PROVIHCIALE ZEEUWSE COURAHT Britse luchtmacht in het Midden- Oosten in staat van alarm Minister Lieftinck faalde 0E BILT Kantlijn Vandaag Gromyko houdt vol. KONINKLIJK PAAR BEZOCHT ARBFQ-F ABRIEKEN WAS VERDWENEN DIPLOMAAT IN ANTWERPEN? Yl communisten in Amerika gearresteerd. VOORSPELT: 194e Jaargang - No. 144 Dagblad uitgave van de Clrma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie F van de Velde en F. B. den Boer AdJ W de Pagter Hoofdred G Balllntljn PI verv.: W. Leertouwer en H A Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 37 ct per week t 4.55 p. few £r p p. f 4.80 per kw Losse nummers 10 cent WAARIN OPGENOMEN OE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 21 Juni 1951 ADVERTENTIEPRIJS et. per mm Minimum p. advertentie t is— Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenUea (max 8 regelsi van 1—5 regels f 1.— Iedere regel meer 20 cent „Brieven of adres Bureau van dit Blad' 25 cent meer. Giro nr 353300 P.Z.C. Middelburg. Bur Vlissingen Walstr 58-80. tel 2355 4 lijnen (b.g.g 2861 of 2160) M'burg Londer.se Kaal 29. tel. 2077 en 2924; Goes L. Vorststr «3. tel. 2475 <b.M 2228): Oostburg Pr Maurltaatr. 12. teL 102; rwneuaen BrouwertJstr. 2; Zlertkzee N. Bogwdstr C 160. tal. 28 OLIECRISIS IN PERZ1E VERSCHERPT. Perzisch kabinet besloot alle olie-installaties over te nemen Amerikaanse regering verontrust over de toestand. De crisis in Perzië over de oliekwestie heeft zich de afgelopen 48 uur nog meer verscherpt. De jongste ontwikkeling valt samen te vatten in de volgende punten: le. De Britse delegatie, die in Teheran heeft onderhandeld, is naar En geland teruggeroepen; 2e. Minister Morrison heeft in het Lagerhuis verzekerd, dat Engeland z^jn onderdanen in Perzië zal beschermen; 3e In het gehele midden-Oosten zyn de posten van de Royal Air Force gealarmeerd 4e. De Perzische regering heeft alle instructies, uitgaande van de Britse oliemaatschappij met ingang van Woensdag van nul en generlei waarde verklaard; 5e. De Amerikaanse regering is zeer verontrust over het mislukken van de besprekingen en heeft Perzië onder diplomatieke druk gezet. onderdanen te verlenen. Toen Morri son dit laatste zeide, werd hij toege juicht. De minister wees er op, dat de olie maatschappij en de Britse regering van meet af aan bereid zijn geweest, de kwestie redelijk te bespreken- Re delijke onderhandelingen waren ech ter onmogelijk, als de Perzen ulti mata stelden en een volledige capi tulatie eisten. Anthony Eden verzekerde, dat de conservatieve oppositie de houding van de regering steunt. De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken, Dean Acheson, ver klaarde op zijn wekelijkse persconfe rentie, dat Amerika zeer verontrust en teleurgesteld is over het af breken der onderhandelingen. Ame rika had gehoopt, en geloofd, dat het aanbod van de oliemaatschappij tot basis zou dienen van de besprekingen, teneinde tegemoet te komen aan de wens tot nationalisatie van regering en volk van Perzié. Het speet Ame rika, dat het aanbod abrupt van de hand gewezen was. Acheson zeide te hopen, dat de Iraanse regering haar houding zou herzien en voort zou gaan met de onderhandelingen. De Amerikaanse ambassadeur te Teheran, dr. Henry Grady, heeft Woensdag in een persoonlijke bood schap aan premier Mossadeq erop aangedrongen het Britse compromis voorstel „ernstig te overwegen". Deze boodschap werd tijdens een buitengewone zitting van het Perzi sche kabinet overhandigd. De Britse ambassadeur, Shepherd, Minister Morrison verklaarde Woens dag in het Lagerhuis, dat Engeland het internationaal gerechtshof zal ver zoeken voorlopige maatregelen te treffen teneinde de Britse rechten in Perzië te beschermen totdat een be slissing over het oliegeschil is geno men. Het is de plicht van de Perzische regering om orde en wet te handha ven en allen, die binnen de Perzische grenzen wonen, te beschermen tegen geweld. Indien men echter niet aan deze verplichting voldoet zal de Brit se regering het recht en de plicht hebben bescherming aan haar eigen Het is natuurlijk geen toeval, dat op de Z.L.M.