De Protestantse kerken tegen een
anti-commu nistisch front
Publicatie van B.V.D. maakte
einde aan Tsjechische activiteit
BEHOUD GOEDERENVERVOER OP
SPOORLIJN TERNEUZEN-HULST
r
WOENSDAG 28 NOVEMBER 1951
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Minister Teulings:
Respect voor Friese beweging,
maar geen relletjes
(Van onze parlementaire redacteur)
By de behandeling van de begroting van Binnenlandse Zaken zyn gis
termiddag drie geruchtmakende kwesties aan de orde gekomen, namelijk
de publicaties van de Binnenlandse Veiligheidsdienst, de Frieseaffaire en
de Hannie Schaftherdenking van Zondag j.l. Uit de Kamer was de wens
te kennen gegeven van een nauwer contact met de minister over de B.V.D.
l>e bewindsman deelde mee, daarvoor te voelen en hij hoopte, dat een Ka-
mercommissi< benoemd kon worden om dit contact te onderhouden.
Een van de vragen, die algemeen
in den lande na de publicatie van de
B.V.D. over de Tsjechische spionnage
gesteld werd, luidde: wat was de zin
van deze publicatie en waarom moest
zij juist op dat tijdstip verschijnen. De
minister deelde thans mede. dat het
de bedoeling was het Nederlandse
volk duidelijk te maken, welke geva
ren het bedreigen. Voor deze waar
schuwing kan men waardering heb
ben. Maar waarom juist op dat ogen
blik? Toeval, zo bleek uit 's minis
ters woordende publicatie, voor wel
ker volledige juistheid hij instond,
geschiedde door de regering op zijn
initiatief, na overleg met de ambte
naren, die bij de B.V.D. betrokken
zijn en nadat zij hun instemming er
mede hadden betuigd. Minister Teu
lings nam de verantwoordelijkheid
dus geheel op zich. Mr. Teulings ont
kende dat er tussen de publicatie en
de behandeling van de begroting ver
band bestaat, doch hijzelf hacl wel
gevoeld, toen hij toestemming tot de
openbaarmaking gaf, dat de B.V.D.
hiermede zijn visitekaartje presen
teerde. Het voordeel van de bericht
geving was volgens de minister, dat
de spionnage-activiteit van Tsjechi
sche zijde er voor lange tijd onmoge
lijk door gemaakt wordt. Mr. Teu
lings deelde voorts nog mede, dat te
gen een der betrokkenen, mr. Krantz,
aie zich Koning noemde rechtsin
gang is verleend.
De heer Goedhart (P.v.d.A.) vrees
de, dat de B.V.D. onvoldoende op de
hoogte is, van de gevaarlijke spion-
nage-penetratie in ons land en be
treurde, dat door genoemde publica
tie aan het goede werk van enkele
ambtenaren in de contra-spionnage
een einde is gemaakt.
De minister verdedigde voorts de
hoge uitgaven voor de B.V.D. Hiertoe
voelde hij zich verplicht, doordat op
deze Dinsdagmiddag nog enkele leden
de B.V.D. onder de loupe hadden ge
nomen: de heer Goedhart (P.v.d-A.),
jkvr. Wittewaall van Stoetwegen (C.
H.) en de heer Welter (K.N.P.).
ANDERE KWESTIES.
Het was overigens niet het enige
onderwerp dat ter sprake kwam. De
heer De Haas (K.V.P.) pleitte voor
een snelle organisatie van de burger
lijke verdediging; de heer Gortzak
(C.P.N.) tekende fel protest aan te
gen het verbod om een demonstratie
te houden op de erebegraafplaats in
Bloemendaal; mej. Nolte (K.V.P.)
lanceerde het denkbeeld van de vor
ming van een Raad voor Ethische
Aangelegenheden, die zij even belang
rijk vona als een Raad voor Econo
mische Aangelegenheden, nu de
jeugd het slachtoffer dreigt te wor
den van de zedenverwildering. De he
ren Krol (C.H.) en Welter (K.N.P.)
kwamen op de burgemeestersbenoe
mingen terug en roerden de „Friese
kwestie" aan. De heer Krol wenste,
dat aan het Fries meer gelegenheid
gegeven zou worden om binnen het
raam van de nationale cultuur zijn
eigen plaats te veroveren, zonder
nochtans de taalstrijd op de spits te
drijven.
