Een Vanderbilt als geldschieter der communisten Filmkeuringscommissie niet enthousiast over televisie Y BROWN, sportheld no. 1 STRIJD TEGEN DE TOENEMENDE HANDEL IN VROUWEN DINSDAG 4 1951. PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT MILLIONNAIR EN COMMUNIST Zoon van een schatrijke nietsnut en een puriteinse moeder (Van onze correspondent) New York, Augustus De geestrijke Franse aristocraten uit <le 18e eeuw die in hun oververzadiging zo lang met het idee van een revolution- naire omwenteling speelden tot de storm losbrak en niet geheel vol gens hun eigen plannen hun gepoederde hoofden onder de guillotine leg den, hebben in de tegenwoordige tijd opvolgers gevonden: de Amerikaanse geld-aristocraten, die van mening schijnen te z\jn, dat een maatschappelijke omwenteling zeer zeker gewenst zou zijn. Een van de meest bekende vertegenwoordigers van deze groep, die in de laatste tijd weer veel van zich doet spreken, is Frederik Vanderbilt Field, zoon, kleinzoon en neef van millionnairs. Geboren in 1905 op de Fifth Ave nue in New York als veelbenyde spruit uit een dynastie, die een groot aan deel heeft gehad in de economische geschiedenis van Amerika, Deze erfge naam en ïiakomeling van spoorwegkoningen en postministers is tegen woordig de belangrijkste financier van de communistische party in de Verenigde Staten. Vanderbilt Field heeft ondanks zijn communistische opvattingen zijn le vensstijl niet veranderd; hij woont nog steeds met zijn millioenen in zijn luxueuze villa, waar hij voor zijn po litieke vrienden, waartoe ook de par tijleiders behoren, uitgezochte diners geeft van honderd dollar per cou vert. Toch geniet hy niet zoveel ver trouwen als hg wel zou willen; hij is wel president van verschillende anti fascistische of ,,vredes"-organisaties, maar in het heilige der heiligen van de partijleiding laat men hem niet toe. Daar hrj ook door zijn eigen stand uitgestoten is, zit hij eigenlijk tussen twee stoelen en hij voelt zelf wel hoe dubbelzinnig zijn positie is. Een man, die in alle luxe van de sprookjesachtige rijke Amerikaanse „upper ten" opgegroeid is, wordt na tuurlijk niet zonder bijzondere aan leiding revolutionnair. In dit geval schynt het een verzet tegen de fami lie geweest te zijn. Zijn vader was „Billy" Bradhurst Osgood Field, een schatrijke nietsnut, zijn moeder Lila Vanderbilt Sloane, vurig aanhangster van de Episcopale kerk, in wier huis houden een vreemde mengeling heers te van overdreven luxe en onver- dragelijke puriteinsheid. Op haar bruiloft waren 1000 mensen uitgeno digd en vier detectives moesten de cadeaux bewaken, die op een millioen dollar geschat waren. De dochters uit dit huwelijk wisten zich aan de hui selijke sfeer te onttrekken door een vroeg huwelijk, de oudste zoon Wil liam werd ontdekkingsreiziger, om maar zo ver mogelijk te kunnen vluchten. De vader, die in 1935 we duwnaar geworden was, trouwde in een romantische opwelling met een danseres, die hg in Duitsland had le ren kennen en werd door de veront waardigde familieleden uit het „So cial Register", de geld-almanak van Amerika, geschrapt; drie jaar latei- is hij gescheiden. VLECHT UIT HET MILIEU Sociaal revolutionnair te worden was voor deze zoon de vlucht uit het milieu, waarin hii geboren was. Tij dens een reis naar Engeland was hij socialist geworden, op zijn 23ste jaar werd hij lid van de party, door de „Daily Worker", het communistische blad, zwaar bespot als de „socialisti sche milliardair'. Later maakte hij een reis naar Rusland, waar hij, vol gens zijn eigen woorden, „niets te zien kreeg", maar toch had hij zich inmiddels al zo ver naar links ont wikkeld, dat hij ondanks zgn eigen bezwaren naar de communisten over ging, waarschijnlijk onder invloed van een andere afvallige uit zijn kringen, de zoon van John Pierpont Morgan, die