-vergadering van Woensdag de voorzitter der Zeeuwse Landbouw Maatschappij, ir. M. A. Geuze, een felle aanval heeft gelanceerd op de minister van Finan ciën, prof. Lieftinck. In toenemende mate en van steeds meer kanten staat deze bewindsman bloot aan scherper én scherper wordende critiek. Reeds wordt de vraag gesteld, of het geen tijd wordt, dat de minister van Fi nanciën heengaat en zijn taaie over draagt aan andere handen. Het verschynsel verdient de aan dacht. Omdat er vermoedelijk een crisis rond minister Lieftinck uit zal voortvloeien. Zes jaar lang heeft men deze be windsman vertrouwen geschonken. Zyn taak en opdracht was de na oorlogse Nederlandse financiën te saneren, de ongezond geworden gul den weer gezond te maken. Dit was een welhaast bovenmenselijk zware taak. Het zij ten volle toegegeven. Maar... nu zes jaren verstreken zijn, is de ongezonde gulden nog steeds niet gezond geworden, is de schul denlast enorm gestegen, is de schat kist tot op de bodem leeg en ziet de regering zich genoodzaakt de verze keringsmaatschappijen en vermoede lijk eerstdaags de pensioenfondsen in te schakelen om het Rijk aan liquide middelen te helpen en tevens de par ticuliere credietverschaffing aan banden te leggen ten behoeve van de staat. Zelfs wanneer men rekening houdt met de ernstige tegenslagen, die minister Lieftinck heeft onder vonden, is dit alles zeer ernstig en het behoeft dan ook niet te verwon deren, dat zo langzamerhand by ve len de opvatting post vat, dat minis ter Lieftinck heeft gefaald. Niet omdat deze toestand zo is, maar omdat de regering voortgaat met grote onproductieve uitgaven en omdat er van ingrijpende bezuiniging geen sprake is. Wel wordt zo te hooi en te gras eens een uitgave ge schrapt, maar in grote lijnen moet men vaststellen, dat de Nederlandse overheid financieel leeft, alsof er geen vuiltje aan de lucht is. En het is daartegen, dat menigeen protest aantekent Men kan natuurlijk' zeggen, dat het onbillyk is om prof. Lief tinck te verwijten, dat iijn col lega's onvoldoende bezuinigen. Dit zou juist zijn, ware het niet, dat le. de financiën de voornaamste zorg der regering zijn, en 2e. prof. Lieftinck de meest pro minente figuur in het kabinet is. Onze regering is niet rijk aan grote mannen. Prof. Lieftinck treedt het meest op de voorgrond. Hij heeft bo vendien de belangrijkste taak. Van hem mag vei*wacht worden, dat hij zo veel overwicht heeft op zijn mede ministers, dat hij hen weet -te door dringen van de harde noodzaak, van de onvermydelykheid om de tering naar de nering te zetten. Ook daarin is de minister van Fi nanciën te kort geschoten. Al deze factoren samen zijn h§t, die maken, dat prof. Lieftinck het hard te verduren krijgt. r-*r is een splitsing ontstaan onder H de in Ned~ '-~J Ambonezen. Nederland verblijvende Als officieel vertegenwoordiger in Nederland van de Republiek der Zuid-Molukken, welker regering nog steeds op Ceram zetelt, moet be schouwd worden dr. J. P. Nikijuluw te Den Haag. Deze heeft met ingang van 15 Juni het eveneens te Den Haag gevestigde Bureau Zuid-Moluk- wordt Montessori-dag ge vierd; is het 150 jaar geleden, dat Ternate door de Engelsen werd bezet. heeft op een persconferentie ver klaard, dat hij de sjah de gevaren van de politiek van zijn regering on der het oog had gebracht. Volgens Shepherd begreep de sjah de situatie. R.A.F. PARAAT. Veldmaarschalk Sir William Slim, chef van de imperiale algemene staf. is