PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Perzen tonen nog weinig lust tot compromis Nieuwe zuiveringsinstallatie bij de bronnen van Ossendrecht BILT Kantlijn s-WERELDS OUDSTE GEVANGENE OVERLEDEN ERNSTIGE GRONDVERSCHUIVING OP DE ST. PIETERSBERG Vandaag 194e Jaargang - No, 172 DAjtolad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie F. van de Velde en F. B. den Boer. Adj. W. de Pagter. Hooldred. G. Balllntljn. PI. verv.: W. Leertouwer en H. A. Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 37 ct. per week t 4.55 p. kw. £r. p. p. t 4.80 per kw. Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Dinsdag 24 Juli 1951 ADVERTENTIEPRIJS et. per mm. Minimum p. advertentie t 3.— ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertentiea (max. 8 regels) van 1—5 regels t LIedere regel meer 20 cent. „Brieven of adres Bureau van dit Blad" 25 cent meer. Giro nr. 259300 P.Z.C, Middelburg. Bur. Vllsslngen Walatr. 58—60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 2160) M'burg Londense Kaal 29, tel. 2077 en 2924: Goes L. Vorststr. 63. teL 2473 (b.g.g. 2228): Oostburg: Pr. Mauritastr. 12, tel. 102; Terneuzcn: Brouwcrijstr. 2: Zierikrc-. N. l'-w:-CJ^tel^g HARRIMAN ONTMOEDIGD Olie-winning onder gemengde controle Hoewel het er aanvankelijk wel naar uitzag, dat de Amerikaanse bemid delaar Iïarriman succes zou hebben met zyn pogingen om de besprekingen tussen de Perzen en de Britten inzake het olie-geschil weer op gang te brengen, schijnt er te elfder ure toch nog een kink in de kabel gekomen te zijn. De Perzen hadden Harrlmans voorstellen weinig gunstig ontvangen, waarop deze Maandagavond gewijzigde voorstellen bij de Perzische olie. commissie indiende, welke onmiddellijk daarna nog door de regering wer den behandeld. Uitlatingen nit de kringen van de oliecommissie en het feit, dat voor Dinsdag een bijeenkomst van Harriman met deze oliecommissie werd vastgesteld, deden echter vermoeden, dat ook de gewijzigde voorstellen by de Perzen niet zeer in de smaak gevallen zijn. In sommige kringen werd zelfs verklaard, dat Harriman zeer ontmoedigd was en dat de besprekingen mogelijk binnen enkele dagen zouden worden afgebroken. Inmiddels heeft het persbureau A. F.P. een tip opgelicht van de sluier, welke nog steeds over Harrimans voorstellen hangt. Het belangrijkste voorstel zou de oprichting inhouden van twee maatschappijen: een zuiver Perzische maatschappij voor de olie winning en een Brits-Amerikaans- Perzische maatschappij voor het transport en de verdeling der produc ten. Dit voorstel benadert enigszins het indertijd door de vice-president van de Brits-Iraanse Olie-mij ingediende voorstellen. In gewoonlijk welinge lichte kringen te Londen heeft men reeds te kennen gegeven, dat indien In het jongste nummer van het Zeeuwse Tijdschrift heeft drs. L. G. J. Lockefeer de instelling van een „Zeeuwse Dag" bepleit als mid del om de onderlinge band tussen de Zeeuwen te versterken. Deze gedachte verdient zeer ern stige overweging, omdat er in Zee land na de oorlog gesproken mag worden van een oplevend regionaal zelfbewustzijn, dat ten volle ge rechtvaardigd is. Er leeft in Zeeland aan cultuur méér, dan menigeen, oppervlakkig oordelend, geneigd is aan te nemen. Er wordt hier econo misch en agrarisch zeer veel ge presteerd, waarop iedere provincie trots zou zijn. Bovendien heeft Zee land te worstelen met problemen, die men in weinig andere gewesten vindt. Reden te over dus om door middel van Zeeuwse Dagen of een jaarlijkse Zeeuwse Dag een demon stratie te geven van wat in Zeeland leeft. De grote practische vraag even wel is hoe dit denkbeeld