D Pinksterbloemen en -bruidjes zijn verleden tijd geworden C BERLIJN'S AFSLUITING WORDT HEDENNACHT VOLTOOID INDONESIË DRINGT AAN OP ARRESTATIE VAN WESTERLING ZATERDAG 31 MEI 1952 PROVINCIALS ZEEUWSE COURANT 8 OUDE VOLKSGEBRUIKEN. Lieftallige meisjes hielden brutale bedelpartijen In nevenstaand gedicht, dat Jacob van Lennep in het midden der vorige eeuw schreef, is sprake van één van die vele oude volksgebrui ken, die nu geheel of ten dele tot het verleden behoren. Ik doel hier op de Pinksterbloem of Pinksterbruid, die eens de liefelijkste ver schijning op het Pinksterfeest moet zijn geweest. In de dagen echter, waaruit er berichten over dit gebruik tot ons zijn gekomen, was het rondgaan met de Pinksterbruid in vele plaatsen reeds ontaard in een brutale bedelpartij, waartegen de magistraat door middel van keuren streng optrad. Nu moge de rijmelaar Claas Bruin in zijn „Noordhollandsche Arka- dia", uitgegeven in 1732, naar aanleiding van deze keuren al neer schrijven: „Bezwaarlijk is een oud gebruik te ontwennen, Dat honderden van jaaren ging in zwang. 't Gemeene volk laat zelden iets door dwang.", toch heeft dit strenge optreden tot gevolg gehad, dat in die streken met Pinksteren de wegen niet langer „onveilig" worden gemaakt door al of niet lieftallige Pinksterbloemen die het op uw portemonnaie voor zien hebben Ongetwijfeld ging men voorheen in geheel Noord-Holland met de Pinksterbloem rond, doch het meest bekend is wel de Sehermerhornse Pinksterbloem geworden, niet om dat zij zich zo zeer van andere Noordhollandse Pinksterbloemen onderscheidde, maar door de pla ten, die er nog van bestaan. Zo te kende Gerrït Schoemaker in het reeds genoemde boekje van Claas Bruin een „Pinxter Blom tot Scher- merhorn", die naar oude Friese trant op een burrie staat, die door vier meisjes gedragen wordt. Zij was getooid met niet minder dan 20 zilveren tuigen, 10 zilveren bellen, 3 beugeltassen en 25 kettingen van door A. M. HEIDT. barnsteen en bloedkoraal In de rechterhand heeft zij een zilveren kommetje om er het gelc^in te be waren, terwijl zij in haar linker hand een zilveren fluitje houdt, waarop zij blaast onder het inza melen der giften. Ook Den Haag heeft zijn Pink sterbloemen gekend, die er nogal deftig uitgezien moeten hebben. Zo staat in de Haagse „Mercurius" van 1698 het volgende te lezen: „We derom begint zich de Pinksterbloem met al hare magnificentie te ver- toonen. Onder anderen vernam men een groote meid, met haer trony zo vol mouches, dat zij veel geleek naar een opgesneden suster met krenten". WEZEN ALS PINKSTERBLOEMEN. In het Noordhollandse dorpje Zij- pe gingen jonge wezen, zowel jon gens als meisjes, in troepjes rond. Eén van de meisjes moest de Pink sterbloem voorstellen en was daar- toe met gekleurd en in verschil lende figuren geknipt sitspapier versierd. Bovendien, droeg zo'n troepje een van twee kleine hoe pels gemaakte kroon met zich mee, die door middel van gekleurd sits-, goud- en zilverpapier werd opge- smukt. Wanneer zij mochten zin gen, werd er een lering gemaakt rond de Pinksterbloem, terwijl de kroon op haar hoofd geplaatst werd. De merkwaardigste Pinkster bloem was ongetwijfeld die van de O roep mij morgen, moederlief! bij de eerste scheemring op! o morgen is 't een blijde dag, dan stijgt mijn vreugd ten top; Geen schooner is er, moederlief! geen schooner ooit geweest, Want morgen ben ik Pinkster bloem en Koningin van 't feest. fabrieksarbeiders te Makkum en andere Friese plaatsen. Zeven gro te jongens droegen daar een jon getje van zes of zeven jaar op een ladder door het dorp. De