PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Wysjinsky liet hoop op compromis in rook ver vlieg en Pantserwagens bij Hannie Schaft-herdenking DE BILT TOESTAND IN DE PO-VLAKTE „MIN OF MEER STATIONNAIR" Vandaag 194e Jaargang-No. 279 Dagblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie F. van de Velde en F. B. den Boer. Adj. W. de Pagter. Hoofdred. G. Baliintljn. PI. verv.: W. Leertouwer en H. A. Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 37 ct. per week, f 4.55 p. kw„ fr. p. p. 4.80 per kw. Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Maandag 26 Nov. 1951 ADVERTENTIEPRIJS 20 ct. per mm. Minimum p. advertentie i 3.—. Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels» van 1—5 regels M.—Iedere regel meer 20 cent. „Brieven of adres Bureau van dit Blad" 25 cent meer. Giro nr. 359300 P.Z.C., Middelburg. Bur. VUsslngen Walstr. 58—60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 o£ 2160). M'burg Londense Kaai 29, tel. 2077 en 2924; Goes L. Vorststr. 03, tel. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg Pr. Mauritsstr. 12, tel. 102; Terncuzcn Brouwerijstr. 2; Zierikzee N. Bogerdstr. C ICQ, tel. 26 12 Amendementen laten van Westelijk voorstel maar weinig over Amerikanen en Engelsen teleurgesteld, Fransen zien nog een lichtpuntje. Zaterdag heeft de Sowjet-Russischc minister van Buitenlandse Zaken, Wysjinsky, in de politieke commissie van de Verenigde Naties gesproken' over het Westelijke ontwapeningsvoorstel. Volgens-sommige waarnemers valt er na zijn rede niet aan te twijfelen, dat hoop op een compromis tus sen Oost en West een illusie is geweest. Wysjinsky stond er op, dat een ontwapeningsplan een verbod van alle atomische wapens moest bevatten en een internationaal lichaam om nale ving van dit verbod en vermindering van conventionele bewapening te con troleren. Hij zeide, dat de Westelijke resolutie geen stap nader tot het Sow- jet-Russische standpunt betekende en diende 12 amendementen in, die op 12 regels na de oorspronkelijke 100 regels van het Westelijke plan vervin gen of schrapten. De amendementen vroegen om ver mindering met een derde van de strijdkrachten van Amerika, Enge land, China, Frankrijk en Rusland, en het instellen van een „commissie voor atoomenergie en conventionele wa pens", een internationale conferentie (om maatregelen voor naleving van het verbod van atomische wapens te overwegen) en om complete inlichtin gen door alle landen van hun wapens binnen een maand nadat de Ver. Na ties htomische wapens zouden hebben verboden. De rede van Wysjinsky duurde twee uur. Hij viel het Westelijke plan aan als „niets nieuws" bevattend en vroeg, hoe de Westelijke voorstellen oprecht zouden kunnen zijn als zij te zelfder tyd herbewapening en ontwa pening voorstellen. Wat uitgestoken wordt is geen vredeshand, maar een wapen om gebruikt te worden, aldus Wysjinsky. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Acheson zou een gebrek aan vooruitziende geest tonen door een „krachtige politiek" tegen Rusland te prediken, alsof kracht de Sowjet-Unie tot iets zou kunnen dwingen. De Westelijke mogendheden schij nen de voorkeur te geven aan het woord „controle" boven het woord „verbod". Zij beweren, dat het het zelfde betekent. Maar wat kan con trole controleren als er geen verbod is?, spreekt over verbod van atomi sche wapens, aldus Wysjinsky. Doe het dan en verklaar u voorstander. Zet het zwart op wit. Zeg ja, mijne heren, en wij zullen onmiddellijk met de andere landen deelnemen aan het uitwerken van het plan. Het Weste lijke antwoord zal aantonen op wie de verantwoordelijkheid rust, dat atomi sche oorlogsvoering niet buiten de wet was gesteld. DE EERSTE REACTIES. De rede van Wysjinsky is in Parijs met gemengde gevoelens ontvangen. Terwijl Amerikaanse en Britse woordvoerders spraken van een „ont- Alle olie-maatschappij en in een Nieuw Amerikaans plan zou moeilijkheden kunnen oplossen. 