Vlissingens beiaard hangt reeds in de St. Jacobstoren WYBERT C 9 OVER 5 JAAR IS ER LOMMER ACHTER DE NOLLEDIJK 5??? j L De vraagteken-man Let op hem, want U kunt J L geld aan hem verdienen ER GAAT HEEL WAT OM IN HET VLISSINGSE SLACHTHUIS IS PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WOENSDAG 3 OCTOBER 1951 „Vrijheid in de klokkentaal" „Slaat op de klokken- van-dirre-dom-does" ..SLAAT OP DEN" trom mei e van dirre-dom-deine, slaat op den trom mel* van dirredomdoes!" Dit vroltfke, bijna uitdagende liedeke zong men b«»derden jaren geleden in de Geuzentijd en vast en zeker heeft het torn ia de Vlissingse straten geklonken, wanneer een liedjeezanger de laatste berichten over de Kpaanse kryg bracht en daarbij geuzenliederen liet ho ren. Thans zou men in de Scheldestad een variatie op dit versje kunnen zingen, even vrolijk en triomfantelijk als liet oorspronkelijke: „Klimt op de toren van dirre-dom-deine, slaat op de klokken van dirredomdoes'." Is bet niet om te zingen, als een stad na acht jaren de stom-geworden toren langzaam weer ziet vullen met prachtige klokken, grote en kleine, glan zende bellen, die strak? zullen tinkelen over de oude veste? Welnu clan, „Klimt op de toren van dirre-dom-deine en slaat op de klokken van dirre domdoes!" Men zou wel omhoog willen schieten, de torentrappen op, naar de transen tot onder de klokken, om daar te luisteren of de bronzen stem men nog niet klinken Snel naar boven tot onder de klok keninderdaad, dat zou men wil let, al» men op de Oude Markt staat ann de voet van de Jacobstoren. De nauwe, steeds smaller wordende wen teltrap laat echter niet toe, dat men vltig naar boven loopt. Slechts lang zaam komt men hoger, trede voor trede, totdat men op de zolder staat, waar de drie zwaarste klokken wor den opgehangen. Van hieruit voeren steile houten trappen naar het bo venste deel van ae toren. Daarboven troffen wij een mon teur van de klokkengieters uit Aarle Rixtel, balancerend tussen de beiaard, zijn handen rustend op de grote klok- kenlichamen. Hij had geen last van hoogtevrees („ik loop hier even ge makkelijk als op de begane grond") en grinnikte om zijn bezoeker, die zich aan de trapleuning vastklemde. Onverwacht liet hij een zware kle pel tegen de klokwand vallen en on middellijk trilde alles onder het zwa re bronzen geluid...... Nog eens en nog eens deed hy de klokkenstem- m«n horen, steeds weer andere De klanken zoemden en zongen in en om de Jacobstoren. Beneden op straat keken enkele mensen verrast om hoog: ,.Hoor-je 't wel? Dat is het carillon!" Dan pas begrijpt men, dat Vlissin gen weer een eigen beiaard heeft en dan pas wordt het duidelijk, wat een stad mist. die haar Inwoners geen to renmuziek kan bieden. Het was als of de man tussen de klokken het ook zo aanvoelde, want opnieuw liet hjj de klepels vallen: ze sloegen op de klokken „van dirredomdoes!" Drie mannen zorgen er voor, dat het klokkenspel in de ruim veertig meter hoge toren wordt opgehangen. Het grootste gedeelte van het nieu we carillon is reeds op zijn plaats aangebracht. Het gaat alles vrij een voudig, want in Aarlc-Rixtel is pre cies van te voren uitgedokterd, hoe het transport naar boven moet ver lopen. De plaats van de klokken was nauwkeurig bepaald en op tekening aangegeven. Voorts werden alle klokken genummerd, zodat geen ver gissingen konden ontstaan. De mon teurs vragen zich dan ook niet af, of ze een Cis- of een G-klok naar boven talcelen, maar brengen alleen num mer-zoveel op de plaats, die daar voor is bestemd: eerst de kleine, dan de grotere en tenslotte de grootsten, die 1755, 1250 en 850 kg wegen. Op één klok na kon het gehele