Buitenlandse fondsen voor acties van de C.P.N. Noors-Nederlandse kernreactor in gebruik gesteld BROMFIETS ZAL OP HET RIJWIELPAD BLIJVEN ZONDER ENGELAND GEEN EUROPEES LEGER? DONDERDAG 29 NOVEMBER 1951 PROVINCIALE ZEEUWSE COUR AN 1 Belangrijke mededeling van Teulings Russen proberen de macht over bepaalde handelsrelaties te krijgen (Van onze parlementaire redacteur). De minister van Binnenlandse Zaken, mr. Teulings, heeft Woensdagmid dag in de Tweede Kamer naar aanleiding van de besprekingen over de Bin nenlandse Veiligheidsdienst bjj de behandeling van de begroting van Bin. nenlandse Zaken, een zeer belangrijke verklaring afgelegd over buitenland se splonnage-activiteiten. Een buitenlandse diplomatieke ambtenaar heeft een verklaring afgegeven, aldus de bewindsman, waarom hy niet langer zijn functie kon blyven vervullen. Deze verklaring is als volgt samen te vatten: Van de nationale vryheid van myn volk hoewel de minister dit niet met zoveel woorden uitsprak, had hy een Tsjechische diplomatieke ambtenaar en Tsjecho Slowakye op het oog waarvoor altijd zo hard gestreden is, is niets meer over. Er zijn bewezen, dat van communistische zijde is inge gaan op aanbiedingen om via handelsrelaties fondsen over te brengen ter financiering van acties ten behoeve van de C.P.N. Van bepaalde buitenlandse zijde is men zeer geïnteresseerd in handels vertegenwoordigers die dikwijls 't bui tenland bezoeken. De diplomatieke ambtenaar wenste het Nederlandse volk te waarschuwen, dat van Rus sische kant geen middel zal worden geschuwd om de macht over bepaal de handelsrelaties te krijgen. De ambtenaar was niet bereid mede te werken aan een economische confe rentie in Moskou, die alleen maar dient ter bevordering van de Russi sche militaire inspanning. Het was hem voorts bekend, dat pressie wordt uitgeoefend op Nederlandse zaken lieden teneinde hem over te halen de conferentie bij te wonen. BURGERLIJKE VERDEDIGING Minister Teulings deelde mee, dat maatregelen in voorbereiding zyn ter beveiliging van vitale bedrijven, wa terstaatswerken, havenoutillages en dergelyke. De bewindsman hoopte, dat de organisatie der burgerlijke verdediging eind 1952 gereed zal zijn. De voorlichting van de bevolking wordt binnenkort ter hand genomen. Eveneens zal binnenkort de inschrij ving van vrijwilligers opengesteld worden. Als er zich niet genoeg aan melden, dan zou de minister, naar hij verklaarde, tot dienstverplichting moeten overgaan. Hy hoopte zelfs de Licht in de Larense moordzaak In de duistere Larense moordzaak zal misschien in de naaste toekomst enig licht geworpen worden. De Rijksrecherche, die het onderzoek naar de dubbele moord, welke op 11 Juli 1942 in de Larense villa van me vrouw Sch. op de gebroeders Horn is gepleegd, in handen heeft, is name lijk tot de ontdekking gekomen, dat mevr. Sch. na de oor og in connec ts, gekomen met een chauffeur, een zekere v. d. P., die zich bezighield met de handel in verdovende midde len. Hij bevindt zich nu in een Duitse gevangenis, waaruit hij pas voorjaar 1952 bevrijd zal worden. De Naarden- se dierenarts T. B. en de oud-briga dier F. uit Laren ,zijn nog steeds in arrest. Frans marine-commando voor Westelijk Middellandse Zee gebied. Het hoofdkwartier van de gealli eerde mogendheden in Europa (S.H. A.P.E.) heeft Woensdag het volgende communiqué uitgegeven: By de discussie over het gealli eerde commando in het Middellandse- Zeegebied als geheel, welke in Pa rijs nog voortgang vindt, is over eenstemming bereikt over de instel ling van een marine-commandoge- bied in het Westelijk deel van het Middellandse-Zeegebied onder een Franse admiraal (Antoine Sala),als onderdeel van het marine-comman do van generaal Eisenhowers Zui delijke flank. Een tweede commando