KAPPIE en de spook-steen
rr~/
BATAVUS
TOEN TELDE ONS LAND DRIE
MILLIOEN INWONERS
I Vereffende schuld I
CPullman
CYYlatraóózn
TT
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1951
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
S
HONDERD JAAR GELEDEN
Men klaagde steen en been over...... de overbevolking.
(Van onze Haagse redacteur).
DEN HAAG, Augustus. „Overal schier hoort men klachten aanheffen
over kwijning en stilstand in velerlei bedrijven, over de onevenredigheid
tussen de gedurig toenemende bevolking en de middelen van bestaan".
„Zo is het toch een waarheid, dat de steeds toenemende bevolking, waar
voor de middelen van bestaan niet in evenredigheid vermeerderen, de mindere
klasse drukt en bij dezelve gebrek doet ontstaan en het verdient alzo over
weging, of, gelijk Duitsland zich jaarlijks van enige duizenden ingezetenen
door verhuizing naar Noord-Amerlka ontdoet, voor de overbevolking in
Nederland niet een uitweg naar een onzer overzeese bezittingen zou kun
nen worden geopend. Ik waag het, dit meermalen ter sprake gebrachte
denkbeeld aan Uwe Majesteit mede te delen, omdat de toestand van het
armwezen een krachtige voorziening dringend vordert en een vermindering
der overbevolking het enige middel schijnt, om aan de steeds toenemende
armenlast tegemqct te komen".
De stijl van deze twee citaten,
waarop dr. A. Winsemius, de direc
teur-generaal voor de industrialisatie,
onlangs de aandacht heeft gevestigd,
verraden, dat zij niet van deze tijd
zjjn doch wat de feitelijke inhoud
aangaat, speciaal wat de klacht over
de overbevolking betreft, is het of zij
nu geschreven zijn.
Beide passages zijn ontleend aan
de jaarverslagen van de toenmalige
gouverneur (thans commissarissen
der Koningin) over de toestand in
hun provincie aan Koning Willem n.
De eerste uitspraak is van de gouver
neur van Groningen en geschreven
op 1 Maart 1844 in zijn verslag over
1843. De tweede is van zijn ambtege-
noot van Zuid-Holland en komt voor
in diens jaarverslag over 1844.
De citaten stemmen tot voorzich
tigheid bij de beoordeling van de
huidige toestand en waarschuwen
zoals de Stichting van de Arbeid in
haar maandblad schryft tegen een
ongemotiveerd pessimisme.
In de populaire discussie van deze
dagen is de gedachte van een overbe
volkt Nederland een gangbare voor
stelling van zaken. Bij een nauwkeu
rige, dus wetenschappelijke bezin
ning op het begrip overbevolking
blijkt er evenwel zoveel aan vast te
zitten dat er alle reden bestaat te
betwijfelen of het verantwoord is
Nederland een overbevolkt land te
noemen. De sterke toeneming van de
bevolking stelt ons weliswaar voor
moeilijke vraagstukken, maar het is
nog niet gebleken, dat zij onoplos
baar zouden zijn. De ervaringen der
laatste jaren op het gebied van de
arbeidsmarkt in het algemeen en in
Een boot met 47 leerlingen uit Hei
delberg en omgeving is ter hoogte van
Naekenheim op de Rijn iir botsing ge
komen met een motor-vrachtschip. De
boot zonk onmiddellijk. Op een acht-ja-
rige jongen na, zijn alle opvarenden ge
red.
ZON EN MAAN.
19 Augustus
Zon: Op 5.28 Onder 19.59
Maan: Op 20.42 Onder 8.26
ZON EN MAAN.
20 Augustus
Zon: Op 5.30 Onder 19,57
Maan: Op 20.53 Onder 9.49
de industrialisatie in het bijzonder,
wtfzen eerder in tegengestelde rich
ting.
Wie zich zo gemakkelijk aan een
pessimistische visie omtrent de om
vang der Nederlandse bevolking
overgeeft, doet er daarom goed aan
zich rekenschap te geven van het
feit, dat precies dezelfde visie reeds
meer dan honderd jaar geleden werd
verkondigd. Toen telde Nederland
ongeveerdrie millioen inwoners
tegen nu ruim tien millioen!
