Wat gebeurt er met de opbrengst
van Haak-in
De koekoek heeft geroepen
en Zeeland luisterde
JIMMY BROWN, sportheld no. 1
NEDERLANDSE LANDBOUWERS IN
FRANKRIJK MAKEN HET GOED
r
WOENSDAG 18 JUNI 1931
PROVINCIAL* ZrEDWSE COURANT
3
Wilhelminafonds bezit nu f7 millioen,
maar doet niets
Plannen in overvloed, maar geen daden
(Van onze correspondent).
Juni. Byna drie millioen gulden heeft het Nederlandse volk de laat
ste weken voor de Haalt in Actie ter bestrijding van de gevreesde kanker
ziekte geofferd Waarlijk een bedrag dat do verwachtingen van de meest
optimistische Nederlanders t.a.v. inzamelingen voor charitatieve doelein
den heeft overtroffen. De vereniging Koningin Wilhelmina Fonds, onder
wiens auspiciën dit geld is ingezameld, zal via een adviserende commissie
over de uiteindelijke bestemming van deze enorme som beslissen. Doch ais
deze beslissing even lang op zich zal laten wachten als de beslissingen over
de millioenen die het Koningin Wilhelmina Fonds sinds haar oprichting in
1949 onder haar berusting heeft gekregen, wordt de liefdadigheid van het
Nederlandse volk op schromelijke wijze misbruikt. Tot nog toe heeft noch
het Nederlandse Kankerinstituut noch het Rotterdams Terapeutisch Insti
tuut, twee lichamen, die sinds 35 jaar daadwerkelijk de kanker bestrijden,
een cent ontvangen van alle gelden, die het Koningin Wilhelmina Fonds
voor dit doel heeft Ingezameld. En het ziet er naar uit, dat het met de drie
millioen gulden van de Haak in Actie ..iet veel anders zal lopen
Er is een vereniging Kon. Wilhelmi
na Fonds en er is een stichting Kon.
Wilh. Fonds. Beiden zijn in 1949 op
gericht en beiden (behoren) zich be
zig te houden met de bestrijding van
de kanker. Volgens de statuten neeft
de vereniging Kon. Wilhelmina Fonds
zich tot taak gesteld gelden in* te za
melen te bate van de stichting Kon.
Wilhelmina Fonds, die na advies van
de centrale Kankercommissie de gel
den ter beschikking moet stellen van
het Nederlands Kankerinstituut in
het Anth. Leeuwenhoekhuis het
Rotterdams Therapeutisch Instituut
en andere lichamen, die zich de kan
kerbestrijding tot doel hebben ge
steld. De fondsen, waarover het Ko
ningin Wilhelminafonds beschikt, zijn
ten eerste 2.000.000 als beginkapi
taal, waarvan het.grootste deel ver
kregen is door verkoop van speldjes;
ten tweede een half millioen gulden
als schenking van de Kon. Petroleum
Mij.; ten derde 450.000 van een
straatcollecte in Amsterdam; ten
xüerde 3.000.000 van de Haak in Ac
tie; ten vijfde 1.000.000 aan giften,
tezamen een bedrag van 6.950.000,
waarbij niet inbegrepen de rente van
de oorspronkelijke 2.000.000, die op
160.000 geschat kan worden. Dit
geld, bijeengebracht door landgenoten
in een tijd, die economisch tot de
zwaarste behoort van de laatste vijf
tig jaar, staat rustig op een bank
niets te doen. Het wordt gereser
veerd,, het wordt bewaard tot de com
missie de tijd gekomen acht om te be
ginnen methet neerzetten van
een nieuw gebouw in plaats van het
oude Anthony van Leeuwenhoekhuis.
En intussen staan iedere dag de pa
tiënten te wachten in dikke rijen op
een behandeling, die dikwijls onvol
doende moet geschieden bij gebrek
aan de nodige apparatuur. Zo is de
situatie van net ogenblik en het is be
droevend, diep bedroevend.
PLANNEN IN" OVERVLOED.
