PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Belgische touristen ontstemd over Provinciale Stoombootdiensten Engeland zal de olievelden in Perzië niet ontruimen KANTOORGEBOUW VAN DE OLIEMAATSCHAPPIJ BESTORMD STAMSLOT DER NASSAU'S TE VIANDEN WERD BEZOCHT BESPREKINGEN PLAATSVERVAN GERS TE PARIJS AFGEBROKEN D£ BILT K a nilij n 6561 millioen dollar voor militaire bases. Chinese luchtaanvallen boven Korea verwacht Vandaag VOORSPELT: 194e Jaargang - No. 145 Dagblad uitgave van de tlrma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie F van de Velde en F. B. den Boer Adj W de Pagter. Hoofdred G BaUlntQn PL verv.: W. Leertouwer en H A Boss hardt. ABONNEMENTSPRIJS 37 ct per week f 4.55 p fcw ft p p. f 4.80 per tcw Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 22 Juni 1951 ADVERTENTIEPRIJS 20 ct. per tnm Minimum p. advertentie f J.— Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max 8 regels) van 1—5 regels t 1.— Iedere regel meer 20 cent. „Brieven of adres Bureau van dit Blad' 23 cent meer. Giro nr 839300 P.Z.C.. Middelburg. Bur VUssingen Walstr 68—CO. tel 2355 4 UJnen (b-gg 2861 of 2160) M'burg Londense Kaal 29, tel: 2077 en 2924; Goes L. Vorststr <53. tel. 2475 <b.g.g 2228); Oostburg: Pr Mauritsstr. 12. tel. 102; Terneuzen: Brouwerüstr. 2; Zlerikzee: N. Bogcrdstr. C 160. tel.as MINISTER MORRISON VERZEKERT Eden: evacuatie zou een rptmp zijn De Britse minister van buitenlandse zalven, Morrison, heeft Donderdag in het Lagerhuis verzekerd, dat Engeland de olievelden in Perzië niet zal ontruimen. Het is de wens van de regering, dat het Engelse personeel van de Brits-Perzische oliemaatschappij blijft en niet wordt geëvacueerd. Morrison zei: „Wy houden de situatie dag voor dag in het oog en zullen alles in het werk stellen, wat in ons vermogen ligt, om de Engelsen te be schermen. Wij zyn er ten zeerste op gesteld, dat de onderneming haar waardevol bestaan voortzet ten behoeve van de gehele wereld". In de Lagerhuis-zitting van Don derdag opende Anthony Eden als plaatsvervangend leider van de oppo sitie het debat over Perzië. Eden zei- de, dat evacuatie van de olievelden rampzalig zou zijn en ondersteunde het regeringsbesluit om de zaak bij het Internationale Gerechtshof in Den Haag aanhangig te maken. Als de Britten verzocht werd in Perzië te blijven, was het de onontkoombare taak van de regering alle noodzake lijke maatregelen te treffen om hen te beschermen. Eden sprak de hoop uit, dat plan nen ontworpen zouden worden om In deze tijd, waarin massa's men sen de grootste moeite hebben om van hun salaris of loon rond te komen, is het voor velen een soort smartelijk genoegen om rond te dolen in de goede oude tijd, waarin alles zo heerlyk goedkoop was. Zo geeft de Nieuwe Rott. Crt. een uittreksel uit het huishoudelijk kas boek van een dorpspredikant uit 1911. De goede man verdiende niet veel (te weinig), n.l. 1200.— plus emolumenten en daar moest hjj met zijn vrouw en een kind van rondko men. Maar ae gulden was gaaf, het begrip „oorlog vrjjv/el onbekend en de prijzen stonden op voor ons on voorstelbaar laag niveau; „De inwonende dienstbode had een salaris van 80.per jaar. Een ar beider maakte de regenbak schoon voor 0.50. Een boodschap met de vrachtrijder naar de stad kostte een stuiver. Men frankeerde een brief met 5 cents en locaal met 3 cents; een briefkaart was een halve stuiver en een antwoordcoupon voor het buiten land 14 cents. Het spoorboekje kostte een dubbeltje. Dominee huurde een zaal in de stad voor een vergadering voor 80 cents. Voor een strijkijzer werd f 1.52 uitgegeven, voor de repara tie van een horloge f 0.75. voor de bin nenband van een fiets f 3.75. Dominee kocht een wit vest voor drie gulden, een flambard voor f 