KAPPIE maakt 'n zorgelijke reis
Twee bijzondere belevenissen
bij een oesterput
KLANKEN
uit de AETHER
In de greep van
de Woestijn
4
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 28 FEBRUARI 1052
onder zeeland's hoge hemel
Schipper bracht kostelijke schatten mee
Het levende kamschelpje, zo onverwacht uit de Ooster-Schelde op
gevist, ligt nog altijd op Zwerfmans te wachten. Eigenlijk had het in
goede welstand de lange reis naar het Aquarium ln Artls moeten ma
ken, maar het was niet mogelijk gebleken de nodige voorzorgen voor
een goede overkomst te treffen. Zou het thans nog leven?
In een snipperuurtje wipt Zwerfmans naar het vermaarde oester-
dorp, sinds kort in hot brandpunt van de belangstelling, nu de feuille
ton-roman „Goud uit het water" zulk een prachtige tekening geeft van
het leven der „pannenboeren".
Het is een milde Februari-mid-
dag, oen stevig Westenwindje in de
rug rolt ZwerfmanB door de nog
winterslcge landschappen, over de
brede dijkweg Yerseke binnen, 't Is
er ongewoon rustig, maar Zwerf
mans weet: dit is slechts schijn.
Want al ziet men maar een enkele
hooggelaarsde werker in de oester
putten bezig; er wordt daar overal
hard gewerkt. Men behoeft maar de
zware schuifdeuren van do loodsen
op zij te duwen om een indruk te
krijgen van de zwijgzame drukte
die hier heerst. Lange tafels met
gunstig bovenlicht, een rij man
nen, met soms een enkele vrouw er
bij, daarvoor: hopen oesters op de
tafels en graaiende handen, klop
pende messen daaroverheen; vóór
de tafels nog de manden, waarin
de schoongemaakte oesters worden
geworpen en de vuilnismand mot
allerlei dood of levemj onkruid van
de oesterbanken.
DE PANNENSTEKER.
Een informatie naar de gezochte
persoon en men weet al gauw, waar
men hem moet zoeken. Ditmaal bij
de Kijk-ult, heel aan de andere zij
de van het dorp. En daar is hij
dan, ook achter zo'n tafel, be2ig met
de kleine oestertjes, de oogst van
het vórige jaar van de pannen te
steken. Natuurlijk wil Zwerfmans
weten of de pannen „goed bin".
Nou, dat „bin ze", ze worden ge
toond. IJrachtpannen, vol met aller
lei levend gedierte en plantjes van
de 20e, maar overal zit zo'n glan
zend geelbruin vlekje, soms al met
de donker violet getekende ribben
van een eerste poging tot gezonde
grooi. Zeker, de pannen zijn goed,
maar het aardige schelpdiertje
blijkt te zijn overleden. Als bewijs
stuk is de schelp echter keurig be
waard; het moet alleen even wor
den opgehaald.
Dan komt ook de mislukte tocht
ter sprake, de tocht ondernomen om
de wulken te zien leggen. Ja, de tijd
is voorbij, maar er was een schip
per, die bij Bruinisse ging vissen en
die bracht een macht van die spon
zen mee!Hij gooide ze allemaal
op zijn werfje en of Zwerfmans
daar soms belangstelling voor heeft.
Wel, wat dat betreft; Zwerfmans
slaat niets af dan vliegen en omdat
die er nu niet zijn, valt er niets of
te slaan. Zo kraken de schoenen al
spoedig over de laag slippers, wul
ken, mossel- en oesterschelpen, die
het werfje enkele centimeters heb
ben verhoogd. Een rommeltje
of?
OoUr
om van te kwelen, zoals men dat
buiton Zeeland graag uitdrukt.
DEMONSTRATIE
MATERIAAL.
Tlontallon legsels van de wulk,
'Inlijk
iet strand ligL
een inspectie brengt aardige verras-
ogenschijnlijk niet interessanter
dan ze op het strand liggen, maar
slngen. Op 't strand, niets dan los
geslagen goed, maar hier.... Alle
legsels zijn nog gehecht aan hun on
derlaag en de wulken zijn niet kies
keurig geweest. Er zijn oesterschel
pen, die zo'n pluk eieren dragen,
maar ook 6lippers, gapers, kleine
tapijtschelpen, lege wulkschelpen
Prachtig demonstratie-materiaal
ligt hier opgehoopt en als men
schelp na schelp omkeert, kan men
ook aan de onderzijde nog eierkap-
sels vinden. De hele geschiedenis
van het leggen der eieren ls hier als
't ware op de schelpen gefixeerd.
