PROVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
Televisie in ons
losse schroeven
land op
gekomen
Herstel van het Abdijcomplex voor
goed van de baan?
D£ BILT
Kantlijn
V. S. verwerpen Sowjet-
voorstel
Argentijns Kamerlid kwaad
op Prins Bernhard-
GENERAAL EISENHOWER MOEST
EERST ONZE TULPEN ZIEN
Vandaag
Voorzorgsmaatregelen in
België tegen de pokken.
Lehr„Wij zullen dit vuur
smoren".
GEEN CONFISCATIE MEER VAN
VIJANDELIJK VERMOGEN
194e Jaargang - No. 108
Dagblad uitgave van da firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adj. W. de Pagter.
Hoofdred. G. Ballintgn- PL verv.:
W. Leertouwer en H. A Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 37 ct. per
week t 4.55 p. kw. £r. p. p. t 4.80
per kw Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN OE MIDDELBURGSE, VUSSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 9 Mei 1951
ADVERTENTIEPRIJS «C per
mm. Minimum p. advertentie t i.
lng. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertentie» (max. 8 regel» j
van 1—5 regel» t Liedere regel
meer 30 cent. ..Brieven of adr««
Bureau van dit Blad" 28 cent meer.
Giro nr. 359300 P.Z.C» Middelburg.
Bur.Vllssingen Walstr 5860, tel. 2355 4 UJnen^bxg^28gl^of^2160)^M'burg Londenae Kaal 29, tel. 2077 en 2924; Goe» L. Vorst»tr. 83. teL 2475 (b.g.g 2228); Oostburg Pr. Maurltastr. 12, tc!. 102; Terneuren. BrouweriJ»tr. 2? Zlerikxee: N. Bogerdatr. C 160, tel. 25
Regering geeft geen subsidie
Omroepverenigingen trekken zich
voorlopig terug
Het Rijk wil alleen exploitatiekosten van
zendinstallatie dragen.
De redering is niet bereid in de tegenwoordige omstandigheden een sub
sidie beschikbaar te stellen voor de verwezenlijking der televisie in ons
land. Ook is zij niet bereid enige garantie te geven voor een eventueel sub
sidie in de eerstvolgende jaren. Wel is de regering bereid de exploitatiekos
ten van de zender te Lopik voor haar rekening te nemen. Dit standpunt
werd door de regering medegedeeld na afloop van een bespreking te Den
Haag met vertegenwoordigers van de Nederlandse Omroep Zender Maat
schappij. Na het bekend worden van het besluit der regering hebben de
omroepverenigingen besloten zich voorlopig te distanciëren van het televi
sie-experiment.
Na een Dinsdagmiddag te Hilver
sum gehouden vergadering van de fe
deratie van omroepverenigingen werd
liet volgende communique verstrekt.
,De omroepverenigingen hebben
de beslissing van de regering verno
men inzake het televisie-vraagstuk.
Uit deze beslissing is gebleken, dat
geen verheldering is gekomen in een
aantal zaken, die tot dusverre ondui
delijk of ongeregeld waren, doch dat
integendeel alles veel meer op losse
schroeven is komen te staan.
Daarom hebben de omroepvereni
gingen besloten haar toezegging tot
deelneming aan het experiment voor
lopig terug te nemen. Zij zullen zich
na ontvangst van nadere inlichtin
gen opnieuw beraden of haar part.
nerschap in een experiment nog zin
heeft.
Tot dit standpunt geeft voorname
lijk aanleiding het feit, dat de rege
ling vooralsnog generlei verantwoor
delijkheid wenst te aanvaarden op het
gebied der televisie en bovendien geen
perspectief wenst te openen voor die
genen, die zich onder deze onzekere
omstandigheden aan een televisie
experiment durven wagen.
Voor de regering werd aan de be
sprekingen te Den Haag deelgenomen
door de minister van Verkeer en Wa
terstaat, de heer H. H. Wemmers, de
directeur-gcnoraal der P.T.T., de heer
Neher en de staatssecretaris van
O., K. en W„ mr. J. M. L. Th. Cals.
pen.
