PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Dr Drees en mr Van Schaik belast met vorming van een kabinet Reeds 35 klokken van Vlissingens beiaard gegoten De BILT Deze week REGERING GEEFT SUBSIDIE VOOR VEEVOEDERAANKOOP EUROPA HEEFT IN DE EERSTE PLAATS MATERIAAL NODIG 194e Jaargang - No. 29 Dagblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse courant. Directie F. van de Velde en F. B. den Boer. Adj. W. de Pagter. Hoofdred. G BaUlntyn PI verv.: W. Leertouwer en H. A Bosshardt. ABONNEMENTSPRIJS 37 ct. per week. I 4.55 p kw £r p. p. 4.60 per kw Losse aummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN OE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Zaterdag 3 Febr. 1951 ADVERTENTIEPRIJS 20 ct. per mm. Minimum p. advertentie 3.—. mg. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) van 1—5 regels 1 1.—. Iedere regel meer 20 cent. „Brieven of adres Bureau van dit Blad" 25 cent meer. Giro r.r 359300 P.Z.C., Middelburg. Bur Vlisslng.n Walstr 5»~<i0. 1.1 2353 4 mnen 2861 ot 21180). M'burg. Loudens; Kaal aTüi. 2077 .n 2924: Go.» L. Vor.utr. 63. lel. 247» (b.g.g. 22281: Ooitburg Pr. Maurltsatf. 12. t«l. 102; NA HET FALEN VAN MR. STIKKER. Opdracht in beraad gehouden Omstreeks twaalf uur gistermiddag heeft het kabinet van de Koningin het volgende communiqué uitgegeven: „H.M. de Koningin heeft aan dr. W. Drees en mr. J. R. H. van Schaik opdracht gegeven tot het vormen van een Kabinet, dat geacht mag worden het vertrouwen van het parlement te genieten. Dr. Drees en mr. Van Schaik hebben de opdracht in beraad gehouden". Gisterochtend had de Koningin van half elf tot kwart voor twaalf een onderhoud met de ministers Drees en Van Schaik op het paleis Noordeinde gehad. Kort nadat dezen liet paleis hadden verlaten, werd het vermelde communiqué uitgegeven. (Van onze parlementaire redacteur). Negen dagen na het uitbreken van de regeringscrisis door de ontslagaan vrage van het kabinet-Drees-Van- Schaik heeft H. M. de Koningin, die in deze spannende dagen veel in Den Haag vertoeft zij was er Donderdag al weer vroeg en vertrok vrij laat naar Soestdyk en Vrijdag kwam zij opnieuw naar het paleis op het Noord einde eindelijk een definitieve op dracht tot de vorming van een nieuw kabinet kunnen verstrekken. Het is gewaagd zich in speculaties te begeven omtrent de resultaten, die de pogingen vaD de heren Drees en Van Schaik zullen opleveren. Wij menen echter te mogen aannemen, dat de kansen op een reconstructie van het demissionaire kabinet zijn gestegen. Grond daarvoor vinden wij ook in de conferenties, die de Raad voor Eco nomische Aangelegenheden uit de ministerraad verscheidene demis sionaire ministers namen eraan deel in de laatste dagen heeft gehouden. Onderwerp in deze conferenties is ongetwijfeld geweest het vraagstuk van de verdeling der hoge militaire lasten, waarvoor ons land in de ko mende jaren geplaatst zal worden men neemt aan jaarlijks 10 pet. van het nationale inkomen over de ver schillende uitgaveposten van de Staat. De ministers van Financiën en van Economische Zaken, de heren prof. Lieftinck en prof. v. d. Brink, die door de Koningin ontvangen zijn, zullen Hare Majesteit over de mogelijkheden en noodzakelijkheden dienaangaande wel een boekje open gedaan hebben Dr. Drees en de heer Van Schaik, de leiders van de afgetreden rege ring, zyn door H.M. de Koningin na het falen van mr. Stikker belast met de vorming var een nieuw Ka binet- Dit zou een week geleden de terugkeer hebben betekend van de oude regering, met uitzondering van de heer Stikker. De heer Drees heeft bij het aftreden duidelijk laten doorschemeren, dat de regering be reid was aan te blijven en zij kon die bereidheid tonen, omdat het Ka binet