22 Amerikaanse Oliemaatschappij en hebben zich in een open brief in de „New York Times" tot president Tru man gericht met een plan, dat naar haar mening een derde wereldoorlog vermijden en het communistische ge vaar bezweren zou. Zij stellen voor alle Amerikaanse en buitenlandse maatschappijen in een geweldige in ternationale onderneming te vereni- fen met een kapitaal van tenminste 5 milliard dollar. Het merendeel van de inkomsten dezer onderneming, die geschat worden op 6 milliard dol lar per jaar, zou volgens het plan be schikbaar worden gesteld aan de landen, waar de olie wordt gewon nen. Het opnemen van de Brits-Iraanse Olie-Mij. zou de oplossing van het Brits-Perzische geschil mogelijk ma ken. De Russen protesteren opnieuw. TEGEN INSTELLING VAN HET COMMANDO MIDDEN-OOSTEN. Zaterdag heeft de waarnemend Sowjet-Russische minister van Bui tenlandse Zaken, Gromyko, de Ame rikaanse, Britse, Franse en Turkse diplomatieke vertegenwoordigers op het Kremlin ontboden en hun nota's overhandigd, waarin geprotesteerd wordt tegen het instellen van een commando voor het Midden-Oosten en het „agressieve karakter" daar van. De inhoud van de nota's is in grote trekken gelijk aan die van de Rus sische nota's, die Woensdag j.l. aan Israël, Egypte, Syrië, Libanon en Irak zijn overhandigd. Israëlisch vliegtuig bij Zurich verongelukt. Zaterdagmorgen is een Israëlisch vrachtvliegtuig, dat op weg was van Rome naar Amsterdam, in de omge ving van Zürich neergestort. Tot dus ver zijn vijf doden geïdentificeerd. Er is een overlevende. Het toestel zou in aanraking zijn geweest met enkele bomen, vervolgens tegen een heuvel zyn gevlogen en in brand zijn ge raakt. moedigende" rede, verklaarde een Franse woordvoerder toch „enige vooruitgang" te zien. In Canadese kringen verklaarde men, dat Wy- sjinsky's rede niets rïïeuws inhield. Men meende echter, dat hij verdere ernstige besprekingen wenste. De Amerikaanse afgevaardigde Jessup zei: „Wij zijn zeer teleurge steld. Wysjinsky schjjnt nog steeds de voorkeur te geven aan aanklach ten boven onderhandelingen". Een Franse woordvoerder verklaar de evenwel, dat hoewel een groot deel van Wysjinsky's rede „zeer heftig" was geweest, zijn voorstel om amen dementen in te dienen toch bemoedi gend was. Hij schijnt een vorm van inspectie van fabrieken te willen aanvaarden en ook maakt hij niet langer bezwaar tegen controle en verbod van atomische wapens te zelf der tijd. Overeenstemming over drie kwart van bestandslijn in Korea. Frontinspectie te paard of per helicoptèro De stafofficieren van de Ver. Na ties en de Noordelijken zijn het Zon dag eens geworden over drie vjerde deel van de afbakeningslijn langs het 232 k.m. lange front, die de as zou moeten worden van èen vier kilome ter brede gedemilitariseerde zóne, in dien binnen dertig dagen een volledi ge wapenstilstand wordt gesloten. Een woordvoerder van het leger dei- verbondenen achtte het mogelijk, dat dan een uiteindelijke overeen stemming zal bereikt worden. In het communiqué der Ver Naties na de besprekingen van Zondag wordt echter verklaard, dat de Noordelijken „willekeurig de juistheid van de op feiten gebaseerde verklaringen der V.N. betwistten" en geen frontinspec tie per helicoptère wilden toestaan. De Noordelijken wilden een inspectie te paard, doch de verbondenen wei