In het brandpunt van de strijd tegen de kanker BLINDEN ZIJN DIKWIJLS ZEER BEGAAFDE MUSICI Van Vrouw hi Vrouw VIJF JUBILARISSEN BIJ DE KONINKLIJKE MARECHAUSSEES SATERDAG 12 MEI 1951 PROVINCIAL! ZItÜWSE COURANT Zestienduizend muizen. Kankerinstituut besteed ingezamelde gelden op de beste wijze (Van onze speciale verslaggever) Kaniror ig voor de mens een der meest gevreesde ziekten. De moderne ge neeskunde neelt de laatste tientallen jaren de vrees voor vele andere ern stige ziekten goeddeels kunnen wegnemen. De bestrijding van ziekten als cholera, pokken, typhus en pest, die vroe ger ook In Europa duizenden voortijdig in hun graf sleepten heeft onbe twistbaar succes geboekt. Maar tegen kanker, t.b.c. en hartziekten z(jn nog geen afdoende kruiden gewassen. Maar de strjjd wordt ononderbroken voortgezet. Eén van de voorposten in de gevechtslinie tegen de kanker is Het Nederlands Kankerinstituut in het Antoni van Leeuwenhoekhuis in Amsterdam Daar wordt dag in dag uit, maand na maand, jaar na jaar gewerkt om kankerpatiënten genezing te brengen en gezocht naar aard en wijze van ontstaan van de kanker. Deze arbeid kost veel geld. Geld voor de aanschaf en het onderhoud van kostbare apparatuur en vooral die talloze andere zaken, die er bij te pas komen. Gelukkig wordt aller wegen het belang van de kankerbe strijding ingezien en de acties, die in 1950 door het Kankerinstituut ge voerd werden ter verkrijging van fondsen voor noodzakelijke aanschaf fingen en verbouwingen, hebben suc ces gehad. Mede dank zij de grote steun van het bedryfsleven werd de eerste nationale loterij een succes Zjj bracht ruim 81.000 in het laatje van het Kankerinstituut. Hiermee kon het bezit aan radium, zo belangrijk bij de genezing van kanker uitgebreid worden van 364 milligram tot 1050 milligram. Deze voorraad is voldoende voor de huidi ge doeleinden. De wijze van verpak king van het radium in gouden en platina tubes van verschillende leng ten en inhoud kon zo gekozen wor den, dat een nauwkeurige dosering van de radiumbestraling voor elk daarmee te behandelen gezwel mo gelijk is. Deze naalden hangen aan draden In een radiumkluis die klein van omvang is, maar door zijn speciale constructie uit lood én staal niet min der dan 1500 kg weegt. Aan de uit einden van de draden zijn kralen van verschillende kleuren bevestigd, zo dat de arts met één oogopslag de naald van de vereiste lengte en la ding uit de kluis kan nemen en daarna in het gezwel van een pa tiënt kan inbrengen. ANTONI VAN LEUUWENHOEK- HÜIS De tweede loterij leverde ruim 83.000 gulden op. Dit geld werd ge bruikt voor de wetenschappelijke laboratoria voor kankeronderzoek van het Ante van Leeuwenhoek huis. Dit werd gebouwd als militair hospitaal ten tyde van Koning Wil lem III en het is in de loop der ja ren meermalen noodzakelijk geble ken veranderingen aan te brengen in verband met de eisen, die nu een maal aan moderne laboratoria en de uitbreiding hiervan gesteld moeten worden. In de eerste plaats eiste, reeds se dert enkele jaren, de overbelasting van de huisvesting van het muizenbe- zit van het Instituut, belangrijke uit breiding. Men mag hier inderdaad van een „bezit" spreken, want de plusminus 16.000 muizen waarover het Nederlands Kankerinstituut be schikt, die door gedurende minstens 20 generaties voortgezette inteelt zijn zuiver gekweekt en waarin een negental der in de kankerinstituten van de oude en de nieuwe wereld voorhanden stammen vertegenwoor digd zijn vormen inderdaad materieel en wetenschappelijk een zeer waar devol, men mag zeggen nationaal bezit, waarmede het Nederlands Kan kerinstituut internationaal een voor aanstaande plaats inneemt. De nieuwe muizenstal. die aan te stellen strenge sanitaire eisen in