verwezen lijkt kan en moet worden. Het antwoord is niet gemakkelijk. Maarmen heeft goede voorbeel den, waaraan men zich spiegelen kan, West Friesland heeft de laatste jaren zijn West Friese Dagen. In Oost .Vlaanderen heeft men juist de Gentse Feestweek achter de rug. In Tirol zijn sedert vele jaren de schuttersfeesten en de klederdrach tenfeesten een zeer groot succes. West Friesland houdt optochten in de gewestelijke dracht, maar het laat ook toneelstukken spelen, die in het zangerige West Friese dialect geschreven zijn. Het looft een prijs uit voor een letterkundig product in deze streektaal en het laat de re gionale volksspelen op deze dagen in volle glorie herleven. In Gent organiseert het stadsbe stuur gratis volksvoorstellingen in de schouwburgen, het zorgt voor een indrukwekkende verlichting van de oude gebouwen, het organiseert folk loristische wedstrijden, kortom het zorgt voor een programma, dat zowel voor de Gentenaren als voor de vreemdelingen attractief ls. In Tirol zijn de klederdrachten en schuttersfeesten beide één grote demonstratie van de liefde voor wat aan kostbaar cultuurbezit in onze nuchtere moderne tijd voor goed dreigt te verdwijnen. Drie verschillende opzetten, maar tevens: drie successen! Wat kan Zeeland nu doen? Het heeft nog altijd zijn onver gelijkelijk mooie klederdrach ten. Het heeft zyn ringrijders. 't Heeft enkele zeer goede amateur-toneelge zelschappen en een paar auteurs, die in staat zijn een openluchtspel, een declamatorium of een massaspel te schrijven, dat de toets der critiek kan doorstaan. Literair is het in Zeeland de dood in de pot, maar zou juist door Zeeuwse Dagen en door het instellen van een Zeeuwse Prijs voor een literair kunstwerk, al of niet in dialect, maar op Zeeland be trekking hebbend, in Zeeland spe lend, geen stimulerende werking kunnen uitoefenen? Aan de Academiedagen bewaart iedere deelnemer de beste herinne ringen. Zijn zij op bescheidener schaal niet in Zeeuws verband te bestendigen? Het ly'kt -ons, dat een Zeeuwse Dag of twee Zeeuwse Dagen met een provinciale ringrijderij, met een kle derdrachten-optocht, een boogschut- tersfestyn, een trekpaardendemon stratie, met concerten, een open luchtspel, met amateur-toneelopvoe ringen, met wetenschappelijk ver antwoorde lezingen en met de toe kenning van een Zeeuwse Litera al aan Perzië de absolute controle over de oliewinning zou worden toe gestaan, toch tenminste een gemeng de Brits-Perzische maatschappij voor het raffineren verlangd mocht wor den. Het andere voorstel van Harriman zou een compromis inzake de kwestie der ontvangstbewijzen behelzen om een volkomen stopzetting van de raf finaderij van Abadan te voorkomen. Het verluidt, dat de Perzen bereid zouden zijn met een Brits minister te spreken. De vraag blijft voorlopig echter nog welke minister Engeland bij derge lijke besprekingen zou vertegenwoor digen. Harriman had de minister van financiën, Gaitskell, genoemd, doch de Perzen schynen de voorkeur te ge ven aan diens voorganger, sir Staf ford Cripps. Volgens Engelse be richten zouden beiden echter niet ter beschikking zijn Cripps omdat hij op het ogenblik onder medische be handeling in Genève vertoeft maar zou de Britse regering geneigd zijn Hugh Dalton, de vroegere minister voor plaatselijk bestuur en ordening, af te vaardigen. Een officieel woordvoerder heeft zich voorlopig nog zeer voorzichtig uitgelaten door te zeggen, dat de Britse autoriteiten nog geen voorstel len hebben ontvangen en dat Enge land verwacht, dat de Perzische rege ring, zo zij besprekingen wenst, haar voorstellen officieel zal Indienen. Een Duits