De tragische dood van Abr. Lincoln
Vrouwen- en slavenmarkten rond
de Rode Zee
JIMMY BROWN, sportheld no. 1
BONT VOOR SP0RTKLEDING
ZATERDAG 10 FEBRUARI 1951
PROVINCl ALE ZEEUWSE COURANT
7
Een man, die geen haat kende.
Wijs leidsman van een door burger strijd
verscheurd volk.
Hij was één van Amerika's meest populaire presidenten.
Op 11 Februari 1861 Zondag a,s. dus 90 jaar geleden verliet een 52-
jarlge advocaat uit Illinois, Abraham Lincoln, z\jn woonplaats Springfield
om het presidentschap van de Verenigde Staten van Noord-Amerika op zich
te nemen. Hij bekleedde deze hoge post ln een ttyd, welke een der meest dra
matische is geweest in de Amerikaanse geschiedenis: die van de burger
oorlog.
In de loop der jaren waren er tus
sen de Noordelgke en Zuidelijke sta
ten der jonge Unie grote tegenstel
lingen ontstaan. Het grootste ge
schilpunt betrof de slavernij. Op de
uitgestrekte katoenplantages in het
Zuiden werkten nog millioenen sla
ven, die er de goedkope arbeids
krachten vormden. In het Noorden,
waar de handel en industrie een gro
te vlucht hadden genomen, kende
men de slavernij niet en was men er
fel tegen gekant.
Abraham Lincolm,
een der meest populaire presidenten,
die de Ver. Staten hebben gehad.
De „slavenbaronnen" van het Zui
den keken met minachting neer op de
bedrijvige kooplieden van het Noor
den. Voor dit soort werk achtten zij
zich te goed. Teneinde de groeiende
industrie te beschermen, eisten de
Noordelnken beschermende rechten,
terwijl 't agrarische Zuiden dergelij
ke maatregelen verfoeide en de abso
lute vrghandel voor stond.
Tot 1860 waren de Zuidelijken in
de meerderheid; het Noorden, waar
de bevolking snel toenam, won ech
ter steeds meer terrein en na een
met grote felheid gevoerde verkie
zingsstrijd werd de Noordelijke can-
didaat Lincoln tot president der Unie
gekozen.
De staten in het Zuiden grepen de
ze gelegenheid aan om zich af te
scheiden. Op 8 Februari 1861 sticht
ten zjj een afzonderlijke republiek
onder de naam ..Geconfedereerde
Staten van Amerika".
In zijn installatierede op 4 Maart
1861 deed de nieuwgèkozen president
in het Congres een hartstochtelijk
beroep op de Zuidelijke Staten om
tot de Unie terug te keren. Het was
tevergeefs.
De hartstochten waren zó hoog op
gezweept, dat een burgeroorlog er
uit voortvloeide. Op 12 April van
hetzelfde jaar werden de vijandelijk
heden door de Zuidelijken geopend
met een aanval op Fort Sumter in de
haven van Charleston in Zuid Caro
lina. Dit was het begin van een ver
beten strijd, welke vier jaar zou du
ren.
„KATOENNOOD".
Ook Europa was ten zeerste b\j de
ze strijd geïnteresseerd. De Zuidelijke
staten van Noord-Amerika toch wa
ren de voornaamste leveranciers van
katoen. Zeven achtste deel van de
wereldbehoefte kwam uit het Zuiden.
Tengevolge van een doeltreffende
blokkade der Noordelijken kwamen
de havens in het Zuiden potdicht te
zitten, zodat geen enkele uitvoer
meer mogelijk was. In Europa ont
stond toen de „kat'oennood" waar
door vele Europese bedrijven werden
lamgelegd.
De strijd tussen de beide staten-
groepen werd aan weerszijden met
grote verbittering gevoerd. De Zuide
lijken hadden de beschikking over
bekwame generaals als Robert E.
Lee, een man die bij zijn soldaten in
hoog aanzien stond. Washington
werd dan ook meermalen bedreigd.
