PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Motie-Oud bracht Kabinet ten val k J Een te triest woningcomplex Vlissingen Fel protest van dn Drees tegen optreden van mr+ Oud Vandaag BILT Historische Kamerzitting in Ridderzaal Kantlijn CONFERENTIE „GROTE VIER" NU BIJNA BEKLONKEN '194e Jaargang - No. 21 Dagblad uitgave van de ilnn# Provinciale Zeeuwse Courant. Directie F van de Velde en F. B den Boer AdJ W de Pagter. Hoofdred G Balüntyn Pl verv.: W. Leertouwer en H A Bosstiardt. ABONNEMENTSPRIJS 3? ct per weelc. i L55 p. trw Cr p p 4.80 per trw Losse nummer» 10 cent WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 25 Jan. 1951 ADVERTENTIEPRIJS 18 ct per mm Minimum p advertentie 2-W, ingez mededelingen dubbel tartet. Kleine aovertenUes (max 8 regels I van 1-6 regei» l.— iedere regel meer 3d cent ..Brieven ol adre* Bureau van dit Blad" 25 cent meer. Giro qi 359300 P.Z.C. Middelburg Bur Vllssingen Walstr 58 60 tel 2355 4 Ujnen (b.g.g 2861 of 8160) M'burg Londense Kaai 29. tel 2071 en 2924; Goes U Vorststt 63. tel 2475 tb.gg 2228); Oostburg Pr Mauritsrtt 12. tel 102: Temeuzen Brouwertistr 2; ZienKzee N Bogarastr C 160 tel 26. Ontslag aangeboden om mogelijkheid te scheppen voor andere regering Officieel wordt medegedeeld „Zoals in de Tweede Kamer der Staten-Generaal werd medegedeeld, heeft minister Stikker aan H.M. de Koningin z|jn ontslag aangeboden. Waar het ministerie in hoofdzaak op samenwerking van vertrouwensmannen van vier partyen was gegrondvest, is door de opzegging van het vertrouwen aan minister Stikker door de Tweede Kamer-fractie van de V.V.D. en door zyn daaruit voortgevloeide ontslagaanvrage, de oorspronkelyke grondslag aan het kabinet verder ontvallen. Dit is voor het kabinet aanleiding geweest de portefeuilles ter beschikking van de Koningin te stellen, teneinde Hare Majesteit de gelegenheid te geven zich te beraden over de wenseiykheid een ander ministerie met de beharti ging van 's lands zaken te belasten. Dit omvat tevens een aanbieding van een ontslagaanvrage van de staatssecretarissen. Hare Majesteit de Koningin heeft de ministers en de staatssecretarissen verzocht al datgene te biyven verrichten, wat zy in 's lands belang nood- zakeiyk achten, tot het tydstip van een eventuële ambtsaanvaarding van nieuwe ambtsdragers". H.M. de Koningin heeft de minis ters Drees en Van Schaik Woensdag middag in audiëntie ontvangen in het paleis Noordeinde. Na het bezoek van deze beide ministers is H.M. onmid dellyk met haar oriënterende bespre kingen begonnen en heeft zij de voor zitter van de Tweede Kamer, dr, Kortenhorst ontvangen. Dit bezoek duurde bijna een uur. Onmiddellyk daarna vertrok de Koningin naar Soestdyk. Voor de eerste maal in onze parle- Onmiddellijk op het sensationele ontslag aan generaal Kruis is een tweede sensatie gevolgd. De regering Drees-van Schaik is afgetre den, nadat reeds voor de Kamerzit ting van Woensdag bekend was ge worden, dat de minister van buiten landse zaken, mr. Stikker, zou aftre den. De heer Stikker achtte het niet juist deel te blijven uitmaken van een re gering, die bloot staat aan scherpe aanvallen en afkeurende moties van zijn eigen'partij. Zijn aftreden vloeit dus rechtstreeks voort uit de motie van de heer Oud, de fractieleider der V.V.D. Woensdag deelde minister-president Drees daarop mede, van oordeel te zijn, dat aan het vier-partijen-kabinet door het aftreden van de heer Stikker de oorspronkelijke grondslag was ont vallen, reden, waarom hij de porte feuilles ter beschikking stelde van H. M. de Koningin. De vraag is natuurlijk: Wat nu? Of de heer Oud er verstandig aan heeft gedaan, om juist nu, vlak na de militaire veranderingen, een crisis uit te lokken, is aan ernsti ge twijfel onderhevig. Het Nederland se internationale prestige zou het meest gebaat zyn geweest met het vermijden van de crisis, omdat de heer Stikker in de twee en een half jaar van zijn bewind zeer veel internatio naal prestige had verworven. Met na me nu de staf-chef was ontslagen, was het aanblijven van de heer Stik ker opportuun. De heer Oud hield echter voet bi: stuk. Hij meent blijkbaar dat als hei dan toch onweert, het beter goed kan onweren. Ook al betekende zulks het uittreden van de enige V.V.D.