alle op zichten voldoet en bestaat uit 16 ca bines met bijruimten plaats biedende aan ruim 10.000 exemplaren, is reeas in gebruik genomen. WEEFSELKWEKERIJ Een tweede onderdeel, dat een re- installatie eiste, was de z.g. weefsel afdeling van het laboratorium. Hier wordt dierlijk weefsel, ook kanker weefsel, buiten het lichaam gekweekt en aan verschillende onderzoekingen dienstbaar gemaakt. Dit laborato rium van het Instituut werk* nauw samen met de in 1950 opgerichte stichting „Instituut voor Weefsel kweek, Amsterdam", waarin mede vertegenwoordigd zijn Rijks- en Ge- Minder tarwe uit Amerika Oogst 1951 kleinste van acht jaren Het Amerikaanse departement van Landbouw voorspelt, dat de winter- tarweoogst de kleinste zal zijn sedert 1943. Er wordt een productie van slechts 682 millioen bushels verwacht, vergeleken met een aanvankelijke ra- nung van 899 millioen bushels en een oogst van 1950 van 750 millioen bushels. Tengevolge van het droge weer en insectenschade gingen in April ongeveer 44 millioen bushels van de winteroogst verloren. Een grote reserve van 410 millioen bushels uit de vorige oogsten bete kent een garantie tegen een ernstig tekort, doch het zal wellicht noodza kelijk zijn de uitvoer te beperken. Weinig animo voor massa huwelijken te Soerakarta. De gelegenheid die ln Soerakarta voor de bevolking is opengesteld tot het gratis voltrekken van huwelijken door middel van massa-huwelijken, is met niet veel animo door de Solose trouwlustigen ontvangen. De voor naamste reden hiervoor is dat het vaststellen van dag en uur voor massa-huwelijken door de bevolking, die geloof hecht aan goede en nood lottige dagen, verschillend wordt ge apprecieerd. Een dag die voor de ene als een goede dag wordt beschouwd, kan voor de ander een noodlottige *{Jn. meentelijke wetenschappelijke insti tuten, die deze methode van onder zoek toepassen. Voor de reïnstallatie van de weef selafdeling waren enige vertimme ringen nodig, alsmede een belangrij ke uitbreiding van apparaten, zoals koel- en diepvriesinrichting, speciale cultuurstoven, sterilisatoren enz. Tot nog toe bezat 't Kankerinstituut slechts een geïmproviseerd natuur kundig laboratorium. De opbrengst van de tweede loterij stelde het in staat in deze toestand grote verbe tering te brengen. De vraagstukken der kernnatuurkunde in verband met kanker onderzoek kunnen nu met de nodige instrumenten en apparatuur in een apart laboratorium bestudeerd worden. Het Kankerinstituut is verder van plan de opbrengst van de jl. Decem ber gehouden Merkenprijsvraag te bestemmen voor de verbetering van de Otto Ernst Remer, ex-generaal van Hitler, die nu leider Is van de neo- Naziparty S.R.P. in West-Duitsland. behandeling van de patiënten. Gelei delijk aan zal de Röntgenapparatuur geheel gemoderniseerd worden. De eerste bestellingen hiervoor zfln al gedaan. Het Antoni van Leeuwenhoekhuis in de karakterloze Sarphatistraat in Amsterdam is een groot plomp ge bouw zonder enige architectonische schoonheid. Achter zjjn grauwe mu ren echter bevindt zich het brand punt van de strjjd tegen 's mensen meest gevreesde vjjana, de kanker. En welke strijd is schoner en zinrij ker? Engeland ook naar het metrieke stelsel? Een in 1948 ingestelde regerings commissie heeft rapport uitgebracht over de wenselijkheid van toepassing van het metrieke stelsel voor mun ten, maten en gewichten. Zij beveelt aan het stelsel geleidelijk in te voe ren in een periode van 20 jaar. Op deze wyze zou het geen aanleiding tot ernstige ontwrichting geven. Bo vendien moet volgens de commisie alleen tot omschakeling worden over gegaan, als de rest van het gemene best en de Ver. Staten het gelijktydig doen. „Piet Hein" terug van reis om de wereld. Na een reis om de