voor een fgebied, dat de zeetoegangen tot Ita- ië omvat, onder een Italiaanse ad miraal wordt nog overwogen. Voorbesprekingen voor R.T.C worden in Suriname voortgezet. Vandaag vertrekken de heren mr. J. R. H. van Schaik prof. dr. W. A. L. van der Grinten, mr. W. K. van Helsingen (gemachtigden van de Ne derlandse regering), mr. dr. M. F. da Costa Gomez (voorzitter van de regeringsraad der Antillen), dr. Ch. W. de Latry Ellis (onder-voorzitter van de Raad van Advies) en mr. dr. R. H. Pos (vertegenwoordiger van Suriname in Nederland) naar Suri name. Zij zullen daar de voorbe sprekingen voor de Ronde Tafel conferentie tussen Nederland, de Antillen en Suriname voortzetten. daartoe strekkende wetsontwerpen nog voor het Kerstreces aan de Ka mer te kunnen overleggen. NOGMAALS DE FRIESE KWESTIE Bij de replieken tijdens de behande ling van de begroting van Binnen landse Zaken kwamen in de Tweede Kamer enkele sprekers nog terug op wat men langzamerhand zou kunnen gaan noemen de Friese kwestie" Minister Teulings zegde gaarne toe, de Kamer volledig over het ge beulde in Leeuwarden en de achter grond daarvan in te lichten, zodra hem de resultaten van het nadere onderzoek bekend zijn. Tot dusver had hjj slechts summiere informaties ontvangen. Hij wilde volkomen open kaart spelen en was bereid om, als er fouten gemaakt zijn dit te erken nen en er aan mede te werken, dat in de toekomst fouten vermeden wor den. Koning George gaat volgend voorjaar een zeereis maken. Buckingham Palace heeft een communiqué uitgegeven van de vol gende inhoud: ,,Naar men hoopt zal de Koning ln staat zijn in het vroege voorjaar een zeereis te maken van enkele weken. De Koning en de Ko ningin zullen deze toch maken op Z. Ms. Vanguard". Reuter tekent hierbij aan, dat de „Vanguard" het grootste slagschip van Engeland is. Inlichtingen over het doel der reis konden niet verkre gen worden. Wolkbreuk boven Argentinië. Tandil, 290 km. ten Zuiden van Buenos Aires, is door een hevige wol breuk geteisterd; in een half uur tyd viel 200 milimeter regen. Volgens de laagste gegevens zyn tenminste acht personen verdronken. Ongeveer 30 personen worden vermist. Het water stroomde van de omlig gende heuvels naar Tandil, dat 32.000 inwoners heeft. Op sommige plaatsen in de stad stond het water drie meter hoog. Na de regenbui viel hagel. Sommige buurten waren spoe dig bedekt met een laag hagel van vijf centimeter en hier en daar stort ten daken in onder het gewicht van het ijs. Geen verhoging van Amerikaanse hulp voor Europese defensie. Volgens dê ,New York Times" heeft de Amerikaanse minister van Financiën, John Snyder, de Europese ministers van Financiën en Defensie, die de vergadering van de NATO te Rome bijwoonden, verwittigd, dat Europa in 1952 geen verhoging van de Amerikaanse hulp voor zijn defen sieprogramma kan verwachten. TWEEDE KAMER. Motie over Nederlandse Rijnvaart. Minister Wemmers heeft Woensdagavond tijdens de behandeling der be groting van Verkeer en Waterstaat in de Tweede Kanier uitvoerig het pro bleem van de bromfiets geschetst. Een uitgebreid onderzoek heeft aange toond, aldus de minister, dat men niet moet overgaan tot een splitsing tus sen snelle en minder snelle bromfietsen. Alle typen bromfiets beneden 51 c.c. moeten als fiets worden beschouwd eu naar de fietspaden worden ver wezen. Gezocht wordt naar een bepaling, dat de bromfiets zich aan moet passen aan het verkeersbeeld op de rijwielpaden. De minister voelde niets voor een invoering van een gezinstarief bij de Spoorwegen. De positie der N.S, is niet zo, dat door reductie op de rei zigerstarieven verlies geriskeerd zou mogen worden. Wat de kwestie der Rijnvaart be treft zeide de minister, dat de rege ring veel geduld heeft gehad. Hij