PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Poort van W. Z.-Vlaanderen" zal wijd open staan De menselijke ziel uitgestald op een marionetten-expositie MOORDENAAR WOONDE ELF JAAR IN EEN GROT DE TOEKOMSTMOGELIJKHEDEN VAN DE GEMEENTE HULST n Editie Zeeuws-Vlaanderen SPECIALE EDITIE VOOR ZEEDW8CB-VLAAXDEREN 195e Jaargang - No 121 Dagbiaa uitgave van ae ünna Provinciale Zeeuwse Courant. Directie F van de Velde en F. B. den Boer. Adj. W de Pagter. Hoofdred. G Balllntijn PI verv.: W. Leertouwer en H A Bosshardt. ABONNEMBNTSPRIJS 44 ct. per week, f 5.45 p kw.. fr p. p. f 5.70 per bw Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 23 Mei 1952 ADVERTENTIEPRIJS 22 ct. per mm. Minimum p. advertentie t 3.— Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max 8 regels) van 1—5 regels l L—Iedere regel meer 20 cent. .3«ovcn of adres Bureau van dit Blad' 25 cent meer. Giro nr. 359200 P.Z.C- Middelburg. Bur Vlissingen Walstr 58- -80. tel 2355 4 lijnen Ib.gg 2861 of 2160) M'burg Londensc Kaal 29. tel. 2077 en 2924; Goes L. Vorststr 03, tel 2475 (b.g.g. 2223); Oostburg Finlandstraat 2. telef 16 rtrneuzen Brouwerjjstr. 2; Zlenkzec N Bogerdatr AMSTERAMS PODIUM Wandeling door de onderwereld Een goede vriend van me, een kunstschilder, had me tot driemaal toe, en niet zonder nadruk, gezegd dat ik er beslist heen moest gaan, dat ik het onder geen voorwaarde mocht verzuimen. Hét moest, vooral voor mij, een unieke gelegenheid zijn, die tot menige inspiratie aanleiding bon geven. Hy had het, die schilder, over de poppen en marionetten-expositie van Harry van Tussenbroek in het Stedelijk Museum. In de loop van deze week ben ik daar geweest. Ik heb ze allemaal be keken, een voor een, die poppen en die marionetten. Ilt ben daar, tot in het diepst van m'n ziel, overtuigd van het zeer singuliere, zeer bijzondere intellect van de heer Van Tussenbroek. Deze man moet wel een uiterst knap kenner van de menselijke ziel zijn en van diens brakke en aller- brakste roerselen. In dit opzicht was dit bezoek belangwekkend en In structief. Of het inspiratief zal werken zal ik moeten afwachten. Ik zag dat alles, en toen ik daar voorbij al die vreemde, exotische, si nistere, uitermate demonische en bar baarse poppen slenterde, moest ik steeds aan een paar voorstellingen denken uit het verleden: aan details uit een Kurt Jooss-ballet, en aan een serie horribele houtsneden in een door Baudelaire vertaalde verhalen- cyelus van Edgar Allen Poe. Harry van Tussenbroek heeft daar dus, in het Amsterdamse Stedelijk Museum, z'n poppen en marionetten geëxposeerd. Zo maar midden in de stad, in een gebouw. Rondom dat ge bouw staan seringen te wuiven in de voorjaarswind. Erin schiep iemand 'n stukje hel, een hoekje Hades, een al- coofje onderwereld. Slechts enkele meters scheiden die seringen van die poppen. Het begint heel vriendelijk en ar geloos: een paar beelden van „De Geest der Zee": rare vissen, schelpen en koralen. Maar dan betreedt de be zoeker de onderwereld en staat hij oog in oog met al degenen die geacht worden zo'n wereld te bevolken. Te weten monsters. Monsters naar ge ijkt, klassiek model, zoals we ze her kennen uit de oude boeken, èn mon sters naar moderne trant. Ik weet niet welke erger zijn, dit is oorlog: Daar staat het „Oorlogsspook", een heer met in zijn ene hand een rode vlag en in zijn andere een glanzend mes. Het zeer intelligente gezicht draagt een bril. Het zijn die intelli gentie en die bril die dat gezicht zo gruwelijk maken en men weet: ja, dit is de oorlog. Zo moeten de ge zichten zijn geweest