PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Kremlin stelt sluiten van Vijf Mogendhedenverdrag voor Ambonezenkamp te Middelburg werd omsingeld 06 BILT Kantlijn Vandaag DUITSLAND ZET INVOER VAN GROENTEN GEHEEL STOP RENDE PLEEGDE OVERVAL OP TANDJONG PRIOK 194e Jaargang - No. 184 Dafblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie F. van de Velde en F. B. den Boer Adj. W. de Pagter Hoofdred. G. Balllntyn PL verv.j W. Leertouwer en R. A Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 37 ct per week 4-33 p. kw. tr. p. p. f 4-80 per kw. Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Dinsdag 7 Aug. 1951 ADVERTENTIEPRIJS 20 ct. per mm- Minimum p. advertentie t J. lng. mededelingen driemaal tarief. Kleine adverter.Uea (max. 8 regels) van 1—3 regels f L— Iedere regel meer 20 cent- .Brieven of adres Bureau van dit Blad" 23 cent meer. Giro or 339300 P.Z.C- Middelburg. Bur. VHsstngen Walstr 5S-60. tel 2333 4 lijnen (b.g.g 2361 of 2160» MTiurg Londenae Kaal 29, teL 2077 en 2924; Goea L. Voratatr. 63. tel. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg Pr. Maurltsstr 12. tel 102. Terneuzen Brouwerljitr. 2; Zlerikree N Bogcrdstr C 180. ML 28 RUSSISCHE BOODSCHAP AAN TRUMAN Ter versterking van de vrede De Sowjetrussische regering heeft Maandag een l "roep gedaan op pre- «ident Truman om medewerking tot „het sluiten van een vijf-mogendheden- verdrag ter versterking van dc vrede". Het voorstel van het Kremlin werd gedaan in de vorm van een bood schap van Sjvernik, president van het presidium der Opperste Sowjet, aan president Truman. De Sowjetrussische zaakgelastigde te Washington overhandigde de boodschap Maandagavond Iaat aan minister Acheson, met het verzoek haar onmiddellijk ter kennis van president Truman te bren gen. Truman gaf opdracht tot onmiddellijke publicatie van de tot hem gerichte boodschap. In de boodschap van Sjvernik wordt de tekst vermeld van een Maandag door het presidium van de Opperste Sowjet goedgekeurde resolutie. Sjvernik zegt in zijn boodschap aan Truman onder meer: „Het sluiten van een vqf-mogend- hedenverdrag zou van buitengewone betekenis zijn voor een verbetering der Amerikaans-Russische betrekkin gen en het zou het handhaven van de wereldvrede bevorderen". „Een dergelijk verdrag zou het ver trouwen van alle volken ter wereld in het handhaven van de vrede ver sterken. Het zou bovendien een be perking der bewapening en een ver mindering van de last der uitgaven voor militaire doeleinden, die thans in al zijn zwaarte op de schouders der volken drukt, mogelijk maken", aldus verklaart Sjvernik in zijn schrijven aan Truman nog. In de brief is niet aangegeven wel ke staten aan het voorgestelde vijf- II van de Ambonezen, die in Mid- delburg gastvrijheid hebben ge vonden, hebben niet nagelaten diepe indruk te maken op het publiek. En niet ten onrechte, want wanneer men moet ervaren, dat het mogelijk is, dat een kleine groep lastige elementen gedurende enige uren een toch niet geringe politiemacht weet uit te scha kelen, dan voelt men zich toch wel even geschokt en vraagt men zich af, hoe iets dergelijks in een stad, waarvan de bevolking altijd getoond heeft prijs te stellen op orde en rust, mogelijk is. Het feit alleen al, dat de po litie, mede door het verbod van het gebruik van vuurwapens, zich gedu rende enige uren voor een overmacht rqoest terugtrekken, heeft velen zich toch verbaasd doen afvragen, of een dergelijke houding wel in overeen stemming is te brengen met de plich ten, welke een politiecorps als