Onze betalingsbalans blijft aan de
regering grote zorgen baren
De komende verbouwina van
het Gasthuis te Middelburg
e
VREEMDE
Eduard Jennervond middel tot
bestrijding van pokken
r
Voorburger lichtte de
Spoorwegen op
WOENSDAG 23 MEI 1951
PROVINCIALE ZEEUWSE COVRANT
Moderne genees-methoden maken
belangrijke uitbreiding noodzakelijk
Kanker- en Rheumabestrijding krijgen belangrijke plaats.
De jaren 1855 tot 1866 tellen mee onder de belangrijkste in de geschie
denis van het Ziekenhuiswezen onzer stad. Het Gasthuis, toen gelegen op
de hoek Nieuwstraat-Lange Delft, was volkomen verouderd en voldeed in
geen enkel opzicht meer aan de eisen, die men aan ziekenverpleging kon
stellen.
Het is de grote verdienste geweest van de doktoren De Man en Fokker,
dat zij in woord en schrift deze schandelijke toestand aan de kaak hebben
gesteld, voor een nieuw en modern gebouw hebben gepleit en niet hebben
gerust alvorens zy hun pleit hadden gewonnen.
In Januari 1857 viel het besluit
tot de bouw van een nieuw Gasthuis
en op 24 October 1866 werd dit nieu
we gebouw plechtig ingewijd. Gele
gen aan het Noordpoortplein op de
zelfde plaats, waar thans het zieken
huis staat, maakte het met zijn bre
de gevel, zijn hoge gothische ramen
en siertorens boven de ingang een
imposante indruk; meer dan dat,
dr. Schoute zegt in zijn bekend
werk over het ziekenhuis, „het was
een gebouw, dat aan de eischen der
gezondheidsleer voldeed op een wij
ze, die' Middelburg in dit opzicht ver
vooruit bracht bij de meeste steden
in ons land, de grootste vooral niet
uitgezonderd."
Van 1866 tot 1936 heeft het ge
bouw dit stadsdeel beheerst en de
meeste stadgenoten zullen het zich
levendig herinneren. Maar ook zal
het hen bekend zijn, al stond die „im
posante gevel" daar jaren lang,
schijnbaar onberoerd, hoe zeer het in
wendige gedurende vooral in de
laatste periode van dat 70-jarig tyd-
vak, tal van veranderingen heeft on
dergaan. Ook dat is begrijpelijk, want
een ziekenhuis van 1866 kon onmo
gelijk zo gebouwd en ingericht zijn
r
In zjjn jon03tv5 vergadering
heeft de Gemeenteraad van
Middelburg zijn goedkeuring
gehecht aan de plannen van
het bestuur der Godshuizen om
het Gasthuis te Middelburg
aanzienlijk uit te breiden en te
moderniseren.
De burgemeester van Mid
delburg, mr, dr. N. Bolkestein,
heeft in deze raadsvergadering
reeds medegedeeld, dat Middel
burg subcentrum der kanker
bestrijding en centrum der
rheumabestrijding zou worden.
Het leek ons evenwel voor de
lezers interessant om naast de
ze mededeling van de burge
meester uitvoeriger bizonder-
heden over de noodzaak der
verbouwing en de bedoeling te
publiceren.
Op ons verzoek verklaarde
de heer W. B.rdenis van Berle.
kom, voorzitter van het be
stuur der Godshuizen, zich be
reid voor ons blad daarover een
artikel te schrijven. Met dank
aan de schrijver bieden wij zyn
beschouwing hierb'j onze lezers
aan.
dat het de grote hervormingen van
volksgezondheid, het opkomend spe
cialisme en de veranderende therapie
kon opvangen en er mag hier wel aan
herinnerd worden, hoe de toenmalige
besturen gewaakt en geijverd hebben
de stem des tijds te horen en te vol
gen.