journalist hee' -en on derhoud gehad niet Hoess Makl, het hoofd van de Perzisch*, olie-na- tioiialisatieraad, die hem medegedeeld zou hebben, dat ongeveer 300 Duitse deskundigen op het gebied van de oliewinning naar een betrekking in Perzië hebben gesolliciteerd. Nog steeds zouden sollicitaties binnenko men. De correspondent stelde Maki ook de vraag, of het juist was dat Hitiers voormalige financiële raadgever, dr. Hjalmar Schacht, Teheran zal bezoe ken. Maki antwoordde„Ik heb thans niet te maken met vraagstukken van minder belang, doch ik heb enige tijd geleden gehoord, dat dr. Schacht is uitgenodigd de Perzische hoofdstad te bezoeken NOODTOESTAND OPGEHEVEN. Radio Teheran heeft meegedeeld dat de noodtoestand in Teheran, die acht dagen geleden na relletjes werd afgekondigd, is opgeheven. Perzische mannen en vrouwen de monstreerden opnieuw in de straten van Teheran. Zij vormden een lange optocht en voerden spandoeken mee. tuurprijs of een prijs voor schilder kunst, zéér attractief zou zijn. Voor de Zeeuwen. Maar ook voor de toe risten. Afwisselend zouden deze dagen in Middelburg, Vlissingen. Veere, Goes, Zierikzee, Hulst en W. Zeeuwsch- Vlaanderen gehouden kunnen wor den. Onmiddellijk rijst natuurlijk de vraag naar de financiering. Vooropgesteld zou moeten wor den, dat, zoals overal elders ge schiedt, de deelnemende organisaties de kosten van hun deelneming zelf zouden moeten dragen. Het moet een eer zijn, geen lastige plicht om deel te nemen. Er is dan toch nog veel geld no dig. Hier echter zouden de provin cie, de gemeente, waar de Zeeuwse Dag of Dagen gehouden worden, bij kunnen springen. Ten slotte zou men een fonds kunnen vormen, waaruit deze kosten bestreden worden. Het denkbeeld van drs. Lockefeer lijkt ons niet alleen voor verwezen lijking vatbaar, wij zouden willen zeggen, dat deze Zeeuwse Dag of deze Zeeuwse Dagen er moeten ko men. Op 31 Juli komen de Provinciale Staten bijeen. Wellicht, dat een of meer Staten leden dan eens kunnen informeren naar de principiële instelling van ons provinciaal bestuur ten aanzien van deze gedachte! Koning Abdoellah ten grave gedragen. Het stoffelijk overschot van koning Abdoellah, die Vrijdag in Jeruzalem werd vermoord, is Maandag ten gra ve gedragen. Officieren van het Arabische le gioen droegen de kist uit het paleis, waar het lijk lag opgebaard, en plaat sten deze op een affuit. Een saluut van 21 schoten weerklonk, toen de kist op de koninklijke begraafplaats in het graf werd gelaten. Arabische vorsten, premiers, mi nisters en ambassadeurs woonden de plechtigheid bij. De jongste zoon van de koning, emir Naif, die tot regent is uitgeroepen, en de regent van Irak, emir Abdoel Illah, een neef van Ab doellah, waren eveneens tegenwoor dig Glubb Pasja, de Britse commandant van het Arabische legioen, liep aan het hoofd van de officieren in de stoet. De lijkstoet werd door een duizend koppige menigte gevolgd. Bij velen stroomden de tranen over de wangen. Achter het affuit, dat getrokken werd door een militaire vrachtauto met leden van het Arabische Legioen, volgde het lievelingspaard van ae ko ning, dat zijn rijlaarzen en damasce ner zwaard droeg. Twee jongens uit Oldenzaal op de fiets doodgereden. Maandagmiddag wilden twee jon gens op één rijwiel gezeten, even bui ten de gemeente Oldenzaal de straat weg Oldenzaal—Hengelo oversteken. Op hetzelfde ogenblik naderde met zeer grote snelheid een luxe-auto uit de richting Hengelo, waarin twee Zweedse studenten zaten Met een he vige slag werden de jongens door de auto gegrepen en een eind verder te gen de grond geworpen. Zij waren on middellijk dood. Het waren