PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kremlin stelt sluiten van Vijf
Mogendhedenverdrag voor
Ambonezenkamp te Middelburg
werd omsingeld
06 BILT
Kantlijn
Vandaag
DUITSLAND ZET INVOER VAN
GROENTEN GEHEEL STOP
RENDE PLEEGDE OVERVAL OP
TANDJONG PRIOK
194e Jaargang - No. 184
Dafblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer Adj. W. de Pagter
Hoofdred. G. Balllntyn PL verv.j
W. Leertouwer en R. A Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 37 ct per
week 4-33 p. kw. tr. p. p. f 4-80
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 7 Aug. 1951
ADVERTENTIEPRIJS 20 ct. per
mm- Minimum p. advertentie t J.
lng. mededelingen driemaal tarief.
Kleine adverter.Uea (max. 8 regels)
van 1—3 regels f L— Iedere regel
meer 20 cent- .Brieven of adres
Bureau van dit Blad" 23 cent meer.
Giro or 339300 P.Z.C- Middelburg.
Bur. VHsstngen Walstr 5S-60. tel 2333 4 lijnen (b.g.g 2361 of 2160» MTiurg Londenae Kaal 29, teL 2077 en 2924; Goea L. Voratatr. 63. tel. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg Pr. Maurltsstr 12. tel 102. Terneuzen Brouwerljitr. 2; Zlerikree N Bogcrdstr C 180. ML 28
RUSSISCHE BOODSCHAP AAN TRUMAN
Ter versterking van de vrede
De Sowjetrussische regering heeft Maandag een l "roep gedaan op pre-
«ident Truman om medewerking tot „het sluiten van een vijf-mogendheden-
verdrag ter versterking van dc vrede".
Het voorstel van het Kremlin werd gedaan in de vorm van een bood
schap van Sjvernik, president van het presidium der Opperste Sowjet, aan
president Truman. De Sowjetrussische zaakgelastigde te Washington
overhandigde de boodschap Maandagavond Iaat aan minister Acheson, met
het verzoek haar onmiddellijk ter kennis van president Truman te bren
gen. Truman gaf opdracht tot onmiddellijke publicatie van de tot hem
gerichte boodschap.
In de boodschap van Sjvernik wordt
de tekst vermeld van een Maandag
door het presidium van de Opperste
Sowjet goedgekeurde resolutie.
Sjvernik zegt in zijn boodschap
aan Truman onder meer:
„Het sluiten van een vqf-mogend-
hedenverdrag zou van buitengewone
betekenis zijn voor een verbetering
der Amerikaans-Russische betrekkin
gen en het zou het handhaven van de
wereldvrede bevorderen".
„Een dergelijk verdrag zou het ver
trouwen van alle volken ter wereld
in het handhaven van de vrede ver
sterken. Het zou bovendien een be
perking der bewapening en een ver
mindering van de last der uitgaven
voor militaire doeleinden, die thans
in al zijn zwaarte op de schouders
der volken drukt, mogelijk maken",
aldus verklaart Sjvernik in zijn
schrijven aan Truman nog.
In de brief is niet aangegeven wel
ke staten aan het voorgestelde vijf-
II van de Ambonezen, die in Mid-
delburg gastvrijheid hebben ge
vonden, hebben niet nagelaten diepe
indruk te maken op het publiek. En
niet ten onrechte, want wanneer men
moet ervaren, dat het mogelijk is, dat
een kleine groep lastige elementen
gedurende enige uren een toch niet
geringe politiemacht weet uit te scha
kelen, dan voelt men zich toch wel
even geschokt en vraagt men zich
af, hoe iets dergelijks in een stad,
waarvan de bevolking altijd getoond
heeft prijs te stellen op orde en rust,
mogelijk is.
Het feit alleen al, dat de po
litie, mede door het verbod van het
gebruik van vuurwapens, zich gedu
rende enige uren voor een overmacht
rqoest terugtrekken, heeft velen zich
toch verbaasd doen afvragen, of een
dergelijke houding wel in overeen
stemming is te brengen met de plich
ten, welke een politiecorps als hand
haver van de openbare orde en vei
ligheid heeft te vervullen. Deze ge-
dachtengang is in elk geval zeer be
grijpelijk.