De enkele beursjes nog los van
elkaar, kleine groepjes, met slechts
een enkele vasthechting aan andere
beursjes, tot de grote groepen toe,
die de gehele schelpen overdekken.
En daartussenVeel zwarte
roggeneieren, ook heel gewone din
gen, waarnaar men anders niet
meer omkijkt. Maar hier? Dit zijn
geen aangespoelde eieren, ze zijn
opgevist en hier is misschien
Zwerfmans' kans om de jonge rog
gen te zien. die in die zwarte kap
sels hun eerste ontwikkeling door
maken. Strandvondsten voelen soms
bedrieglijk zwaar en vol, maar als
men ze opent blijken het lege hul
zen, volgelopen met zand.
De zaagbekken in de buitenput
kijken zo nu en dan eens schichtig
om, ze vertrouwen die mannen niet,
die zo dichtbij over dat werfje
rondlopen. Maar dan trekken de
steürkrabjes hun aandacht weer en
duiken ze er naar, schijnbaar weer
volkomen op hun gemak.
JONGE ROGGETJES.
Er zijn veel lege roggeneieren,
maar al gauw heeft Zwerfmans er
een, die verdacht „vol" aanvoelt.
En nog al een. Ter plaatse wordt
er een geopend en jawel.... daar
komt een gele massa te voorschijn.
Geel.Zeker! Een jong roggetje
is wel niet geel, maar vele jonge
vissen dragen, zelfs tot na hun ge
boorte aan de buikzijde een vlies,
gevuld met dooier, mee. De dooier-
zak, aan het lichaam gehecht, het
voedsel, waar het jonge visje de
eerste tijd op moet teren.
Dat zijn twee buitenkansjes op
éénmaal. De zo-op-het-gevoel volle
roggeneieren gaan bij de wulken
kapsels in de tas om thuis welkom
studiemateriaal te leveren.
Thuis blijken de visjes, hoewel
dood, nog in goede staat te verke
ren. Het minder aangename luchtje,
dat steeds de dood vergezelt, wordt
afgedekt met een laagje water en
zo met het schoteltje vlak voor zich
is Zwerfmans in staat ook anderen
van zijn buitenkansje te laten ge
nieten, door snel de tekenstift over
het papier te laten glijden. Het zijn
werkelijk al roggetjes in het klein,
alle vinnen plooien zich ln het wa
ter uit, zelfs de kleine vinnetjes
achter op de staart zorgen er voor
niet aan de aandacht te ontsnappen.
Beneden de plaats, waar de dooier-
zak aan de buikzijde ls vastgehecht
zit nog een grote, ronde vlek, waar
de opgenomen doolermassa door
heen schijnt. De doorntjes, die met
de algemene vorm, de diertjes als
gewone of stekclroggen doen ken
nen, zijn reeds in aanleg zichtbaar
en ook do kieuwspleten ln getal van
vijf liggen ln aanleg op de juiste
plaats.
In gedachten ziet Zwerfmans ze
al groeien om straks als grote vis
sen de tafels der lekkerbekken te
sieren. Deze zullen het echter niet
meer zover brengen. Misschien was
het toch mogelijk geweest, als de
visser ze niet op de wal, maar in
de oesterput had geworpen. Dot had
hij ook mot de wulkeneieren kun
nen doen. want de wulkenstand, die
bij Bruinisse nog goed schijnt te zijn
(daar kwam de oogst immers van
daan) is in Yerseke sterk terugge
lopen, sinds deze grote slakken in
het buitenland nogal aftrek vinden.
Zwerfmans is intussen maar heel
dankbaar, dat al die schatten op de
werf zijn gedeponeerd. Die paar
stappen zijwaarts naar het werfje,
dat ene uurtje in de natuur, ze heb
ben hem meer geleerd dan een boek
met schone beschrijvingen en kos
telijke platen. Want zelf zien is in
zulke gevallen toch maar het-je-
dat! Daar zijn alle natuurliefheb
bers het roerend over eens!
BAREND ZWERFMANS.
ZON ËN MAAN
29 Februari
Zon; Op 7.28 Onder 18.:
Maan; Op 8.31 Onder
VIll.JDAG.
HILVERSUM 1, 402 m. 7.00 VARA. 10.00
VPRO. 10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16.00
VARA. 19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.40
VPRO 23.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.18 Grom. mu-
ziek. 8.00 Niéuws- en weerberichten. 8.18
Gram. muziek. 8.50 Voor de hulsvrouw.
9.r Grnm. muziek. (0.30—9.35 Water
standen.) VPRO: 10.00 „Thuis", causerie.
