PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Beroep van Truman op financiële leiders van vijftig landen BESCHONKEN RUSSEN VUURDEN OP POLITIEMAN SCHOOLWET DOOR FRANSE ASSEMBLEE AANGENOMEN SCHIJNWERPERS VERLICHTEN DE MARIA-MAGDALENAKERK oe BILT Kantlijn 194e Jaargang - No. 214 Dagblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant, Directie F. van de Velde en F. B. den Boer, Adj. W. de Pagter. Hoofdred. G. Ballintijn. PL verv.: W. Leertouwer en H. A. Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 37 ct per week f 4J5 p, kvr. fr. p.p.(iN per kw Losse nummers 10 cent WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Dinsdag 11 Sept. 1951 ADVERTENTIEPRIJS 20 ct. per mm. Minimum p. advertentie t 3.— Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) van 1-6 regels t L—Iedere regel meer 20 cent „Brieven of adres Bureau van dit Blad" 25 cent meer Giro nr 359300 P.Z.C, Middelburg. Bur. Vllssingen Walstr 58—60. tel 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160) M"burg Londense Kaai 29, teL 2077 en 2924; Goes L. Vorststr. 63, teL 2475 (b.g,g. 2228); Ooslburg: Pr. Mauritsstr. 12. te). 102; Terneuzen Brouwerijstr. 2; Zlerikzee: N. Bogerdstr. C 160. tel. 2i Verzachting valutabeperkingen Vrede en welvaart voor alle volken President Truman heeft Maandag by de opening van de jaarvergaderin gen van de Wereldbank en van het Internationale Monetaire Fonds een beroep gedaan op de financiële leiders van vijftig landen om de beperkin gen op buitenlandse valuta te verzachten, daar deze beperkingen de we reldhandel steeds meer bemoeilijken. Truman zeide, dat de vrye landen zich niet uitsluitend voor defensiedoel einden hadden aaneengesloten, maar dat het grote doel is de vrede te ver zekeren en betere levensomstandigheden te scheppen voor alle volken der wereld. In het jaarverslag van de Wereld bank wordt gezegd, dat de zich uit breidende industrieën van de Weste lijke mogendheden in staat dienen te zijn om behalve in de behoeften van de herbewapening, te voorzien in de behoeften van de economisch laag- ontwikkelde landen. Het productiepo tentieel van de ontwikkelde landen is enorm. Gezien de gemeenschappelijke be langen van de industriële en de laag- ontwikkelde landen lijkt het waar schijnlijk, dat er voldoende welvaart bronnen gevonden zullen worden om voortzetting van de economische ont wikkeling mogelijk te maken. In het verslag worden de econo misch laag-ontwikkelde landen ge waarschuwd, dat zij hun deviezenin- komsten zuinig moeten beheren. In Frankrijk blijven de toenemende lasten van de herbewapening, de te korten aan grondstoffen, het begro tingstekort en de inflationistische stijging van de binnenlandse prijzen ernstige problemen. Maandag is voor het Amsterdam se Geerchtshof opnieuw in be handeling gekomen de zaak te- fen de 51-jarige marinier A. H. F. onteyn uit Amsterdam, een man van Zeeuwse afkomst. Er is reden om aan deze rechtspraak bijzondere aandacht te besteden. Fonteyn behoorde in 1933, bij het uitbreken van de bekende muiterij, tot de bemanning van De Zeven Pro vinciën. Men zag hem abusievelijk voor een muiter aan en twee jaar la ter werd hij wegens asthma uil de dienst ontslagen. Fonteyn was nim mer asthmatisch geweest en was van oordeel, dat men hem uit de dienst verwijderd had om andere redenen. Hij trachtte, voorzien van de nodige medische attesten zijn afkeuring on gedaan te maken, trachtte herkeu ring te verkrijgen, alles vergeefs. Ten slotte beschuldigde hg de mari neartsen, die hem afgekeurd hadden, van valsheid in geschrifte en wegens smaadschrift legde de Amsterdamse rechtbank hem een boete op van 100 en een voorwaardelijke gevan genisstraf. Fonteyn tekende hoger beroep aan, de officier van justitie