c Van Riebeeck-tentoonstelling van ongekende omvang J HET BELGISCHE WEGENNET WORDT VERBETERD. H De Oosi-grens WOENSDAG 26 MAART 1952 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT „ONS BOU 'N NASIE" Z.-Afrika zal stempel zetten op nieuw tijdperk in de wereldeconomie (Van onze correspondent). KAAPSTAD, Maart. „Deze tentoonstelling zal later genoemd worden het begin van een nieuw tijdperk in de wereldeconomie, dat beïnvloed zal worden door de ondernemingsgeest en de rijkdom van Afrika". Met deze profetische woorden opende de gouverneur-generaal van Zuid-Afrika, dr. E. G. Jansen, in aanwezigheid van vierduizend gasten (waaronder vele Nederlanders), de enorme tentoonstelling, die in Kaapstad gehouden wordt ter gelegenheid van de Van Riebeeck- feesten. Fanfares weerklonken en een eskader van Zuid-Afrika's lucht macht vloog boven de tientallen hallen en paviljoens, toen dr. Jansen het oranje-blanje-bleu gekleurde lint doorknipte, dat het meer dan zeshonderd meter lange hoofdgebouw nog voor het publiek hield afgesloten. inhoud aan goud en diamanten ter waarde van twaalf millioen gulden. Er is een door de Nederlandse ge meenschap aangeboden Culem- borgs marktplein (het stadhuis en straatjes met fraai uitgevoerde oud- Hollandse huisjes) en er is een oud- Engels dorp, waarin de vreugde hoogtij viert Daarnaast kan men een goudmijn in bedrijf zien of wijn drinken in de koele kelders van de coöperatieve druivenkwekers in de Kaapprovincie. Er rijden rikshwas Negen maanden is er aan deze tentoonstelling die gelegen is tussen Tafelbaai en Tafelberg, dicht bij de plaats waar driehonderd jaar geleden Jan van Riebeeck aan wal stapte door gemiddeld driedui zend mensen gewerkt. En het be hoeft dan ook geen verbazing te wekken, dat de totale waarde (nog afgedacht van de permanente ge bouwen) geraamd wordt op 35 mil lioen gulden. Zij maakt een overweldigende in druk en zij toont in meer dan veer tig grote gebouwen en paviljoens de enorme rijkdommen en industriële mogelijkheden van de Unie van Zuid-Afrika. Vijf miniatuurtreintjes brengen de bezoekers (men verwacht er een millioen!) over het gehele terrein. Wie deze gigantische tentoonstelling werkelijk wil bekijken, zal daar vijf of zes dagen voor nodig hebben. Er zijn Bosjesmannen in hun hutten en er is een stijlvol paviljoen met een door A. KAPTEIN. 820. In de tweede helft van de vorige eeuw, toen liet wetenschappelijk on derzoek naar de oude Egyptische be schaving krachtdadig en systema tisch werd aangepakt, moest de lei ding van het Egyptische museum te Cairo herhaaldelijk tot haar teleur stelling en ergernis ondervinden dat. waardevolle voorwerpen, waarvan het bestaan haar zelfs onbekend was. door de bevolking aan rijke touristen werden verkocht. Er moest, koste wat kostgetracht worden, de bron op te sporen, van waaruit deze zwarte markt in oud heden, werd voorzien. Een beroep op de Egyptische politie was in die da gen volstrekt nutteloos en daarom werd er een medewerker op uitge- stuur, die zich voordoende als een rijke vreemdeling de markten en verzamelplaatsen, waar door de be volking snuisterijen en curiositeiten werden aangeboden, afstroopte. Zijn kennis van oudheden was van die aard dat de kooplieden al spoedig in zagen dat de normale bazar-namaak aan hem niet te slijten was en gelei delijk kreeg hij daardoor contact met de hogere Pieten, die de kostbaarder stukken onder beheer hadden. Zo wist hij steeds een plaatsje verder op te schuiven in de wereld van de