Het enige positieve, het enige, dat
werkelijk vaststaat, is de aankoop
van twee gram radium. Nu kost een
gram radium ongeveer 72.000. Er
blijft dus van de bijna 7.000.000 een
bedrag van 6.856.000 over. Hoe dat
bedrag zal worden besteed? Met ze
kerheid valt hier niets over te zeg
gen. Zeker, er zijn plannen in over
vloed. Aan de medische faculteiten
van de universiteiten zullen centra
voor de kankerbestrijding komen. Er
zal misschien over enige jaren een
nieuw Anthony van Leeuwenhoekhuis
op het terrein van het Amsterdamse
XI
De vrede van Munster van 1648
maakte, wat ons land betreft een eind
aan de tachtigjarige oorlog. Dat weet
iedere schooljongen ons in kleuren en
geuren te vertellen. En die vrede
maakte ook, dat de dertigjarige oor
log tot een eind kwam, dat zullen de
leerlingen der middelbare scholen ons
wel duidelijk maken. Maar zo eenvou
dig als het hier staat, ging alles toch
niet in z'n werk. Want in 1640 begon
nen de verschillende partijen (voor de
zóveelste maal) weer eens over vrede
te denken en iri datzelfde jaar be
sloot de Regensburgse Rijksdag, de
steden Osnabrück en Munster als
plaatsen voor vredesonderhandelingen
aan te wijzen. Het feit, dat twee ste
den werden uitverkoren vond o.a. zijn
oorzaak in de religieuze tegenstelling.
Want de groep van de éjie godsdien
stige richting weigerde.n.l. met die van
de andere richting in één plaats te
vertoeven, en visa versa. Niet minder
dan twee jaar duurde het echter alvo
rens de verschillende onderhandelaren
bijeen waren. Toen op 25 Maart 1642
de onderhandelingen dan toch einde
lijk zouden beginnen, werd de opening
echter tot 11 Juli 1643 uitgesteld. Maar
ook toen kwam het nog niet tot prac-
tische besprekingen, want er moesten
nog tal van protocolaire kwesties
worden geregeld, waarbij die van de
titulatuur der afgevaardigden wel een
van de belangrijkste teas, wijl men
immers nauwkeurig diende te weten,
wie nu wel met Exellenzof met
Altesseof met „AItesse sérénissime"
moest worden aangesproken!
Laten we er maar niet verder over
uitweiden. Genoeg zij, dat 5 jaar later
dan toch de vrede getekend werd, een
resultaat, dat thans nog nergens in
Europa is bereikt. Vrede schijnt even
onbereikbaar als de zon.
Tussen twee haakjes, wanneer uw
arm zó lang was, dat uw hand de zon
zou raken, zou u geen pijn voelen, on
danks de heftige verbrandingen, die
uw hand opliep.
H. Pétillon.
Wilhelmina-gasthuis verrijzen (kos
ten 10.000.000).
Het Rotterdams Therapeutisch In
stituut zal misschien uitgebreid wor
den. Maar alles is nog misschien, alles
ligt nog in de toekomst, in de verre
toekomst. Wat geen toekomst is,
maar de harde realiteit van het
ogenblik, dat zijn de duizenden, die
ieder jaar aan de kanker sterven. Sta
tistieken wijzen uit, dat van de zeven
Nederlanders, die per jaar overlijden,
er één aan kanker sterft. Het Neder
lands Kankerinstituut, met een staf
van uiterst bekwame medewerkers,
doet wat menselijkerwijs mogelijk is.
Het chronische geldgebrek, waarmee
dit instituut te kampen heeft, ver
lamt echter de werkzaamheden.
BRENG HET GELD,
WAAR HET HOORT!
Het is gezien deze feiten volkomen
duidelijk, dat de vereniging Koningin
Wilhelminafonds in deze zaken vol
komen overbodig is. Dit instituut, dat
eigenlijk optreedt als makelaar van
het Kankerinstituut heeft geen enkel
bestaansrecht. Dit geldt ook voor de
stichting Koningin Wilhelminafonds.
Aangezien het in de bedoeling ligt
het geld. ingezameld voor de kanker
bestrijding, uiteindelijk bij het Neder
lands Kankerinstituut, het Rotter
dams Therapeutisch instituut en an
dere daarvoor in aanmerking komen
de lichamen terecht te doen komen,
is het toch aanmerkelijk eenvoudiger
dit geld rechtstreeks naar de plaats
van bestemming te sturen. Waarom
zo'n omweg? Waarom een fonds in
het leven houden, dat nu, al jaren bo
venop de gelden gaat zitten en er
niets van afdraagt? Zou het Neder
landse volk, als het deze lijdensweg
weet, nog met zulk een gulle hand
voor de kankerbestrijding geven?