Middelburg ls dit jaar de stad,
waar de Akademiedagen van
de Kon. Ned. Akademie van
Wetenschappen gehouden worden en
het provinciaal bestuur heeft de
deelnemers Dinsdagmiddag in de
Statenzaal officieel welkom geheten.
De voorzitter der Akademie, prof.
dr. A. J. Kluyver, heeft daarbij een
behartenswaardige toespraak gehou
den Hij vestigde er nl. de aandacht
op hoezeer wetenschap en cultuur in
de verdrukking dreigen te komen,
nu de defensie steeds meer millioe-
nen verslindt.
Waakt er voor, zo riep prof.
Kluyver de overheid toe, dat niet
te veel aan Mars wordt geofferd. De
defensie moge nog zo belangrijk zijn,
ook Minerva moet tot haar recht
komen. Als het zo wordt, dat wat
er naast de defensie overblijft aan
cultureel bezit niet meer waard is
verdedigd te worden, is alle defen
siepolitiek vergeefs geweest. De
plicht der overheid is daar voor te
waken en te zorgen, dat ook cultuur
en wetenschap hun levenskansen
houden.
Het zijn woorden, die waarlijk niet
zonder reden worden gesproken. Ner
gens bezuinigt men gemakkelijker op
en met minder weerstand, dan op
onderwijs, kunsten en wetenschap-
Maar juist dit houdt gevaren in.
Intussen heeft de tweede defensie
nota, die Maandag werd gepubli
ceerd, duidelijk doen blijken, dat
de regering vast besloten is het aan
de stafchef van het Noord Atlantisch
Pact ontvouwen bewapeningsprogram
ten uitvoer te leggen.
Het was nodig met name na de
mislukking van de jongste herha
lingsoefeningen, dat deze mededeling
werd gedaan.
Lr wordt namelijk door voorkomen
dat Nederland opnieuw een minder
fraai figuur zou slaan te midden der
andere mogendheden.
De Indonesië-veteranen zijn on
derwijl ook door de minister van
Defensie gerehabiliteerd.
Openhartig heeft de minister toe
gegeven dat, hoewel de veteranen
allerminst feilloos waren en meer
discipline hadden kunnen tonen, de
fouten toch in hoofdzaak door de
leiding gemaakt werden en het mis
lukken der oefeningen daaraan moet
worden toegeschreven. Zij stelden
aan de veteranen eisen, waaraan zij
niet kónden voldoen.
Dit is ronde taal, waarover men
zich slechts verheugen kan.
De verslagen der Parlementaire
Enquete-commissic bewijzen, dat de
militaire paraatheid van het Neder
landse leger in de Meidagen van '40
bedroevend was. Ook toen maakte
het kader grove fouten.
De bij de herhalingsoefeningen ge
bleken feilen zullen voor minister en
stafchef zonder twijfel een aanspo
ring zijn het kwaad bij de wortel
aan te tasten.
Zoals bekend is, hadden de omroep
verenigingen te kennen gegeven, dat
rij wel bereid waren de televisiepro
gramma's gedurende de eerste twee ja
ren te verzorgen, waarvoor iedere ver
eniging een bedrag van f 300.000 zou
uittrekken, maar verdere risico's in de
volgende perioden wensten zij niet te
dragen.
In radiokringen acht men het niet
uitgesloten dat Philips, nu het stand
punt van de regering bekend is ge
worden, de televisie-experimenten op
groter schaal zal voortzetten.
Of dit in samenwerking met de om
roepverenigingen zal geschieden is nog
niet definitief. Daarover zullen verte
genwoordigers der omroepverenigin
gen een bespreking hebben met de
directie van Philips.
Opzet van Russen was een
„dubbel veto" te krijgen.
De V.S. hebben Dinsdag het Sow-
jetrussische voorstel verworpen om
een Japans vredesverdrag te doen op
stellen door de vier mogendheden van
de grote oceaan, inclusief commu
nistisch China,
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken verklaarde, dat
de opzet van het Russische voorstel
was een „dubbel veto" te krijgen
over een Japans vredesverdrag.
In resolutie wordt „groot
misnoegen" uitgesproken.