-er uit het kabinet. Met dat al zijn er nu verscheidene mogelijkheden. Aannemende, dat de kabinetsformatie niet aan de heer Oud zal worden opgedra gen, omdat de stemming momenteel anti-Oud is en diens partij in het par lement niet sterk genoeg vertegen woordigd is, ligt het voor de hand te veronderstellen, dat de heer Drees, of een K.V.P.-man met de formatie van een nieuwe regering belast zal wor den. Dan kan er een kabinet worden ge vormd mét P. v. d. A. en K.V.P. als basis. Er kan een kabinet worden gevormd met P. v. d. A., K.V.P. en C.H. als basis. Er kan een kabinet worden gevormd met P. v. d. A., K.V.P., C.H. en V.V.D.. er kan een zakenkabinet gevormd worden en er kan een kabinet komen bestaande uit K.V.P., C.H., A.R. en V.V.D. Een kabinet op versmalde basis moet in de tegenwoordige wereldsitu atie ongewenst worden geacht. Daar- mede zouden dus de beide eerste mo gelijkheden vervallen. De terugkeer van een kabinet op de thans wegge vallen basis is ook onwaarschijnlijk, al zal er ongetwijfeld naar gestreefd worden, de heer Stikker te behouden. Of de tegenwoordig belangrijkste re geringspartners elkaar los zullen laten F- ,en p- v- d- is ook de vraag. Rest de mogelijkheid van een kabi net van vakministers, dat de steun hebben van een brede partijbasis. a Y P' is daarvan niet afkerig, de. A.R. zyn het evenmin. Prominente fi guren als de heren Stikker, Lieftinck, v. d. Brink, Mansholt en van Schaik zouden er deel van uitmaken. Wellicht zou, nu de heer Oud als formateur on- mentaire geschiedenis is in de Rid derzaal een kabinet ten val ge bracht. Want toen minister-president dr. W. Drees, zichbaar nerveus en bleek, aan het slot der stemmingen over de alle door de Kamer ver worpen moties, welke uit de span nende discussies over de nota nopens de staatkundige status van Nieuw- Guinea waren voortgekomen, het woord vroeg en mededeelde, dat mi nister D. U. Stikker aan H.M. de Ko ningin zijn ontslag als minister van Buitenlandse Zaken zou aanvragen en het kabinet zich onmiddellyk over de consequenties daarvan zou bera den, begreep iedereen, dat de minis ters, die zich naar hun gewone verga derzaal in het departement van Jus titie begaven, alleen nog over de. vorm van lum ontslagaanvrage wensten te beraadslagen. Reeds vóór de aanvang van deze historische Kamerzitting stond het vast, dat mr. P. J. Oud, de leider der V.V.D. fractie, het kabinet ten val wilde brengen, om het door een ster ker te doen vervangen. De heer Oud heeft, vóór men tot stemming over dc vier ingediende mo ties overging, nog een verklaring af gelegd. Hij noemde het kabinet zwak en vermoeid en zeide met name over de defensie niet gerust te zijn. Mr. Oud betreurde het, zich ook te genover zijn partijgenoot Stikker te moeten stellen, wiens werk en per soon hy overigens waardeerde. Spr. hoopte, dat de heer Stikker zich spoe dig als lid van een sterk kabinet aan het landsbelang zou kunnen wijden. De heer Tilanus (C.H.) achtte de verklaring van de minister psycholo gisch verklaarbaar, maar staatkundig onjuist. Een minister mag zich niet in de eerste plaats mandataris van een bepaalde partij gevoelen. Hij is die naar van de Kroon en nog altijd geldt: hoe dichter by de Kroon, hoe minder partijman. Ook achtte de heen Tilanus het niet juist, dat het kabinet op vier partyen zou steunen; de mi nisters zitten op eigen verantwoorde lijkheid. De heer Romme (K.V.P.) was het weer niet eens met de heer Tilanus. Hij geloofde niet, dat het inconsti tutioneel moet heten wanneer de mi nister aftreedt omdat zyn geestver wanten voor de motie stemmen. PROTEST VAN DR. DREES. De minister-president, dr. W. Drees, protesteerde