PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Nationalistische legermacht valt
Rood-China binnen
Nieuwe vorm van Middelburg
BILT
Kantlijn
NEDERLANDSE REGERING HEEFT
BEZWAREN TEGEN ONTWERP
194e Jaargang-No. 181
Da*bUd uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adj. W. de Pagter.
Hoofdred. G. Balllntyn. PI. verv.j
W. Leertouwer en H. A Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 37 ct. per
week f 4.53 p. kw. fr. p. p. f 4.80
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 3 Aug. 1951
ADVERTENTIEPRIJS JO ct. p«
mm. Minimum p. advertentie f 3«—
ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. I regels)
van 1-5 regels f 1.— Iedere regel
meer 20 cent. -Brieven of adres
Bureau van dit Blad" 23 cent meer.
Giro nr 353300 P-Z-C. Middelburg.
Bur. Vlisslngen Walstr. 58—00. t«L 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160) M'burg Londenae Kaal 29, teL 2077 en 2924; Goes L. Vorststr. 63. teL 2475 (b.g.g. 2228): Oostburg: Pr. Mauritsstr. 12, teL 102; Tcmcuzen: Brouwerljstr. 2; Zlerikzee: N. Bogerdstr^^W^teLM
Grote veldslag verwacht
Communisten op weg naar
bedreigde gebied
Een legermacht van 18.000 Chinese nationalistische soldaten is Don
derdag de Zuidelijke Chinese provincie Joennan binnen gevallen. Te Sai
gon wordt voorspeld, dat zich in China de grootste veldslag sedert twee
jaren zal ontwikkelen. De invasie wordt beschreven als de grootste aan
val door de nationalisten, sedert de communisten in 1949 geheel China
bezetten. De troepen staan onder bevel van de Chinese generaal Li Mi.
Volgens berichten zouden vierduizend communistische soldaten op weg
zijn naar het bedreigde gebied.
Het nationalistische leger zou
15.000 geregelde soldaten tellen, in
clusief valschermtroepen en 3000
guerilla's.
Een nationalistische colonne van
10.000 man heeft even ten Zuiden van
de Birmaweg de grens overschreden.
De colonne splitste zich in drieën.
Een tweede colonne overschreed de
grens 160 km. meer naar het Zuiden
en veroverde twee steden in het
Van verschillende zijden heeft ons
het verzoek bereikt om een ob
jectief oordeel te geven, niet
over de gang van zaken bij het Eco
nomisch Technologisch Instituut,
(waarover immers een commissie van
onderzoek zal rapporteren) maar wel
over de verhouding tussen de Pro
vinciale Planologische Dienst en het
E.T.I. Met name luidde daarbij de
vraag, of het op zichzelf gezien juist
moet worden geacht om beide instel
lingen naast elkaar te laten werken
en onder verschillende leiding.
Ons antwoord kan slechts luiden,
dat het in principe onjuist is om E.T.
L en P.P.D. volkomen gescheiden te
laten werken en dat er, zo er al geen
eenhoofdige leiding van beide instel
lingen wordt ingesteld, een zeer nau
we samenwerking zal moeten bestaan
tussen belde instituten.
De ideale figuur krijgt men, als er
beschikt kan worden over een per
soonlijkheid, die op zoveel planologi
sche, economische en sociale scholing
kan bogen, dat hij beide instellingen
kan leiden en daartoe tevens de per
soonlijke geschiktheid heeft. Men
voorkomt dan niet alleen doublures
in de werkzaamheden, men bereikt
tevens, dat er in de werkzaamheden
van P.P.D. en E.T.I. een vaste lijn
komt te zitten.
De vraag is evenwel of zulk een fi
guur denkbaar is.
De Planologische Dienst heeft ten
doel de ruimtelijke ordening in
een provincie, bij welke orde
ning rekening moet worden gehouden
met de belangen van het bedrijfsle
ven, de land- en tuinbouw en het toe
risme.