Wat men aan de voorzijde niet
kon zien, sprak te meer aan de bin
nenkant en de tuinzijde. Herhaaldelijk
hebben daar verbouwing en uitbrei
ding plaats gevonden. Chirurgie, po
likliniek, laboratorium, Röntgen en
specialisten stelden hun eisen; klas
sekamers en zalen werden uitgebreid;
huishoudelijke complexen en betere
VERHALEN
Vier Vlamingen, die dezer dagen in
een glanzende Amerikaanse wagen de
hoofdstad van ons land met hun be
zoek vereerden, veroorzaakten in een
groot Amsterdams restaurant nogal
enige opschudding. Uit het hoekje
waar de gasten waren neergestreken,
klonken opgewonden stemmen, ver
mengd met het doffe geluid van een
vuist, die de tafel bewerkte. De
Vlaamse spraakwaterval kletterde in
ongebreidelde heftigheid door de def
tige eetzaal. De'Vlaamse dames en
heren waren het roerend eenshet
was een „grof schandaal" om de nage
dachtenis van wijlen Hermann Göring
te eren door een gerecht naar hem
te noemen. De verontwaardiging was
zo groot, dat de spijskaart aan de
trillende vingers van één der heren
ontgleed. Met afgrijzen keek men naar
de naam van het gerecht, die op de
spijskaart voorkwam„Nasi goreng".
De kellner, die inmiddels al koffie
had geserveerd, kreeg op zijn vraag
„of de dames en heren al iets hadden
uitgezocht'een stroom van woorden
naar zijn hoofd geslingerd, waarvan
het woord fascistentroepnog het
minst ergste was. De man begreep van
deze uitbarsting geen sikkepit, maar
toen men hem de spijskaart onder de
neus duwde en een vinger naar het
woord „Nasi goreng" priemde, ging
hem een „licht" op.
Hij putte zich uit in een betoog, dat
„nasi" het Maleise woord voor rijst
is en dat „goreng" niets anders dan
gebakken betekent. Maar het was uit
leg voor dovemansoren. De Vlamingen
geloofden het niet. Het was maar een
smoesje van de kellner en zij wei
gerden nog langer bij die „fascisten-
troep" te blijven, zelfs de koffie wil
den ze niet betalenZij hebben het
ten slotte toch gedaan, mopperend en
zonder fooi En zijn toen in hun wagen
gestapt, op zoek naar een restaurant,
Vjacr Göring niet wordt „geëerd".
hulsvesting der zusters werden ge
maakt. Talrijke problemen vroegen
en verkregen hun oplossing en toch...
TOESTAND ONHOUDBAAR.
Van af 1934 kon het huis niet
meer voldoen. Aan de ernstigste be
zwaren was tegemoet gekomen,
maar nochtans bleven vele moeilijk
heden onopgelost en de toenemende
gebreken aan het oude gedeelte ver
eenvoudigden de zaak niet. Zo was
de toestand toen in 1935 het bestuur
der Godshuizen contact verkreeg
met de interdepartementale Commis
sie Frederiks, welke Commissie zich
speciaal het lot van ziekenhuizen en
sanatoria aantrok. Na talrijke bespre
kingen met deze Commissie, welke
onder leiding stonden van de Com
missaris der Koningin, jhr. mr. W.
Quarles van Ufford, kon het bestuur
besluiten tot een grondige verbou
wing en reorganisatie van de dienst
over te gaan. Aan het architecten
bureau Posthumus Meyes en Van
der Linden te Amsterdam werd op
gedragen de plannen te ontwerpen
en voorts gelukte het met het Werk
fonds op zeer voordelige condities
een geldlening te sluiten.
De imposante gevel" viel onder
mokershanden en het tegenwoordige
ziekenhuis ontstond. Het werd op 8
December 1938 officieel geopend. Een
modern ziekenhuis, logisch en prac-
tisch van bouw en opzet en uitstekend
geoutilleerd. En, dit alles in aanmer
king genomen, is het begrijpelijk dat
de vraag wordt gesteld: ,,hoe zit
dat? Moet thans, slechts 13 jaar la
ter, dit huis wederom plaats maken
voor een ander?"
WAAROM REEDS NU
VERBOUWING?
