Rusland wU meewerken aan
wapenstilstand in Korea
De Nederlandse letteren
na de wereldoorlog
m en
Maar Amerika moet initiatief nemen
NEERLANDS JEUGD STAAT
AANGETREDEN
VRIJDAG 19 OCTOBER 195J.
PROVINCIALE ZEEUWSE CO\jRAN T
S
Beroep van U.S.A. op Rusland
De Amerikaanse regering heeft de Sowjet-regering gevraagd haar In
vloed te gebruiken by de onderhande Ungen ln Korea om tot 'n wapenstil
stand te komen.
Zonder een wapenstilstand lm Korea zou een oplossing van andere
vraagstukken, die zich in de gehele wereld voordoen, niet mogeiyk zfln.
Het verzoek van de Amerikaanse regering werd op 5 October overge
bracht door de Amerikaanse ambassadeur, Alan Kirk, voor zUn vertrek
uit Moskou aan de Sow jet-minister v an buitenlandse zaken, Wysjinsky.
Klrk gaf de Russische regering de verzekering, dat de V.S. geen agres
sieve plannen koesteren en dat de Veiligheidsmaatregelen it. W. Europa
louter van defensieve aard zyn. De Russische regering heeft thans in
een nota geantwoord op het verzoek en medegedeeld, aan een wapenstil
stand in Korea te willen medewerken als de Amerikanen het initiatief
gen om de onderhandelingen tot
een goed einde te brengen zullen
vanzelfsprekend volledig door de
Sowjet-Ünie worden gesteund."
De regering van de Sowjet-Unie
stemt er mee in om met deelneming
van de Amerikaanse regering alle
belangrijke en hangende kwesties te
onderzoeken en maatregelen te be
spreken om de internationale be
trekkingen te verbeteren, inclusief
de betrekkingen tussen de Sowjet-
Unie en de Verenigde Staten, aldus
de Russische nota.
De Amerikaanse stappen en het
Russische antwoord daarop werden
Donderdag gepubliceerd door het
Sowjetrussische persbureau „Tass"
uit Moskou. Kort daarop gaf de Ame
rikaanse regering een eigen verkla
ring uit.
Een woordvoerder van de Ameri
kaanse regering noemde de stap van
Rusland slechts propaganda en niet
overeenstemmend met de „oprechte
Amerikaanse poging."
De ongerustheid van de Verenig
de Staten over het verloop van de
onderhandelingen in Korea is begrij
pelijk, aldus de verklaring van de
Sowjet-Unie, „omdat de V.S. bezorgd
zijn over de afloop van het militaire
gokje, dat zij in Korea hebben ge
waagd."
Wysjinsky beschuldigt in zijn no
ta de Verenigde Naties ervan de wa
penstilstandsbesprekingen te vertra-
fen en door allerlei incidenten en
et scheppen van kunstmatige be
lommeringen ingewikkeld te maken.
„Volgens de verklaring van de
Amerikaanse ambassadeur hoopt de
Amerikaanse regering op de hulp
van de Sowjet-Unie by het bereiken
van een positief resultaat bij de on
derhandelingen in Korea,
De Sowjet-Unie is echter geen
party by deze besprekingen in tegen
stelling tot de V.S-Werkelijke pogin-
De twee Joegoslavische vliegtuigen,
welke Woensdag ln Zwitserland landden
(het ene met politieke uitgewekenen),
zijn naar huis vertrokken. De zes per
sonen, die om asyl hadden verzocht, zijn
achtergebleven.
113
Wij Nederlanders plegen vaak man
slag op de logica wanneer we over
de temperatuur gaan uitweiden. Van
dit verwyt wensen we het Kon. Ned
Meteorologisch Instituut, ofwel het
kanemi in De Bilt, uitdrukkelijk uit
te sluiten, want wanneer dit instituut
een dag met gemiddelde temperaturen
van 25° aankondigt, dan worden uit
sluitend graden Celsius bedoeld. En
ook al zit U op die voorspelde dag te
bibberen en te kleurhen van de gurig-
heid, de bedoeling van het K.N.M.l
was in ieder geval goed en zij zullen
hun gezicht niet trachten te redden
door te verkondigen dat zij 250 F be
doelden (dan vriest het n.U). Neen,
De Bilt houdt zich aan één temper a-
tuurschaal, en dat is Celsius.