Woensdag op een vergadering van het Britse kernkabinet, dat de Per zische oliecrisis besprak, ontboden. De minister van defensie, Shinwell, was eveneens aanwezig. De vergadering duurde meer dan een uur. Engelse transportvliegtuigen en straal-jachtbommenwerpers worden in gereedheid gehouden te Habbanija in Irak, Mafraq in Jordanië, Nicosia op Cyprus, op Malta, bij Aden en te Fayid in de Suez-kanaalzóne, waar het hoofdkwartier van de Britse grondstrijdkrachten in het Midden- Oosten gevestigd is. Alle maatregelen voor de bescher ming van Britse levens en bezittingen in Perzië zijn genomen, aldus melden waarnemers. AAN MOSSADEQ'S SPONDE. Het Perzische kabinet heeft verte genwoordigers aangewezen voor het overnemen van alle installaties en verkoopkantoren in Perzië van de oliemaatschappij. Verder heeft het Perzische kabinet gelast, de naam van de maatschappij onmiddellijk te laten veranderen in „Nationale Perzische oliemaatschap- pil". De inkomsten van de maat schappij moeten alle onmiddellijk op bankrekeningen ten name van de na tionale maatschappij gestort worden. De besluiten werden genomen op een spoedvergadering van het Perzi sche kabinet met de oliecommissie der regering aan de sponde van de bed legerige premier Mossadeq. De instructies van het kabinet zijn reeds aan de nationalisatiemissie te Abadan gezonden. Zodra de besluiten genomen waren, werden de chef van de generale staf van het Perzische le ger en het hoofd van de politie door het kabinet voor overleg ontboden. De Anglo Iranian is van plan haar werkzaamheden in Perzië voort te zetten, totdat zij „gedwongen" zou worden hiervan af te zien. „Zo lang zij zich niet bemoeien met de olie productie of de uitvoer, zullen wij doorgaan", aldus verklaarde de hoofd vertegenwoordiger van de maatschap pij te Teheran. In het tegenoverge stelde geval zullen wij wel moeten sluiten". Bedevaartganger zag de Paus niet. EIST NU 10.000 DOLLAR SCHADEVERGOEDING. Een reisbureau te Chicago heeft een eis tot schadevergoeding van 10.000 dollar ontvangen. Die cis komt van een boze klant, die tydens het heilige jaar ter bedevaart naar Rome is geweest. In het prospectus van het reisbureau stond vermeld, dat de pelgrims de Paus zouden zien. Nu beweert de klant, dat hy de Paus niet heeft gezien, waarvoor hy het bureau aansprakelijk stelt. Westerse voorstel verworpen. Woensdag heeft Gromyko op do vergadering van de plaatsvervan gers der ministers van buitenlandse zaken te Parjjs een nota ingediend, waarin de Sowjetrussische cis. dat het Atlantisch Pact en dc Ameri kaanse bases overzee op de agenda worden genomen, wordt herhaald. In Westerse kringen ziet men in deze nota een definitieve verwerping van het voorstel der Westerse mogend heden tot het houden van een bijeen komst der ministers van buitenland se zaken. In de Sowjet-nota wordt gezegd, dat de Sowjet-regering „verbaasd" Is, dat de drie Westelijke afgevaar digden bang z\jn In te «temmen met een discussie over het Atlantisch Pact. De wens wordt uitgesproken, dat de plaatsvervangers hun huidige be raadslagingen te ParU* zullen voort zetten. Het is thans zeer waarschynlyk. dat de Westelijke mogendheden de besprekingen in Parijs zullen afbre ken en een bijeenkomst van de Grote Vier voor onbepaalde tyd zuilen uit stellen. DE TWEEDE DAG. Opnieuw enthousiast toegejuicht door duizenden Luxemburgers. Evenals Dinsdag is ook gisteren het bezoek VU het Koninklijk paar aan Luxemburg voor de bevolking van deze Benelux-partner aanleiding ge weest tot een enthousiast huldebetoon aan de hoge Nederlandse gasten. Woensdagmorgen brachten zy allereerst een bezoek aan de walsfabrleken van de Arbed te Dudelangc. Op de wegen naar deze fabrieken (op ongeveer 20 kilometer van Luxemburg) stonden overal de bewoners