haar noodlot
JIMMY BROWN, sportheld
QUADRONAL
Suzzl c<*rul»rS cl»
DE ZEEHELDEN EVERTSEN EN
HUN MIDDELBURGS PRAALGRAF
ANALYSEREN KAN LEIDEN TOT
VERRASSENDE COMBINATIES
MUURRAADSEL
8
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 7 APRIL ljj
De Staten betaalden niet!
Een zoon liet het grafschrift des nachts wegbeitelen.
Van het heldengeslacht Evertsen, uit Vlissingen afkomstig, hebben een
negental mannen him leven voor het vaderland geofferd. Het meest bekend
zjjn Johan en Cornells Evertsen, die belde als luitenant-admiraal in het
jaar 1666 zjjn gesneuveld. Eerst Cornells In de vierdaagse zeeslag op 14
Juni en nog geen 2 maanden later Johan in de slag by Duinkerken op 5
Augustus.
Beiden werden met grote plechtigheid te Middelburg begraven in de oude
St. Pieterskerk, die dicht by de Xoordstraat stond. Deze kerk is in 1834
afgebroken. In de historisch topografische atlas van het Zeeuws Genoot
schap der Wetenschappen bevindt zich een prent, waarop de begrafenis van
Cornelis Evertsen op 5 Juli 1666 is afgebeeld. Jan werd 26 Aug. begraven.
Later wei-den nog andere perso
nen uit 't geslacht Evertsen in de
grafkelder bygezet.
Toen in 1798 na de revolutie, die
vrijheid, gelykheid en broederschap
preekte, alle wapenborden, grafte
kens, enz. uit de kerken moesten
worden verwijderd (er moest ook na
de dood gelykheid zijn) werd de graf
tombe van de Evertsen gespaard,
daar die tombe een kunstwerk was.
Koning Lodewijk Napoleon bezocht
tijdens zijn verblijf te Middelburg op
11 Mei 1809 het praalgraf van de
gebr. Evertsen.
De Staten van Zeeland besloten la
ter op het gemeenschappelijk graf
een tombe op te richten en gaven aan
de bekende en bekwame beeldhouwer
Rombout Verhulst daartoe opdracht.
Het praalgraf werd gemaakt in de
jaren 1680 tot 1683. Beide helden
werden in volle wapenrusting af
gebeeld. De figuren waren in wit
marmer op een tombe van zwart
marmer, verder waren er oorlogsat
tributen, vijf wapens, een paar en
geltjes er. de afbeelding van een
vloot, alles in wit marmer. De kosten
bedroegen 6000.—. Dit bedrag werd
door de erfgenamen van de gebr,
Evertsen voorgeschoten maar door
de Staten van Zeeland nimmer terug
betaald, omdat er een geschil kwam
over het opschrift.
De Staten hadden Rombout Ver
hulst opdracht gegeven voor dat op
schrift. Volgens de familie Evert
sen werd in dat opschrift echter
de roem der admiraals verkleind,
omdat alleen Tromp en De
Ruyter groot werden genoemd zon
der dezelfde hulde aan het doorluch
tig broederpaar te bewijzen. Van Jo
han Evertsen werd o.a. gezegd: „als
tweede bevelhebber in rang onder
het geleide van den Grooten Tromp"
en van beiden: „toen die Groote
Zeeuw Michiel Adriaenszoon de Ruy
ter, als eerste, zy als tweede in rang
op de Nederlandsche vloot gebied
voerden"
Ieder onbevooroordeelde zal het ze
ker wel weinig oorbaar vinden, op 't
graf van gestorvenen te spreken
over de grootheid van anderen. Hier
door wordt aan de heldhaftigheid der
overledenen wel te kort gedaan.
OPSCHRIFT WEGGEBEITELD.
Een zoon van Cornelis Evertsen,
ook Cornelis geheten en later zijn va
der als vice-admiraal opgevolgd,
liet zich met 'n werkman des avonds
in de kerk opsluiten. Des nachts wer
den de onterende woorden van het
opschrift afgebeiteld. Daar de fami
lie het praalgraf betaald had, be;
schouwde zij het als haar eigendom.
TOMBE GESCHONDEN.