Uiteindelijk keerden de krijgskansen
en steeds meer Zuidelijke bolwerken
vielen in handen van de Noordelijke
generaals Sherman en Grant. In
April 1865 volgde de volledige capi
tulatie van het Zuiden. Het had ge
streden voor een „verloren zaak".
De slavernij werd afgeschaft en ja
ren van groot verval stonden het
Zuiden voor de boeg. Niet altijd
ook al is dit zeer begrijpelijk wist
de negerbevolking van haar vrijheid
een juist gebruik te maken. De vrij
heid ontaardde dikwijls in losbandig
heid. Werken was bijzaak.
Vele plantages werden aan hun lot
overgelaten en het duurde lang voor
dat men de gevolgen van de strijd te
boven was gekomen. Het Zuiden kon
niet recht spreken van een „bittere
vrede"
„NEGERHUT" EN
„ONDERGRONDSE".
Een figuur, die in de jaren voor
de burgeroorlog van grote invloed
is geweest op de vorming van de
openbare mening, is de schrijfster
mevr. Harriet Beecher Stowe. Zij
was de dochter van een predikant.
Het verschijnen van een schets in een
der periodieken „Oom Tom", bracht
haar op de gedachte van het schrij
ven van het verhaal. Tevoren had
zij vrijwel nog nimmer een pen op
papier gezet. Het verhaal verscheen
in afleveringen in een Amerikaans
tijdschrift en verwekte een sensatie.
nen in een enorme oplage moesten
de persen dag en nacht draaien om
aan de vraag van het publiek te
voldoen. Ook in het buitenland maak
te het boek van mevr. Beecher
Stowe grote opgang; het werd in
vele talen vertaald.
In de laatste wereldoorlog ken
den wij de „ondergrondse." In Ame
rika had men een dergelijke organi
satie reeds veel vroeger. Bekend on
der de naam „Underground Rail
road", ondergrondse spoorweg
waren haar leden behulpzaam om
slaven uit het Zuiden naar vrije ge
bieden te doen vluchten. Alleen al
in Ohio werd 40 000 slaven hun
vlucht mogelijk gemaakt.
ABRAHAM LINCOLN.
Temidden van de jaren van strijd,
welke aan de burgeroorlog vooraf
ging, kwam Abraham Lincoln naar
voren.
Het was een man van buitenge
wone begaafdheid. Zijn vader had
een faz-m, maar de jonge Lincoln
koos een andere levensweg. Hij
werd advocaat en begaf zich tevens
in de politiek.
Weinigen begrepen aanvankelijk
welk een grote figuur er schuil ging
achter deze advocaat uit het Wes
ten. Langzamerhand gingen de ogen
open. Lincoln bleek een man te zijn
van grote wijsheid, welke gefun
deerd was op diepgaande studie en
levenservaring.
Het was een man, die kracht aan
tact wist te paren. Hij bezat een
onuitputtelijk geduld en wist te han
delen op het moment dat het nodig
was. Hij had een gevoelig hart en
een grenzenloze edelmoedigheid van
geest. Hij was onkreukbaar en bleef
de eenvoud zelve.
Hij was een van Amerika's meest
populaire presidenten. Lincoln ver
wierp de slavernij als zijnde in strijd
met de rechten vaii het individu en
tegen de wil van God.
In dezelfde zaal, waar zijn voor
vaderen de onafhankelijkheid uitrie
pen, pleitte hij voor gelijkheid.
De verscheurdheid van zijn land
stuitte hem tegen de borst.
„Een huis verdeeld in zichzelf kan
geen stand houden. Wij kunnen niet
zijn half slaaf en half vrij", zo sprak
hij in 1858, nog vóór zijn presi
dentsverkiezing.
En toen hij voor de tweede maal
tot het presidentschap was geroe
pen. stak hij tijdens zijn installatie-
rede op 4 Maart 1865 de vijanden
in het Zuiden de vriendenhand toe.
„Met haat tegen niemand, met
liefde voor allen, met vastheid in
datgene wat God ons als recht doet
zien, zullen wij trachten het werk
te voleinden dat wij begonnen, de
wonden der natie te helen en alles
te doen wat kan bijdragen tot het
verkrijgen en doen voortduren van
een vrede onder onszelf en met an
dere natios."