tegen de wijze, waarop de heer Oud in vierde termijn aan vallen lanceerde op punten, die tot dan niet in het debat betrokken wa ren. Er is z.i. lichtvaardig gespróken tegen een geestverwant, die Neder land mede aanzien heeft gegeven. De heer Oud sprak meer over formele dingen dan over Nifeuw-Gulnea en toen dat alles te zwak bleek, haalde hij de defensie er by. Dr. Drees keur de het af, en noemde het zelfs on waardig door disqualificatie van het kabinet eigen houding terker te doen schijnen. Dr. Drees betwistte, dat de rege ring tegen haar toezeggingen gehan deld heeft of voor de druk der vak verenigingen bezweken is. De onder handelingen in kwestie zijn gevoerd met de Stichting van de Arbeid. ALLE MOTIES VERWORPEN. Hierna werden de discussies geslo ten en de vier moties in stemming gebracht. De motie-Schouten (tegen overdracht van de souvereiniteit aan de Unie en het vragen van interna tionale bemiddeling) werd met 60 te, gen 32 stemmen verworpen. Vóór stemde de A.R.C.H., V.VJD., St. Ger. en de heer Weiter. De motie-Oud (tegen een niet-con- stitutionele handehvyze van de rege ring) wérd verworpen met 66 tegen 36 stemmen. Vóór stemden wederom A.R., V.V.D., St. Gercf. en de heer Weiter, doch van de C.H. schaarden zich hierby nu alleen de heren v. d. Feltz, Schmal en Van de Wetering. De mptie-Tilanus (nogmaals uit sprekende, dat het volk van Nieuw- Guinea tjs.t. zelf door een volksstem ming over zijn status moet kunnen beslissen) werd met 59 tegen 33 stemmen verworpen; hierby had de heer Scheps (P.v.d.A.) zich bij de voorstemmers aangesloten. De motie-Gortzak (onmiddellijke terugtrekking der troepen uit Indo nesië) kreeg alleen de communisti sche stemmen vóór. KAMERWERK OPGESCHORT. De minister-president deelde hier na mede, dat de minister van buiten landse zaken ontslag aan H.M. de Ko ningin zal aanbieden. Het kabinet stelde er prijs op, zich over'de conse quenties onmiddellyk te beraden en spr. verzocht de verdere behandeling der agenda geen voortgang te doen hebben. Op voorstel van de voorzitter werden alle werkzaamheden der Ka mer, waarbij ministers of staatssecre tarissen zijn betrokken, tot nader orde opgeschort. Frankrijk wil conferentie over Europees Igeer. De Franse regering heeft medege deeld, dat zij aan een aantal Europe se landen zal voorstellen begin Fe bruari een conferentie te houden ter bestudering van de vorming van een Europees leger. Kolonel der Huzaren B. R. P. F. Has- selman. inspecteur der cavalerie, die wordt genoemd als Chef van dc Gene rale Staf van het Nederlandse Leger per 1 Februari a.s. Geen rantsoenering In overweging. De laatste tijd duiken telkens hier en daar geruchten en berichten op over op handen zijnde distributie (aan producenten) en rantsoenering (voor consumenten) van bepaalde artikelen. Bij informatie ter bevoegde plaatse wees men het A.N.P. er op, dat inter nationaal de toewijzing van grond stoffen nog niet geheel geregeld is. Het is mogelijk, dat er verwerkings verboden voor bepaalde grondstoffen zullen komen, doch dan gemeenschap pelijk in Europees verband. Voorts is het niet uitgesloten, dat bepaalde toe wijzingen zullen moeten worden ver minderd. Rantsoenering van consumptie-arti kelen ivordt thans niet overwogen. NOTA'S GEPUBLICEERD Sowjet-Unle kan echter nog terugtrekken. Engeland, Frankryk en de V. S. hebben toegestemd in een conferentie van de Grote Vier al9 de Sowjet-Unie van haar kant wil instemmen met een bespreking van „alle vraagstuk ken, die de wereldvrede zouden kun nen bedreigen", zo is Woensdag offi cieel medegedeeld. Het verruimen van het terrein van de conferentie in bovengenoemde zin is een van de twee voorwaarden, die vervat ziin in de Dinsdag ingediende antwoorden van de drie Westelijke mogendheden op de jongste Russi sche nota. Deze antwoorden zijn thans in Lon den, Parijs en Washington gepubli ceerd. De andere voorwaarde is. dat ëen inleidende conferentie te