Op 30 Juli 1809 landden de Engel
sen Dij Vrouwenpolder en bezetten 1
Augustus Middelburg. Zij eisten
spoedig een kerk als kazerne. Hiertoe
werd de St. Pieterskerk afgestaan,
waarin op Zondag 27 Augustus het
laatst gepredikt werd. De Engelsen
hebben vier maanden de kerk voor
inkwartiering gebruikt, waarbij de
tombe van de gebr. Evertsen tame
lijk werd geschonden.
Na hun vertrek werd de kerk al
leen gebruikt om er in te begraven.
Toen dit door de nieuwe begrafenis
wet van 1 Juli 1830 was verboden,
werd de vervallen kerk op 12 Decem
ber 1833 voor afbraak verkocht. Na
1890 werden op 't zelfde terrein eni
ge herenhuizen en een Gei'eformeer-
de kerk gebouwd.
HET PRAALGRAF NAAR DE
NIEUWE KERK.
Enige jaren na Nederlands herstel
in 1813 gevoelde men het als 'n plicht
om de prachtige tombe der gebr.
Evertsen te herstellen en te behoe
den voor verder verval. Daar de ou
de St. Pieterskerk niet meer voor
godsdienstoefeningen te gebruiken
was en gesloten bleef, bracht men
het praalgraf na de restauratie over
naar de Nieuwe Kerk. Koning Wil
lem I gaf hiertoe toestemming. De
kosten van herstel en verplaatsing
bedroegen 1650 en ze werden door
het Rijk betaald. De beeldhouwer
Willem van Uije te Middelburg voer
de, het restauratiewerk uit. Op 3 De
cember 1817 schonk de koning nog
200 voor het ijzeren hek.
Het Zeeuws Genootschap,^ dat ook
voor 't aanbrengen van een nieuw
opschrift zorgde, besloot 't herbouw
de eregraf met een openbare rede
voering in te wijden. Dit geschiedde
op 18 Maart 1818 door de heer J. de
Kanter Phz., die de roemrijke daden
der gebr. Evertsen herdacht.
Het nieuwe opschrift luidt:
Ter eeuwige nagedachtenis
van de
onsterfelijke zeehelden
de Gebroeders
Johan en Cornelis Evertsen
Luitenant-Admiralen van Zeeland
beiden
strijdende voor het Vaderland
gesneuveld
in den Jare MDCLXVI
Onderaan staat:
Dit praalgraf op last der Staten
van Zeeland gesticht, en uit de St.
Pieterskerk hei-waards overgebracht
op bevel van den Koning
MDCCCXVHI.
De laatste mannelijke afstammeling
der Evertsen mr. C. Cromstrien
Evertsen, In leven Raad van Middel
burg en in 1818 te 's Gravenhage
overleden, schonk aan 't Zeeuws Ge
nootschap de bekende prachtige
schilderij van M. A. de Ruyter, ge
schilderd door Ferdinand Bol, uit er
kentelijkheid voor 't geen het Ge
nootschap ter verering der nagedach
tenis van de gebr. Evertsen had ge
daan.
Het praalgraf in de Nieuwe Kerk
werd by de beschieting op 17 Mei 1940
een weinig beschadigd. Daarna werd
er een muurtje omheen gemetseld en
voldoende met zakken zand gedekt,
zodat het bij later oorlogsgeweld en
tijdens de herstelling der kerk goed
was beveiligd. Onlangs is* het ont
bloot en is het weer in zijn oude glo
rie te zien. Het zal in de kerk een an
dere plaats krijgen, nadat het opge
knapt is.
B. J. d. M.
Emigratie naar Australië
loopt vast
op gebrek aan huisvesting
In verband met de onrust onder
het publiek over eventuele belemme
ringen van de emigratie, heeft de
Centrale Stichting Landbouw Emi
gratie een verklaring uitgegeven.
Hieiin wordt gezegd, dat de emi
gratie naar Canada vlot verloopt.