Maar neem ons, gewone stervelingen,
nu eens! ln een adembenemend ver
haal zullen wij aan ieder, die zijn oor
daartoe leent, vertellen hoe kiplekker
we ons 's morgens nog voelden, doch
hoe tegen de middag onze temperatuur
van 36,6 rang.' naar boven vlóóg tot
37,8. Ieder weet dan direct, hoe naar
we er aan toe waren, want we spraken
over graden C. En in één ruk vertel
len we verder ,dat 't in de kamer niet
om uit te houden was, omdat de ther
mometer 80° aanwees. Dan bedoelen
we Fahrenheit, want 27° C klinkt wat
onnozel.
Doch, sprekend over de vorst, slaan
we alle records: „Het heeft vannacht
bijna 14* gevroren!" roepen we vol
ontzetting, en de stoutmoedigen maken
daar 14* onder nul van. D.w.z. 14* F
onder het nulpunt van Celsius!
Wanneer we nu spreken over de koud
ste en heetste temperaturen op aarde,
zullen we dit uitdrukken in graden
Fahrenheit, wijl dit gelet op de bo
ven omschreven gewoonte voor
velen welsprekender is.
Welnu, aan de pool kan het leiijk
koud zijn, want 76° F is daar het re
cord (dat is dus 1080 F onder hel
vriespunt van water), maar het koud
ste punt is tot nu toe geregistreerd in
Werchojansk (—94* F) in N. Siberië
dat echter altijd nog een afstand van
ruim 2500 km van de Noordpool is
verwijderd.
Ook de hoogste temperaturen moeten
niet gezocht worden op de evenaar,
doch op plaatsen, duizenden kilome
ters daar vandaan. De hoogste tempe
ratuur, ooit in de zon gemeten, iverd
geregistreerd op de Nun Kun Piek in
het Himalajagebergte, nl 192°, dat is
bijna het kookpunt van water. De
hoogste temperatuur, die in de Sahara
werd waargenomen is 154° en de
hoogste temperatuur in de schaduw
^frd,ln j925 in Tripoli gemeten (136°)
Als de warmste plek op aarde moet
echter Massaoua in de Rode Zee ge
noemd worden, waar de gemiddelde
jaar-temperatuur 82° F bedraagt!
Het is haast overbodig ie zeggen, dat
dergelijke onherbergzame oorden als
Werchojansk, waar de gemiddelde
temperatuur in Januari bijna 100°
vorst bedraagt, bij voorkeur door de
Russen worden gebruikt om er poli
tieke gevangenen en staats-slaven
neen te zenden. Daarvoor zijn de Sow-
jets nu eenmaal mensen!
Dit laatste gaat misschien wat vér!
Want niet alleen de mensen houden
slaven, doch ook de mieren bezondi
gen zich daar aan!
H. Pétillon.
N.V. „Exposé" afgewezen.
De Haagse rechtbank heeft Don
derdag de aanvrage van het faillisse
ment van de Nederlandse Vereniging
van Ex-Politieke Gevangenen uit de
Bezettingstyd (N.V. Expoge), Inge
diend door rar. B. J. M. Haase te Am
sterdam, afgewezen.
Van de zqde van het hoofdbestuur
der vereniging deelt men ons nog me
de, dat deze aanvrage van faillisse
ment, waarvan zijns inziens de aan
vrager kon voorzien, dat zij door de
rechtbank zou worden afgewezen,
schade heeft toegebracht aan de goe
de naam der vereniging en van in
vloed is geweest op het bezoek aan
de vierdaagse tentoonstelling „Oud
Rotterdam".
Max Huger, erevoorzitter van het
Rode Kruis, heeft zijn ontslag ingediend
als lid van het permanente hof van arbi
trage.
HULP AAN HET MISDEELDE KIND.
Kinderpostzegelactie doet weer beroep op
ieders offervaardigheid.
(Van onze Haagse redacteur).
Het zyn indrukwekkende bedragen, die in vorige jaren voornamelijk
dóór het kind vóór het kind by elkaar gebracht zijn. De kinderpostzegel-
actie leverde elk jaar weer meer op. In 1950 kon zelfs 800.000 ver
deeld worden onder een 350 k 400 inrichtingen, die zich bezig houden
met de verzorging, de verpleging en de opvoeding van zieke of zwakke,
geesteiyk of lichameiyk misdeelde, verwaarloosde of op het verkeerde
pad geraakte kinderen.