hand haver van de openbare orde en vei ligheid heeft te vervullen. Deze ge- dachtengang is in elk geval zeer be grijpelijk. Wanneer de politie van Middelburg er Zondagavond in geslaagd zou zijn door een krachtig optreden, des noods mèt gebruikmaking van de re volver, korte metten te maken met de rustverstoorders, zou ieder ongetwij feld haar houding geprezen hebben. De vraag blijft echter of een der gelijk krachtig optreden mogelijk zou zijn geweest zonder dat er slachtof fers vielen. Slachtoffers onder de burgerbevolking, slachtoffers onder de Ambonezen, slachtoffers óók wel licht onder de politiemannen zelf, die in elk geval numeriek tegenover de vechtersbazen in de mindelheid zou den zijn geweest. Men heeft in Middelburg een an dere tactiek gevolgd. Een tac tiek, die op het eerste gezicht wellicht minder heldhaftig lijkt en waarbij menige flinke politieman zijn vingers Zondagavond wel even zal hebben voelen jeuken, maar een tac tiek toch ook, die geen slachtoffers heeft geëist en die het mogelijk maak te reeds Maandagmorgen vroeg diep ingrijpende maatregelen te nemen, om voor eens en altijd een einde te maken aan de rustverstoringen. On getwijfeld zullen de verantwoordelij ke autoriteiten bij het bepalen van hun tactiek zich óók hebben laten leiden door de overweging, dat zij hier waarschijnlijk niet zozeer te doen hadden met een bewuste kwaad willigheid, maar in de eerste plaats met een heethoofdigheid, welke uit de volksaard van deze Ambonezen voorkomt. Voor eens en voor altijdNa tuurlijk zal dit nog moeten blijken. Hoe men ook met zijn sympathieën tegenover de Ambonezen en hun problemen moge staan, een krachtige handhaving van de openbare orde zal echter steeds nummer één moeten blijven. De maatregelen, welke in Middelburg zijn genomen, versterken ons in ons vertrouwen, dat de plaat selijke èn de landelijke overheid niet zullen gedogen, dat hieraan ook maar enigszins zal worden getornd. Het- 5.® Ju *s kouwens ook gebleken in Eindhoven, waar Zondagavond soort gelijke moeilijkheden ontstonden tus sen de politie en uit de tropen terug gekeerde Nederlandse militairen. Hier lagen de krachtsverhoudingen ech ter anders, zodat ook een andere meer spectaculaire tactiek gevolgd kon worden. Tenslotte nog een opmerking van andere aard, welke echter ten nauwste met deze problemen in verband staat. Duizenden Ambone zen vertoeven op het ogenblik in ons land, zonder dat zij in staat zijn zich door normale arbeid nuttig te maken. Een goed oud-Nederlands gezegde leert ons, dat ledigheid des duivels oorkussen is en de gebeurtenissen mogendhedenverdrag zouden moeten deelnemen, doch men wijst er op dat in vorige, door de Sowjet-Unie in de afgelopen twaalf maanden gedane voorstellen, de Sowjet-Unie, Groot- Brittannië, Frankrijk, de Verenigde Staten en communistisch China zijn genoemd. Op het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken is men van me ning dat Sjverniks schrijven het Rus sische antwoord !s op de resolutie, die enige tjjd geleden door het Ame rikaanse Congres is goedgekeurd en waarin de nadruk werd gelegd op do door het Amerikaanse volk waarach tig gekoesterde wens naar vrede en het oplossen van internationale ge schillen. President Truman heeft de tekst van deze resolutie zeven Juli jl. ter kennis doen brengen van de president van het presidium der Opperste Sow jet en hij heeft Sjvernik verzocht de inhoud er van bekend te maken aan het Russische volk. Kinderverlamming in meisjeskamp In een J.H.C. meisjeskamp te Wa penveld heeft zich