Verwacht wordt, dat 't voor dit jaar
geraamde aantal van 8000 zeker met
een paar duizend zal worden over
troffen. Het vervoer naar Australië
zal in Mei op de gewone wijze wor
den voorgezet. Voorts verklaart de
Stichting, dat bij gebrek aan huisves
ting deze vorm van emigratie, waar
tegen van het begin af is gewaar
schuwd, moest vastlopen en dat in
grijpende beperking in het belang on
zer landgenoten geboden is.
Van de vele geschenken, die ons jongste prinsesje, II. K. II. Prinses MarUke heeft gekregen,
liefst rnet haar speelboot „Holland". Wij zien haar hier in haar boot temidden
speelkamer in Paleis Sor-stdijk.
speelt zij het
van ander speelgoed in de
DOOR
PIUILLCTON
COPPER
M I T H
„Dat is iets, wat ik op het ogenblik
moeilyk kan zeggen. Misschien, heel
misschien, oen ik eerder klaar dan
wij nu denken. Zodra overste Bou
quet naar Boston komt, zullen wij
met de hulp van mijn vrienden kun
nen beginnen".
„Je ziet toch niet tegen de terug
reis op, Claire?" vroeg Gerard, en
zijn stem klonk hoopvol, „heus, er
wordt goed voor je gezorgd. Het zal
heel anders zijn dan je eerste reis".
„O, daarover behoef te niet meer te
spreken", viel zij hem in de rede.
„Daar komt de boot al", zei Ge
rard.
„Ja, daar komt de boot", herhaalde
Claire.
Toen do boot meerde, vroeg Ge
rard: ..Claire?"
„Gerard?"
„Je komt toch beslist naar Amster
dam, hè?"
„Amsterdam?" Onzeker keek ze
Gerard aan. „Kom mee, we moeten
aan boord!"
die mee naar Charleston moest.
Reeds zette zij een voet op de loop
plank.
„Misschienantwoordde zy
over haar schouder, „misschien
„Misschien heb ik gezegd, m'neer
Collin, ja misschien!'r
Collin en Claire wandelden samen
in de tuin van het huis, waar het
meisje nu al vele maanden vertoefde.
De tuin was niet zo bijzonder groot,
zodat z# steeds in dezelfde kring lie
pen.
„Ook by 't vertrek van de „Najade"
heb ik misschien gezegd, maar dat
was angst, angst om de waarheid on
der ogen te zien", ging zy door.
„Ja merkte Collin op, „het is
moeilyk om een behoorlijk mens ver
driet te doen!"
„Het was slecht van me", meende
het meisje.
.Lieve jufrouw Murner. Het i s niet
slecht wat U gedaan hebt. Ik wil me
helemaal geen profetische gaven toe-
Je"komt toch beslist?" hield hij eigenen, want achteraf kan men zo
vol, haastig de bagage oppakkend,gemakkelijk een oordeel vellen. Maar
toch mag ik wel zeggen, dat ik ver
moedde, dat U niet met mijnheer Van
Waell zou vertrekken".
„Waarom, mijnheer Collin?"
„Ja, dat weet ik zelf ook niet, juf
frouw Murner, of mag ik Claire zeg
gen?"
„Ja, dat mag U. Maar vertel me nu
eerst eens, waarom U me zo geheim
zinnig hebt meegelokt voor een tuin-
wandeling. Toch niet om me te horen
zeggen dat ik „misschien" tegen Ge
rard heb gezegd? En nieuwsgierig
heid was Uw drijfveer ook niet, daar
voor'ken ik U te goed!"
Met de handen op de rug wandelde
Collin naast Claire, die hem zo juist
toegestaan had haar bij haar naam
te noemen.
„Waarom ik je meegelokt heb? Ik
zal het je maar vertellen, want het
hangt samen met de teleurstelling,
die jy aan Gerard hebt bereid. Neen,
nieuwsgierigheid was het zeker niet,
Claire, ik heb verschillende dingen op
het hart!"
„Goed of slecht nieuws?"
„Neen, wees niet bang. Waarmee
moet ill beginnen, met het goede of
I met het slechte nieuws?"
„Natuuriyk met het laatste", ant
woordde het meisje, „het goede
nieuws verlicht je dan weer!"
„Luister dan maar en bereid je
voor op een teleurstelling. Nogmaals,
het betreft iemand die je niet bijzon
der goed kent, maar je zult het toch
erg jammer vinden!"