Het denkbeeld van mej. Nolte wil
de minister Teulings graag in over
weging nemen. Wat ae benoeming
van burgemeesters aangaat, vestig
de hij er de aandacht op, dat verscha
lende partijen zich te kort gedaan
voelen, hetgeen er volgens hem op
wijst, hoe moeilijk deze kwestie is.
DE HANNIE SCHAFT
HERDENKING.
De bewindsman deelde mee dat het
bestuur van het erekerkhof in Bloe
mendaal indertijd als voorwaarde
heeft gesteld, dat geen individuele
herdenkingen mogen plaats hébben
en dat daarom geen toestemming ge
geven was om in massa het graf van
Hannie Schaft te bezoeken.
DE FRIESE KWESTIE
Volgens minister Teulings behoort
de Friese kwestie gesteld te worden
in het kader der decentralisatie. Be
striding der nivellering is een geluid,
dat hem aangenaam in de oren klinkt.
Het tot uiting komen van het eigene
der gewesten behoort te worden ge
respecteerd. Bq de kwestie te Leeu
warden mag het eigen rechter spelen
echter niet toelaatbaar worden ge
acht. Nadere rapporten over de kwes
tie heeft de minister nog niet ont
vangen. Hi is echter van oordeel, dat
als er lawaai wordt gemaakt in een
gerechtsgebouw en als de politie be
kogeld wordt met sinaasappelen, er
moet worden opgetreden.
KAMERLID OP DE BRES VOOR:
Bezwaren tegen richtlijnen voor verlening van
vergunningen voor personenvervoer.
Maandagavond heeft de Tweede Kamer een aanvang gemaakt met de alge
mene beraadslagingen over de begroting van het departement van Verkeer
en Waterstaat. De heer Krol (C.H.) vroeg van de minister de toezegging,
dat van stopzetting van het goederenvervoer op de spoorlijn Terneuzen
Hulst vooralsnog geen sprake mag zyn. De heer Zegering Hadders (V.V.D.)
vroeg o.m. of de sanering van het toerwagenbedryf niet door het bedrijf
zelf kan geschieden.
De weigering van een vergunning aan de heer Kryger te Goes, die al 38
jaar lang een autobusdienst onderhoudt, deed spreker vrezen, dat ook andere
vergunningen zullen worden geweigerd door een interpretatie door de Com
missie Vergunningen Personenvervoer van een bepaling welke anders is da?
de meerderheid van de Kamer bedoelt.
142
Onze Gouden eeuw telde een over
stelpend aantal geleerden en beoefe
naren van de wetenschap. Eén hun-
ner is Boerhaave, by iedereen bekend.
Hij was doctor in de theologie en wijs
begeerte, legde zich tevens op wis
kunde toe en bekleedde bovendien nog
drie professoraten, nl. in de botanie,
de chemie en de geneeskunde. Ver
schillende vorstelijke personen w.o.
de latere keizer Frans I, prins Eugeni-
us van Savoye en tsaar Peter de Grote,
wonnen zijn raad in en hij gaf zijn
medische adviezen in een uitgebreide
correspondentie over geheel de be
schaafde wereld. Nu moge het waar
zijn dat zijn overweldigende roem me
de aan een zekere modegril te dan
ken is, een feit blijft het dat hij een
veelzijdig geleerde ivas met bijzondere
verdiensten, wiens invloed in de bui
tenlandse geneeskunde ook na zijn
overlijden nog lange tijd merkbaar
bleef.
Minder bekend is ongetwijfeld W. J.
s-Gravesandeeen tijdgenoot van
Boerhaave en eveneens een man van
uitzonderlijke gaven, in het bijzonder
in de wis- en natuurkunde. In 1715
werd hij gezantschapssecretaris te
Londen, waar hij in aanraking kwam
met Newton, die hem met onderschei
ding en vriendschap behandelde. De
baanbrekende ideeën van Newton had
den de volledige belangstelling van 's-
Gravesande, en toen hij twee jaar la
ter tot professor in de wis- en natuur
kunde aan de universiteit van Leiden
werd benoemd, sprak het vanzelf dat
hij zijn onderwijs gaf in de geest van
Newton's nieuwe denkbeelden. Weer
enkele jaren later publiceert s-Grave-
vesande een tweedelig standaardwerk
dat op uitnemende, heldere wijze de
physica uiteenzet, die stormenderhand
de wereld zal veroveren en een totale
ommekeer in het Westerse denken te
weeg brengt.