De vraag, enigszins in overdreven
vorm gesteld, is begrijpelijk en wij
willen trachten daarop een antwoord
te geven.
De vraag wint aan betekenis om
dat de Raad in zijn zitting van 7
Mei zonder discussie of hoofdelijke
stemming goedkeuring hechtte aah
het voorstel van B. en W. om de
Elannen van het bestuur der Gods-
uizen goed te keuren en zich in
principe bereid te verklaren een
eventuele lening te garanderen.
Het was een prijzenswaardige be
slissing, die blijk gaf vn 's Raads
brede visie op een zo ingrijpend voor
stel; het was ook een blijk van waar
dering voor 's Raads voorzitter, die
het voorstel duidelijk en overtuigend
had ingeleid, zodat er voor een za
kelijke discussie weinig aanleiding
meer bestond. Doch dit neemt niet
weg, dat de burgerij, die geen ken
nis neemt van de gedetailleerde
Raadstukken en die van de motie
ven der Godshuizen weinig of niets
afweet, terecht iets meer omtrent
het geval wil weten.
Daarom is het navolgende van be
lang:
Inderdaad, behoort het in '37-'38
gebouwde ziekenhuis nog tot moder
ne nieuwbouw, de outillage en de
inrichting der afdelingen zijn, alge
meen genomen, nog ruim voldoende
en ware geen oorlog over ons land
gekomen, had niet een economische
en wetenschappelijke revolutie een
wereldhervorming op schier elk ge
bied geschapen, wij zouden met ons
ziekenhuisje van heden nog best te
vreden zijn. Maar wat is er door en
na die oorlog niet veranderd?
NIEUWE EISEN.
In de eerste plaats de ruimte. Het
huis. gebouwd op een capaciteit van
ca. 75 bedden, heeft thans een gemid
delde bezetting van 130135 man
per dag met ellenlange wachtlijsten.
Deze grote toeloop naar de zieken
huizen is geen exclusief Middelburgs
verschijnsel, maar doet zich overal
voor. De verklaring ligt niet uitslui
tend in de woningnood ten gevolge
waarvan vele patiënten niet thuis be
handeld kunnen worden, doch voor
een zeer groot deel in de moderne
therapie, die telkens een beroep doet
op het instrumentarium en de ver
pleging der inrichting. Tevens hebben
de poliklinieken een toenemende fre
quentie, wat wederom de consequen
tie heeft, dat meer wachtruimte en
meer zusterhulp vereist wordt. De
ontworpen verbouwing zal op dit ge
bied een aanzienlijke verbetering
brengen. Het aantal bedden wordt tot
ca. 180 uitgebreid, de wachtruimten,
de poliklinische en chirurgische afde
lingen worden vergroot. Aan de spe
cialisten zal meer armslag worden
gegeven, de enorme toeneming van
patiënten voor Röntgen-diagnostiek
en therapie stelt eisen, die ingewil
ligd moeten worden. Zeer belangrijk
is de ontworpen uitbreiding des zus
terhuisvesting, zodat met het onaan
gename stelsel van zusters buitens
huis voor een groot deel, zo niet ge
heel, gebroken zal worden.
Kanker en Rheuma.
Dit zijn allemaal uitbreidingen, die
absoluut noodzakelijk zijn, maar bui
tendien zullen in het nieuwe Gasthuis
afdelingen ontstaan, waaraan Zee
land zeer grote behoefte heeft.
Als voornaamste daarvan mag
worden genoemd, die voor kankerbe
strijding, waarvoor onze stad en ons
ziekenhuis officieel z\jn aangewezen.
Deze afdeling voor kankerbestrijding
staat in verband met het Kon. insti
tuut in Amsterdam en heeft de dlrec-
peutisch Instituut te Rotterdam dat
ais subcentram van het Amsterdam'
se centrum fungeert.
Even belangrijk is dc ontworpen
afdeling voor Rheuma-theraple,
waaraan de noodzakelijke Inrichting
voor geneeskundige baden etc. ver.
bonden zal zijn. Het mag bekend
worden verondersteld, dat de Rheu
ma een ziekte is, die steeds meer aan
dacht opeist en dat op dit gebied
nog veel zal moeten worden gedaan.