Dat waren de woorden, die Lin
coln sprak.
Gedurende de nacht van 13 op 14
April was de stad Washington ge
ïllumineerd ter gelegenheid van de
overgave van het Zuiden. Het volk
vierae feest en vrolijke menigten
bewogen zich door de straten.
j; 'r; nde dag hield Lincoln ka
binetsraad. Besloten werd de blok
kade tegen het Zuiden op te heffen.
Zijn naaste medewerkers bond de
resident op het hart het verleden
e vergeten. De Zuidelijke staten
moesten als gelijk-gerechtigden op
nieuw tot de Unie worden toegela
ten. Hjj bezwoer hen hun gedachten
te richten op de vrede.
EEN SCHOT WEERKLONK...
In de avond van de veertiende
woonde Lincoln een voorstelling in
de schouwburg bij. In de loge ge
beurde toen iets vreselijks. Een fa
natiek toneelspeler, William Booth,
loste een schot op de president en
doodde hem „om het Zuiden te wre
ken."
De man ,die geen haat kende,
slechts liefde voor allen, vond op
deze wijze een onverwacht levens
einde.
Het Amerikaanse volk was ge
schokt tot in zqn diepste innerljjk
over deze tragische dood. „Nooit",
zo schreef de dichter James Russell
Lowell, „zullen er door mensen zo
veel tranen geschreid zijn over de
dood van iemand, die ze niet ken
den."
Amerika verloor een wjjs man,
die als geen ander in staat was ge
weest de geslagen wonden te helen
en de eenheid der natie te herstel
len.
In dat opzicht is Lincoln te ver
gelijken met de latere grote presi
dent Franklin Delano Roosevelt,
wien het, nadat de overwinning was
behaald, eveneens niet meer gege
ven was zijn land in vrede te die
nen.
Hoe moeilijk dat is hebben de jong
ste ra-oor<oese iaren bc"-
Bertha-kraag krijgt weer
een kans.
De schaatsliefhebsters onder onze
lezeressen hebben tot dusverre niet
over medewerking van koning Thialf
te klagen gehad. Er is van geprofi
teerd Beschut door dikke sport-
truien, waarvan de felle kleuren
Katoenpluk, zoals dit in de eerste helft der vorige eeuw in de Zuidelijke
Staten van Noord-Amerika geschiedde.
cachet en sfeer gaven aan de ijspret,
trok men naar de banen om rondjes
te trekken of schoon te rijden.
Lange broeken en ski-pantalons in
originele uitvoering ziet men aller-
wege. En waarom ook niet? De tijd,
dat men een vrouw in lan^e broek
belachelijk vond, ligt gelukkig ver
achter ons. Niet alleen geeft deze
vorm van winterkleding heerlijke
warmte, maar ook veel gemak. In
ieder geval geen gezeur met rokken,
Hoe harems ontstaan
Voormalig Duits officier als mensen
jager en leverancier voor de harems
Vrouwen- en slavenmarktenis het mogelijk, dat in deze eeuw van zoge
naamde beschaving en vlammende redevoeringen over de „rechten van de
mens" dergelijke mensonterende instellingen nog bestaan? Is het mogelijk
dat als het ware aan de lopende band jeugdige, nauwelijks volwassen
meisjes en jongens, ten prooi vallen aan niets en niemand ontziende „op
kopers" van Oosterse machthebbers en „zakenlieden"? Voor wie hieraan
nog mocht twijfelen doen de artikelen, die af en toe in de wereldpers
over dit delicate en vreselijke onderwerp verschijnen een wel zeer wrange
wereld opengaan. En, wie wellicht bjj het lezen dezer artikelen de schouders
ophaalt en meent met sensationele prikkellectuur van doen te hebben, zou-
den wjj ten overvloede willen adviseren het oor eens te luisteren te leggen
by de terzake deskundigen van het Internationale Afrika-Instituut, de Inter
nationale Missieraad, de „Carnegie-Foundation" en de betrokken ministeries
van koloniën of overzeese gebiedsdelen.
huwbare meisjes bleek zo groot te
worden, dat bedoelde functionarissen
een „prijzenplafond" vaststelden.
