Zeeland oud Helsinki moet een stralend-witte stad worden ZEELAND NIEUW! ARTIS-DIEREN 00K NA HUN DOOD NOC NUTTIG VERKOUDENDAN MAAR R0QUEF0RT-KAAS ETEN 1 Op 't Matje I VRIJDAG 19 OCTOBER 1991. PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VOORBEREIDINGEN VOOR DE OLYMPISCHE SPELEN Land van harde werkers .......een goed leven en Helsinki, October Op deze heldere, zonnige herfstdagen toont Helsin ki zich aan haar gasten van haar beste z\)de. Of men nu de Finse hoofdstad nadert met een van de talrtfke vliegtuigen, met een van de dagelijkse stoomboten van de Stockholm-Turku-iyn, met de trein of na een lange zee reis over de Oostzee langs Bornholm en Gotland, steeds biedt ze een vrien delijk, bekoorlik en indrukwekkend beeld. De schoonste en meest repre sentatieve indruk van de „dochter der Oostzee", zoals deze stad naar het boek van Maila Ta vlo veelal genoemd wordt, krijgt men echter, wanneer men van zee uit de stralende witte gebouwen van deze door het noodlot heen en weer geworpen Btad aan de verre horizon uit de zacht golvende wateren der Finse Golf ziet oprijzen, om dan steeds groter en glanzender naderbij te glijden. vrouw dwingt er zo aantrekkelijk en verzorgd mogelijk uit te zien, of het klimaat en de hoge breedtegraad haar huid, haar en ogen een bijzonde re glans en bekoring verleent, of het „savoir vivre", dat dit volk eigen is zich m het vrouwelijke geslacht bil- zonder liefelijk openbaart hoe het ook zh, het is zeker, dat men nergens zoveel aantrekkelijke vrouwen en meisjes meent te zien als van 12 tot 3 op de klassieke Esplanade van Hel sinki, of, zo men daar als gast uit genodigd wordt, in de familiekring op ieder uur van de dag. Niet voor mets schijnt een Finse, ae bekoorlijke Esther Toivonen, tot schoonheidsko ningin van de wereld gekozen te zijn. Als een Fata Morgana van het Noor den, een spiegeling zonder bedrog, een zich vervullende verlokking, zo rijst de witte stad van het Noorden op in het opalen licht van deze breed- genly'L den in een melodie van de ook heden ten dage nog beroemde grote toon dichter Jan Sibelius. Na de jaren van oorlog en ontbe ringen is Helsinki tenslotte toch weer de „witte stad geworden. De Suur- kirkko, de indrukwekkende, het hele stadsbeeld beheersende, grote kerk in het mooie, oude centrum van de stad, is met'Zilveren glans overgoten, even als de prachtige houten kerk aan de Bulvaren, die eveneens door Engel gebouwd is; duizenden en nog eens duizenden officiële, particuliere ker kelijke en wereldse bouwwerken heb ben een uiterlijke en veelal ook inner- ïyke vernieuwing ondergaan. By het begin van de Olymp. Spelen mag er in deze stad met haar 400.000 inwoners geen enkel gebouw meer zyn. dat niet in een stralend wit kleed gestoken is. In elk opzicht, materieel en geeste lijk, bereidt Helsinki zich op deze ge beurtenis," in cijfers uitgedrukt de grootste in haar 400-jarig bestaan, voor, van de ontelbare, voor de Olym pische Spelen ter beschikking staan de bureaux tot aan de kleinste, en thousiaste schooljongen. Nagenoeg iedere Pin en ieder huishouden, dat gasten voor de Olympische Spelen zal ontvangen, werkt er aan mede om de wereld te laten zien wat men in Fin land en vooral in deze stad kan pres- Oudheidkundige ontdekkingen op Cyprus. Te Nicosa op het eiland Cyprus is een grote nederzetting uit 1700 voor Christus bloot gelegd als resultaat van de opgravingen verricht door een expeditie, die onder auspiciën van het Ahmolqum Museum te Oxford en de universiteit van Sydney werkt. Kok kreeg zijn zin. boterlet ters voor Korea-vrijwilligers. Een kok van het Nederlandse detachement in Korea stuurde op 19 September een