geen nc lerlaag had geleden. In de loop van deze week heeft de situatie echter een niet onbelangrij ke verandering ondergaan, welke het nog niet zo zeker maakt, dat het werk van de heren Drees en Van Schaik van een leien dakje zal gaan. In de eerste plaats is daar de po litieke actie van het N.V.V., dat met zijn zeer positieve eisen de zo hoog nodig geachte versobering uitermate moeilijk maakt. Zullen de K.V.P. en de C.H. deze eisen aan vaarden, zonder te weten voor wel ke harde noodzaak de realiteit de regering weiiicnt weldra zal plaat sen? De feiten zullen het moeten uitwijzen, maar reeds thans is ge bleken, dat niet alle Katholieken de geste van het N.V.V. waarderen, zodat er van deze zijde wel eens moeilijkheden kunnen ontstaan. Ook in het V.V.D.-kamp heeft men geen bewondering voor het ini tiatief van het N.V.V., maar dit is wellicht van minder betekenis, om dat deelneming van de V.V.D. aan een Kabinet Drees-Van Schaik twij felachtig is. Daarmede raken wij de tweede moeilijkheid, die ontstaan is. Oud is het zwarte schaap bij de K.V.P. en de P .v. d. A. geworden, Stikker zag zijn taak als Kabinetsformateur mislukken. Tevoren reeds kreeg de minister van buitenlar-^e zaken verwijten uit eigen party omdat hij was blijven zitten toen de regering de Nieuw Guinea koers wijzigde. Niemand zal het waarschijnlijk ach ten, dat onder deze omstandigne de V.V.D. bizonder belust is op me- dewe",-;«~ aan een Kabinet Drees- Van Schaik. Daarmede is de kans groot, dat we inplaats van een Kabinet op bredere basis een Kabinet op smal lere basis zullei krijgen. Dit zou betekenen geen vernieu wing, vermoedelijk afstand van Nieuw Guinea, nu t later, een on gewijzigde financiële en sociale po litiek en wellicht een groten rege lingsbemoeienis met het bedrijfsle ven. Er is echter, zoals reeds gezegd, een mogelijkheid dat K.V.P. en P. v. d. A. het romen niet eens worden. Dan zou het uitlopen op een Kabi net zonder de Partij van de Arbeid., maar dat het zover komen zal, wil er bij ons nog niet in. Voorlopig achten wij een her nieuwd samengaan van P. v. d. A. en K.V.P. het meest waarschijnlijk. en haar hebben duidelijk gemaakt, dat geen enkele regering, hoe ook haar samenstelling mag zijn. aan diepin grijpende maatregelen kan ontkomen. De demissionaire ministers hebben de nuchtere werkelijkheid terdege on der de ogen gezien en zich een beeld gevormd van de noodzakelijkheid van het toekomstige regeringsbeleid. Is het vreemd te veronderstellen, dat de meesten van hen nu ook geroepen zullen worden voor dit beleid verant woordelijkheid te aanvaarden. Misschien, dat het V.V.D. en het C.H.U.-element in het kabinet ver sterkt wordt; misschien dat een ver tegenwoordiger der A. R. wordt op genomen; misschien dat het departe ment voor Uniezaken en Overzeese Rijksdelen wordt opgeheven en de werzaamheden worden ondergebracht bij Buitenlandse Zaken en bij Alge- seveen, tegen wie bij V.VJD., A.R, en C.H.U. overwegende bezwaren bestaan, van het toneel ver dwijnt; misschien dat ook de minister van Oorlog en Marine, mr. s'Jacob, niet terugkeert. Wij weten het alle maal niet. De naaste toekomst zal het leren. Het uitspreken van deze ver onderstellingen is uiteraard een aan wijzing voor de richting, waarin onze gedachten gaan. PERSSTEMMEN. De N.R.Ct. verwacht thans, dat de heren Drees en Van Schaik met eèn lichtelijk gereconstrueerd kabinet zul len terugkeren. Het blad acht de handhaving van minister 's Jacob voor de hand liggend nu uit C.H.