In Zeelands Huis van Bewaring heerst andere geest UITVINDER VAN PERMANENT- t WAVE OVERLEDEN NOG STEEDS HEEFT HET GOUD EEN MAGISCHE INVLOED LOONBELASTINGREGELING VOOR HUISPERSONEEL. Op 'f Matje NEDERLANDERS HIELDEN VIJF DAGEN STAND BIJ W0NJ0E. ZATERDAG 10 FEBRUARI 1951 PROVINCIALE ZÏEOff Sï CO O RAN 'J 9 Justitia vaart nieuwe koers (IV) Verbouwing - waarvoor plan gereed is - echter dringend nodig Aan Zeeland's stilste en tevens beruchtste straatje, de Kousteense dyk te Middelburg, staat maar één huis, half verscholen achter een robuste muur. Een grauwe steenklomp, triest en lelijk, aartslelijk, gebouwd in over. eenstemming met de vreemde opvattingen, welke men jaren en jaren gele den van een burcht der gerechtigheid had. Want het Huis van Bewaring te Middelburg, het enige strafgestieht in de provincie, heeft al geslachten lang wetsovertreders binnen zijn dikke muren gehad; ontelbaren hebben er dat huiveringwekkend moment beleefd, dat zij door de wetsdienaren voor de poort werden gebracht en'door de dichte deur heen het gerammel der sleu tels van de naderende cipier hoorden. Ergens op de eerste verdieping be vindt zich de directiekamer, een royaal vertrek, dat uitzicht heeft op de stad. De kruinen van de bomen «aan de Nieuwe Haven buigen onder de storm en de straaltjes regenwater op de tralies voor het raam laten glimmende sporen achter. Troosteloos is het weer daarbuiten; past dat woord ook voor het geestelijk kli maat binnen het gebouw? Men behoeft maar weinige ogen blikken met de directeur, de heer W. F. B. van den Berge, te praten, om te bemerken, dat dit persé niet het ge val is. Het blijkt direct, dat men te genover zich een man heeft zitten, die nut en noodzaak der vernieuwing van ons gevangeniswezen volkomen begrijpt en die bereid is al het mo gelijke te doen om deze vernieuwing ook in de door hem bestuurde ge nieenschap levende werkelijkheid te maken. „Voor ons mensen van de Huizen van Bewaring is dat echter allesbe halve gemakkelijk", merkt hij op. „Onze clientèle' wordt gevormd door lieden, die in voorarrest verblij ven, in afwachting van hun recht zaak. of veroordeeld zijn tot uiter aard korte hechtenisstraffen, door ge gijzelden (dit komt sporadisch voor) en door degenen, die kleine gevange nisstraffen maximaal drie maan den moeten uitzitten. Daarentegen heeft men in de strafgevangenissen volop tijd en gelegenheid de gedeti neerden, die immers langere straffen moeten opknappen, te observeren, hen bij tc staan in hun persoonlijke moeilijkheden en alles te doen wat er toe kan bijdragen om van hen weer goede burgers der maatschappij te maken. EEN NIEUWE GEEST. Al zijn er dus belemmerende facto ren, dat wil niet zeggen, dat de ver nieuwingsgedachte buitengesloten is. Integendeel, ook in het Huis van Be waring te Middelburg is de laatste jaren een andere geest gaan heersen, die in de eerste plaats tot uitdruk king komt in de wijze, waarop men de gedetineerde (die immers ook zijn menselijke waardigheid heeft beje gent. Veel aandacht wordt voorts besteed aan de arbeidstherapie schu ren van hout, lakspuiten en politoer- werk voor „De Schelde") en aan de recreatie, zij het dan, dat hieraan in een Huis van Bewaring in beperkte mate kan worden gedaan. Om de gedetineerden moreel te steunen en hun moraal te verheffen, behandelen zowel de kapelaan als de dominé éénmaal per week in gezellige kring geloofsvragen en andere pro blemen in het stemmige vertrek, dat als kerk dienst doet. „Wanneer maar één man van de groep eens over het behandelde gaat nadenken, is dat reeds een winst punt", zo oordeelt men terecht. Zeer zeker kan er nog veel meer worden bereikt, wanneer straks; zo