een licht geval van kinderverlamming voorgedaan. De patiënte is naar een ziekenhuis te Zwolle overgebracht. Voor het kamp is een quarantaine ingesteld. Reden tot ongerustheid is er niet, zo verna men wij van bevoegde zijde. Onderhandelingen in Perzië begonnen Maandagmiddag zijn in het zomer verblijf van de Sjah de besprekingen tussen de Britse en Perzische dele gaties begonnen. De bijeenkomst duurde anderhalf uur. De Perzische delegatieleden deelden mee, dat de atmosfeer „vriendschappelijk" was. „De bespre kingen waren bemoedigend, hoewel zij pas in het beginstadium verke ren". Nieuw E.C.A.-pian vervolg op het plan-Marshall Een nieuw E.C.A.-plan (Marshall organisatie) tot verhoging van de productiviteit in West-Europa is in verregaande staat van voorbereiding. Het nieuwe plan moet beschouwd worden als een vervolg op het plan- Marshall en zal grotendeels door de Europeanen zelf ten uitvoer moeten worden gebracht. Het grootste deel van het toekomstige werk zal ge schieden door productiviteitscentra en raden, welke reeds in vele Eu ropese landen bestaan. Ruim 4000 vertegenwoordigers van de Europe se industrie, landbouw, vakbewe ging en regeringen hebben de Ver. Staten bezocht tijdens studiereizen. Historische boerderij in Rotterdam uitgebrand Door onbekende oorzaak is Maan dagmiddag ccn historische boerderij in voormalig Charlois te Rotterdam een prooi der vlammen geworden. Ook een achtergelegen hooischuur en een er naast gelegen knechtenhuis gingen in vlammen op. Twee brand weerlieden werden door een vallend muurtje vrij ernstig gewond. De boerderij is wat men in de oude gemeente Charlois noemde een „ouwe stee" uit de 18e eeuw. WEER ONTSTEMMING IN TUINBOUWKRINOEN België wil geen Nederlandse tomaten meer De Westduitse regering heeft gisteren de invoer van groenten uit Neder land geheel stopgezet. Over de duur van deze maatregel werd niets mede gedeeld. Vandaag beginnen te Bonn besprekingen over de moeilijkheden met de groenten-export. De Belgische regering heeft met ingang van Woensdag de import van tomaten uit Nederland stopgezet. Het motief voor deze maatregel is, dat België op het ogenblik zelf voldoende tomaten produceert. In Nederlandse tuinbouwkringen heeft men met verbazing en ongenoe gen kennis genomen van het West duitse besluit. Voorzover bekend heb ben de Nederlandse en Westduitse re geringen geregeld overleg gepleegd over de groentenkwestie. Toen bekend werd, dat de Neder landse export het beschikbare be drag aan Duitse zijde overschreed, zijn met ingang van Maandagmorgen van Nederlandse zijde beperkingen op de export naar West Duitsland ge legd. Zonder enig nader bericht en zon der commentaar heeft thans de rege ring te Bonn de grens gesloten. Men was er van overtuigd, dat tijdens de op 8 en 9 Augustus te voeren onder handelingen een behoorlijke oplossing zou worden bereikt en dat Nederland, zoals werd afgesproken, in elk geval tot deze tijd de export in beperkte mate zou kunnen voortzetten. In Ne derlandse tuinbouwkringen gist men naar enig motief, dat de West-Duitse regering zou kunnen hebben gehad. Het motief van marktverstoring komt, naar inzicht van deze kringen, niet in aanmerking, omdat in Duitsland grote vraag bestond, waardoor de Ne derlandse producten tegen hoge prij zen verkocht werden. Men meent dan ook, dat van- concurrentie tegen Duit se producten geen sprake kan zijn ge weest. Hoewel het door West-Duitsland beschikbaar gestelde bedrag voor groentenimport uit Nederland over- Schacht had onderhoud met Indonesische premier