„Zeg het maar meteen, m'neer Col-
linl"
40. Die avond had Piet Potlood een lang telefo
nisch gesprek met zijn hoofdredacteur. „Heus,
meneer"; zei hy met veel nadruk, 't Kost dan wel
een paar stuivers meer dat wy zo'n stoombootje
voor ons zelf huren en dat ik niet mee ga op de
volgboot van de pers, maar u zult zien dat het de
moeite zal lonen. Die Brown is een rare snuiter
en als U 't mij vraagt géét-ie die wedstrijd win
nen". Gelukkig voor Piet Potlood was zijn hoofd
redacteur in een royale bui en daarom kreeg hij
toestemming een eigen stoombootje te huren.
waarmede hy dan speciaal Jimmy Brown In de
gaten zou kunnen houden. Toen Piet Potlood dit
heuglyk nieuws opgetogen aan Jimmy ging ver-
tellen, was deze helemaal niet zo biy als Piet Pot
lood had gedacht. „Alles goed en wel", zei Jlmmy.
„Maar lk mag hopen dat je 't mij onderweg met
die pieremagoggel van jou niet lastig maakt. En
interviews sta ik onderweg niet toe. Als je dèt
maar weet!" Piet Potlood moest wel een beetje
lachen om deze waarschuwing. Hij is toch een
beetje zenuwachtig, dacht hij.
's werelds beste pijnstiller
N.V. PHARMACEUTISCHE UNION. HILVERSUM
ZEEUWSE DAMRUBRIEK
Voorbeeld uit de partij
Blom—De Jonge
Wanneer men by het analyseren
van een partij zoals te doen ge
bruikelijk verschillende varianten
faat improviseren, welke bij een an-
ere zet dan een bepaalde tekstzet
mogelijk waren geweest, dan stuit
men soms onverwachts op hoogst
verrassende combinaties.
Zo overkwam ons ook in de partij
Blom—de Jonge, gespeeld in de 7e
ronde van het damkampioenschap
van Zeeland.
Wit: J. Blom, 's-Gravenpolder.
Zwart: M. F. de Jonge, Middelburg.
1. 33-28. 18-22; 2. 38-33, 12-18; 2.
43-38, 7-12; 4. 49-43, 1-7; 5. 31-26,
19-24; 6. 34-30, 14-19; 7. 30-25, 10-14;
8 37-31 18-23
De volgende'stand is nu ontstaan
(na 8. 37*31).
BLOM
m
DE JONGE
Indien Zwart inplaats van 18-23 nu
eens 24-29x29 gespeeld had, dan zou
Wit hoe onwaarschijnlijk het ook
moge klinken, dam op 1 kunnen ha
len bij de meest logische spelgang.
En wel als volgt:
8. 24-29; 33x24, 20x29. 39-33, 19-
24; 44-39, 22-27, 31x22, 18x27; 32x21,
16x27, 39-34, 13-18; 34x23, 18x29, 43-
39. 11-16: 39-34. 4-10, 34x23, 17-22;
28x17. 12x21. 26x17, 14-20; 25x14.
10x39, 17-11,6x17; 48-43.39x37,41x1!
Dit is geen dwangcombinatie
(Zwart behoeft deze dam niet toe te
laten), doch een combinatie is het en
bovendien één van behoorlijk gehalte.
In de partij ging het als volgt ver
der. 9. 31-27, 22x31; 10. 26x37, 16-21.
(12-18 is verhinderd wegens 35-30,
33-29 en 28-22); 11. 36-31, 21-26; 12.
31-27, 11-16; 13. 41-36, 7-11. (Als 13e
zet had Wit uitstekend 27-21 kunnen
spelen met zeer lastig spel voor
Zwart); 14. 46-41, 17-21; 15. 36-31, 2-
7; 16. 41-36, 4-10; 17. 33-29, 24-22;
18 27x29, 20-24; 19. 29x20, 15x24;
20. 32-28, 12-18; 21. 37-32, 26x37;
22. 42X31, 17-12; 23. 47-42, 21-26; 24.
32-27, 26x37; 25. 42x31, 12-17; 26.