als reeds is toegezegd, een sociaal ambtenaar zijn intrede zal doen. VERBOUWINGSPLAN KLAAR. Het nodigst van al is echter, dat de inrichting te Middelburg grondig verbouwd en gemoderniseerd wordt. Met het laatste kon reeds een be scheiden begin worden gemaakt door aanleg van centrale radio en ver warming, doch dat is by lange na niet voldoende. De werk. en verblyf- zalen verkeren over het algemeen in slechte staat; zy zyn ongezellig, ha veloos en donker (niet voor niets sypelt de gehele dag lamplicht tussen de tralies door naar buiten Een aantrekkelijk verbouwingsplan is in middels voor uitvoering gereed, maar helaas heeft Financiën er tot dusver nog geen gelden voor uitgetrokken. Het plan voorziet ondermeer in de bouw van een geheel nieuwe cellen- gang met een aantal moderne cellen voor lieden met preventief. Daaraan bestaat een grote behoefte. Drie oude cellen zullen plaats maken voor een spoelkeuken en een levensmiddelen magazijn. Verder zijn er toiletten er waslokalen geprojecteerd en ook wordt de vrouwenafdeling aanzienlijk uitgebreid en gemoderniseerd. Daar de bekende „koepel" te Breda nog steeds voor politieke delinquen ten moet worden gebruikt, worden vele kleine straffen uit het arrondis sement Breda in Middelburg ten uit voer gebracht. Na verloop van tijd zal dit echter niet meer nodig zijn, zodat het Huis van Bewaring uitslui tend „Zeeuwse gevallen" behoeft op te nemen. Overigens is ook thans van overbelasting geen sprake, een om standigheid, die de vernieuwing bij de strafexecutie alleen maar ten goe de kan komen. In de directeurskamer hangt aan de wand een tekening van een narcis, waaraan men een symbolische bete kenis kan hechten. Zo goed als de bloembol zit ook de gedetineerde ge vangen in het duister, zo goed als de bloem wendt hjj zich naar het licht. Aan de functionarissen van het Huis' van Bewaring de zware en verant woordelijke taak om de gevangene dat licht te doen zien. Lukt het, dan zal men niet alleen een medemens-in- nood hebben geholpen, maar ook een belangrijke bijdrage hebben geleverd tot vermindering van de gelukkig reeds geringe criminaliteit in Zee land. Op de vliegbasis Randolph In Texas wordt een aantal Nederlandse militai ren in het kader van het Atlantisch Verdrag tot gevechtsvlieger opgeleid. De jongelui, die behoren tot de tweede groep, welke geoefend wordt, heb ben het eerste gedeelte van hun opleiding byna achter de rug. De foto's, gemaakt tydens het verblijf en de opleiding op de basis Randolph laten zien dat de cadetten het best naar hun zin hebben. Op de bovenste foto: In de cadettenclub worden de vrije uren doorgebracht met zang en muziek. E. P- Luitink uit Zutphen, H. N. Themmer uit Zeist en E. R. Popping uit Amsterdam zorgen voor het instrumentale gedeelte van het programma. Foto onder: Drie cadetten bij een „T. 6", waarmede zij een oefenvlucht gaan maken. Het zijn: J. C. Lemstra uit Witmarsum, die op het punt staat de cockpit binnen te gaan, H. F. Hogendorp uit Arnhem en B. G. Wynen uit Baarn. KRULLEND PROBLEEM Charles Nessier verdiende millloenen. Zeventig jaar geleden zat een jonge Duitser in een klein stadje in het Zwarte Woud met een groot probleem: hy wilde trachten het antwoord te vinden op de vraag, waardoor haar gaat krullen. Daartoe verzamelde hy, aldus lazen wy in „Time", allerlei soorten haar in de plaatselyke kapperswinkel en deinsde er zelfs niet voor terug de meiskes uit het dorp de vlechten af te snyden. Toen hy opgroeide werd hy kapper en verhuisde naar Londen, waar hy alras een methode uitvond om valse wim. pers te vervaardigen, waarvan er spoedig meer dan 10.000 per maand wer den verkocht. Maar zyn krullen-probleem