De Kinderafdeling wordt aanzien
lijk uitgebreid en gemoderniseerd,
eveneens een dringende behoefte en
nu de stedelyke Kraamkliniek wordt
opgeheven, wil men deze kraamvrou
wen in het nieuwe Gasthuis opnemen,
zodat ook de vroedvrouwen onder ze
kere condities daar hun taak kunnen
verrichten.
KRUIDENTUIN VERDWIJNT.
Wat de bouw betreft, zal aan de
frontzijde geen verandering van be
tekenis komen; het is de bedoeling
aan de achterzijde een hoge vleugel
te bouwen, welke een groot stuk van
de Kruidentuin zal annexeren.
Dit is natuurlijk voor het botanisch
onderwijs, dat in deze tuin wordt ge-
feven, zeer te betreuren, maar het
estuur der Godshuizen zal zijn uiter
ste best doen aan de scholen een an
der terrein te bieden, dat wat grond
en ligging betreft, zoveel mogelijk
aan de eisen voldoet. Dc keuken,
huishoudelijke en voorraadcomplexen
worden uitgebreid en een gedeelte
daarvan zal zich naar de zyde van
het Noordbolwerk richten, grenzend
aan het thans bestaande gebouw,
doch dit zal aan de omgeving geen
schade doen. Daar het terrein daar
vrij geaccidenteerd is, kon van de
verkregen souterrainruimte geprofi
teerd worden.
NOG VEEL PROBLEMEN.
Hiermede is in zeer ruime trekken
de uitbreiding van het ziekenhuis ge
tekend. Aangezien nog steeds aan de
plannen wordt gewerkt en zoals het
bij dergelijke projecten regelmatig
gaat, nog dagelijks nieuwe suggesties
ontstaan, die onderzoek en studie no
dig maken, is het nog niet mogelijk
een gedetailleerde tekening te geven;
in dit opzicht zal de belangstellende
stadgenoot nog enig geduld moeten
hebben.
Dit geduld wordt ook gevraagd ten
opzichte van een andere vraag, die
155 JAAR GELEDEN'
Eindelijk kon epidemie bestreden worden.
Er zijn weinig Vlekten zo gevreesd alt» de pokken, vooral omdat het ge
vaar voor besmetting zo groot I*. Tegenwoordig kunnen *nel alle mogelijke
uiig uil, ue uic tu( I voorzorgsmaatregelen genomen worden, die kans op een uitgebreide eplde-
terdagavond geopend blijft, een half gering maken. Een paar eeuwen terug was dat anders. Het bericht.
millioen gulden zal opbrengen - - - -
Haak-ln-bazar geopend.
Mevrouw d'Ailly, dc echtgenote
van Amsterdams 'burgemeester, heeft
Maandagochtend, in tegenwoordig
heid van een groot aantal genodig-
den. dc grote „Haak-In"-bazar geo-
pend. waarvan de opbrengst ten bate
zal komen van het „Koningin Wil-
helminafonds."
De bazar is ondergebracht ln het
gebouw van de Hersteld Evang. Luth. i
Gemeente te Amsterdam, die door de
nieuwe eigenaar, de Nederlandse
Bank geheel belangeloos voor het
goede doel ter beschikking is gesteld.
Mevr. d'Aillv sprak (ie verwach- I
ting uit, dat de bazar die tot Za-
gesproken van
arie millioen,
geldlening groot
bedrag, hetwelk
hem op de lippen ligt: de financiën.
In het voorstel aan de Raad wordt
•an een
een bedrag,
door Sociale Zaken is goedgekeurd,
doch de economische en monetaire
wereld beweegt zich thans in zulke
nevelen dat hieromtrent nog niets
positiefs gezegd kan worden.
Slechts één ding: de uitvoering der
plannen zal op dit gebied nog veel
hoofdbreken kosten.