Parijs internationale vraagstukken zal be spreken om uit te maken welke er Tussen vochtige muren Het werd hersteld na de inundatie, maar de na-schade Is groot. Huizen, waar het vocht door de muren sijpelt, het behang aan stukken en brokken op de grond valt en de bewoners ïyden aan rheumatiek „Dat kunnen alleen maar oude krotten zyn", denkt men na het lezen van zo'n aankondiging, maar het gaat ditmaal niet om oude krotten. Het gaat om herstelde woningen in het geïnundeerde gebied van Walcheren. De na-schade door de inwerking van het zoute water op de muren biykt in sommige gevallen heel groot te zijn. Heel wat herstelde huizen eisen thans nadere voorzieningen. Enige tijd geleden Is in opdracht van de regering een commissie aan het werk gegaan voor het vaststellen van die naschade. Er zijn op Walcheren heel wat boe renhuisjes, waarvan de muren zonder behoorlijk trasvaam zijn gebouwd. Nu die huisjes hersteld zijn, blijven de muren vochtig en werkt het zout na. Rc waarschijnlijk is, mr. Stikker als for mateur kunnen optreden. Wellicht dat dit de beste oplossing zou zijn. est de zaak-Kruis. De Nederlandse pers oordeelt zeer verschillend. De N.R.C. plaatst zich meer ach ter de stafchef, dan achter de rege ring. Het Alg. Handelsblad en Het Pa rool plaatsen zich achter het kabinet. Wel blijkt uit verklaringen van gene raal Kruis, dat hij meer haast wilde maken dan de regering, maar het ver wijt, dat hij geen vaste lyn in zyn be leid ha'd, wordt door Alg. Hbl. en Pa rool onderschreven, zoals het ook door ons onderschreven werd. Moge in het nieuwe kabinet met name ook over onze defensie klare wijn worden geschonken! De stichting Ratio-bouw bestudeert dit probleem om na te gaan welke voorzieningen daartegen getroffen kunnen worden. De juiste en de goedkoopste oplossing is nog niet gevonden. Er wordt gesproken over af bikken van de muren en opspuiten van een asfaltlaag alvorens ze op nieuw te pleisteren. Er zyn ook ande re mogelijkheden, maar het staat wel vast, dat definitieve bestrijding van dit euvel veel geld zal kosten en toch is die bestrijding nodig, want het wo nen in een vochtig huis werkt allerlei ziekten in de hand. TRIEST GEVAL. Een van de meest trieste gevallen van na-schade doet zich te Vlissingen voor bij de 34 Tuinstad-woningen var de vereniging „Gemeenschappelijk Belang". Triest is dit geval omdat door ver- sehc'dene inf'v-it"»? ««waarschuw was tegen het herstel dezer woni< gen: Het bestuur van de woningbouw vereniging zag er geen heil meer in; de dienst gemeentewerken van Vlis singen zag er geen heil meer in; B. en W. van Vlissingen zagen er geen heil meer in. Desondanks kwam uit Den Haag opdracht om 34 van de 43 beschadig de Tuinstad-woningen, die op het ter rein tussen Bloemenlaan en Paul Krugerstraat stonden, nog te herstel len. Nu zitten de bewoners met de na righeid. „Wy weten niet hoe wy dit pro bleem moeten oplossen", verklaar de ons het bestuur van Gemeen- schappehjk Belang, „de huizen zijn welhaast onbewoonbaar, hoewel ze er een jaar geleden keurig uit zagen. Nu zijn ze door en door vochtig, het behang valt van de buitenmuren, regenwater dringt naar binnen. De bewoners worden ziek door het vocht". Het betreft hier wel het ergste ge val van na-schade en vermoedelyk is het ook een uitzonderingsgeval, want aan deze Tuinstadwoningen kleefde een constructie-fout. GEBOUWD IN 1917. Ze werden in 1917 gebouwd. Het ce- ment-gebrek in de jaren van de eer ste wereldoorlog noopte tot het ge bruik van andere specie voor het op trekken der muren. Men gebruikte een mengsel van schelpkalk en trasmeel. Achteraf is dat procédé ondeugdelijk gebleken. De woningen werden al spoedig de zor- genkindertjes van de womngbouw- veren. en in 1937 verzocht het bestuur van Gemeenschappelijk Belang aan B en W. van Vlissingen het cow' -\- béküken. omdat men zo wc'"' in vöóvt7iett'"!