TRADITION Nieuwe aanval op de ongezonde drankwetten in Australië Afgelopen maand getuigde van een gezonde ontwikkeling 50 JAAR Elburg in zijn bestaan bedreigd VIRGINIA- TRADITIE ZATERDAG 3 MAART 1951 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT NA VIJF EN EEN HALVE EEUW. Vissers hebben geen werk meer Het jaar onzes Heren 1951. Elburg zou een sprookjesfiguur als de goed moedige en vrijgevige Hertog Willem weer met blij gejubel binnen naar muren verwelkomen, want de stad wordt bedreigd door groter nood dan In 1392. Meer nog dan in die bangver- vlogen jaren heeft zij behoefte aan een beschermende en steunende hand Het zijn nu niet meer roofridders en hun benden, die Elburg bedreigen en de zee beukt niet meer op haar wallen. Die zèe. hun Zuiderzee is getemd, gekne veld. ten dode opgeschreven. Dit jaar nog zullen de Elburgers hun kotters, meer dan veertig in getal, kunnen zien uitvaren, maar dan is het vrijwel gedaan. Een deel van de dijk. waar het nieuwe land van de Oost polder achter zal liggen, snijdt door het wa ter, de Rampense vaart, waar zij se dert mensenheugenis vissen. Dan zul len op de plaatsen, waar zij hun net ten uitwerpen, baggermolens volop m bedrijf zijn. D?-~>m staan de ogen in de gegroef de 1 m van dc vissers somber, als zij 1 m vijf en een halve eeuw oude Vise ren of bij de haven staan te praten. Wat moeten zij beginnen? An der viswater zoeken voor de korte tijd, dat het er nog is? Daar houden zij niet van. Zij zijn honkvast, die El- burgers. Als het maar even kan, ko men zij 's avond3 binnen. Dat deden hun vaders, hun grootvaders, hun ge hele voorgeslacht, dat is Elburgs. Een ander beroep kiezen? De ge dachte eraan bezwaart hen. vooral de ouderen. Het werk aan de wal trekt hen niet en degenen die tot de grote stap besloten zijn. jongeren, die de raad van burgemeester Jhr. W J. van der Poll opgevolgd hebben en de win- tercursus volgen op de Technische School, vragen zich af, waar zij hun nieuw-verworven bekwaamheid ten nutte kunnen maken. Elburg heeft Advertentie IN VIRGINIA l'/2 Truman vraagt milliard extra. President Truman neert het (yon- gres Donderdag gevraagd om 1.454 rrillioen dollar extra voor de produc tie voor de defensie en de program ma's voor de burgerlijke verdediging. LEZERS SCHRIJVEN... MUZIEKSTUDIE. Naar aanleiding van de vele brie ven, die in deze rubriek verschenen over de belangstelling bij de jeugd voor de muziek, wil ik er op wijzen, dat naar mijn mening de schuld niet alleen bij de jongeren Ligt, maar ook bij de ouderen. Nu gaat 't er maar om middelen te zoeken om tot verbetering van de bestaande toestand te komen M.i. kan hier veel bereikt worden door muziekfilms, jeugdconcerten, voordrachten, lectuur enz. Ook op de lagere school dient door bekwame leerkrachten onderricht gegeven te worden. Dan kan reeds in de school tijd-begonnen worden met de vorming van de krachten, die later in de corp sen kunnen meespelen. Dan bestaal er ook minder gevaar, dat de jeugd verknoeid wordt door populaire dans muziek. Vllssingen. C. M. STOKMAN. Elburg, Februari. Het jaar onzes Heeren 1396, Willem van Gulik, Hertog van Gelre, vriend en beschermer van de „Stat Elleburrlch" aan de vlakke Zuidkust van de Zuiderzee, kondigde een bezoek aan. Hy kwam het in 1392 door hem opgedragen werk, de verplaatsing van Elburg naar voor de zee veiliger oorden in ogenschouw nemen. Met biyde jubel, aldus de kroniekschryver, werd de hertogeiyice stoet door de bevolking ontvangen. Zy had alle reden tot juichen, want dank zy het Ingrypen van de vorst, was haar stad nu beter beveiligd tegen de gestadige stormloop van de zee op het land en tegen onverhoedse overvallen van de op de Veluwe rondzwervende bnden en roofridders, waarvan zy zo lang te lyden had. immers bitter weinig industrie binnen haar muren. Er is de palingrokerij, die weliswaar ook paling van Volendam en Urk verwerkt, maar welker toe komst ook niet rooskleurig is. Er is een confectiefabriek, maar