ook, hoewel de veroordeling conform zijn eis was. Nu interesseert in deze zaak na tuurlijk iedereen zich voor de uit spraak, die Fonteyn na een zestien jarige strijd voor wat hij als zijn recht beschouwt zal moeten aanho ren. Maar meer nog interesseert ons de vraag, waarom deze strijd zestien jaar heeft moeten duren. Malen de juridische molens zo langzaam in Nederland? Ons dunkt, dat men hier eerder in alle openbaarheid en in alle objecti viteit de strijd had moeten beslechten. De Veilig Verkeersweek in Den Haag heeft een bitter teleurstel, lend resultaat opgeleverd. Niet alleen bleken de voetgangers en wiel rijders zich van de verkeersregels bitter weinig aan te trekken en za gen de verkeersagenten een massa overtredingen niet, maar bovendien begonnen de automobilisten de vei ligheidskeuringen van hun wagens te mijden, toen bekend werd, dat er le gio wagens vol gebreken bleken te zitten Dit laatste is weinig minder dan een schandaal. Het moge waar zijn, dat de auto mobilisten minder verkeersfouten maken dan andere weggebruikers (omdat de schade, die zij aanrichten nu eenmaal in de papieren loopt), dit neepit niet weg, dat men van een au tomobilist mag eisen, dat hij zijn voertuig in een dusdanige conditie laat brengen, dat het geen gevaar voor anderen oplevert. Waarom eigenlijk de kosteloze technische keuringen, die de Vereni gingen voor Veilig Verkeer organise ren, niet verplicht gesteld? En waar om aan de automobilisten niet de plicht opgelegd om de aan het licht tredende gebreken te laten herstel len? Japan heeft vrede. Zes jaren na het einde van de oorlog. In de onmiddellijke nabijheid van Ja pan woedt de volgende oorlog al weer. En Japan wordt Amerikaanse oorlogsbasis. Enkele vertegenwoordi gers van staten, die met Japan in oorlog waren, tekenden het vredes verdrag niet. Men mag dus vaststellen, dat het met de vrede na dit vredesverdrag nog niet veel beter gesteld is, dan voorheen. En men moet maar hopen, dat het er met de Westerse veilig heid wel beter op geworden is. Want zeker wetenhelaas, dat doet men niets. NIET TEN VAL GEBRACHT. Op de openingsbijeenkomst van de Wereldbank en het Internationale Monetaire Fonds heeft de Tsjechoslo- waakse gouverneur tevergeefs ge tracht de Chinese nationalistische vertegenwoordiger ten val te bren gen. Hg diende een motie in, om de Chinese nationalistische vertegen woordiger van de bijeenkomst uit te sluiten op grond van het feit, dat de communistische volksregering de enige wettige vertegenwoordiger van China zou zijn. De gouverneurs van Wereldbank en Fonds besloten geen uitvoering aan het voorstel te geven. Alleen de gouverneurs van Tsjecho- Slowakije en Ceylon stemden voor het voorstel. Zevenjarig knaapje in zee verdronken. Maandag is ter hoogte van de Sche- veningse vuurtoren een 7-jarig jonge tje in zee verdronken. Het knaapje was met zijn tweeling broertje in zee aan het spelen, toen beiden plotseling in een diepe kuil te recht kwamen en onder water ver dwenen. Helaas slaagde men er in slechts één van de jongetjes op het droge te brengen. Geen meerderheid voor Papagos in Griekse parlement De nieuwe rechtse Griekse concen tratiepartij van veldmaarschalk Pa pagos heeft volgens de thans bekend geworden uitslagen b(jna 35 van de Zondag uitgebrachte stemmen in de algemene verkiezingen behaald. Waarnemers zijn echter van me ning, dat de populaire 67.jarige ge wezen opperbevelhebber van het Griekse leger geen absolute meerder heid in het parlement zal krijgen. Premier Sophocles Venizelos, het hoofd van het huidige liberale zaken kabinet, heeft gezinspeeld op een sa mengaan van liberalen en progressie ven om een coalitiekabinet van het centrum te vormen. Voor Papandrecus democratische socialisten schijnt