Voor dit zegenryke werk zal dit jaar opnieuw een beroep op de offer
vaardigheid van het Nederlandse volk gedaan worden. Het zal moeiiyk
zijn om het bedrag van 800.000 te evenaren of zelfs te overschryden,
doch wanneer ieder zich zjjn plicht tegenover het misdeelde kind bewust
is en diep in zyn zak tast om de instellingen, die met zoveel liefde en
toewyding en met een onuitputtelijk geduld honderden ongelukkige jon-
fens en meisjes verplegen, in staat te stellen wat zon in het leven van
eze jeugd te brengen, dan zal het Nederlands Comité voor Kinderpost
zegels weer een groot bedrag kunnen verdelen.
De oode molen te Kapelle zal vermoedeiyk verdwynen. Hoewel niet precies
bekend Is. uit welk jaar de muien dateert, staat ergens op bet hout het
jaartal 1680 gekerfd. Sedert Augustus 1939 heeft de molen niet meer
gemalen*
Op Vrqdag; 19 October begint de
Jeugd met naar actie. Dank zy de
spontane medewerking van de leer
krachten van alle scholen, zullen de
jongens en meisjes aan de huizen
bestellingen kunnen opnemen voor
mapjes kinderpostzegels (drie zegels
van twee cent en vier zegels van
tien cent voor tezamen 75 cent) en
mapjes prentbriefkaarten (vijf stuks
voor 75 cent). De bestelde zegels en
kaarten worden later aan de scholen
toegestuurd, waarna de leerlingen
alles afleveren, waarby zij het ver
schuldigde bedrag innen en aan him
leerkracht afdragen, die het dan
weer met het Nederlands Comité
voor Kinderpostzegels verrekent.
Misschien krügt men één maal be
zoek van een schoolkind, misschien
komen er twee of drie, die elk hun
best doen het totaal bedrag zo hoog
mogelgk op te voeren de klassen,
die de beste resultaten behalen din
gen mee naar door het Comité be
schikbaar gestelde prqzen, waaron
der zelfs een veertiendaagse reis
naar Zwitserland val hen om deze
gver niet lastig, maar toon uw be
langstelling in woord en daad.
Met de scholenactie 1950 oogstte
men een prachtig succes: ongeveer
10.000 klassen met ongeveer 250.000
leerlingen plaatsten in totaal ruim
2.000.000 bestellingen op kinderpost
zegels en prentbriefkaarten. Dit jaar
zullen op de postkantoren geen
px-entbriefkaarten meer verkocht
worden. Het verdient dus aanbeve
ling om ze van de schooljeugd te be
trekken. Er zullen 5.000.000 kaarten
beschikbaar zqn.
Het is brood- en broodnodig, dat
de actie een zo mooi mogelijk resul
taat oplevert, want de 350 400 in
stellingen van allerlei kleur en gods
dienstige gezindte, die circa 100.000
kinderen onder hun hoede hebben,
boeken tezamen jaarlqks een tekort
van 4.000.000.
PARTICULIER
INITIATIEF.
Al te gemakkelijk wordt tegen
woordig door sommigen gezegd: de
Staat moet maar voor de misdeelde
jeugd zorgen, zq onttrekken zich aan
de ook nen gevraagde steun. De
Staat subsidieert en houdt toezicht;
de instellingen stellen het op prqs
particulier initiatief te kunnen ont
plooien. Hun vrees is juist, dat de
staatsinvloed te groot zal worden.
Welnu, voor dit laatste behoeft men
Britse Veiligheidsdienst
zoekt naar „derde man".
De Britse Veiligheidsdienst is er
bqna zeker van, dat de twee Engel
se geleerden Campbell en O'Conner
achter het yzeren gordnn zqn ver
dwenen. De Veiligheidsdienst onder
zoekt thans of er een uitwqk-moge-
Iqkheid bestaat voor communisten,
die naar het Oosten willen vertrek
ken, aldus de „Daily Mail."