de 12-ja- rige W. van H. en de 11-jarige G. E., beiden uit Oldenzaal. Kind uit trein gevallen. Het 7-jarig kind van de familie D. uit Kerkrade is Zondagmiddag bij Roermond uit de trein gevallen cn korte tijd later overleden. Het kind bevond zich in de bede- vaartgangerstrein. die pelgrims uit Chèvremont en Kerkrade naar de ka pel van O. L. Vrouw in het Zand ver voerde. Even voor de trein het sta tion Roermond binnenliep, viel het kind uit de trein. Het werd zeer ern stig gewond en is een uur later over leden. DE TRAGEDIE VAN YEU. Maarschalk Pétaln wilde bij zijn oude strijdmakkers be graven worden. De vroegere Frame maarschalk Philippe Pétaln, U Maandag op 95- jarige leeft yd overleden op het eiland Yeu. HU wan al sinds het voorjaar ernstig ziek en de afgelopen drie dagen buiten bewustzUn> Pétaln leed aan gangreen in dc rechtervoet, hartzwakte en kortademigheid. De regering heeft echter verklaard, dat zjjn stoffelUk overschot „voor lopig" zal worden bUgezet op het kerkhof te Port-Jolnville, op het eiland Yeu. De regering zou hiertoe besloten hebben om grote demonstratie* te voorkomen. Misschien wordt later zUn wens om bU Douaumont te midden van de in 1916 gesneuvelde Fransen te worden begraven, nog vervuld. Het eiland Yeu is een vlakke rots, Dc enige verzachting van de detl- van het vasteland gescheiden door neringsvoorschriftcn, die de acvange- een zeearm. Te midden van pijnbomen ne genoot, was, dat mevr. Petain, die staat een oude vesting, die door een ophaalbrug met de buitenwereld is verbonden. Vlakbij ligt Port-Joinville, een vissersdorpje. In de vesting sleet „de oudste gevangene ter wereld" zijn laatste zes jaren, onder de voort durende bewaking van een wacht van 120 manschappen, die aan zo strenge voorschriften onderworpen waren, dat zij zelfs niet op het binnenpk-in van de vesting mochten komen, wan neer Pétain zijn dagelijkse wandeling maakte. 2000 KUBIEKE METER. Twee mannen bedolven onder de grondmassa's. Na een hevig onweer, dat gisteravond boven Zuid-Limburg woedde, ont stond te Maastricht plotseling een enorme grondverschuiving langs de Westelijke helling van de St. Pietersberg aan de Mergelweg. heeft deze verschuiving het leven gekost aan de 23-Jarige Van den B., terwijl zyn schoonvader, de 43-jarige P., ernstig werd gewond. Van den B. was met zijn schoonva der bezig na het onweer in een schuurtje achter het huis met het voeren van duiven en konijnen. Ten gevolge van de zware stortregens van Zondag en Maandagavond werd de zware klei losgespoeld en stortte met donderend geraas omlaag. Het schuurtje werd totaal vernield. De verschuiving had een omvang van 1500 tot 2000 kubieke meter. De schoonvader van v.d. B., de 43- jarige I»., werd tot aan zyn borst in de, zware klei vastgekneld, doch kon spoedig worden bevrijd. Hij werd daarna in zorgwekkende toestand naar het ziekenhuis overgebracht. Door een reddingsploeg, bestaande ....vieren Bolivia. Columbia. Panama, Peru. Ecuador. Vene zuela de geboortedag van hun bevrijder Simon Bolivar (1783): beginnen te Nijmegejj voor de 35e maal de 4-daagse af standsmarsen. uit politiemannen, brandweerlieden en arbeiders van de Neknmi werd onder zeer moeilijke omstandigheden gegraven naar het tweede slachtoffer. Vannacht om half één werd het ontzielde lichaam van de 23-jarige v. d. B. uit de zware kleimassa gehaald. Hij was gehuwd en vader van één kind. enkele dagen na de aankomst van haar man in de vesting, naar het eiland was gesneld, hem dagelijks een bezoek mocht brengen, maar steeds in bijzijn van vertegenwoordigers van het gevangenisbestuur. Alleen de pastoor van het eiland, die de