die ver schaft alleen werk aan meisjes. Er moet hulp komen. Hoe? Het Rijk, de provincie en het gemeentebe stuur, zetelend in hetzelfde gebouw dat Boecop voor Hertog Willem bouw de, doen reeds veel. Zij kunnen echter zelf geen nieuwe .werkgelegen heid voor de Elburgers uit de grond stampen. Zij kunnen wel, en dat doen zij ook, het voor de industrie aantrek kelijk maken zich in Elburg te vesti gen. De stad heeft op het ogenblik 6 ha. industrieterrein liggen en Elburg is bereid dit terrein tegen uiterst schappelijke voorwaarden ter beschik king te stellen. Een middelgrote industrie zal ge noeg arbeidskrachten kunnen vinden. De Elburgers zijn geen lui volkje. Zij zijn gehecht aan hun sta'd en zij heb ben er heel veel, zo niet alles voor over, dat zij blijft bestaan. VlitHPooWT- Officieren per vliegtuig naar Korea. Van de zijde van de legervoorllch- tingsdienst deelt men ons het vol- ;ende mee: ..Onvoorziene omstandig- eden voorbehouden zal in de loop van de volgende weck een klein aantal officieren en onder-officieren, die zich vrijwillig voor het Neder landse detachement Verenigde Na ties hebben gemeld, per vliegtuig naar Korea vertrekken, teneinde en kele opengevallen officiers- en onder officiersplaatsen aan te vullen Een gedeelte van het aanvul l'.ngs- detachement zelf. ten getale van omstreeks 150 man. zal omstreeks 19 Maart per schip naar Korea vertrek ken. Engeland verwerpt Tsjechische beschuldiging. Engeland heeft de in een Tsjccho- Slowaakse nota van 7 Februari ge uite beschuldigingen, dat Engeland het militarisme en Tie agressiviteit van Duitsland doet herleven, als „on gegrond" van de hand gewezen. De Engelse regering spreekt de hoop uit, dat de Tsjechoslowaakse re gering met het oog op haar verlan gen naar wereldvrede „de Sowjet-re- gering met nadruk zal wijzen op de noodzakelijkheid van een wijziging in de Sowjet-politiek, die het verminde ren van de internationale spanning mogelijk zou maken". OM 6 UUR DE CAFÉ'S DICHT. Een zwak punt in een gezegend land (Van onze correspondent) Sydney, Februari. Onder de verschillende op- en aanmerkingen over Australië, die een klein aantal om de een of andere reden teleurgestelde im- migranteh in brieven naar huis of aan de redacties van kranten in Neder land ten beste geven, is er één die steek houdt: natnelyk de ongezonde en nogal barbaarse drankwetten die zich in verschillende staten van dit geme nebest sinds de eerste wereldoorlog gehandhaafd hebben. In kleinere staten als Tasmania en West Australië vindt de nieuwkomer de toestanden op dit gebied vry normaal en zoals hy dat in Engeland of op het vasteland van Europa gewend is geweest, doch juist de dichtst bevolkte en best ontwikkel de staten als Nieuw Zuid Wales en Victoria houden er met hun 6 uur slui- tingstyd een wet op na, die de gemiddelde Engelsman en Europeaan als barbaars beschouwt. In de politieke kringen van de staat Nieuw Zuid Wales is thans op nieuw voor de zoveelste maal een strijd losgebroken om land en volk van de knellende band van deze wet te bevrijden. Iets wat vele Australiërs en welhaast alle „nieu we Australiërs" die het steeds anders gewend zijn geweest, met vreugde zullen begroeten. Of het de hervormers in het staatsparlement in Sydney zal geluk ken nu eindelijk, na ruim 30 jaar, een einde te maken aan de ,,vgf tot zes uur zwelgpartij" is natuurlijk een andere kwestie. De „nieuwe Australiër" uit Enge land of Holland, staat in het begin wat raar te kijken, wanneer zijn col lega's hem na afloop van het werk op een biertje noden, en hij merkt dat iedereen in het café vol ijver be zig is om voor zessen naar binnen te slaan, wat men in het oude land ge durende een gehele avond geniet. ZEELANDS ECONOMISCHE KRONIEK Activiteit op het gebied van de industrie, land- en tuinbouw, visserij en verkeer De afgelopen maand was weliswaar niet gekenmerkt door schokkende gebeurtenissen op economisch terrein, maar toch deden zich opmerkens waardige feiten voor, die