brief aan een fabriek van bakkerijgrond stoffen, waarin hij met het ver zoek voor de dag kwam of de directie zo vriendelijk wilde zijn hem (gratis) amandelspijs te sturen. Hij zou zo graag voor de jongens van zijn compagnie circa 200 man op 5 December boterletters willen bakken. De kok heeft zijn zin gekre gen. De gevraagde amandelspijs is met s.s. „Generaal Langfitt" onderweg naar Korea. teren, die, al heeft ze ook slechts een klein gedeelte van de grootte van Londen of Berlyn, aan gastvrijheid en goede voorbereiding niet voor deze steden wil onderdoen. In de haven wordt koortsachtig gewerkt om plaats te maken en aanlegsteigers te bouwen voor de talrijke hotelschepen uit de hele wereld, die tezamen met de grote, nieuwe hotels, de Olympi sche dorpen, de kampeerterreinen en de particuliere huishoudingen, de ge weldige toestroom van gasten zullen huisvesten. Overal, in tienduizenden exemplaren, wordt men begroet door de wereldberoemde figuur van de beeldhouwer Vainö Aaltonen, voor stellende de bekende hardloper Paave Nurmi, die, in vereniging met de aardbol, het mooie symbool van de XVe Olympische Spelen 1952 vormt. LEVENSKUNSTENAARS. Daar men in dit land niet alleen hard werkt en plichtsbesef ként, doch ook ontspanning en genoegens, heeft men de zomer van 1951 niet zonder vreugde en genot laten voorbygaan; de weinige maanden van licht en warmte moeten hier in het Noorden f oed gebruikt worden. Pas begin Sep- ember keerde men terug van „bui ten", waar de vrouwen en kinderen meestal maanden lang. de mannen minstens gedurende het van Vrijdag tot Maandag verlengde weekend ver blijven waar men zwom, viste, at en dronk, uitrustte en genoot en krachten vergaarde, die men voor de lange winter nodigr heeft. Deze ont spanning geven de Finnen niet op, zo lang de wereld bestaat en ze zijn zelf bewust en individualistisch genoeg om zich door geen enkele politieke constellatie van onze tegenwoordige verruwde samenleving van him eigen mening, af te brengen, dat leder, die hard werkt, zich ook ontspanning moet en mag gunnen, anders kan hy al gauw noch het een, noch het an der meer doen. LEVENSWIJSHEID. Evenals men in de loop van het jaar het juiste evenwicht tussen werk en plezier vindt, weèt dit ondanks zijn Uiterlijke gereserveerdheid zo on- Noordelijk vrolijke volk der Heisinki- anen ook iedere dag zo goed mogelijk in te richten en steeds weer een kleurige bloem door de grauwe alle daagsheid te vlechten, door een uitge breid ontbijt, een vrij ogenblikje voor een kopje koffie, een gezellige, geïm proviseerde avond. Men eet en drinkt graag en goed; want ook tong en ge hemelte zijn de mens gegeven en waarom zouden ze him functie niet even goed vervullen als vuist en her sens! KNAPPE VROUWEN EN MEISJES Wie uit Stockholm, Londen of Ame rika, ja zelfs uit Parijs of Wenen komt, is vex-rukt van de bekoorlijke, by al haar flinkheid zo aantrekkely- ke en vaak stralend mooie vrouwen, die er niet alleen goed uitzien, maar zich ook weten te bewegen en smaak vol te kleden. Of het komt door het overschot aan vrouwen, dat iedere Uitvinding van Duitser nieuw soort televisiekabel. In West-Duitsland is een nieuw soort electrlsope kabel geconstru eerd voor gelijktydlge overbrenging van televisie-uitzendingen. Via deze nieuwe kabel kunnen honderd ver schillende uitzendingen tegelijk wor den overgebracht De uitvinder van deze kabel is dr. Georg Globau. Hij verwacht, dat binnen afzienbare tyd alle staten van Noord-Amerika door dergelijke kabels onderling verbonden zullen zyn, via welke een dusdanig intensief verkeer onderhouden zou kunnen worden als thans alleen nog in grote steden mogelyk is. 