Radio-Djakarta heeft medegedeeld, dat Hjalmar Schacht, die kort gele den te Djakarta is aangekomen, Maan dagochtend een onderhoud van één uur heeft gehad met de Indonesische minister-president, dr. Soekiman, en de minister van buitenlandse zaken, Soebardjo. van de laatste dagen hebben ons de waarheid en de wijsheid van dit woord nog eens duidelijk voor ogen gesteld. Moge wat in Middelburg ge beurd is, de landelijke regering nog eens tot aansporing zijn om het pro bleem van de Ambonezen en hun uit eindelijke bestemming met de meeste spoed en voortvarendheid aan te pak ken. Want wanneer de toestand blijft zoals hij op het ogenblik is. zullen herhalingen beslist niet uitblijven. Ad int. schreden was, merkt men dp. dat de Duitse export naar Nederland groter is dan de import van Nederlandse producten. De financiering van deze import zou volgens leidende tuin bouwkringen niet tot moeilijkheden" aanleiding kunnen geven. Tenslotte merkte men op, dat de maatregel van de West Duitse rege ring de export van fruit en vruchten- pulp niet raakt. Die kan normaal doorgaan. is het 200 jaar geleden. dat prinses Frederika Sophia Wilhelmina van Pruisen (ge malin van stadhouder Willem V), in de geschiedenis bekend door haar aanhouding bij Goejanverwellesluis, te Berlijn werd geboren is het 150 jaar geleden, dat de waterbouwkundig inge nieur Willem Badon Ghijben, bekend door zijn afdoende ver betering van het waterschap Schouwen, te Arnhem werd j geboren. Generaal Ridgway maakt geen baast V.N.-delegatie in Tokio De besprekingen in Kaesong zijn nog niet hervat. De leden van de ge allieerde delegatie zijn Maandag on verwachts naar Tokio vertrokken voor besprekingen. Waarnemers veronderstellen, dat generaal Ridgway opzettelijk geen haast maakt met het aanvaarden van de verklaring van de Noordelijken over het incident van Zaterdag. Zij menen, dat het incident slechts een voorwendsel was om de Noorde lijken wat „af te koelen" en hun te tonen, dat de Amerikanen niet als „smekelingen" naar Kaesong zijn ge komen om tot elke prijs een wapen stilstand te krijgen. Een woordvoerder van het hoofd kwartier van generaal Ridgway te Tokio heeft verklaard, dat de enige aanvaardbare demarcatielinie de hui dige frontlijn is. In het desbetreffende communiqué wordt verklaard, dat deze verklaring uitgegeven is „om een einde te ma ken aan de speculaties over deze zaak". HERVATTING OVERLEG? Men verwacht te Washington, aldus meldt A.F.P., dat de onderhandelingen te Kaesong in de komende 24 uur zul len worden hervat. Ken Amerikaanse vlieger, die met zijn gevechtsvliegtuig was opgestegen van een vlipgdekschip, stortte even na de start In de Golf van Mexico. Links het moment, dat het vliegtuig de oppervlakte van de zee raakt, rechts de „plons" In zee; door het opspattende zeewater Is niets meer van het vliegtuig te zien. De vlieger, luit. W. W. Temllnsen uit Miami (Flori da). wist uit het toestel te springen en werd gered. REGERING NEEMT INCIDENTEN HOOG OP Tachtig bewoners naar elders overgebracht De Zondagavond aangekondigde, strenge maatregelen om een einde te maken aan de door Ambonezen in Middelburg ontketende onlusten hebben niet lang op zich laten wachten. Gistermorgen In alle vroegte bracht een extra boot een groot aantal Rijkspolitiemensen van Zeeuwsch-VIaanderen naar Walcheren en tevens arriveerden uit Brabant enige pelotons ge- vechtsklare marechaussées, die ondermeer de beschikking hadden over drie gepantserde gevechtswagens en twee radiowagens. In totaal omvatte deze versterking