er kende, dat er op het gebied der sa menwerking in de Rijnvaart op vrij willige basis nog maar weinig be reikt is. De minister stond niet afwijzend tegenover samenwerking van indivi duele kleine autobusondernemers. Niet dan by uiterste noodzaak zullen de kleine ondernemers uit het ver keer worden geweerd. In het geval te Goes mag men geen symptoom zien van hel beleid. Hier spelen loca le elementen een rol en er is nog be roep op de Kroon mogelijk. De sug gestie van samenwerking dwingend op te leggen achtte de minister niet voor uitvoering vatbaar. MOTIES By de replieken diende de heer Schilthuis (Arb.) een motie in wel ke mede is ondertekend door de K.V. P., C.H. en V.V.D. In deze motie wordt de regering verzocht om, nu het wel duidelijk ge worden is dat het bedrijfsleven er niet in geslaagd is de basis te vinden voor een bevredigende vorm en mate van eensgezind optreden in de Ne derlandse Rijnvaart, op zo kort mo gelijke termijn maatregelen te ne- Ook bij het Rijk looncompensatie Het is te verwachten, dat ook voor het overheidspersoneel compensatie worden gegeven voor de loon achterstand over het tijdvak van April 1951 tot nu toe. Vermoedelijk zal door het Rijk een bedrag worden gegeven, dat na aftrek der loonbe lasting uniform is over de gehele linie. Dg vastgestelde bestandslijn in Korea men, die in het algemeen belang van de Nederlandse Rijnvaart nodig zyn. De heer N. van den Heuvel i KVP) diende een motie in mede onderte kend door leden van A. R, en V.V.D. waarin de regering wordt verzocht door wijziging der richtlijnen tege moet te komen aan he* euvel, dat het streven naar vrijwillige samen werking der ondernemers op het per- sonenvervoersgebied niet voldoende resultaat oplevert. f "N Ontvoerd bij wijze van „opvoeding". Dinsdagmiddag kreeg de Haagse politie een telefoontje van een kleine padvinder, die meedeelde, dat een tienjarig kameraadje door twee mannen gegrepen en in een auto ge sleept was. De auto was in de richting van het Haagse Bos verdwenen. Direct rukten alle beschik bare Haagse politiemannen uit om de jongen op te sporen. Maar terwijl Den Haag werd ,,afgesnuffeld", belde de vader van het ontvoerde jongetje op, dat zijn spruit veilig, doch zeer overstuur was thuisgekomen. Het knaapje vertelde, dat hij gegrepen, in de auto gesleurd en zelfs geblinddoekt was. Op ruwe toon was hem gevraagd wat hij in de padvinderij deed. Later werd hem bevolen zijn mond over het gebeurde te houden. Vlak bij hem thuis werd de kleine padvinder afge- Achteraf bleek, dat de 27-ja- rige leider van de padvinders- groep bij wijze van „opvoeding" de ontvoering in elkaar had gezet. De politie beduidde hem echter dat deze methode van opvoeding niet de juiste is. Vreugde over de dood van een bendele-der. De bevolking van Tjipanas (op Java) heeft een „sedekah" (feest maal tyd) aangericht toen bekend werd dat de beruchte bendeleider van de .Bamboe Roentjing", ge naamd Rachman Soedjana, was ge dood in een gevecht met een ser geant van de Siliwangi-divisie, nadat deze laatste in een bioscoop door leden van de bende was bedreigd. ENGELSE RESERVE Verklaring van Sir David Maxwell Fyfe verwekte te Straatsburg ernstige teleurstelling. De verklaringen van de Britse minister van binnenlandse zaken. Sir Da vid Maxwell Fyfe. in de raadgevende vergadering van de Raad van Euro pa Woensdag te Straatsburg afgelegd, hebben niet nagelaten by verschil lende afgevaardigden teleurstelling te wekken. Fyfe heeft, gelijk hijzelf later op een persconferentie verklaarde, weliswaar niet namens Engeland de deur voor het voorgestelde Europese leger definitief dlchtgeworpen, maar hjj kon toch niet geloven, dat een eventuele Engelse deelneming aan de Europese verdedigingsgemeenschap (plan-Pleven) volledig