-kringen niet de wens is geuit, dat een „was echte" geestverwant deze plaats zal bezetten. Overigens acht het blad het niet waarschijnlijk, dat minister Stikker na zijn mislukking minister van buiten landse zaken zal worden. Er zou overigens reeds tijdens de „kabinetsformatie" Stikker vrijwel overeenstemming zijn bereikt over een urgentieprogram, dat overigens reeds door het afgetreden kabinet werd voorbereid. Dr. E. van Raalte, schrij vend in „Het Parool" meent daarte genover dat de heef Stikker als mi nister van buitenlandse zaken voor ons land nog niet verloren behoeft te zijn. Daartoe zou echter nodig zijn, dat hij niet in het kabinet zou zitten als man van de V.V.D., maar als des kundige. 150 MILlIOEN op tafel Minister Mansholt over het inkomen van de landbouwers In een vergadering van de gewestelijke agrarische commissie van de P.v.cLA. in Friesland heeft minister Mansholt by het beantwoorden van vragen op zijn rede meegedeeld, dat de regering 150 millioen gulden per jaar subsidie voor veevoederaankoop zal verlenen op basis van de prijzen van dit moment. Tevens legde hy er de nadruk op, dat met de veevoeder- Import de uiterste zuinigheid betracht zal moeten worden. De minister bracht voorts naar vo ren, dat we moeten trachten het grote gat in onze betalingsoalans te stoppen, mede omdat de Marshall hulp in zyn tegenwoordige vorm af loopt. Om de export zo hoog mogelijk op te voeren is verhoging van de land bouwproductie noodzakelijk. Dat kan door verdere intensivering in 't bijzonder van het kleinbedrijf. Inten sivering is dan ook mede hoofddoel van het landbouwbeleid. Sprekez toonde zich, bij alle voor zichtigheid die op dit punt geboden is tevreden over het resultaat van het gevoerde landbouwbeleid. De positie van de landbouw is belangrijk voor uit gegaan hetgeen ook blijkt uit de verdeling van het nationale inkomen. De minister gaf in dit verband enige cijfers die betrekking hadden op het zuivere inKomen (dus zonder premies en belasting). Op basis van 100 in 1038 bedroeg het zuiver inkomen in 1948: van de arbeiders in de industrie 107, van de arbeiders in de landbouw 164 en van de ambtenaren 82. Voor de onderne- Een dure haring. Een chauffeur van een vracht wagen, die bijzonder veel trek in een naring scheen te hebben, parkeerde Vrijdagavond zijn auto op de afrit van do Rotter dammer brug in Amsterdam West. Hij was in de overtui ging de handrem te hebben aangetrokken,maar terwijl ny rustig een harinkje stond te eten begon de auto te rijden en het vehikel kwam pas tot stil stand nadat het zijn bumper door de etalageruit van een -si garenwinkel had geboord. Schade ruim 100. Wellicht zal men zelfs een twee partijen-Kabinet te aanschouwen krijgen. In het buitenland vallen sléchts drie belangrijke feiten te noteren, China werd tot agressor in de Ko reaanse kwestie verklaard, Enge land zag Attlee een zeer kostbaar defensieprogramma indienen en de Amerikanen schonken genade aan een aantal voor .anstaande Duitse oorlogsmisdadigers. Welke consequenties het zal heb ben, dat China gebrandmerkt is. wie zal het zeggen. Het defensieprogramma van Att lee steekt weldadig af tegen de lauwheid, die Eisenhower de Ne derlandse regering verweet. En de genade voor de Duitsers? Men heeft hen nodig. Alfred Krupp voorop. En voor wat hoort wat. Maar in Nederland snappen we er niettemin weinig van en vinden, dat de Duitsers er wel erg gemak kelijk afkomen. mers waren deze verhoudingen: In dustrie 105, landbouw 175, overige be roepen 48. De critiek op de melkprijs van 17 cent wees spr. af. In het slot van zijn rede betoogde de heer Mansnolt dat er afzet gevon den moet worden voor onze produc ten in West Europa. Het streven naar liberalisatie is nuttig, maar betekent niets als er geen streven is onze pro ducten werkelijk af te nemen. Door internationaal overleg moet de mate van bescherming worden vastgesteld. Samenwerking is nodig ter onder steuning van het nationaal landbouw