eveneens zijn geërfde millioenen met hamer en sikkel wist te combi neren. Duitsers gaan Boertanger moerassen in cultuur brengen De Duitsers gaan de Boertanger moerassen langs de Nederlandse grens in cultuur brengen. Het betreft hier een oppervlakte van 200.000 ha., waarop 5000 boeren een bestaan zou den kunnen vinden. Over 10 jaar zou het plan, waarvan de kosten 100 mil lioen mark bedragen, verwezenlijkt zijn. Het vraagstuk der millioenen vluchtelingen EEN B JGING VAN DE KEDE Dr. van Heuven Goedhart, de Ho- ge-Commissaris van de Verenigde Naties voor de vluchtelingen, heeft voor de economische en sociale raad van de Verenigde Naties te Genève verklaard, dat onrust onder bijna tien millioen vluchtelingen in West-Duits- land en Oostenrijk, indien genegeerd, zou kunnen uitgroeien tot een bedrei ging van de vrede. Het vraagstuk is niet slechts een vluchtelingenvraagstuk, doch een probleem van sociale en economische stabiliteit in Midden-Europa". „De politiek extremistische bewe gingen, die in Duitsland verantwoor delijk waren voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog tierden op algemene ontevredenheid en wanhoop en dezelfde toestand begint zich in Duitsland en Oostenrijk te herhalen", zo betoogde de Hoge-Commissaris. Noodweer in Mexico eiste honderden doden. Ten gevolge van de stormen- en overstromingen in de laatste twee weken in Mexico zijn tenminste 263 mensen om het leven gekomen. Men verwacht echter, dat het getal der doden nog sterk zal stijgen als de reddingspatrouilles doorgedrongen zijn in het woeste gebied tussen de golf van Mexico en de Sierra Madre. Piloten, die over dit gebied gevlogen zijn melden over afstanden van kilo meters en kilometers geen tekenen van leven te hebben gezien, hoewel hier kleine steden en dorpen liggen. Cycloon teisterde Martinique Maandagmorgen is het Zuiden van het eiland Martinique (West-Indië) en de omgeving van Fort de France door een cycloon geteisterd, die zich met een snelheid van ongeveer 180 km per uur in Westelijke richting be woog. Bomen werden ontworteld, hui zen en hoogspannings- en telefoonka bels vernield. In het bijzonder de ba- nanenaanplantingen hebben zwaar geleden. Hoewel het de zwaarste ramp zou zijn, die in de laatste twin tig jaar het eiland heeft getroffen, wordt nog geen melding gemaakt van slachtoffers. Door het Perzische oliegeschil zijn ook de Bahreineilanden meer in de belangstelling komen te staan. Zij liggen in de Perzische Golf aan de Oostkust van Arabië en vormen een onafhankelijke Arabische staat onder bescherming van de Engelse regering. Evenmin als in Arabië zijn de Engel sen er in geslaagd hier aardolie aan te boren, maar in 1932 gelukte dit wel aan de Amerikanen en de olie concessies bevinden zich dan ook ste vig in hun handen. Bovendien werd in de laatste wereldoorlog op de Bahreineilanden een Amerikaans gar nizoen gelegd, in verband met de grote vervoeren van geallieerd oor logsmateriaal via Iran naar Rusland. Hoe belangrijk dit alles ook in po litiek opzicht moge zijn, voor van daag moet het ons meer belangstel ling inboezemen, dat het zoetwater- reservoir der Bahreineilanden zich midden in zee bevindt. Duikers wor den naar een bepaalde plaats ge roeid, springen met een waterzak in zee en duiken naar de bodem, waar uit het zoete water opwelt. Daar vul len zij de waterzak, die aan boord wordt gebracht en op deze wijze voor zien zij in de behoefte aan water van de inlandse bevolking. Hier is sprake van een krachtige zoetwaterbron in de zeebodem, die gevoed wordt door een ondergrondse rivier, waarvan de oorsprong waar schijnlijk gezocht moet worden in de bergen van Oman, in Arabië, op een afstand van 800 kilometer. Het verschijnsel van zoetwaterbron nen in zee is niet zeldzaam. Bij laag water kan dit ook waargenomen wor den bij Dover en in