Als Newton in 1727 gestorven ts,
treffen we Voltaire bij diens begrafe
nis aan. De Franse schrijver voelt zich
aangetrokken door Newton's ondog
matische geest en diens wiskundig
juiste wijze van natuurstudie. Voltaire
tuil het werk van de grote Engelsman
populariseren en heeft zijn „Eléments
de la Philosophie de Newton", dat zeer
veel zal bijdragen tot de verbreiding
der nieuwere inzichten, in voorberei
ding. Maax vóór de Franse criticus en
scepticus tot publicatie overgaat, tref
fen toe hem. aan in het land van de
„canards, canaux, canailles". Het is
dan 1737 en vanuit Nederland schrijft
hij: „lk ben naar Leiden gegaan om
dokter Boerhaave over mijn gezond
heid en 's-Gravesande over de filoso
fie van Newton te raadplegen"! Als
Voltaire zijn meesters met canaille be
titelt, hoe, vragen wij, zit het dan met
de leerling?
Maar komaan, laten we ons niet lan
ger boos maken. Alle betrokkenen lig
gen reeds meer dan twee eeuwen in
het graf, waarboven de stilte der eer
bied past.
Weet U dat de Egyptenaren kort ge
leden nog eerbewijzen brachten aan
hun koningen welke 3000 jaar geleden
zyn begraven?
H. Pétttlon.
De heer Maenen (K.V.P.) was van
mening dat de minister een oplossing
zal moeten zoeken voor het bromfiet
senprobleem. Ook wenste hij de spoor-
wegretourbiljetten een langere geldig
heidsduur te geven. Is het vraagstuk
van gezinstarieven wel ooit diepgaand
bestudeerd, aldus spr.
De heer Algera (A.R.) bepleitte de
wenselijkheid de vergunningen van
het wegvervoer voor tien jaar te ver
lenen, hetgeen de stabiliteit van dit
vervoer zal verzekeren. Uitvoerig ging
hij in op de verhouding tussen streek -
en groepsvervoer. Hij pleitte voor ver
andering der richtlijnen.
De heer Lucas (K.V.P.) besprak de
kwestie der controle van de algemene
rekenkamer op de K.L.M., waarom
trent hij niet gerust zeide te zijn.
Voorts vroeg hij o.m. nadere inlich
tingen over de voorgenomen tariefver
hogingen bij de P.T.T.
Ook de heer v. d. Heuvel (K.V.P.)
had bezwaren tegen de richtlijnen voor
de verlening van vergunningen voor
personenvervoer. Zijn oordeel was, dat
daarin wijzigingen moeten worden
aangebracht, waaromtrent hij even
tueel een uitspraak der Kamer zal
vragen.
De heer Posthumus (Arb.) wijdde
een beschouwing aan de verkeersvei
ligheid, De medewerking der overheid
Canadezen over het
Europese meisje.
Onder de Canadese militai
ren, die naar Europa vertrek
ken wordt een boekje verspreid,
waarin uitgelegd wordt hoe de
soldaten zich het best vrienden
in Europa kunnen maken. De
minister van defensie. Brooke
Claxton, heeft een voorwoord
geschreven. Het boekje „Naar
Europa" zegt, dat de Canade
zen hun gevestigde mening
over de Europese vrouw moe
ten laten varen. Het gemiddel
de Europese meisje heeft een
bijzonder hoge morele opvat
ting.
Een beleefde, goed verzorgde
soldaat zou zich weldra in het
gezelschap zien van „de prach
tigste meisjes ter wereld". Een
onverzorgde soldaat echter met
slechte manieren en een laag
moreel peil zou slechts de be
handeling ondervinden, welke
hij verdiende en vrijwel zeker
in moeilijkheden geraken.
Nog geen Rode Kruis-teams
naar Korea.