hield hem vast. Na 20 jaar te hebben ge ëxperimenteerd, wist hij het mysterie tot oplossing te brengen. Hij ontdek te namelijk, dat, wanneer haar wordt gedoopt in een oplossing van alkali, daarna in de vorm gebracht van een krul en ten slotte aan warmte wordt blootgesteld, de krul „er in" blijft. Zo werd de „permanent wave" ge boren. Charles Nessier ging met zyn uit vinding naar Amerika en werd daar schatrijk. Dezer dagen stierf de 78- jarige Nessier en, al had hij het grootste deel van zyn fortuin weer opgemaakt aan proefnemingen met bijvoorbeeld een masseer-apparaat, waardoor de huid jong blijft, toch liet hy een indrukwekkend gedenkteken na: de schoonheidssalonnen-industrie, die haar bestaan dankt aan Nessier en waaraan per jaar een bedrag van éénmilliard dollar door de Ame rikaanse vrouw wordt besteed. In de Amerikaanse schoonheidssa lons zyn thans 350.000 mensen in dienst. Elk jaar stromen 3.750.000 vrouwen naar deze salons en geven elk meer dan 5 doller per bezoek uit. SCHRIK. Drie jaar geleden beleefden deze salons de schrik van htm leven. „Home-permanent" was uitgevon den en werd plotseling de rage van de dag (weinigen dachten er overi gens aan, dat Nessier 40 jaar eerder ook een soort permanent had uitge vonden, die thuis kon worden ge bruikt). Door de reusachtige reclame echter kwam deze uitvinding thans naar vo ren, en zelfs werden (in Amerika) P Jlo-reportage over de oestercultuur. Bij de VEBO vereniging tot be vordering van de oestercultuur werd bericht ontvangen van de Ra dio Nederlandse Wereldomroep, dat deze een reportage van de oestercul tuur en -handel wil brengen. Deze reportage zal eind Februari behalve in het Nederlands ook in het Engels, Frans en Spaans worden uitgezon den. Aan de VEBO is verzocht een deskundige op oestergebied aan te wijzen, die over dit onderwerp zou geïnterviewd kunnen worden. Men overweegt om de bioloog by het Rijksinstituut voor Visserijonder- zoek, dr. P. Korringa te verzoeken, zich hiervoor beschikbaar te stellen. clubs gevormd waar de vrouwen elkaar „permanenten". Ook al sprak één schoonheidssalon het grote woord uit, dat de dames meer „haar uittrekken, dan krullen Al spoedig begonnen echter ook de salons de vruchten te plukken van dit systeem, dat hun eerst de schrik zo na aan het hart had gebracht. Ook zy schakelden voornaamiyk over op de z.g. „koude permanent" waarby geen machines worden gebruikt en gingen er zelfs toe over het haar weer in orde te bren gen van vrouwen, die het thuis ver keerd hadden gedaan De nieuwe „hobby" is nu: haarver ven en.de salons hopen, dat dit een even grote „hit" zal worden als de permanent. In een uitzending van de Philips Experimentele Televisie werd dezer dagen de Werking van een „leugenontdekker", een .Amerikaanse vinding voor psychologische onderzoekingen, gedemonstreerd. Het apparaat werd geconstrueerd door ir. E. E. Carpentier (tweede van links) van Philips. De psycholoog A. van der Zee (tweede van rechts) leidde de onderzoekin gen. Mejuffrouw J. Casteiyns fungeerde als „slachtoffer". WITTE EN ZWA RTE PRIJZEN Hamsterwoede uit angst voor inflatie. (Van onze economische medewerker). Goud oefent toch nog steeds een magische invloed op de mensen uit. Zelfs het doorsnijden van de band tussen gulden en goud heeft daarin geen verandering gebracht. Toen wy nog officieel liet gouden tientje bezaten, was er een direct ver band tussen goud en gulden, omdat dit gouden tientje 6,048 gram fyn goud bevatte en de Nederlandsche Bank 1653,44 per kg. betaalde. Ons geld stelsel kent echter geen gouden stukken meer: alleen nog maar zilveren, nikkelen, bronzen en papieren betaalmiddelen. Toch is langs een