4.75, een strohoed voor f 3.25 en een paar pantoffels voor f 4.42',Verzolen van zijn schoe nen kwam hem op f 1-25 te staan. Voor nog geen veertig gulden had hij een nieuw pak. Merkwaardig is het be trekkelijk geringe verschil in prijs wat de dameskleding betreft. Maar men had toen betere waar voor zijn geld. Voor de garderobe van zijn vrouw gaf dominee uit: japon f 34.mantel f 29.50, blouse f 4.25. corset f 2-95, een hoed voor f 9.65 en een voor f 5.50, handschoenen f 2.De dienstbode kreeg een schort van f 0.90. Voor het vijfjarige jongetje werd besteed: broek f 1.75, schoenen f 2.50, drie hemden tezamen voor f 1.50 en twee katoenen onderbroekjes samen f 1.80, kousen f 1.30, sokken f 0.80, muts f 0-75." Als men bovenstaande dingen zo leest, slaat men soms aan het pie keren. Doipiné was in die tijd al lerminst ontevreden en een arbeider deed met een loon, dat ons onvoor stelbaar laag voor komt, meer dan te genwoordig met een goed. Het was een tijd. waarin allerlei ze geningen der moderne beschaving nog volkomen ontbraken en waarin het met de democratie, zoal? wij die nu kennen, erbarmelijk was gesteld. En toch was het, al was het alleen maar omdat men niet dagelijks piekerde over oorlogsgevaar, een „goede oude tijd". Eigenlijk is het nu toch een veel be tere tijd. En toch hebben we tegen woordig als wereldgevaar nummer 1 het communisme, dat een grote aan trekkingskracht uitoefent op de ar beidersklasse, op de kunstenaars en op de beoefenaars der exacte weten schappen. Dwaas eigenlijk, nu alles toch zo veel beter is geworden en we bijvoor beeld gemiddeld een dikke twintig jaar langer leven dan toen t a waarom oefent dat communisme I toch zo'n geweldige aantrekkings- kracht uit? De Nederlandse consul te Singapore, de heer J. van der Gaag, gewezen ge zantschapssecretaris in Praag, heeft er onlangs in een rede over gesproken en hij meende een antwoord te kunnen vinden in een merkwaardig gesprek, dat hij voerde met een beroemd wis- en natuurkundige: „Ik maakte een opmerking over de gevaren van 't communisme. Tot mijn grootste verbazing antwoordde hij: „Be ben zelf communist" Ik stond als met stomheid geslagen, maar hij moet aan mijn gezicht hebben gezien, dat ik het ontzettend vond. Toen legde hij mij uit: „Ik ben communist uit angst Wij hebben zojuist langdurig gesproken over atoomenergie. Wij, mannen van de natuurwetenschappen, begrijpen het gevaar van die verschrikkelijke kracht. Diplomaten, politici en mili tairen weten daar weinig van. Zij be seffen niet, dat vrijgekomen atoom energie op een dag, die niet zo bij zonder ver af ligt, alle leven op aar de en ook de aarde zelf zal kunnen militair tussenbeide te komen als on geregeldheden in Perzië zouden uit breken. Dit had al drie jaar geleden moe ten gebeuren meende hjj. Als eerder voorbereidingen waren getroffen zouden mogelijk de huidige gebeurte nissen niet voorgekomen zijn. Verklarend dat Perzië zou Instor ten als de inkomsten uit de olie om welke reden dan ook ophielden, zei Eden, dat de toedeh-party rustig wachtte om de macht over te nemen. En wat in Perzië gebeurde zou on- middellhk terugslag hebben op net gehele Midden-Oosten en daarbuiten. Duncan Sandys, de schoonzoon van Churchill, zei dat er geen twijfel be stond, dat Rusland verdragsrechten had om troepen Noord-Perzlé te laten binnenrukken als Engelse troepen In Zuid-Perzlë landden. Doch als er ge kozen moest worden tussen het ver delen van Perzië en het overlaten aan Russische heerschappij van het gehe le land zou de minst 'kwade keuze de verdeling zyn. De leider van de linkervleugel van de Labourpartij, Crossman, drong er bij de leden van het Huis op aan zich tweemaal te bedenken alvorens mili- REUSACHTIG AMERIKAANS PROGRAMMA. Het