zwar te markt en maakte tenslotte kennis met Abd-el-Rasoel, het stamhoofd van een wijdvertakte familie uit het dorpje Koerma. Deze Abd-el-Rasoel bood de jonge onderzoeker een beeld je aan van bijna 3000 jaren oud en had daarmede zijn eigen arrestatie bevel ondertekend. Want op verzoek van het museum werd het stamhoofd gearresteerd en voor de kadi ge sleept. Eet gehele dorp Koerma geraakte door deze slechte koop in rep en roer en alle bewoners bezwoeren voor rechters en politieambtenaren de on schuld van het familiehoofd, dat het oudste en aanzienlijkste geslacht van het gehele dorp vertegenwoordigde. Abd-el-Rasoel werd dus vrij gelaten. Dat zou ook in ons land gebeuren door zo vele getuigenissen d déchar ge. Nu schijnt het gerecht in Oosterse landen de tijd te hebben. Men windt zich daar niet op, maar weet zijn zin nen door te drijven, op welke manie ren dan ook. De middelen hiervoor zijn mij niet met zekerheid bekend, maar ik zou er met goede kans op succes wel naar kunnen raden. Hoe het ook zij, kort na Abd-el-Rasoel's vrijlating werd hij „vrijwillig" door een medeplichtige bloedverwant ver raden en toen kwam aan hei licht dat het hele dorp Koerma één grote bende van hartstochtelijke grafplun deraars vormde, waarvan de familie van Abd-el-Rasoel de dynastie was. Sinds onheugelijke tijden toas het be drijf in deze familie van vader op zoon overgegaan. De vondsten, die zij bij hun exploratietochten hadden ont dekt, werden steeds zorgvuldig ge heim gehouden en als er geld nodig was werd er het een en ander uit de schatkamers te voorschijn gehaald en verkocht via de kanalen van familie leden of andere dorpsbewoners. Door deskundigen is de veronderstelling geopperd dat deze familie het rover- bedrijf in één onafgebroken reeks heeft uitgeoefend sinds de dertiende eeuw vóór Chr. Of hier een duizend jaar overdrijving in schuilt, zullen we in het midden laten. In ieder geval is in 1881 aan dit bedrijf een eind ge komen. Nu we ons zo diep in de Egyptische schatkamer-diefstallen hebben inge graven. dienen we toch ook de „vloek van de Pliarao". welke bfj het openen van het graf van Toet-anc-Amon in 1922 in werking trad, nader onder ogen te zien. H. Pétitton. met gevederde Zoeloe's en er speelt een Amsterdams draaiorgel, dat met de „Klipfontein" werd aangevoerd. Meer dan duizend van de grootste bedrijven van Zuid-Afrika hebben er stands of eigen paviljoens, overal draaien motoren en machines. De landbouw en de veeteelt, de mijnbe drijven en de staatsdiensten, de vis serij en de luchtvaart, letterlijk ieder facet van het Afrikaanse leven is hier vertegenwoordigd. NIEUW STADION. Grenzend aan het tentoonstel lingsterrein is een feestterrein op gebouwd dat men vermoedelijk terecht het grootste noemt dat ooit ergens ter wereld gezien werd. En in het centrum van alles staat het nieuwe stadion, dat ruimte biedt aan zestigduizend toeschouwers. Hier zullen de beste sportlieden van de Unie him krachten meten, hier zullen ook Fannie Blankers-Koen en Wim Slijkhuis tonen, wat ze waard zijn; hier zullen de muziek corpsen, de volksdansers en de feestgroepen der kleurlingen van allerlei ras optreden; hier zal de kostbare historische optocht binnen trekken op het hoogtepunt van het feest. Hier zal ook de Jan van Rie- beeck-anno 1952, die met zijn gezel schap van toneelspelers in een nauwkeurig nagemaakte „Dromme- daris" (het schip van de Oostindi- sche Compagnie, waarmee Van Rie beeck naar Afrika kwam) in Tafel baai komt landen, plechtig