Het Economisch Technologisch In
stituut heeft tot taak te onderzoeken
v/elke vestigingsmogelrjkheden er in
de provincie zijn voor nieuwe indus
trie, welke uitbreidingsmogelijkheden
er zijn voor de bestaande industrie en
tevens om, zodra er ergens sprake is
van de oprichting van nieuwe bedrij
ven. de vestiging in de provincie,
waartoe het instituut behoort, te be
pleiten.
De taak van de Planologische
Dienst is dus van vooruitziende aard.
Een planoloog stelt richtlijnen vast,
waarlangs een toekomstige ontwik
keling zal kunnen geschieden, als de
algemene situatie blijft overeenstem
men met de verwachtingen, die men
op grond van menigvuldige gegevens
en statistieken mag koesteren.
Het Economisch Technologisch In
stituut heeft een taak, die ten dele
opportunistisch is, ten dele planolo
gisch en ten dele propagandistisch,
maar in alle opzichten gebonden aan
de actualiteit.
Uit deze formulering valt gemak
kelijk af te leiden, dat de taak van
beide instellingen naast grote ver
schillen ook grote overeenkomsten
heeft. Beide instituten zullen vaak
moeten putten uit de zelfde gegevens,
hun werk zal elkaar vaak raken, ja
overlappen.
Dit maakt het denkbeeld van een
eenhoofdige leiding zeer aantrekke
lijk en persoonlijk heeft schrijver de
zes dan ook steeds de verwachting ge
koesterd, dat als er een E.T.I. zou
komen, de algemene leiding zou ko
men aan de directeur van de Planolo
gische Dienst.
De beslissing viel anders. Er kwam
géén eenhoofdige leiding. Bovendien
werd, anders dan de P.P.D., het E.T.
I. geen provinciaal instituut, maar
een stichting.
Daarmede ontstond evenwel de
noodzaak, dat E.T.I. en Plano
logische Dienst zeer nauw zou
den samenwerken, doublures zouden
vermijden en zoveel mogelijk zouden
profiteren van eikaars werkzaamhe
den.
In dit licht bezien is het lidmaat
schap van de directeur van de P.P.D.
van net dagelijks bestuur van het E.
T.I. alleszins aanvaardbaar, ja zelfs
aantrekkelijk te achten. Daardoor
immers wordt de mogelijkheid ge
opend van een vrijwel dagelijkse, een
drachtige samenwerking.
Onjuist zou het echter zijn, als de
directeur van de ene instelling onder
geschikt zou worden gemaakt aan de
ander. Niet alleen is dan de volle ont-
plooiing van de capaciteiten van de
grensgebied. Een derde colonne rukte
op naar het vliegveld Mengse, doch
werd door het communistische gar
nizoen teruggeslagen. Daarna zwenk
te deze colonne naar het Zuidoosten
om een ander vliegveld, Menghai, aan
te vallen.
De ontvangen berichten melden,
dat de Strijdende valschermtroepen en
sommige van de eenheden van gene
raal Li van uit de lucht worden be
voorraad.
De aanvallers zouden reeds enige
kleine communistische garnizoenen
zijn gepasseerd, die op hulp van de
in Zuidelijke richting trekkende com
munistische soldaten wachten.
Gemeld wordt, dat generaal LI Mi
even achter de Birmese grens nog
een strijdmacht gereed heeft. Zijn
doel zou zijn een strook grondgebied
van ongeveer 160 km. breedte tussen
de Birmese grens en de rivier de Me
king te bezetten. Dit gebied is van
strategisch belang wegens de vlieg
velden. die langs de opmarsroute der
nationalisten liggen.
Generaal Li zou bij het reorgani
seren van zijn troepen zijn geholpen
door de guerilla-hoofdman Moe Sjoei,
die opereerde in de Chinese provin
cie langs het Noordelijke uiteinde der
Birmese grens. Volgens de berichten
uit Saigon was Li ten zeerste afhan
kelijk van de aanvoerlijnen, die door
Chinese nationalistische zakenlieden
door Thailand zijn georganiseerd.