die in de ge heime kabinetten de eerste en de' tweede oorlog planden. En zo, en niet anders, moeten de gezichten zijn van hen, die dokteren aan de derde Daar is de pop „Vergankelijkheid" Dat is een schone vrouw. Maar al te schoon, te lieflijk, te volmaakt. Men riukt aan deze schoonheid reeds het aarzelend bederf en de vermorzeling. Daar is de pop. genaamd „De IJdel heid." Van Tussenbroek gaf alleen maar 'n feraamte en wat fraaie veren over at skelet. Ja, zo is inderdaad de S"delheid. Daar is de pop „De Boze eest", daar is het duo „Violetta en' de Dood" samen in allertederste om arming. Ge wordt koud als ge daar goed naar kijkt» Zo loopt men verder door die on derwereld. Daar is de pop „Het Nood lot", en die andere „De Nacht". Daar zyn „De Drie geesten" en ineens is daar een pop die men niet helemaal begrijpt. Maar men vergist zich dat is geen pop, het is een bejaard suppoost, duttend op z'n stoel mid den in die kleine Hades 3 par des fantomes conduits, pa? i'chestre". En haastig gaat men verder door dit helse laboratorium van een super- intellectuele menselijke geest: be huisd door koppensnellers en magi sche danseuses, door duizendpoten en demonen, door nachtvlinders en door motten. En eenmaal staarden wij over de poppen van het Knekelhuis: „Danse macabre pour le Roi des Morts - un orcl Is Harry van Tussenbroek een ge folterde, een gepijnigde, een dulde- loos gekwelde ziel? Men twijfelt als men enkele van zijn poppen 'ziet: de pop „Het Maanlicht", die mysterieuze uit groen opgaande figuur met het zilveren kleed, lichtöroppels erlangs wegdruipend. Of als men ziet ae danseressen „Zonneschijn" en „Vuur". En daar zijn, tenslotte, onze oude. goede vrienden van weieer die zich maar nauwelijks thuisgevoelen in dit satanische kerkertje: Pierrot, Pe- trouschka en Harlekijn. Nog even weltfremd, timide en aandoenlijk als ze waren in het eerste boekje, dat onze moeder ons gaf. Ze zijn ver doolden in een slechte wereld. We waren eerder buiten dan we zelf verwacht hadden. En buiten bogen de overrijpe trossen der seringen zich over de schuttingen der tuinen, zoals de Gouden Regen zich daarover golf de. En heel ons hart was vol met duivels, Gouden Regen en seringen. We liepen door -le oude stad en wilden het wel kwijt, 't restant dier kleine duivels en demonen. We raak ten het ook kwijt: er was die dag door God aan 't mensdom zoveel licht en zon, en bloemengeur en stralend jonge jeugd gegeven, dat men ineens ,weer wist: er zijn nog paradijzen. We liepen door en zagen weer de mensen om ons heen. En plotseling herkenden we die mensen. Ineens wisten we wie dat waren. Er waren veel copieën bij van poppen van die vreemde poppenmaker in het Stede lijk Museum. Het was dus toch geen fantasie. Hij had gewerkt naar lé vend materiaal! Van elke dode pop, van ieder verstarde marionet, be stond het levend model. En die mo dellen liepen rond in Amsterdam en in de wereld: de Vergankelijkheid, de IJdelheid, de Boze Geest, Violetta en Het is een vreemd gezicht. Een buitenmodel giraffe met twee koppen en acht poten? Neen, twee giraffen uit de London Zoo, die zich met een onge meen gevoel voor symmetrie (ook terug te vinden in hun huidbekleding!) zó hebben opgesteld dat de fotograaf een geestige opname kon maken. Zeevarkens speelden met zwemmers. Tot groot vermaak van de bad gasten aan het srand van Durban kwamen er een dezer dagen plotse ling drie zeevarkens tussen de zwem mers opduiken. De beesten (die het uiterlijk van gewone varkens heb ben, met zwemvliezen in plaats van poten) vonden het spelen en stoelen