achterdeur dat goud weer binnengehaald. Nederland is namelyk sinds 1946 aangesloten bij het Internationale Monetaire Fonds te Washington. Om nu de onderlinge vergetyking en verrekening tussen de aangeslotenen mogelijk te maken, zijn alle valuta's uitgedrukt in een zekere hoeveelheid goud. Aangezien de dollar met een goudgewicht van 0,888671 gram als basis gold, zijn al le valuta's tevens gewaardeerd in dollars. Zo rekenende, komen wij voor onze gulden thans op 0,233.861 gram goud en een dollarprys van 3.80. In een po'gopslag zien wy dus, dat het goudgewicht van onze gulden se dert 1936 (met 0,6048 gr. goud) by na tot 1/3 is teruggelopen. Dit komt natuurlyk ook in de prijs tot uiting. Betaalde de circulatiebank in 1936 nog „maar" 1653,44 per kg. fijn, momenteel waardeert zij het goud in haar kelders op circa 4255.per kg. (vermenigvuldigen wy ca. 4,26 met 0,234 gram dan komen wij onge veer op één gulden). Denk echter niet, dat die 4255, nu de enige goudprys is. Nftast die officiële prys zyn er nog verscheide ne „officieuze". Zo is de prijs in Ne derland voor industriegoud. dit is goud dat met officiële goedkeuring verkocht mag worden, voor bepaal de industriële doeleinden 5050, per kg. De prys in de goudhandel, dus voor hen, die een machtiging bezitten om handel te dryven, is echter al 6750 per kg-, terwyl kort geleden te Am sterdam op de „officieuze" markt voor gouden tientjes 42,werd ge boden, overeenkomende met ca. 6945,per kg. In deze hogere pryzen komt duide- lyk tot uiting, dat men goud hoger waardeert dan gewoon geld; men zet er zijn geld in om en is gaarne be reid er een hoge premie voor te beta len. Dit is natuurlyk een uiting van vrees voor de gulden, gepaard gaan de met het feit, dat het aanbod niet al te groot is, omdat particulieren nu eenmaal geen goud mogen bezitten. Op grond van de overeenkomst met het Intern. Monetaire Fonds mogen de deelnemende landen, dus hun circulatiebanken, het goud niet verkopen voor meer dan 35 per ounce (deze prys klopt met onze of- Vereenvoudigde regeling voor werkgevers. Werkgevers van huispersoneel zullen .binnenkort voor dat personeel nieuwe loonbelastingkaarten krygen. In tegenstelling met het tot nu ge volgde stelsel, zal er nu één kaart komen. De werkgevers krygen das niet meer een hele stapel formulieren. In verband met de onlangs ingegane belastingverlaging Is ook de loonbelasting voor huispersoneel belangrijk verlaagd. De regeling geldt voor werkne mers zoals een dienstbode, werk ster, huishoudster, kinderjuffrouw, kok, huisknecht e.a., zy geldt echter niet voor personen, die over het al gemeen een hoger loon ontvangen, zoals rentmeesters, secretarissen, fouveraantes, chauffeurs, tuinlie- en, stalknechten, boswachters, jachtopzieners e.d. voor deze cate gorie van werknemers moeten de gewone loonbelastingformulieren worden gebruikt. Het 'oon in geld behoeft niet meer, zoals tot dusver, te worden ver hoogd met een bedrag voor kost en inwoning of voor maaltijden. Ook is voor het huispersoneel niet meer van toepassing het voorschrift, dat een hoger bedrag aan belasting moet worden betaald als de werkgever de belasting draagt. Werkgevers die nog niet by de inspecteur bekend zyn en personeel in dienst hebben met een loon in geld boven 58,50 per maand 13,50 per week) voor inwonend personeel, resp. boven 91 per- maand 21 per week) voor uitwonend personeel, zijn verplicht een kaart by de in specteur aan t.e vragen. Voor werk sters moet een kaart worden ge vraagd als zij op meer dan twee dagen per week by de werkgever in dienst zyn en het loon meer dan 3,50 per dag bedraagt. De nieuwe regeling is van toe passing met terugwerkende