Voorshands zal het Int. Rode Kruis
te Genève nog geen hulpteams voor
de burgerbevolking van Korea zen
den. Er kan nog geen zekerheid wor
den verkregen, dat dergelijke teams
zowel in het Noordelijke, als in het
Zuidelijke deel van dit land zonder
politieke beïnvloeding zouden kunnen
werken, daar noch met de Noordelij
ken als met de Ver. Naties door het
Rode Kruis tot dusverre overeen
stemming werd bereikt.
Inmiddels ligt de gehele organisatie
voor Korea in Genève reeds gereed.
Nederland zou voor de rehabilitatie
van de Koreaanse burgerbevolking
een medicus, een chemicus en een so
ciaal werker zenden.
aan het Verbond voor Veilig Verkeer
achtte hij te pover. Voor de gebrui
kers van een bromfiets zou hij wel
een klein examen willen.
De heer Posthumus gaf te kennen
dat zijn fractie nogal sceptisch staat
tegenover de rooskleurige toestand
der spoorwegen. Als tarievendifferen-
tiatie zou leiden tot daling der inkom
sten, dan zou hij de verantwoording
voor invoering ervan niet op zich dur
ven nemén. Voor spoorwegongelukken
zou hij een meer openbaar onderzoek
wensen.
Van de tweehonderdtachtig prijswinnaars In de Popular Photography
Contest z|jn zestig niet van Amerikaanse nationaliteit. Eén van hen is een
Nederlander, de beroepsfotograaf Joh. Schol ten uit Haarlem die met deze
knappe studie het motto dat de internationale fotowedstrijd zich heeft ge
steld, „Schilderen met Licht ch Schaduw", eer heeft aangedaan.
Dat niet alleen in Nederland de belangstelling voor de fotografie met de
dag toeneemt, blijkt wel uit de 56.000 inzendingen die 's werelds grootste
jaarlijkse wedstrijd dit jaar heeft ontvangen uit 35 verschillende landen.
Nog steeds geen beslissing
over Perzische dollar
lening.
Het Amerikaanse departement van
buitenlandse zaken heeft verklaard,
dat de Ver- Staten noch rechtstreeks,
noch zijdelings de Perzische regering
hebben toegezegd, dat haar verzoek
om een dollarlening zal worden inge
willigd. Het verzoek wordt nog steedr
overwogen en het is nog niet bekend,
welke beslissing zal worden genomen
Onderzoek naar verdwenen
Indonesische documenten.
Naar Radio Indonesië meldt, zal de
Indonesische regering diplomatieke
stappen ondernemen bij de regering
in Den "Haag, over enige diefstallen
welke door Nederlandse ambtenaren
gepleegd zouden zijn van Indonesi
sche staatsdocumenten. Hiertoe zou
men overgaan zodra het onderzoek in
deze zaak tot een volledig resultaat
heeft geleid.
Zoals bekend, werden op 30 Octo
ber enige Nederlanders in voorlopige
hechtenis gesteld onder verdenking
dat zij kaarten en geologische docu
menten. die voor Indonesië van be-
Ihng zyn, gestolen zouden hebben.
Frans plan voor Europees
uitvoerend orgaan.
Men meent in Straatsburg te we
ten. dat de Franse delegatie naar de
raadgevende vergadenng van de
Raad van Europa Maandag een ont
werp voor het instellen van een Eu
ropees uitvoerend orgaan heeft od-
gesteld.
Het ontwerp zou voorzien in een
instituut van zeven Europese minis
ters met duidelyk bepaalde bevoegd
heden. Ieder land zou vrij zijn de be
voegdheid van één, meer of alle „Eu
ropese ministers" te erkennen. Op
deze manier zouden landen, die tegen
een Europese federatie zyn, zich toch
gedeeltelijk in de Europese gemeen
schap kunnen voegen.
Het initiatief van de Franse dele
gatie komt overeen met de voorstel
len van minister Schuman voor een
Europees politiek gezagsorgaan.
ENGELAND.
De voorzitter van de Belgische se
naat, Paul Struye, heeft er Dinsdag
nogmaals krachtig op aangedrongen,
dat Engeland zal deelnemen aan de
plannen voor éénwording van Euro
pa. Engeland zou aan het „ministers-
college kunnen deelnemen zonder af
breuk te doen aan zyn bijzondere ge
menebestbetrekkingen. aldus meende
Struye.