worden ontvangen. Heel het leven van de Unie van Zuid-Afrika wordt in de komende drie weken hier geconcentreerd on der de feestleuze: „Ons bou 'n nasie". Op 5 April is het afgelopen. Op 6 April openen alle kerken van Zuid-Afrika hun deuren voor een nationale dankdag. De provincie Transvaal bracht een miniatuur-dierenpark naar de Van Rie beeck-tentoonstelling, tot groot vermaak van de kinderen, die er zelfs met een jong leeuwtje kunnen spelen. Het dier dat Jan heet spint als een poes zodra de kleuters hem strelen. Productiebeperking strocartonfabriek Met ingang van 7 April zullen alle Nederlandse -strocartonfabrieken een productiebeperking invoeren van 25 Een en ander is oorzaak van de teruggang van de binnen- en bui tenlandse opdrachtenpositie. Een strocartonfabriek te Hoogkerk en een fabriek te Oude Pekela zullen zich niet bij deze regeling aansluiten. 15.000 gulden voor arts, die Officier van Gezondheid wordt. By ministeriële beschikking is be paald, dat aan artsen, die zich ver binden om gedurende tien achtereen volgende jaren als Officier van Ge zondheid bij de Kon. Landmacht te dienen, een premie van 15.000 wordt uitgekeerd. De loonbelasting over dit bedrag komt ten laste van het rijk. Hiertoe is besloten, omdat bij de K. L. op korte termijn dient te wor den voorzien in de behoefte aan be roepsofficieren van gezondheid. ONHOUDBARE TOESTANDEN Magnifiek plan van geheel nieuwe wegen en autostrada's ontworpen. (Van onze Belgische correspondent). Het zal voor Nederlandse automobilisten een verblijdend bericht zijn, als ze vernemen, dat België een grote stap gaat doen in de richting van een verbeterd wegennet. Over de noodzakelijkheid van deze stap is iedereen het eens. De toestanden waren onhoudbaar. Volgens de statistieken door de Administratie der wegen ingesteld, rijden dagelijks 570.000 gemotoriseerde wagens (en 3 millioen fietsen) over een wegen net van globaal 60.000 kilometer. Berekeningen, die kort geleden ge daan zijn, brachten aan het licht, dat in België een gelijk aantal reizigers zich over de weg als per spoor en tram verplaatst. Van 1949 tot 1951 is het verkeersrhythme met 25 procent gestegen en men verwacht, dat binnen afzienbare tijd de toeneming zo groot zal zijn, dat het automo bielpark twee of driemaal vergroot zal moeten worden. Waar het niet mogelijk blijkt geheel nieuwe wegen aan te leggen, zullen de bestaande zodanig worden ge- 1 wijzigd of omgelegd, dat zij aan be hoorlijke eisen voldoen en het ver keer kunnen opvangen. Bovendien is een magnifiek plan van geheel nieuwe wegen en autostrada's ont worpen, dat de niet verwende auto rijder in dit land reeds doet water tanden naar de realisering. Voor Nederlandse wagenbestuurders zal 't stellig aangenaam zijn te vernemen, dat deze plannen vooral, ja zelfs bijna uitsluitend de noordelijke, dus aan Nederland grenzende provincies van België betreffen. Zuid-België wordt erg stiefmoederlijk bedeeld, hoewel toeristen in het zuiden ook wel enige wegverbeteringen kunnen gebruiken. De kosten van deze plannen wor den wat de verbetering van de be staande wegen aangaat, op vijf mil liard francs geschat en wat de nieu we autostrada's betreft op 20 mil liard francs. Het eerst zullen die wegen onderhanden genomen wor den, waaraan men reeds begonnen is te werken, zoals Brussel-Antwer- pen en Brussel-Oostende. Wie België wel eens per auto doorkruist heeft en by die gelegen- Bedenkt men verder, dat in 1951 op de wegen 60.000 ongelukken zijn gebeurd, waarbij