Wie moet nu verantwoordeltfk ge
steld worden voor deze zinloze accu
mulatie van geld, waarmede tot op
heden nog niets gebeurd is? De cen
trale kanKercommlssie, waarvan dr.
P. Muntendam, Staatssecretaris van
Sociale Zaken, voorzitter is. draagt in
deze de grootste verantwoordelijk
heid. Zij moet het Koningin Wilhel
minafonds adviseren de gelden op een
bepaalde wijze te besteden en zy ad
viseert niets, helemaal niets. En het
geld blijft, waar het is binnengeko
men. Het Nederlands Kankerinstituut
heeft per jaar 500.000 nodig om in
de meest noodzakelijke behoeften te
kunnen voorzien. Dit geld wordt door
het Kankerinstituut zelf bijeenge
bracht. Een kleine, doch actieve pro-
paganda-afdeling heeft deze moeilijke
taak op zich genomen. Binnenkort zal
echter deze propnganda-afdeling
worden samengesmolten met het Ko
ningin Wilhelminafonds, een fusie, die
in net licht der gebeurtenissen te be
treuren valt. Door deze fusie geeft
het Kankerinstituut immers zijn enige
bron van inkomsten prys.
Er wordt in Nederland veel gedaan
voor de kankerbestrijding. In veie
provinciesteden bevinden zich sub
centra, die therapeutisch werk ver
richten. Sinds 1 Juni is de registratie
van de kankergevallen gecoördineerd.
De leiding hiervan berust bij dr.
Noordenburg, die door de staat is
aangesteld en door de staat wordt be
taald. Het zegenrijke werk der kan
kerbestrijding gaat gelukkig door en
zal ook door blijven gaan, ongeacht
het Koningin Wilhelminafonds, onge
acht commissies. Geeft, geeft niet
gulle hand aan de kankerbestrijding,
maar geeft het rechtstreeks want al
leen dan bereikt het zijn doel.
Van professor tot
schoenpoetser.
Anton Bruckner, die vroeger
als professor in de philosophic
aan de universiteit van Praag
verbonden was en een achter
neef van de beroemde com po
nst is. heeft Vrijdag een
compensatie van 75 pond ster
ling gekregen voor een ver
wonding aan het oog. Hy werkt
ais schoenpoetser In een schoe
nenfabriek in Sydney.
COMMISSIE VAN ONDERZOEK MEENT
Ook landarbeiders tevreden met hun positie.
reet
Een kwart eeuw schakel
tussen arts en patiënt.
Op 15 Juni zal het echtpaar H, G.
Goethart-Nlelsen te Amsterdam een
merkwaardig jubileum vieren: het is
dan een kwart eeuw de schakel tus
sen do afwezige arts en zijn patiënt.
Ruim 350 artsen, tandartsen en die
renartsen in de hoofdstad hebben ach
ter hun naam in het telefoonboek
staan: by geen gehoor 28776; dit be
tekent voor de patiënt, dat h(j d«
Centrale Doktersdienst van het echt
paar Goethart moet bellen om te we
ten te komen, waar hy de afwezige
dokter kan vinden of wie diens ver
vanger is
In de afgelopen 25 jaar hebben de
heer en mevrouw Goethart nimmer
één dag vrfj kunnen nemen. Nooit
zijn zij samen naar de bioscoop of
schouwburg gegaan en nimmer heb
ben zij bij vrienden of familie Sinter
klaas, Kerstmis of Oudejaarsavond
f evierd, want juist op Zon- en feest
agen rinkelt de telefoon ieder ogen
blik
Op de derde dag van hun bezoek aan Luxemburg (19, 20 en 21 Juni) zul
len Koningin Juliana en Prins Bernhard in het Kasteel de Berg te Colmar
door de bejaardé moeder van Prins Felix van Luxemburg worden ont
vangen.
ONDER ZEELAND'S HOGE HEMEL.
Iets later dan vorig jaar.