Amerikaanse ministerie van landsverdediging heeft het Congres Donderdag verzocht het een bedrag van 6561 millioen dollar toe te staan voor militaire werken, waaronder het aanleggen van een keten van militai re bases in de halve wereld. Minister Marshall vroeg het Con gres spoedig over de toewijzing der gelden te beslissen. „De huidige in ternationale spanning maakt uitbrei ding van onze bases noodzakelijk" verklaarde hij. De leiders der Amerikaanse strijd krachten zijn voornemens in 44 der 48 Amerikaanse staten, hetzij be staande inrichtingen van vloot, leger en luchtmacht uit te breiden, hetzy nieuwe installaties te bouwen. Ook ln Japan en in de Philippijnen zullen mi litaire werken worden uitgevoerd. Het door Marshall aangekondigde programma van militaire werken Is gebaseerd op een leger ter sterkte van drie en een half millioen mannen en vrouwen, dat binnen twee jaar volledig paraat moet zijn. Er komen onder meer bases op de eilanden Goeam (groep der Ladro- nen, Stille Oceaan) en Oki Nawa (halverwege Formosa en het Zuide lijkste Japanse hoofdeiland gelegen). Ook in Alaska zullen op grote schaal militaire werken worden uitgevoerd. taire bezetting aan te raden. Rusland had het recht de Perzische regering te helpen een aanvaller te verdrijven, doch tevens zou Rusland Engeland voor de V. N. als aanvaller kunnen laten bestempelen. RELLETJES IN ABADAN. Opgewonden Perzen rukten neon-verlichting los. Donderdag hebben zich in het Perzische olicgebied relletjes voorgedaan, die aantonen hoe moeilijk op 't ogenblik de positie is van het Britse perso neel van de Anglo-Iranian. Enige duizenden Perzen bestormden het hoofd- kanaoor in Abadan, drongen juichend en roepend het gebouw binnen en rukten de grote neon-verlichUng los. De stukken werden naar beneden geworpen. De'Engelsen zagen werkeloos toe. De Nederlandse regering heeft ver klaard niets af te weten van onder handelingen over het aanwerven van Nederlandse deskundigen voor Per zië. In het buitenland waren geruch ten hierover verspreid. Na de verwijdering van de neon- gevel ver lichting werden op het ge- böuw overal Perzische vlaggen gehe sen. Auto's met luidsprekers reden door de straten en riepen de bevolking op „hun nieuwe vrijheid" te vieren. De algemene bedrijfsleider van de Anglo-Iranian zou Donderdag bespre kingen voeren met de drie leden tel lende voorlopige Perzische directie. Na een minuut liepen de Perzen echter weg, omdat de Britse consul- generaal aanwezig was. VERTROUWEN IN MOSSADEQ. De 91 leden van de in totaal 136 leden tellende Perzische Madjlis (parlement), die op de vergadering van Doiulerdagnamiddag aanwezig waren, hebben eenstemmig het ver trouwensvotum gegeven aan minis ter-president Mossadeq voor zyn op treden inzake de oliekwestie. De grote Amerikaanse oliemaat schappijen buiten Perzië zullen de Perzische regering geen hulp bieden om de genationaliseerde olievelden te bewerken, indien de Britse autori teiten verdreven worden, aldus heb ben functionarissen dezer maat schappen aan de pers meegedeeld. GEALLIEERDE TEGENMAAT REGELEN GEREED. Amerikaans» militaire autoriteiten maken zich bezorgd over het opbou wen van een Chinese luchtmacht In Mandsjoerye en de mogeiykheld van een luchtoffenslef tegen geallieerde bases in Zuld-Korea. Reuter verneemt uit Washington, dat de Amerikaanse militaire leiders plannen hebben uitgewerkt voor te- Senaanvallen boven Mandsloerye ln- len de Chinezen een dergelyk offen sief beginnen. De Chinezen zouden in de afgelo pen maanden hun luchtmacht gesta dig hebben uitgebreid met in Rusland vervaagdigde „M.I.G. 15"-straalja- gers. De luchtgevechten, die ln de laat ste tijd boven de MancLsjoery.se grens zijn geleverd, worden heviger. Ook geven de Chinese straaljagers biyk van grotere strijdlust Verder zyn er berichten dat de Chinezen pogen in de kortst mogeiykc tijd ongeveer vyf- tig vliegvelden in Noord-Korea aan te leggen. Tijdens de Z.L.M.