de nederlaag vol komen te zijn. Ook vtor de populisti sche partrj van Tsaldaris hebben de verkiezingen een grote teruggang op geleverd. Verwacht wordt, dat de Populisten hoogstens 6 tot 10 zetels zullen krijgen tegen 63 bij de vorige verkiezingen in Maart 1950. Bedorven vis gegeten. REEDS EEN SLACHTOFFER Te Alkmaar is overleden de elfja rige T. Mol, die in het ziekenhuis was opgenomen nadat hij vermoedelijk tengevolge van het nuttigen van be dorven vis uit hlik ziek was gewor den. De vader van de jongen is even eens ter verpleging in het ziekenhuis opgenomen. Zijn toestand is nog zor gelijk.- Vader en zoon waren de eni gen uit het gezin, die van een hoe veelheid zure haring uit blik hadden gegeten. Dr. Hulst uit Leiden heeft sectie op het lijk van het jongetje verricht. Voor het vertrek van de vrijwilligers van het Nederlandse Detachement Verenigde Naties uit Korea kwam de band van de beroemde tweede Ame rikaanse Divisie een muzikaal afscheid aanbieden, dat door onze jongens op hoge prijs werd gesteld. Het uit zestig leden bestaande muziekcorps had een programma samengesteld dat klonk als een klok en geruime tyd duurde. Muis zette kermis stop Zaterdagavond tegen middernacht heeft een muis een explosie veroor zaakt in een transformatorhuisic tc Edam. Het stadje viel in duister. Daar door kwam de kermis enige uren eerder dan oorspronkelijk was be doeld aan haar einde. De „spulle- bazen" poogden nog wel met petro leumlampen en kaarsen hun zaken draaiende te houden, doch de meeste kermisgangers waren reeds naar huis vóór de noodverlichting gereed was. Roofoverval op weduwe Indringers namen f 400 mee. Twee onverlaten hebben Zondag nacht de alleenwonende 79-jarige we duwe K. in Den Ham bij Almelo over vallen. De buit bestond uit circa 400. Nadat de indringers de stoppen uit het schakelbord voor het electrisch licht hadden gehaald, drongen zij tot de slaapkamer van de vrouw door, waar zij het gemunt hadden op de linnenkast. Een van de bandieten dreigde de vrouw te zullen neerschie ten, indien zij alarm zou maken. Toen zij het doosje met de 400 hadden gevonden, maakten zy zich uit de voeten. INCIDENT TE BERLIJN Duitse vrouw werd omver gereden. De Westberlynse politie heeft Maandagavond twee dronken Sowjet-Rus- sische soldaten in de Amerikaanse sector gearresteerd na een incident aan de grens van de Sowjet-sector, waarbij schoten werden gelost. De soldaten, die van Klein-Machnow, een voorstad van Berlijn, kwamen, reden met hun auto door de afsluitboom'van de sectorgrens heen. Sowjet- Russische wachtposten en Oostduitse politiemannen losten veertig scho ten op de in snelle vaart rijdende auto. In wilde rit ging het zigzag dooi de straten van het district Zehlendorf in de Amerikaanse sector. Aanvanke lijk wisten zij arrestatie door de West-Berlijnse politie te ontgaan door hun pistolen op de politiemannen te richten. Na een Duitse vrouw, die hen wilde doen stoppen, te hebben Engeland zet Perzië de voet dwars Engeland zal Perzië niet meer toe staan ponden in te wisselen voor dol lars, dan tot nog toe het geval was. Engeland zou Perzië voorts niet meer voorzien van schaarse goederen die Perzië mocht kopen wegens de waar de welke de olie voor Engeland had. Deze goederen heeft Engeland zelf hoognodig. De Perzische minister voor de P.T. T., Mosjar, heeft bij de premier zijn ontslag ingediend. Hij stuitte in het parlement op krachtige critiek en eenmaal werd hij zelfs mishandeld. Na dit voorval verscheen hij niet meer in het parlement noch in het ministerie. Wolvenplaag in omgeving van Rome. De omgeving van Rome wordt ge teisterd door een wolvefiplaag. Als gevolg van de droogte verlaten de dieren de bossen en zwerven op zoek naar water en voedsel door bewoonde