48-42, 17-21; 27. 27-22, 18x27; 28.
31x22, 8-12; 29. 39-33, 12-18; 30. 44-39,
18x27; 31. 28-23, 19x28; 32. 33x31,
14-19; 33. 50-44, 21-26; 34. 42-37, 10-
14; 35. 38-33! 5-10;; 36. 40-34, 10-15;
37. 34-30, 11-17; 38., 43-38, 17-21; 39.
38-32, 13-18; 40. 45-40, 18-23.
Het is ons niet duideiyk, waarom
Wit 38-32 speelde en niet direct 45-40.
41. 40-34, 6-11; 42. 33-29, 24x33; 43.
39x28. 15-20; 44. 44-39. 20-24; 45. 39-
33, 9-13; 46. 31-27, 13-18! 47. 28-22,
23-28; 48. 32x12, 21x41; 49. 36x47,
14-20; 50. 25x23, 3-9; 51. 30x19, 11-
17; 52. 12x21, 16x38.
Remise. Een goed gespeelde partij
met een sublieme remfse-ressouree
van Zwart.
Transportvliegtuig
maakte noodlanding.
Een klein transportvliegtuig van de
Marineluchtvaartdienst heeft vrydag-
morgen, kort nadat het was opge
stegen, een noodlanding gemaakt in
een weiland, dat in het verlengde
van één der startbanen van het vlieg
veld Valkenburg ligt. De piloot en
de radio-telegrafist bleven ongedeerd.
Van het vliegtuig werden de buik en
de beide propellers beschadigd.
KERKNIEUWS
CHR. GEREF. KERK.
Het jaarboekje van de Chr. Gi
Kerk is weer verschenen.
Het geeft ook nu weer een duió
lijk overzicht van de voornaams:
zaken in de Chr. Geref. Kerk.
Het aantal gemeenten groeide v;
rig jaar met één (Rotterdam-
Overschie) en bedraagt nu 148.
Hiervan staat Zierikzee op één r
aan de spits met een ledental vt
1306 terwyl als kleinste gemeen:
staat aangegeven Dussen (class
Dordt) met een ledental van slech'.
28.
De dienstdoende predikanten zr
met 8 toegenomen. Er zijn er nu F
Slechts één predikant is er vor,
jaar overleden, n.l. Prof. J. W. Gee;
Het ledenaantal der Chr. Gere
Kerk klom vorig jaar met 289 en b
draagt nu 55004. Aan de Theoloj
sche School te Apeldoorn zijn vt
bonden 3 hoogleraren en 4 lectort
terwijl 34 studenten zyn ingeschr,
ven. van wie 28 theologische en
litteraire.
Classicale vergadering
Geref. Gemeenten
In de consistoriekamer van 6
nieuwe kerk der Gereformeerde Gt-
meente werd Woensdag vanwege de
ze gemeenten classicale vergaaerinj
Eehouden van de classis Schouwen-
'uiveland, St. Philipsland en Tholen.
Nadat gezongen was Psalm 721,
las ds. F. Mallan van Bruinisse 2
Thimotheus 2 en sprak naar aanlei
ding daarvan een openingsrede.
In de vacature ontstaan door hei
overlijden van ouderling van Klinket
uit Nieuwerkerk, werd tot scriba
noemd ouderling, Joh. <3® NVafiM
Bruinisse. Tot questor werd benoog
ouderling A. Flikweert uit Nieuwer
kerk.
Tot afgevaardigden naar de eerst
volgende Particuliere Synode te Mid*
delburg werden benoemd de ouder
lingen: A. Flikweert, Nieuwerkerk;
J. Linthout, Tholen; Jac. Geluk,
Poortvliet; J. van Hekken, St. Phi
lipsland; D. Hage, St. Annaland; J.
van der Panne, Oud Vossemeer en
Joh. de Waal Cz, Bruinisse. Daar ds,
Mallan in deze Classis de enige pre
dikant is. behoefde hij niet als afge
vaardigde te worden benoemd, doch
is hij automatisch afgevaardigd.
Als kerkvisitatoren werden vervol
gens gekozen voor Schouwen-Duive-
land ds. Mallan en ouderling M. Bij
de Maate uit Oosterland en voor St.