Het enige conservatieve lid, Rey-
naldo Pastor, heeft in de Argentijn
se Kamer van afgevaardigden een
resolutie ingediend, waarin de ver
klaring van Prins Bernhard op zijn
persconferentie te Den Haag, wordt
gelaakt. Prins Bernhard zou gezegd
Hebben dat wanneer er vrije verkie
zingen in Argentinië zouden worden
gehouden, waarschijnlijk zeventig
procent voor de huidige regering zou
stemmen.
In de resolutie wordt „groot mis
noegen" uitgesproken over Prins
Bernhards „openlijke inmenging" in
de binnenlandse aangelegenheden van
Argentinië.
Een kjjkje in de kinderkamer van het paleis Soestdjjk. V.l.n.r. Prinses Irene;
Prinses Marjjke en Prinses Margriet. („Opname Willy Schurman N.F.K")
Israël trekt troepen niet
terug.
De minister van buitenlandse za
ken van Israël. Mosje Sjarett, heeft
Dinsdag het voorstel van de waarne
mend stafchef van de Verenigde Na
ties, dat de Israëlische en dc Syrische
troepen zich tegen Woensdag 9 uur
uit de gedemilitariseerde zóne zullen
terugtrekken, verworpen.
STAKEN VAN VUREN
GEKIST.
Engeland, de V. S., Frankrijk cn
Turkgc hebben Dinsdag gezamenlijk
een resolutie bij de Veiligheidsraad
der V.N. ingediend, waarin een sta
ken van het vuren in het Syrlsch-
Israelische grensgebied, waar in de
afgelopen tijd gevechten worden gele
verd, geëist wordt.
Zaak-Bertha Hertogh voor
Bredase rechtbank.
Dinsdag heeft bij de behandeling
van het proces van de staat der Ne
derlanden tegen Bertha Hertogh en
Mansur A da bi voor de Bredase
rechtbank mr. Toxopeus als verte
genwoordiger van de procureur, die
op 27 Maart aanhouding van de zaak
verzocht, geconcludeerd met de eis.
dat „op de voorgeschreven gronden
het op 1 Augustus 1950 tussen ge
daagden voltrokken huwelijk nietig
wordt verklaard." Geen der gedaag
den was verschenen. Over acht da
gen zal de rechtbank uitspraak doen.
Mijnwerker door vallend
gesteente gedood.
Bij betonneringswerkzaamheden in
staatsmijn „Maurits", werd de 27-
jarige houwer J. W. uit Sittard on
der neervallend gesteente bedolven
en op slag gedood. Het slachtoffer
was gehuwd en vader van twee kin
deren.
„HELLO 1KE", ZEI EEN AMERIKAANSE.
Besprekingen met chefs van staven in „De Wittebrug"
te Den Haag.
Om kwart voor v\jf precies landde gistermiddag op Schiphol de met 5
sterren gemarkeerde Constellation „Columbine" met generaal Eisenhower
aan boord. Het toestel taxiede tot voor de erewacht, gevormd door het gar
deregiment Grenadiers en Jagers, waar ook de Kon. Militaire Kapel stond
opgesteld. Na de begroeting door hoge Nederlandse militairen, deed rich
een klein incident op het vliegveld voor. Toen een blitzlamp van een Ame
rikaans? legerfotograaf met een luide klap sprong, stak de generaal, als
reactie op de klap, zyn beide handen in de hoogte, maar enige seconden
later stond hjj weer kaarsrecht, toen de militaire kapel hem de gebruikelij
ke eerbewijzen bracht.
Tien minuten na aankomst was
Eisenhower al weer per auto op weg
naar Den Haag, maar hij onderbrak
zijn rit daarheen voor een bezoek aar
de bloemententoonstelling „De Keu
kenhof". Drie Jacobameisjes boden de
generaal een bos rode tulpen aan en
versierden zijn auto met slingers
Eisenhowertulpen. Tijdens zijn bezoek
aan „De Keukenhof" vroeg de gene
raal aan één der Jacobameisjes, mej.
Bep van Ruiten uit Hillegom, „welke
tulpen vindt jij nu de mooiste, Bep?"
Het meisje antwoordde lachend:
„Natuurlijk de generaal Eisenhower
tulp". De generaal en zijn gevolg
schoten In een hartelijke lach.
Een paar minuten voor zes vertrok
generaal Eisenhower lachend en wui
vend in zijn met rode tulpen versier
de auto in razende vaart in de rich
ting van Den Haag.