gerden. STRIJD DUURT VOORT. Ondanks zware sneeuwval is de strijd langs het gehele Koreaanse front nog niet verflauwd. Aanvallen en tegenaanvallen wisselden elkaar af, zonder de situatie echter belang rijk te wijzigen. Mossadeq kreeg motie van vertrouwen. Nadat hij er wenend om gevraagd had. De Perzische nationale vergadering heeft met negentig tegen nul stem men by zeventien onthoudingen een motie van vertrouwen in de regering van Mossadeq aangenomen. Tevoren had Mossadeq een tachtig bladzijden lang verslag over zyn reis naar de Ver. Staten en Egypte voorgelezen, dat aan het eind met een dergelijk enthousiasme van de publieke tribune werd begroet, dat de voorzitter dreig de de tribune te zullen ontruimen. Toen Mossadeq, wenende en met ge- balde vuisten op tafel slaande, om een motie van vertrouwen vroeg, bepaalde de voorzitter, dat. een debat over uitstel van de algemene verkie zingen tot 18 December moest voort gaan. Woedend riep Mossadeq uit: „Ik ga direct met de verkiezingen be ginnen. De wet op het uitstel werd niet door de senaat bekrachtigd en niet door de Sjah getekend". Toor nig antwoordde de voorzitter, dat de regering aan het besluit van de na tionale vergadering moest gehoorza men. De kamer besloot met 57 tegen 28 stemmen het debat over het uitstel der verkiezingen aan de vertrou wenskwestie te laten voorafgaan. Toen enige tijd later de motie van vertrouwen was aangenomen, stapte Mossadeq glimlachend van het podi um en verliet, kwiek lopend als een jonge man, onder gejuich de zaal. Een beeld uit de Interlandwedstrijd NederlandBelgië, welke Zondagmiddag Werd gespeeld. Het eerste Neder, landse doelpunt gemaakt door Abe Lenstra, naast hem Valllant, geheel rechts doelman Boogaerts. In de inzet Henk Schyvenaar, die tijdens de wedstrijd ernstig geblesseerd werd: bij een botsing met Mermans brak hy een been en moest van het veld worden weggedragen. Plunderaais van vracht auto's gearresteerd. De Bossche politie is er in geslaagd de hand te leggen op een zekere D. van D. uit Den Bosch, die al enige tijd zijn beroep zocht in het plunde ren van vrachtauto's; Wanneer deze by overwegen langzaam reden zag hij op een of andere manier kans er op te springen. Bij voorkeur deed hij zulks bij auto's met aanhangwagens. Toen de politie de man arresteerde had hij pas uit auto's dozen met Zwitserse kaas en een stuk spek ge stolen. NOG STEEDS EVACUATIE. Nederlandse Rode Kruis organiseert inzamelingen. Het is gëbleken, dat het bombarderen van de Podijkcn een gunstige maatnegel is geweest. De nieuwe was in het overstroomde gebied heeft geen keer ten kwade in de toestand gebracht en van overheidszjjde be schouwt men deze thans als „min of meer stationnair". Reddingsmanschappen zijn nog steeds bezig met het evacueren van huiverende en hongerige mensen van daken, dijken en hooggelegen terrein. Enkele duizenden mensen zijn nog in Adria. volkomen door water om ringd, achtergebleven. Zij weigeren hardnekkig zich te laten evacueren, omdat zij weten, dat „jakhalzen" hun bezittingen zullen stelen. Er zijn spe ciale verzamelpunten ingericht voor vee uit de overstroomde gebieden uit voorzorg tegen profiteurs, die de boe ren 10.000 lire 60.voor een koe zouden bieden. De hygiënische toestand in Adria laat zeer veel te wensen over en men vreest, dat er ziekten zullen uitbre ken. Ook in Frankrijk heeft men nog steeds veel last van het water.De Rhone is by Sauveterre in de buurt van Nimes door eén dyk gebroken, waardoor duizend h.a. zeer vruchtbaar bouwland werd overstroomd. Ove- xigens wordt alom melding gemaakt van een daling van waterstand der rivieren. ACTIE VAN HET