Slechts op deze wijze bleek het mo
gelijk dat niet gefortuneerde jonge
mannen in het huwelijk konden tre
den! Uit onderzoekingen, plaatsvin
dend op instigatie van de hierboven
genoemde instellingen', bleek dat de
gemiddelde prfls van een jonge vrouw
grote delen van het Afrikaanse Ara-
Het probleem schijnt eenvoudig: in
bië, op sommige eilanden rond deze
gebieden en zelfs in bepaalde Aziati
sche landen worden jonge vrouwen
verkocht! Het behoeft geen betoog,
dat deze „handel" wel in alle op
zichten strijdig is met de hierboven
aangehaalde „rechten van de mens"
en als zodanig reeds sinds lang tot
een wreed en middeleeuws verleden
had moeten behoren. Nochtans be
staat ze vandaag de dag nog
steeds.
OUD KWAAD
Niets schijnt eenvoudiger dan va
ders te beletten hun dochters of zo
nen te verkopen, tegen prijzen, die
in Hollands geld omgerekend
variëren van vijf tot tienduizend
gulden. Het eeuwenoude kwaad is
echter diep ingevreten, het blijkt
uiterst moeilijk zo niet ondoenlijk
deze in dubbel opzicht „zwarte
markt" te laten verdwijnen.
Moeilijk en ondoenlijk in streken
waar het sedert eeuwen „gewoon" is
dat een man zich tegen contante be
taling bij zijn toekomstige schoonva
der een vrouw aanschaft... ëén der
verderfelijkste gewoontes, die aan 1
sommige Oosterse volken inhaerent
is.
Het is nog niet zo lang geleden,
dat desbetreffende „betalingen" in
natura plaats vonden, voornamelijk
in vee. Tegenwoordig wordt het meer
en meer gewoonte, dat een en ander
in baar geld wordt „geregeld", ter
wijl de aanstaande echtgenoot de
soms zeer hoge kosten van het „hu
welijksfeest" voor zijn rekening
neemt.
PRIJZEN
Het moge wellicht ongelofelijk
schijnen: In sommige gebieden bleek
de toestand dermate ernstig te zijn
op dit gebied, dat bestuursambtena
ren het nodig oordeelden noodge
dwongen een soort „geleide econo-
tien duizend gulden bedraagt tegen
die van een gewone voor land- en
huisarbeid bestemde) slaaf of sla-
Vin, twee drie duizend.
DE JEUGD
Het is vooral de handel in zeer
leugdige haremvrouwen. die als
hoogst lucratief bekend staat. Aan
de kusten van de Rode Zee is deze in
handen van een man genaamd Krum-
holz, volgens insiders een voormalig
Duits officier. Een figuur, die met
ijzeren hand in fluwelen handschoen
met zijn handlangers deze streken
afreist om daar in opdracht van on-
metelijk-rnke Oosterse machtheb
bers, groot-smokkelaars en „zaken
lieden zijn lugubere koopmansdrif
ten uit te leven.
Vier of vijfmaal 's jaars trekt de
ze Krumholz met een zwaarbewaak
te karavaan door de Arabische woes
tijnen van de kust der Rode Zee naar
Yemen, Saoedi-Arabië of de vele
sultanaten aan de Perzische golf.
Van tijd tot tijd houden Krum-
holz's handlangers „razzia's" in klei
ne Afrikaanse nederzettingen en
dorpjes.
Soms zelfs beschikken zij over lo
cale „inkopers", die hun periodiek
„uit voorraad leveren". Meisjes en
jongens (vanaf twaalfjarige leeftijd)
worden op meedogenloze wijze weg-
weggeroofd of „gekocht". Men schat
het aantal dezer ongelukkigen
voornamelijk meisjes dat in bo
vengenoemde gebieden „circuleert"
op anderhalf millioen! En de vraag
overtreft nog steeds het aanbod!