Volgens de Londense „Daily Gra
phic" is de Britse Veiligheidsdienst
bezig met een onderzoek naar de an
tecedenten van een derde man. waar
van men meent dat hij de beide ver
dwenen Bx-itse geleerden naar het
buitenland heeft vergezeld. Deze
„onbekende dei'de" was een deskun
dige op het gebied van wetenschap
pelijk olieonderzoek. Hy is, evenals
de beide anderen, niet van verlof in
het buitenland teruggekeerd. Vol
gens het blad zou deze „third man"
vroeger op het laboratorium voor
kernsplitsmg-onderzoek te Harwell
hebben gewerkt.
niet bang te zqn. Als ieder steunt
naar vermogen, zullen de talrijke in
stellingen, elk naar eigen levens-
ovex-tuiging, hun werk ten bate van
de jeugd zelfstandig kunnen voort
zetten.
Op 12 November begint de officiële
verkoop van de kinderzegels (zq blq-
ven geldig tot 31 December 1952)
op de postkantoren; van 12 Novem
ber tot 31 December zal er weer een
rqdend postkantoor door ons land
trekken en op 19 November is er
een luisterwedstrijd, waaraan ieder
kan deelnemen.
De gezonde jeugd staat thans aan
getreden om de misdeelde jeugd te
helpen. Men make de kinderpostze
gelactie 1951 tot een succes door
veel, heel veel kinderzegels en ook
prentbriefkaarten te kopen.
175 millioen voor productie
militaire motorvoertuigen.
De E.C.A.-missle in ons land heeft
bekend gemaakt, dat de Amerikaan
se regering haar goedkeuring heeft
gehecht aan het voorstel van de Ne
derlandse regering tot financiering
van de productie van militaire motor
voertuigen, tot een bedrag van 175
millioen golden, uit de tegenwaarde-
berekening der Marshallgelden.
Zoals wq .reeds eerder berichtten,
valt dit program buiten het bedrag
van 6 milliard gulden, hetwelk de Ne
derlandse regering zich voorstelt in
de jaren 1951 t/m 1954 aan het defen
sieprogramma te besteden.
Dit is waarschijnlqk de eerste maal,
dat de E.C.A. haar goedkeuring heeft
gehecht aan het gebruik van tegen
waardefondsen voor militaire produc
tie buiten de begroting. Deze produc
tie van militaire voertuigen op Iange-
Vliegramp in Canada
23 doden.
Een vliegtuig van de „Queen Char
lotte Airline" is Woensdagnacht in
Canada tegen de Mount Benson ge
vlogen. De uit drie koppen bestaan
de bemanning en twintig passagiers,
naar men meent allen hout- en
bouwarbeiders, zqn om het leven ge
komen.
De verkoolde lichamen der inzit
tenden lagen langs de helling van
de berg verspreid.
Twee dodelijke ongevallen
in de hoofdstad.
Woerïsdag is op het 's-Gravesan-
deplêin te Amstex-dam een öl-jarige
vrouw door iyn 3 aangereden en aan
de gevolgen overleden. De vrouw
weifelde bq het oversteken en liep
tenslotte pardoes onder de motor
wagen. De bestuurder treft geen
schuld.
In de Pqlsteeg, waar men op het
re termqn, zal moeten voorzien in de i ogenblik bezig is met de verbouwing
behoeften van het Nederlandse leger van het Grand Hotel Krasnauolskv.
,n Ho -7.K i werd een voorbijganger door een
vallend brok steen getroffen. De man
was vrijwel op slag dood.
De nieuwe luchtlijnen van de K.L.M.
Amsterdam-Tokio en Amsterdam-Sydney
zullen resp. op 4 en 7 December geopend
worden.
in de komende jaren. Zij zul ons land
helpen bq het nakomen van zqn ver
plichtingen onder de „N.A.T.O.".
Er zullen twee soorten militaire
motorvoertuigen worden gekocht van
de N.V. van Doorne automobiel- en
aanhangwagenfabrieken (D.A.F.) te
Eindhoven.