te wulven. De straten waren met oranjewimpels getooid en zelfs de omheiningen van de korenvelden waren met rood-wlt-blauwe vlaggen versierd. In Dudelange werden de hoge gasten allereerst begroet door de burgemeester, die er op wees dat Nederland en Luxemburg door dezelfde idealen zyn verbonden. De Koningin en de Prins, begeleid door de gehele groothertogelijke fa milie en door de ministers Stikker en Bech. namen met grote aandacht ge durende meer dan een uur de modcr na installaties van Luxemburgs oud ste staalfabriek in ogenschouw. Aan de ingang van het fabrieks terrein was een grote erepoort in de nationale kleuren opgericht. De aan komst van de Koninklijke stoet werd door luid sirenengehuil aange- OP DE KEYSERLE1. Russisch schip vertrok op 1 Junieen tweede op 8 Juni De verdwenen Britse diplomaat Guy Burgess zou van 19 op 20 Mei j.l. te Antwerpen hebben vertoefd. De eigenaar van een hotel op de Kevserlei zou 18 Mei uit Quievrain een telegram hebben ontvangen, waarin hij werd ver zocht een kamer met badkamer voor twee nachten te reserveren. Het tele gram was door Burgess getekend. De man zou 's anderendaags met de laatste trein uit Brussel in het ho tel zyn aangekomen. Hy was ver moeid, tamelijk vuil en in het bezit van een reiskoffertje. Hy bracht de nacht van 19 op 20 Mei in het hotel door, en zou daarna de stad hebben veriaten. Hij heeft eveneens nagela ten het register van het hotel te te kenen en de voor de politie bestemde formulieren in te vullen, onder het voorwendsel dat hij moe was. Hy zei aan de hotelhouder dat hij 's anderen daags deze formaliteiten zou vervul len. Er wordt aan toegevoegd dat Bur gess vervolgens naar Engeland zou zijn teruggekeerd, welk land hy op 25 Mei per schip uit Southampton met bestemming naar Frankrijk had ver laten. In dit verhaal wordt eveneens er op gewezen, dat een Russisch schip „Sovietsky Sojoez" op 1 Juni uit Antwerpen is vertrokken en dat een andere Russische eenheid op 8 Juni eveneens de haven heeft verla ten. Thans zou men onderzoeken of Burgess op 19 Mei niet naar Antwer pen is gekomen om zyn inscheping op een dezer schepen te regelen. WEINIG TWIJFEL MEER. Functionarissen van de Belgische veiligheidsdienst hebben Woensdag avond verklaard, er byna zeker van te z|jn, dat de twee vermiste Britse diplomaten, 1 of 8 Juni aan boord van een Russisch schip uit Antwer pen naar een Sowjet-haven zijn ver- Z.LM-V00RZ1TTER CONSTATEERDE Toezicht op landbouwcrediet is onaanvaardbaar In de algemene vergadering van de ZJL3L te Krabbendyke heeft gister morgen de voorzitter, ir. M. A. Geuze, een belangwekkende rede gehou den, waarin hij in het bijzonder aandacht schonk aan de huidige financiële politiek van de regering en het vertrouwen opzegde aan mr. P. A. Lief tinck, <Be als minister van financiën er niet in slaagde Nederland uit het financiële moeras te halen. De heer Geuze zeide: „Minister Lieftinck heeft gefaald". Na een inleidend woord over de verwarring, die nog altyd over de ganse wereld heerst, besprak de heer Geuze het voorgestelde overheidstoe zicht op het credietwezen. Dit wetsontwerp zal, indien het wet wordt, behalve andere banken ook de landbouwcredietbanken aan een ingrijpende overheidscontröle on derwerpen. De overheid wil het crediet voor het bedrijfsleven duurder maken, zonder dat de staat meer rente op zyn grote vlottende schuld behoeft te betalen. ken opgeheven. Edoch: het bureau weigert daarmede genoegen te ne men en kan blijven bestaan omdat het, volgens dr. Nikijuluw, gefinan cierd wordt door „Door de Eeuwen Trouw". Daar dit bureau zich in Nederland aan ontoelaatbare handelingen schul dig maakt en onder meer de in Ne derland vertoevende Ambonezen op zet tegen de regering, heeft de Ne derlandse regering de gisteren