van de baders blijkbaar zó amusant, dat zij gingen meedoen. Z(j doken en dreven en zwommen en stoeiden vlak bij hun menselijke kameraden en ze gingen zó geheel en al in het spel op, dat ze stuk voor stuk te dicht bij de ku3t en op het zand terecht kwa men. Tien, twintig keer moesten do mensen hun vreemde speelmakkers optillen en in het water terug dragen. De beesten gilden als jonge varkens, maar zodra ze in het water t waren hervatten ze him spel cn zwommen rond de baders of doken onder hen door. Eerst na ruim een uur kregen ze er genoeg van. Toen zwommen ze door de branding terug naar de diep ten van de Indische Oceaan. Zelfs de oudste Afrikaners herinneren zich niet, dat ooit iets dergelijks heeft plaats gevonden. Arabische sultan trouwde 40 keer in een jaar. Sultan Padhl Abdoel Karim van Lahej (Zuid-Arabië) is naar Jemen gevlucht toen Engelse troepen de stad binnentrokken. De militaire be- zetting geschiedde op bevel van de de Dood en al die anderen. Dat was gouverneur van Aden, nadat berich- - - - - ten waren binnen gekomen, dat Ab doel Karim (bekejid als „de gekke het griezeligst van heel die lentelijke achtermiddag in Amsterdam. Ik weet niet, vrienden, of ik raden moet die poppen te gaan zien. Het is misschien toch beter te verwylen on der de boeketten der seringen en bij de stromen van de Gouden Regen. „DE BAAS VAN DE BOSBERG" Wagenvracht gestolen goederen weggehaald Elf jaren lang heeft de Basuto-neger Jan Kepe gewoond in een grot op de Bosberg bü Somerset-Oost, in het hartje van de Kaapprovincie, zonder dat ooit iemand zyn_ roof hol ontdekt heeft. Overdag wandelde hij als een orden telijk mens in de dorpen in de omgeving, maar 's nachts ging hjj op roof uit. Honderden inbraken in winkels, scholen en huizen heeft hy gepleegd zonder gesnapt te worden. Tenslotte ging hy te ver: hy vermoordde in koe len bloede een stamgenoot, die toevallig zyn hol ontdekte. En toen hij een paar weken later wat al teveel kafferbier gedronken had, schepte hij over zyn niisdrjif: op. De politie arresteerde hem en thans is hij ter dood ver oordeeld. sultan") zijn twee neven zonder vorm van proces had laten neerschieten. De sultan, die heerste als een krankzinnige potentaat, is gedurende de laatste twaalf maanden niet min der dan veertig maal in het huwelijk getreden. Na een of twee weken stuurde hij de vrouwen weer weg. Tal van gegoede families zonden hun dochters overhaast naar het buiten land, teneinde hen te vrijwaren voor de kortstondige en betwijfelbare eer- sultane te worden gemaakt. Onder de paleiswacht brak een revolutie uit, omdat de gekke sultan seeds meer zijn bruiden zocht onder de verloof den van de soldaten. Zijn huwelijken volgden elkaar met steeds korter tussenpozen op. zijn trouwlust kende geen grenzen. Toen hij de meisjes eenvoudig op straat arresteerde en binnen het uur tot een „huwelijk" dwong, stelde zijn twee neven zich aan het hoofd van een sa- OVER TIEN JAAR 6000 ZIELEN. Enkele aspecten van het rapport, dat door de Planologische Dienst werd uitgebracht In het artikel, dat wij enige tyd geleden brachten over het rapport van de Planologische Dienst over Hulst, werd uiteengezet, dat het rapport beoogt een beeld te krygen van de ontwikkelingsmogelijkheden dezer stad. In verband daarmede heeft men een berekening gemaakt over de bevolkingsaanwas van Hulst, waarby de Tragel is gerekend, omdat dit gehucht (gemeente St, Jansteen) als een functioneel onderdeel van het Hulster sociaal-economisch leven moet worden beschouwd. Deze bereke ning had als eindresultaat, dat aangenomen