Wat hebben de lezers hun best gedaan. Een kleine honderd waarnemin
gen over de koekoeksroep kwamen binnen, zodat vijftig dorpen of gehuch
ten, waaronder twee Brabantse (Ulvenhout (22) en Golrle (19), in de be
werking der gegevens kunnen worden betrokken.
Een bezwaar van de vele opgaven is, dat ze in de courant niet één voor
één kunnen worden genoemd; en de lezers zullen het dus Zwerfmans niet
euvel duiden, als hy zicli ditmaal tot grote lijnen dient te beperken.
De gegevens behouden echter stuk
voor stuk hun waarde en als het on
derzoek (naar wij hopen), over een
aantal jaren wordt uitgebreid, zal het
(in handen van een meer bevoegde
vogeltrekkenner), een belangrijke bij
drage vormen tot de kennis van de
trekgewoonten van deze vogel, voor
wat de aankomst in onze provincie
betreft.
Bijzonder prettig was het onder de
opgaven vele aan te treffen, die be
halve de datum, ook de tijd van waar
neming vermeldden; onder deze be
vonden zich blijkbaar vele landarbei
ders. Deze mensen hebben gelegen
heid in de verrukkelijke, vroege mor
genuren, onder het dagelijks werk,
de roep waar te nemen. Van hen kan
allerminst worden veronderstelt, dat
ze één of meer koekoeksroepen heb
ben gemist. Er zyn waarnemingen bij
met tijdsopgave van 4.30 en 4.45 uur
in de morgen!
NUMMER "ÊEN
Haamstede is nummer één geble-
ven met 12 April, dat is maar één
dag later, dan de datum, waarmee
Nisse ons het vorige jaar verraste,
Vlissingen, Abeele en Kapeile vol
gen met 14 April, de laatste opgave
gestuurd door Biezelinge het 15.
Blijkbaar vroege vogels, want van
de 16e April kwam geen enkele opga
ve binnen. De 17e April hoorde men
de vogel in Krabbendijke, Schore en
Colijnsplaat voor het eerst, de 18e
volgen zeven dorpen langs de Zuid
rand van Zd-Beveland mèt Oostka-
pelle en Sluis.
Nieuwland en Baarland kwamen
19 April er bij: de 20ste Kattendyke,
Kloetinge en Renesse.
Zoals u ziet is het moeilijk in deze
opgave een lijn te ontdekken.
De 4 opgaven van Schouwen ver
tonen een hiaat tussen 12 en 20 April.
Op Walcheren gaat het ook al met
sprongen: 14 April voor Vlissingen en
Abeele (dezelfde vogel?) dan Oost-
kapelle met 18, N. en St. Joosland
(19), daarna geen opgaven voor 23
(Middelburg, Oranjezon, Oostkapelle)
en dan series van af 24 April.
Ook Zeeuwsch-Vlaanderen toont
een hiaat tussen 18 (Sluis) en 22
(St. Kruis), daarna volgt de grote,
reeks regelmatig.
Noord-Beveland hoorde de eerste1
koekoek op 17 April (Colynsplaat),
de tweede op 22 April en vervolgens.
Van Tholen komen slechts twee
meldingen, beide laat: St. Annaland
(25) en Oud-Vossemeer (26). De be
woordingen van de opgaven laten
geen twijfel of men zou hem ook daar
graag eerder hebben gehoord. Wat
zou de reden kunnen zijn, dat de
koekoeken dit eiland zolang lieten
wachten?
VROEGER OF LATER?
Hoe staat het verder met de vraag
of de koekoek dit koude voorjaar
vroeger of later is gekomen?
In het algemeen wijst de lyst van
gegevens op een ietwat latere komst
dan het vorige jaar.
In 1950 waren onder de eerste mel
dingen 1 van 11, 1 van 13, 1 van 14,
1 van 15, 3 van 16, 4 van 17, 2 van
18. 6 van 19, 4 van 20 April, (d.1. plm
50% van het totaal).
In 1951 was het aldus: 1 van 12.
3 van 14, 1 van 15, 3 van 17, 9 van
18. 4 van 19 en 3 van 20 April, (d.i.
plm. 25% van het totaal).