63.000 personen kregen voor lichting bij keuze school of beroep Blijkens onderzoekingen van het Centraal Bureau voor de Statistiek ontvingen in 1950 63.200 personen voorlichting bij keuze van school of beroep. Van de adviesvragenden was 41 jonger dan 15 jaar. De bureau's, uitgaande van de overheid, verstrek ten gezamenlyk 2.'3 van de adviezen, de particuliere bureau's verzorgden de overige adviezen. Brutale torenkraai krijgt een bon. In Hengelo heeft de politie proces-verbaal opgemaakt te gen een torenkraai, die daar 'n gehele woonwyk in rep en roer brengt Deze kraai is geweldig brutaal en laat zich maar niet vangen. Het dier vliegt meer malen woningen binnen, steelt kleine sieraden van wastafels, snoept velletjes van de melk en bevuilt lakens en dekens. Zelfs is het gebeurd, dat kleine kinderen een boterham, die ze op straat opaten, uit de handen werd gepikt. De hele buurt maakt al enige tyd jacht op de kraai, evenwel tot nu toe zonder resultaat. Men heeft een formele aan klacht tegen het dier ingediend en in het proces-verbaal staat, dat de kraai grenzenloos bru taal is. terwyl ook overigens zyn gedrag omgang met men sen verraadt. De politie zal trachten het beest tot inkeer te brengen, maar mocht de kraai onwillig blijven. dan zullen krassere maatregelen genomen worden. Voorlopig wordt aangeraden de ramen van keukens en slaapkamers geslóten te hou den. Duizenden Roemeense Duitsers zouden gedeporteerd zijn. Alle partyen in het Westduitse par lement behalve de communistische hebben geprotesteerd tegen een ge melde deportatie van 50.000 Roemeen se Duitsers uit hun oude nederzet ting in Banaat (Roemenië). Volgens het partijloze parlementslid, dr. Franz Ott, zyn de laatste weken da gelijks duizenden Duitsers uit Ba naat met geweld uit hun huizen weg gevoerd door de Roemeense staatspo- tie en per schip naar Oost- en Zuid- Oost-Roemenië overgebracht. Dr. Ott verzocht het parlement by de V. N. te protesteren. ALS EEN GIRAFFE STERFT. Voor onderwijs en wetenschap. ilet i* in een dierentuin als in de wereld der mensen; hier meldt zich een nieuw leven, elders wordt er een weggenomen. Het Is een onverbiddeiyke wet, waaraan mens noch dier ontkomt. Zo heeft ook Artis, naast de vreug den de teleurstellingen, teleurstellingen, die des te groter zijn naarmate het zeldzamer, mooiere of kostbaarder dieren betreft, doch die, ondanks alle goede zorgen, nimmer zullen zyn te vermijden. Zo was het ook enkele weken geleden, toen een der drie prachtige giraf fen, het w Uf je Willy, alias de Lap vanwege het lidteken op haar schouder, zich kennelyk niet lekker gevoelde. Het dier at weinig of niet# en scheen naar het oordeel van dr. C. J. Folmer, de dierenarts van Art is, ©en flinke kou te hebben gevat niet onbegrypeiyk overigens in het wisselvallige Nederlandse klimaat. Willy werd onmiddeliyk gesepareerd van haar soort genoten All en Ernat en kreeg speciale voeding en poeder» te slikken. Nagenoeg dag en nacht stond ze onder scherpe contróle en de minste verandering in haar toestand werd ogenblikkelijk gerapporteerd. Een ieder spande zich in. dit kostbare dier zo gauw mogelyk weer op de lange benen te brengen. Alle moeite was evenwel vergeefs; een dezer da gen stierf het dier plotseling. Voor Artis is het verlies een gevoelige klap. Doch gelukkig bly ven er enkele lichtpuntjes: ten eer ste, omdat er nog een compleet gi- rafepaar is overgebleven en geluk kig niet het enige mannetje het slachtoffer is geworden. Voorts is by sectie gebleken, dat het dier een ernstige longontste king had opgelopen en er dus al was de ziekte op zichzelf ernstig ge noeg geen angst behoefde te zyn voor een