-dagen werden Woensdag te Krabbendyke behendighelds- urdst rijden voor tractoren gehouden, die door een groot aantal bezoekers werden bijgewoond. HET KONINKLIJK PAAR IN LUXEMBURG. Dakota van Prins Bernhard kon niet starten. Vertrek moest enige uren worden uitgesteld. De laatste dag van het bezoek aan Luxemburg bezocht het Koninklijk paar het Noordeiyke deel van het groothertogdom, waar het heuvelland overgaat ln bosrijke streken, 's Morgens gingen de Koningin en de Prins naar Vlanden, waar zich het stamslot der Nassau's bevindt en het Staats- sanatorlum voor t b c. De vorstclyke bezoekers werden verwelkomd door de burgemeester van Vianden en z(jn raadsleden. Een grote menigte be langstellenden was samengestroomd om de bezoekers met vlaggetjes een groet te brengen. is het 10 jaar geleden dat Duitse troepen Ruslana binnenvielen; is het 40 jaar geleden, dat Koning George V en Ko ningin Mary te Londen plech tig gekroond werden. De uit twaalf auto's bestaande colonne ook de gehele groot-her- togelgke familie maakte de tocht mee gleed langzaam door de vriendelgk en feestelijk versierde stad. Touristen uit velerlei landen had den zich tussen de bevolking bege ven om hun aandeel te nemen in de begroeting. De bezoekers konden zich op hun tocht niet alleen over tuigen van de warme sympathie der bevolking, doch ook van haar noeste vlijt, die in het herstel van de zwa re oorlogsschade in deze streek tot uiting komt. Van de hoge heuvel boven Vianden klonk het door de stedelijke fanfare gespeelde „Wilhel mus" door het dal. Na de spontane begroeting steeg het gezelschap weer in de auto's en w"**d een bezoek ge bracht aan het sanatorium. Na afloop van dit bezoek reed -Je Koninkiyke stoet nogmaals door het stadje Vianden, waar tevens een laatste officiële groet door H. M. de Koningin en Prins Bernhard gebracht werd aan de Luxemburgse bevol king.' In de loop van de middag werd een bezoek gebracht aan de herto gin van Parma, de moeder van Prins Felix van Luxemburg. HET VERTREK. Bg het vertrek van het vliegveld Findel dee-* zich een vertraging voor, doordat het vliegtuig van Prins Bernhard niet kon starten wegens een defect aan een propeller. Onge veer 20 minuten werd gev—cht, doch toen besloot Prins Bernhard Schip hol op te bellen om een ander vlieg tuig te sturen. Enkele uren later iandde de „Johan Vermeer" op Fin del, waarmee de terugreis naar Ne derland werd aanvaard. De Dakota van Prins Bernhard zal vandaag te rugvliegen. Om vyf minuten voor half elf kwam men gisteravond op Schiphol aan. Bondsvoorzitter Mobilisatie- slachtoffers vrijgesproken. Het Leeuwarder Gerechtshof heeft de voorzitter van de Bond van Mobi- llsatieslachtoffers, de heer P. de B. uit Drachten, overeenkomstig het vonnis van de Leeuwarder Recht bank vrygesproken van de hem ten laste gelegde verduistering van bonda ge lden. De adv.-gen. bij het Leeuwar der Hof. mr. Besier, had één jaar ge vangenisstraf. waarvan vier maanden voorwaardelijk geëist De heer de B. heeft een klacht bij de minister van justitie ingediend over de zijns inziens smadelijke en bele digende uitlatingen van de advocaat- generaal, mr. Besier, in de rechtszit ting van veertien dagen geleden. De heer de B. verzoekt de minister tot vervolging van mr. Besier inzake be lediging over te gaan. Eindelijk een meisje. Op Fair Isle, een der Orkney-eilan- den. is gisteren voor het eerst na 22 jaar, een meisje geboren. Hét eiland telt 127 inwoners. Het meisje is een dochter van het echtpaar Stout. Sinds 1^29 waren er op het eiland alleen maar jongens ge boren, 