dragers hadden hoge mutsen op van ge kleurd papier met een vaantje er aan, terwijl hun gezichten en han den met roet zwart gemaakt waren, i Op de ladder nu troonde de Pink-; sterbloem in een soort tempeltje, dat van latwerk gemaakt was. Het geheel was kwistig met palmgroen en bloemen versierd. PINKSTERBLOEMLIEDJES. Er zijn niet veel van die liedjes voor het-nageslacht bewaard geble ven. Het meest bekende is wel: Daar komen wij met de Pinksterbroed aan, Wij komen maar éénmaal in het jaar, En wie ons niet geven wil Die kan ons laten staan. In het Noordbrabantse plaatsje Kuik werd het volgende liedje opge tekend: Vierge, vierge Pinksterblom Daar komt zij aangegangen, Met een krans al om haar hoofd En twee gekleurde wangen. Vrouwtje,-^ als gij niet deugen wilt Dan zullen we u verkopen. Dan gaan we naar het groene Woud Daar zingen de vogeltjes jong en oud. 'Keert u eens om, draait u eens om, Vierge, vierge Pinksterblom. Buiten deze twee Pinksterbloemliedjes is er nog een derde lied aan de vergetelheid ontrukt. Men kan het vinden in het tijdschrift ,.De Navorscher", waarin een ooggetuige ons meedeelt, dat voor enige jaren, men schreef toen 1853, de meisjes door de straten..van de Noordbrabant se dorpjes Heeswijk en Sint-Oedenrode trokken. Het lied, dat men daar zong, luidde: Hier is die schone vierpinksterblom Waar komt zij afgegangen, Met een rozenkrans om haar hoofd, Met twee geblazen wangen. Mooi meisje, als ge niet deugen wilt Zal ik u gaan verkopen En brengen u voor de spelmakersdeur En laten het velleken stropen. Graf, maak het mij En maakt het graf wat wijder. Daar zal een koningse dochter kunnen liggen Met een klein kind ter zijde Keer u nog eens om, Pinksterblom Een stuiver of een halve in de kom. 274 Mogen we aannemen dat de gemid delde Nederlander wèl zo'n 100 maal 's jaars de term kouvattenin de mond neemtEen schatting hiervan is natuurlyk uitermate riskant, doch in een land waar gedurende een groot deel van het jaar de halve bevolking sniffend, snuitend en hoestend rond loopt lijkt dit bedrag niet overdre ven. Mocht dit aantal juist zijn, dan spreken we met ons allen een milliard maal per jaar over iets, waarvan we niet weten wat het is. Want wat is kouvatten? Sterke af koeling alléén is het niet, want bij helder vriezend weer vat men zelden kou. Het is ook niet uitsluitend af koeling, gepaard aan vochtigheid, want bij het nemen van zwembaden zijn zowel de plotselinge afkoeling als de vochtigheid in voldoende mate aanwezig en van kouvatten bij zwem mers wordt toch zelden iets verno men. Men stelt zich daarom voor dat het voornamelijk klimatologische in vloeden zijn, die de weerstand der slijmvliezen dusdanig verminderen, dat bacteriën of vira de gelegenheid krijgen binnen te dringen en infectie in de keel, neus of luchtwegen te veroorzaken. Hier komen we op be kend terrein, want dergelijke infec ties vatten wij in den regel samen onder de naam verkoudheid. Zo'n ver koudheid is een gevolg van het kou vatten, maar omtrent de toedracht van het kouvatten zelf vertelt zij ons niets. Een verkoudheid is besmette lijk, maar dat is kouvatten toch zeker niet. Afgaande op de ervaringen moeten we dus aannemen, dat plotselinge temperatuuswisselingen, vochtigheid van de lucht, weersomslag, tocht e.d. tot kouvatten kunnen leiden waar bij vatbaarheid en gewenning van kleding en verwarming van betekenis zijn maar wat onder kouvatten moet worden verstaan, blijft, ondanks ons veelvuldig gescherm met deze term, vooralsnog een raadsel. Laten wij ons nu weer eens wenden tot het raadsel van het instinct der