wereld, die tien maartden heeft geduurd, is de torpe doboot jager „Piet Hein" Vrijdag, onder commando van kapitein luite nant ter zee A. J. Smitt, de haven van Nieuwediep (Den Helder) bin nengelopen. Op 17 Augustus 1950 uit Rotter dam vertrokken heeft de „Piet Hein" een tocht gemaakt van ongeveer 4000 mijl. Opvarenden, afkomstig uit de met pokken besmette gebieden, zullen wel met verlof worden gezonden, doch zullen tot nader aankondiging niet mogen terugkeren. Voorbij Napels is de gehele bemanning tegen pokken ingeënt. Daarom ging Rita naar Amerika. Rita Hayworth heeft zich, naar haar advocaat meedeelt, met haar twee kinderen nabij Reno in de Ame rikaanse staat Nevada gevestigd, met het doel ontbinding te verkrijgen van haar huwelijk met de zoon van de Aga Khan, prins Ali Khan. Men moet minstens zes weken te Reno hebben gewoond, om aldaar een echtscheidingsprocedure te kunnen voeren. Argentijnse studenten staakten. Honderden studenten van de uni versiteit te La Plata, de hoofdstad van de Argentijnse provincie Buenos Aires, zrjn in staking gegaan uit pro test tegen het feit, dat hun rector een Peronistische politieke bijeenkomst heeft geleid. Ter gelegenheid van het „Festival of Britain" toont M assln of Mayfalr, de bekende Londense bont-couturier, een aantal smaakvolle creaties voor het komende seizoen. Links ziet U een originele cape-jacket van geverfde Canadese squirrel, welke los om het middel geknoopt wordt. Let op de süuike heuplijn. Midden: een gedistingeerd breitschwanz-jasje met een typische asymmetrische kraag en blondere knopen. Rechts: een luxueuze witte vos, welke nonchalant over de schouder gedragen wordt en welke door Massin „glamorous-sophistication" genoemd wordt. v Woensdagavond concert door blinde pianiste en fluitist te Middelburg. Ten bate voor „Tehuis voor Alleenstaande blinden" te Wollheze. Woensdag a.s. wordt in de Nieuwe Statenzaal te Middelburg een con cert gegeven door twee blinde musi ci, nameiyk de pianiste Miep van Luin en de fluitist Frans Vester. Dit con cert wordt gegeven ten bate van het „Tehuis voor alleenstaande blinden" te VVolfheze. Deze inrichting werd in de oorlog verwoest en is inmiddels herbouwd, maar nog steeds heeft men er gebrek aan vele dingen, die het leven van deze groep mensen drageiyk kunnen maken. De blinde musicus is steeds een bijzondere verschijning geweest on der zyn niet-blinde collega's, omdat dikwijls bleek, dat zij ondanks het gemis van hun gezichtsvermogen tot grote artistieke prestaties in staat waren. De muziekgeschiedenis Waarom zouden wij in deze ko lom ditmaal niet eens een open oor hebben voor de verzuchtin gen van een man? Omgekeerd wil dat soms niet zo vlot ver lopen. Er zijn mannen, die geen aandacht kunnen opbrengen, zo het heet, voor wat een vrouw diep beroert. Het zij zo: wij zijn vaak edelmoediger dan onze faam, en vallen grif in onze aangeboren moederrol. Goed- hij zat dan aan mijn keukenta fel en dronk een kop koffie op de valreep. Hij was even komen aanlopen om mij de hand te drukken, vanwege de oude kennis. Wij hadden zo samen het een en an der op te halen aan belevenis sen uit de bezettingstijd. En wil de ik meteen wel zo vriendelijk zijn om hem een beetje op streek te helpen met de Engelse vertaling van al die lastige emi gratie-papieren? Hij had een streepje voor, nog altijd, want op een spannend ogenblik had hij ons een onschatbare dienst be wezenEnfin, dat is een ko lom apart, maar die emigratie- papieren kwamen voor elkaar, daar vond ik wel ergens een kioartier voor. Alleen: wat ter wereld dacht hij daar te vinden in Australië? Hij had hier toch een huis, een solide baan, behoorlijke zeker heidHij schoof zijn stoel achteruit; och, weet u het is allemaal wel waar. Maar