grijsaard als aalmoezenier was toegewezen, had vergunning om zich met hem alleen te onderhouden. VOLMAAKTE GEVANGENE Pétain was een volmaakte gevan gene, zo zei de heer Simon, directeur van de vesting. Hij heeft nooit enige klacht of eis geuit. Het gedrag van deze gevangene was voorbeeldig. Men sloot de ogen toen hU lust begon te krijgen in net triktrakken. De maarschalk en mevrouw Pétain speelden eindeloze partijtjes. Men liet eveneens oogluikend toe, dat twee katten, die op onbekende wijze in de vesting waren geraakt, bij Pétain in de cel kwamen. Als dc maarschalk in zjjn zetel zat, kwam „monsieur et madame Mickey" zich op zijn schoot nestelen. Mevr. Pétain had toestemming haar man alles te geven waarnaar hU verlangde, behalve alcohol. Pétain was hiervan trouwens nooit een groot liefhebber. (Voor een biografie van Pétain verwijzen wij naar pagina 3). Pasqulno wegens smaadschrift veroordeeld. De politierechter le Amsterdam ver oordeelde Maandagmiddag de 64-jari- ge redacteur J. H. J. L., wegens smaadschrift tot een geldboete van f 400 subsidiair 20 dagen hechtenis. De heer L. stond terecht naar aan leiding van een door de Commissaris der Koningin in Noord Holland, dr. J. E. Baron de Vos van Steen wijk, in gediende klacht over een onder pseu doniem „Pasquino" in de Telegraaf geschreven artikel „I verité est en marche" Een van de gewraakte passages uit het artikel luidt: „Hoge lieden gapten en toen zij opgevorderd werden hun diefstal goed te maken, hebben zij ge tracht via de Rijksgebouwendienst een groot aantal tapijten, waarop een Nieuwjaarsreceptie had plaats ge vonden. na schatting zich voor een appel en een ei toe te eigenen". VAN BRON TOT KRAAN. Uitvinding van ir. Stoel Feuerstein uit Goes De belangstelling voor het leidingwater is sinds de oorlogsjaren wel zeer sterk toegenomen. In Zuid Beveland alléén is het verbruik reeds ruim het dubbele van 1940. Zo langzamerhand begint daarom de zoetwatervoorzie ning, vooral in het Westen van ons land een probleem te worden. Gelukkig behoeven de Zuid-Bevelanders en de bewoners van Walcheren, die ook een grote hoeveelheid uit Ossendrecht betrekken, zich hierover geen zorgen te maken. Men heeft dit te danken aan de ontwerpers, die in 1911 voor de N.V. Waterleiding Mij. „Zuid Beveland" de zo bij uitstek juiste plaats voor de waterwinplaats te Ossendrecht hebben gekozen, terwyl de huidige lei ders, met de zeer deskundige directeur, ir. M. A. Stoel Feuerstein, ervoor zorgen, dat technisch alles wordt gedaan om aan de steeds groeiende vraag tegemoet te komen en de kwaliteit van het water op hoog peil te houden en zo mogelyk nog op te voeren. Met de voorzitter van de Raad van Toezicht, oud-notaris J. Pilaar, en de directeur ir. Stoel Feuerstein, mochten wij een bezoek aan het pompstation te Ossendrecht brengen. De laatste drie jaar zyn daar wel zeer grote veranderingen en verbete ringen aangebracht Een vergelijking met 1911 is helemaal niet meer te maken. In het nieuw gebouwde kantoorge bouw heeft de directeur, na een vrien delijk welkomstwoord van de voorzit ter, de pers een interessante techni sche uiteenzetting van dit bedrijf ge geven. Men draait zo gemakkelijk het waterkraantje open, doch daarbij heeft men meestal geen flauwe notie van wat er komt kijken, voordat het onmisbare vocht de woning bereikt Vroeger had men 8 bronnen in de dichte nabijheid van de machineka mer. Toen in de oorlogsjaren de pro ductie toenam, moesten ook hoger gelegen terreinen in exploitatie wor den genomen. Er werden speciale schachten gebouwd, om op ca. 12 me ter beneden maaiveld het grondwater te bereiken. Met een