Philipsland en Tholen, ds. Mallan en
ouderling D. Hage uit St. Annaland,
De eerstvolgende classicale verga
dering zal gehouden worden op 3 Oc
tober a.s. te St Philipsland.
Ouderling Lindhout uit Tholen sloot
dez evergadering met gebed.
Opgave A: 1. klinker; 2. plaatsbe
paling; 3. tennisterm; 4. vogelver-
blijf; 5. bouwmateriaal; 6. misdrijf;
7. liefkozen; 8. goede naam of eer
schenden; 9. schitteren; 10. manier
van kijken; 11. vogel; 12. hemel
lichaam; 13. plaat; 14. en (Fr.); 15.
medeklinker.
Opgave B: 1. klinker; 2. voegwoord;
3. lichaamsdeel; 4. pit; 5. omdraaien;
6. langer maken; 7. naar zich toeha
len; 8. dienen tot; 9. kracht geven;
10. omgeving; 11. luide roep; 12.
maal; 13. achting; 14. muzieknoot;
15. medeklinker.
Staking aan Winschoterdiep
nog niet geëindigd.
Donderdag vergaderden in de stad
Groningen de stakende arbeiders
van de scheepswerven langs het
Winschoterdiep. Over het besproke
ne wensten zij geen mededelingen te
doen. Toen Vrijdagmorgen om 7 uur
op die werven de sirenes loeiden, zyn
zy echter niet aan het werk gegaan.
Het conflict bij Albert Heijn
Vrydag hebben zich aan het sta
tion te Zaandam enige moeilijkheden
voorgedaan tussen uit Amsterdam
komende fabrieksmeisjes van de N.V.
Albert Heijn en staaksters. De direc
tie heeft toen de (23) meisjes per
auto naar Amsterdam, laten terug
brengen.
Onze vorige kruiswoordpuzzle bleek niet moeilyk te zyn, want het aantel
inzendingen overtrof onze verwachtingen. Bovendien waren de oplossingen,
op een enkele na, alle goed. Hierby bieden wy onze puzzelaars weer eens
iets anders. Het is een z.g. muurraadsel. Wie voor een prys in aanmerking
wil komen, moet beide opgaven juist invullen.
Als altijd moeten de oplossingen worden geadresseerd aan REDACTIE
P.Z.C., VLISSINGEN, met in de linkerbovenhoek van enveloppe of brief
kaart de vermelding PUZZLERUBRIEK. De inzendingstermyn sluit f
Woensdag 11 April.
PRIJSWINNAARS
EN OPLOSSING
De prijswinnaars van de vorige
puzzle zijn: W. den Hollander, Noord-
bolwerk 2, Middelburg; F. van Pete-
5em, Walstraat 85 bov., Vlissingen;
Bruynooge, Burg. van Gorselstr. 3,
Rilland-Bath; A. de Koster, Prinse
straat 33, Cadzand; wed. W. Priester,
Breestraat A 11, Ellewoutsdyk; W.
Oosterling, Noordstraat 10, Hoek.
De oplossing van de voilge puzzle
was:
Horizontaal: 1. malie; 5. plaat; 10-
egel; 12. Aida; 13. lis; 14. dak; 16-
ral; 17. do; 18. salon; 20. te; 21. met;
22. oer; 24. noen; 26. orkest; 28. me;
29. tod; 30. Po; 31. zanger; 33. vest;
35. tak; 36. dal; 37. 1.1.; 39. teler; 41.
Sr.; 42. dam; 44. nok; 45. rob; 46.
edel; 48. polo; 49. rente; 50. kalot.
Verticaal: 1. melden; 2. agio; 3. les;
4. U; 6. la; 7. air; 8. adat; 9. talent;
11. bal; 14. dat; 15. koord; 18. sen;
19. nek; 2L meent; 23. repel; 25.
oma; 26. oor; 27. s.o.s.; 29. teken; 31.
zolder; 32. gat; 33. var; 34. tarbot;
36. dek; 38. lade; 40. lot; 41. solo; 43.
men; 45. rol; 47. IL; 48.