mag worden, dat de bevol king over tien jaar met ongeveer 300 mannen zal zijn toegenomen en in totaal ongeveer 6000 zielen zal tellen. Wanneer de mannelijke industriële bevolking toeneemt, is het vanzelf sprekend, dat in de nabije toekomst voor de vestiging en uitbreiding van bedrijven meer terreinoppervlakte De terechtzitting, die enorme be langstelling trok. maakte op Jan Kepe niet de minste indruk. Breed voerig vertelde hij al zyn misdrijven. Hij gaf toe, een geweer met een mas sa patronen te hebben gehad. Daar mee schoot hij 's nachts schapen en koeien dood, uitsluitend om zich in het bezit van de huiden te stellen. Honderden huiden werden in de grot gevonden Er was voorts een voor raad voedsel in blik voldoende voor enige jaren en met de gouden en zil veren voorwerpen, die hij in een car rière van elf jaren bijeen wist te ste len, kan men een behoorlijke juwe lierswinkel beginnen Toen de rechter hem vroeg, waar om hij zijn slachtoffer vermoord had, zei Kepe rustig: „Ik wilde het ge heim van mijn bergplaats bewaren. Ik ben de baas van de Bosberg!" Mevrouw Toy Len Goon, een 57-jarige oude weduwe en moeder van acht kinderen, is in de staat Maine van de Ver. Staten uitgeroepen tot „moe der van het jaar". Deze erts-titel is een beloning van de burgers van Maine voor de prestatie haar acht kinderen alleen op te voeden en voor de diensten, bewezen aan de gemeenschap en aan de staat. Het ingelijste certificaat van haar benoeming, prijst haar om „de sfeer van liefde, sym pathie en begrip", waarin zy de kinderen opredde. „De baas van de Bosberg", naar wie de politie elf jaren tevergeefs heeft gezocht, zal weldra zijn leven aan de galg eindigen. Maar het zal nog vele maanden auren eer de schat ten uit zyn roofhol geselecteerd en aan de rechtmatige eigenaars terug gegeven zijn. Somerset-Oost en om geving kunnen voor het eerst "sinds vele jaren weer rustig slapen. (Nadruk verboden). menzwerlng om hem onschadelijk te i nodig zal zijn. Berekeningen hébben maken. Het complot werd echter j uitgewezen, dat per ïndustrlearbei- verraden en de sultan, wreed ge stoord in alweer een paar nieuwe wittebroodsdagen. liet zijn neven in de tuin van het paleis doodschieten. Daarop grepen de Engelsen in en bezetten, zonder één schot te lossen, de stad. De gekke sultan was echter op het iaatste ogenblik gevlucht. JEEP- EN MOTORCROSS Binnenkoi-t is in Hulst de oprich ting te verwachten van een motor club, waarvoor reeds nu grote be langstelling bestaat. Het ilgt dan in de bedoeling een grote moto- en jeepcross te organi seren. welke vermoedelijk op de Linie zal plaats vinden. der een ruimte van 130 m2 nodig is, zodat Hulst alleen al voor in dustrieterrein op een vermeerdering van 2 tot 3 ha. moet rekenen. Als richtlijn voor het gemeentelijk uit breidingsplan dient men zeker 3 tot 5 ha. te reserveren. Ook aan de woningbehoefte werd in het rapport de nodige aandacht besteed. Men komt tot de conclusie dat er in Hulst een behoefte aan ongeveer 585 woningen zal ontstaan, waarbij er rekening mee is gehou den, dat een aantal een en twee kamerwoningen, die thans nog in gebruik zijn, moet worden afgebro ken. Volgens de inkomens van de in- BRESKENS VERWACHT VEEL TOERISTEN Strandleven kreeg meer cachet door badpaviljoen Breskens, „de Poort viur West Zeeuwsch-Vlaanderen" dient waarlyk niet uitsluitend tot doorgang! Talrjjke toeristen, die deze schilderachtig gelegen plaats via het wijde water van de Schelde of via de landzyde benaderen, ontdekken er ook de charme van en slaan er, voor kortere of langere tyd, hun