10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 School
radio. 10.30 Orgel en zang 11.13 Voordr
11.35 Cello en piano. AVRO: 12.00 Dans
muziek. 12.30 Land- en tuJnbouwmedede
llngcn. 12.33 Sport en prognose 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen of gram. mu
ziek. 13,20 Orkestconcert. 13.30 Gram.
muziek. 14.00 Voor de hulsvrouw. 14.20
Derde acte „Idomeheo", opera. (gr. pl
(Om 15.05 Voordracht). VARA: 18.00
Lichte muziek. 16.30 Voor de Jeugd. 17.00
Kamerkoor. 17.20 Muzikale causerie 18.00
Nieuws. 18.15 Felicitaties. 18 45 „Denk
om de bocht". 19.00 Kinderkoor. 19 18
Prljzenpraatje. VPRO: 19.30 Berichten.
1940 „Wat dunkt U van de Christus?"
causerie. 20,00 Nieuws. 20 05 Boekbespre
king. 20.10 Gram. muziek. 20.30 „Bene
lux". causerie. 20,40 „Leven op de Aar
de". causerie. VARA: 21.00 Aetherforum.
21.30 Gram. muziek. 2145 Buitenlands
weekoverzicht. 22.00 Cabaret. VPRO'
22.40 „Vandaag", causerie. 22.45 Avond
wijding. VARA: 23,00 Nieuws. 23.15 „ln
huwelijk en gezin", sauserie. 23.3024.00
Promenade-orkest.
HILVERSUM II. 298 m. 7.0(^—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgym
nastiek. 7.30 Oram, muziek. 7.45 Morgen
gebed en liturgische kalender. 8.00
Nieuws- en weerberichten. 8.15 Gram
muziek. 8.45 Idem. 9.00 Voor de huis
vrouw. 9.30 Schoolradio. 10.05 Gram.
muziek. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Dub-
belkwartet. 12.00 Angelus. .12,03 Gram.
muziek. 12.30 Land- en tuinbouwmede.
delingen. 12.33 Salonorkest en solist
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en kath
nieuws. 13.20 Actualiteiten. 13.25 Koper
kwartet. 13.45 Voor de huisvrouw. 14.00
Schoolradio. 14.20 Maastrichts stedelijk
orkest. 15.00 Gi*am. muziek. 15.35 Viool en
altviool. 16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor
de jeugd. 17.15 Kinderkoor 17.40 Gram.
muziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Gram. mu
ziek. 18.40 „De uitkijkpost", causerie
18.50 Lichte muziek. 19.05 „Het werk van
de dienst R A O.", causerie. 19,15 Rege
ringsuitzending: „Verklaring en toelich
ting". 19.35 Zang en orgel. 19.52 Actuali
teiten. 20.00 Nieuws- en weerberichten
20.08 De gewone man zegt er 't zijne van
20.18 Symphonette orkest en solisten
(Offl 20 40 Voordracht). 21 15 Metropols
orkest en Soliste, 21.50 „Om de toekomst
van Nederland", klankbeeld. 22.10 Amu
sementsmuziek. 22 45 „Ik geloof ln ene
heilige, katholieke kerk", causerie. 23.00
Nieuws. 23.15 Lichte muziek. 23.35—24 00
Amusementsmuziek.
TELEVISIE-PROGRAMMA N.C.R.V.
20.15—21.45. 1. Dertigduizend. 2. Wed
strijd ln kijken en peinzen. Pauze. 3. Wo
ningbouw en Woningproblemen. 4. Dag
sluiting.
De surseance van betaling van de
stichting „Vijf eeuwen Kalverstraat"
Damstadt is Dinsdag verlengd tot 4
Juni a.s.
FEUILLETON
DOOR t
M. VERNON
65
Gedurende een enkel ogenblik heer
ste er een gespannen stilte, toen ver
volgde Yhuia met een van ontroering
verstikte stem: „Ik weet dat ik veei
van je vraag; lk Woet heel goed dat
je vrienden het niet oens zullen zijn
met je keus en dat iedereen behalve
je echte vrienden critlck zullen heb
ben en er over zullen kletsen; maar
zelfs al zou de maatschappij je uit
stoten, dan zou Ut dat goed kunnen
maken, dat zweer ik je; er ls niets
ter wereld dat je me niet zou kunnen
vragen, dat ik niet voor je zou willen
'oêh. Ik
zou
mlln leven wijden aan
jou geluk, mijn liefste- geen man zal
een vrouw hebben die hem meer aan
bidt".