Mejuffrouw Joh. v. d. Linde, Kring-
secretaresse van het Nederlandsche
Koode Kruis in Overijssel, is na een
excursie in de omgeving van Brand
(Vorarlberg) vermist. Oostenrijkse
reddingsploegen en militairen van
het Franse bezettingsleger zochten
tot nu toe tevergeefs.
Communisten verwerpen
V.N.-voorstel.
Zij wensen geen bufferzone boven
38ste breedtegraad.
De communistische delegatie naar
de conferentie van Kaesong heeft
Donderdag het voorstel van de V. N.
voor een bufferzone boven de 38ste
breedtegraad afgewezen, zo Is door
radio-Peking verklaard.
De communistische generaal Nam
II verklaarde, dat het aandringen
der V. N. op een wapenstilstandslinie
boven de breedtegraad „onbillijk en
onredelijk" was.
De onderhandelaars hebben Don
derdag op hun 17e bijeenkomst te
Kaesong wederom de „fundamentele
meningsverschillen" over een buffer-
zóne niet uit de weg kunnen ruimen.
Vandaag komt men weer bijeen.
Drie Perzische ministers
afgetreden.
Drie Perzische ministers hebben
Donderdag hun ontslag Ingediend.
Het zyn de Perzische minister van
binnenlandse zaken, generaal Zahedt,
zijn collega van buitenlandse zaken,
Bagher Kazemi, en de minister van
verkeer, Amir Homajoen Boetsjehri.
De ontslagen zijn ingediend naar
aanleiding van de critiek, die op hen
in de Khmer van Volksvertegenwoor
digers was geoefend in verband met
de demonstraties, welke op 29 Juli jl.
op het parlementsplein te Teheran
plaats vonden.
DELEGATIE VERTREKT
VANDAAG.
Het vertrek naar Perzië van de
Britse delegatie onder leiding van
minister Stokes is verdaagd tot van
daag. De toelichting van Harriman
was gisteren wel ontvangen, maar er
moesten nog enige formaliteiten wor
den vervuld.
Een brand heeft Woensdag het bu
reau voor personeelszaken van de
Anglo Iranian te Abadan verwoest.
Duizenden documenten gingen verlo
ren.
I1.K.H, Prinses Irene wordt op Zondag 5 Augustus twaalf jaar.
Een nieuwe foto van de jarige Prinses.
Soemitro legt al zijn functies
neer
„Ik zie geen nut meer om langer ln
dienst van de regering te bleven on
der de huidige omstandigheden. De
regering heeft geen concreet concept
ten aanzien van haar financieel-eco
nomische beleid, dat met krachtige
hand zou moeten worden uitgevoerd'*,
aldus dr. Soemitro DjojohadJ Koesoe-
mo. die al ztyn functies heeft neerge
legd.
minister van economische zaken. Hfl
was ook de man, die de overkomst
van dr. Schacht voorbereidde en des
tijds namens de regering te D jok ja
het „Fox-contract" afsloot.
Over de economische moeilijkheden
van Indonesië zei Soemitro: „Alleen
een sterk nationaal kabinet van man
nen. wie de belangen van land en volk
ter harte gaan, zal de huidige toe
stand het noofd kunnen bieden".
Televisie in September nog
niet zeker.
Regering moet op enkele punten
nog opheldering geven.
Volgens de heer Rengelink. secreta
ris van de Nederlandse Televisie-
Stichting. zal het de vraag zijn of
inderdaad in September een aanvang
zal worden gemaakt met de televisie-
uitzendingen. Van de zijde der rege
ring wacht men nog steeds op ant
woord over enkele belangrijke pun
ten. Door het uitblijven hiervan wor
den de voorbereidingen van het ex
periment zoals het aanstellen van
personeel, het tijdig maken van de
nodige afspraken met artisten enz.
in sterke mate belemmerd. Deze gang
van zaken wordt door de omroep
verenigingen betreurd. Zij hebben
zich daarom tot het departement van
O., K. en W. gewend met het verzoek
op korte termijn een uitspraak over
de door de omroepverenigingen ge
vraagde inlichtingen te mogen ver
wachten.