W. BERDENIS
dat er een geval van pokken wan geconstateerd, verwekte toen grote op
schudding. Bjj gebrek aan afdoend»- bestrijdingsmiddelen was een epidemie
zeer moeilijk te stuiten en ieder leefde in angst door de ziekte te worden
aangetast. Eerst in de Meimaand van 1796 nu 155 jaar geleden werd
een entstof gevonden, die de heelmeesters in staat stelden dc pokken te
bestrijden.
Het was de Engelsman Eduard
Jenner, wiens inspanningen om een
middel tegen pokken te vinden ein
delijk succes hadden. Jenner werd 17
Mei 1749 geboren te Berkeley, stu
deerde médicynen cn vestigde zich
als heelmeester in zijn geboorte-
l 1M ,w plaats. Een boerin vertelde hem, dat
AN BERLEKOM de Pokken- die zich soms °P de uicrs
Uit Deventer Is Maandagmorgen dc I-Jsselmeerboot „Gelderland" vertrok
ken, met aan boord 62 patiënten, om een tocht door midden-Nederland te
maken. Deze tocht, welke is georganiseerd door het Nederlandse Rode
Kruis, zal zes dagen duren. De patiënten, die met transportcolonnes van
het Rode Kruis naar de boot zyn vervoerd, worden voorzichtig aan boord
gebracht.
Weer een deviezennola verschenen
van koeien vertoonden, bepaalde kin
derziekten konden voorkomen. Jen
ner begon een onderzoek naar de
juistheid van dit volksgeloof en hij
kwam tot dc conclusie, dat de boerin
het bij het rechte eind had. Een nieu
we pokkenepidemie stelde hem in de
gelegenheid de resultaten van zyn
onderzoek aan de practflk te toetsen.
In 1796 entte hij voor het eerst een
jongen de koepokken in en vervol
gens dc kinderpokken. De laatste in
enting had geen enkele uitwerking.
De jongen was door de voorafgaande
inenting immuum geworden.
Jenner maakte zyn ontdekking
wereldkundig in een geschrift, dat
grote belangstelling wekte, maar te
vens felle tegenkanting oncfervond.
Jenner's ontdekking werd spoedig
naar juiste waarde geschat. Zyn
vrienden richtten ter verbreiding van
het nieuwe bestrijdingsmiddel de
Royal Jennerian Society op, waarvan
Jenner zelf voorzitter was.
Eduard Jenner stierf op 26 Januari
1823 in zijn geboorteplaats Berkeley.
Voor zijn ontdekking werd hii be
loond met 30.000. In Engeland,
Frankryk en Italië werd een stand
beeld voor hem opgericht.
Nederland kan hel nog niel zonder
Amerikaanse hulp stellen
Zoals de laatste jaren gebruikelijk is geworden heeft de regering ook
dit jaar weer een nota aan de Tweede Kamer gezonden, waarin zy een
beeld geeft van de deviezenpositie. Daarin wordt o.a. opgemerkt, dat de
vooruitzichten voor 1951 somber z\jn. Het tekort aan dollars zal waar
schijnlijk toenemen en daarbij komt de onzekerheid over eventuele voort
zetting van de zo onontbeerlijke steunverlening van Amerikaanse zijde.
Dit maakt verdere stimulering van de uitvoer noodzakelijk.
Over de ontwikkeling van het be
talingsverkeer tussen Nederland en
België vermeldt de deviezennota de
volgende bijzonderheden.
Het tekort op de bilaterale beta
lingsbalans heeft sedert 1 Juli 1950
gloDaal 700 millioen gulden bedra
gen. Voor een belangrijk deel zal dit
moeten worden toegeschreven aan
het feit dat de importen uit België
niet zijn afgenomen. In tegendeel
heeft de import nog een belangrijke
stijging te zien gegeven. De import
van grondstoffen en eindproducten
in de textielsector en de staalsector
heeft sedert 1 Juli 1950 in globale
cijfers respectievelijk 450 millioen
gulden en 300 millioen gulden bedra
gen. Dit is ongeveer drie kwart van
de totale import uit de Belgisch-Lu
xemburgse Unie.