IN „DE WITTEBRUG".
Eisenhower nam zijn intrek in Den
Haag in hotel „De Wittebrug".
In de hal van het hotel hadden zich
vele nieuwsgierige gasten verzameld,
waaronder een aantal Amerikanen.
Toen Eisenhower hen passeerde, werd
hij door zijn landgenoten hartelijk ge
groet. Een Amerikaanse tikte de ge
neraal amicaal op zijn schouder „Hel
lo Ike", zei ze, „nice to see you".
is het 300 jaar geleden,
dat do Ned. schilder Cornells
de Vos, leerling van Rubens, te
Antwerpen overleed;
is het 25 jaar geleden, dat
de Amerikaanse ontdekkings
reizigers Richard Byrd en
Floyd Bennett als eerste een
rondvlucht boven de Noordpool
maakten.
Belgen, die een bezoek hebben ge
bracht aan Tilburg, moeten voortaan
in de gezondheidsstations van het
Belgische Rhk een internationaal cer
tificaat overleggen, waaruit blijkt dat
zij tegen de pokken zijn ingeënt, mi
nimum 14 dagen en maximum drie
jaren geleden, indien zij willen voor
komen dat eventuele quarantaine
maatregelen op hen worden toege
past.
„Hello" antwoordde „Ike" breed glim
lachend.
Generaal Eisenhower begaf zich di
rect naar zijn vertrekken, waar hg
met de Nederlandse chefs van staven,
dii tegelijk met hem waren aangeko
men, besprekingen voerde.
Het bezoek van Eisenhower aan
Nederland duurt twee dagen.
De Westduitse minister van Bin
nenlandse Zaken, Robert Lehr, heeft
Dinsdag op een persconferentie naar
aanleiding van ae jongste verkie-
zings-successen van de socialistische
Rgkspartij in Neder-Saksen gezegd,
dat „het kabinet vast besloten is
het niet tot een herhaling van de ge
beurtenissen tussen 1930 en 1933 te
laten komen." Hij zou besprekingen
hieromtrent voeren met de minis
ters van Binnenlandse Zaken van de
West-Duitse staten
„Wij zgn vast besloten dit vuur te
smoren", aldus dr. Lehr.
Generaal Wedemeyer
vraagt ontslag.
Te San Francisco is Dinsdag van
officiële zgde medegedeeld, dat gene
raal Albert Wedemeyer ontslag heeft
gevraagd uit het Amerikaanse leger.
Een reden hiervoor is niet opgegeven.
Generaal Wedemeyer heeft in 1947,
in opdracht van president Truman,
met een speciale zending in China en
Korea vertoefd
Auto reed de Vecht in,
vrouw verdronk, man gered.
Dinsdag slipte op de weg Amster
damUtrecht, ter hoogte van kasteel
Nijenrode te Breukelen, de wagen
waarin de heer en mevrouw De Jong
uit Hoorn waren gezeten. De wagen
dook de Vecht in. De heer De Jong
werd gered, maar toen zijn echtgeno
te uit de auto bevrijd was, bleek zij
reeds te zijn overleden.
TWEEDE KAMER.
Reeds in beslag genomen gelden bestemd voor de
financiering der oorlogsschadevergoeding.
(Van onze parlementaire redacteur)
Tot 30 September van het vorige jaar was hier te lande op grond van
het Besluit Vijandelijk Vermogen In totaal voor het niet geringe bedrag van
124 millioen gulden aan vjjandeljjk vermogen geliquideerd. Voornamelijk
was dit van Duitsers afkomstig.
In dit Besluit, dat het beheer en de liquidatie van het vijandelijk vermo
gen regelt, wenst de regering thans enkele wijzigingen aan te brengen, die
diep Ingrepen. Zij heeft daartoe enkele wetsontwerjien Ingediend, die Dins
dagmiddag In de Tweede Kamer zijn behandeld.