NED. RODE KRUIS. Het Ned. Rode Kruis organiseert een actie door het gehele land voor de slachtoffers van watersnood in de Po- vlakte. Aan alle Rode Kruisafdelin. gen is telegrafisch verzocht om op of omstreeks 1 December maar voor Sint Nicolaas een collecte or ganiseren. Negen doden bij explosie te Bristoi. Te Bristol is Zaterdag in een win kel, waar fietsen en motoren worden verkocht een ondergrondse benzine tank ontploft. Tot nog toe zijn negen lyken geborgen. Te Rosmalen is een woonhuis afge brand. Negen personen werden dakloos. Erebegraafplaats te Bloemendaal bleef gesloten Politie met stenguns hield bij monumenten de wacht Enkele duizenden deelnemers aan de Hannie Schaftherdenking zyn Zon dag toch naar Haarlem getrokken, hoewel zy wisten dat de hekken van de erebegraafplaats te Bloemendaal op last van de Commissaris der Konin gin in Noord Holland gesloten zouden blijven. Van een herdenking, zoals hét Comité Hannie Schaftherdenking ziel» had voorgesteld, is dan ook niets terecht gekomen. Do Haarlemse politie had in samenwerking met de Koninklijke Marechaussee geen halve maatregelen genomen om eventuele demonstraties in de kiem te smoren. Op de Zeeweg, die naar de begraaf, plaats leidt, patrouilleerden vier pantserwagens met in de toren een ma- rechaussee, die een stengun in de aanslag hield. Ook bij enkele monumen ten in Haarlem hielden met stenguns bewapende marechaussees een oog je in het zeil. Nergens is het tot ernstige wanordelijkheden gekomen. Voor zover be kend is geen schot gelost. De deelnemers, van wie velen de beeltenis van Hannie Schaft op het raam van hun treincoupé hadden ge plakt, werden op het perron in Haar lem opgevangen door enkele leiders, waarna zij afmarcheerden naar de St. Bavo. Bij het monument naast de kathe draal legden zij enkele kransen neer. De menigte werd in twee groe pen uit elkaar gedreven. De eerste groep begaf zich daarop naar de Grote Markt in Haarlem, waar zij bloemen legde rond de rotonden, de andere de deelnemers bloemen en kransen legden bij het verzetsmonument. De Haarlemse politie verwijderde deze bloemstukken later en nam ze mede naar het hoofdbureau van poli tie. Een poging van een der deelne mers hier een toespraak te houden, werd verijdeld. Een redacteur van het dagblad „De Waarheid", die zich niet verenigen kon met het optreden van de politie, begaf zich naar het hoofd bureau teneinde daar een protest in te dienen. Hij werd docr een der com missarissen uit het gebouw verwijderd. kwam in Haarlem-Noord terecht, waar Op een afstand van enige honderden meters van het monument aan dc- Jan Gijzenvaart begonnen intusspn ook een aantal deelnemers luidkeels tegen de agenten te protesteren. Een ernstig in cident vloeide daaruit echter niet voort. ZEEWEG AFGESLOTEN. Tenslotte begaf zich nog een groep op weg naar de begraafplaats. Alle toegangswegen waren echter afgeslo ten. Leden der Bloemenuaalse politie en brandweerwagens stonden daar op gesteld. Toen om ongeveer 3 uur een delegatie op de Zeeweg arriveerde, gaf de corpscommandant van de Bloe- mendaalse politie de demonstranten opdracht terug te keren. Twee leden van het Hannie Schaft comité legden daarop aan de voet van de Zeeweg een krans. Na zich enkele honderden meter van de plek te hebben verwijderd, schaar den een duizend deelnemers zich om het lid van het herdenkingscomité, de heer Gerben Wagenaar, die in een korte toespraak onder meer zeide: „Wij hebben dit verbod niet willen opvolgen, omdat wij het recht opeisen onze gevallen makkers te eren en dit recht zullen blijven verdedigen", waarna hij de herdenking voor geslo ten verklaarde. De vier