besmetting (in geval van tuberculose by voorbeeld), die mot lyk ook de beide andere giraffen zou kunnen aantasten. En ten slotte: weliswaar is de dood van Willy een verlies voor Artis; het onderwijs en de wetenschap hebben er nog voor deel van. Want een dood dier ln Ar tis is niet zonder meer afgeschreven, doch wordt steeds afgestaan aan het Schimmel in de kaas zou een zusje van de penicilline-schimmel zijn. De liefhebbers van buitenissige kaassoorten als .Roquefort" en „Bleu d'Auvergne", die hun exquise smaak nog al eens moesten verdedigen tegen de neusoplialers die dat blauw-groene goed y'selyk Aries vonden, hebben er een krachtig argument by gekregen. Het Is gebleken dat deze kaassoorten geneeskrachtige stoffen bevatten. Aan de „Schweizerische Milchzei- tung" is het bericht ontleend, dat een commissie van Amerikaanse onder zoekers zich binnenkort naar Roque fort en Auvergne zal begeven om een onderzoek in te stellen naar de ge neeskrachtige werking van de daar geproduceerde kaas. Men meent nL aanwijzingen te hebben, dat zowel Roquefort als de zgn. „Bleu d'Auverg- ne" een beschermende werking heb ben tegen verkoudheid en andere aan doeningen van de luchtwegen. Vol gens het Zwitserse blad is men hierop opmerkzaam gemaakt door de Deense importeurs van deze kaassoorten, die thans dezelfde kaas in grote hoeveel heden namaken. De arbeiders die „in de blauwe kaas werken", dus het per soneel dat voortdurend in de kelders vertoeft waar deze kazen rijpen, bleek nl. nooit verkouden te worden of te hoesten. Nu zou het helemaal niet te ver wonderen zijn, als er van deze*kaas soorten een geneeskrachtige of al thans gezondheidbeschermende wer king uitgaat, daar de schimmel, die de blauwe kleur veroorzaakt, een pe- nicillinesoort is- Een zusje dus van de schimmel, waaruit penicilline wordt gemaakt. De Amerikanen werken met grote energie aan de studie van deze stoffen, die men „anti-botica" noemt en hun belangstelling voor het land van origine van deze merkwaardige kaassoorten is dus niet alleen ver klaarbaar, maar zeer toe te juichen. In dit verband herinnert het Zwit serse blad aan het werk van een zeke re dr. Bouveyron, een Franse arts, die lang vóór de ontdekking van penicil line, van de blauw-groen verkleurde delen van de kaas uit Auvergne ge bruik maakte als medicijn. Hij schreef een dagelijks gebruik van 100 gram hiervan voor bij longkwalen, darmca- tarrh, typhus en paratyphus en moet er zeer opmerkelijke resultaten mee bereikt hebben. Niettemin heeft men hem er om bespot en zijn methode nooit serieus onderzocht. Het zou heel goed kunnen zijn, dat deze dr. Bou veyron tenslotte toch in het gelijk zal worden gesteld. Censuur op schoolkranten Meer dan honderd schoolkinderen, die 45 schoolkranten in Denemarken vertegenwoordigden, heben dezer da gen een groots congres gehouden in Kopenhagen. Het belangrykste punt van de agenda was een eis voor af schaffing van .perscensuur". De gede legeerden verklaarden, dat de mees te schoolkranten gecensureerd wor den door de hoofdonderwyzers voor ze gedrukt worden. De jonge redac teuren brachten met klem naar voren, dat deze censuur op hun bladen een onrechtvaardige daad is, daar zy zichzelf volkomen competent achten de perswetten te eerbiedigen op de zelfde wyze als dit wordt gedaan door de grote dagbladen. Een der Deense schoolkranten is thans bezig aan haar 81ste uitgave, maar ook dit eerbiedwaardige blad ontsnapt niet aan het correctiepotlood van de hoofdonderwyzer. s| 'A ■A A A< -V At Ai Ai Ai At At At At At At At At At At At Ai - K At |e it At At At At )i - \t Ai Ai Ai H AH li WAAR EENS HET SLOT OOSTENDE STOND Tweehonderd jaar