Wanneer de politie van Middelburg
er Zondagavond in geslaagd zou zijn
door een krachtig optreden, des
noods mèt gebruikmaking van de re
volver, korte metten te maken met de
rustverstoorders, zou ieder ongetwij
feld haar houding geprezen hebben.
De vraag blijft echter of een der
gelijk krachtig optreden mogelijk zou
zijn geweest zonder dat er slachtof
fers vielen. Slachtoffers onder de
burgerbevolking, slachtoffers onder
de Ambonezen, slachtoffers óók wel
licht onder de politiemannen zelf, die
in elk geval numeriek tegenover de
vechtersbazen in de mindelheid zou
den zijn geweest.
Men heeft in Middelburg een an
dere tactiek gevolgd. Een tac
tiek, die op het eerste gezicht
wellicht minder heldhaftig lijkt en
waarbij menige flinke politieman zijn
vingers Zondagavond wel even zal
hebben voelen jeuken, maar een tac
tiek toch ook, die geen slachtoffers
heeft geëist en die het mogelijk maak
te reeds Maandagmorgen vroeg diep
ingrijpende maatregelen te nemen,
om voor eens en altijd een einde te
maken aan de rustverstoringen. On
getwijfeld zullen de verantwoordelij
ke autoriteiten bij het bepalen van
hun tactiek zich óók hebben laten
leiden door de overweging, dat zij
hier waarschijnlijk niet zozeer te
doen hadden met een bewuste kwaad
willigheid, maar in de eerste plaats
met een heethoofdigheid, welke uit
de volksaard van deze Ambonezen
voorkomt.
Voor eens en voor altijdNa
tuurlijk zal dit nog moeten blijken.
Hoe men ook met zijn sympathieën
tegenover de Ambonezen en hun
problemen moge staan, een krachtige
handhaving van de openbare orde zal
echter steeds nummer één moeten
blijven. De maatregelen, welke in
Middelburg zijn genomen, versterken
ons in ons vertrouwen, dat de plaat
selijke èn de landelijke overheid niet
zullen gedogen, dat hieraan ook maar
enigszins zal worden getornd. Het-
5.® Ju *s kouwens ook gebleken in
Eindhoven, waar Zondagavond soort
gelijke moeilijkheden ontstonden tus
sen de politie en uit de tropen terug
gekeerde Nederlandse militairen. Hier
lagen de krachtsverhoudingen ech
ter anders, zodat ook een andere
meer spectaculaire tactiek gevolgd
kon worden.
Tenslotte nog een opmerking van
andere aard, welke echter ten
nauwste met deze problemen in
verband staat. Duizenden Ambone
zen vertoeven op het ogenblik in ons
land, zonder dat zij in staat zijn zich
door normale arbeid nuttig te maken.
Een goed oud-Nederlands gezegde
leert ons, dat ledigheid des duivels
oorkussen is en de gebeurtenissen
mogendhedenverdrag zouden moeten
deelnemen, doch men wijst er op dat
in vorige, door de Sowjet-Unie in de
afgelopen twaalf maanden gedane
voorstellen, de Sowjet-Unie, Groot-
Brittannië, Frankrijk, de Verenigde
Staten en communistisch China zijn
genoemd.
Op het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken is men van me
ning dat Sjverniks schrijven het Rus
sische antwoord !s op de resolutie,
die enige tjjd geleden door het Ame
rikaanse Congres is goedgekeurd en
waarin de nadruk werd gelegd op do
door het Amerikaanse volk waarach
tig gekoesterde wens naar vrede en
het oplossen van internationale ge
schillen.
President Truman heeft de tekst
van deze resolutie zeven Juli jl. ter
kennis doen brengen van de president
van het presidium der Opperste Sow
jet en hij heeft Sjvernik verzocht de
inhoud er van bekend te maken aan
het Russische volk.