meer dan 700 men sen gedood en 20.000 gewond wer den en dat in het jaar daarvóór drie maal méér mensen op de weg ge dood werden dan door arbeidson- gelukken, dan begrijpt men, dat het Belgische volk wakker geschud is en dat het rapport, dat over deze aangelegenheid door de Senaats commissie van Publieke Werken uitgegeven werd, de belangstelling van de gehele bevolking heeft. Wel is het komen vast te staan, dat on gelukken op de openbare weg voor een groot deel het gevolg zijn van de onwetendheid en onvoor zichtigheid van autobestuurders, maar men neemt hier officieel aan, dat het aantal doden met 70 procent zou afnemen, indien het auto-, het fietsen- en het voetgangersverkeer geheel van elkander gescheiden zouden worden. HERZIENING. Dergelijke overwegingen hebben aan de Minister van Openbare Wer ken de gedachte ingegeven van een totale herziening van het Belgische wegenstelsel. Twee punten trekken in het rapport vooral de aandacht. Uncle Sam: „Zou ik hem onder d&t hoedje kunnen vangen?" heid de betreurenswaardige toe standen op het gebied van wegver keer heeft aanschouwd, kan zich slechts erover verblijden dat, al is het laat, de hand aan de ploeg wordt geslagen en de tot dusver felle tegenstelling tussen het Nederlandse en het Belgische wegennet in de toekomst zal verdwijnen. ..Meer bierfeesten voor de armen". Met een schreeuwend varken onder de arm is de veertigjari ge Henry Krajewsky, een boer uif New Jersey, die als „candi- daat van de partij der armen" naar het presidentschap der V. S. wil dingen, te New York aangekomen. De boer bezit vierduizend varkens en is eigenaar van een goed beklante bar. Zijn pro gramma is: „Geen zwijntjes voor de rijken in Washington en meer bierfeesten voor de ar omen". Een boek over Nederland bestemd voor Amerika. PRINS BERNHARD SCHREEF VOORREDE. Dezer dagen zal een boek verschij nen, bestemd voor het grote publiek in Amerika, dat in tekst en illustra ties een beeld geeft van Nederland en zfn historische en hedendaagse betrekkingen met Amerika. Ton Koot schreef de tekst, eenen twintig Nederlandse fotografen brachten de 218 kleuren- en zwart- witfoto's bijeen. Prins Bernhard schreef de voorre de. Daarin wijst Z.K.H. erop. dat „de auteur vele boeiende aspecten van Nederland, in het bijzonder ten aan zien van de steden, het landschap, het volk en de cultuur onder woorden en in beeld heeft gebracht, er naar strevend, de charme van Nederland op de voorgrond te stellen". Er ver schijnt ook een Nederlandse versie van het werk, Gravin Pia Bellentani tot 10 jaar veroordeeld. In aansluiting op het artikel, dat wij wijdden aan het „drama aan het Comomeer", weet „Le Monde" thans te melden, dat Maria Pia Carosselli Bellentani, de Italiaanse gravin, die in 1948 tijdens een feest in haar vil la aan het Comomeer, haar minnaar Carlo Sacchi vermoordde, thans is veroordeeld tot 10 jaar gevangenis straf en tot drie jaar verblijf in een psychiatrische inrichting. De gravin heeft haar daad bekend, doch het hof heeft rekening gehouden met het feit, dat zij op het ogenblik van de moord geestelijk niet geheel normaal was. De daad wordt toegeschreven aan jaloezie. Gravin Bellentani was op de dag van de moord niet alleen ontdaan over het feit, dat Carlo zich van haar wilde ontdoen, omdat hjj een andere vrouw boven haar prefe reerde, maar omdat haar die dag bo vendien gebleken was, dat Carlo, te gelijk met haér. vijf andere minna ressen had afgeschreven, van wier bestaan de gravin niet op de hoogte was geweest V.A.R.A.