en onvoor waardelijk zou z(jn. Indien er een nieuwe organisatie zou ontstaan als ge volg van de besprekingen in Parijs, zouden de Engelsen overwegen op wel ke wyze zij daarmede het best zouden kunnen samenwerken. Engeland is wel vastbesloten een volledig aandeel te nemen In het werk van de Raad van Europa, maar het verzet zich tegen aansluiting bij de Eu ropese federatie. Ten aanzien van het plan-Schuman voor een West-Europese steenkool- en staalunie verklaarde de Engelse minister, dat zyn land bereid is een permanente delegatie bij de zetel van de Hoge Autoriteit op te richten in dien de zes deelnemende landen het plan zouden ratificeren. De delegatie zou betrekkingen met de Hoge Auto riteit kunnen aangaan en zaken met haar kunnen doen. Paul Reynaud (Frankrijk) ver klaarde hierop, dat indien de Britse regering niet zou deelnemen aan het Europese leger, hij er vrijwel zeker van was, dat het Franse parlement er eveneens niets mee te maken zou willen hebben. Reynaud was zeer te leurgesteld over de rede van de Britse minister. De enige manier om een Verenigd Europa op te bouwen is eerst het Europese leger te vormen, aldus Reynaud, die geloofde, dat de In tegenwoordigheid van hoge Noorse en Nederlandse autoriteiten is Woensdag het atoömreactor-instituut, dat in NederlandsNoorse samen, werking In Kjeller by Oslo is tot stand gekomen, officieel geopend. Wij zien hier dr. Lawrence R. Hafstad (links), directeur van de afdeling Ont wikkeling Atoomreactor van de Amerikaanse Commissie voor Atoomener gie, en de Noorse ir. Hilde, voor het contrölebord van de atoomreactor in het Instituut te Kjeller. HET HANGT ALLEEN VAN DE MENS ZELF AF Kan grote krachten tot het welzijn van beide landen vrijmaken Onder grote internationale belangstelling heeft Woendag koning Haakon van Noorwegen de kernreactor kosten 19 millloen Noorse kronen te Kjeller nabij Oslo, die wordt bestuurd door een gemengde NoorsNeder landse commissie, officieel ln gebruik gesteld. De plechtigheid geschiedde in de reactor-hal, die precies om 12 uur door Koning Haakon werd betreden. Hoogtepunt van de plechtigheid was het in beweging zetten van de in stallatie van de atoomzuil. Door middel van een met de zuil verbonden microfoon konden de aanwezigen het geluld van de bombarderende neu tronen horen, tot plotseling een lawaaiig sirenegehuil de technici waar schuwde, dat liet proces van het vrijmaken van atoomkracht was begonnen. Het welkomstwoord werd namens de gemengde commissie gesproken door prof. Bjoern Trumpy. Daarop nam de koning het woord. Nadat de Koning zijn rede had beëindigd, werd de kernreactor door het gezelschap in ogenschouw genomen, bij welke ge legenheid deze in werking was. Na de bezichtiging sprak" nog de direc teur van het kernreactor-instituut, de heer Gunnar Randers, waarna de voorzitter van de Stichting tot fun damenteel onderzoek der materie, prof. dr. H. A. Kramers, als voorzit ter van de Nederlandse delegatie het woord voerde. Prof. Bjoern Trumpy wees er in zyn welkomstwoord op, dat de samen werking tussen Nederland en Noor wegen het mogelyk heeft gemaakt de zuil eerder te voltooien dan men zich oorspronkelijk had voorgesteld. De laatste-jaren zyn wij allen getuige ge weest van het opbouwen van een kunstmatige barrière tussen de ver schillende landen. Speciaal wat de kemphysica betreft, zijn deze barriè res hoog, zelfs bijna onoverkomelijk geworden. Een van de belangrijkste resultaten van de samenwerking tus sen Nederland en Noorwegen is, dat deze ons een kleine stap verder heeft geleid naar het doel, dat wel eens is genoemd :„een open wereld". TOESPRAAK VAN DE KONING. Moge het tijdperk der atoomkracht een periode van vrede zyn, zelde Ko ning Haakou in zijn openingsrede, waarin hy