Bus met Schotse padvinders
verongeluk!.
Vijftien gewonden.
Halverwege Ede en De Klomp is
Donderdagavond een autobus met
Schotse padvinders in botsing geko
men met een vrachtauto. De gevolgen
waren ontzettend: Van de veertig
Schotse padvinders uit Edinburgh
en Leith werden er 15 meer of min
der ernstig gewond. Zes hunner
moesten in het ziekenhuis te Ede
worden opgenomen, evenals de
chauffeur van de bus en drie perso
nen, die zich in de cabine van de
vrachtauto bevonden. Er was een
grote ravage ontstaan door de ver
wrongen carosserieën.
HET UITBREIDINGSPLAN GEREED
Bestaande oude kern wordt
omgeven door buitenwijken
Met vrij uitzicht van de bolwerken over het
polderlandschap.
Het nieuwe uitbreidingsplan van de gemeente Middelburg ligt in het
raadhuis ter inzage voor alle belangstellenden. De ervaring wijst uit, dat
niet zo heel veel mensen gaan kyken naar een uitbreidingsplan en omdat
het toch voor alle bewoners van Middelburg grote betekenis heeft, willen
wij er hier een uitvoerig overzicht van geven.
Tien jaren geleden werd het uitbreidingsplan van de gemeente Middel
burg geheel herzien. Daarna werd het in verband met de bouw van 112
middenstandswoningen in de wijk „De Griffioen" op een enkel punt gewij
zigd, maar in hoofdzaak bleef het van kracht.
Tien jaar is vrij lang voor een uitbreidingsplan en vandaar, dat men het
nu aan een grote herziening heeft onderworpen.
-e opzet van het nieuwe plan
wijkt sterk af van het oude plan.
Toen stond men op het standpunt,
dat de s'ad ten Noorden van het
Ilanaal door Walcheren, langs de
singels geheel volgebouwd kon wor
den.
ondergeschikte niet gewaarborgd,
evenzeer wordt de vrijheid van han
delen van het ene instituut, welks di
recteur ondergeschikt is, practlsch
opgeheven.
Alleen eendrachtige samenwerking
van beide directeuren met terzijde
schuiving van prestigekwesties, per
soonlijke belangstellingsvelden en
dlenst-chauvinisme, kan, als er twee
directeuren zijn, tot de gewenste re
sultaten leiden.
Daaraan schijnt in Zeeland wel Iets
te hebben ontbroken en mag men de
geruchten geloven, dan zou de P.P.D.
inderdaad brj de reorganisatie over
wegende invloed hebben gekregen op
het E.TJ., wat wij onjuist achten.
Bezwaarlijk kan men thans nog
overgaan tot het instellen van een
eenhoofdige leiding.
Daarom zal in gemeenschappelijk
overleg de juiste vorm van samen
werking, hierboven aangeduid, ge
vonden moeten worden.
Nu komt er een nadrukkelijk ver
bod om langs de nog open gedeelten
van de singels te bouwen.
VRIJ TJ ..ZICHT LANGS
SINGELS.
Voor de mensen, die langs de sin
gels willen bouwen om van net fraaie
uitzicht op de bolwerken te kunnen
genieten, betekent dat een belemme
ring. Maar wanneer men het nieuwe
plan bestudeert, dan valt dadelijk
een van de grote grondgedachten op,
waarop het plan is gebaseerd.
Er is bewust naar gestreefd de
iiooggelegen historische toegangs
wegen tot de binnenstad die
veel geliiken op de spaken van
een wiel, waarvan de stad binnen
de vesten dan als as fungeert
niet alleen in hun waarde te la
ten, maar aan die toegangswegen
grotere betekenis te geven als
hartaders van de nieuwe W(jk-
eenheden.
Zo zijn er by de Seis- en Noord-
weg nieuwe wijkeenheden geprojec
teerd.