-secretaris kreeg geldboete van 150. De Amsterdamse rechtbank heeft Dinsdag beslist, dat de wijze, waarop de secretaris-penningmeester van de VARA, de heer J. W. L., in de VARA- gids van November 1950 critiek had geleverd op de brochure „de dictator van de radio-omroep" uitgegeven door de Vereniging Comité Radioluister aars, geen zakelijke bestrijding is ge weest. Z8 legde de heer L. wegens eenvoudige belediging ten aanzien van ir. A. Dubois en wegens smaad schrift ten aanzien van mr. A. A. M. Enserinck, een geldboete op van 150, subs, één maand gevangenis straf. Mijnenvegers kosten 5 millioen per stuk De minister van financien heeft aan de voorzitter der Tweede Kamer aan geboden een nota inzake de met de regering van de Ver. Staten van Amerika bereikte overeenstemming inzake de besteding van 856,3 mil lioen gulden ten laste van het saldo der speciale rekening ten name van de Nederlandse regering bij de Ne derlandse Bank, waarop de tegen- waardegelden worden gestort. De gelden worden als vo:gt besteed Schuldaflossing bij de Nederlandse Bank f 750.000000: de bouw van 1 mijnenvegers 76.300.000; producti- viteitsbevordering in Nederland 30.000.000. Het wereldgebeuren In de Duitse beschouwingen over de perspectieven van een eventueel overleg met de Sovjet-Unie neemt het probleem van de Oostelijke Duit se grens een belangrijke plaats in. De Oder-Neisse-grens, die in 1945 in Potsdam voorlopig werd getrokken, vormt een der moeilijkste kwesties, die bij zulk een overleg aan de orde gesteld zouden moeten worden. Met uitzondering van de communieten, zijn politici van alle richtingen in de bondsrepubliek het er over eens, dat „Potsdam" zeker in dit opzicht zal moeten worden gecorrigeerd. Er is echter een merkwaardig verschil in de wijze, waarop de Duitse ambities in deze thans worden voorgedragen. Dr. Adenauer heeft het Duitse ver langen naar een herwinning der ver loren gebieden op nogal drastische wijze gesteld. Polen neeft volgens hem zo zeer gezondigd tegen de ver plichtingen, die het tegenover de on dertekenaren van „Potsdam" op zich heeft genomen, dat het het recht zou hebben verspeeld te worden schade loos gesteld voor de provincies, die het zelf aan de Sowjet-Unie heeft moeten afstaan. Zijn liberale coalitiegenoten en de socialistische oppositie hebben de re visie-eisen deze keer minder scherpe vorm gegeven dan vaak in het verfe- den. Dit is mede één van de redenen, waarom bij een groot deel van de Duitse publieke opinie de overtuiging heeft post gevat, dat de kanselier vooralsnog geen beraad met de Sow jet-Unie wenselijk acht. Deze over tuiging wordt voorts gevoed door het feit, dat dé kanselier in zrin party- kring een verdere doelstelling dan Duitse hereniging heeft uitgestippeld, namelijk „een nieuwe orde in Oost- Europa". oewel de revisie-eisen in het ver leden steeds zonder enige terug houding zijn gesteld, begrijpt men in Duitsland natuurlijk zeer wel, dat een volledig herstel niet met vreedzame middelen te bereiken is. De hardnekkigheid, waarmee de Sowjet-Unie de erkenning der nieuwe grens door het communistische Oost- Duitse bewind heeft nagestreefd, geeft weinig reden om te verwach ten, dat de Russen in dit opzicht een verregaande correctie zouden kunnen aanvaarden. In deze overtuiging is jaren geleden reeds door de minister president van Noordrijn-Westfalen, dr. Karl Arnold* naar een tussen-op- lossing gezocht. De Oost-Duitsers, die zich in het Westen nog altijd vreemd