pantserwagens zorgden er daarna voor, dat de deelnemers de terugtocht aanvaardden, terwijl de po litie hun met behulp van een luid spreker aanmaande zich zo snel mo gelijk te verwijderen. De groepen mensen wandelden aldus weer terug, terwijl de pantserwagens langzaam achter hen aanreden. IN DE KRAAG GEGREPEN. Na afloop van de demonstratie, toen de duisternis reeds inviel, hebben eni ge personen getracht over het hek van de erebegraafplaats te klimmen, maar zij werden daarbij in de kraag gegre pen door de politie. De Gaulle wensl regering van „Nationale Unie". R.P.F. tegen ratilicel-e van plan voor Europees leger. Generaal Charles de Gaulle, hoofd van de R.P.F., de zogenaamde Fran se volksconcentratie, heeft aangebo den een regering van „nationale unie" te lelden „teneinde een finan ciële en politieke catastrophe te ver mijden". Volgens vooraanstaande Gaullisten vereist de financiële situatie, dat de regering een krachtige meerderheid in het parlement heeft. Op het jaarlijks congres van de R. P.F. te Nancy verklaarde De Gaul le, dat, hoewel Amerika de meeste wapenen levert, dit voor de Fransen nog géén reden mag zijn om Ameri kaanse onderdanen te worden. De voox-zitter der commissie voor de nationale verdediging van het Franse parlement, generaal König, zeide, dat de 10 divisies, die Frank rijk aan het einde van dit jaar ter be schikking van Eisenhower zou stel len. verre van volledia zullen zijn. Het congres heeft oesloten de 121 afgevaardigden van de R.P.F. in het parlement opdracht te geven, tegen ratificatie van hét plan voor een Eu ropees leger te stemmen. Men gelooft, dat het thans grote moeite: zal kosten dit plan in de nationale vergadering aangenomen te krijgen. Volgens Reu ter zouden de Gaullisten ook een reor ganisatie van het Atlantisch Pact wensen. Enorme brand in Makassar. Ongeveer 1500 mensen zijn dakloos geworden door een grote brand in Makassar, 95 huizen wenden door het vuur verteerd. Een moskee, die te midden van het afgebrande huizen complex stond, is gespaard gebleven West-Duitsland voorlopig geen Pact-partner. De „grote drie" zijn niet van plan in de nabije toekomst West-Duits land tot het Atlantisch Pact toe te laten, zo heeft een woordvoerder van het Britse ministerie van Buitenland se Zaken meegedeeld. Dr. Schumacher heeft verklaard dat de West Duitse socialistische par tij een besluit van de regering te Bonn om een dienstplichtwet af te kondigen, niet zonder meer zal aan vaarden. Hij heeft de eis gesteld, dat verkiezingen worden uitgeschreven. De Oost-Duitse president Pieck heeft wederom een brief aan zijn W. Duitse collega gezonden, doch hierop zal niet worden geantwoord, aange zien het epistel geen nieuwe gezichts punten bevat. Bankiersvereniging tegen toezicht credietwezen. ADRES AAN EERSTE KAMER De Nederlandse Bankiersvereniging heeft zich. nu het wetsontwerp tot toezicht op het credietwezen door de Tweede Kamer is aangenomen, in een adres gericht tot de Eerste Kamer, en geeft deze daarin „in het belang van het Nederlandse bedrijfsleven met klem in overweging haar goed keuring aan dit wetsontwerp te. ont houden". In het adres wordt opgemerkt, dat het ontwerp wel op zekere punten aan de bezwaren tegemoet komt, maar dat op ,,het zeer principiële punt van de zaak of aan de Neder landse Bank onder normal omstan digheden een uitbreiding van haar credietbeheersingsmiddelen snoet wor den toegekend, slechts een onbevre digend resultaat is bereikt". Zuster beledigde de leiding van „Annakliniek". KORT GEDING OYER ONTSLAG De president van de Haagse recht bank, mr. Kuhn, heeft Zaterdag uitspraak gedaan in kort geding tus