Maar... koud of niet koud, de ge
gevens van deze twee jaren schijnen
ons te leren, dat wij in Zeeland de
eerste koekoeksroep niet moeten
verwachten in de tweede, maar in de
eerste helft van April en wel vlak na
de 10e.
Het zal ons benieuwen, of de waar
nemingen, bij leven en welzijn in het
volgend jaar verzamelt, dit zullen be
vestigen.
PERSOONLIJK WOORD
Tot slot een persoonlijk -woord aan
de vele lezers, die per post, per tele
foon of persoonlijk de gegevens ver
schaften. Aan allen hartelijk dank,
speciaal aan de vele briefschrijvers,
die behalve de nauwkeurige gege
vens over de koekoeksroep, allerlei
aardige aanwijzingen bevatten en
(of) blijken gaven ons natuur rub riek
je op prijs te stellen. Ook hier kan
niet ieder ontvangen, wat hem toe
komt. Zwerfmans wil van elke cate
gorie (puur ter illustratie) er één
noemen. De lezer, die hem op het
spoor bracht van het nestelen van
oeverzwaluwen in Zeeland fonder
Sas van Gent) en de dichter, die hem
herinnerde aan het mooie gedicht
van Frans Bastiaanse over de koe
koek. daarbij tevens hopend, dat
Zwerfmans nog vele artikeltjes zou
mogen schrijven.
Nu, gezien al het voorafgaande,
mag ik wel verklappen, dat dezelfde
hoop leeft bij
Barend Zwerfmans.
De omstandigheden van de Nederlander», die xlch jaren geleden di
al» zelfstandige landbouwer», tuinbouwer» of veehouder» hebben gevestigd
of die zich in de loop \an dr t(jd een eigen bedrijf hebben verworven, mo
gen niet ongunstig worden genoemd.
In opdracht van de minister van sociale zaken werd destUd» door een
commissie, bestaande uit een tweetal functionarissen van het rUkaarbeld»-
bureau en een vertegenwoordiger van de centrale stichting landbouw emi
gratie. een onderzoek Ingesteld naar de mllleu-omstandlghcden In de land
bouw in ?"rankr(Jk.
Bovenstaande conclusie I* uit het inmiddels gepubliceerde verslag van de
commissie, waaraan verder het volgende l» ontleend:
In de bezochte departementen is de
grond veelal zeer goed. zowel voor de
land- en tuinbouw als voor de vee
teelt (in het departement Lot ct Ga
ronne speciaal voor de fruit- en ta
baksteelt!. De In het onderzoek be
trokken bedrijven wekten ln het alge
meen de indruk van een zekere wel
stand. welke Indruk bevestigd werd
door de verklaringen van verschillen
de Nederlandse boeren, dat zij, on
danks dikwijls zeer moeityke jaren
door mislukkingen van dc oogst of
sterfte onder de levende have, van een
gestadige en bevredigende vooruit
gang mogen gewagen. Ook de toe
komst van de bedrijven werd door dc
meeste boeren optimistisch beoor
deeld.
De positie en de vooruitzichten van
de Nederlandse landarbeiders ln
Frankrijk worden, naargelang van de
streek, waar zij werkzaam zijn, ver
schillend beoordeeld. In het algemeen
werd de commissie de verzekering
fegeven, dat het voor landarbeiders,
ie hun vak verstaan en die ook ove
rigens uit het goede hout gesneden
zijn, ongetwyfeld mogelük moet wor
den geacht, hun positie te verbete
ren (opzichter, bedrijfsleider, deel-
pachter, enz.). Dit vooruitzicht is
echter alleen weggelegd voor hen, die
een taaie volharding aan de dag leg
gen en die zich bQ harde levensom
standigheden weten aan te passen.
Opgemerkt wordt, dat de Instelling
van de werkgever hier van grote be
tekenis is. Is deze er op uit om een
flinke knecht in het zadel te helpen
(hetgeen, naar dc indruk, die de com
missie kreeg, geen zeldzaamheid is
vooral onder ae reeds gevestigde Ne
derlandse boeren), dan is het zelfs
mogelyk. dat een landarbeider er in
slaagt zich als zelfstandige te vesti
gen.
MOEILIJKE VESTIGING.