Het eerste beoogt de aanpassing
aan wat zich internationaal *op dit
gebied heeft ontwikkeld. Het twee
de en gewichtigste ontwerp
bedoelt een emde te maken aan de
discriminatoire bepalingen in ons
recht ten opzichte van Duitsland en
zijn onderdanen. De Duitsers en na
tuurlijke en rechtspersonen, die van
wege hun connecties met Duitsland
als vijandelijke onderdanen werden
aangemerkt, zullen in het vervolg in
de zin van het Besluit Vijandelijk
Vermogen geen vijandelijke onderda
nen meer zijn! De vermogens, die
reeds aan de Nederlandse staat zijn
overgegaan, zullen uiteraard niet
teruggegeven worden. Voor dit reeds
in handen van de Nederlandse staat
zijnde vijandelijke vermogen wordt
een wettelijke regeling voor de be-
DE AKADEMIEDAGEN TE MIDDELBURG
Prof. ir. Berghoef over de wederopbouw
van Middelburg
Lof voor het werk van ir. Verhagen.
Dinsdagmorgen werden te Middelburg de Akademiedagen voor Zuid-Hol
land en Zeeland van de Kon. Ned. Akademie voor Wetenschappen officieel
geopend aoor de voorzitter van öe Akademie, prof. dr. A. J. Kluyver.
Deze dagen werden georganiseerd in samenwerking met het Zeeuwse Ge
nootschap der Wetenschappen, bet Bataafsch Genootschap der proefonder
vindelijke Wijsbegeerte te Rotterdam, de Maatschappij Diligentia, Het Ned.
Genootschap voor Internationale Zaken en de Z. HolL Gew. Ver. Vigilate
Deo Confidentes te Den Haag-
Het waren de eerste naoorlogse Akademiedagen voor deze provincie. De
voorzitter bracht in zijn openingswoord hulde aan dr. B. D. H. Teilegen en
dr. W. S. Unger, resp. voorzitter en secretaris van het Zeeuwscb Genootschap,
die samen met de heer E. Smit, dir. der Prov. V.V.V., de plaatselijke rege-
lingscommissie vormden.
Als eerste inleider voerde het woord
prof. ir. J. F. Berghoef, die als onder
werp gekozen had „Stedebouwkundige
en architectonische aspecten van Mid
delburgs wederopbouw".
De spreker schetste de ontstaansge
schiedenis van Middelburg en stond
daarna uitvoerig stil bij de problemen,
waarvoor men zich gesteld zag na de
verwoesting op 17 Mei 1940. Onmiddel
lijk werd toen met verheugend begrip
voor de waarde van het eigene, be
sloten tot herbouw of restauratie van
de Abdij met de kerken en het prach
tige stadhuis. Wel begreep men, dat
men het surplus aan ruimte in de oude
Middelburgse huizen diende te her
stellen.
Een van de bekwaamste stedebouw
kundigen, ir. Verhagen, werd met het
plannen van de herbouw van de bin
nenstad belast Hij was sterk visueel
ingesteld en maakte raadhuis en Abdij
uitgangspunten voor zijn plannen. Zij
moesten vóór alles tot hun recht ko
men. Daartoe werd de vorm van de
Markt iets veranderd en ook de lig
ging der straten om de Abdij werd
daarnaar bepaald. Er zijn verrassende
doorkijken ontstaan.
Het vrijleggen van de kerken, dat
ir. Verhagen werd verweten, juichte
spr. toe. Zij zijn er slechts Indrukwek
kender door geworden. Slechts één ex
periment veroorloofde ir. Verhagen
rich bij het tot stand brengen van de
toegangswegen en uitvalspoorten voor
Middelburg, nl. bij de Bachten Steene,
waarbij middels een doorbraak een
verrassend èffect bereikt werd. De cri-
tiek niet achterwege latend, conclu
deerde spr-, dat ir. Verhagen ruimte
en massa op zeer kundige wijze heeft
gehanteerd.
Spr. schetste de restauratie van het
Stadhuis, de kerken en de Abdij. De
restauratie van de Abdij leek aan
vankelijk een hopeloze taak. Onder de
voortreffelijke en energieke leiding
van ir. de Lussanet de la Sablonière
werden echter aanzienlijke gedeelten
onber.spelijk hersteld. Helaas zal er
geen nieuwbouw komen van de ver
woeste hotelvleugel. Volgens spr. is
daarmede volledig herstel van de Ab
dij voor goed van de baan. Helaas lost
het Vijk rijn beloften aan de provincie
Zeeland met de thans aan de orde
zijnde plannen niet in: het Abdijcom
plex blijft voor goed geschonden en
dit valt sterk te betreuren.