15 in getal, onder wie de twee zoons van de Stout's. HET WESTEN GEEFT ER DE BRUI AAN. Verder rekken heeft geen enkele zin meer. De conferentie van plaatsvervangers te Party* is na 74 vergaderingen geëindigd zonder dat overeenkomst is bereikt over een agenda voor de Grot» Vier. De Westeiyke afgevaardigden hebben Donderdag aan Gromyko medegedeeld, dat het geen zin heeft de besprekingen nog langer voort te slepen. Voorlopig Is een conferentie van de Grote Vier dus van de baan. De Britse plaats vervangend minister Da vies legde namens de drie Wes- telijke mogendheden een korte verklaring af. Davies zeide, dat de uitnodiging aan Moskou, om in Washington een conferentie van de Grote Vier te houden op basis van de tot nu toe bereikte overeenstemming over de agenda van kracht blgft. Gehoopt UREN WACHTEN vernietigen. Alleen wij, mannen van de wetenschap, voorzien alle ontzet tende consequenties van die kracht. Wat zal er gebeuren, als dat verschrik- kelyke wapen in handen van de kapi talisten wordt gelaten. Omdat de ka pitalisten voorstanders zijn van indi viduele vrijheid, zullen zij de concur rentie toelaten. Concurrentie kan tot oorlog leiden. En oorlog betekent stel lig het gebruik van het dodelijkste van alle wapenen, wat de diplomaten dan ook mogen overeenkomen om het ge bruik van bepaalde wapenen te ver bieden, want de oorlog is van nature totalitair. Neen, dat ontzettende wa pen moet in handen worden gesteld van een macht, die de wereld be heerst en die geen scrupules kent als het gaat om de veiligheid van ons le ven; een macht, die geen oorlog toe staat, die geen concurrentie en geen persoonlijke vrijheid toelaat Tot zover die beroemde wis- en na tuurkundige. Men kan natuurlijk tegen zijn betoog zéér veel in brengen. Men kan de vraag stellen of het vei lig stellen van het leven, het uitban nen van de oorlog, het wegvallen van alle concurrentie het offer waard zyn, dat men dan moet leven in een we reld zonder vrijheid, zonder kapitaal, maar mèt concentratiekampen. Dat men bang zal moeten zijn op straat te lopen met verkeerde buren, dat onze kinderen worden opgevoed niet als vrije menselijke wezens, maar ^ls ziel loze machines, dat men zou moeten ademen in een dode en niet in een levende wereld. Maar die vraag zullen de beroemde wis- en natuurkundigen zichzelf ook wel hebben gesteld. En toch lokt het communisme. Zij-moeten uren in Breskens wachten, voordat zij worden overgezet V.V.V. zal zich nogmaals tot directie en Provinciaal bestuur richten. Gisteren heerste er by de ponton van de Provinciale Stoombootdiensten te Breskens ernstige ontstemming onder de passagiers van een aantal toe ristenbussen, die uren moesten wachten, voordat rty konden worden overge zet, Eeu bus van de Buurtspoorwegen, die uit Ostende kwam en op de pas geopende dienst ParijsAmsterdam rijdt, liet de route over Walcheren liggen en reed naar Perkpolder. Enkele Belgische bussen, waarvan de on dernemers zich zeer verontwaardigd toonden, keerden eveneens om en gin gen richting Knocke. De gehele dag kon de dienstregeling niet juist ge handhaafd worden, omdat de drukte te groot was en er geen reserve-boot werd ingelegd. In de bestuursvergadering van de V.V.V. te Middelburg, die gisteravond werd gehouden, werden deze klachten behandeld met nog an dere, die betrekking hadden op het veer VlissingenBreskens. Zo beklaagde een der bestuursleden zich, dat op de dag der motorterrein- kampioenschappen van „Scheldegou- wen" dertig auto's in Breskens niet tijdig overgezet konden worden om de wedstryd bg te wonen. Donderdag morgen bleven er reeds om half tien in Breskens bussen met Belgische be zoekers staan, terwijl sommige parti culiere auto's niet minder dan 2Vi uur moesten wachten voor