de monding van de Humber. Ook in de Golf van Spe- zia vermengt het zoete water van een bron zich met het zeewater, maar in deze gevallen is de bron toch veel minder krachtig dan bij de Bahreinei landen. Bovendien is het voor de bevolking dezer eilanden veel minder bezwaarlijk om uit deze bron te put ten aangezien zij sinds onheugelij ke tijden met parelduiken in haar on derhoud voorziet. Want buiten Ceylon worden in de Perzische Golf de mooi ste parels gevonden. U weet natuurlyk, dat die parels uit de pareloester komen. Maar wist U ook dat mosselen parels kunnen bevatten? W. Pêtillon. Ontwrichting van het gezinsleven Duitsland verdubbelde in 1950 het aantal in Nederland ingevoerde grote films ten opzichte van 1949. Amerika viel terug van 394 op 334 grote films. Frankryk gaf een vermeerdering van ongeveer dertig pro cent, Rusland bracht het aantal van negen op vyftien, Italië voerde 18 grote films in en Oostenrijk 9. Deze cijfers zyn ontleend aan het jaar verslag van de Centrale Commissie voor de Filmkeuring, dat thans ver schenen is. In dit verlag wordt tevens gewag gemaakt van de gevaren van de televisie. In September 1949 bereikte de cen- rale commissie van de zijde van een •xploitant het verzoek om in een film it het commentaar en uit de Neder- xndse titels de woorden Cairo en Igypte te mogen verwijderen om po- itieke redenen. Het onderwerp van e film was de handel in verdoven- le middelen in Egypte. De huishou delijke commissie van de centrale filmkeuringscommissie meende dat geen vrijheid kon worden gevonden om aan het verzoek te voldoen. Ach teraf bleek echter dat de producent van de film zijn verzoek gedaan had aan alle filmverhuurkantoren ter we reld op verzoek van de Egyptische regering. Nadat de huishoudelijke commissie by het ministerie van bin nenlandse zaken een advies had inge wonnen, werd besloten aan het ver zoek van de producent te voldoen. In het algemeen worden de films in Ne derland gekeurd in de samenstelling waarin ze hier zullen worden ver toond, dus van Nederlandse voettitels voorzien. De televisie maakte in de vergade ringen van de huishoudelijke commis sie meermalen een punt van bespre king uit. Zoals de situatie zich thans ontwikkelt, aldus het verslag, moet er rekening mee worden gehouden, dat binnen enkele jaren de televisie ook Nederland zal veroveren. Als men de berichten uit Amerika moet geloven, dat aldaar de gezinnen door de televisie totaal worden ontwricht, dan ziet de toekomst er ook voor ons land somber uit, om van het vraag stuk der filmuitzendingen per tele visiezender maar niet te spreken. De huishoudelijke commissie blijft haar aandacht ten volle aan het vraagstuk der televisie wyden. Dit Is het opera-gebouw van San Francisco, de plaats waar de bespre kingen over het vredesverdrag met Japan gehouden zullen worden. SOCIAAL KWAAD IN INDONESIË Ergerlijke toestanden. Drs. J. H. W. Warners, tot voor 2'.2 jaar predikant der Ned. Hervormde Kerk, ging in 1948 op verzoek van het Nederlandse ministerie van Sociale Zaken naar Indonesië om maatrege len voor te bereiden tegen prostitutie en de handel in vrouwen. De handel in blanke slavinnen, zo schrijft Dolf Welling in „Vrij Neder land", is in de Westerse wereld te ruggedrongen naar het grauwe papier van de Schund-romannetjes. In Indo nesië daarentegen is de handel in vrouwen naar omvang en gevolgen huiveringwekkend. Alleen in Djakarta en Priok zijn 20.000 of 30.000 publieke vrouwen. Volgens de cijfers van drs. Warners is onder deze vrouwen en meisjes het geslachtsziektepercentagc 90 en verscheidene hebben kinderen, dikwijls ook geïnfecteerd en invalide. Al is namelijk de internationale vrouwensmokkel van geen belang meer men smokkelt niet gemak kelijk meer iemand over zee een an der land binnen uit Indonesië zelf bleek de vrouwenhandel een ware