carillon binnen in de toren worden opgehesen. Even boven de wijzerplaten zal het klavier worden gebouwd. Voorlopig ligt het nog aan de kant, afgedekt met wat doeken. Straks als het een maal is opgesteld, zal het met dra den worden verbonden aan de kle pels van de klokken boven, naast en onder de houten toetsen. Naast het klavier komen veertien van de klein ste klokken in een speciale „stoel", boven hangen reeds dertig grote en kleine en er onder volgen tenslotte de drie grootsten, samen zeven en veertig klokken! De drie grootsten worden gebruikt als luidklolcken en kunnen daarom niet constant met het klavier ver bonden zijn. De beiaardier moet daarom steeds voor hij gaat spelen de draad van klepel naar klavier even Toch is 'f zo I Adverlenue 100 Er bestaan afschuwelijk eentonige be roepen. We zullen daar geen voorbeel den van gevenwijl dit misschien een discussie zou uitlokken, welke de strekking van dit betoog geheel voor bij gaat. Allen zullen we het echter wel eens ervaren hebben, dat wij iemand een werk zagen verrichten met een zo uitgesproken geestdodend ka rakter, dat men medelijden kreeg met degeen, die deze taak volvoerde. Vandaag moge ik echter iemand aan U voorstellen, wiens werkzaamheden een .zo geestvernietigend karakter dragen, dat het niets menselijks meer heeft en alles in de schaduw stelt wat in net verleden of in de toekomst is, of zal worden, vertoond. Hij is nl. de man die in het, onderhoud van zijn gezin voorziet door de 5 milliard gul dens, die de minister van Financiën van plan is dit jaar uit het Neder landse volk te wringen, na te tellen. Hij telt en telt, langzaam en bedacht zaam. Vóór zich heeft hij fantastische stapels bankbiljetten van één gulden, nog vochtig van de klamme handen dergenen, die ze verdienden, doch ze moesten afgeven aan de staat. Dit zijn echter geen factoren, die onze tel ler beroeren, hij telt en telt, éen bank biljet per seconde, dag in, dag utt, maand in, maand uit, jaar in, jaar uit. Hij telt nóg, als de vijf milliard al lang zijn uitgegeven. Sterker, hij telt voort als minister Lieftinck reeds niet meer bestaat, als dit hele geslacht van de aardbodem is verdwenen, als het vol gende geslacht van de aardbodem is verdwenen, als het volgende geslacht en het daarop volgende„Kalm, kalm", maant ons de rustige lezer, „niet overdrijven. Dat ontneemt alle kracht aan het betoog". Laten we de teller dan maar eens na tellen. Deze man valt in alle sociale regelingen en heeft dus normale werktijden en vacanties. Per uur telt hij 3600 biljetten, dus in een 48-uripe werkweek komt hij tot 172.800. Reke ning houdende met twee weken va- contie, komt hu Per jaar dus tot f 1.640.000,—. En om de 5 milliard te halen heeft h\j ruim 578 jaar nodig. Al» hü het eeuwige leven heeft, kan hu dus in het jaar 2529 gereed zijn. Sprekender is misschien nog deze ver gelijking. In 1388 liet Albrecht van Beleren de eerste gouden gulden slaan. Wanneer iemand op dat heugelijke moment direct was gaan tellen en alle zeventien geslachten na hem hadden jaar in jaar uit naarstig doorgeleid, ongeacht Jacoba van Beieren, Karei V, de Beeldenstorm, de tachtigjarige oorlog, de Gouden Eeuw, en wat er allemaal in de gescheidenis ii uoorby getrokken, dan zou het einde van deze telleril bereikt zijn.... over vijftien iaarl Inmiddels zou onze astronomi sche begroting wel enige keren naar de maan verwenst zijn. Nu we het tochover de maan neo- ben: wist U dat in September de maan langer schifnt dan in andere maanden h" jMr? ff. Pétitlon, Blik- schaarste Wanneer U van Uw leverancier Wybert in car- tonnen doosjes ontvangt, bedenk dan, dat kwaliteit en