insecten, waar tede de laatste jaren interessante proeven zijn genomen. H. Pétillon. EEN GOUDGULDEN BOETE. Het rondgaan met de Pinkster bloem ontaardde langzamerhand in een brutale bedelpartij. Dit was dan ook de reden, waarom tegen deze rondgangen met strengheid werd opgetreden. Zo werd in 1612 te Amsterdam het „Pinksterblomlopen" verboden, terwijl de schout met zijn rakkers het recht kreeg om bij overtreding, als boete, de ketting of een ander mooi ding van de Pinksterbloem af te nemen. Het gevolg was, dat er nog ieder jaar Pinksterbloemen te zien waren, alleen met dit verschil, dat zij niet langer waren opgesierd met kostbare tuigen, bellen, beu geltassen of kettingen, maar met bloemen, oude linten en gekleurd papier, die 't afnemen niet waard waren. Hierdoor voelde de magis traat zich gedwongen het verbod in 1635 opnieuw uit te vaardigen. Te Arnhem werd in 1693 hetzelf de bepaald op straffe van een goud gulden zilveren munt ter waar- Generaal William K. Harrison, die admiraal Joy Is opgevolgd als leider van de V.N.-delegatie voor de wapen stilstandsbesprekingen in Fan Moen Djon. Nederlandse en Belgische Korea-vrijwilligers vertrokken Het Amerikaanse troepentransport schip „Generaal le Roy Eltinge" is Vrijdag uit Rotterdam vertrokken met 177 Nederlandse en 75 Belgische Ko rea-vrijwilligers aan boord. De Neder landse aanvulling stond onder com mando van kapt. H. Vader, de Belgen onder commando van onder-luitenant P. v. d. Abele. de van 1,40) boete bij overtreding. In Deventer bedroeg de boete zelfs tien gulden. Door al deze maatregelen is de Pinbsterbruid in Nederland bijna geheel uitgestorven. Of dit te be treuren valt? Deze vraag is rond uit met neen te beantwoorden, al ware het wellicht beter geweest, dit gebruik weer tot zijn oude propor ties terug te brengen, namelijk tot een bloemenfeest met een Pinkster bloem als personificatie van de vruchtbaarheids-genius. (Nadruk verboden). Het rondgaan van de fraai getooide Pinksterbruid langs de huizen om giften in te zamelen, zoals dat eertijds in sommige streken van ons land gebruikelijk was. „ER IS DAG EN NACHT AAN GEWERKT" Westelijke geallieerden protesteren opnieuw tegen beperking der verbindingen Duizenden leden van de Oost-Duitse volkspoli tie werken dag en nacht aan het afsluiten van West-Berlin van het omliggende Oost-Duitse ge bied. De afsluiting zou vannacht om twaalf uur voltooid moeten zijn en wanneer dat het geval is, zijn alle nitgangen van West-Berlijn naar Oost- Dnitsland hetzij afgesloten, hetzij van wegversperringen voorzien. De Oost- Duitse autoriteiten hebben 2000 telefoonverbindingen tussen Oost- en West- Berlijn verbroken. In een Oost-Duitse regeringsver klaring, wordt een beroep op „alle patriotten" in Oost- en West-Duits- land gedaan om bekrachtiging van de conventie van Bonn met „alle midde len van het uiterste nationale verzet" te voorkomen teneinde „de natie te redden". In de verklaring wordt gezegd, dat het Duitse volk bedreigd wordt door grotere verdeeldheid en burgeroorlog, veroorzaakt door „het samenspannen van West-Duitse aanvalstroepen met die van de Ver. Staten, Engeland en Frankrijk". PROTEST. De drie Westelijke geallieerden hebben Vrijdag opnieuw bij de Sow- jet-autoriteiten in Duitsland gepro testeerd tegen de jongste beperkin gen op de verbinding tussen Westelijk Berlijn en West-Duitsland. In een no- NOTA OVER ZAAK-HARJONO Uitleveringsverzoek door moordaanslag versterkt Het Indonesische ministerie van buitenlandse zaken heeft een week geleden een nota gezonden aan het Nederlandse ministerie van buiten landse zaken naar