racket. Het is thans veelal niet eens nodig de meisjes uit het ouderlijk huis weg te kopen; dikwyls komen zij uit eigen beweging naar de stad. om de armoe te ontlopen. Na een jarenlange bezetting en een vrijheidsstrijd met verschroeide aardetactiek. is die ar moede in sommige gebieden ondraag lijk. Maar er zijn ook blanke prostituées. enkele buitenlandse vrouwen en een aantal Nederlandse en Indisch-Ne- derlandse meisjes, in Soerabaja zelfs ruim 200. Sommigen werden moreel geschokt in de interneringskampen en verloren al hun familieleden tijdens de Japanse bezetting, anderen werden door het Nederlandse gouvernement na de oorlog uitgezonden op bitter lage salarissen en zochten zich een vriendje, dat inmiddels gerepatrieerd is. Deze meisjes willen niet terug naar het ..bekrompen Holland". Wie is voor hen moreel verantwoordelijk? De Indonesische autoriteiten be schouwen de bestrijding van vrou wenhandel en prostitutie als een on- Vrijheid was van korte duur Zaterdagmiddag wist een der ge vangenen van de rijkswerkinrichting te Hoorn in een onbewaakt ogen blik te ontsnappen. De man had zich op een zolder verstopt, wist toen de aandacht van de buitenwacht was afgeleid over een muur te klimmen en zwom ten slotte een gracht over. Eenmaal in vrijheid zette hg koers in Zuidelijke richting. In een huisje by een volkstuintje in Amsterdam Noord vond hij een oud pak, dat hij wisselde met zijn gevangeniskleding. Zondag wilde hij de reis naar Zui delijker gebieden voortzetten, maar een agent van politie ontdekte hem bij de Tolhuispont en nu zit de man weer in Hoorn. De vreugde was van korte duur. derdeel van hun streven. Indonesië op Europees peil te brengen. Op voor stel van drs. Warners werden aan enkele middelbare scholen proeven genomen met facultatieve voorlich ting op sexueel gebied en de resulta ten waren zonder uitzondering zeer gunstig. De overheid is thans begon nen met cursussen voor kamponghoof den en mobiele bioscopen rijden de afgelegen dessa's af voor filmvertonin gen die inzicht geven in het gevaar van geslachtsziekten. Er worden re habilitatietehuizen ingericht voor ar- beidstherapie en zo wordt nu al aan perventie, repressie en rehabilitatie verheugend veel gedaan. Op de be groting van Indonesië staat voor dit werk een post van R. 7 millioen. Mosjar wil uit vrees vergiftigd te worden niets anders dan melk. Er is in Perzië een commissie inge steld van ministers, die een onder zoek zal instellen naar de vechtpartij waarbij, zoals reeds gemeld, de mi nister van P.T.T., Mosjar door een provinciale afgevaardigde met een actetas op het hoofd werd geslagen. Zondagavond zijn een bed en wat meubilair naar het parlementsge bouw overgebracht voor Mosjar. die in de laatste 24 uur niets anders heeft gebruikt dan een glas melk, dat hem door een bediende werd ge bracht, om „vergiftiging te voorko men". Consumptie in dalende lijn Blijkens cijfers, uitgegeven door het Centraal Bureau voor de Statis tiek, traden in 1949 door de devalu atie en in 1950 als gevolg van de herbewapening, op de wereldmark ten nieuwe prijsstijgingen op. die ook in Nederland tot prys ver hogin gen leidden. De daling van de con sumptie zette, mede onder de in vloed daarvan, ook in 1950 door. De belangrijkste dalingen traden op bij genotmiddelen. De tweede helft van 1950 gaf in Juli cn Sep tember bijzondq^ grote inkopen te zien, vooral aan textiel en schoei sel, terwffl ook in Januari, Februari en Maart 1951 textielgoederen, schoeisel en voedingsmiddelen in meer dan normale vorm werden ingesla gen. Deze inkopen zgn te verklaren enerzijds als voorzorgsmaatregel i.v. m. de oorlogsdreiging, anderzijds als een poging om nog te kopen voor dat de prijzen nog verder zouden stijgen, aldus het C.B.S. In April 1951 kwam de reactie. De inkopen daalden sterk, vooral die van textiel en schoeisel. Reële consumptie per hoofd per bevolking (indexcijfer 1947 100): Voedings- en genotmiddelen; 3 e halfj. 