streken. Jagers zijn er op uit getrok ken om de wolven onschadelijk te ma ken. Uitvinders met fantasie. Te Parijs is de tentoonstel ling geopend van uitvindingen op allerlei gebied. Onder meer is er een „hefschroefvliegtuig" tezien, waarvan de motor op de rug van de „piloot" wordt gebonden. Een Italiaan heeft een model van een roterende garage ingezonden, die het par keerprobleem in de steden zou oplossen. Verder zijn er o.a. te zien: een fiets met straalaan drijving, een apparaat om kle den te reinigen, een in het frame van een fiets ingebouw de pomp. Een Zwitser zond een horloge op kogellagers in. Aan de tentoonstelling nemen 850 uitvinders deel; de raeesten zijn Fransen. omver gereden, sprongen de soldaten een tuin van een villa binnen. Een Westberlijnse politieman, die hen na derde, moest zich weer terugtrekken, tóen de soldaten op hetn vuurden. Een versterkte politiemacht legde een cor don om de tuin heen en arresteerde tenslotte het tweetal, dat aan de Amerikaanse politie werd uitgeleverd. De Westberlijnse politie heeft een bewaking gezet bij de Westelijke zij de van de omver gereden grensver- sperring. Volgens ooggetuigen hebben de Sowjetrussische wachtposten zes tig tot tachtig schoten gelost en is hét louter toeval, dat niemand ge raakt werd. Nieuwe communistische beschuldigingen Door middel van de radiotelefonische verbinding met het kamp der V.N. te Moensan, hebben de communisten medegedeeld, dat een vliegtuig van de V.N. Maandag Kaesong heeft be schoten. Een geallieerde commissie van on derzoek heeft de Noordelijke beschul diging van de hand gewezen. Het is de elfde maal dat een derge lijke beschuldiging wordt geuit. 1 Radio Peking heeft het voorstel van generaal Ridgway, een niéuwe plaats voor de besprekingen over een sta ken van het vuren te kiezen, „onver standig en dwaas" genoemd. Tussen Andjoe en Pjongjan (Noord- Korea) heeft Maandag een nieuwe luchtslag gewoed tussen 80 toestellen van de-Noordelijken en 30 geallieerde vliegtuigen. Het gevecht werd op grote hoogte gehouden en duurde on geveer 30 minuten. Rehabilitatie voor ex-burgemeester van Hilversum. GETUIGE PLEEGDE MEINEED De voormalige N.S.B.-burgemees- ter van Hilversum, de 54-jarige G. J. H. F. uit Bergen (N.H.), die op 5 September jl. voor de Amsterdamse politierechter terecht heeft gestaan terzake van diefstal van radiotoestel is gerehabiliteerd. Uit inlichtingen van politie en justitie blijkt, dat het door mr. L. de Blecourt, politierech ter, gelaste nadere onderzoek naar de herkomst van het radiotoestel heeft uitgewezen, dat dit inderdaad het eigendom was van de ex-burgemees ter, die dus geen diefstal heeft ge pleegd toen hij het verleden jaar uit het huis van de Hilversummer W. de J. weghaalde, maar slechts zijn eigen (ondergedoken) toestel terugnam. De officier van Justitie, mr. Baron van Dedam, deelde desgevraagd me de, dat getuige de J. intussen bekend heeft een opzettelijk valse aangifte te hebben, gedaan, toen hij bg de po litie tegen de ex-burgemeester een klacht indiende wegens vermeende diefstal en voorts, dat hij üians heeft toegegeven ter zitting van de politie rechter na herhaalde waarschuwing, meineed te hebben gepleegd. De J, is niet in arrest gesteld. NA DERTIEN DAGEN Subsidie aan bijzondere scholen. De Franse nationale vergadering heeft Maandag het omstreden wets ontwerp betreffende subsidie aan bijzondere (katholieke) scholen met 822 tegen 251 stemmen aanvaard. Er werden dertien dagen lang verhitte de batten gevoerd, waarby de regering van premier Pleven meermalen ten val dreigde te komen. De vergadering aanvaardde het ontwerp, nadat, op verzoek van de radicale ministers, een clausule was geschrapt, waarin het verlenen van onmiddellijke voorschotten