tenten op. Breskens, landbouw- en industrieplaats, maar vooral havenplaats, biedt bovendien een wisselend natuurschoon van duinen en golvende koren velden en kan hoger, op een onvergelijkelijk uitzicht op Noordzee, Wester- Schélde, Walcheren en Zuid-Beveland. De Poort van West Zeeuwsch-Vlaan. deren is een fraaie poort Het hoeft dan ook geen verwonde ring te wekken, dat het bureau van de Vereniging voor Vreemdelingen verkeer te Breskens, reeds vele aan vragen voor logeerruimte ontving. De maand Augustus, zo vertelde ons ■•de voorzitter van V.V.V., de heer E. Seuss, is uiteraard het meest, in trek en Breskens verheugt zich gelukkig in voldoende pensiongelegenheid. Men ontving zelfs aanvragen uit En geland en alle tot zomerhuisjes ver bouwde bunkers zijn volledig bezet, terwijl voorts aanvragen werden ont vangen voor het bouwen van nieuwe zomerhuisjes. Het strandleven, dat op vele zomer gasten altijd een enorme aantrek kingskracht uitoefent, kreeg meer cachet door het gereed komen van een fraai badpaviljoen aan het einde van de boulevard. Een comfortabel terras biedt hier gelegenheid te over om rustig te genieten van het altyd boeiende sehduwspel van ko mende en gaande schepen of om uit te zien over het water, tot aan Wal- cherens kust- De V.V.V. hield het oog tevens op de praetijk gericht en zorgde voor de aanleg van een ruim parkeerter rein. Voor de toekomst zijn er de nodige plannen en zo is er een recreatie-oord geprojecteerd, nabij het fort Frede- rik Hendrik, waar men te zyner tijd de gelegenheid hoopt te scheppen voor het bouwen van duinhuisjes. Inmiddels zijn de duinen voor een groot gedeelte beplant en is men begonnen met de aanleg van een wandelpad. Het ligt in de bedoeling om met medewerking van de gemeen te dit wandelpad verder door te trek ken tot bij de Westhaven. Tevens zijn er plannen om de van de Schelde af zichtbare en min of meer het na tuurschoon ontsierende gevels der al daar gelegen woningen te camoufle ren door een bebossing. Zo staat de V.V.V., die vorig jaar nog slechts 90. maar thans 180 leden telt. metter daad op de bres voor Breskens! VééL MENSEN „Wij verwachten dit seizoen véél mensen" zegt de heer Seuss. en in verband hiermede spreekt hg zijn voldoening uit over de nieuwe rege ling bij de Provinciale Stoomboot diensten. Hierdoor werd immers be reikt, dat bij grote drukte een boot voor auto's zal varen en daarnaast een afzonder':'ke boot voor voetgan- gangers en fietsen. De te verwachten tariefsinvoering voor de veerdien sten zal naar de mening van de heer Seuss op het vreemdelingenverkeer geen nadelige invloed uitoefenen. „Mits men het vervoer niet te zwaar zal belasten!" voegt hij er aan toe. De vele te verw chten «rasten zul len tevens gebaat zijn met de grotere hotel-accomodatie, die verkregen werd door het onlangs geopende Hotel Valk en naar de heer Seuss ons mededeelde is het niet uitgesloten, dat binnenkort zal werden begonnen met de bouw van nog een hotel te Breskens. Indien die bouw inderdaad doorgang vindt, zal Breskens binnen afzienbare tijd beschikken over een drietal hotels, hetgeen ongetwijfeld een belangrijke vooruitgang zal betekenen. Hoewel de plannen voor deze zo mer nog geen concrete vorm hebben aangenomen, wordt er toch naar ge streefd om in samenwerking met de Oranjevereniging en de winkeliers vereniging „Ons Belan"" uitvoeringen te doen geven door turn- en muziek verenigingen en ook gaan de gedach ten uit naar een openluchtspel. Met dit laatste had men twee jaar geleden goede resultaten. De voorzitter van de winkeliers vereniging „Ons Belang", de heer Th. van Laarhoven, gaf als zijn me ning te kennen dat er op dit gebied mogelijkheden te over zijn, mits de leden van zijn vereniging voldoende animo oübrengen. Hij wees ook op het belang van het week-end touris me voor Breskens. dat naar zyn me ning gestimuleerd zou kunnen worden door onder meer het openstellen van een aantal winkels op Zondag. Het organiseren van een winkelweek is momenteel in overweging. Breskens zal niets nalaten om zijn zomergas ten naar behoren te ontvangen. „De Poort ran West Zeeuwsch- Vlaanderen" staat wijd open en voor wie aan die poort wil toeven, Is daar toe ruimschoots gelegenheid! woners der gemeente en rekening houdende met de huurwaardeverde ling, komt men tot de conclusie, dat voer het in de naaste toekomst te bouwen aantal woningen er voor de betere arbeidei's en middenstands woningen een behoefte van 20 en voor die van de beter gesitueer den een behoefte van 3 tot 4 be staat. In het uitbreidingsplan dient ook een plaats gereserveerd te worden voor de behoefte aan een sportter- rein. In een door de Rijksdienst voor het Nationale Plan opgestelde nota betreffende de openluchtcreatie wordl als norm voor de behoefte aan sport terreinen ongeveer 4.6 m2 per in woner aangegeven. Voor Hulst en Tragel komt dit dan neer op een oppervlakte van bijna 3 ha. De voor Hulst gereserveerde oppervlakte van 4 ha. mag dan ook geenszins te hoog geacht worden. RUIMTELIJKE ASPECTEN. Wanneer tot slot van de beschou wingen nog een ogenblik aandacht wordt besteed aan de ruimtelijke aspecten van de reeds eerder ge schetste ontwikkelingsmogelijkheden, treedt wel sterk het vraagstuk der gemeentelijke indeling naar voren. Immers bij het sociaal-economisch vooronderzoek bleek reeds, dat de behandeling van de gemeente Hulst en de Tragel als een functionele eenheid noodzakelijk is. Een be schouwing over de planologische wenselijkheden is slechts in groter verband mogelijk. BEBOUWING. De uitbreiding van het woonare- aal in de gemeente Hulst heeft on der invloed van verschillende facto ren geheel aan de Noordelijke en de Noord-Oostelijke zyde van de ou de kom plaats gevonden. De verdere woningbouw zal zeer zeker in de eerste instantie in deze richting dienen te geschieden. Het is een ge lukkige omstandigheid, dat ook de voor de bevolking noodzakelijke sportterreinen in dit gebied reeds een plaats hebben kunnen vinden. In hoeverre in het Zuiden een verdere uitbreiding van het woning areaal wenselijk geacht dient te worden is een aangelegenheid, die afhangt van andere ruimtelijke voor zieningen. In dit verband kan wor den gewezen op industrieterrein en terrein bestemd voor de vestiging van groothandelsbedrijven. Een aansluitende bebouwing langs de Tragel en de Absdaalse weg met burgerwoningen is enerzijds verant woord, maar anderzijds moet opge merkt worden, dat door de aanwe zigheid in dit gedeelte van een spoorlijn en emplacement benevens van vele industrie- en handelsbedrij ven een verdere uitbreiding van wo ningbouw minder wenselijk is. Daarbij komt nog, dat de zandige bodem in dit gebied door haar zeer geringe landbouwwaarde, een bij uit stek gunstige factor voor de Vesti ging van bedrijfsgebouwen oplevert, terwijl de aanwezigheid van de spoorlijn zeer stimulerend zal kun nen werken. Men komt daarom tot de conclusie, dat het alleszins verantwoord is in het gebied ten Zuiden van de kern Hulst op de daartoe geëigende plaat sen over te gaan tot de vestiging van industrie- en handelsbedrijven.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1952 | | pagina 1