LETTERKUNDIGE KRONIEK
Het Nederlandse proza (I)
Wanneer we bedenken (en ieder
een is het daar over eens), dat Ne
derland nooit een land van roman
schrijvers en geboren vertellers is ge
weest; dat het aantal romans van in
ternationaal formaat, ooit in onze
taal geschreven, gemakkelijk op de
vingers te tellen is als we dan te
vens weten dat er tussen 1940 en he
den een kleine 200 romans en novel
len of novellenbundels van Neder
landse auteurs werden gepubliceerd
die met meer of minder recht aan
spraak maken op de titel „literatuur"
en dus op behandeling in een letter
kundige rubriek, dan zou de recen
sent die op het afgelopen decennium
terugziet, het zich heel gemakkelqk
kunnen maken, en uit die overdadige,
niet aflatende stroom slechts een
handvol boeken opdiepen, die hem
van meer dan gewoon belang ïyken.
Ik kan in de mg toegemeten ruim
te dan ook haast niets anders doen,
maar toch vallen er bij het bezien van
die bibliotheek vol boeken met nieuw
Nederlands proza, wel enkele dingen
EXISTENTIALISME.
Wie verwacht had dat er na de
tweede wereldoorlog een nieuwe golf
van experimenten en „ismen" over
het literaire land zou slaan, kwam be
drogen uit Slechts één „isme" bleek
van belang: de grote stroming van na
'40, die overigens in de romankunst
heel weinig nieuws onder de zon
bracht, is het existentialisme, dat in
ons land hoofdzakelqk via Frankrijk
werd geïmporteerd. Deze veelbespro
ken en weinig begrepen richting is
rechtstreeks afgeleid uit filosofische
systemen uit de vorige eeuw, en als
zodanig geenszins volkomen „nieuw".
Gedeeltelijk geldt ook hier hetzelf
de als bq de diverse nieuwe kunst
richtingen, als expressionisme, futu
risme en surrealisme, die na de vori
ge wereldoorlog veel van zich deden
spreken, doch die alle reeds vóór 1914
ln aanleg aanwezig waren.
Want zo was ook Sartres hernieuw
de existentifilosofie al voor 1940 in
de romankunst toegepast, b.v. in zijn
roman La Nausée (De Walging), die
in 1938 verscheen en m.i. nog steeds
een van zijn gaafste boeken is.
Het existentialisme, voor zover in
een paar woorden te vangen, is nihi
listisch, een levensbeschouwing dus,
die het leven elke zin ontkent, en die
ook geen morele normen erkent. Dit
ïydt spoedig tot het verwante absur
disme, waarbq we allereerst aan de
Franse schrijver Albert Camus den
ken, terwqi het existentialisme meer
onder de vlag van Jean-Paul Sartre
vaart.
Sommigen noemen het existentia
lisme pessimistisch, maar de existen
tialistische levensbeschouwing geeft
juist niet veel reden tot pessimisme,
omdat de vrqheidsgedachte centraal
heerst in deze filosofie: De mens
dient de last van eigen bestaan te
dragen; hij is zelf verantwoordeiyk
voor datgene wat hy maakt van zijn
leven: hy kan bewust kiezen wat hy
wil. Daarmee is aan een ieder het
recht tot zelfbeklag ontnomen, ter
wqi noodlot en praedestinatiegevoe-
lens zijn ontkracht
Een andere grondstelling van de
existentiefilosofie is, dat het mense-
ïyk leven uit een reeks onoplosbare
tegenstellingen bestaat en dat men,
door een oplossing te forceren zo
als de klassieke denkers doen ook
de waarheid geweld aandoet Dit
komt in de practqk vrijwel neer op
de grote angst die schryvers uit de
realistische school, b.v. Flaubert,
hadden, om de waarheid en de werke
lijkheid te forceren door het trekken
van conclusies, hoezeer schrqvers als
Flaubert en Sartre ook tegenpolen
zyn.
Trouwens, voor zover nu deze exis
tentie-filosofie gevulgariseerd wordt
via literatuur en toneel, ziet men,
eerlijk gezegd, weinig verschil met
het zilet j^eciflek existentialistische
werk, en de „gewone" psychologische
roman onderscheidt zich dan ook wei
nig van zqn „moderne" broeder.
Zeker in ons land, waar de nieuwe
golfstroom slechts een flauwe bewe
ging in de letterkundige wateren ver
oorzaakte.
WEINIG NIEUWS ONDER
DE ZON.
romantechniek is er weinig
Qua
nieuws onder de zon er wordt wat
met stqlmogelqkheden geëxperimen
teerd; er bestaat een wat groter vrij
heid van toon, ook in de behandelde
onderwerpen en in de ixitbeelding van
zielkundige conflicten: men neemt
geen blad meer voor de mond en
noemt een koe een koe. In bepaalde
gevallen kan dat voortreffelijk en in
andere onkies en zelfs hoogst onsma
kelijk zijn.