aanleiding van de aanslag op overste Harjono. Dit werd Vrijdag door de waarnemend Hoge Commissaris in Nederland, mr. Soesanto Tirtoprodjo, bekend gemaakt. In de nota wordt de Nederlandse regering verzocht het onderzoek naar de daders met kracht ter hand te nemen en alles in het werk te stellen om de veiligheid te waarborgen van alle ambtenaren van het. Indonesische Hoge Commissariaat in Den Haag. zoek van de Indonesche regering aan de Nederlandse regering om op zijn minst Westerling te arresteren en uit te leveren nog versterkt. De Neder landse regering heeft verzekerd, dat de plegers van de aanslag zullen worden gearresteerd en berecht en dat de di plomatieke vertegenwoordigers van de republiek Indonesië in Nederland be schermd zullen worden. Doch niette min zijn wij van mening, dat, zolang Westerling zich in vrijheid kan be wegen en zolang zijn kameraden kun nen doen wat zij willen, het moeilijk zal zijn de waarborg te geven, dat voor de veiligheid van onze diploma tieke vertegenwoordigers aldaar ge zorgd kan worden", aldus het Indone sische ministerie van buitenlandse za ken. Gebleken is, aldus het Indonesische ministerie van buitenlandse zaken, dat er indirect verband bestaat tussen de moordaanslag en Westerling. „Het kan niet anders of hierdoor wordt het ver- Geïllustreerde tijdschriften uit weeldebelasting-tarief Bij de Tweede Kamer is een wets ontwerp ingediend, dat beoogt ge- illustreerde tijdschriften, die in hoofd zaak het karakter van ontspannings lectuur dragen, met inbegrip van ge- illustreerde modetijdschriften, aan de weeldebelasting van 15 procent te ont trekken en aldus aan het gewone voor de omzetbelasting geldende tarief te onderwerpen. Een zodanig voorstel was reeds eerder gedaan bij het eer ste ontwerp technische herziening van de omzetbelasting, dat door de mi nister van Financiën, na een door de Kamer aanvaard amendement om alle tijdschriften geheel vrij te stellen, werd ingetrokken. In de memorie van toelichting op het onderhavige ontwerp merkt de minister o.a. op, dat hij het op zake lijke gronden niet wenselijk acht tot een verdere verlaging van de omzet belasting voor tijdschriften, dan die welke in het ontwerp is voorzien, over te gaan. ta aan het hoofd van de Russische commissie van toezicht, generaal Tsjoeikof, wordt protest aangetekend tegen het niet toelaten van militaire politiepatrouilles op de autoweg naar Berlijn en tegen het sluiten van ver bindingswegen met West-Berlijn. Tsjechoslowaakse vice-premier ontslagen Radio-Praag heeft Vrijdag bekend gemaakt, dat de Tsjechoslowaakse vice-premier dr. Jan Sevcik, hoofd van het ministerie voor lichaamsont wikkeling, door president Gottwald van zijn functies is ontheven. Sevcik is tevens ontslagen als voorzitter van de Slowaakse- wederopbouwpartij we gens afwjjking van de partijpolitiek, aldus radio Bratislava. Circus-artist maakte val van 15 meter hoogte De 41-jarige Franse artist. Lucien Perengo, optredende onder de naam Lucien Meteor, die een luchtnummer in het circus Mikkenie te Rotterdam uitvoert is Vrijdagavond tijdens een dubbele salto met pirouette van een hoogte van circa 15 meter neer gestort. Hij kwam in het valnet te recht, veerde op en belandde vervol gens in de piste, waar hij bewusteloos bleef liggen. Een onderzoek wees uit, dat hij waarschijnlijk alleen een spier ver rekt en enige inwendige kneuzingen opgelopen heeft. Door de schrik zou hij bewusteloos zijn geraakt. Zaandamse journalist blijft in gijzeling Het Amsterdamse Gerechtshof heeft uitspraak gedaan inzake hei appèl dat de Zaandamse journalist