Kinderverlamming
in meisjeskamp
In een J.H.C. meisjeskamp te Wa
penveld heeft zich een licht geval van
kinderverlamming voorgedaan. De
patiënte is naar een ziekenhuis te
Zwolle overgebracht. Voor het kamp
is een quarantaine ingesteld. Reden
tot ongerustheid is er niet, zo verna
men wij van bevoegde zijde.
Onderhandelingen in Perzië
begonnen
Maandagmiddag zijn in het zomer
verblijf van de Sjah de besprekingen
tussen de Britse en Perzische dele
gaties begonnen.
De bijeenkomst duurde anderhalf
uur. De Perzische delegatieleden
deelden mee, dat de atmosfeer
„vriendschappelijk" was. „De bespre
kingen waren bemoedigend, hoewel
zij pas in het beginstadium verke
ren".
Nieuw E.C.A.-pian vervolg
op het plan-Marshall
Een nieuw E.C.A.-plan (Marshall
organisatie) tot verhoging van de
productiviteit in West-Europa is in
verregaande staat van voorbereiding.
Het nieuwe plan moet beschouwd
worden als een vervolg op het plan-
Marshall en zal grotendeels door de
Europeanen zelf ten uitvoer moeten
worden gebracht. Het grootste deel
van het toekomstige werk zal ge
schieden door productiviteitscentra
en raden, welke reeds in vele Eu
ropese landen bestaan. Ruim 4000
vertegenwoordigers van de Europe
se industrie, landbouw, vakbewe
ging en regeringen hebben de Ver.
Staten bezocht tijdens studiereizen.
Historische boerderij
in Rotterdam uitgebrand
Door onbekende oorzaak is Maan
dagmiddag ccn historische boerderij
in voormalig Charlois te Rotterdam
een prooi der vlammen geworden.
Ook een achtergelegen hooischuur en
een er naast gelegen knechtenhuis
gingen in vlammen op. Twee brand
weerlieden werden door een vallend
muurtje vrij ernstig gewond.
De boerderij is wat men in de
oude gemeente Charlois noemde een
„ouwe stee" uit de 18e eeuw.
WEER ONTSTEMMING IN TUINBOUWKRINOEN
België wil geen Nederlandse tomaten meer
De Westduitse regering heeft gisteren de invoer van groenten uit Neder
land geheel stopgezet. Over de duur van deze maatregel werd niets mede
gedeeld. Vandaag beginnen te Bonn besprekingen over de moeilijkheden
met de groenten-export.
De Belgische regering heeft met ingang van Woensdag de import van
tomaten uit Nederland stopgezet. Het motief voor deze maatregel is, dat
België op het ogenblik zelf voldoende tomaten produceert.
In Nederlandse tuinbouwkringen
heeft men met verbazing en ongenoe
gen kennis genomen van het West
duitse besluit. Voorzover bekend heb
ben de Nederlandse en Westduitse re
geringen geregeld overleg gepleegd
over de groentenkwestie.
Toen bekend werd, dat de Neder
landse export het beschikbare be
drag aan Duitse zijde overschreed,
zijn met ingang van Maandagmorgen
van Nederlandse zijde beperkingen op
de export naar West Duitsland ge
legd.
Zonder enig nader bericht en zon
der commentaar heeft thans de rege
ring te Bonn de grens gesloten. Men
was er van overtuigd, dat tijdens de
op 8 en 9 Augustus te voeren onder
handelingen een behoorlijke oplossing
zou worden bereikt en dat Nederland,
zoals werd afgesproken, in elk geval
tot deze tijd de export in beperkte
mate zou kunnen voortzetten. In Ne
derlandse tuinbouwkringen gist men
naar enig motief, dat de West-Duitse
regering zou kunnen hebben gehad.
Het motief van marktverstoring komt,
naar inzicht van deze kringen, niet
in aanmerking, omdat in Duitsland
grote vraag bestond, waardoor de Ne
derlandse producten tegen hoge prij
zen verkocht werden. Men meent dan
ook, dat van- concurrentie tegen Duit
se producten geen sprake kan zijn ge
weest.