getuigen van een gezonde ontwikkeling. In de eerste maanden van een nieuw jaar verschijnen steeds vele mededelingen over de gang van zaken in het achterliggende jaar. Zo werd medegedeeld, dat het aantal inwoners van Zeeland met 8000 tot 271.820 is toegenomen. Het verkeer over de Schelde bleek in 1950 weer sterk toegenomen. De sectie Ontwikkeling Zeeland van de Stichting Zeeland, kwam in een agrarisch rapport tot richtlijnen voor een provin ciaal landbouwbeleid. De Planologische Dienst publiceerde na jaren voor bereiding het Streekrapport Walcheren, waarin de rulmteiyke ontwikke ling van dit eiland aan een studie is onderworpen. De Zeeuwse Confectiefabriek met bedrijven in Middelburg en Aarden burg sloot zijn 34e boekjaar af, waar in het gunstig verloop over 1950 wordt toegeschreven aan een be- drijfspolitiek, die reeds vroeger ge richt was op mechanisatie, rationali satie en specialisatie. Het totale aan delenkapitaal bedraagt thans ruim een half millioen, terwyi beursnote ring te Amsterdam en zodoende vlot tere verhandelbaarheid der aandelen werd verkregen. Niet onvermeld mag blijven, dat het kantoor van de Rijksnijverheids- consulent te Middelburg werd ge opend. De bedrijfseconomische voor lichting, welke het E.T.I. reeds gaf, is nu aangevuld met een gecoördi neerde technische informatie. De electriciteitsvoorziening van Zeeland trok weer aller aandacht toen deze maand de koppeling der netten van Brabant en Zeeland werd beproefd. Daarmee kon voor het eerst een spannnig van 50.000 volt worden bereikt. Te zijner tijd zal een verbinding RoosendaalGoesVlis- singenW estdorpeGoesZierik- zee contact leggen tussen de centra- les te Vlissingen en Geertruiden- berg. Voorts vierde de clcctriciteits- voorzening van Zeeland haar 50-ja- rig bestaan. In één generatie is onze electriciteits-gezindheid wel zo toe genomen, dat van de oorspronkelijke vooroordelen tegen deze energie-, lichtbron niets meer warmte- over is. De werkloosheid op Tholen nam deze winter weer zo toe, dat met on geduld wordt gewacht op het ETI- rapport, dat zich over dit probleem zal uitspreken. STREEKPLAN WALCHEREN. In het streekrapport van de Pla nologische Dienst zijn de bestemmin- gen aangegeven van de grond op 1 len hiervoor de Walcheren. Het spreekt vanzelf, dat I verschaffen, In SL Maartensdijk bestaan plan nen voor een Thoolse ambachts school, die de jeugd een vak zal bij brengen. De ambachtsschool in Ber gen op Zoom ligt n.l. voor velen te af. Om de industrie-g( bevorderen is de expositie van de ta pijtindustrie, te Middelburg ingericht voor het onderwijs, van groot be lang. Voor het bouwbedrijf is in Zeeland een algemeen leerlingenstelsel in voorbereiding, waardoor pracktijk- ervaring kan worden bijgebracht. Wat betreft de beroepskeuze valt de activiteit van de Zeeuwse Ver. voor Paedagogiek zeer te loven. Tenslotte vestigen wij de aandacht op de komende gasvoorziening van ons gewest van de cokesfabriek te Sluiskil dus niet van de mijnen uit. De economische éénwording der provincie wordt hierdoor weer eens onderstreept. LANDBOUW. Na een tijdelijke opleving viel de uienprys weer terug tot beneden de kostprijs. Dit gewas blijft zeer spe- En wanneer hij dan ontdekt, dat, wanneer hijzelf deze verversing ge noten heeft, het uitgesloten is om na het eten met vrouw en vrienden even ergens gezellig uit te gaan, om dat de deur van bar en café nu een maal om 6 uur in de middag her metisch gesloten moet zijn- Dit ligt de doorsnee Engelsman en Europeaan natuurlijk niet en ook de vele nieuwkomers, die het in het nieuwe land best kunnen rooien, vin den dit gebrek aan bescheiden uit gaansleven, zoals men dat gewend is geweest, één van de schaduwzij den. Het resultaat van deze sluitings- wet is natuurlijk geweest, dat gezel lige café's met waranda's en ter rasjes zich nooit hebben kunnen ont wikkelen. Men heeft het namelijk veel te druk met het volgieten van de dorstigen in de korte spanne tijds, die overgelaten