beleid, maar is allereerst vereist voor het behoud van de welvaart in het al gemeen en van de vrede. Ontploffing op tankboot. ZEVEN MENSEN WERDEN GEDOOD. Op de 8670 ton metende Liberi- sche tankboot „Atlantic Duchess" hebben zich Vrijdag twee ontplof fingen voorgedaan toen het schip in de haven van Swansea lag. Ook brak er brand uit. Zeven .leden van de bemanning werden gedood en elf zyn in een ziekenhuis opgenomen. Alle doden waren Grieken. DE INDELING VAN HET EUROPESE LEGER Naar Reuter te Parys verneemt zal de Franse delegatie op de 15e Fe bruari te Parys beginnende conferen tie over een Europees leger voorstel len, dat een Europees leger een en kele begroting zal hebben, dat de soldaten dezelfde uniform dragen en een gelijke opleiding zullen genieten. De basis-eenheid zou een „brigade" van 4000 tot 6000 man van dezelfde nationaliteit zyn. Een divisie zou dan bestaan uit verscheidene brigades van verschillende nationaliteit. Het alge mene bevel zou by een Europees mi litair bureau ondergebracht worden. EISENHOWER IN EEN RADIOREDE. Oorlogsmoeheid, maar geen „bankroet van de geest. Generaal Eisenhower heeft in een radiorede tot het Amerikaanse volk verklaard, dat de vryheid van Amerika nauw verbonden is met deelneming aan de verdediging van Europa. Het overbrengen van Amerikaanse een heden naar Europa was niet van essentieel belang, wel het zenden van munitie en uitrusting. Amerika kan niet de wereld buiten de Sowjet-sfeer economisch en militair onderhouden. Amerika kan alleen een leidende rol spelen in een gemeenschap van volken. De ontmoediging, verwoesting en verwarring van beide wereldoorlogen hadden de productieve capaciteit van de Europese volken ondermijnd en in sommige gevallen was het peil tot by hongei snood gedaald. Voorts was hun geest gedompeld in oorlogsmoe heid. „Dit is het verhaal, dat vaak verteld wordt en indien dit het vol ledige verhaal zou zijn zou ik slechts eerlyk kunnen adviseren, dat wij uit het Atlantische Pact zouden treden en op eigen kracht zouden po gen, op hoe onbetekenende w$ze ook, een afzonderlyke vesting tegen agres sie te bouwen. Twee treffende feiten maken voor mij een dergelijke aan beveling echter onmogelijk". Het ene feit was, dat terugtrekken van Amerika de zaak hopeloos zou maken. Het andere feit was, dat „on danks de waarde van sommige pes simistische berichten" het volk naar de geest niet bankroet was. Het At lantische Pact had nieuwe brandstof ;egeven aan de vlammen van de loop in Europa en de moraal aan- zienlyk doen stijgen. De aankomst in Europa van nieu we Amerikaanse land- en lucht- strydkrachten hoewel bescheiden wat de beschermende kracht dezer strijdkrachten zelf betrof zou ze ker het vertrouwen doen stijgen en do ontwikkeling der militaire kracht in de landen van het Pact versnellen. Eisenhower zeide nog, dat een wal tegen het communisme opgericht moest worden, die men zolang in stand diende te houden „tot het com munistische imperialisme sterft aan de in zich zelf besloten euvels". Generaal Eisenhower tydens zyn-r-ede- voor het Amerikaanse Congres, links John MncCormack. Een dode en zwaargewonde bij autó-ongeluk. Op de weg NijmegenGrave is de auto van de Waalwykse kunstschil der Theo van Delft, die zelf chauf feerde in aanraking gekomen met een passerende vrachtauto. De heer Van Delft verloor de macht over het stuur en de wagen botste tegen een boom langs de weg. Zijn 60-jarige vrouw, die naast hem zat. werd op slag gedood. Zelf werd hij zwaar ge wond aan het hoofd. Negers terechtgesteld. Te Richmond in de Amerikaanse staat Virginia zyn vier negers dooi de electrische stoel ter dood ge bracht. Drie anderen ondergaan Maandag hetzelfde lot. Zy worden beschuldigd van ontering