hier wat hadden wij ons dat alles veel mooier gedroomd, destijds in de oorlog. Als we maar een maal weer vrij waren, dan zou alles anders worden, béter En wat zie je vandaag de dag? Nee, ik teil er uit, ik kan het hier niet meer harden. U moest er maar eens wat over schrij ven. Inderdaad. Het schijnt de op dracht van mijn leven te zijn „er maar eens wat over te schrijven". Over alles wat er, stom en verbeten, woelt en gist in de harten van al die duizen den, die wel gedachten hebben en geen stem. De eenvoudigen, de rechtschapenen, de Jcinde- ren van ons volk" die bij de in- gebeelden zo weinig in tel zijn- Maar die altijd, overal, de on buigzame ruggegraat van dat zelfde volk geweest zijn. De kleine man die vocht op de wal len van Haarlem en Leiden, die Geuzenliederen drukte en des wegen gehangen werd, wiens zonen vlootvoogd, schilder, ont dekker of dichter werden. Die in de Duitse tijd springladingen onklaar maakte, wapens ver voerde, gevangenen bevrijdde, berichten overseinde, onderdui kers verborgZonder ophef, zonder pathos, uit hang naar avontuur vaak wie zal net hem kwalijk duiden maar ook, ik wéét het, uit de zuivere impuls van een gekrenkt rechts gevoel Zij hebben met schitte rende ogen de bevrijdende tanks zien binnendaveren. Zij hebben, na de roes, eerlijk de verwach- tig gekoesterd van een beter, wijzer, eendrachtiger samenle ving. En vandaag de dag, zes jaren pa het eerste verrukte klokkengebeier, de eerste zwie rende vlaggen, staan zij wat sneu op de ere-kerkhoven, en luisteren met harde kaken naar de gemakkelijke redevoeringen. Daar liggen zij, de kameraden van weleer, onder grafstenen bedekt met kransen, rondom fraaie en stijlvolle monumenten. Wat zouden zij zeggen, als zij het land konden zien waarvoor zij hun leven zo jong nog en zo veelbelovend, roekeloos hebben gewaagd en verloren? Een mok kende. ongedurige ontevreden heid, bij bevrijders en bevrij den, bij werkgevers en werkne mers, bij arbeiders en intellec tuelen. Wantrouwen en naijver over en weer, vergroving op alle gebieden van 't openbaar leven, onverschilligheid en vervlak king, nijd en afgunst, trappende voeten en duwende ellebogen. Wat baten al die fraaie graf schriften, die redevoeringen, die kransleggingen en posthume on derscheidingen? Is dit de enige, goedkope dank van een bevrijd land? Is dat edel bloed, als in het Wilhelmus, niet al te grif en nutteloos verspild? INI IM Dank? Het heden vindt altijd, hoe dan ook, z*n troost in het verleden. Deze grofheid, dit ge brek aan eerbied en manieren is het vroeger ooit anders ge weest? Het is af en toe goed eens peinzend te bladeren in dat leerzame boek, dat wij sinds onze schooljaren maar zo schaars opslaan: de geschiedenis der Nederlanden. Een naam springt daaruit naar voren, met een klank van hel der metaal. Michiel Adriaensz. de Ruyter, Luitenant-Admiraal der Staatse vloot, overwinnaar in meer dan twintig zeeslagen, „redder van het vervallen Va derland" een Vlissingse jon gen uit het volk, overladen met gouden ketenen, ereburger schappen, adelsbrieven en on derscheidingen. Hij had zijn land en zijn lastige, bekrompen, enghartige heren trouw en met groot beleid gediend, Hij had, als de minste van zijn man schappen, zijn leven in tal van gevechten niet geteld, had onge mene courage en betrouwbaar heid getoond. Hij is en oud man, als hij voor het laatst voor zijn lastheren verschijnt De Heren Staten, breed in hun armstoelen, heb ben een nieuwe opdracht. Hij moet met een handjevol sche pen, slecht bemand en armoe dig uitgerust, de Franse vloot gaan bestrijden in de Middel landse Zee. Het is zo goed als een zelfmoord en hij, de red der en beschermer van goud en goed dezer machtige Heren, luistert zwijgend, gezeten