wordt tussen het einde van de dagtaak en de bel van zes uur, om zich druk te ma ken over gezelligheid en sfeer. Er is in de betere buurten wel een heel enkel gezellig café-terrasje, waar men 's Zaterdagsmiddags of op een vrije dag in de week rustig en pret tig een glaasje bier of sherry kan zitten drinken, maar die zijn toch met een lampje te zoeken. „BONAFIDE". Zondags is en blijft de deur van het café helemaal hermetisch geslo ten, behalve voor „bonafide reizigers" die verder dan 30 of 40 kilometer van huis persé hun dorst met een glas bier moeten lessen. Deze bepaling ls natuurlijk helemaal een rare verto ning. Ik ben op een Zondag ook eens .bonafide" gaan reizen naar de oevers van de heerlijke Hawksbury rivier ten Noorden van Sydney. Na een prachtige treinreis van een anderhalf uur kwamen wjj op de plaats van bestemming. Hoewel mijn oog zich verlangend richtte op de beboste oevers van de prachtige ri vier, die op dat punt aan Noorse fjorden deed denken, volgde ik toch maar de stroom van uit ae trein ko mende reizigers, die dwars door een ■■■■■MBHH. pis lijke hotel. Daar stond aan de deur een politie-agent, die ons spoorkaar tje vroeg het bewijs dat wij bona fide reizigers waren, dat ons toegang verschafte tot de bar, welke reeds stampvol stond met andere bonafide reizigers uit Sydney. Geen trein kaartje of geen auto met een Sydney- nummer geen bonafide reiziger, en dus ook geen bier ZWELGPARTIJ. Maar terugkomend op het voor naamste punt: de 6 uur sluitingstijd, en het natuurlijke gevolg hiervan, de 56 zwelgparty. Dat men deze barbaarse wet. in de eerste wereld oorlog Ingesteld om dronkenschap onder de troepen tegen te gaan. zo lang heeft kunnen handhaven, is te wpten aan twee dingen. Eerstens het feit, dat verlof en vergunning aan hotels verbonden zgn en tweedens, dat de wet alleen door volksstem ming veranderd kan worden. De caféhouders zijn tegen veran dering. He1 is natuurlijk veel goed koper en eenvoudiger om al dat bier in een paar uur tijds in de dorstige kelen te gieten dan om een hele avond personeel te moeten hebben in gezellige vertrekken met of zon der muziek. Dus de brouwerijen en vele hoteleigenaren voeren, wanneer er weer eens een volksstemming komt, stevig propaganda tegen een verandering van de drankwet Maar hoe slagen zij er in steeds weer een meerderheid te krijgen voor handhaving van de wet Het ant woord hierop is heel eenvoudig. Het aantal huisvrouwen, die menen dat hoe korter de hoteluren zijn, hoe minder drank hun mannen kunnen drinken, plus de geheelonthouders en de groep, die ieder uitgaan zonde vindt, blijkt altijd net even groter dan de groep, die voor normale drankwetten, zoals men die in de meeste Europese landen kent, stemt. Maar voor het zover is, rennen wij' na het werk nog maar angstig op de klok kijkend naar de bar. (Nadruk verboden.) Gedetineerde vluchtte met bestelauto. Dinsdag heeft een gedetineerde van de strafgestichten Norg met een dienstauto de vlucht genomen. Hij heeft zich vermoedelijk laten insluiten in de garage en is in de nacht van Dinsdag op Woensdag met een nieu we dienst-Citroën verdwenen in de richting Friesland. Later werd de auto eenzaam en verlaten op de Af sluitdijk teruggevonden. Bij een inbraak in een juwellerszaak in Den Haag is voor 15.000 aan ringen en horloges gestolen. land te stiefmoederlijk behandeld. Op de vergadering van de Kon. Ver. Ned. Trekpaard, werd geconstateerd, dat een verdere verdringing van het paard door de trekker nier, wenselijk is .zoals in het afgelopen natte jaar wel bleek. Bovendien mag de afhan kelijkheid van buitenlandse brand- „,Qr- - - stoffen niet al te groot worden. Vele 7 voorlichtmgsyerga- Zeeuwse fruittelers gaan dit seizoen dering van de Z.L.M. op Noord-Be- over op de neVelspuit, ter bestrijding van ziekte. Zeeland gaat op dit ge bied aan de spits. De Coöp. Vruch tenveiling in Terneuzen betrok offi- veland werd het investeringsbeleid in de landbouwbedrgven onder de aan dacht gebracht. Ook in de agrarische sector is men dus ernstig bezig met het efficiency-probleem. De be- drjjfsboekhoudingen en -analyse zul- iu.