van een blanke vrouw. RAAD VAN VOOGDIJ MINDERJARIGE KONING. In artikel 4 van de wet van 29 Maart 1950 tot benoeming van een voogd en regeling van de voogdy over de minderjarige Koning wordt o.m. bepaald, dat de voogd in deze wet is als zodanig aangewezen Z-K. H. Prins Bernhard wordt ter zijde gestaan door een raad van voogdy. In het Staatsblad is nu opgenomen een koninklijk besluit van 9 Decem ber 1950, blijkens hetwelk tot leden van deze raad van voogdy zyn aan gewezen: mr. A. J. d'Ailly, burge meester van Amsterdam, mejuffrouw J. C. M. M. Geldens. part. secretares se van H.K.H. Prinses Wilhelmina mejuffrouw dr. M. A. M. Klompe, lid van de Tweede Kamer en me juffrouw dra- A. E. Oosterlee, di rectrice van het emigratie -en volks hogeschoolcentrum „Méridon", naby Chevreuse in Frankryx. IN MEI GEREED? Er is een nieuwe speeltrommel nodig De Klokkengietersstraat te Aarle-Rixtel is gemakkelyk te vinden „Ge loopt maor rechtuit tot an 't carillon by de straot", zei een bereidwil lige schilder, die de deur van de drogist stond te verven en hy oogde ons na om te zien of we wei goed liepen. Zyn aanwyzingen bleken echter plot seling overbodig, want opeens trilde vlakby een volle heldere klokken- toonDe klank van de bronzen werkstukkon der Brabantse meesters wordt in Aarle Rixtel steeds gehoord en wie de Klokkengietersstraat zoekt, behoeft slechts op het geluid af te gaan. Reeds eeuwen lang worden hier niet koper, tin en leem de stemmen van de zingende torens gevormd en thans is men er bezig met het gereedmaken van het cpxillon voor de Vlis- singse St. Jacobstofen. Wat gisteren nog een wit-gloeiende massa was, zal over enkele maanden een diepe, schone klank over stad cn Schelde doen horen „Eenmaal verstomd door ruw ge weid Na acht jaar in zyn eer her steld - Verkondt de toren ander maal De vryheid in de klokken- taal". Dit vierregelige versje zal op een der klokken worden aangebracht en net bleek ons gisteren, dat deze taal een zeer schone zal zyn. De Bra bantse klokkengieters van Aarle Rixtel besleden alle zorg aan deze beiaard; voorzichtig modelleren zy de klokkenvorm, nauwkeurig letten zy op het gieten en zo nodig brengen zy by de stemming een kleine correctie aan. Zij kennen hun vak, deze Bra banders. Zy zorgden er voor, dat Aarle Rixtel over de gehele wereld bekend werd. In het jaar 1660 kwa men uit Frankrijk enkele rondreizen de klokkengieters naar het plaatsje en in 1750 vestigde zich definitief te Aarle Rixtel een klokkengietersfa milie en nog steeds is de gietery op dezelfde plaats, als in 1750. Het handwerk wordt van vader op zoon overgeleverd, waarbij het vooral aan komt op het vormen van het „klok- kenhuis". Hoe ver de faam van de Brabantse vakmensen reeds is doorgedrongen blykt uit een verhaal, dat een der gie ters ons in sappig Brabants deed. Ben zakenman uit Helmond reisde onlangs door Canada van Montreal naar Ottawa. Hy kwam in gesprek met een Canadees geestelyke, die hem zei, dat hy in Nederland slechts twee plaatsen kende, nl. Amsterdam en Aarle-Rixtel, „want in Montreal luidt een klok, die byzonder opvalt door haar mooie toon en deze klok komt uit Aarle Rixtel Niemand minder dan de grote Staf Nees componeerde ter ere van deze klokkengieterij een jubelmars. Het manuscript ligt bij de speeltafel van de demonstratie-beiaard, of om de woorden van de schilder te gebruiken „het carillon bij de straot". 