geleden stond in Goes, in de onmid dellijke nabijheid van de kerk, het slot Oostende nog. Het was een kasteel schoon om te zien, met hoog opgaande mu ren, een huis, dat een sieraad was voor de stad, een huis met traditie. Daar immers had de meest tragische vrouwenfiguur uit onze vaderlandse geschiede nis, Jacoba van Beieren, ge woond. Daar heeft Vrouw Ja cob, zoals de volksmond haar noemde, haar jachtstoeten laten formeren. Vandaar is zij uitge reden met de valk op haar pols, in een tijd, die zo heel an ders was, dan de onze. Wie thans de plaats zoekt, waar het slot Oostende heeft gestaan, vindt er niets meer van terug. Er zijn nog een paar gewelven over en lang heeft in de tuin van het tegenwoor dige café Slot Oostende nog een moerbeiboom gestaan, die er ook reeds gestaan moet héb ben in de tijd. van Vrouw Ja cob. Lelijk is het hoekje Goes, dot eens zo mooi is geweest. Een café, een bioscoop, een paar verre van fraaie woningen, zie daar alles, ivat er te zien is op de plaats van het prachtige kasteel. Jacoba van Beieren heelt er gewoond Tweehonderd jaar geleden stond het er nog. Van de ene familie was het in het bezit van de andere over gegaan. Steeds minder zorg was er aan het onderhoud besteed. In de tweede helft van de achttiende eeuw was het zo bouwvallig geworden, dat er niets anders meer op zat, dan het huis te slopen. Wat men dan ook maar gedaan heeft. Maar menige Goesenaar is nog altijd de vergane glorie van deze plaats niet vergeten en wie onder hen gevoel heeft voor de waarde van wat his torie is, zal menigmaal de ge dachte niet kunnen onderdruk ken, dat het jammer is, dat er van dit pronkjuweel der Gan- zenstad zo bitter weinig geble ven is. De Goese historicus J. Wes- sels heeft in een van zijn be langwekkende boeken Ons Zeeuws Verleden", een beschou- STAAT NU EEN CAFÉ EN EEN BIOSCOOP wing aan het roemruchte slot Oostende gewijd. Hij besluit dat opstel met een gedicht van een onbekendedie onder de schuilnaam Willem Tell II zijn terugverlangen naar het oude kasteel'aldus onder woorden heeft gebracht: Daar staat in deze tijden te [Goes een ex-kasteel, Daar danst men en daar drinkt [men, verteert men graag [en veel 't Kasteel is zeer veranderd, [al door der tijden loop, 't Is deels café en dancing en [deels een bioscoop. Geen ridders met kurassen gaan meer de poorten in, En voor de spiegelruiten wuift [nimmer een gravin. De minstreel werd een orgel; Zijn paard een Ford-coupé! De haard centraal-verwarming, [de burchtzaal een café! Eén ding is daar gebleven! [Een onverganklijk ding: Uit glorievolle tijden bleef. [de herinnering. En zo prijken dan heden in dit rubriekje tegenover elkaar verleden en heden. En men zal moeten toegeven, dat inder daad het verleden schoner was, dan het heden is. Zoölogisch Museum en het Zoölogisch Laboratorium der universiteit van Amsterdam. SECTIE In het geval van de giraffe werd ln het sectiehuis van Artis allereerst sectie verricht door dr. Folmer, dio by zyn nasporingen naar afwykingen der organen onmiddeliyk longontste king constateerde, waarna, voor alle zekerheid, delen van long en lever o.a. voor bateriologisch onderzoek naar het Veterinair Pathologisch In stituut der Rijksuniversiteit ln Utrecht werden gezonden. Daarna kwam het kadaver in han den van prof. dr. H. Engel, hoogle raar in de Zoögeographie en direc teur van het Zoöl. Museum en van prof. dr. E. J. Siyper, hoogleraar ln de zoölogie en anatomie en directeur van het Zoöl. Laboratorium. De eer ste gebruikt het dode dier thans voor bestudering uit wetenschappeiyk oogpunt en laat huid en skelet ver volgens prepareren ten behoeve van het museum en dus van het