Hoewel het door West-Duitsland
beschikbaar gestelde bedrag voor
groentenimport uit Nederland over-
Schacht had onderhoud
met Indonesische premier
Radio-Djakarta heeft medegedeeld,
dat Hjalmar Schacht, die kort gele
den te Djakarta is aangekomen, Maan
dagochtend een onderhoud van één
uur heeft gehad met de Indonesische
minister-president, dr. Soekiman, en
de minister van buitenlandse zaken,
Soebardjo.
van de laatste dagen hebben ons de
waarheid en de wijsheid van dit
woord nog eens duidelijk voor ogen
gesteld. Moge wat in Middelburg ge
beurd is, de landelijke regering nog
eens tot aansporing zijn om het pro
bleem van de Ambonezen en hun uit
eindelijke bestemming met de meeste
spoed en voortvarendheid aan te pak
ken. Want wanneer de toestand blijft
zoals hij op het ogenblik is. zullen
herhalingen beslist niet uitblijven.
Ad int.
schreden was, merkt men dp. dat de
Duitse export naar Nederland groter
is dan de import van Nederlandse
producten. De financiering van deze
import zou volgens leidende tuin
bouwkringen niet tot moeilijkheden"
aanleiding kunnen geven.
Tenslotte merkte men op, dat de
maatregel van de West Duitse rege
ring de export van fruit en vruchten-
pulp niet raakt. Die kan normaal
doorgaan.
is het 200 jaar geleden.
dat prinses Frederika Sophia
Wilhelmina van Pruisen (ge
malin van stadhouder Willem
V), in de geschiedenis bekend
door haar aanhouding bij
Goejanverwellesluis, te Berlijn
werd geboren
is het 150 jaar geleden,
dat de waterbouwkundig inge
nieur Willem Badon Ghijben,
bekend door zijn afdoende ver
betering van het waterschap
Schouwen, te Arnhem werd
j geboren.
Generaal Ridgway
maakt geen baast
V.N.-delegatie in Tokio
De besprekingen in Kaesong zijn
nog niet hervat. De leden van de ge
allieerde delegatie zijn Maandag on
verwachts naar Tokio vertrokken
voor besprekingen.
Waarnemers veronderstellen, dat
generaal Ridgway opzettelijk geen
haast maakt met het aanvaarden van
de verklaring van de Noordelijken
over het incident van Zaterdag.
Zij menen, dat het incident slechts
een voorwendsel was om de Noorde
lijken wat „af te koelen" en hun te
tonen, dat de Amerikanen niet als
„smekelingen" naar Kaesong zijn ge
komen om tot elke prijs een wapen
stilstand te krijgen.
Een woordvoerder van het hoofd
kwartier van generaal Ridgway te
Tokio heeft verklaard, dat de enige
aanvaardbare demarcatielinie de hui
dige frontlijn is.
In het desbetreffende communiqué
wordt verklaard, dat deze verklaring
uitgegeven is „om een einde te ma
ken aan de speculaties over deze
zaak".
HERVATTING OVERLEG?
Men verwacht te Washington, aldus
meldt A.F.P., dat de onderhandelingen
te Kaesong in de komende 24 uur zul
len worden hervat.
Ken Amerikaanse vlieger, die met zijn gevechtsvliegtuig was opgestegen
van een vlipgdekschip, stortte even na de start In de Golf van Mexico.
Links het moment, dat het vliegtuig de oppervlakte van de zee raakt,
rechts de „plons" In zee; door het opspattende zeewater Is niets meer van
het vliegtuig te zien. De vlieger, luit. W. W. Temllnsen uit Miami (Flori
da). wist uit het toestel te springen en werd gered.
REGERING NEEMT INCIDENTEN HOOG OP
Tachtig bewoners naar elders
overgebracht
De Zondagavond aangekondigde, strenge maatregelen om een einde te
maken aan de door Ambonezen in Middelburg ontketende onlusten hebben
niet lang op zich laten wachten. Gistermorgen In alle vroegte bracht een
extra boot een groot aantal Rijkspolitiemensen van Zeeuwsch-VIaanderen
naar Walcheren en tevens arriveerden uit Brabant enige pelotons ge-
vechtsklare marechaussées, die ondermeer de beschikking hadden over
drie gepantserde gevechtswagens en twee radiowagens. In totaal omvatte
deze versterking ongeveer tweehonderd manschappen.