Zoals ik in het vorige artikel reeds
opmerkte, werd er tussen 1940 en
1945 veel poëzie geproduceerd. Het
aantal romans dat in die tijd ver
scheen, was echter opmerkelqk ge
ring. Voor werk van langere adem
vonden weinigen rust en tijd, en ook
was het niet zo gemakkelqk. romans
illegaal te drukken. Wèl zullen vele
na de bevrijding verschenen werken
in de bezettingsjaren zqn geconcipi
eerd, want vlak na de bevrqding ver
scheen een stroom van prozawerken,
die tot ongeveer 194-7 aanhield. Daar
na daalde de productie gelukkig wat.
Allereerst verschenen in groot aantal
„bezettingsromans", dagboeken, etc., i
werken, haastig, of te zeer met de I
neus op de feiten neergepend; actu- I
eel, en daardoor gewild, maar geen
bezonken kunstwerken, b.v. het om-1
vangrqke „De Laars op de Nek" van
Maurits Dekker. Veel bezonkener
werk leverden Vestdqk, Defresne,
Theun de Vries, terwijl ook de op
stellen van Mr. Abel Herzberg:
„Araor fatl", ver boven de middel
maat uitsteken. Het dagboek van het
vermoorde Joodse kind Anne Frank,
„Het Achterhuis", zal ons bliiven
boelen als document van kinderlqke
onbevangenheid tegenover onmense-
ïyk leed.
Een volkomen adequate, geniale
vertolking heeft de gruwelijke tqd
die achter ons ligt in Nederland tot
nu toe in poëzie noch proza opgele
verd.
Overzien we nu de prozaliteratuur
Hei wereldgebeuren
Europa zonder
Scandinavië
De Noorse landen hebben na d«*
laatste oorlog steeds getrach»
zich zoveel mogeiyk te distan-
clëren van een bepaald partyncm»-n
in de controverse Oost-West, Zweden
gaat hlerby voorop, Noorwegen voelt
er echter het minst voor. Het resul
taat ls echter dat byv. Zweden zich
buiten het Schuman-plan heeft ge-
houden, al worden er nog zoveel ert
sen gevonden eö gedolven.Het heef:
zich ook niet aangesloten by de
Noord-Atlantische gemeenschap, hei -
geen Finland evenmin heeft gedaan.
Men houdt zich in Scandinavië boven
dien afzijdig t.o.v. een Europees le
ger. Behalve de zwakke binding tui
sen Noorwegen en het Westen, stoet
Scandinavië vrywel geheel bulten d.
Europese gemeenschap. Opzettelijk,
dat is duldeiyk.
Maar of men het daarmede zal red
den Scandinavië ls kenneiyk op het
Westen georiënteerd, en zeker in ge-
va! van een conflict tussen Oost en
West. De politieke instelling dezer
landen is beslLst niet pro-communis
tisch. Finland en Zweden hebben nog
niet zo lang geleden een agrarisch-
soclalistische coalitie-regering gekre
gen.
Het begint Rusland biykbaar sterk
te irriteren dat de landen in het Hoge
Noorden dit spel spelen: géén aanslui
ting bq het Oosten, en slechts een
zwakke neiging tot het Westen. Rus
land wiide deze staten winnen, maar
het lukte niet
En thans gaat men in Moskou chi
caneren. Noorwegen, de meest Wes
tera georiënteerde staat, moet het al
lereerst ontgelden. Men heeft daar
een Incidentje' 'opgeblazen tot een
„anti-Russische demonstratie". Er is
een nota. van Moskou gezonden naar
de Noorse regering betreffende
schending van graven van Russische
soldaten in Noord-N oorwegen. Meteen
liet Wisjinsky in deze nota van zijn
ongenoegen blqken over de buiten
landse politiek van zijn Noordelijkste
buurman.