niet lof sprak over het werk dat de Noorse en Nederlandse geleerden tezamen hebben verricht Sommige mensen, zo vervolgde de Koning, zjjn bevreesd wanneer zij ho ren van onderzoekingen op het ge bied der kernsplitsing. Het hangt echter uitsluitend van de mens zelf af of hy de atoomkracht tot zijn vóór-, of tot zyn nadeel zal gebruiken. Nadat de Koning had gesproken sprak de leider van het onderzoek Gunnar Randers, die o.m. zeide, dat Noorwegen actief moet deelnemen aan elke fundamentele technische ontwikkeling. Als dit niet gebeurt, zou een Klein land spoedig de rijen der beschaafde naties moeten verla ten en in een toestand geraken, die alleen nog van belang is voor arche ologen en hen, die oude beschavingen bestuderen. Randers prees de Noorse minister van defensie Hauge voor zijn initiatief in de zaak van de atoomenergie. Prof. dr. H. A. Kramers bracht als laatste spreker hulde aan allen. No ren en Nederlanders, ministers, in dustriëlen en geleerden, die de bouw van deze installatie mogelijk hadden gemaakt. In het bijzonder dankte hij prof. dr. W. J. de Haas. wiens voor uitziende blik, toen hij jaren geleden de Nederlandse uranium voorziening opbouwde, het mogelijk heeft ge maakt de NoorsNederlandse instal latie te voltooien. Na de bezichtiging van de installa tie kregen alle gasten een klein tin nen vikingscheepje, dat in geringe mate radio-actief gemaakt was. MINISTER RUTTEN AAN HET WOORD. Tijdens de cocktailparty, welke op de openingsplechtigheid volgde, heeft de Nederlandse minister van Onder wijs, K. en W., prof. dr. F. J. Th. Rut ten. een toespraak gehouden, waarin hjj o.m. zeide, dat Nederland, in te genstelling tot Noorwegen, in de naaste toekomst niet in staat is een kernreactor te bouwen. De minister besloot met een vergelijking te trekken tussen bouw en splitsing van het atoom en de daarby vrijkomende reusachtige ener gie en de samenwerking tussen de volkeren, waarbij in de kern een aan- tal fundamentele waarden wordt aangetroffen, die aantrekkend of af stotend werken en die in het eerste geval het mensdom tot samenwerking zullen brengen. In deze speciale NoorsNederlandse samenwerking aldus de minister, zijn de omstandig heden op een dergelijke ideale wyze met elkander in overeenstemming ge bracht. dat er betrekkelijk weinig no dig zal zyn om grote krachten, die tot welzijn van Noorwegen en Neder land zullen strekken, vrij te maken. Oplichtingszaak door wire-recorder opgehelderd BANDLEIDER DEMONSTREERDE APPARAAT. Binnenkort zal voor de Amster damse rechtbank de wire-recorder, een apparaat waarop telefoonge sprekken vastgelegd kunnen worden, als getuige optreden in de zaak. die de leider van het bekende dansorkest „The Ramblers", Theo Uden Mas- man, aanhangig heeft gemaakt tegen een zekere H. Deze laatste zou Mas- man geld schuldig zyn in verband met een engagement. Alle pogingen, die de heer Masman aanwendde om het geld terug te krijgen misluk*en In het vooronderzoek bleef H." ech ter ontkennen dat hij geld verduisterd zou hebben, maar toen de heer Mas man een wire-recorder liet afdraaien in de kamer van de rechter-eommis- saris, kwamen de- gesprekken tussen Masman en H. „voor de dag". Ver dachte heeft hierop volledig bekend. Ver. Staten West-Duitsland zullen herbewapenen en de West-Duitse re gering een autonoom leger onder zyn eigen generale staf zou krygen, in dien de West-Europese parlenmenten zouden weigeren de vorming van een Europees leger goed te keuren. Ook de Nederlandse afgevaardigde Serrarens critiseerde de houding van Engeland. Churchill s woord wordt niet ingelost, zo meende hjj, en En geland mag de verantwoording daar voor niet op zich nemen. BINNEN TWEE MAANDEN De Franse minister van Buitenland se Zaken, Robert Schuman, heeft