35 KLOKKEN GEREED Er zyn reeds 35 van de 47 Vlis- singse klokken gereed en elke week komen er nieuwe by, zodat er goede hoop bestaat, dat het carillon begin Mei geheel gereed zal zijn. Er zyn echter moeilijkheden te overwinnen, Zo is de klokkenstoel van de St. Ja- cobstoren zeer lastig gebouwd voor de montage. Over het algemeen kan men een nieuw klokkenspel op het terrein van de gieterij opstellen op dezelfde manier als dat later in de toren ge beurt. Daardoor wordt de controle gemakkelyk en bovendien kan men zich dan een juist klankbeeld van 't geheel vormen. Met het Vlissingse carillon zal dit bezwaariyk gaan. „Het zal ons echter wel lukken", zo verzekerde men ons in Aarle-Rixtel, „We hebben wel eens zwaardere kar weitjes opgeknapt". Ook is gebleken, dat de Vlissingse speeltrommel voor de wysjes by het hele en halve uur niet meer geschikt Is om opnieuw te gebruiken, zodat "n niéuwe moet worden aangeschaft. Verder zal er nog een electrische luidinstallatie dienen te komen, want de drie lage klokken van het carillon nl. D.E. Fis, zullen als luidklok fun geren. Een groot gedeelte van de klokken zal dezelfde opschriften dragen als die van het vorig carillon. KORTE PREDICATIE WAT ZIJT GIJ VREESACHTIG? Luc. 8:26. Vissers, die bang zijn op zee, zijn slechte vissers. Zij behoren daar im mers in hun element te zijn! Hoe woester de golven, hoe behagelijker het zeemanshart zich moet voelen. Heerlijk om mat roer en schoot te worstelen om de kop in de golven te houden en door de storm te ploegen. Maar plotseling is er de angst. Het want, dat kraakt, het zeil dat scheurt, het touw dat breekt. De kust is ver en rollend beukt de ene golj na de andere het schip Wat zijt gij vreesachtig? Ja, want er is niéts om mij heen waar ik op rekenen kan. Alle zeker heid verlaat mij plotseling. Maar dat is niet alleen op zee. Dat is ook op de wal Wij begonnen de laatste jaren weer in ons element te komen. Wtf dachten weer aan betere tijden. Aan opbouw, welvaart en geluk. Maar plotseling is de angst geko men. Bij de een vroeg, bij de ander laat. Heer, behoed ons, vrij vergaan. Alles waar wij vast op hadden ge rekend, is wankel en onbetrouwbaar. En wie eenmaal gaat twijfelen, twij felt aan alles. Hij kan niet zeggen: ja maar ik heb dit nog óf dót nog. Hij heeft niets meer. In de storm komt de angst. Maar als God spreekt, komt de stil te. En de angst verdwijnt. Zee en wind, vrede, liefde en geluk: Al deze dingen zijn niet zo onbe trouwbaar als ze lijken, maar we heb ben er teveel op getuurd. En te weinig gedacht aan God, bui ten wie alle dingen hun glans en heerlijkheid verliezen en veranderen in hun tegendeel. Wilhelminadorp. G. NUTBEY. Truman vraagt 10 milliard belastingverhoging. Nog meer in het vooruitzicht. President Truman heeft Vrijdag aan het Congres verzocht een onmiddel lijke belastingverhoging van tien mil liard dollars toe te staan en tevens aangekondigd, dat hij later opnieuw om belastingverhoging zou vragen. In zyn boodschap aan het Congres geeft Truman een uiteenzetting van de wijze, waarop dit bedrag van tien milliard gevonden zou moeten worden. Ten eerste door een verhoging van 4 milliard dollar van de inkomsten be paling, welke belasting reeds in het op 1 Juli a.s. beginnende begrotings jaar het record-bedrag van 26 mil liard dollar had moeten opbrengen. Ten tweede door een verhoging van 3 milliard dollar van de inkomstenbe lasting voor maatschappijen. Tezamen met de belasting op de buitensporige winsten zal deze het volgend jaar de recordopbrengst van 20 milliard dol lar moeten geven. Verder acht de pre sident verhoging mogelijk van de om zetbelasting op de minder dringend nodige verbruiksgoederen. VOORSPELT: OVERDRIJVENDE WOLKENVELDEN. Geldig tot Zaterdagavond. Hier en daar ochtendnevel. Over wegend droog weer met enkele over- dryvende wolkenvelden. In de och tend plaatseiyk lichte vorst, in de middag over het algemeen iets lage re temperaturen dan gisteren. Zwak ke tot matige wind tussen Zuid en Oost.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 1