hoeveelheid niet zijn gewijzigd. Ook vorkrijgbiar: Wybort mot menthol. bevestigen en deze weer losmaken, zodra klaar is. Langzaam groeit onder de vakkun dige handen van de Brabantse klok- kenmensen de beiaard in de Jacobs toren. Elke dag komt men een stuk je verder by het doel, dat op de be vrijdingsdag bereikt moet zijn. Dan kan de beiaard spelen, <lan zal de trommel, waarop de «Ijsjes voor de uurslag worden „gestoken" kun nen draaien, zodat met vrolijke klan ken de Vllssingers kond wordt ge daan hoe laat het is, dan zal Piet Broerse achter zijn stokkenklavier de Jacobstoren laten zingen, zoals het een toren in een Nederlandse stad be taamt „Eenmaal verstomd door ruw ge weld, na acht jaar in ztyn eer her steld, verkondt de toren andermaal, de vrijheid in de klokkentaal" staat te lezen op de zware Bourdonklolc Het is te hopen, dat de Vlissingers lang, zéér lang van deze „vrijheid in de klokkentaal" zullen genieten. De Vlissingen 7 voor de Vismijn aan tie nieuwe 1 VLISSINGEN'S NIEUWE BOS Een paradijs voor watervogels Een ideaal oord voor wandelaars Nog werken de D.U.W-arbeiders aan de lange, smalle vyver en aan de. grote vyver in het nieuwe Nollebos te Vlissingen, en toch lopen er al klu ten rond In het ondiepe water van de beide waterplassen en wonen er al honderden meeuwen op het vogel-eilandje. Dat Is veelbelovend! Het nieuwe Nollebos met zün strand-, bos- en water partijen kan een ideaal vogel-oord worden. Wanneer de bomen straks flink aan de groei zyn, dan zullen er stellig ook wilde eenden neerstrijken en wanneer de gemeente dan onder in de schrale gemeentekas nog wat guldens kan vinden voor het aanschaffen van wat ganzen en andere tamme watervogelswel dan doet Moeder Natuur de rest wel en zendt ze uit eigen beweging haar geVleugelde kin. deren naar deze plek. Van dat Nollebos zal dit jaar 20 H.A. klaar zijn. Wie er nu door de jonge aanplant wandelt, ziet nog geen bos, maar hij ziet wel het plan van de indeling. Hij ziet de paden, de speelweide, de pJclc voor het theehuis met de speeltuin, de plaats voor de kleine hertenkamp: hy ziet de strand- en piasvijver, die op één meter diepte is uitgegraven en een zandbodem, heeft, zodat kinderen er zonder ge vaar kunnen spelen. DE AANPLANT Hij ziet ook' de populieren, die vo rig jaar werden geplant door dc Bel gische oud-minister Hoste met tal van andere officiële personen en dooi de Vlissingse schoolkinderen. Ze doen het uitstekend, die jonge bomen!!! Deskundigen durven te verzekeren, dat men over vijf jaar in dat nieuwe Nollebos in de schaduw zal wandelen en dat de wielrijders, die dan langs het fietspad naar Zoutelande gaan oen lommerrijk dreefje zullen volgen, dat hier en daar verlevendigd zal worden door rozen-uanplant en dat mooie doorkijkjes zal hebben op vij vers ©n op grasveldjes. De hoofdlaan. die naar het Nolle bos voert de Van Woelderen laan zal spoedig beplant worden met grauwe abelen, die later worden ver vangen door iepen. |l|||||||||||lllillli||||l!lll11>l||llllll!ii| n un1 :iiii i! iiii:i ,:iiii :i iiir: De „vraagteken-man" zal voor de P.Z.C. gedurende de „Vlisto"-week SS in Vlissingen en dus ook op de p Tentoonstelling zyn. rs: Hoe zult U vragen; wel heel een- «-= voudig n.l.: Wy vragen aan U: Van wie is zijn n hoed, jas enz. enz, Dit antwoord vindt U vermeld op ss een kaartje in de etalages of op j| de stands van de Tentoonstelling van die zaken in Vlissingen, welke =s vandaag in de P.Z.C. adverteren. Bewaar dus deze courant, om te weten, welke zaken aan deze prijs vraag meedoen. 