voelen, zouden de gelegenheid moeten krijgen naar hun stamland terug te keren en vreedzaam moeten gaan samenwonen met de nieuwe Po len. Op dit thema is nooit verder ge borduurd. Eerder zh'n de Duitse ad- spiraties in de laatste twee jaren ge groeid van hoop op betrekkelijk ge ringe correcties tot de verwachting, dat een nieuwe machtsverhouding m Europa een volledig herstel van de oude grenzen zou kunnen brengen. De Duitse stelling is steeds ge weest, dat de afscheiding van de Oostelijke provincies tot een di recte verarming van geheel Europa heeft geleid. Zn hadden onder Duits beheer een landbouwareaal van ruim zeven millioen hectaren, het vierde deel van het voormalige Duitse Rijk. Daar werd een overschot van 414 millioen ton levensmiddelen (graan, aardappelen en suiker) per jaar ge produceerd. Niet alleen moet de rest van Duitsland dit overschot missen, maar het moet nu bovendien de negen millioen vluchtelingen onderhouden. De voedselproductie der Oostelijke gebieden werd toereikend geacht voor vijftien millioen mensen. De nieuw gevestigde Poolse boeren heb ben, naar men in Duitsland meent, zulk een productie nog niet bij bena dering kunnen bereiken. Polen heeft veeleer zijn volle aandacht gewijd aan een industrialisering van wat het noemt „de herwonnen gebieden", vol gens de West-Duitse regering met de uitdrukkelijke bedoeling om nier een economisch zwaartepunt van het nieuwe Polen te vestigen en daardoor een eventuele vredesconferentie, die uiteindelijk over de Potsdamlijn zal moeten beslissen, een volledig „gepo- loniseerd" gebied aan te bieden, dat moeilnk weer uit zijn nieuwe verband zou kunnen worden gesneden. Het zwaartepunt dezer Poolse industria lisering ligt in het Silezische kolenge- bied. De Duitsers produceerden hier vroeger 32 millioen ton kolen per jaar. De Polen openen nu bij Katto- witz tien nieuwe mijnen en zij willen hun jaarproductie in 1955 opvoeren tot 100 millioen ton. Breslau wordt gemaakt tot een centrum der elec- trotechnische industrie. In Danzig en Stettin worden de scheepswerven en haveninrichtingen sterk uitgebreid, in Posen de machinefabrieken Maar ook uit de vroeger meer landelijke streken van Allenstein, Koeslin, Bromberg en Grünberg worden grote industrialisatie werken gemeld. Van de 441 nieuwe industrieën, die het vroegere Duitse gebieden, waar vol gens het plan ook 320.000 nieuwe woningen zullen worden gebouwd. Deze grote Poolse bedrijvigheid wordt in Bonn met veel zorg gevolgd. Zij wordt geplaatst in het kader van de industriële ontwikkeling van het Oostelijke blok en men begrijpt, dat de Sowjet-Unie niet van plan 'kan zijn deze ontwikkeling straks ten dele op te offeren. EEN BOEK OVER: Suggestief bordtekenen Dat tekenen niet gemakkelijk is, weet iedereen, die het wel eens ge probeerd heelt. Maar dat het tekenen op een schoolbord een zeer speciale techniek vereist, weten vermoedelijk alleen de leerkrachten van allerlei ty pen scholen. J. van Ingen schreef over het onderwerp Suggestief Bordtekenen een boekje, dat door J. B. Wolters (Groningen-Djakarta) fraai werd uit gegeven. Het bevat vele voorbeelden, die zó suggestief zijn, dat de leek, die het boekje in handen krijgt, het jam mer vindt, dat hij geen schoolbord heeft. De literatuurlijst vermeldt niet minder dan 20 andere boeken over Bordtekenen. Nooit geweten, dat die bestonden! Voor onderwijzers en leraren in ieder geval een belangwekkende uitgave.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1952 | | pagina 5