sen het bestuur van de Annakliniek te Leiden en de operatiezuster D. L. H. van deze inrichting. Het bestuur had enige tyd geleden de zuster op staande voet ontslagen, omdat zy zich in gezelschap van ander perso neel beledigend over de leiding van de kliniek had uitgelaten. De opera tiezuster stoorde zich evenwel niet aan het ontslag en bleef het werk in de kliniek gewoon verrichten. Het bestuur vorderde daarop in kort geding het onmiddellijke vertrek van de zuster uit de kliniek. De president heeft deze vordering toegewezen en veroordeelde de zuster tot de kosten van het geding. Ver. Staten beschuldigen de Sowjet-Unie. Toestel van de V.N. ronder waarschuwing aangevallen. De Ver. Staten hebben de Sowjet- Unie er van beschuldigd op 6 Novem ber een vliegtuig van de Ver. Naties, dat ln de buurt van Korea op 64 km. afstand van de Russische kust boven „internationaal water" vloog, te heb ben onderschept en zonder waarschu wing te hebben aangevallen. Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft Zaterdag de tekst gepubliceerd van een Russische protestnota, waarin wordt gezegd, dat een Amerikaanse patrouille-bom menwerper over de Russische grens vloog en het vuur opende, toen Rus sische jagers poogden het toestel tot landen te dwingen. De bommenwer per was daarop uit het gezicht ver dwenen. Volgens A.F.P. heeft de Ameri kaanse delegatie bij de V.N. de secre taris-generaal van de Ver. Naties ver zocht de kwestie van het sinds 6 No vember boven de Japanse zee ver miste toestel aan de Veiligheidsraad voor te leggen. Harry Mulisch verwierf Reina Prinsen Geevligsprijs. De 23-jarige Haarlemse letterkun dige Harry Mulisch heeft de Reina Prinsen Geerligsprijs, die dit jaar voor de 5e maal werd uitgereikt, ver worven als beloning voor zijn roman „Archibald Strohalm". Een eervolle vermelding verwierf A. F. Coenen voor zijn novelle Straten en men sen". Acht jaar geleden werd Reina Prinsen Geerligs in het concentratie kamp Oranienburg gefusilleerd. Haar ouders stelden ter herdenking van dit de Reina Prinsen Geerligs-prijs is het '100 jaar geleden, dat te Middelburg met toe stemming van de Provinciale Staten het eerste nummer ver scheen van een „Provinciale Zeeuwsche Courant", waarvan de uitgifte echter reeds in 1860 moest worden gestaakt, omdat men toen nog slechts 58 abonné's telde. .J Visser had een naar benauwde uren. Een inwoner van Den Helder, die Zaterdagmiddag in een rietje de ha ven had verlaten om buitengaats te gaan vissen, heeft een paar benauw de uren op zee doorgebracht. Tegen tien uur 's avonds werd de Koninklij ke N. Z. H. R. M. gewaarschuwd door een vriend van de man. De motorred dingsboot „Dorus Rijkers" koos zee en kreeg na enig zoeken met behulp van de zoeklichten de man aan de Oostkant van de haven in öe licht bundel. Doornat en verkleumd werd hij aan boord genomen. Onverant woordelijk werd het geacht met suik ruw weer in een dergelijk kleine boot op zee te gaan. Dennenbossen voor ramp bespaard Thans is komen vast te staan, dat de bestrijding van de larve van dc dennenbladwesp. die in het begin van dc zomer vrijwel alle dennenbossen in ons land door haar optreden met on dergang bedreigde, door middel van bespuitingen met behulp van een vliegtuig zodanig succes heeft opge leverd. dat meer dan 1100 ha. bos be houden kan blijven. Het merendeel van de bedreigde boscomplexen bevond zich in de Zuid- Oosthoek van de Veluwe. VOORSPELT: AFNEMEND BUHG. Geldig tot Maandagavond. Wisselend bewolkt met vooral aan vankelijk enkele regen- of hagelbui en. Matige Noordelijke wind. Vrij koud.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 1