Thans weten wij, hoezeer men zich
indertijd op de toestand verkeken
heeft.
28. „Ze mèg me niet her
kennen!" zei de acteur
Anadalucius tot zichzel-
ve. „Ik moet mij opnieuw
vermommen!"
Hjj boog zich over de
geopende koffer en trok
er nerveus enige valse
baarden uit en paste die
om beurten voor. „Nee,
dat is het niet!" mom
pelde hy. „Die pruik
heeft ze al ontdekt... een
baard is té riskant! Ik
moet iets héél anders
doen! Wacht, ik weet het
al! Waarom heb ik daar
niet eerder aan gedacht?
Mjjn allerbeste vermom
ming!"
„Zyn er werkelijk spo.
ken en heksen op de
„Kraak" vroeg de maat
met een sidderende stem
aan Madame Mirabelle, want die gedachte liet
hem maar niet met rust.
„Er hangt ongeluk en dreiging boven dit
schip!" riep Madame Mirabelle. „Het omvat
het schip als een koude, doordringende mist!
Ik voel het... grauwe geesten zwermen om
ons heen als gieren om een prooi! Ik zie ze
bijna! Daar! Horrieble"
Ze wees naar de maat. die nu bijna stikte
van angst. Hij keek schichtig om zich heen en
Bidderde van hoofd tot voeten.
HOUG
WATER
LAAG
WATER
19 Augustus
U. NAP
U. NAP
U.—NAP
U.NAP
Vlissingen
3.12
2.37
15.22
2.27
9.22
2.00
22.00
2.38
Terneuzen
3.41
2.54
15.56
2.42
10.02
1.26
22.38
2-55
Hansweert
4.35
2.55
16.42
2.44
10.45
2.32
23.20
2.70
Zierikzee
4.55
1.72
17.05
154
10.03
1.40
22.32
1.80
Wemeldinge
5.05
1.99
17.21
1.80
10.34
1.66
23.00
2.10
20 Augustus
Vlissingen
3.54
2.28
16.06
2.15
10.03
1.99
22.41
2-33
Terneuzen
4.22
2.43
16.39
2.30
1041
2.14
23.18
2.51
Hansweert
5.14
2.47
17.20
232
11.25
2.29
Zierikzee
5.34
1.66
17.44
1.45
10.41
1.42
23.12
1.81
Wemeldinge
5.54
1.92
18.02
1.71
11.17
1.67
23.43
2-09
door Barbara Cartland
30
Serena stond haastig op en maak
te een buiging. De markiezin bleef
even staan, alsof ze alle bijzonderhe
den van kamer en bewoners nauw
keurig opnam. Toen wees ze met een
ivoren, aan de knop rijk van juwelen
voorziene wandelstok naar Torqo en
zei bits: „Die hond kan niet in 't huis
slapen".
„Hij is gewend te slapen in een
hondenhok, mevrouw", antwoordde
Serena, „maar overdag is hy altijd
by my".
„Zorg dan, dat hij zich behoorlijk
gedraagt", hernam de markiezin,
„anders moet hij in zijn hok blijven.
Hy is te groot voor in huis". Voor
Serena nog verder iets kon zeggen,
wendde haar gastvrouw zich tot Eu-
dora. „Ik wil met je meesteres spre
ken. Wacht buiten".
Eudora ging heen. Toen ze een bui
ging maakte vormde haar arme ver
schrompelde lichaam een vreemde te
genstelling mét de mooie, hoog boven
haar uitrijzende, bevelende gestalte
van de markiezin.
„Ga zitten", zei deze tot Serena,
toen ze alleen waren en nam zelf
een stoel aan de andere kant van
het haardvuur. „Ik heb met
zoon gesproken. Hij heeft me
vreemde omstandigheden, waaronder
"S
jelui elkaar hebt ontmoet, verteld.
Ik heb uit zijn mededelingen begre
pen, dat je bij je huwelijk een ver
mogen van tachtigduizend pond erft.
Is dat juist
„Dat was het bedrag door mijn
grootvader voor mij in beheer gege
ven", antwoordde Serena.
„Het is een vermogenmaar
niet zo buitengewoon groot", merkte
de markiezin, met iets afgunstigs in
haar stem, op.