Hommerson had ingesteld naar aanleiding van de afwijzende beslissing van de recht bank op zijn verzoek uit de gijzeling te worden ontslagen. Conform het ad vies van de advocaat generaal, mr. J. F- Hoeffelman, heeft het Hof negatief op het verzoek beschikt. „Memorial-day" op kerkhof te Margraten Vele hoge Amerikaanse en Neder landse autoriteiten waren Vrijdag op het Amerikaanse kerkhof te Mar graten in Limburg bijeen ter gelegen heid van „Memorial Day". De Ame rikaanse ambassadeur, Selden Cha- pin, hield een toespraak, waarin hij memoreerde, dat op deze dag over de gehele wereld een hulde wordt ge bracht aan de honderdduizenden, die voor de zaak van vrede en vrijheid hun leven gaven. Er werden kransen gelegd namens H-M. de Koningin en Prins Bemhard, de regering der Ver. Staten en tal van andere instanties. Op een hoornsïgnaa! legden duizen den kinderen eerbiedig bloemen bij al le graven, die waren versierd met Ne derlandse en Amerikaanse vlagge tjes. Daarna klonk „The Last Post", voorafgegaan door een salvo van een Nederlands vuurpeloton. Nieuwe president-directeur Ned. Heide Maatschappij Ir. J. W. Hudig heeft wegens zijn gezondheidstoestand ontslag gevraagd als president-directeur der Nederland- sche Heide-Maatsehappij. De raad van commissarissen heeft hem dit op de meest eervolle wijze verleend, onder dankzegging voor de vele en belangrijke diensten aan de maatschappij bewezen. In zijn plaats werd benoemd de di recteur ir. H. J. A. Hendrikx. Het wereldgebeuren De zwakste schakel In Italië zijn verkiezingen gehouden voor de gemeenteraden en provin ciale besturen en daarbjj heeft ove rig Europa met belangstelling toege keken. In dit schone land aan de Mid dellandse Zee immers vormen niet al leen de communisten een machtige partij, maar zijn de laatste jaren ook de neo-fascisten een .niet te onder schatten factor. Geen wonder ook, dat vrijwel de gehele pers in het oude werelddeel met een zekere gerust stelling meldde, dat Rome voor de regeringspartij behouden was geble ven. evenals tien andere provinciale steden. Zonder twijfel was dit een belangrijk resultaat van deze verkie zingen, maar toch doet men er goed aan, zich op deze uitslag niet blind te staren, want wanneer men de eind uitslag in zijn geheel bestudeert, komt men tot enkele conclusies, die allerminst prettig zijn. In Zuid-Italië bijvoorbeeld werden zes steden over stroomd door een fascistisch-monar- chistische vloedgolf, die de midden partijen die duidelijk op democra tische geest geschoeid zijn flink in het hoekje drong. Bij de algemene verkiezingen, die in 1948 werden gehouden, speel de bijna uitsluitend het commu nistische gevaar een rol, dat wil zeg gen, dat de Italiaanse democraten zich voornamelijk op één totalitair front konden richten, omdat het neo- fascisme en de aanhangers van ex- koning Umberto slechts een rol van ondergeschikte betekenis speelden. Inmiddels is echter hun macht schrik barend toegenomen, en neemt nog steeds toe, waardoor de positie van De Gasperi en zijn allesbehalve eens gezinde bondgenoten na de volgende algemene verkiezingen in 1953, wel eens uiterst zwak zou kunnen wor den. Dat betekent, dat twee totalitai re systemen in Italië, namelijk het communisme, bijna onverzwakt sinds 1948, en het neo-faseisme beiden een gooi naar de macht zullen doen. De binnenlandse orde en veiligheid kun nen ernstig gevaar lopen en men zal zich in overig Europa dienen te be zinnen op het feit, dat dit waarlijk niet uitsluitend een Italiaanse binnen landse aangelegenheid is. Het land, waar eens Mussolini zijn stelsel met kracht en