STEMMEN UIT DE KERKEN
President Truman wil een actie
van alle kerken tezamen
Moeten de Protestantse kerken deel nemen aan een anti-commu nistisch
front? Deze vraag is gedurende dit jaar in velerlei vorm gaeteld. Hier
gaan de gedachten uiteen. We kunnen niet spreken van felle voorstanders
en even felle tegenstanders, maar toch staat hier een tamelyk beslist ja,
tegenover een dito neen. Dit „tamelyk" wil aanduiden dat er aan beide
zijden aarzelingen zyn.
In Duitsland is er de groep, waarvan Ds Niemöller de meest bekende
woordvoerder is. Zy waarschuwt fel tegen een anti-communistische „kruis
tocht", in de zin zoals de R.K. Kerk deze zou willen. De eenheid van
Duitsland is hier ook een punt dat in het geding komt en een woord mee
spreekt. Bovendien herinnert men zich hier nog 'maar al te goed het
anti-bolsjewistische front van het Nationaal-Socialisme. Deze groep rond
om Niemöller heeft ook in ons land invloed.
dreigde vrede te redden en te hand
haven? De gedachten zyn hier uitge
gaan naar een actie .van alle kerken
gezamenlijk; die welke aangesloten
zijn bij de Wereldraad der Kerken, de
R. K. Kerk en eveneens de Russische
Orthodoxe Kerk. Dit comité heeft een
brief geschreven aan alle kerkeraden
in Frankrijk, met het verzoek een pe
titie te richten aan de Wereldraad
der Kerken. Deze zou dan een geza
menlijke vredssactie van de Prote
stantse, de R.K. en de Russische Or
thodoxe kerken moeten organiseren
Tegen dit schrijven is verzet geko
men. Verbazing is uitgesproken over
zoveel „naïeviteit", dat de Russisch
Orthodoxe Kerk hier ooit aan zou
kunnen meedoen, daar zij „gehoor
zaam de aanwijzingen en bevelen van
het huidige bewind" volgt. Alle toe
nadering van de Wereldraad der Ker
ken tot de Russische Kerk, is tot nu
toe volkomen onbeantwoord geble
ven. En wanneer men samen met
Rome in één front zou worden opge
nomen, zou dit betekenen dat de ker
ken werden getrokken in bepaalde
politieke doelstellingen, waartoe het
Protestantisme zich niet mag laten
lenen.
PRESIDENT TRUMAN
President Truman heeft ook zijn
Wanneer we deze Duitse groep noe
men, doemt daarachter op de gestal
te van de Zwitserse hoogleraar Karl
Barth. In Duitsland heeft hij indertijd
een grote invloed uitgeoefend door
mee leiding te geven aan het verzet
van de Beleidende Kerk tegen het
Nat. Socialisme. Deze hoogleraar wei
gert zich in te laten met elke anti
communistische actie. Het Christen
dom is, volgens hem, niet gebonden
aan de Westerse democratie. De be
lijdenis der Kerk moet zich richten
tegen alle-„ismen", die rechten wil
len laten gelden op het Chr. geloof.
Toen hem gevraagd werd waarom hij
zo fel was tegen het Nat. Socialisme
en nu zo lankmoedig is tegenover het
Communisme, heeft Barth geant
woord dat het Nat Socialisme een
grote verleiding was voor de christe
nen van Europa, maar dat het Com
munisme dit niet is. Naar aanleiding
van deze houding is Barth aangeval
len. Hij zou hiermee een vijandige
houding tegenover de democratische
staat in de hand werken en met een
te grote welwillendheid staan tegen
over het Communisme.
In Frankrijk is er een comité voor
sociaal christendom. In dit comité
heeft men zich bezig gehouden met
de vraag: wat doen wij om de be-
gedachten over de taak der kerken
in de tegenwoordige wereldsituatie.