Aan de nota is een zware pers
campagne voorafgegaan. De
Izwestia verweet al begin Sep
tember de Noren dot zq de overblijf
selen van in Noorwegen gevallen Rus
sische soldaten, notabene voor de be
vrijding van diezelfde Noren, „bar
baars vernederden". Het orgaan be
weerde met stelligheid dat het bevel
was gegeven alle Russische graven in
de Noordelqke provincies te verwijd» -
ren en over te brengen naar een ver
laten eiland. Dit moest dan in het ge
heim en in alle haast geschieden om
te voorkomen dat de nevolklng zou
protesteren. Nu moet er wel iets zijn
voorgevallen met die graven, maar de
Noorse regering heeft hiervoor direct
haar nodige verontschuldigingen aan
geboden. Kenneiyk wordt hier sterk
overdreven, men is er blijkbaar
slechts op uit geweest om agitatie te
verwekken.
Maar behalve dit Incident was er
nog een tweede grief. De Russische
krant sprak van een „onvriendelijk
gebaar' van de Noorse regering, na
melijk het steeds weer uitstellen van
een onthulling van een monument te
Kirkenes. gewijd aan de nagedachte
nis van de gevallenen van het Russi
sche leger. Dit gedenkteken had ai in
Augustus onthuld kunnen zqn. maar
zulks is tot nog toe niet geschied, tot
grote ergernis der Russen en wellicht
tot grote tevredenheid der Noren.
Als men hierover iets gegriefd i
dan zou er wel enige reden zqn: aan
vankelijk. toen de verhouding tussen
de Noren en de Russen nog onberis
pelijk was, had men na gemeenschap
pelijk overleg tot oprichting van alt
gedenkteken besloten, ter nagedach
tenis van de strqd der Russen op
Noorse bodem om het nazisme dr
laatste klap toe te dienen. Dit uitstel
gaat langzamerhand lqken op afstel.
Zo alles bq elkaar komen by de
Russen weer allerlei herinneringen
aan andere minder aardige dingen op.
Hebben de Noren niet in 1949 gewei
gerd met Rusland een vriendschaps
verdrag of non-agressiepact te slui
ten En nu sluiten zij wèl zo'n Atlan
tisch verdrag met de Westerse we
reld
En intussen bewapenen zich die
Noorse landen razend snel. In
Denemarken is byv. onlangs een
decreet afgekondigd dat in geval van
agressie tot de laatste man moet ge
streden worden: berichten of nevelen
tot capitulatie zqn bq voorbaat
„vals". Rusland ziet het met lede
ogen. Hoe kan het anders
die niet rechtstreeks, of niet ln de
eerste plaats met oorlog en bezetting
te maken heeft, dan vallen vele nieu
we figuren op. Auteurs als: Doia de
Jong. Anna Blaman. Jacques Gans,
J. J. Klant, Hermans, Van het Revc,
zonder welke de moderne Nederlandse
romanliteratuur ondenkbaar gewor
den is, publiceerden allen pas voor
het eerst tussen 1940 en heden.
ANDERE INSTELLING BIJ
DE DAMES-AUTEURS.
Vooral de huidige vrouwelqke
auteurs (vroeger waren hun sexege-
noten vaak zo gezellig en huiselqk
verstrikt in ellenlange zurige en muf
fe gezinsromans) zqn nieuwe wegen
ingeslagen, d.w.z. de wegen die de
man reeds voordien ging: de geëman-
cipeex*de vrouw bestrqkt thans alle
terreinen in de literatuur zoals zij
dat ook in het maatschappelijk leven
doet. Dola de Jong, Anne Blaman.
Josefa Mendels, A. H. Nqhoff, Jo
Boer, schreven boeken die in niets
onder doen voor het we^k van de bes
te van hun manneiyke collega's, ja,
Dola de Jong overtrof hen m.i. met
haar ene kleine roman die de helaas-
nare titel „En de Akker is de We
reld" draagt, een roman, die ik tot
een der weinige werken van interna
tionaal peil reken, waarop ik aan het
begin van dit artikel doelde.
Ik hoop daarop, naar aanleiding
van haar nieuwe boek, dat in Ameri
ka. waar zq thans woont, speelt, nog
terug te komen.
Het proza van de mannelijke
auteurs, alsmede de poëzie der jonge
ren komt in het volgende artikel aan
de beurt, waarmee dan deze uiteraard
allerbeknopste inleiding tot de he
dendaagse Nederlandse letteren zal
worden besloten.
HANS WARREN