clcctrische pomp op de bodem van dc schacht, wordt het water uit de zuigbuizen opge pompt. In een van deze zes bron schachten is ook een onderwater pomp in gebruik, zodat het water nog hoger kan worden geperst. Voorlopig laat men het bij deze ene onderwater pomp, daar deze technisch vrij inge wikkeld en kostbaar i3. Deze soort pomp is alleen onmisbaar, wanneer het grondwater 2550 meter diep zit Alle bronnen zijn met pijpleidingen verbonden, waarbij tussentijds de gassen uit het water worden afge tapt. Op het oog lijkt het water reeds helder, doch er moet dan nog heel wat gebeuren, voordat dit uit ver schillende lagen „gemixte" water zijn goede smaak heeft, waaraan de waterleiding Mij „Zuid-Beveland" een zo goede naam ontleent. Om het wa ter te ontijzeren is de „scrubber" no dig cn juist deze installatie is mo menteel wel de meest interessante op dit bedrijf in Ossendrecht. PRIMEUR VOOR ZUID-BEVELAND Van oudsher werd voor de afschei ding van ijzer en mangaan het ruwe water boven een contactmassa van cokes, lavabrokken of gestapelde stenen gesproeid. Het grote probleem was echter altijd het reinigen van dit cokes-pakket. Dit werkte storend voor het bedrijf, terwyl het voor de arbeiders een onhygiënische en vuile karwei was. Ir. Stoel Feuerstein piekerde reeds lang naar een methode om dit schoonmaakproces te moderniseren en tevens tot verhoging van de pro ductie per vierkante meter contact oppervlak. (Vervolg op pag. 2). Reserve-officieren kunnen weer in dienst komen. Voor uitbreiding van 'and- en luchtmacht. Een beperkt aantal reserve-offi cieren tot en met de rang van ma joor, die thans met groot verlof zyn, /.al de gelegenheid worden gegeven weer in militaire dienst te komen. Zy kunnen een verbintenis sluiten voor onbepaalde tyd, maar hoogstens tot het bereiken van de 60-jarige leeft yd. Een en ander houdt verband met de op handen zijnde uitbreiding der vre desorganisatie van de Kon. Land macht en van de Luchtmacht, zo ver nemen wij van de Legervoorllchtlngs- dienst. Belgische parachutisten landden bij Nijmegen. Tienduizenden wachtten Maandag middag in de Ooypolder bij Nijmegen, de Belgische para-troepen op, die deelnemen aan de Vierdaagse en op zeer originele wijze door de lucht naar de oude Keizer Karelstad kwa men. Om ongeveer half vier naderden twee Dakota's en onder luid gejuich van de toeschouwers, maakten de eerste parachutisten hun sprong. In totaal daalden 36 parachutisten in het polderland neer. Het was een fraaie aanblik en de duizenden toe schouwers volgden de verrichtingen der Belgen onder ademloze spanning. Slechts een enkele parachutist liep een nat pak op, toen hg in een sloot terecht kwam. doch overigens ver liep alles uitstekend. Op de vooravond van de Vierdaagse werd in het Goffertstadion door onge veer 30.000 belangstellenden de mas sale vlaggenparaae gadegeslagen. Koningin bezocht Festival of Britain. Koningin Juliana heeft Maandag ochtend een bezoek gebracht aan de tentoonstelling van het festival of Bri tain op de Zuidelijke oever van de Theems. Tijdens toneelspel overleden. De 49-jarige mevrouw V. d. H. werd Zaterdagavond tijdens ccn voorstel ling voor meer dan 2500 toeschouwers in het openluchttheater in Ede plot seling onwel en overleed enkele ogen blikken later. Het ongeval verwekte onder de toeschouwers grote versla genheid. De inmiddels begonnen twee de helft van de opvoering werd ter stond afgelast DE VOORSPELT: KOEL WEER. Geldig tot Woensdagochtend. Wisselend bewolkt en overwegend droog weer. Matige en af en toe vrij krachtige noordwestelijke wind. Keek

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 1