Serena zweeg, zich afvragend,
waar haar zonderlinge gastvrouw
heen wilde.
„Mijn zoon wenst, dat je hier
blijft", ging de markiezin na een
ogenblik voort, „althans voor het
ogenblik. Je zult begrypen, dat je
komst enigszins een verrassing voor
me was. Justin is altijd een gezworen
vrijgezel geweest. Hij heeft steeds
verklaard, nooit te zullen trouwen".
„Ik begryp het", zei Serena, die in
deze verklaring een soort excuus
voor het optreden van zoeven zag en
vermoedde, dat Lord Vulcan dit ex
cuus had uitgelokt.
„Mijn zoon wenst voorlopig geen
schikkingen omtrent een huwelijk te
treffen", zei de markiezin. „Is dat
jouw wens of de zyne?"
„Ik kan alleen voor mezelf spre
ken", gaf Serena kalm ten antwoord.
„Ik ben niet verlangend, met Iemand
te trouwen, die ik gisteren voor 't
eerst ontmoet heb".
„Tachtigduizend pond", herhaalde
de markiezin, alsof ze tot zichzelf
sprak. „Het is niet zo'n groot fortuin
en tochZe haalde de schouders
op. „Hoe dan ook, we behoeven nu
nog niets te besluiten. Ik zal je dus
niet aan mijn gasten voorstellen als
de verloofde van mijn zoon. Wel heb
ik gehoord, dat heel Londen over die
kaartpartij spreekt, maar op Man
drake behoeven we ons niet met hun
gebabbel bezig te houden. Je zult dus
een gewone gast in mijn huis zijn. Is
dat goed begrepen?"
„Ik verlang absoluut geen andere
positie", verzekerde Serena, enigszins
geraakt door de jegens haar aange
slagen toon.
„Dat is alles wat ik te zeggen
had", zei de markiezin opstaande.
Een ogenblik bleef ze nog voor het
haardvuur op haar ivoren wandelstok
leunen, terwijl de vlammen weerkaat
sten in de grote smaragden en dia
manten ring om haar spitse vingers.
„Je bent in de rouw merkte ze
kortaf op. „Dat moeten we niet ver
geten".
„Ik heb het niet vergeten", ant
woordde Serena kalm.
De markiezin keek haar zwijgend
aan, maar Serena voelde, dat de moe
der van Lord Vulcan iets op 't hart
had, zonder 't nog onder woorden te
kunnen brengen. Wat was ze mooi
en tóch: hoe angstwekkend! In haar
jeugd moest het een schoonheid zon
der weerga zijn geweest en zelfs n£i
kon ze bijna elke vergelijking door
staan, met dien verstande, dat ze al
lerminst een liefelijke maar eer een
onheilspellende atmosfeer om zich
ïchlr
(Wordt vervolgd.)
heen scniep.
fGEZONDE SLAAP:]
LEZERS SCHRIJVEN...
RUNDVEESTAPEL
IN ZEELAND
In uw blad van 13 Augustus komt
een artikel voor onder het opschrift
„Rundveestapel in Zeeland kan wor
den uitgebreid", waarin verweer ge
leverd wordt tegen stellingen, welke
ik zou hebben geuit in een vergade
ring van Rundveefokkers te Axel,
gehouden ter gelegenheid van de
jongste fokdag aldaar.
Alhoewel ik het als winst be
schouw dat mjjn uitlatingen de aan
dacht op dit probleem hebben geves
tigd, meen ik toch te moeten vast
stellen. dat het verweer in Uw artikel
niet gaat tegen de door mij op die
vergadering geponeerde stellingen,
doch tegen door de verweerder zelf
gecreëerde.
Het is m(j natuurlijk best, indien
iemand wat overhoop wenst te liggen
met zich zelf; maar dan mag men
niet doen alsof die aangevochten stel
lingen van mij zijn.
De stellingen welke lk ln de be-
le.
2e.
wuste vergadering heb geponeerd wa
ren:
Er kan in Zeeland meer veevoe
der worden verworven dan mo
menteel het geval is:
a. door intensiever beweiding
der graslanden:
b. door het meer winnen van
hooi van wegbermen en sloot
kanten;
c. door het Combine-stro te win
nen voor veevoeder.