Gestolen spoorkaartjes werden
weer in geld omgezet.
De Nederlandse Spoorwegen zijn
door een inwoner van Voorburg op
wel zeer geraffineerde manier opge
licht. De man, die thans in het Huis
van Bewaring te Utrecht op het von
nis van de rechtbank wacht, maakte
er een gewoonte van om zich langs
allerlei slinkse wegen oude spoor
kaartjes te verschaffen: Allemaal
aan de contróle ingeleverde retour-
kaartjes UtrechtVoorburg. Het
komt nog al eens voor, dat dergelijke
kaartjes niet geknipt zijn en deze
wist de man op het station in
Utrecht weer ingewisseld te krygen
tegen contant geld.
Hij bedacht daarvoor de mooiste
smoesjes. Zo vertelde hy o.m. aan een
loketbeambte, die het toch wel wat
vreemd vond, dat deze retourtjes met
flinke aantallen tegelijk ingewisseld
werden, dat hfj directeur van een
Doofstommeninstituut was. Kinde
ren, met wie hij een professor in
Utrecht had moeten bezoeken, waren
in de kliniek voor onderzoek opgeno
men en zo bleven de spoorkaartjes
ongebruikt
De man liet de kaartjes trouwens
in de regel door een taxichauffeur in
wisselen tot hij eindelyk tegen de
lamp liep.
De kaartjes kreeg hij in Voorburg
eerst los van een contrölebeambte,
door deze te vertellen, dat zijn zoon
tje zo graag met spoorkaartjes
speelde. Later nam hij ze eenvoudig
in een onbewaakt ogenblik uit het
hokje weg. In totaal heeft de man in
enige maanden de Spoorwegen voor
te medewerking van het Radio thera- 3900 benadeeld.
Voorts heeft in de afgelopen ver
slagperiode een belangrijke terugbe
taling op de schuld aan de B.L.U. ten
bedrage van ongeveer 107 millioen
gulden plaatsgevonden. De aflossin
gen op de per 1 Juli 1950 uitstaande
monetaire rekening en geconsolideer
de schuld ad 263 millioen gulden
blyft regelmatig doorgang vinden
in een tempo van ongeveer 8 millioen
gulden per maand.
Tenslotte moet bij de beschouwing
van het tekort rekening worden ge
houden met credietverlening van Ne
derlandse exporteurs aan Belgische
en Luxemburgse afnemers. De Belgi
sche afnemers verlangen allen crediet
soms zelfs op vrij lange termijn. De
omvang van de leverancierscredieten
in België is dan ook groot. Welk aan
deel Nederlandse exporteurs in deze
credietverlening hebben is niet in een
cyfer uit te drukken, doch aangeno
men moet worden dat deze crediet
verlening belangrijk is.
Het tekort baart grote zorgen, niet
alleen als bestanddeel van het totale
tekort op de Nederlandse betalings
balans, maar ook wegens de moeilijk
heden, die het oplevert voor het slui
ten van een Economische Unie waar
in het regelmatig moet kunnen wor
den opgevangen door inbreng van
voor de Benelux, en dus ook voor
België en Luxemburg bruikbare de
viezen. Zou deze inbreng niet moge
lijk zijn, dan is geen onbeperkte con
vertibiliteit tussen de partnerlanden
mogelyk, en deze convertibiliteit
moet worden beschouwd als de hoek
steen van een volledige Economische
Unie.
Een verdere paragraaf van de de
viezennota bevat een beschouwing
over de voorlopige betalingsbalans
over 1950 in vergelijking met die over
1948 en 1949.
Het belangrijkste element van de
i/etalingsbalans is het tekort op lo
pende rekening. Dit tekort steeg in
1950 ten opzichte van 1949 met ruim
850 millioen tot 1106 millioen.
HET DOLLARTEKORT
De ontwikkeling van het betalings
verkeer met het dollargebied en La
tijns Amerika heeft als vraagstuk
nog niets aan betekenis ingeboet.