1| Let op de „vraagteken-man" en bekijk alle etalages en stands van de Vlissingse adverteerders van vandaag. Als U goed oplet en geen etalage of stand overslaat, heeft U een kans op een onzer prijzen, n.l.: van van pnjs prijs prijzen van prijzen van 40.— 20.— 10— 5— krijgt eden Dj 'Ij on- Voor deze bedragen waardebonnen, te besteden ze adverteerders. Inzendingen vóór 16 October aan het kantoor P.Z.C., Walstraat 58- 60. Vlissingen. Op enveloppe vermelden: „Vraag teken-man". llllllllllllllllllllllllllIIIIllllllllllllllllllllW De fiets- en wandelpaden langs die laan zullen afgescheiden worden met twee plantsoenstroken, welke beplant worden met botanische rozen. Wat het bos zelf betreft, kan men nu al aan de jonge bomen en strui ken zien hoe de beplanting wordt. In hoofdzaak komen er esdoorns en grauwe abelen. Daarnaast wat wil gen. eiken en iepen. De meidoorns zullen niet ontbreken en hier en daar komen er wat sierheesters, liguster cn vogelkers. DE VIJVERS De grote vyver, die door D.U.W.- arbeiders gereed werd gemaakt, is geheel uitgediept en voor een deel ontdaan van de vette paling en de bot, welke daarin sedert de droogma king van Walcheren gehuisd moeten hebben. Bij die vijver aan de Zwanen- burgse weg is een uitzichtplateau gemaakt Thans wordt gewerkt aan het voet pad rond de vijver en ook is men be zig de achter gebleven „beetle's" te slopen de kleine caissons, die by de sluiting van de Nolledijk werden ge bruikt. Dan wordt er gewerkt aan de lange, smalle vijver, die hier dicht bij de oude kreek ligt. In de toekomst zal het fietspad naar Zoutelande aan de Noordzijde van deze kreek komen te liggen aan sluitend op de Van Woelderenlaan. Het werk aan het nieuwe Nollebos dat een van de mooiste aantrek kelijkheden in Vlissingen moet wor den is tot nog toe gunstig verlo pen. De opzichter de heer B. J. Gal- jaard constateerde weliswaar dat men enige overlast van zandverstuiving had en er op een bepaald punt zoute kwel was, maar dat waren kleinighe den. Die verstuiving zal eindigen als de helmaanplant op de nieuwe Nolle dijk 't beter gaat doen en de zoute kwel is niet eens zo onaardig, want nu is er In het Nollebos ook een plek waar typische zoutwaterplanten ge dijen. Wanneer we tenslotte nog vertellen, dat de aanwezige bunkers vernield worden en dat men de restanten met aarde zal bedekken en zal beplanten, dan is hier een schematisch beeld ge geven van het Nollebos zoals het er in het najaar 1951 uitziet en waarvan men verwacht, dat 't weliswaar niet het grootste, maar wel het interes santste en aantrekkelijkste bos van Walcheren zal worden. DINSDAGS IS HET VARKENSDAG Runderslachthal in November in gebruik. Aan het begin van de week heerst er in liet Coöperatief Slachthuis in de omgeving van het Vlissingse Havendorp een grote bedrijvigheid. Luid klinken de schoten door het witte gebouwencomplex, de getroffen dieren vallen mét een plof op de betegelde vloer en de vlijmscherpe messen van de loonslachtcrs doen de rest. 's Maandags worden ongeveer twintig a vijf entwintig koeien geslacht en Dinsdags een zestig h zeventig varkens. De geslachte dieren blyven als liet niet te warm is een dag in de slachtruimte hangen en gaan dan naar de koelcel. Van hieruit wordt het vlees na enige tyd naar dc slagers vervoerd om tenslotte als biefstuk, rosbief, carbonade etc. op onze tafel te verschijnen. Toen wij dezer dagen een bezoek aan het slachthuis brachten, was een loonslachter juist bezig met het slach ten van een zogenaamde hokkeling, een dier. dat het midden houdt tus sen een volwassen koe en een vaars. Voor een leek is het zien slachten van vee geen opwekkend gezicht en ook de reuk, die uit het geopende beesten lijf opstijgt is niet bepaald aange naam. Het dier lag op de tegels