Een ogenblik keek Gary haar met
open mond stomverbaasd aan, maar
toen de volle betekenis van haar
woorden tot hem doordrong, wierp
hfj zijn hoofd achterover en lachte
wreed en spottend. Een blos steeg
op naar haar wangen en zakto even
snel weer af, zodat zo doodsbleek
werd. Haar vuisten waren nu gebalu
en haar ogen stonden wild en opge
jaagd.
„Die is goed! Wat een eer!" Hij
keerde zich om en keek haar aan
met ogen die nog slechts spleetjes
waren. „Dus daar stuurde je op aan
hè? Je kunt verrekken! Waar zie je
me voor aan? Je denkt toch niet dat
lk me zal verlagen tot een huwelijk
met zo'n verdomde kleurling!"
„Oh!"
Het was een kreet zo hartverscheu
rend als van een gewond dier, maar
meedogenloos ging hij verder:
„O neo, mijn beste Yhula! Neen,
dank je wel! Je bent heel aardig als
tijdverdrijf voor een klein poosje,
maar het gaat me beslist te ver een
verbintenis aan te gaan met een..."
„Jou stuk vuil!"
Yhula gilde toen Cromer wankelde
en achterover viel. doordat een staal
harde vuist, hem recht op zijn kaak
had geraakt. Hfj was dadelijk weer
overeind, bracht zijn hand naar zijn
gekneusde gezicht en staarde naar de
grote krachtige gestalte van de sheik,
aie, verschrikkelijk in zijn woede, bo
ven hem dreigde.
Yhula aarzelde, en keek toet angs
tige ogen van hem naar haar gelief
de; maar de jarenlange training
kreeg de overhand en gewend als ze
was de bevelen van haar broer zonder
commentaar te gehoorzamen, draaide
zc zich om en vlood snikkend heen.
Cromer stond daar in oen menge
ling van uitdaging en vrees, gemelijk
en zwijgend; en even zwijgend ging
de sheik tegenover hem staan met
een gezicht waarop zijn haat duidelijk
te lezen stond en een mond die een
dunne strakke lijn vormde.
„De Engelse gentleman!" Eindelijk
verbrak hij dlo verschrikkelijke stilte
en de verachting siste in zijn woor
den. Zijn lip krulde minachtend, en
hij nam de ander met vernietigende
blik van het hoofd tot de voeten op.
Toen verhief hü zijn stem tot een be
vel: „Yuleb! Nagill!"
Als waren ze geesten die op zijn
wens tot mens werden, zo plotseling
stonden twee reusachtige Nübiers
naast hem. De sheik gaf snelle beve
len, en ln een ogenblik waren ze bij
Cromer en pakten zijn armen als in
een schroef.
Ben Hasrif liet de zweep die hij bij
zich droeg even door zijn sterke ner
veuze vingers glijden en deed doelbe
wust enige schreden naar voren.
Cromer bevochtigde zijn lippen en
sprak hakkelend.
„Luister nou eens, ben Hasrif, ik
heb haar geen ltwaad gedaan. Ik
zweer..."
„Zwijg, hond!" De zweep gierde
door de lucht en er weerklonk een
schrille spookachtige kreet van angst
en pijn. De ogen van do eunuchen
rolden in hun kassen en lieten het wit
zien.
Opnieuw ging die afschuwelijke
zweep omhoog en draaide opnieuw,
begeleid door een hese wilde kreet.
Het zweet stond in dikke droppels op
Cromers voorhoofd, zijn hemd hing al
in flarden en zijn ogen puilden in ra
deloze angst en pijn uit hun kassen.
Toch ging opnieuw de zware zweep
omhoog en sneed meedogenloos in het
rillende vlees on voor de derde keer
verscheurde een angstschreeuw de
lucht.
„Gal-y! O, Gary!"
Amid ben Hasrif draaide zich om
bij die smartelijke kreet en zijn arm
bleef halverwege steken. Er gleed een
pijnlijke trek over zijn mager gezicht
toen hij het meisje met lijkbleek ge
zichtje en wydopengesperde ogen
naar dc dramatische scène zag staan
kijken. Toen kreunde Mara even en
Voordat htf toe kon snellen om haal'
op te vangen, zakte ze als een klein
nietig hoopje, met armen die ze nog
naar haar geliefde trachtte Uit te
strekken, in elkaar.