tegen, over hen, zo als zijn levensbe schrijver zegt: op een ordinaris stoel". Dat is de dank van het be- vrijde land en een bitse te rechtwijzing, een schampere op merking als hij bedenkingen waagt tegen deze hachelijke on derneming. Een ordinaris stoel bij zijn leven. Maar als hy met verbrijzelde benen in zijn kist ligt, een pompeuze begrafenis. En evenwel: hoe groot was hij in het zwijgend verdragen van die miskenning, in het trots aan vaarden, opnieuw, van de op dracht in dienst van het land. Hij zucht niet, als hij opstaat en zijn ordinaris stoel achteruil zet. Hij gaat en ziet niet om. Hij doet zijn plicht en draagt mee de verantwoording, hij schuift niet af en onttrekt zich niet. Het schip keert terug met zijn lijk kist maar iets can zijn trots en onverzettelijk plichtsbesef is blijven leven met de roemruch te gedachtenis van zijn naam. Het zijn de woorden van één zijner edelste passagiers, die zijn opdracht voor dit onrustig en balsturig nageslacht formule ren: Ik heb gedurende de storm almede naar mijn krank vermo gen helpen uitkijken, en in het heetst van het gevecht boven gestaan. SASK1A. kent tal van blinde toondichters, die een zeer vooraanstaande plaats in het culturele leven van hun tijd in namen en die opvielen door hun grote begaafdheid. Reeds ln de 14de eeuw is er sprake van een bekend Floren- tyns componist, Francesco Landino, die nog steeds geldt als één van de belangrijkste toondichters van het Italiaanse lied uit de middeleeuwen- Landino heeft mede invloed gehad op de latere Nederlandse polyphone, school. Over hem zijn tal van wer ken geschreven en er is een schllde- ry bewaard gebleven, waar men hem achter zijn instrument ziet afge beeld. Bijna een eeuw later is er ln Duitsland een blinde organist, die de aandacht op zich vestigt: Konrad Paumann. Zyn naam wordt zelfs ge noemd als de schrijver van een be kend leerboek voor organisten uit die tijd De vermaarde Spaanse toon dichter Francesco de Salingas, die in de 16e eeuw leefde, miste eveneens zyn gezichtsvermogen, maar was niettemin in zyn dagen een onbetwist autoriteit op muzikaal gebied Het herscheppend talent is by blinde musici dikwijls groot en tereent wor den zij met ere genoemd naast hen. die niet door het ontbreken van het gezichtsvermogen worden gehandi capt. Wetenschappelijke onderzoekingen hebben uitgewezen, dat het gemid delde percentage begaafden onder blinden even groot is als b(j zienden. Voor de blinde musicus moet men echter een grotere waardering en bewondering hebben, omdat hjj zich niet door ztfn gemis liet deprime ren. maar met een onverzefteiyke wilskracht datgene wist te hereiken, wat zijn ziende collega zich zoveel gemakkelijker eigen kon maken. De weg naar het einddoel is voor de blinde musicus byzonder zwaar en eist een geweldige geestelyke krachts inspanning. Noot voor noot, maat voor maat moet hij de muziek ver overen. tastend over het Braille-no- tenschrift. Zijn ziende collega heeft in een oogopslag het notenbeeld in zich opgenomen en kan onmiddellijk daar na reproduceren, doch de blinde moet tasten met linker- cn met rechter hand en kan daarna het accoord spe lenstap voor stap, langzaam verder gaand HET PROGRAMMA. Het programma van Woensdag ver meldt o.a. werken van Hay dn. Mo zart,4 Beethoven, Debussy en Roussel. Van Mozart wordt een bewerking gespeeld van een „Fantaisie flir eine Orgelwalzc". OorspronkelHk werd dit werkje door de componist geschre ven voor een mecli&nische speeldoos, die in die dagen zeer ln trek was. Vermeldenswaard is verder nog. dat van Debussy gespeeld wordt de prachtige fluitsolo „Sx/rin> en ragfijne muziek. vrinx". een tere Auto onder de trein Bestuurder stapt er vrijwel ongedeerd uit. By de door flikkerlichten bewaak te