door ge meenteraden aan bijzondere scholen was goedgekeurd. De subsidie aan de katholieke scho len zal een jaarlijkse verhoeing van de uitgaven met vijftien milliard fr. betekenen, welke de regering hoopt te verkrijgen door verhoging van ae omzetbelasting van 14.8 tot i5.1 pro. cent. De positie van de regering-Pleven wordt niet veilig geacht, voordat het ontwerp door ae raad van de* reptr-- bliek is teruggezonden voor tweede behandeling door de nationale verga dering. De communisten, socialisten en de meeste radicalen stemden tegen het ontwerp; de katholieken, gematigde conservatieven, de leden van generaal Koningin ontving doos met selderij. BIJZONDERE GROET UIT MICHIGAN. Op het paleis Soestdijk werd Maan dag bezorgd een aan H. M. Koningin. Juliana geadresseerde doos, bevat tende enige kg. selderij van velerlei soort. The Michigan celery promotion as sociation heeft deze zending per K.L. M. naar onze vorstin gestuurd „with the compliments of the celery gro wers Michigan", van wie aldus in een bijgevoegd schrijven de mées- ten van Nederlandse geboorte of af komst zijn. H. M. de Koningin heeft deze Ame rikaanse groet met grote dankbaar heid ontvangen. EEN HERINNERING AAN 1618 Thans heerst er vreugde rond deze kerk in Goes! „Met bedroufde ooghen" moesten de marktbezoekers op „Dyncxendag" II September 1618 aanzien, dat de Goese Maria-Magdalenakerk met de toren in drie uur tijds een prooi der vlammen werd. Hans Henricx Sz., de leidekker „die ordinaerlycken aan de kereke deser stede was wereken- de" liet tussen de middag „eenen yseren vierwaghen met vier om zyne ysers heet te maecken" brandende op het dak achter. „In syn absentie heeft de windt daerop gespeelt" met het gevolg, dat de vlammen, snel om zich heen grepen. Aan blussen viel niet te denken want „alsment gewaer werd© heeft men 't selve wel met bedroufde ooghen moeten aensien maer niet connen gehelpen". Het dak van de kerk met het wes telijk deel en de toren waren tot ro kende puinen geworden. Doch ook toen was voortvarend heid reeds een der kenmerken van de Goesenaren. Direct begonnen de kerk meesters over de herbouw van de kerk te praten. Cornelis Fransz Eversdyck toog naar Antwerpen, waar hij contact opnam met de tim merman Marcus Antonius en de steenhouwer Jan de Molyn. Op de 8ste Januari 1619 werd in „de herberge van den gouden Leeuw" te Goes de overeenkomst met Anto nius gesloten. Later kwam men ook met de steenhouwer en de metselaars, allen Antwerpenaren, tot overeen stemming. Het gehele werk zou ruim 100.000 gulden kosten. Om dit be drag te vergaren besloten de vroede vaderen voor een aantal jaren belas tingen te heffen op wijnen, bieren en huizen. De aannemers voelden echter niet veel voor een duur „biertje", zo dat zij prompt in hun bestek de be paling opnamen dat de werklieden vrij zouden zijn van de accijns op de bieren, welke zij gedurende het werk zouden drinken Nadat David Vernissius, zoon van de burgemeester, op 9 April 1619 de eerste steen had gelegd, werd drie jaren gebouwd voordat alles gereed was. De kerk was nog groter en schoner dan weleer geworden. Tege lijk werd de houten toren van een uur- en speelwerk voorzien. Er zijn Vanavond zullen honderden zich verlustigen in de fraaie contouren van de eeuwen oude Maria-Magdalenakerk tfe Goes, beschenen door mach tige schijnwerpers. Precies 333 jaar geleden stond men ook rond de kerk, doch toen zag men slechts een smeulende puinhoopDoor onvoorzich tigheid van een leidekker wa ren een deel van de kerk en de toren in vlammen opgegaan. eertijds oo"k mooie geschilderde ra men in de kerk geweest, die o.a. de brand van 1618 uitbeeldden. De elf hoofdgilden hadden hiervan het on derhoud. Doch met het verdwijnen van de gilden kwamen deze