1948: 98; le halfj. 1950: 90,5; le halfj. 1951: 92. Duurzame cons, goederen: le halfi 1948: 310: le halfj. 1950: 99.5: le halfj. 3951: 99,5. Overige goederen en diensten: le halfj. 1948: 101: le halfj. 1950: 93; le halfj. 1951: 8&. Te Enschede werd de derde Inter nationale Marathon gehouden, wel ke race gewonnen werd door de Fin Veiko Karvonen, die de tocht in 2 uur 29 min. 0,2 sec. aflegde. We zien de winnaar hier tijdens de tocht te Haaksbergen; achter hem de Fransman Charles Cerou. Op de voorgrond een aantal toeschouwers in de oude klederdracht van de ,,01teslaegers." 59. Zo snel zij konden brachtén Trien en Toos hun buit naar het apenhok, waar zy de sleutels zo goed mogelyk verborgen onder wat vers stro. „En nu terug", beval Toos, „we moeten alles proberen om de rest van de sleutels in één keer over te brengen, want als wij nóg eens terug moeten, heb je alle kans, dat wij op het laatste ogenblik no gtegen de lamp lopen." Wéér slopen de twee chimpansees naar het opzichterskantoor tje; zij duwden de deur open, grepen zoveel sleu tels als zij maar konden en met him armen vol verdwenen zy zo snel mogelijk. Er bleef er niet één achterBlazend en steunend van inspan ning droegen zy alles naar hun hok, waar zij met eén zucht van verlichting de sleutels by de andere voegden. „Ziezo", zei Toos tevreden, „dat zit er tenminste op! Ik had niet gedacht, dat 't ons zo gemakkelijk zou vallen om......" „Zwyg nou maar", antwoordde Trien, ,,'t grote werk gaat nu pas beginnen, want, waar denk jij, dat de leeuw Piet al die sleutels voor nodig heeft? Toch zeker niet om er mee te gaan zitten kienenIk heb er wel een vermoeden van..." Toos keek haar vriendin met grote ogen aan. „Denk jij dat hydat hijmet die sleu telszei ze aarzelend. Maar ze durfde het grote woord niet uit te spreken. Het wereldgebeuren San Fransisco Iets meer dan zes jaar nadat de eerste atoombommen op Hirosjima en Nagasaki vrjj onverwacht nog een einde maakten aan de oorlog met Japan, begint dan eindelijk toch de conferentie, welke de toestand van vrede met het Rijk van de Rijzende Zon moet herstellen. En de vraag, die zich, nu 51 landen zich hiertoe te San Francisco om de conferentie tafel scharen, aan ons opdringt, is in de eerste plaats deze: „Wat is er van de eensgezindheid van 1945 overgebleven?" Bitter wei nig. De wereld is weer uiteengeval len in twee groepen, die elkaar oog wel niet openlijk met de wapenen, maar in elk geval toch op bjjna elke andere denkbare wijze bestry- den. Groepen, waarvan Amerika en Rusland de leiding hebben en waar tussen zich nog een natuurlijk veel minder importante -„derde, macht" beweegt, die poogt zich van overheersing van welke zijde ook vry te houden. Het zyn natuurlijk in hoofdtrek ken dezelfde verhoudingen, die ook aan de conferentietafel van San Francisco aan den dag zullen tre den: de Ver. Staten en Sovjet-Rus land als de grote tegenstanders en daartussen het blok van de Aziati sche staten, waarvan overigens de belangrijkste India, Birma en China niet aanwezig wilden of mochten zyn. Toch speelt hierbij dit maal nog een ander element een woordje mee: de bezwaren van hen. die toch maar heel moeilijk accoord kunnen gaan met meteen volledig afzien van herstelbetalingen door Japan. Tot deze groep van „be zwaarden" behoort Nederland. Wel iswaar heeft minister Stikker tij dens een onderhoud met journalisten te New York Zaterdag nog erkend te beseffen, dat het moeilijk anders kan en ook verklaard, dat Neder land als staat bereid is de streep door de rekening te halen. Maar hoe moet het nu met de schadevergoe ding van de 200.000. Nederlandse onderdanen, die door toedoen van de Jappen al hun bezittingen hebben verloren. Déarover