publiek. Prof. Slyper gebruikt het dier voor eigen onderzoekingen en universitair onderwys en een dergelijke gele genheid doet zich uit de aard der zaak slechts sporadisch voor. Als levend dier mag Willy dan voor de bezoekers van Artis verloren zijn, haar dood betekent wellicht een winstpunt voor opvoeding, onderwijs en wetenschap. Dat is voor Artis, als culturele instelling, ten minste een troost. Oma wil ook haar dag hebben. Meer dan tienduizend grootmoeder» zyn nu lid van de Nationale Federa tie van Grootmoeders-clubs in Ame rika en dragen trots een metalen schild, waarop staat aangegeven hoe veel kleinkinderen zy rijk zyn. De 64- jarige mevrouw Marie Brown, die de organisatie stichtte, verklaarde, dat de oma's dank zij haar clubs, nu wat meer kunr.en doen dan in schommel stoelen zitten en breien. De grootmoe ders verlangen, dat de tweede Zondag in «October voortaan Oma-dag zal zijn. DE BLINDDOEK. Vrouwe Justitia draagt een blind doek en het moet me van het hart, dfft ze soms dan ook verbazend wei nig van de juiste proporties ziet. De rechter is een achtenswaardig man, integer, onafhankelijk en af zulks. Maar hy is niet alwetend en de ene rechter heeft betere hersens dan de ander. Dat is in ieder beroep zo, waarom zou het bij de heren in toga anders zijn? Op éé-en-dezelfde dag werden er twee zaken behandeld, die de aan dacht trokken. Een gestudeerd man stond terecht wegens het plegen van een zedenmisdrijf; hij had zeer jeug dige personen meegelokt op het glib berig pad zijner onfrisse afwykingen. een week Want ik kweek lie*rer treen *»»*»***3Ê. communisten, er zyn er al veel te veel. Hij kreeg de twee maanden "voorar rest en drie maanden voorwaardelijk. En hij ging meteen naar buiten, keu rig gekleed en opgewekt, gereed en in staat de practijk voort te zetten. Na hem kwam de arme sloeber, een nog jonge arbeider, die een paar handdoeken en wat lakens haa ge gapt van de wasserij, die hem z'n brood liet verdienen. Hy had al v i e r maanden in voorlopige hechtenis gezeten en daar werd ter zitting geen woord over vuil gemaakt Dat vonden de heren blijkbaar volstrekt in orde. Vier maandenDe rechter citeer de het rapport van de reclassering die een gunstig oordeel velde en hy zei er bij, dat ae vrouw van de linnen- dief gedurende die vier maanden met haar beide kindertjes geleefd had van zegge en schrijve tien gulden steun, welwillend verstrekt door Maatschap pelijk Hulpbetoon. Ik zou wel eens een rapport willen lezen over de voe dingstoestand van die twee onschul dige peuters. En dan praat ik over die moeder nog maar helemaél niet. De rechter lei bovenop die vier maanden voorlopige hechtenis nóg vier maanden voorwaardelijk met drie jaar proeftijd en aangezien de man als werkloze naar huis ging. zal er heel wat moeten gebeuren wil hy die tweede vier maanden blijvend mislopen. Trouwens: wat kan Iemand eigenlijk nog overkomen die voor een paar lakens en handdoeken vier maanden voorlopig in de cel Is ge stopt? Voor één ding zal hy slechts hebben te zorgen: dat de buit de vol gende keer groot genoeg ls, om vrouw en kinderen tydens zyn absentie niet te laten creperen van de honger. Voor het overige kan hem als hy niet een soort stoïcynse halfgod is de hele maatschappelijke nettigheid wel gestolen worden, rechters en re classering inbegrepen. We moesten een wet maken, bepa lend, dat iedere candidaat-rechter, al vorens benoemd te worden, eerst een half jaar preventief moest zitten, om te weten hoe het smaakt. En dan zou ik nog niet eens zyn vrouw en kinde ren willen veroordelen tot honger- krampen met een tientie in de

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 7