lasten aan de kerkeraad. Niet lang daarna zijn de ramen in de westgevel spoor loos verdwenen. Over de stichting van deze kerk is weinig met zekerheid bekend. De ge schiedschrijvers verschillen hierover van mening. Het moet echter in de 14de eeuw zijn geweest, want reeds de 22e Juli 1407 gaf Hertog Albrecht enkele voorrechten aan de O.L.V. ka pel, die eerst aan de stadsbierdragers toebehoorde. Op 23 Juli 1410 was het Jacobus Ridder, Bisschop van He- bron, die als Vicaris van de bisschop van Utrecht, grote aflaten toezegde aan hen, die de kerk op zekere tijden zouden bezoeken en haar iets lega teerde. Het resultaat was dat de kerk op 18 Juli 1423 plechtig door de Vica ris kon worden ingewijd. In Septem ber en October 1578 „veranderde de openbaere Exercitie van de Religie" en daarna was het de leidekker Hans Henricx die de kerk hielp vernielen... de Gaulle's R.P.F. en enige radicalen stemden voor. De leden van de rege ring onthielden zich van stemming. Later werd een socialistisch voor stel om Dinsdag in plaats van op 13 September a.s. een debat te houden over economische problemen, met 392 tegen 294 stemmen aangenomen. Vóór stemden Gauillisten. socialisten en communisten. Dit betekent, dat dezelfde meerder- held, waarmede de schoolwet is aan genomen, nu de regering bedreigt óp het-gebied der economische kwesties. Zijn laatste kans Enige tijd geleden werd ingebroken in het woonhuis van de Hilversumse advocaat mr. K. R. Beks. De tame lijk aanzienlijke buit werd reeds de volgende dag. grotendeels in Amster dam, opgespoord. De dader, de 33- jarige A. S., bleek naar België te zijn uitgeweken. De marechaussee heeft hem thans gegrepen toen hij de grens over wilde om naar Nederland terug te keren. Hij is naar Rotterdam over gebracht waar hij voorlopig is opge sloten. De Amsterdammer was reeds eer der met de Hilversumse politie en nog onlangs met de justitie in aan raking geweest. Mr. Beks had hem voor de rechtbank verdedigd en ver zocht de man een laatste kans te ge ven. Des Vrijdags kwam de man vrij en Zaterdags daarop brak hij reeds bij mr. Beks in. In de morgenuren was hij reeds bij mr. Beks aan de deur geweest, doch werd naar Noord- wijk verwezen, waar mr. Beks met vacantie vertoefde. Hij reisde er heen. vroeg mr. Beks om geld voor de te rugreis en keerde regelrecht naar de verlaten woning van de advocaat Landbouwexpositie in Wageningen geopend. Maandag werd in het Nederlands Landbouwmuseum te Wageningen de tentoonstelling van landbouwkundig onderzoek door de laboratoria en in stituten te Wageningen geopend. Het doel van deze jubileumtentoonstelling is. een indruk te geven van het uiteen lopende werk, dat door de verschil lende laboratoria en instituten en buiten de Landbouwhogeschool wordt verricht. Men kan op deze tentoon stelling zien, wat wordt gedaan om de Nederlandse land-, tuin- en bos bouw en de veeteelt op zo hoog moge lijk peil te houden. Dr. J. G. ten Houten, die de ten- toonsteling opende, vertelde dat de aanvoer van fruit op de veilingen van 190 millioen kilo in 1935 tot 589 mil- lioen kilo in 1949 was gestegen: de opbrengst in geld verzesvoudigde. De oppervlakte met fruit beteeld nam in die periode slechts met 70 toe. Het kweken van nieuwe rassen, het gebruik maken van gewijzigde het gebruik maken van gewijzigde cultuurmethoden en doelmatiger 1 ziektenbestrijding hebben tot dit re sultaat geleid. Ook het onderzoek van de virologie te Wageningen heeft grote winst opgeleverd, vooral ten aanzien van de pootaardappelen. VOORSPELT IETS .MINDER WARM. Veranderlijke bewolking met enke le verspreide regen- of onweersbuien. Matige tot zwakke wind uit Zuidelij ke richtingen. Iets minder warm.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 1