Het importprogramma was reeds
ln 1950 sterk gereduceerd; verdere
Inkrimping stuit op grote bezwaren 3
aangezien de thans nog op het dol
larprogramma voorkomende goederen
dusdanig onmisbaar zijn voor de Ne
derlandse economie, dat zij tenge
volge van de liberalisatie ons land j
langs een omweg en tegen vi-el ho
gere kosten toch zouden binnenko-
men.
Gezien de prijsstijgingen bedraagt 1
dit gereduceerde program in 1951
300 "millioen dollar. Hierbij komt dat
het twijfelachtig is of de opbreng
sten van de export naar de dollarge-
bieden het niveau van 1950 zullen
overtreffen.
Bedacht dient te worden dat de ver
hoging in 1950 van de export naar
de dollargebieden, welke voor 31 mil
lioen dollar voor rekening komt van
de U.S.A. (64,4 millioen dollar in
1950 tegenover 33,5 millioen dollar
in 1949ten dele het gevolg was van
slechts een keer optredende factoren,
zoals de uitzonderlijke grote verko
pen van schroot naar de U.S.A.
De betalingsbalans vervult de re
gering met ernstige zorg. vooral ook
omdat voor 1951 nog met allerlei
onzekere factoren rekening moet
worden gehouden.
Een element van onzekerheid is
o.a. gelegen in de door het buitenland
uitgeoefende vraag. De relatieve
zwakte van ons exportpakket, maakt
de Nederlandse economie in dit op
zicht bijzonder kwetsbaar. Dat plot
seling ernstige gevaren voor de be
talingsbalans kunnen optreden, is ge
bleken uit de jongste moeilijkheden
in het handelsverkeer met Duitsland.
In het licht van het bovenstaande
is het duidelijk, dat bij voortduring
het streven er op gericht dient te zyn,
de Nederlandse goud- en deviezenre
serves op een zodanig peil te hand
haven, dat daarmede steeds het hoofd
kan worden geboden aan niet voor
ziene tegenvallers.
Het zal niet te vermijden zyn, dat
ook in 1951 een deel van de lopende
betalingen aan het buitenland niet
door deviezeninkomsten wordt ge
dekt. Het inzetten van een belangrijk
deel van de toch reeds krappe- goud
en deviezenreserves voor dekking van
dit tekort en van de kapitaalverplich
tingen kan slechts worden voorko
men, voorzover door de Ver. Staten
zal worden verleend. Besprekingen
hierover met de Amerikaanse autori
teiten zyn momenteel gaande. De Ne
derlandse regering hoopt, dat deze
besprekingen er toe zullen leiden,
dat op korte termijn dollarhulp ter
beschikking zal worden gesteld. Daar
mede zou het gevaar worden afge
wend, dat de beschikbare reserves tot
een onaanvaardbaar peil zouden da
len.
Meeuw zorgde voor
palingmaaltijd.
De heer G. Wakker, die met
zijn zoon te Middelic (N.H.)
langs de Middelieërrijweg
fietste, zag een meeuw naar
het wateroppervlak duiken en
even later met een zware pa
ling opstijgen. Het gelukte het
beest echter niet zich er mee
te verwijderen. Voor de wielen
van de Middelieërs liet de
meeuw zijn hapje vallen. Het
was een paling van 85 centi
meter lengte en van een be
hoorlijk gewicht. In plaats van
de meeuwenfamilie heeft de
familie Wakker van het hapje
gesmuld.
Het wereldgebeuren
Morrison in Bonn
Herbert Morrison, de Britse mi
nister van buitenlandse zaken, is te
vreden van zijn vierdaags bezoek aan
Duitsland in Londen teruggekeerd.