Niet voorbijgezien mag worden, dat
het dikwijls heel moeilijk is in Frank
rijk aan een bedrijf te komen. Er zijn
in Frankrijk vele boerenbedrijven,
welke door financiële omstandigheden
van de Franse eigenaar of door het
ontbreken van een opvolger ter ver-
Nederlandse fregatten in
door Stuyvesant gestichte
stad.
De stad New Castle in de staat De
laware van de Ver. Staten herdenkt
op 16 Juni de dag. dat hét 300 jaar
geleden onder de naam Nieuwer-Am-
stel door Stuyvesant werd gesticht.
Bij de ter gelegenheid van deze
herdenking te houden feestelijkheden
zullen de fregatten ..Van Zijll" en
,.De Zeeuw", welke beide schepen te
Boston door de Kon. Marine wer
den overgenomen van de Amerikaan
se marine, mede ons land vertegen
woordigen.
Benoeming eerste Duitse
ambassadeur in ons land.
Binnenkort kan de benoeming ver
wacht worden van dr. Karl Dumont,
thans consul-generaal ln Nederland,
tot ambassadeur van Duitsland hier
te lande.
Kinderwens.
Sally, het zesjarige dochter
tje van Ernest Davies, de Brit
se vertegenwoordiger bij de be
sprekingen van de plaatsver
vangers te Parijs, heeft het vol
gende briefje aan haar vader
geschreven
„Lieve pappie, ik hoop. dat u
het leuk heeft in Parijs. Ik
hoop, dat U gauw thuis komt.
Als U aan het eind van deze
week komt, wat brengt U dan
voor mij mee? Als U thuis
komt, breng dan meneer Gro
myko mee, want ik houd heel
veel van hem. H|j ziet er zo
vriendelijk uit. Wanneer komt
U thuis? Veel liefs van Sally"
"V
koop zouden worden aangeboden, wa
re het niet, dat dc Franse boeren
veelal aarzelen om hun bezit van tfc-
hand te doen. mede met het oog op
mogelijke wijzigingen op monetair
Do door de commissie gehoorde
Nederlandse arbeiders waren in het
algemeen inet hun lot tevreden. Over
de loon- en arbeidsvoorwaarden wer
den in het algemeen geen klachten
van betekenis vernomen "en dc toe
komst werd door de arbeiders m« t
vertrouwen tegemoet gezien.
Chinese nationalisten
geïnterneerd ln Indo-China.
In een Frans legercommuniqué
wordt gezegd dat. 1.200 Chinese na
tionalistische soldaten bij een Franse
post op ongeveer 100 kni afstand van
Hanoi zyn aangekomen. Allen wer
den onmiddellijk ontwapend en geïn
terneerd. Zij zouden te voet meer dan
2.300 km hebben afgelegd. Als gueril-
lastryders hebben zij tegen de Chine
se communisten gevochten. In totaal
zjjn thans in Indo-China ongeveer
35.000 Chinese nationalisten geïnter
neerd.
Zo vergingen drie dagen en drie nachten.
Jimmy zwom, at bananen en kippebout en mocca-
taartjes. Hij dronk anijsmelk en verschalkte voor
de afwisseling eens een biertje en 's nachts sliep
hij als een roos. Hij at zo verschrikkelijk veel
eenmaal 27 bananen, 16 gebakjes, een half pond
suikerklontjes en 11 repen melkchocolade dat
men aan boord van de „Oranje 3" zich ging af
vragen of men wel met de voorraad levensmidde
len zou toekomen. In elk geval werd de gehele be
manning op half rantsoen gesteld. Jimmy putte
er echter zoveel kracht uit, dat hy als een Razen
de Roland bleef door zwemmen en toen de vijfde
dag er goed en wel op zat, was de vraag of Jimmy
het zou hélen geen vraag meer. Dat stond voor
de hele bemanning als een paal boven water. Het
enige waar Jimmy af en toe wel eens behoefte
aan had was aan een mopje muziek. Gelukkig be
zat stuurman Willem Wieltjes een gramofoon
weliswaar een heel oudje en daaruit schalde
dan uren achtereen vrolijke muziek.