Hij zou ze alle willen verenigen in
een anti-communistisch front. Hij wil,
een Amerikaanse ambassadeur benoe
men by het Vaticaan, waartegen de
Prot. kerken in zijn eigen land sterk
verzet hebben aangetekend. Deze be
noeming moest mede gestalte geven
aan Truman's gedachte, dat de ker
ken geroepen zijn om de Christelijke
beschaving te verdedigen tegen het
Communisme. Deze stelling wordt zo
maar niet aanvaard. In het begin
van dit jaar heeft Truman een spe
ciale afgezant naar Engeland ge
stuurd om met de vooraanstaande
leiders van de Engelse kerken
spreken. Veel is over die particuliere
gesprekken niet gepubliceerd, maar
zoveel is toch wel duidelijk geworden,
dat zij er niet voor gevoelen op Tru
man's voorstellen in te gaan.
Wat is de reden dat de kerken zo
uiterst waakzaam zijn zich te laten
dringen in een anti-communistisch
front, hoewel zij niet verdacht kunnen
worden van communisme? Zal het
niet zijn de vrees om zich te laten ge
bruiken voor enig politiek doeleind?
Ook tegenover de eigen regering zal
iedere kerk de handen vry willen
houden en zij zal dat zeker willen
doen bij tegenstellingen zoals die er
tegenwoordig zijn tussen Oost en
West. Zij heeft het Evangelie te ver
kondigen Daaraan moet zy allereerst
gebonden zyn" en niet aan enig poli
tiek front.
COMMUNISME IN DE KAART?
Het verwijt blijft nu natuurlijk niet
uit dat de Prot. kerken met deze
houding het Communisme in de kaart
zouden spelen. In Zwitserland is een
sterk verzet gerezen tegen de neutra
liteit van Barth en ook in ons land
hebben zich stemmen daar tegen
verheven en er is met nadruk ge
vraagd: ,Weet men dan niet hoe het
in de communistische landen toegaat
en hoe de Kerk daar geen vrijheid
meer heeft, maar aan handen en"voe
ten gebonden is door de overheid?"
Dat weet men stellig zeker. Bij de
Het wereldgebeuren
Rome belangrijker
dan Parijs
Hoezeer men het ouk anders zou
wensen, Rome is op het ogen
blik toch bclangryker dan Pa-
rys. Men moge dan aan de oever
van de Seine in volte openbaarheid
spreken over de problemen van ont
wapening en vrede, heel veel pers
pectief op belangrijke resultaten zit
daar beslist nog niet in. En dat
heeft onvermijdelijk tot gevoig, dot
de Westerse wereld, zoals zij zich
verenigd heeft in het Noord-Atlan
tische blok, zonder tyd te mqgen
verliezen moét doorgaan met de' op
bouw van haar defensieve kracht.
Daartoe zijn de kopstukken van
de N.A.T.O. tegen het einde van de
vorige week naar Rome getrokken
waar zij hun in Ottawa begonnen
werk voortzetten. Acheson. Eden.
Schuman en vele anderen hebben
Parijs verlaten, iets wat Wysjinski
reeds de bittere opmerking "in de
mond heelt gegeven, dat de Wes
telijken blijkbaar <ie oorlogsvoorbe
reidingen belangrijker vinden dan
het gesprek van de vrede
Ais bijna altijd, had Wysjinsky
natuurlijk ook ditmaal ongelijk.
Althans in zoverre dat hij de
zaken weer eens door de sterk ge
kleurde Sovjet-bril bekeek door te
spreken van oorlogsvoorbereiding,
waar hoogstens opbouw van de Weg-
terse defensie op zijn plaats was ge
weest. De Canadese minister van
buitenlandse zaken, Lester Pearson
die èn gedelegeerde van zijn land bij
de U. N. O. én voorzitter van ae
N. A. T. O. is. heelt er de laatste
dagen in beide functies nog eens
mee nadruk op gewezen, dat het
Westelijke ontwapeningsplan en de
opbouw van de Atlantische verdedi
gingsorganisatie in genen dele met
elkaar in strijd zijn, maar slechts
twee aspecten van één-en-dezelfde
Solitiek, die primair gericht is en
lijft op het behoud van de vrede.