en de loonslachter sneed op vakkundige wij ze de huid los. Een uiterst secuur karweitje, vertel de heer J. Lefeber, bedrijfsleider van het slachthuis, die zo bereidwillig was ons het gebouw te laten zien. „De hui den zijn kostbaar en het is zaak ze on geschonden te verwijderen". STALEN PEN. De heer Lefeber toonde ons ook de revolver, waarmede de beesten wor den geschoten, d.w.z. er komt geen kogel uit, maar een stalen pen. die in de hersenen van het dier dringt als een slaghoedje, gevuld met buskruit, door het overtrekken van de haan van de revolver tot ontploffing wordt gebracht. Zodra het beest geslacht is, wordt het aan haken opgehangen en kan het naar een bepaalde afdeling in het slachthuis vervoerd worden door middel van een rail, die door het ge hele gebouw loopt. Met een lucht- spoor weegschaal, een ingenieus ap paraat, dat aan één der muren is be vestigd, is het mogelijk het .geslachte vee tot op een ons nauwkeurig te we gen. Het slachthuis heeft verschillende afdelingen. Het is verdeeld in een runder- en varkensslachthal, darmen wasserij, hangruimten en koelcel. BOVEN NUL In de koelcel is constant een tem peratuur van 2 tot 4 graden Celsius boven nul. „Boven nul", aldus de heer Lefeber, „omdat het vlees niet mag bevriezen. Om bederf te voorkomen is het zaak het vlees zo droog mogelijk te koelen. Voorts deelde de heer Lefeber ons nog mede, dat de pas afgebouwde runderslachthal, waarin vijf runderen tegelijk geslacht kunnen worden, in November in gebruik zal worden ge nomen. De afdeling waarin momen teel de koeien geslacht worden, zal dan dienen als ophangruimte. Dat er heel wat omgaat in het slachthuis moge ten slotte blijken uit de volgende cijfers, die de heer Lefe ber ons verstrekte. Per week worden ongeveer 7000 kg. rundvlees en 6000 kg. varkens vlees (been inbegrepen) aan de sla gers afgeleverd. In het seizoen liggen deze cijfers meestal hoger. Advertentie. Een handtekening ii een waarborg van echtheid. De waarborg op een Aspirin-tablet li hel Bayerkruis. De Russische luchtvloot. De Britse minister voor de militaire luchtvaart, Arthur Henderson, heeft dezer dagen verklaard, dat Rusland en de met dit land verbonden staten be schikken over een tactische lucht macht van meer dan 8000 vliegtuigen. Bovendien hadden deze landen een belangrijk aantal lange-afstandsbom- menwerpers die volkomen gelijk zijn aan de B-29. Een dergelijke lucht macht zou driemaal zo sterk zijn als de luchtstrijdkrachten, waarover Hit- Ier in 1940 beschikte. Rusland heeft verder vele honder den straaljagers van het nieuwste ty pe en men is begonnen met het op bouwen van een strijdmacht van lich te straalbommenwerpers van hetzelf de type als de „Canberra". De Trouwen roepen „mijn", de mannen „hup" In Vlissingse vismijn heerst 's middags grote bedrijvigheid. „Ik heb hier een mooi partijtje bot vyfzeventigvierdrie tweeéénenzeventigacht vijfzestig,,Mljn", roept een vrouw uit een groepje mannen en vrouwen, dat in een kring staat geschaard om een grote weegschaal, waarop het zeebanket wordt gewo gen. „Voor Kee Crucq", noteert de vis mijnmees ter. De weduwe Van Belzen-Crucq, die jarenlang, vanaf dat zy nog een jong meisje was, haar vis verhandelt op de Kaai en zowel door het personeel van de vismijn als door haar vaste klanten als van ouds Kee Cruq wordt genoemd, sleept een teiltje aan en laat daarin haar koop glijden. De mijnmeester is alweer bezig aan het volgende partytje vis: glinsteren de wytingvijfendertigvier... driedertigvierentwintig. Het opsommen gaat in een dreun, dat alleen verstaanbaar is voor ingewij den. Het „mijn" van de vrouwen en het „hup" van de mannen