Komen deze nieuwe wijkeenheden
tot stand, dan zal de achterzijde van
de lelyke lintbebouwing langs de
hartaders verdwijnen.
Het belangrijkste is echter, dat
door het projecteren van deze zelf
standige wijkeenheden het polderland
schap op bepaalde punten tot aan de
singels blijft doorlopen.
Daardoor behoudt men van de bol
werken het fraaie vergezicht over
het polderlandschap en heeft men
van de nieuwe wijken de aanblik op
de mooie silhouet van de binnen
stad met haar kerk- en raadhuisto
rens.
Dit alles miste men in het oude
plan, dat bebouwing langs de sin
gels mogelyk maakte.
Men moet dan ook het projec
teren van de nieuwe zelfstandige
wijkeenheden als een gelukkige
vondst zien waardoor de charme
van de oude stadskern behouden
zal blijven. In vele steden van ons
land is de charme van de oude
kern juist door de willekeurige
uitbouw geheel verloren gegaan
Middelburg met zijn prachtige gor
del van groen en zijn vesten, die
door de eeuwen heen bewaard ble
ven, zal dank zij het nieuwe uitbrei
dingsplan voor dat lot gespaard bln-
ven.
De partiële wijziging in 1947, toen
het park De Griffioen werd ontwor
pen, heeft min of meer de stoot ge
geven tot de nieuwe „uitbreidings-
Klltiek", want toen werd de lintbe-
uwing aan de Seisweg ingekap
seld.
Vanzelfsprekend moest bij het wij
zigen van zo belangrijke onder
delen in het uitbreidingsplan, ook het
„plan in hoofdzaak" een wijziging
ondergaan.
Het plan in hoofdzaak gaat ver
der met de bestemmingen, dan het
plan in onderdelen, maar het is daar
entegen minder gedetailleerd.
De gepubliceerde tekening geeft
een indruk van de totale begrenzin
gen. Jammer is dat door de bebou
wing langs de Noordsingel het idee
van de aparte wijkeenheden met de
polder, die tot aan de vesten door
loopt, op dit punt niet meer reali
seerbaar is.
GEEN WINKELCENTRA.
Belangrijk is, dat de nieuwe wijk
eenheden geen werkelijke winkelcen
tra krygen, maar uitsluitend de nodi-
VREDESVERDAG MET JAPAN.
Ondertekening hangt af van reacties uit Washington.
De Nederlandse regering heeft zowel te Washington als te Londen
haar bezwaren naar voren gebracht tegen het ontwerp vredesverdrag
met Japan, dat in de maand September te San Francisco zal worden
ondertekend. De bezwaren gaan tegen vier punten van het ontwerp. Het
Nederlandse Kabinet heeft nog geen definitief antwoord gegeven op de
vraag, of zjj het verdrag In zijn huidige vorm mede zal ondertekenen.
Haar standpunt zal defjnitief worden bepaald naar aanleiding van de re
acties van Washington op de door Nederland naar voren gebrachte be
zwaren. Hierbü zal tevens in overweging worden genomen, welk het de
finitieve standpunt zal zijn van de Indonesische regering, waarmede reeds
enige tijd overleg gaande Ls.
De vier punten van het ontwerp
waartegen de Nederlandse regering
bezwaren heeft, zijn de volgende
1. Na de ratificatie van het verdrag
zouden alle vorderingen van Neder-
land als staat tegenover de Japanse
staat of tegenover Japanse burgers
afzonderlijk dan wel vorderingen van
afzonderlijke Nederlandse burgers
tegenover individuële Japanse staats
burgers voortspruitend uit door
oorlog of bezetting geleden schade,
zijn kwijtgescholden. Hiertegen heeft
de Nederlandse regering grote be
zwaren. Zij vraagt zich af, of dit niet
tot gevolg zou kunnen hebben, dat de
Eerste Kamerlid stelt vragen
over Woerdens viagincident
Naar aanleiding van het viaginci
dent te Woerden heeft het Eerste Ka
merlid, de heer Reijers (CH> de mi
nister van Binnenlandse Zaken vra
gen gesteld over het optreden van de
rijksambtenaren. Het kamerlid vraagt
of deze ambtenaren van de minister
opdracHt hebben gekregen de Neder
landse vlag in het kamp binnen te
halen en zo ja, waaraan de bewinds
man het recht ontleend (met name
ten overstaan van de Ambonezen) het
uitsteken van de Nederlandse vlag op
Nederlands grondgebied te beletten.