Want zolang als de Russen weiger
achtig blijven een werkelijk con
structieve daad tot datzelfde dOel te
leveren, zolang za! het ook voor de
Westelijken nodig blijven zich krach
tig te maken ter verdediging van
de vrede. Zolang zal ook, als het er
op aan komt, Rome belangrijker blij
ven dan Parijs. Dat is de blijkbaar
onontkoombare tragiek van onze
tyd!
q ij de besprekingen in Rome gaat
O het natuurlijk in de eerste plaats
om de vorming van de opbouw
van het Europese ieger en de mili
taire en financiële bijurage van Ame
rika voor de Wesl-Europese defen
sie. Sinds de conferentie van Otta
wa, dokteren in Parijs een aantal
„wijze mannen" onder leiding van
de Amerikaan Averell Harriman aan
één groot probleem, dat heel moei
lijk oplosbaar lijkt: het harmonise
ren van de Europese middelen en mo
gelijkheden met de militaire wense
lijkheden van dit ogenblik. Harriman
speelt te Rome, samen met Eisenho
wer, die deze zaken juist nog in Wash
ington is wezen bespreken, wel een
zeer belangrijke rol, en op hun aan
dringen is aan ook gisteren reeds
overeenstemming bereikt over een
plan, volgens hetwelk Europa reeds
tegen de a.s. zomer 40 divisies op de
been zai moeten brengen, a.w,z. 14
meer dan ultimo 1951 gereed zouden
zijn. De bijdragen van de verschillen-
ae landen zullen dus moeten worden
opgevoerd (voor de Benelux van 2 tot
■t divisies), hetgeen betekend, dat dc
nationale regeringen en parlementen
op korte termijn weer voor moeilijke
en in elk geval kostbare beslissingen
zullen worden gesteld.
Maar ook voor de nog volgende
punten van bespreking, zullen te Ro
me geen bindende afspraken kunnen
-woraen gemaakt, maar hoogstens plan
nen, die ae goedkeuring van de hoog
ste organen der aangesloten landen
behoeven.
Dit betreft vooral de kwestie als de
toelating van Griekenland en Turkije,
de problemen van het commando voor
het Midden-Oosten en de Middelland
se Zee, de herbewapening van West-
Duitsland en de taak, welke dit land
in het Europees leger toebedeeld zal
krijgen. Wat dit laatste betreft, is
het opmerkelijk, dat de regering van
Bonn ditmaal voor het eerst een
waarnemer heeft mogen sturen. Deze
Herr von Kessel mag echter niet
als Griekenland en Turkije de be
sprekingen bijwonen, maar heeft een
eigen kamer gekregen, van waaruit
hij hoogstens van tijd tot tijd door
de conierentie voor het geven van
inlichtingen kan worden ontboden.
Hoewel het voor de Duitsers natuur
lijk een stap vooruit is, en in elk ge
val veel waard door hun aanwezig
heid in Rome op de hoogte te blij
ven van hetgeen daar wordt bespro
ken, is de situatie toch wel zeer
kenmerkend voor de na-oorlogse
verhoudingen, waarin Duitsland van
zelfsprekend nog maar moeilijk als
geiijk-berechtigae kan worden er
kend en aanvaard.
Wereldraad der Kerken is er onlangs
een rapport verschenen over de ker
kelijke situatie in Hongarije. Tegen
over alle officiële geluiden, die uit
bazuinen dat de Prot. kerken in dat
land zo vrij zijn en een bloeitijd bele
ven, zegt dit rapport wel iets anders.
Alle leiders van de Kerk, die een
eigen mening verkondigen, zijn geli
quideerd, terwijl de „meelopers maar
naieve politici" in de kerkelijke lei
ding zyn geschoven. Voor de officiële
kerkelijke pers wordt geen papier be
schikbaar gesteld, maar een kerk
blad van de meelopers krijgt papier
genoeg. De Kerk is zo gebonden, dat
gesproken kan worden van een „col
laboratie met de overheid". Een Kerk
kan niet eens optreden ten gunste
van haar leden en predikanten van
wie zij weet dat zij onschuldig ver
volgd zijn.
Juist met zulk een voorbeeld voor
ogen, zullen de kerken van het Wes
ten er voor op hun hoede zijn zich po
litiek te binden in liet een of andere
front. Al mag een neutraliteit a la
Karl Barth ons niet in alle delen be
grijpelijk zijn, toch ktmnen we het
weer heel goed verstaan dat de Prot
kerken zich niet willen laten dringen
in een anti-communistisch front, want
dan zitten ze evengoed in een dwang
positie, al is die dan iets lichter als
voor de kerken achter het ijzeren gor
dijn. a