Naar zijn uitlatingen op een perscon
ferentie te oordelen zijn dc bespre
kingen met kanselier Adenauer en an
deren hoogwaardigheidsbekleders in
Bonn vlot verlopen en werd een har
telijke verstandhouding bereikt. Het
merkwaardige daarbij was. dat de La
bour-man Morrison beter kon opschie
ten met de katholieke conservatief
Adenauer, dan met zijn geestverwant
Schumacher. Deze laatste kreeg op
zijn brood gesmeerd, dat de oppositie
„constructief en positief' in haar ar
gumenten moet zijn, in welke formule
ring stille critiek op de Duitse soci
alisten opgesloten ligt. Schumacher er.
de zijnen mogen zich in het buiten
land niet bepaald in veel sympathie
verheugen. Hun fel nationalisme,
doorspekt met onbekookte uitlatingen
aan het adres van de geallieerden,
wekt herhaaldelijk wrevel, zeker ook
in Engeland.
De verhouding tussen Duitsers en
Britten is trouwens sinds de bezetting
niet al te best geweest. De Britten
zijn over 't algemeen in hun zóne zeer
correct opgetreden, hebben de bevol
king een grote mate van vrijheid ge
laten en deden hun best zich als ver
tegenwoordigers van een ware demo
cratie te gedragen. Toch zijn zij wei
nig populair geworden in Duitsland
niet in het minst om hun hooghartige,
teruggetrokken houding, een mentali
teit, die de Duitsers niet ligt- De Ame
rikanen gedroegen zich fris en joviaal
en hadden de schittering van dollars
en luxe om zich heen. Hun machts
vertoon maakte wel indruk. De Fran
se bezetters traden als het moest straf
op, lieten zich weinig gelegen liggen
aan lesjes in democratie en gedroegen
zich aanvankelijk als de overwinnaars,
die het voor het zeggen hebben. Ook
dat konden de Duitsers billijken en
begrijpen.
Aldus zijn in Duitsland tegen de be
zetters, waarvan de minste last werd
ondervonden, de sterkste ressentimen
ten ontstaan. Bijna alle Duitsers zijn
ervan overtuigd, dat de Britten de
ontmanteling van de Duitse industrie
hebben doorgedreven uit concurren-
tienijd. Zij beschuldigen ook thans
nog Engeland ervan Duitsland opzet
telijk allerlei kleine beperkingen op
te leggen om te voorkomen, dat Duits
land een gelijkberechtigde partner in
de Europese gemeenschap wordt. Ge
lijkberechtigdheid is juist bet thema,
waar de Duitsers al sinds een jaar op
hameren en waarvan zij hun mede
werking aan Westerse projecten af
hankelijk stellen.
Dit is ook het voornaamste onder
werp van gesprek geweest tussen
Morrison en Adenauer. Van West-
duitse zijde is de wens geuit het te
genwoordige bezettingsregiem te ver
vangen door een verdragsregeling, die
de periode zal overbruggen tot einde
lijk eens een officieel vredesverdrag
tot stand is gekomen. Alles wat nog
een volledige onafhankelijkheid van
West-Duitsland in de weg staat, zou
in deze voorlopige vredesregeling
moeten worden weggeruimd. Minister
Morrison heeft doen uitkomen, dat ai-
les zijn tijd nodig heeft en niet op
stel en sprong aan alle Duitse eisen
kan worden voldaan. Het zou nog wel
enige tijd duren eer Duitsland de sta
tus had gekregen van gelijkberechtigd
land, zonder bezettingsautoriteiten,
maar wel met bezettingstroepen, zon
der formeel vredesverdrag, maar wel
met een voorlopige overeenkomst. Dat
alles schept namelijk ingewikkelde
volkenrechtelijke problemen, die niet
in een handomdraai kunnen worden
opgelost
Al leverden de besprekingen ln
Bonn dus geen concrete resultaten op.
de sfeer van verstandhouding is er
door verbeterd. Adenauer heeft zelfs
een uitnodiging aanvaard om deze zo
mer naar Londen te komen om o.a.
wat van het festival of Britain te zien.
De Duitse pers heeft slechts weinig
aandacht aan het bezoek besteed. On
der de bevolking werken de gevoelens
van wrok en wrevel jegens Engeland
nog steeds door.
Jarenlang „Gott strafe England" is
niet zo gauw weg te wissen.