Al deze handelingen te beschou
wen in het kader van de gehele
financiële bedrijfsvoering.
3e. Door bovengenoemde maatrege
len kan de randveefokkerfl een
vastere basis verwerven:
a. de intensievere zorg voor het
vee zal de liefde er voor en de zin
tot veredeling stimuleren;
b. het ln voorraad zijn van meer
wintervoer schept dc mogelijk
heid van langer aanhouden, als
mede het grotere belang bij dc
kwaliteit van het vee.
Een discussie over deze stellingen
kan m.i. zeer nuttig zijn. mits men
hierbij geen ..leeuwen en beren" op de
weg gaat toveren.
C. HAMELINK.
lid Ged. Staten, Axel.
(Naschrift. Wij beschikten slechts
over een beknopt verslug van de be
doelde vergadering, maar meenden
toch dat het aanbeveling verdiende
om hetgeen de heer Hamclink te ber
de bracht, te publiceren. De toelich
ting van de heer Hamclink zal deze
zaak ongetwijfeld verduidelijken.
Red.)
D* «ets met de 5 pi.
I
T Verkrijgbaar bij v. d. DRIEST,
Herenstr. 12, Middelburg, Tel. 2410
krijgt visite
Mies kreeg van
Kanariepietje,
Eens een hele leuke brief.
Zorg je voor een
kopje koffie?",
Schreef ze, „dag hoor,
muisje lief!"
Vaders opvolger
Frits draaide zich om en
om in zyn bed. Kon hy nu
niet slapen? Jawel hoor,
maar Frits wilde niet sla
pen. Hij zou het liefst naar
de huiskamer gegaan zyn,
waar hy zijn vader en moe
der vrolijk hoorde lachen
om de verhalen die oom
Prop vertelde. Oom Prop
was helemaal geen oom
Frits, maar de beste vriend
van z\jp. vader, en ook heet
te hÖ eigenlyk geen Prop of
propeller, maar zo hadden
vader en moeder hem ge
noemd, omdat het zo'n goe
de vliegenier was. Net zo
goed als Flits zyn vader.
Déétrom kon Frits niet sla
pen, want hjj wilde óók
vliegen en zou het liefst
maar met vader en oom de
lucht in gaan. Plots sloeg de
jongen de dekens van ach
af en deed de kamerdeur
open. Vader, moeder en oom
Prop keken vreemd op, toen
de jongen ineens in pyama
voor hen stond. „Ik kan
niet slapen!" stotterde hy.
„Waarom niet?" vroeg oom
„Dat is aardig zeg,
van Pietje,
Lekker babbelen met haar.
Wacht, ik maak al vast
de koffie
Dan is dat tenminste
klaar!"
Prop. „Omdat ik zo graag
eens wil vliegen!" sprak
Frits moedig. Oom Prop
krabde eens achter zijn oor
en gaf moeder een knip
oogje. „Dat's jammer!"
sprak hy, „ik had juist met
je moeder afgesproken, dat
je morgenochtend met me
mee de lucht in mocht,
maarnu is het veel te
laat voor je geworden...!!"
„Wwat zegt U
hakkelde Frits ongelovig,
„m...maar ik slaap al
Frits rende naar bed en
sliep een moment later ln.
De volgende dag reed hy
met vader en oom Prop
naar het vliegveld. Er stond
een twee-persoons lestoestel
klaar en oom zette de jon
gen achterin tussen al de in
strumenten, deed hem de
koptelefoon van de radio
om zyn hoofd en kroop toen
ook zelf achter de knuppels.
„Nergens aankomen hoor!"
waarschuwde zyn vader „ik
zal wat met je praten als je
in de lucht bent". Brom
mend verhief het vliegtuig
zich van de grond en was
weldra hoog boven de wei
landen. En die Frits genoot.
Hy hoorde zyn vader door
de radio praten en hy gaf
hem een verslag van alles,
Toen Mies klaar was,
ging ze zitten
Als maar wachten op
die Piet.