Voorts wordt gevraagd of de minister
niet van oordeel is. dat het inhalen
van de Nederlandse en Ambonese
vlaggen een stimulans kan zijn tot
verstoring van de orde en rust
ge buurtwinkels zullen bevatten zoals
slager, kruidenier, melkboer enz.
Hieruit volgt, dat de binnenstad als
winkelcentrum voor het geheel ge
handhaafd blijft.
Een belangrijke facet van het
nieuwe plan is de geprojecteerde
randweg met een brug over het Ka
naal door Walcheren.
Dit is in zoverre niets nieuws, daar
de weg ook reeds in het plan van
10 jaar geleden voorkwam, maar
deze weg zal thans meer dan voor
heen tevens moeten dienen als ver
bindingsweg tussen de wijkeenheden.
Het maken van .e brug over het
Kanaal door Walcheren zal wel tot
in een verre toekomst verschoven
moeten worden.
Toch is het juist, dat deze brug
het plan werd opgenomen. Bij
stedebouw moet men niet alleen kij
ken naar de eerste jaren, maar ook
naar de verre toekomst.
Het is beter, wanneer men met
dergelijke projecten reeds zo vroeg
mogelijk rekening houdt en daarvoor
terreinen bestemt. Men voorkomt dan
vele moeilijkheden in de toekomst
Nederlandse staat door de Nederland
se rechter voor vorderingen van Ne
derlandse burgers aansprakelijk zal
worden gesteld.
2. In het ontwerp is voorzien in een
schadevergoeding voor ex-krijgsge-
vangenen van de geallieerden. Het
bedrag voor deze schadevergoeding
acht de Nederlandse regering veel te
laag. De schadevergoeding zou wor
den betrokken uit Japanse bezittin
gen in neutrale landen, welke aan
het internationale Rode Kruis voor
dit doel ter beschikking zouden wor
den gesteld. Men schat het uit te ke
ren bedrag hierdoor op ongeveer 150
dollar per persoon. De Nederlandse
regering heeft echter nog grotere be
zwaren tegen het feit, dat men alleen
een schadevergoedingsrecht toekent
aan militairen en niet aan burger-ge-
interneerden.
3. Een derde bezwaar betreft *het
artikel over de visserij. De Neder
landse regering zou gaarne de tonijn-
visserij aan de Noordkust van Nieuw-
Guinea beschermen en verhinderen,
dat de ongewenste situatie van voor
de oorlog in dat gebied zou herle
ven. Reeds zijn in de buurt van
Noord Nieuw-Guinea Japanse tonijn
vissers gesignaleerd.
4. Tenslotte heeft Nederland bezwa
ren tegen de bepaling, dat eventuële
eisen tot schadevergoeding moeten
worden behandeld door het Interna
tionale Hof van Justitie in Den Haag.
De Nederlandse regering heeft voor
gesteld, voor deze aangelegenheden
een afzonderlijk arbitrage-tribunaal
in te stellen.
Nederland wil Hongaarse
gedeporteerden opnemen.
De Nederlandse regering heeft de
Hongaarse regering aangeboden een
aantal uit Boedapest gedeporteerde
Hongaren hier te lande op te nemen.
Tot dusver is hierop van de Hongaar
se regering nog geen officieel ant
woord ontvangen.
DE
VOORSPELT:
DROOG EN VRIJ ZONNIG.
Weersverwachting, geldig tot Vrij
dagavond.
Droog weer met aanvankelijk wei
nig, later van het Westen uit toene
mende bewolking. Zwakke tot matige
wind tussen West en Zuid. Weinig
verandering in temperatuur.