wil minister Stik ker in San Francisco eerst nog wel eens een hartig woordje spreken! Daarbij komt dan natuurlijk nog de kwestie van de ongetwyfeld snel herlevende Japanse concurrentie op de Aziatische markt de eerste symptomen zijn reeds geconstateerd welke in Nederlandse én Indone sische handelskringen met grote vrees wordt tegemoet gezien. De bepalingen van het vredesver drag betekenen geografisch, dat Ja pan wordt teruggebracht tot zijn grenzen van 1894, toen het zijn eer ste expansie-oorlog, tegen China begon. Het doet definitief afstand van zyn veroveringen in de Stille Oceaan, van zijn aanspraken op Ko rea. Zuid-Sachalin en Formosa en gaat er mede accoord, dat de Rioe- Kioe- en de Bonin-eilanden, die on middellijk ten Zuiden van het eigen lijke Japan liggen, onder trustschap van de Ver. Naties worden gesteld met de Ver. Staten als bewindvoer der. Dit zijn natuurlijk gewichtige pun ten en voor eenbelangrijk deel ook pijnlijke doornen in het oog van de Aziatische landen en de Russen, maar veel meer gaat het toch om iets, dat niet in het vredesverdrag staat: de vestiging van Amerikaan se bases op de vier hoofd-eilanden van Japan zelf. De Amerikanen zul len hiertoe een afzonderlijk verdrag met Japan sluiten, dat onmiddellijk na het van kracht worden van de vredesovereenkomst in werking zou treden. De bezettingstroepen moeten dan Japan binnen negentig dagen verlaten, maar Uncle Sam blijft... Dat het rijk van keizer Hirohito en de blanke Mikado MacArthur op deze wijze practisch geheel in de Westerse sfeer wordt ingeschakeld, valt noch bij het Kremlin, noch in de Aziatische wereld in goede aar de. Niemand, die zich daarover zal verbazen! De Aziatische versie van de Monroe-leer eist nu eenmaal, dat Azië aan de Aziaten blijft. In dit punt schuilt ook het groot ste gevaar van de conferentie van San Francisco. Gromyko, die na tuurlijk met geen ander doel uit Moskou is overgekomen dan om een zo scherp mogelijke obstructie te voeren tegen de Amerikaanse poli tiek, zal zeker niet nalaten de Azi atische gedelegeerden te steunen en te stijven in hun verzet, zodat het resultaat van de conferentie wel eens zou kunnen zyn, dat de kloof tussen Azic en de Westerse wereld aanzien lijk wordt verbreed. Iets wat de Russen maar al te graag zouden zien! Ook Australië cn Nieuw-Zeeland hadden hun bezwaren tegen het door Foster Dulles opgestelde vredesver drag, maar daaraan ls tegemoet ge komen door het drievoudig verbond, dat deze beide landen met de Ver. Staten hebben kunnen sluiten en dat men dan ook vooral moets zien als een barrière tegen een mogelyke nieuwe Japanse agressie in de toe komst. Want die vreest men toch altyd nog in de Australische wereld. Voor Engeland is dit verbond van twee leden van zijn Gemenebest met de V.S. overigens wel heel pijnlijk. Het betekent toch, dat beide leden in sterke mate in de Amerikaanse sfeer worden getrokken zonder dat Londen hierin ook maar een woord je heeft mogen meespreken. Het wordt met de dag duidelijker, dat Washington zich, als het er op aan komt, niet zo heel veel van Londen aantrekt, hetgeen trouwens ook in menige andere sector van het in ternationale leven de laatste tijd wel duidelijk is geworden. Al met al, blijft de conferentie van San Francisco toch een buitenge woon interessante gebeurtenis, wel ker verloop de wereld gespannen zal volgen. Hier zullen ongetwyfeld be hoorlijke troeven worden uitge speeld, die voor het behoud van de vrede ook wel eens van veel ge wicht kunnen blijken. Hoe is dat mogelijk Volgens een bericht van het nieuwsbureau „Exchange Telegranh" is een vliegtuig met 62 personen aan boord Zondag naby Mexico City in tweeën gebroken. De piloot slaagde er echter in een noodlanding uit te voeren. Niemand liep enig letsel op.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 5