geweld handhaafde, is immers sinds een week dicht in onze gezichtskring ge komen, doordat het nu deel uitmaakt van de Dinsdag ondertekende Euro pese Verdedigingsgemeenschap. De verplichtingen, die deelnemers aan deze gemeenschap op zich hebben ge nomen, zijn niet gering en kunnen slechts worden volbracht, wanneer een land zich tot het uiterste inspant. Zou Italië, wanneer het verdeeld wordt door onderlinge twisten, deze kracht en deze inspanning kunnen opbrengen? Nog altijd is de theorie van kracht, dat een ketting zo sterk is als zijn zwakste schakel en het Westen is er daarom allerminst mee gediend, wanneer Italië een innerlijk verdeelde en zwak geregeerde natie zou worden. Daarbij komt nog. dat de neo-fascisten zich tot nu toe allesbe halve voorstanders van de Westerse samenwerking hebben getoond. Er is één troost, maar het is een schrale en zelfs een beetje grie« zelige. De positie van De Gas- peri's coalitie was in 1946 eveneens slecht, zij het dan toen alleen door toedoen van de communisten. Toch wisten zij in 1948 grote successen te behalen, omdat het dreigende gevaar van links een aaneengesloten front nodig maakte. Sindsdien is de samen werking van de middenpartijen vrij wel tot niets gereduceerd, terwijl en kele oud-bondgenoten thans vele stemmen verloren. Nu echter het ge vaar-van twee totalitaire grootheden door de oude Italiaanse landen rond spookt, zouden de middenpartijen door de schrik wel eens kunnen pro beren opnieuw een hecht front te vormen. Doch dan zouden zij wellicht op een van beide uitersten moeten steunen in de strijd tegen de ander... Dat is een griezelig spel, vooral, om dat met een totalitaire partij nooit een loyale coalitie mogelijk is. Daar om blijft voor over' waakzaamheid gelx Rekenkamer doet boekje open (Slot van pag. 1) Op 5 October 1950 ontving de Ka mer onderhands de mededeling, dat voor de overtocht naar Amerika van de secretaresse van een militaire at taché passage was besproken op de „Veendam" in een le klasse hut in- plaats van in de toeristenklasse. Het betrokken contróle-bureau der Kamer stelde zich daarop in verbin ding met het departement van Oorlog, alwaar de mededeling werd ontvan gen. dat in de toeristenklasse geen plaats meer zou zijn. Uit nader bij de Holland-Amerika-lijn ingewonnen in lichtingen bleek, dat in de toeristen klasse wel plaats was. Nader overleg met het departement van Oorlog leid de ér toe, dat de hoeking voor de eer ste klasse ongedaan werd gemaakt. De besparing bedraagt rond f 500. Door een betere wijze van aanbe steding van vlees ten behoeve van de zeemacht is door het ingrijpen van de Rekenkamer een besparing verkregen van ongeveer f 85.000. CONTR6LE OP K.LJVL EN .BREEDBAND'. De wijze waarop de controle op de Kon- Luchtvaartmaatschappij N.V. door de Kamer zou worden uitge oefend was onderwerp van langdurig overleg tussen de regering en de Re kenkamer. waarbij tenslotte geen overeenstemming verkregen werd ten aanzien van één punt namelijk de be voegdheid der Kamer tot controle ter plaatse. De Kamer meent deze be voegdheid te moeten handhaven. Ook bij de nadere uitwerking van de wijze waarop de Rekenkamer de controle op de N.V. .Breedband" zou uitoefenen deden zich dezelfde moei lijkheden voor als hierboven met be trekking tot de controle op de K.L.M. uiteengezet Ook in dit geval is de Kamer, met handhaving overigens van haar prin cipieel standpunt, er toe overgagaan haar contróle aan te vangen op de wijze, zoals die door de regering al leen aanvaardbaar werd geacht.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1952 | | pagina 5