zij werden overgezet. De directeur der „Stoom tram Walcheren", jhr. mr. D. H. van Doorn, verklaarde, dat het overzetten der Belgische bussen zo traag gaat, dat de Belgen Donderdag in Middel burg arriveerden op het tijdstip, waar op zij na een rondrit over Walcheren weer hadden moeten vertrekken. De bussen keerden toen domweg om en de reisleiders besloten een rondrit over KnockeZeebrugge te maken. Men laat dus Walcheren liggen. Daar er om de andere dag 500 a 600 Belgen komen, is dit voor Walcheren een schadepost van betekenis. De Bel gische Spoorwegen, die regelmatig met grote aantallen toeristen naar Wal- 1 cheren komen, beklagen zich ernstig over gebrek aan medewerking van de ztyde der Stoombootdiensten en heb- I ben reeds het voornemen te kennen gegeven dergelijke tochten niet meer te maken. Dezer dagen is het een der direc teuren van de Nederlandse Spoorwe gen overkomen, dat hij zeer tijdig in Breskens arriveerde om in Vlissingen de trein naar Holland te kunnen ha len, doch deze miste, omdat de Stoom bootdiensten het wenselijker vonden, toen de boot toch eenmaal te laat was, 25 minuten te wachten om weer in het normale schema te kunnen va ren. Tal van treinreizigers werden hierdoor gedupeerd en moesten van uit Vlissingen terug naar Zeeuwsch- Vlaanderen om bij vrienden en ken nissen onderdak te zoeken. De di recteur der Ned. Spoorwegen moest de hulp inroepen van een bevriende relatie om met diens auto naar Roo sendaal te worden gebracht, waar hij de laatste verbinding nog juist kon halen. Het bestuur der V.V.V. betreurde deze gang van zaken ernstig en be sloot tot de directie der Provinciale Stoom bootdiensten en het Provinciaal bestuur het verzoek te richten om toch zoveel mogelijk, wanneer er rei zigers biyven staan, twee boten te la ten varen en zulks in elk geval in het toeristenseizoen op Donderdag. Biedt men deze service niet, dan is alle werk der V.V.V. om toeristen naar wordt, dat de Russische regering bij nadere beschouwing deze uitnodiging toch nog zal aanvaarden en dat langs diplomatieke weg ter kennis zal bren gen van de Westelijke regeringen. Het besluit tot het afbreken van de onderhandelingen volgde op de Russische nota. waarin werd aange drongen op voortzetting van de be sprekingen tot overeenstemming zou zijn bereikt over het opnemen van het Atlantisch Pact op de agenda. Alle Moskousc bladen hebben Don derdag op een in het oog vallende plaats volledig de Russische nota ge publiceerd. In een speciaal bericht uit Parys beschuldigt Tass de drie Westelijke mogendheden er van, dat zy „van meet af aan de Parijse besprekingen slechts gebruikt hebben als camou flage van agressieve militaire maat regelen in het kader van het Atlan tisch Pact." Om deze reden zouden zij dan ook zo hardnekkig weigeren het Atlan tisch Pact op de agenda te plaatsen. Eeuwfeest inrichting Nederlands mettray. De Protestants Christelijke opvoe dingsinrichting voor moeiiyk opvoed bare jongens Nederlands mettray in de gemeente Gorssel. herdacht Don derdag haar honderdjarig bestaan. Velen, die op het gebied van de kin derbescherming in ons land leidende functies bekleden, waren voor dit feest in de kapel van de instelling bij eengekomen, o.a. was aanwezig de minister van justitie, mr, H. Mulde- rije. De samenkomst werd geleid door ds. B. ter Haar Romeny, die naar aanleiding van Matth. 25 vers 31 en 46 een herdenkingswoord sprak. TOENEMENDE ONWEERSKANS. Weersverwachting, geldig tot Vrty- dagavond. Warm weer met veranderlijke be wolking en hoofdzakelijk in het Zui- Ml den van het land plaatselijk een re- Walcheren te trekken tot mislukking gen- of onweersbui. Meest matige gedoemd. I wind uit Oostelyke richtingen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 1