Om 5 uur, toen het licht was geworden, werd het Ambonezenkamp aan
het Middelburgs wegj'e omsingeld en werden de bewoners van de buiten
wereld afgesloten. In de loop van de ochtend heeft de kampcommandant,
kolonel S. Brendgen, tachtig Ambonezen aangewezen, die in aanmerking
kwamen om uit Middelburg verwijderd te worden. In Den Haag was be
paald, dat veertig man naar het kamp te Maren moesten worden overge
plaatst en een gelijk aantal naar het eveneens zeer afgelegen kamp leben
heer (beide kampen liggen in de provincie Groningen). Tot deze laatste
groep behoorde een twintigtal raddraaiers, die zich, naar wy vernamen,
destijds ook in Djakarta, waar 7-ij betrokken waren bij de beruchte schiet
partijen, misdragen hebbe/L 's Middags tussen half 2 en half 3 vertrokken
de tachtig mannen in vier autobussen, voorafgegaan door jeeps, naar het
Noorden. Onmiddellijk daarna rukten marechaussées en Rijkspolitie in en
herkregen de kampbewoners hun volledige bewegingsvrijheid.
Er zijn thans 150 Ambonezen in het
kamp overgebleven, maar het ligt in
de bedoeling de bevolking spoedig
weer uit te oreiden met een aantal
Ambonese gezinnen. De kampcom
mandant en de inspecteur van de
Dienst Maatschappelijke Zorg van
Binnenlandse Zaken, de heer S. J. G.
van Leeuwen, zeiden ons, er goede
hoop op te hebben, dat dank zij de
COMMUNISTISCHE ACTIVITEIT IN INDONESIË
Beweging gaande op Oost-Java,
geleid uit het buitenland
In de nacht van Zondag op Maandag zijn te Tandjong Priok, de haven
van Djakarta, hevige gevechten geleverd tussen militairen en politie ener
zijds en communistische betogers anderzijds. De haven was tot elf uur
's morgens afgesloten van de buitenwereld. Er vielen bij de gevechten elf
doden.
Te Bogor (Buitenzorg) werden Zondagavond 80 personen gewond toen
Zondagavond een handgranaat werd geworpen in een feestvierende me
nigte. De aanslag veroorzaakte een paniek.
Er wordt een onderzoek ingesteld naar mogeiyke samenhang tussen
beide incidenten.
Het orgaan van de Masjoemi „Abadi", publiceerde Maandag onder een
vijfkolomskop een bericht uit het te Soerabaja verschijnende blad „Java-
post" over pogingen tot omverwerping van de Indonesische regering, om
vervolgens een Sowjet-regerlng In te stellen. Van officiële zijde is mede
gedeeld, dat Inderdaad In Oost-Java een beweging gaande ls, die uit het
buitenland geleid wordt.
donesische communistische partij en
invloed te verkrijgen bij Indonesi
sche dagbladen en bij Chinese ingeze
tenen en scholieren om Indonesië
„communistisch" te maken.
Over de ongeregeldheden in Tand
jong Priok werd in de loop van de
dag gemeld:
De ongeregeldheden begonnen met
een aanval door een groep van 150
mannen op het politiebureau en een
militaire post. De mannen, die een
rode band met hamer en sikkel plus
de vredesduif van Picasso om de arm
droegen, waren met stenguns cn an
dere automatische wapens uitgerust.
Zij stieten bij hun aanval op 200 man
van het leger, die de politie onder
steunden. Tot 's ochtends duurden de
gevechten voort Toen waren de
meeste aanvallers naar het moeras
sige gebied ten Oosten van de haven
verdreven. Anderen hadden zich on
der de bevolking gemengd.
Een officiële Indonesische woord
voerder weigerde de aanvallers „com
munisten" te noemen, maar erkende
dat zij rode banden om de arm droe
gen. Sinds de overdracht van de sou-
vereiniteit in 1949 waren in deze
streek nog geen wanordelijkheden van
een dergelijke omvang voorgekomen.