Hei wereldgebeuren
Acheson verhoord
De Senaatscommissie tot onderzoek
van het Amerikaanse belckl in het
Verre Oosten, gedurende de afgelo
pen jaren, is nu al ruim een maand
bezig met. de verhoren, die, indien ze
op schrift gesteld worden, minstens
even dikke boekdelen zouden vullen
als de verslagen van onze parlemen
taire enquête-commissie. Achtereen
volgens zijn de generaals Mac Arthur,
Marshall. Bradley, Collins, Vandcn-
berg^ admiraal Sherman, minister
Acheson en generaal Wedemeyer aan
de tand gevoeld en daarmee kunnen
de ondervragende Senatoren het
voorlopig doen. Het hoogtepunt van
de verhoren was de verschijning van
minister Acheson, een van de meost
omstreden figuren in de Ver. Staten
en het gitzwarte schaap by de Repu
blikeinen. Acheson. die sedert twec-
en-een-half jaar het departement van
Buitenlandse Zaken beheert, is onge
twijfeld een zeer bekwaam man. ale
in kennis van zaken ver boven het
gros van de Congresleden uitsteekt.
Door zjjn vaak intellectueel-hooghar
tige houding is hy allerminst popu
lair. Senator Wiley vroeg hem vorige
week of het zin had. dat de Ver. Na
ties Hongkong zouden gaan blokke
ren. Minzaam legde Acheson hem uit,
dat Hongkong een Engelse kroonko
lonie isOnnozele vragen irriteren
Acheson. waardoor hy zich met zijn
antwoorden vijanden maakt. Vijan
den van het slag MacCarthy, die zich
enkele maanden geleden berucht
maakte met een felle modder-cam-
pagne tegen Acheson. waarin dc mi
nister voor een verkapte communist
werd uitgekreten. Alle Republikeinse
bladen met enig gezag, lieten zich
afkeurend uit over deze campagne,
maar by het grote publiek bleef toch
wat van de beschuldigingen hangen.
Keer op keer eisen Achesons tegen
standers zyn aftreden en zelfs uit
zyn eigen rjjen wordt pressie uitge
oefend op de president, zijn voor
naamste medewerker, die hem moge
lijk by de komende presidentsver
kiezingen stemmen zal kosten, te
laten vallen. Truman weigert echter
aan de aandrang gevolg te geven en
verklaart een volstrekt vertrouwen
te hebben in Acheson.
De minister wordt vooral ten laste
gelegd, dat hy door een verkeerde po
litiek in het Verre Oosten, de com
munisten in de kaart heeft gespeeld.
In het bijzonder wordt hem onvol
doende steun aan Tsjang Kal Tsjeks
nationalisten verweten. Acheson
heeft tijdens het verhoor hard van
zich afgebeten en is op stekelige op
merkingen geen enkele keer het ant
woord schuldig gebleven. Aan de
hand van oude rapporten toonde hy
aan, dat de Amerikaanse regering
voortdurend het nationalistisch re
giem in China heeft gesteund, jnaar
tenslotte niet bij machte was de in
eenstorting van dit regiem te verhin
deren. Van MacArthurs stelling, dat
men China hard kan aanpakken zon
der in conflict te komen met dc Sow-
jet-Unic, liet hy weinig heel. Ache
son bracht in een samenhangend be
toog naar voren, dat het zyn doel Is
geweest, het ontvlammen van en
wereldoorlog in het Verre Oosten te
verhinderen, evenwel zonder Ameri
kaanse belangen prijs te geven. Z(jn
denkbeelden bleken beter gefundeerd
dan de pathetiek van MacArthur.
waarmee een wissel op de toekomst
wordt getrokken. In elk geval is de
opzet om Acheson tydens de verho
ren in het nauw te drijven, en op hem
de verantwoordelijkheid te leggen
van de mislukkingen in China, mis
lukt.
Alleen de verklaring van generaal
Wedemeyer is voor de minister nogal
pijniyk. Wedemeyer stond na de oor
log aan het hoofd van een Ameri
kaanse missie, die naar China gezon
den is en stuurde in 1947 een rap
port over zyn ervaringen naar Wash
ington. Ambtenaren van Achesons
ministerie verzochten hem vóór de
verhoren bepaalde passages te veran
deren, omdat het rapport de regering
,.ln verlegenheid bracht". Bedoelde
passages sloegen blijkbaar op For
mosa, waarover Acheson vroeger an
dere denkbeelden had.