70 ZONEN
Het is vrij algemeen bekend, dat
om een sprekend voorbeeld te
noemen koning Ibn-Saoed, niet
minder dan zeventig zonen heeft
Dat deze telgen niet uit één en het
zelfde huwelijk spruiten lijkt ons
overbodig te verklaren! Het bedrag
hetwelk deze zeventigjarige monarch
tot dusverre voor zijn „harem" uit
trok loopt in de honderdduizenden.
Alleen reeds de reukwerken, welke
jaarlijks voor des konings vrouwen
in alle delen van de Oriënt worden
aangekocht, kosten de onmetelijk
rijke vorst reeds honderdvijftig dui
zend gulden. Doch ook de sultans
van Koweit en Bahrein betekenen
voor lieden als Krumholz een blijven
de en rijke bron van inkomsten.
Eerstgenoemde, die onlangs kwam te
overlijden, liet aan zijn broeder en
opvolger een „kleine" harem na met
zeven-en-dertig vrouwen. De nieuwe
sultan meent echter aan zijn rang en
stand verplicht te zijn deze harem
uit te breiden. Op geld behoefde ook
hij niet te kijken; alleen uit op zijn
gebied geëxploiteerde olievelden put
hij een inkomen van tenminste vijf
millioen gulden per jaar. Deskundi
gen toonden aan. dat Krumholz of
diens concurrenten, meerdere nieuwe
aanwinsten voor des sultans harem
of die van zijn vier broeders
naar Koweit voerden.
Het moge de lezer begrijpelijk
voorkomen, dat het voor een gewone
mannelijke bewoner dezer streken,
bij een., dergelijke „concurrentie"
moeilijker wordt zich een "levenspart
ner te kiezen. Temeer waar vrouwe
lijke „slaven" nog steeds circuleren
voor prijzen, die variëren tussen
vijftienhonderd en tweeduizend gul
den. Slavinnen wel te verstaan, die
reeds verschillende eigenaars gek
kend hebben.
Om het als boek te doen verschtj- mie" te decreteren. Het „tekort" aan
96. Piet Potlood had heel aandachtig geluisterd
naar het verhaal, dat Jimmy hem deed en toen
deze was uitgesproken zei hij„Inderdaad Jim
my, dat is geen beroep voor jou. Daarvoor ben
jij uit te goed hout gesneden, maar éls je er
mee uitscheidt, moet je dat als wereldkampioen
doen. Dat is een eervol besluit van je loopbaan
als bokser en je strijkt er meteen een mooie duit
mee op. „Geld kan me niets schelen, meneer Pot
lood", zei Jimmy bescheiden. „Stil nou, Jimmy",
zei meneer Potlood, zonder geld kan een mens
nu eenmaal niet leven maar als jij meent, dat je
het niet nodig hebt, stel dan je gage beschikbaar
voor een liefdadig doel. Luister nou eens naar mij.
Je gaat rustig in training voor je wedstrijd tegen
Joe Dynamite en over die afspraak praat je met
niemand een woord meer, ook niet met Gerrit
Goochem. En dan zal ik, Piet Potlood, er voor zor
gen, dat jij op een eerlijke manier wereldkam
pioen wordt en dat je je niet in de 8e ronde be
hoeft knock-out te laten slaan". „Maar hoe
wil je dat dan bereiken, meneer Potlood?" vroeg
Jimmy. „Laat dat nu maar aan mij over Jimmy",
zei de redacteur en hij wandelde met grote pas
sen weg.
welke bij het schaatsen een ferme
slag bemoeilijken.
Zeiljobs cn windjacks spreken,
naast de truien, een hartig woordje
mee. Een zeer aardig exemplaar van
een windjack, zagen wij uitgevoerd
in kameelhaar. Over de heupen val
lend, gesloten door een lange rits
sluiting en met een sportieve, brede
riem in afstekende kleur als garne
ring, had dit warme kledingstuk bo
vendien een punt-capuchon, waar
door de oren tegen de felle Noord
ooster beschermd werden.