Een kwartier, één half uur
zelfs,
De kanarie kwam maar
niet.
vliegtuig op vaders aanwy-
zingen keurig landen. Ieder
een stormde op de jongen
af. Maar Frits zyn knieën
knikten en grote tranen rol
den over zijn wangen, nu hij
de veilige grond weer onder
zich voelde. „Vaderik
ikikstotter
de hy, maar vader lachte
gelukkig. „Jy" sprak hy „jy
wordt een waardig opvolger
van je vader!!"
HIJ WIST HET
Met vreemde woorden
hadden de leerlingen van de
derde klas nogal wat moei
lijkheden. Maar meester
Stufstra had een eindeloos
geduld, om zjjn pupillen de
nodige wijsheid by te bren
gen. „Kyk eens, als Iemand
alleen speelt, noemt men
dat een solo, met z'n tweeën
een duet, met zyn drieën
een trio en met zyn vie
ren
„Kruisjassenklonk
er plotseling ergens achter-
In de klas
En de koffie rook
zó lekker
En de muis had zó
een zin,
Dat ze dacht:
„ik wacht niet langer,
lk schenk vast
een kopje in!"
Miesje dronk et
kopje leeg,
At ook een taartje.
't Smaakte wat!
En de muis vond het
Dat ze ook de rest op at.
Plots, daar kwam Mies
haar visite,
Maar Kanarie
wat een strop,
Want de koffie was
verdwenen
waren op.
zó lekker, En de taartjes.
wat hy zag. Maar plots be
gon het vliegtuig te slinge
ren en een lange glyvlucht
naar beneden te maken.
Angstig keek Frits naar
oom Prop en tot zyn ont
steltenis zag hy, dat oom
voorovergebogen, met geslo
ten ogen in zijn stoel hing.
„Vaderschreeuwde
Frits radeloos door de mi
crofoon. „VaderOom is
bewusteloos!!" Vader, die
beneden voor de radio zat,
had tot zyn schrik ook de
vreemde bewegingen van 't
toestel gezien. Hy dacht
even na en nam een radi
caal besluit. „Frits
sprak hy kalm door de mi
crofoon, „trek langzaam de
linker-stuurknuppel naar je
toe!" Frits zyn tanden klap
perden op elkaar. „Dat durf
ik niet!" riep hy. „Je moet
het!" zei vader beslist.
„Langzaam naar achteren
trekken!" Wat er verder
allemaal gebeurde, wist
Frits later niet meer te ver
tellen. Hy had de stuur-
knuppels gepakt en precies
gedaan, wat zyn vader hem
zei. Hy besefte haast niet
meer in wat voor groot ge
vaar hy verkeerde. Hy hield
alleen de stuurknuppel styf
in zyn handen en liet het
We gaan samen een
boerderij bouwen
Daarvoor moet je een niet
te dun stuk carton nemen
van 33 x 33 cm. en trek
hierop ruitjes van 1% cm.
hoog en breed. Nu begin je
de tekening, die hier naast
afgebeeld staat op de ruitjes
over te brengen, maar denk
er om, dat je het precies
doet, anders past het huis
later niet in elkaar. Langs
de buitenkant knip je nu de
boerdery, de schuur en de
koe uit. Nu nemen we het
uitgeknipte huis voor ons en
na de ïynen eerst met een
bot mesje te hebben inge-
kerfd, vouwen we alle plak-
lipjes om, ook de drie hoe
ken van het huis Inkerven
(C.-D. en E.).
Nu ga je de lipjes en de
rand van het dak (G) met
plaksel Insmeren en de
boerdery in elkaar plakken
(zie F). Met het schuurtje
doen we hetzelfde en plak
ken ook dit ln elkaar en
als dat gebeurd is, wordt 't
schuurtje tegen de boerderij
geplakt (op vakje H.). Nu
„Zo, de koffie is
gereed hoor!
Nu heb ik een aardig plan,
Ik maak fijn twee
slagroomtaartjes
Want daar houdt die Piet
zo van!"
nemen we weer een stevig
stuk carton van 20x20 cm.
en plakken nu de boerdery
met het schuurtje hierop
vast. Het huls zelf en de ra
men kun je nu mooi beschil
deren en ook de tuin krygt
natuuriyk een kleur. Ook Is
het daarby nog erg leuk om
er paadjes op te maken en
hier en daar een koe neer
te zetten.