overweg in de buurtschap Marien- heem (gemeente Raalte), geschiedde Vrydag half acht een zeer merk waardig ongeluk. De marktkoopman W. Greving uit Almelo wilde ondanks de brandende flikkerlichten met zyn personenauto de overweg by Raalte passeren. De wagen werd door de uit Almelo komende trein gegrepen en over een afstand van ongeveer 350 meter op de bumpers van de locomo tief meegesleurd. Toen de trein tot stilstand was gekomen, stapte Gre ving vrywel ongedeerd uit zyn Inge deukte auto. Hy is toch naar een zie kenhuis in Almelo overgebracht, om dat hij enkele lichte verwondingen had en klaagde over pyn ln de rug. Ontwerp-onventie voor de rechten van de vrouw. De commissie der Ver. Naties voor de status van de vrouw heeft met twaalf tegen nul stemmen, terwfll de Engelse, Sowjet-Russische en Poolse afgevaardigden zich van stemming onthielden, een internationale ont- werp-conventie aangenomen, waarin alle vrouwen over ae gehele wereld politieke rechten worden gegaran deerd. Het ontwerp zal thans by de economische en sociale raad worden ingediend. Koningin Louise van Zweden is na een lichte hartaanval ln een verpleeg inrichting opgenomen. Volgens een bul letin van de hofarts geeft de toestand van de koningin geen reden tot onge rustheid. Ontvingen de gouden medaille Niet minder dan v(jf personeelsleden van de Kon. Marechaussée in bet district Terneuzen ontvingen Vrijdagmorgen op het terrein van het Groot Casino te Sluiskil, uit handen van de commandant der zesde divisie luit.-koL \V. G. F. A. van Walt Meyer uit 's Gravenhage, de gouden me daille voor 36-jarige trouwe dienst. De jubilaressen waren de adjudanten G. de Bruin, Terneuzen en A. Pau wels, Axel en de opperwachtmeesters G. Stolk, Axel, A. C. Dogge, Kloos- terzande en M. v. d. Moeren, Axel. Na voorlezing van het ministeriële besluit tot toekenning van de onder scheidingen, schetste overste Walt Meyer de verdiensten van de vyi ju bilarissen, die allen gedurende de tweede wereldoorlog geruime tyd ln Engeland verbleven en wier plichts betrachting en trouw hy aan de jon geren van het corps ten voorbeeld stelde. Tydens deze plechtigheid bracht een detachement van de mare chaussée onder leiding van adjudant J. Spuy uit Vlissingen, de eerbewy- zen. Na de uitreiking van de medailles bestond ln de zalen van het Groot Casino gelegenheid de jubilarissen ge luk te wensen. Onder de aanwezigen merkten wrt ojn. op de burgemeesters van Axel en Sas van Gent, de hoofdinsp. Rijks belastingen R. W. Zuur, de districts commandant der Rykspolltie overste G. EL van Helden, de garnizoenscom mandant Middelburg, maj. A. Potte- boom, de districtscommandant der marechaussée te Rotterdam maj. H. H. W. van Vuuren, de majoor der ge nie, ir. Engelbrecht, de commandant der reserve-grensbewaking, maj. Huisman, de Belgische consul en di recteur van de Azóte, ir. C. Watz, aalmoezenier Van Weemaes en veld prediker ds. Pennekamp. Tydens de receptie werd het woord gevoerd door kapt. W. Haersma Bu- ma, districtscommandant der mare chaussée Terneuzen, die namens de officieren de draagmedaille voer de dagelijkse uniform aanbood, door bur gemeester R. A. J. den Boer van Sas van Gent, overste G. H. van Helden, hoofdinspecteur Zuur. en daarna door adj. J. Cambier, die voor het jubi leumfonds geschenken en aan de da mes bloemen aanbood. Tenslotte sprak nog maj. Potteboom. De sprekers wezen op de plichts betrachting van de jubilarissen en herinnerden aan de prettige samen werking tussen de marechaussée enerzijds en de Rijkspolitie, douane, enz., anderzyds. Adjudant de Bruin sprak mede na mens zjjn collega's woorden van dank voor de ontvangen onderscheidingen en de hartciyke toespraken.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 7