ongeveer tweehonderd manschappen. Om 5 uur, toen het licht was geworden, werd het Ambonezenkamp aan het Middelburgs wegj'e omsingeld en werden de bewoners van de buiten wereld afgesloten. In de loop van de ochtend heeft de kampcommandant, kolonel S. Brendgen, tachtig Ambonezen aangewezen, die in aanmerking kwamen om uit Middelburg verwijderd te worden. In Den Haag was be paald, dat veertig man naar het kamp te Maren moesten worden overge plaatst en een gelijk aantal naar het eveneens zeer afgelegen kamp leben heer (beide kampen liggen in de provincie Groningen). Tot deze laatste groep behoorde een twintigtal raddraaiers, die zich, naar wy vernamen, destijds ook in Djakarta, waar 7-ij betrokken waren bij de beruchte schiet partijen, misdragen hebbe/L 's Middags tussen half 2 en half 3 vertrokken de tachtig mannen in vier autobussen, voorafgegaan door jeeps, naar het Noorden. Onmiddellijk daarna rukten marechaussées en Rijkspolitie in en herkregen de kampbewoners hun volledige bewegingsvrijheid. Er zijn thans 150 Ambonezen in het kamp overgebleven, maar het ligt in de bedoeling de bevolking spoedig weer uit te oreiden met een aantal Ambonese gezinnen. De kampcom mandant en de inspecteur van de Dienst Maatschappelijke Zorg van Binnenlandse Zaken, de heer S. J. G. van Leeuwen, zeiden ons, er goede hoop op te hebben, dat dank zij de COMMUNISTISCHE ACTIVITEIT IN INDONESIË Beweging gaande op Oost-Java, geleid uit het buitenland In de nacht van Zondag op Maandag zijn te Tandjong Priok, de haven van Djakarta, hevige gevechten geleverd tussen militairen en politie ener zijds en communistische betogers anderzijds. De haven was tot elf uur 's morgens afgesloten van de buitenwereld. Er vielen bij de gevechten elf doden. Te Bogor (Buitenzorg) werden Zondagavond 80 personen gewond toen Zondagavond een handgranaat werd geworpen in een feestvierende me nigte. De aanslag veroorzaakte een paniek. Er wordt een onderzoek ingesteld naar mogeiyke samenhang tussen beide incidenten. Het orgaan van de Masjoemi „Abadi", publiceerde Maandag onder een vijfkolomskop een bericht uit het te Soerabaja verschijnende blad „Java- post" over pogingen tot omverwerping van de Indonesische regering, om vervolgens een Sowjet-regerlng In te stellen. Van officiële zijde is mede gedeeld, dat Inderdaad In Oost-Java een beweging gaande ls, die uit het buitenland geleid wordt. donesische communistische partij en invloed te verkrijgen bij Indonesi sche dagbladen en bij Chinese ingeze tenen en scholieren om Indonesië „communistisch" te maken. Over de ongeregeldheden in Tand jong Priok werd in de loop van de dag gemeld: De ongeregeldheden begonnen met een aanval door een groep van 150 mannen op het politiebureau en een militaire post. De mannen, die een rode band met hamer en sikkel plus de vredesduif van Picasso om de arm droegen, waren met stenguns cn an dere automatische wapens uitgerust. Zij stieten bij hun aanval op 200 man van het leger, die de politie onder steunden. Tot 's ochtends duurden de gevechten voort Toen waren de meeste aanvallers naar het moeras sige gebied ten Oosten van de haven verdreven. Anderen hadden zich on der de bevolking gemengd. Een officiële Indonesische woord voerder weigerde de aanvallers „com munisten" te noemen, maar erkende dat zij rode banden om de arm droe gen. Sinds de overdracht van de sou- vereiniteit in 1949 waren in deze streek nog geen wanordelijkheden van een dergelijke omvang voorgekomen. Ruim 50 arrestaties zijn verricht Amnestie voor Japanners. Maandag