Woensdag op een persconferentie te Rome verklaard dat het Europese le ger in de eerstvolgende twee maan den tot stand moet komen. Het ont- werp-verdrag, waarin Frankryk, W. Duitsland, Italië. België, Nederland en Luxemburg zich tot de instelling van een dergelijk leger verbonden, zal. op de eerstkomende bijeenkomst van de Atlantische Raad, (Februari te Lissabon) worden behandeld. Er zullen, als gemeld, 43 divisies komen. Maasbree voerde weer hand- en spandiensten in. Ondanks overwegende tegenkanting van de Baarlose raadsfractie en re- questen van de R.K. Middenstand, de K. A. B. en de Bond voor het gezin te Baarlo, besloot de gemeenteraad van Maasbree met 7 tegen 4 stem men tot wederinvoering van de hand en spandiensten, die vele gemeente naren-gezinshoofden verplichten jaar- lyks een dag arbeid aan het onder houd der gemeentewegen en te beste- of wel een afkoopsom van 3 te be talen. De tegenstanders voerden aan, dat deze vorm van belasting uit de tyd is en als feodaal aangemerkt moet worden, maar het overwegend agra rische Maasbree oordeelde het onder houd van de uitgestrekte landwe gen van doorslaggevend belang. Brandkast van studenten sociëteit uit kanaal opgevist. In de nacht van 4 op 5 November werd ingebroken in de Groninger Studentensociëteit Nutua Fides". Er werd een brandkast met ruim 2000 ges*olen. Thans is er enig licht in deze zaak gekomen, doordat men enkele verdachten gehoord heeft. Te vens is de recherche op 't spoor geko men van de brandkast, die in het van Starkenborgkanaal was geworpen. Een kraanwagen van de Groninger brandweer heeft de kast op aanwij zing van de recherche uit het kanaal gehaald. De politie wenst zich over de inhoud van de brandkast nog niet uit te laten, evenmin als over even tuele arrestaties, welke in deze zaak zouden zyn verricht. TWEEDE STUDIEDAG NEDERLANDSE GEVANGENISWEZEN. D het Haagse Dierentuingebouw werd de tweede studiedag voor het Nederlandse gevangeniswezen gehou den, welke geopend werd door de di recteur-generaal van het gevangenis wezen mr. E. A. M. Lamers. Aan de orde waren o.a. de behandeling van ieugdige delinquenten van 18 tot 23 jaar, en de verzoening als element In het herstel van de rechtsorde. De voorzitter, prof. mr. H. J. van Bem- melen. sprak zijn vreugde uit over het verlangen naar critische bezin ning dat thans by de overheid valt waar te nemen. De minister van jus titie, mr. Mulderye, die daarna het woord voerde, haalde het grote be lang aan dat verzoening voor het herstellen der rechtsorde vertegen woordigt, en verklaarde veel te ver wachten van het z.g. „gratiebeleid". Hierna kwam aan het woord mr. W. H. Overbeek, die o.m. de behande ling van jeugdige delinquenten be sprak. Des middags hield mr. W. H. Nagel een inleiding, waarin ook hy het pro bleem der verzoening onder de loupe nam. De heer Nagel zeide voorts dat de functie van het vonnis, de beklaag de in zyn recht te herstellen, eigen lijk in onze wetgeving niet genoeg tot zyn recht komt „De beklaagde moet zich na het ondergaan van zijn straf volledig van schuld bevrijd voelen", aldus mr. Nagel. Nieuws ln een Noledop De regering var. Afghanistan heelt Koning Faroek erkend als „Koning van Egypte en Soedan". Dinsdag hebben vertegenwoordigers van Frankrijk. Engeland, dc Ver. Staten en West-Dultsland de onderhandelingen over de regeling van de buitenlandse schulden van Duitsland hervat. Norris Dodd is voor de komende twee jaar herkozen als directeur-gene raal van de FA.O., de voedsel- en land bouworganisatie der Ver. Naties. De Italiaanse schrijver ignazio Silone heeft meegedeeld, dat hij van plan is ..zijn plicht als socialist en democraat" voortaan uitsluitend als schrijver te ver vullen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 7