gepu bliceerde maatregelen genomen. In hoeverre dit optreden der rege ring een veranderde politiek tegen over de Ambonezen inluidt, zal moe ten blijken. Is het dit Inderdaad, dan zal vermoedelijk tevens gerekend kunnen worden metinschakeling der Ambonezen in het arbeidsproces. Een dergelijke regeling is niet denkbaar zonder vrijheidsbeperking der banken, die liever een hogere rente bij het bedrijfsleven dan een lagere rente bij de staat hebben. Vele bedrijfsorganisaties hebben in een adres aan de Tweede Kamer ver menging van credietgeving aan de staat en credietgeving aan het be drijfsleven onaanvaardbaar genoemd. De minister van financiën zal in het vervolg uitmaken hoeveel van de bankdeposito's aan'de staat komt en hoeveel er voor het bedrijfsleven zal overblijven. GEEN ZETBOER De boer wil in het algemeen een kleinere, zelfstandige ondernemer zijn. Hij wil geen zetboerschap. Voor hem is het crediet de smeerolie van z^n bedryf en van zyn coöperaties. De indirecte leiiLng van de staat voor wat betreft de kostprijs en de productie is voor de boer meer dan voldoende. Bij deze leiding mag niet komen een volledige beheersing van het cre diet. De heer Geuze constateerde. Wy hebben zes jaar lang na de bevrijding gehoopt, dat Minister Lieftinck de sterke man zou zttn, die Nederland uit het finan. ciëlo moeras zou helpen, wy hebben gemeend, dat het ver. standig was, dat één man op lange termijn de gelegenheid kreeg wat ziek was gezond te maken. Doch thans is de schat kist leeg. Minister Lieftinck heeft gefaald. Ik ben er my van bewust, dat het niet zo belangryk geacht zal worden, wanneer een Voorzitter van een provinciale organisatie zoiets zegt. Ik weet ook dat men kan antwoorden, dat veel wat tevoren niet kon worden voor zien. laatstelijk Korea, heeft te gengewerkt. Ik weet daarnaast, dat de regering en het parlement daarbij van invloed zyn geweest, doch primair ligt de verantwoor delijkheid van aanblijven by mi nister Lieftinck. SOCIALE LASTEN. Daarna besprak de heer Geuze de administratieve last van het sociale verzekeringssysteem. Die last blijft aan de boer een doorn in het oog. Bo vendien vraagt hy zich af of in ver band met ons huidig welvaartsniveau de sociale zekerheid in de toekomst te handhaven is. De gezamenlijke arbeiders zijn thans de grootste kapitalisten van ons land en slechts een gezamenlijke fundering van het ruilmiddel kan de sociale zekerheid in werkelijkheid tot „zekerheid" maken. Spr. memoreer de in dit verband de mogelijkheid van een omslagstelsel voor pensioen verzekering, waarbij de pensioenen uit de lopende bijdragen worden be taald. DE FRUITTEELT Komende tot een beschouwing over de toekomst van de fruitteelt, vroeg de heer Geuze zich af, waarom een deskundige als ir. A. W. v. d. Plas- sche 6% van de Noordoostpolder- gronden voor de fruitteelt wil be stemmen, terwijl er in de komende jaren gevreesd moet worden voor een trokken. „Er schynt geen twijfel aan te zyn", aldiiH een dezer functiona rissen. Een derde man, die aan de po litie bekend is, trad als tussenper soon op en bevindt zich volgens poli tierapporten thans in Frankryk. De politic heeft de volgende theo rie opgesteld: 25 Mei gingen zij in Engeland scheep en 26 Mei landden zij in Frankrijk. Langs verschillende wegen, opdat men net spoor byster zou worden, reisden zij naar Antwerpen. Daar zouden zij clandestien aan boord zjjn fekomen van een Russisch schip. Op Juni verliet de „Sowjetsky Soyoez en 8 Juni de „Hasan" de haven van Antwerpen. kondigd. De president van dc raad van beheer der Arbed, de heer Aloy- se Meyer, richtte een korte begroe tingstoespraak tot de hoge gasten, oaarna was het woord aan de arbei ders, die een originele groet brachten door loeiende vlammen en vonkenre gens uit