heeft het bezettingshoofd kwartier van generaal Ridgway in Tokio het opheffen van beperkingen goedgekeurd, die aan 13.904 Japanse politieke en financiële leiders uit de oorlog waren opgelegd in de na-oor - logse democratiseringscampagne. Verscheidene Chinezen op Oost-Java zijn volgens de Javapost op grond van een voorlopig onderzoek gearresteerd. Het zou de Indonesische autoriteiten reeds bekend zijn. dat sinds geruime tijd in Djakarta door een buitenland se groep actie wordt gevoerd voor het stichten van wanorde. Op een gehei me vergadering zou besloten zijn voor dit doel samen te werken met de In- Rietmattenfabriek door brand verwoest Te Gouderak is een rietmattenfa briek door brand grotendeels ver woest. In een verzengende hitte be streden vier brandweren het vuur, dat men na zeven uur blussen mees ter was. De schade bedraagt onge veer een ton. met de burgemeester van Middel burg, mr. dr. N. Bolke3tein, gaf deze een toelichting op de maatregelen, welke de politie Zondagavond heeft genomen. Hadden vele Ambonezen 't Zaterdagavond begrepen op de 20- jarige Middelburger, met wie zij de dag tevoren waren slaags geraakt (deze jongeman heeft Middelburg in middels verlaten), Zondagavond zoch ten zy vier andere knapen. „Zij waren bereid de politie geen moeilijkheden meer in de weg te leggen, mits dat viertal hun in handen zou worden ge speeld", aldus de burgemeester, die deze handelwijze kwalificeerde als „zuivere terreur". Hjj verklaarde, dat de politie, die niet mocht schieten, geen andere mogelijkheid overbleef, dan terug te trekken, toen de aan vallers haar met dolken en krissen bedreigden. De politie was namelijk sterk in de minderheid en had stellig, wanneer een vechtpartij was ont staan, het onderspit moeten delven. Bovendien zouden dan zeker slacht offers onder de burgerbevolking zijn gevallen, aldus mr. dr. Bolkestem. Tijdens de Zondagavond gevoerde besprekingen tussen de Commissaris der Koningin, de burgemeester, de commissaris van politie en de dis trictscommandant van de Rijkspoli tie, was men er het er unaniem over eens, dat men pas moest optreden, wanneer men er zeker van was de onlusten de kop in te drukken, met andere woorden: er diende gewacht te worden op versterkingen. Deze werden links en rechts aanj~ een telefonisch onderhoud met de be velhebber van het 3e militaire ge west, generaal Sitsen, die onmiddel lijk enige pelotons marechausée ter beschikking wilde stellen. Generaal Sitsen heelt zich later zelf naar Mid delburg begeven om aan de bespre kingen deel te nemen. De marechaus- sée-troepen arriveerden inderdaad in de loop van de nacht; zij stonden on der bevel van een overste en twee ka piteins en werden vergezeld door een ex-K.N.I.L.-officier. Tevoren was een ep Rijkspolitie uit Zeeuwsch- anderen reeds in Middelburg aan gekomen. Men besloot het aanbreken van de dag af te wachten, alvorens het kamp te omsingelen. (Vervolg op pag. 2). hoop op te hebben, dat dank zij de doch het bleek op de Zondagavond getroffen maatregelen, die geen enkel uitermate moeilijk commandanten incident teweeg brachten, de rust in aan de telefoon te krijgen en zodoen de stad volledig zal terugkeren. I de kwam de versterking te laat. In een onderhoud, dat wij hadden 1 De Commissaris der Koningin had VOORSPELT: VRIJ WARM Geldig tot Dinsdagavond. Veranderlijke bewolking met voor namelijk in de voormiddag plaatse lijk enkele buien. Zwakke tot matige Zuidelijke tot Zuidwestelijke wind. Vrij warm.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 1