(Wordt vervolgd)
29 Februari
Vlissingen
Temeufcen
Hansweert
Zierikzee
Wemeldinge
HOOG WA'KR
U.+NAP U.+NAP
4.23 2.10 16.51
4.55 2.27 17.21
5.34 2.32 18.04
5.59 1.40 18.26
6.18 1.65 18.39
2.06
2.23
2.30
1.47
1.72
U—NAP
10.53 2.31
11.31 2.51
12.12 2.66
11.29 1.83
11.56 2.13
i.AAü WA I KH
-NAP
22.56 1.93
23.33 2.13
12. Kappie had geld voor
kolen en eten gekregen
en Tim Teller had hem
gezegd, dat hij naar de
havenplaats „Palmstón"
moest varen. De maat en
de meester hadden in
tussen besloten toch
maar mee te varen, want
alles was beter dan zon
der geld in een vreemd
land te zijn. Maar zin
hadden ze geen van bei
den en ze deden hun
werk met lange gezich
ten.
Zo voer de „Kraak"
dan de volgende morgen
in de richting van het
vrachtschip om dat op
te gaan halen.
Tim Teller zat op dat moment ten kantore
van de heer Smith, die in verzekeringen han
delde.
„Ik wil een prachtig zeewaardig vrachtschip
verzekeren, dat naar Zuid-Afrika gesleept
wordt om daar verkocht te worden!" zei Tim
Teller.
„Dan bent u hier op het goede adres!" zei de
heer Smith. „Is het een nieuw schip?"
„Pas gebouwd!" loog Tim Teller. „Het is een
juweel van een schip en daarom wil ik het ver
zekeren. Wanneer er tijdens de reis een onge
luk mee gebeurt, dan krijg ik tenminst het
geld er voor terug. Maar ik ben er zeker van,
dat er niets mee zal gebeuren, natuurlijk!
Kijk, u kunt het schip van hier uit zien, zie
ik! Daar!" Tim Teller wees met zijn hand en
hij kon net zo goed het verroeste afgetakelde
schip bedoelen, als het splinternieuwe, dat er
vlak achter lag.
Voor de verkoop van fijne Vleeswaren en Vlees-
conserven in Zeeland zoeken wij
ingevoerd vertegenwoordiger
Sollicitanten moeten met de Vleeswarenbranche
op de hoogte zijn.
Uitvoerige sollicitaties onder no. 222, Bureau
P.Z.C., Middelburg.
1907—1952
Op Zaterdag 1 Maart
Ij. a.s. hopen onze gelief- jj|
de Oudera, Behuwd- en
Grootouders jjj
A. BOSTELAAR
en
L. BOSTELAAR— 5
LORIEK.
ij| hun 45-jarig*) echtver- |j|
eniging te herdenken.
|j| Hun dankbare Kin- |j|
deren. Behuwd- en
Jjj Kleinkinderen.
h Middelburg, Febr. 1952
Nw. Vliss. weg 118. jj|
Zo de Heer wil en zij
T leeft, hoopt onze ge-
5 liefde Moeder, Behuwd-
Groot- en Overgroot-
moeder, Wed.
G. MINNAARD—
DE BACK,
op Zondag 2 Maart *i
haar 85ste geboortedag
te herdenken.
Haar dankbare Km-
deren, Behuwd- Klein-
en Achterkleinkinderen.
U; Sinoutskerke,
Februari 1952.
|j| Zaterdag 1 Maart a s. |j|
nopen onze geliefde
Ouders, Behuwd- en
Grootouders
WILLEBOORD
WESTERBEKE
PIETERNELLA
BRASSER
hun 45-jange echtver-
jij enig'ng te herdenken, jjj
Hun dankbare Kin-
deren, Behuwd- en*
|j! Kleinkinderen.
Westkapellc
28 Febr. i952.
Zuidstraat 91.
Mede namens wederzijdse
Ouders zeggen wfl hartelijk
dank vooi de vele blijken
van belangstelling vóór en
bij ons huwelijk ontvangen.
G. KOOLE
K. KOOLE- -JOOSSE.
Souburg 26 Februari 1952.
Abeelse weg 44.
Voor de vele blijken van
belangstelling, ontvangen
b\J onze 60-jarige echtver
eniging, zeggen wij alle fa
milieleden, kennissen, buurt
vereniging en kerkeraad,
hartelijk dank.
P. VAN DAMME.
J. VAN DAMME- OELE.
Kinderen, Kleinkindei en
en Achterkleinkinderen.
Baarland Febr. 1952.
Goes
Temeuzen
Zierikzee
Austin
Sub-dealers te-
Breskens
Xloosterzande
Garage „De Koepoort"
Garage Motor Service Cappendijk
Remijn Van der Zande
Firma J. P. Hooftman
Gebr. Cappendijk
AUSTIN: U kunt er van op aan)