-~gegevens moeten dit voor de economische ontwikke ling van dit eiland van groot belang is. Eigenlgk is het hierop steunende streekplan van meer dan alleen indi viduele betekenis en zou het dus in een algemene paragraaf moeten wor den behandeld. In IJzendijke werd de eerste coö peratieve warmwaterrotery aanbe steed. Het nieuwe is hier, dat het water van de Waterleiding-maat schappij wordt gekocht en dat tevens een installatie 'voor de zuivering van het afvalwater zorgt. Door dit proces wordt de vezel van de bast losge maakt, waarna een zwingel-turbine de bast verwgdert. De Kon. Mij. „De Schelde" deed bij haar 75-jarig bestaan een voortref felijk gedenkboek verschynen. Arie Smit Sr. (18451935) heeft nog ge tuige kunnen zijn van de ontwikke ling van Vlissingen, die aan zijn ini tiatief te danken is. In de zomermaanden van 1950 bleek de Eerste Nederlandse Coöp. Beetwortelsuikerfabriek te Sluiskil 5 Va millioen kg. schuimaarde als meststof voor kalkarme gronden te hebben geleverd. Een afvalproduct van de industrie wordt daarmee nut tig aangewend. Uit het tegenwaarde-fonds van de Marshall-hulp is 25 millioen be schikbaar gesteld als borgstelling voor investeringen in de lanaoouwbe- dryven. Ongetwijfeld zullen hiermee Zeeuwse bedrirjven worden geholpen bg de verdere moderniseringen en intensivering. Het bovengenoemde agrarische rapport draagt een steentje by tot de ontwikkeling van de landbouw (en vissery). Voorgesteld worden o.m. een statuaire veilplicht voor fruit om de afzetorganisatie te versterken. Niet elke veiling heeft deze. De vee teelt wordt in het algemeen in Zee eleus zijn nieuwe gebouwen. In Goes werd de jaariykse Centrale Heng- stenkeuring gehouden om er van te getuigen, dat „bles" nog in ere wordt gehouden. In Juni a.s. zal de Goese paarden markt herleven. VISSERIJ. In deze sector zijn de moeiiykhe- den nog zeer groot. In Breskens leefde even de bliekvisserijj op. De oester-export liep in Jan. 1951 ver der terug, alhoewel het peil boven dat van dezelfde maat in '48 en '49 bleef. In Yerseke heerst onbehagen in de visserijwereld. Het zal noaig zyn, dat eventuele steim wordt verleend om de percelen schoon te vissen en nieuw zaad over te brengen. Een goede organisatie van de Zeeuwse visserq is wel van zeer groot belang. De Stichting Zeeuwse visserij-belan gen maakt zich op dit gebied zeer verdiens tel yk. VERKEER. Het verkeer over de Schelde was in 1950 voor passagiers vyf maal, voor auto's 5% maal dat van 1938. Kruiningen-Perkpoldcr gaf een ver houding van resp. 12 maal en 15 i^aal te zien. Het toeristenbezoek aan Zeeland was in 1950 volgens het V.V.V. gunstig. In 4250 bedden wer den 110.000 verbiyfsnachten doorge bracht. Het dagbezoek was eveneens zeer hoog (150.000). Naar de Minis ter van Verkeer meedeelde kan een koplading in Zgpe (Schouwen-Duive- land) niet worden overwogen. De verkeersverbetering voor dit ge- isoleerde eiland zal hierdoor zeker worden tegengehouden. BEVOLKING. Zeeland leverde in 1948 slechts 1.7 van de Nederlandse emigranten. Ligt hier verband met de aanwas van de Zeeuwse bevolking 'i Met 271.820 kwam ons gewest 3000 boven het zielental op 1 Jan. 1950. Wordt hiermee met de landeiyke woning verdeling wel rekening gehouden? In volgorde van grootte telt Zeeland vier plaatsen boven de 10.000: Vlis singen, (24.040), Middelburg (21.410), Terneuzen (13.493) en Goes (13.275). Alle vier maakten in 1950 een flinke groei door. Tenslotte zij nog het betaan Tenslotte zij nog het jubileum (50 jaar) vermeld van de Vlissingse Middenstandscentrale, ontstaan uit reactie tegen de marktbedervende reizende kooplui en het cadeaustel sel. Dat de strgd om het bestaan in deze kring ook positief wordt ge voerd bleek uit de te Middelburg ge organiseerde verkoopcursus.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 11