de staalpotten op te stuwen. Toegejuicht door een haag van fa- brieksmensen verliet de koninklijke stoet om half twaalf de fabriek. Tegen één uur kwamen Koningin en Prins aan by de Nederlandse legatie, waar zy een maaitijd aanboden aan de groothertogelijke familie. Na het dejeuner op de Nederlandse legatie te Luxemburg, werd een krans gelegd op dc Place dc la Con stitution aan de voet van het monu ment ter herinnering aan de Luxem burgse gevallenen. Na de kranslegging bleven de Ko ningin en de Prins enige minuten in stilte staan voor het dodenmonu- ment. Nadat de nationale liederen gespeeld waren, die door de duizend koppige menigte in eerbiedige stil te werden aangehoord, begaf het vorsteiyke echtpaar en het gevolg zich opnieuw naar het groothertoge lijk palels. STANDBEELD WILLEM II. Een half uur later wandelden de Koningin en de groothertogin, verge zeld van haar gevolg, door dc rQen Luxemburgers, die waren toege stroomd van het groothertogelijk paleis naar het een 100-Lil meters verder gelegen ruiterstandbeeld van de koning-groothertog Willem n. Aan de voet van dit standbeeld werd een fraai bloemstuk van witte an jers en blauwe irissen neergelegd. Tydens een ontvangst op de Neder landse kolonie in Luxemburg van een aantal Luxemburgse gasten, sprak Hare Majesteit ae Koningin naar warme voldoening uit over net har telijk welkom, dat haar en de Prins in het groothertogdom is bereid. op bectaande bedrijven t, indien die verhoging no- zou zyn. Spr. bepleitte een grotere samen werking van de veilingen om tot een Woensdag brachten H. M. de Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard een be zoek aan de Arbed-Staalfabrieken te Luxemburg Tijdens dit bezoek werd aan de koninklijke gasten een verkleind model van de fabriek aangeboden voor de Prinsessen. De foto too'bt de koninklijke gasten tydens de rond gang; van rechts naar links: Groothertogin Charlotte; een der directeuren van de fabriek; H. M- Koningin Juliana; een der directeuren, die Prins Bernhard begeleidde; Z.K.H. Prins Bernhard en Prinsgemaal Felix. Officieel Is te New York medege deeld, dat 17 personen by overvallen in New York en Pittsburgh zyn ge arresteerd, beschuldigd van samen zwering tot omverwerping van de re gering der Verenigde Staten. Alle aangehoudenen nemen offici ële posities in de communistische par ty in. Twee weken geleden werden by besluit van het oppergerechtshof de vonnissen tegen elf van de hoogste partijleiders gehandhaafd. Dit besluit gaf het ministerie van justitie de vrye hand tot optreden tegen de la gere partyleiders. Het ministerie leeft meer dan twee Jaar hierop ge wacht Britse onderscheidingen voor zes Nederlanders. De Britse ambassadeur ln ons land. sir Philip Nichols, heeft Woensdag middag aan zes Nederlanders en een Brits onderdaan onderscheidingen uitgereikt voor hun werk tijdens de oorlogsjaren. Het waren de Nederlanders luit. kol. Messemaeckers van de Graaff, jhr. H. L. M. van Nispen tot Scve- naar, burgemeester van Laren, kapi tein H. Ribbius, oud-burgemeester van Laren, de heer J. W. Lee. vice- consul van Groot Brittannlë te Am sterdam, mevrouw Schimmelpen- ninckde Bissy, luit kol. M. de Boer en de Britse luit vlieger J. D. C. CowL „afzet-blok" te komen. Het is in het belang van fruitteler en tuinder, dat zijn producten zeker niet in te kleine hoeveelheden by de afzetkanalen ko men. Nadat de heer Geuze nog even aandacht had gevraagd voor ae On derlinge Verzekeringsmaatschappij voor Voertuigen, die door de Z.L.M. werd opgericht, verklaarde hy de al gemene vergadering voor geopend. ZONNIG. Weersverwachting, geldig tot Don derdagavond. Droog, zonnig en vrij warm met een overwegend matige wind uit Oostelijke richtingen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 1