DE HERBOUWDE PANDEN
Spr. behandelde hierna de architec
tuur der herbouwde particuliere pan
den. Ir. P. Verhagen heeft rijn best
gedaan het karakteristieke van de ou
de gevels ook in de nieuwe te behou
den. Hij is daarin echter door het ont
breken der benodigde materialen, niet
geslaagd, ook niet waar de kansen aan
wezig waren. Daardoor mist het nieu
we Middelburg veel van de bekoring
van het oude, mede doordat de nieu
we gedeelten nu nog te net en te
nieuw rijn.
Pas als de gevels straks een aaneen
gesloten geheel vormen, zal de bedoe
ling van de stedebouwer echter volle
dig verwezenlijkt zijn en eerst dan zal
men ook rijn werk kunnen beoordelen.
Prof. Berghoef besprak ook de res
tauratie van de Lange Jan. De oude
toren, hoe dierbaar aan de Middelbur
gers, was niet mooi en daarom be
treurde spr. het, dat de oude vorm
grotendeels hersteld wordt.
Er volgde op deze inleiding een le-
vendlge gedachten wisseling.
stemming getroffen, Het zal gebruikt
worden voor de financiering van de
vergoeding van oorlogsschade.
Lang en uitvoerig is over deze
wetsontwerpen gediscussieerd. Mr.
Stokvis (C.P.NJ betoogde, dat het
volkenrechtelijk niet mogelijk is, een
zijdig de staat van oorlog op te hef
fen. Met de Sowjet-Unie is er in geen
geval overleg over gepleegd.
Veel gunstiger oordeelde mr. Terp
stra (A.R.) over de door de regering
voorgestelde wijzigingen. De beëindi
ging van de staat van oorlog met
Duitsland juichte hij toe. De bestem
ming van het onteigende vermogen
vond hij evenwel niet voldoende ge
regeld. Als een ernstig bezwaar van
de nieuwe regeling noemde deze af
gevaardigde. dat nu de confiscatie
van vijandelijke vermogens wordt
afgesloten, ook geen verzoeken orn
ontvijanding meer kunnen worden
ingediend.
De heer Roolvink (K.V.P.) wilde
voor de Nederlandse vrouwen, die
door hun huwelgk Duitse gew:orden
zijn, de mogelijkheid opengesteld
zien tot ontvijafiding.
Aangezien in de laatste oorlog niet
alleen met wapenen en soldaten is
gestreden, maar ook met economi
sche en andere middelen, achtte mej.
Tendeloo (P. v. d. A.) het volkomen
verantwoord, alles wat de vijand hier
te lande heeft achtergelaten, als
oorlogsbuit te beschouwen en af te
trekken van wat Duitsland ons aan
oorlogsschade schuldig is.
Baron van der Feltz (C.H.) zag
niets vreemds in de eenzijdige op
heffing van de staat van oorlog met
Duitsland, nu met Rusland niet tot
overeenstemming te komen Ls. mits
maar een oplossing gevonden wordt,
die het rechtsgevoel bevredigt.
De heer Ritmeester (V.V.D.) vroeg
de regering zich nadrukkelijk uit te
spreken over dc bestemming van
het geconfisceerde vermogen; er mag
z.i. geen sprake zijn van socialisatie.
De ministerpresident, dr. W. Drees,
verklaarde, dat hg bij afwezigheid
van de minister van buitenlandse za
ken, Woensdag zal antwoorden op
de opmerkingen inzake het voorne
men om de staat van Oorlog met
Duitsland te beëindigen.
De Italiaanse Senaat heeft met 146
tegen 76 stemmen zijn vertrouwen uit
gesproken ln de regering-de Gasperi,
waarin overwegend Christen-Democraten
zitting hebben.
VOORSPELT
PLAATSELIJKE BUIEN.
Geldig tot Woensdagavond.
Matige tot zwakke wind uit uiteen
lopende richtingen. Zwaar tot half
bewolkt en plaatselijke buien met een
kans op onweer. In het binnenland
Iets zachter.