Bij sportkleding is men er zelfs
toe overgegaan om hele exemplaren
van bont te leveren. Reeds eerder za-
fen wij sport-jasjes met een brede
ontkraag, doch meer en meer vin
den thans de gezellige driekwartjas
jes ingang.
Verder was een ski-uitrusting, ge
completeerd door een schattig bont
mutsje, geen zeldzaamheid. Klein en
achter op het hoofd gedragen, wor
den deze mutsjes echter niet alleen
voor sportieve doeleinden gebruikt:
ook bij geklede modellen doen zij
dienst.
Wat zegt u bijvoorbeeld van dit
snoezige modelletje van hermelijn,
dat een omgeslagen rand heeft? Men
lette tevens op het sieraad, dat de
mannequin draagt. Een drie, vier, ja
zelfs wel vijf strengen dikke ketting
vindt zijn weg. Niet zelden wordt de
ze aan de voorzijde gesloten door een
gezellig ouderwets gouden boeken-
slot. Het kan een aardige halsvulling
zrjn bij een te diep decolleté.
Het artistieke gevlekte ocelot is
ook nu weer van de partij, n.l. als
rand rond het charmante, pluchen
hoedje met korte voile, waarbij in de
rand een motiefje werd verwerkt.
Tenslotte een heus niet onaardig nie
mendalletje van persianer, dat eigen
lijk voor zichzelf spreekt.
Na jaren uit de mode te zijn ge
weest, komt de z.g. Bertha-kraag
weer in de mode. Dit model is uiter
mate geschikt voor mantel en ja
pon. Bont met een zacht, egaal op
pervlak, geeft hierbij wel de toon
aan. Men kan bij voorkeur een keuze
doen uit sealskin of bever. Bever is
kastanje-bruin en heeft meestal een
donker vel met weinig geprononceer
de rugstreep; het meest flatteus zijn
wel de grijze, ja bijkans blauwe vel
len. Daar het een sterk bontsoort is,
wordt het zowel voor sportieve als
geklede creaties gebruikt. Het is
echter zeer kostbaar. Een klein vei
kost 260, terwijl de grote vellen
voor niet minder dan 325425 gulden
te koop zijn.
Was het omstreeks 1914 geliefd bij
de herenkleermakers, thans vindt het
bij de ontwerpers voor dameskleding
de meeste aftrek. RITA.
SJEFKE KRIJGT LAGERE
STRAF
„Hij had groot-industrieel
kunnen worden".
De 62-jarige Brabantse recidivist
J. M. D., de „laatste der Mohicanen"
uit de Brabants-Rotterdamse onder
wereld der twintiger jaren, die in
Maart van het" vorig jaar tevergeefs
trachtte de kluis te forceren in het
gebouw van de gemeente-ontvanger
te Velsen, is door het Amsterdams
gerechtshof tot 3% jaar gevangenis
straf veroordeeld met aftrek van het
gehele voorarrest. De Haarlemse
rechtbank had hem in eerste instan
tie 5 jaar opgelegd. Veertien dagen
geleden eiste de procureur-generaal,
mr. J. Hoeffelman, ha een zitting,
waarin het hof grote belangstelling
toonde voor de technische details, die
Sjefke (een machine-bankwerker
van origine) over het forceren van
kluizen ten beste gaf, 4 jaar.
Sjefke, die van zijn 62 jaren er in
totaal 26 in de cel heeft doorgebracht
en nu dus op weg is naar de 30, werd
door zijn verdediger ter zitting ge
schilderd als „een man van eer, een
sportieve vent, die intellect aan vak
kennis paart. Een man, die gezien
zfc'n capaciteiten groot-industrieel
had kunnen worden, ware het niet,
dat hij zich had aangesloten by de
oude garde van kluisforceerders in
Rotterdam.
Helemaal opgehelderd is de zaak
thans nog niet.
Wie zijn twee helpers in Velsen zijn
geweest, is thans nog niet bekend.
Sjefke houdt vol, dat hij hen niet
kent. „Ik ben biy, dat ik ze niet ken,
president", zei hij, „nu kan ik ze niet
verraden".
