tegen het weigeren
van Duits als voertaal.
Naar aanleiding van het feit, dat de
Nederlandse delegatie bij de Liberale
Internationale geweigerd heeft Duit
sers, die Frans of Engels niet vol
doende beheersen, in hun eigen taal te
laten spreken op het congres, dat te
Amsterdam zou zyn gehouden, doch
tengevolge van dit geschil is afgelast,
schrijft de „Frankfurter Algemeine
Zeitung", dat Nederlandse liberalen
een afstotende, vreselijk domme daad
hebben verricht door te weigeren het
Duits als officiële taal op het congres
toe te laten. Een levende taal uitban
nen is nog dommer dan een geheel
volk veroordelen, aldus dit blad. Het
acht het een tragische ironie, dat
juist een organisatie van liberalen
een dergelijke onverdraagzaamheid
aan de dag legt.
Het wereldgebeuren
Vluchtelingen
Het vraagstuk der Oost-Duitse
vluchtelingen, dat het gemeen
tebestuur van West-Berlijn al
tijd met veel zorgen vervuld heeft,
dreigt de laatste dagen uiterst scher
pe vormen aan te nemen. Het gemid
deld aantal vluchtelingen, dat tot
voor kort West-Berlijn vanuit de
Sowjct-Russische bezettingszone bin
nenkwam. heeft zich meer dan ver
dubbeld en bedraagt nu vier- tot vijf
honderd personen per dag. Dat wil
zeggen, dat West-Berlijn maandelijks
rond twaalf duizend vluchtelingen
moet opnemen, die zonder onderdak
en zonder enige vorm van bestaan
zijn. En dan gaat men nog van hel
standpunt uit, dat dit tempo zich niet
verhoogt, wat helemaal niet zo zeker
is.
Wat moet men met deze mensen
beginnen? Dit is al jarenlang een
kwellende vraag geweest, waarvoor
men nooit een tevreden stellende op
lossing heeft gevonden.
Wat moet" men b.v. met een geval
doen. dat enkele dagen geleden aan
de bevoegde instanties in West-Ber
lijn werd voorgelegd. Een meisje van
zeventien lentes meldt zich bij de
strijdgroep tegen onmenselijkheid als
politiek vluchtelinge, teneinde als zo
danig erkend te worden. Gedurende
het politieke verhoor valt zij. na aan
vankelijk steeds ontkend te hebben,
uiteindelijk door de mand en geeft
toe door de Oost-Duitsers naar West-
Berlijn te zijn gestuurd om daar te
spionneren. Te harer rechtvaardiging
beweert zij onder druk te hebben ge
handeld. Wat moet men nu doen?
Haar als politiek vluchtelinge erken
nen. waardoor zij de gelegenheid zou
krijgen eigenlijk gelegaliseerd te
spionneren. Ofwel haar naar de Sow-
jet-Russische bezettingszone terug
sturen met de mogelijkheid, dat zij
daar wordt gearresteerd en misschien
zelfs om het leven gebracht?
Dergelijke gevallen doen zich bij
na dagelijks voor. Een enkele
vergissing en de Oost-Duitse
N.K.W.D. heeft een agent in West-
Berlijn méér. Het is moeilijk hier een
scherpe lijn te trekken. En dan blijft
er nog het vraagstuk der vluchtelin
gen. die om andere dan politieke re
denen gevlucht zijn. Deze krijgen
geen erkenning als zodanig, ontvan
gen bijgevolg geen onderdak met voe
ding en wat zakgeld, maar mogen
toch in West-Berlijn blijven. Zij staan
dus op straat met vrijwel als hun
enig bezit, wat zij aan hebben en dat
in een stad, waar de mogelijkheid om
werk te krijgen niet eens één op de
tienduizend is. Moreel en zedelijk
verval grijpt in deze kringen meestal
zo snel om zich heen. dat men zich
bij de aanblik hiervan beschaamd de
ogen sluit.
Gelukkig is de aard der vluchte
lingen. die de laatste dagen naar
West-Berlijn stromen, een heel
stuk beter. Het zijn jongemannen, die
zich aan gedwongen dienstneming in
het Oost-Duitse leger onttrekken, of
hele gezinnen, meestal uit de randge
bieden van Berlijn, die met heel hun
hebben en houden 's nachts over de
sectorengrens trekken uit vrees eerst
daags niet alleen hun woningen,
maar ook de volledige inventaris aan
de Oost-Duitse grenstroepen te moe
ten afstaan. Het vraagstuk van huis
vesting en tewerkstelling blijft ech
ter ook voor hen even nijpend. Indien
de Bondsrepubliek niet helpt of een
internationale organisatie niet de hel
pende hand reikt, dan staat West-
Berlijn met zijn vluchtelingen spoe
dig voor een catastrofe.
In West-Berlijn zelf is de rust ge
leidelijk aan terug gekeerd. Er zijn
nog wel dagelijks opstootjes van
communisten, die vanuit de Sowjet-
sector West-Berlijn binnendringen,
maar dit verontrust niemand. Met
deze heethoofden speelt men net wel
klaar.
De verklaringen der Westelijke ge
allieerden en ook die van Eden ge
durende zijn jongste bezoek aan Ber
lijn. dat de geallieerden elke aanval
op West-Berlijn, van wie hij ook mo
ge komen, als een aanval op henzelf
zullen beschouwen, heeft hier een
grote kalmerende uitwerking gehad.
En het feit. dat de Westelijken met
hun „belegering" van het Oost-Duit
se radio-station in West-Berlijn. het
juiste antwoord hebben gevonden
toen de Russen het ten aanzien van
de West-Berlijnse enclaves toch we!
wat al te bont maakten, heeft het
vertrouwen van de Berlijners en van
de gehele Westelijke wereld aanzien
lijk versterkt
EEN
VAN:
Willem van Iependaal
Willem van Iependaal is een strijd
baar man en niet bepaald een burger
lijk type. Hij heeft vlijmscherpe cri-
tïek op de maatschappij, waarin wij
leven en kiest met zijn welversneden
pen bij iedere gelegenheid party voor
degenen, die van deze maatschappij
het slachtoffer werden. Toen de Am
sterdamse politie-commissaris Voor
dewind zijn herinneringen publiceerde
onder de titel „De commissaris ver
telt", schreef Van Iependaal veront
waardigd een tegenhanger onder de
titel „De commissaris kan me nog
meer vertellen". Hij viel daarin het
Nederlandse straf- en gevangenlsstei-
sel ongenadig aan.
Dat bezorgde hem weer een vlijm
scherpe critiek van een van de redac
teuren van Het Nederlandse Juristen
blad, prof. mr J. M. van Bemmelen.
Deze verweet hem. dat hij te weinig
oog had voor hetgeen er in de loop
der jaren al verbeterd was aan ge
vangenissen en reclassering en geen
middelen tot verbetering aanwees.
Van Iependaal heeft daarna de Ne
derlandse gevangenissen bezocht en
de gestichten. Zijn ervaringen heeft
hij vastgelegd in een nieuw boek, dat
de titel draagt „Bet, Boef en Bajes".
Het zou onwaarheid zijn, dit door
Daamen N.V. te Den Haag uitgege
ven boek één van Van Iependaals
beste werken te noemen. Maar'als fel
pleidooi voor verder gaande gevange
nisreform en veranderde rechtsple
ging verdient het de volle aandacht.
Een groot aantal foto's illustreert de
levendige, boeiende tekst