Ruim 50 arrestaties zijn verricht
Amnestie voor Japanners.
Maandag heeft het bezettingshoofd
kwartier van generaal Ridgway in
Tokio het opheffen van beperkingen
goedgekeurd, die aan 13.904 Japanse
politieke en financiële leiders uit de
oorlog waren opgelegd in de na-oor -
logse democratiseringscampagne.
Verscheidene Chinezen op Oost-Java
zijn volgens de Javapost op grond van
een voorlopig onderzoek gearresteerd.
Het zou de Indonesische autoriteiten
reeds bekend zijn. dat sinds geruime
tijd in Djakarta door een buitenland
se groep actie wordt gevoerd voor het
stichten van wanorde. Op een gehei
me vergadering zou besloten zijn voor
dit doel samen te werken met de In-
Rietmattenfabriek
door brand verwoest
Te Gouderak is een rietmattenfa
briek door brand grotendeels ver
woest. In een verzengende hitte be
streden vier brandweren het vuur,
dat men na zeven uur blussen mees
ter was. De schade bedraagt onge
veer een ton.
met de burgemeester van Middel
burg, mr. dr. N. Bolke3tein, gaf deze
een toelichting op de maatregelen,
welke de politie Zondagavond heeft
genomen. Hadden vele Ambonezen
't Zaterdagavond begrepen op de 20-
jarige Middelburger, met wie zij de
dag tevoren waren slaags geraakt
(deze jongeman heeft Middelburg in
middels verlaten), Zondagavond zoch
ten zy vier andere knapen. „Zij waren
bereid de politie geen moeilijkheden
meer in de weg te leggen, mits dat
viertal hun in handen zou worden ge
speeld", aldus de burgemeester, die
deze handelwijze kwalificeerde als
„zuivere terreur". Hjj verklaarde,
dat de politie, die niet mocht schieten,
geen andere mogelijkheid overbleef,
dan terug te trekken, toen de aan
vallers haar met dolken en krissen
bedreigden. De politie was namelijk
sterk in de minderheid en had stellig,
wanneer een vechtpartij was ont
staan, het onderspit moeten delven.
Bovendien zouden dan zeker slacht
offers onder de burgerbevolking zijn
gevallen, aldus mr. dr. Bolkestem.
Tijdens de Zondagavond gevoerde
besprekingen tussen de Commissaris
der Koningin, de burgemeester, de
commissaris van politie en de dis
trictscommandant van de Rijkspoli
tie, was men er het er unaniem over
eens, dat men pas moest optreden,
wanneer men er zeker van was de
onlusten de kop in te drukken, met
andere woorden: er diende gewacht
te worden op versterkingen. Deze
werden links en rechts aanj~
een telefonisch onderhoud met de be
velhebber van het 3e militaire ge
west, generaal Sitsen, die onmiddel
lijk enige pelotons marechausée ter
beschikking wilde stellen. Generaal
Sitsen heelt zich later zelf naar Mid
delburg begeven om aan de bespre
kingen deel te nemen. De marechaus-
sée-troepen arriveerden inderdaad in
de loop van de nacht; zij stonden on
der bevel van een overste en twee ka
piteins en werden vergezeld door een
ex-K.N.I.L.-officier. Tevoren was een
ep Rijkspolitie uit Zeeuwsch-
anderen reeds in Middelburg aan
gekomen. Men besloot het aanbreken
van de dag af te wachten, alvorens
het kamp te omsingelen.
(Vervolg op pag. 2).
hoop op te hebben, dat dank zij de doch het bleek op de Zondagavond
getroffen maatregelen, die geen enkel uitermate moeilijk commandanten
incident teweeg brachten, de rust in aan de telefoon te krijgen en zodoen
de stad volledig zal terugkeren. I de kwam de versterking te laat.
In een onderhoud, dat wij hadden 1 De Commissaris der Koningin had
VOORSPELT:
VRIJ WARM
Geldig tot Dinsdagavond.
Veranderlijke bewolking met voor
namelijk in de voormiddag plaatse
lijk enkele buien. Zwakke tot matige
Zuidelijke tot Zuidwestelijke wind.
Vrij warm.