wisselt elkaar af. De vis zó uit zee glijdt in de teilen van de leurders en van de visvrouwen. De manden met zeeban ket, aangevoerd door de Vli 20, 17, 19, de Arm 15 en welke nummers de schepen, die dobberend in de Vissers- haven liggen, nog meer mogen dra gen, minderen snel. Dan komen de talrijke manden met lichtrose garnalen gorrenetten zo als de Vlissingers zeggen aan de beurt. Eerst gaan de handelsgarnalen van de hand en dan de exportgarna len, die voor onze Zuiderburen de Belgen en Fransen bestemd zijn. Momenteel is er een grote aanvoer van garnalen. De mannen en vrouwen rond de weegschaal hebben allen een handje garnalen genomen om ze op smaak te keuren. Af en toe laten ze het kau wen even rusten om hun „mijn" of „hup" te roepen. Het tafereeltje, dat wij hierboven beschreven, kan men iedere middag aanschouwen in de vismijn te Vlissin gen. Duizenden kilo's vis en garna len worden hier gemijnd. De eerste maanden van het jaar viel de vangst tegen, maar de afgelopen maanden hebben veel goed gemaakt. In Sep tember werden aangevoerd 42541 kg vis, 13948 kg exportgarnalen en 27007 kg handelsgarnalen. De garnalen worden ln de vismijn gezeefd vóór ze afgemijnd worden. Voor de handelsgarnalen wordt een fynere zeef gebruikt, dan voor de ex portgarnalen. In het holst van de nacht, om streeks twee uur, vertelt ons de mijn- meester, dc heer H. J. dc Wit, ver laat de Vlissingse vissersvloot met hoog ty de haven en loopt 's middags met hoog water de haven weer bin nen. Zodra de schepen aan de kaai liggen, wordt de vis gelost en be gint de bemanning met het nazien "en repareren van de netten, die tijdens de vangst vaak heel wat te lyden hebben. Inmiddels zyn dc vele manden met vis en garnalen afgemijnd. De leur ders en kopers zijn verdwenen. Op de Kaai pakt Kee Crucq de botjes in voor een klant en uit een straat klinkt het bekende „scharre-tjoe-oe" van een visvrouw. Advertentie Waiian is goed, maar daarbij mogen de kleuren niet l\jden en de wol mag niet stug worden. Vermijdt deze gevaren, gebruik voor wol uitsluitend Echfalon. Echfalon doet het precies goed, want Echfalon is spe ciaal alkalivrjj voor wol. De Brusselse plannen voor een Wereldtentoonstelling Wetenschappelijke vooruitgang en samenwerking in Europa. Tijdens een dezer dagen gehouden Belgische kabinetsraad is van ge dachten gewisseld over de inrichting van een internationale tentoonstelling te Brussel in 1956. Naar verluidt zou de regering voornemens zyn haar goedkeuring te hechten aan deze ex positie en zou zij tot een bedrag van fr. 200 millioen willen inschrijven ter financiering van het Belgische pavil joen. Bovendien zou de Belgische staat een bijzondere lening toestaan. De tentoonstelling, die zal samenval len met het 125-jarig bestaan van de Belgische dynastie, zal worden ge houden op het plateau van de Heysel en in het park van Laeken, die door een nieuwe verkeersweg met elkaar zullen worden verbonden. De ten toonstelling zou vooral de vooruit gang te zien geven op het gebied van het wetenschappelijk onderzoek en zou in het teken staan van de sa- werking in Europa. Ieder land zal in het kader van deze internationale tentoonstelling zelf een paviljoen op richten. De laatste internationale tentoon stelling te Brussel werd in 1935 ge houden. Bij de inrichting hiervan konden 10.000 arbeiders te werk worden gesteld. 350.000 toeristen be zochten de expositie. Heel Vlissingen wil dokken Voor de vrijheidsklokken Stort uw bijdrage bij de Prov. Zeeuw se Courant, Walstraat, Vlissingen of op gironummer 353900 (P.Z.Ct.) of. 261272 (G. A. van Druten).

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 14