kracht tot 1 Januari 1951. ficiële prys van 4255,per kg.). Aangezien er in de gehele wereld een grote zucht tot hamsteren van goud oestaat, o.m. uit angst voor inflatie, zyn er vele zwarte of vrye markten. Zo in Tanger, Beiroet, Hongkong, Cairo, Parijs, waar goud door parti culieren en producenten wordt ver handeld. De prys van het goud deed in het begin van deze ween c.a. 42,5 per ounce, overeenkomende met ca. 5190, per kg. Er zyn echter vorig jaar al pryzen van 50 geweest. Naai- mate de internationale verhou dingen angstwekkender worden en ook naar mate de waardering voor de dollar internationaal lager wordt, zullen de goudprijzen stijgen. Wordt de toestand rustiger dan dalen die prijzen. PIANISSIMO. De zestigjarige metaalbewerker, die gisterochtend met 'n Eisenhower)- aans gezicht ons zaaltje betrad, was in de knoop geraakt met de cultuur- uitwassen in het gezin van zyn buur man, die teuterig en met een be schaafde kuch zijn plaats in de bank der getuigen had ingenomen. Nade- maal deze buurman op weekse dagen om zeven uur achter de piano kroop (in de uchtenstond, wel te verstaan), om voorts te kwart over twaalf 's middags het recital voort te zetten en 's avonds van zeven tot half één verder te pingelen en aangezien op de Zaterdagmiddagen en geduren de de ganse Sabbathdag het concert alleen voor een slok thee en een hap eten werd onderbrokenwas de metaalbewerker, naar hy kernachtig zei, „kepleet gek van de muzikale razerny" geworden. Hij had een vol wassen keisteen door de ruit van 's buurmans voorkamertje gegooid en daaruit was een proces-verbaal ontstaan, fors van taal en Wagneri aans van stijl. U hebt verkeerde middelen aan gewend, zei de rechter. Meneer-de-pianist wou naar goeie woorden niét luisteren, weder voer de beklaagde. M'n vrouw lag in d'r bed te rollen van de zenuwen en de kinderen gilden van de slaap. De ze meneer profeteerde de metaal bewerker met verheffing van stem zal nog kreperen aan muzikale rolberoertes U had, als mynheer rumoer ver wekte in de nacht, de wettelyke weg moeten bewandelen. Stenen gooien naar artisten is in Nederland niet ge oorloofd. Kyk maar 's naar Van Kempen, zei de verdachte, die klaarblykelyk niet vergeefs zyn abonnementsgeld voor de krant betaalt. En Van Kem pen geeft tenminste nog pauze. Me neer hier rammelde maar door. Tot één uur in de nacht van Jan d'r leit een kip in 't water en Appeltjes van Oranje en zulke flauwe kul. Pingel- deping en het Nonnenkoor en iedere avond zeven keer achter mekaar van Hoorn swiet hoorn. De gestenigde toetsenkietelaar kwam verklaren, dat het gebruik van de piano niet overmatig mocht worden geheten. Maar hy speelde al tyd zachtjes 't Leek wel de hoempa van het wildebeestespul, interrumpeerde de gefolterde, maar de getuige sprak van vingeroefeningen en toonladders De rechter wilde weten, hoe het thans ging en de toonladder zei. dat hy om elf uur (uiterlyk, edelachtbare met een slotaccoord naar bed ging. Intussen bleef die steen een steen des aanstoots en het werd twintig gulden boete plus vergoeding van de gesneuvelde ruit. Ik gooi het hoger-op, annonceer de de getergde. De rechter knikte hem berustend toe. Het gebouw waar de regeringsbu- reaux van de staat Michigan (U.SA.) zijn gevestigd, is goeddeels afgebrand. De schade bedraagt volgens de eerste schat- tingegn, 4 mi 11:oen dollar. BIJ ONZE MANNEN IN KOREA „Een vreemde oorlog, een heel vreemde". Ge zult in de kranten wel gelezen hebben over Wonjoe, dat „behouden moest blyven". Wel stel u gerust: het is behouden. Het ls even kapot, even vernield, even verbrand en even vlak geschoten als zo menige andere plaats in Korea. Toen wy 's morgens zo ongeveer vry by elkaar waren na de terugtocht uit Ohoengsong, kregen we de opdracht het vliegveld te bewa ken, dat misschien twee myi buiten Wonjoe ligt. En dus herhaalde zich het bekende spelletje: alles inpakken, zo weinig mogeiyk meenemen en zo veel mogelyk mensen en materiaal op een truck. De rest lopenaldus schryft de le luitenant W. Dussel uit Korea. Alles wees erop, dat ook Wonjoe spoedig verlaten zou worden: hoofd- kwartieren waren aan het verhuizen en de bijna eindeloos lykende stroom soldaten, vluchtelingen en voertui gen bewoog zich nog immer voort in Zuidelyke richting. Maar wij gingen naar ons vliegveld, alsof er niets aan de hand was Op het veld stonden een paar Pi percups en een enkele Dakota en de bemanning en het grondpersoneel waren kennelijk verheugd, dat wij hen kwamen beschermen. Ze vroe gen onmiddellijk naar nieuws, of schoon ze toch zelf radio hadden. Dat is iets wonderlyks iedereen vraagt je altyd naar nieuws. Ze zeggen„Jullie komen van „boven", dus jullie kunnen het we ten. Zyn ze al erg dichtby Met die „ze" worden natuurlyk de Chinezen bedoeld. WACHTEN OP ORDERS. We installeerden ons in de gebou wen op het vliegveld en het wachten was op nadere orders. Er waren geen kachels en vrijwel alle ramen waren glasloos, zodat het er waaide als op de open zee. Boven dien had ieder slechts een deken by zich, zodat de vooruitzichten voor de nacht nu niet bepaald „warm" waren. De „nadere orders" kwamen: „Mo ven" in Zuidelyke richting, ongeveer twee myl hier vandaan, in een kam pong". Het was een „linke" kampong, waar we terecht kwamen. De orders voor die nacht luidden net als anders„Gekleed slapen, onder geen voorwaarde schoenen uit, om half vier reveille". Later vernamen we, dat deze maat regel genomen was, omdat een com pagnie Amerikanen enkele dagen te voren 's morgens heel vroeg in z'n slaap was verrast door een overval van Noord-Koreanen. Tachtig pro cent van haar verliezen kwam op rekening van Morpheus Twee dagen hebben we daar geze ten. Twee dagen, waarin onze com pagnieën opnieuw erop uittrokken om te patrouilleren „in de buurt". „In de buurt" dat betekent dagmar sen maken van tien, twintig en meer mylen en dat in de bergen. Sawah op, sawah af, gladde, bevroren wegen en kou altyd weer: kou. Na die tweede dag kwam het bevel: „Onmiddellijk klaar maken, Wonjoe moet heroverd worden". SNEEUW EN LAWAAI. Het sneeuwde die morgen hevig. Iedereen liep met zyn sneeuwschoe- nen aan te zeulen met de eeuwige hoop rommel, die een mens altijd met zich mee moet slepen. We moesten een paar mijl ten Zui den van Won jot zyn, in een kam pong. Hoe dichter we haar naderden, des te luider werd het lawaai van hel schieten. Blijkbaar was de vyand al dichtbyEn dat was ze ook. Grote benden, waarschynlyk Noord- Koreanen zaten bykans op de laatste heuvelry links van de weg. We zagen de roks, de Zuid-Koreaanse soldaten de heuvels langs de weg bestormen, de vyand tegemoet. Er werd gescho ten, maar dit hield onze dappere roks niet tegen. Zy gingen door, me ter na meter. Zy slaagden erin tegen de avond de heuveltop te bezetten, wellicht ten koste van meer dan hon derd gesneuvelden, maar zy zaten op de top. Eén van onze compagnieën volgde. VIJF DAGEN WONJOE. Over het verdere verloop van de „stryd om Wonjoe" kunnen we kort zyn^Vyf dagen en vyf nachten heb ben we daar gelegen. Aan het einde van de zesde dag komt het gerucht: We gaan hier weer weg. Wonjoe wordt prijs gege ven. Weer de pas over. Weer naar het Zuiden, weer naar „ergens an ders" voor goed Dat weet niemand. Ik heb als eens meer gezegd Dit is een vreemde oorlog, een heel vreem de.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 11