ö der e\— van op de agenda van de conferentie der ministers van Buitenlandse Za ken van de Grote Vier zullen worden opgenomen en tevens in welke volg- oi'de. De voorbereidende conferentie zou worden bijgewoond door de plaats vervangers der ministers. De plaats vervangers zouden, zo stellen de Westerse regeringen voor, de betrok ken onderwerpen wel vrij grondig mogen bespreken, doch geen pogin gen mogen doen om tot een oplossing van de vraagstukken te komen. Deze taak zou aan de ministers zelf voor behouden blijven. In de Britse nota wordt nog eens verklaard, dat Engeland „onder geen- beding" de voorstellen van Praag aangaande Duitsland als basis van de besprekingen kan aanvaarden. De voorstellen van Praag drongen aan op een verbod van remilitarisa- tie van Duitsland, maatregelen om te verhinderen dat het Duitse oor logspotentieel weer wordt opgebouwd, onmiddellijke sluiting van een vre desverdrag met een verenigd Duits land en het terugtrekken van alle bezettingsstrijdkrachfcen binnen een jaar na ondertekening van het ver drag. 0i> WaV. i- UVl LUly Op OlZ. 6) MINISTER BEVIN HEEFT LONGONTSTEKING Ongerustheid over zijn gezondheidstoestand Ernest Bevin, de Britse minister van Buitenlandse Zaken, heeft een lichte longontsteking, zo heeft een woord voerder van zijn ministerie meege deeld. Bevin, die 70 is, heeft kou gevat tydens het bezoek van de premiers van het Gemenebest aan Londen. Zijn gezondheid heeft het afgelopen jaar te wensen overgelaten. Dit wordt hoofdzakelyk aan te hard werken toe geschreven. In politieke kringen te Londen wordt verklaard, dat de gezondheids toestand van Ernest Bevin reden zou geven tot ernstige ongerustheid. Voorspeld wordt, dat, in'dien een wyziging in de regering noodzakelijk zyn, Herbert Morrison als eerste de portefeuille van buitenlandse zaken aangeboden zal krijgen. Waar wordt algemene vergadering V.N. gehouden? De Franse regering heeft het voor stel van Trygve Lie om de aanstaande zitting van de algemene vergadering van de V. N. te Parijs te doen houden, afgewezen. Het wordt nu waarschijn lijk New York. „Oranje" Zaterdag in Amsterdam. Het m.s. „Oranje" van de My. .Ne derland", dat met 800 passagiers on derweg is naar Amsterdam, wordt Za terdag 27 Januari, te 8 uur voor T.Tmuiden verwacht. De ontscheping nl vermoedelyk 's middags om één in Amsterdam beginnen. A ?n boord bevindt zich ook de oud- -^immaridant uit Indonesië, de ge- neraal-majoor J. A. Scheffelaar, AFVOER VAN AMBONEZEN NAAR NEDERLAND? Naar de correspondent van Aneta te Bandoeng verneemt, heeft de Ne derlandse regering dc Nederlandse militaire leiding In Indonesië telegra fisch opgedragen, de Ambonezen met tydeiyke K.L.-status te doen kiezen tussen de volgende mogeiykheden: 1. Demobilisatie ter plaatse; 2. Terug keer naar de plaats van herkomst; 3. Tijdelijke afvloeiing naar Nederland. Het totale aantal Ambonese militai ren met gezinnen bedraagt 12.000. Zij zouden voor 1 April as. in Nederland •dienen te zijn. Begin Februari zou de afvoer naar Nederland van hen, die de derde mo gelijkheid kiezen, een aanvang nemen. In regeringskringen in Den Haag was het niet mogelijk bevestiging van dit bericht te verkrygen. 9000 MAN OP DE VELUWE SAMENGETROKKEN Alarm-oefening heeft gewenst verloop De troepenbeweging, welke Woens dagmorgen in het gehele land werd ingezet, heeft een gewenst verloop ge had. De 9000 militairen, die samenge trokken waren op de Vcluwe, werden in de afgelopen nacht ingekwartierd in een aantal gemeenten tussen Arn hem, Zwolle en Ede. De eerste groepen, welke Dinsdag avond te 23.00 uur werden gealar meerd voor bewakings- en beveili gingsdienst op vei'schillende punten in het land, hadden reeds drie uur later hun posten ingenomen. Het grote troepenvervoer, dat Woensdag te 7 uur begon was on danks verschillende transportmoei lijkheden te 14 uur zo ver uitgevoerd, dat verschillende onderdelen hun le- geringsgebied reeds hadden betrok ken. Aan de oefening nemen deel alle onderdelen, welke behoren tot een normale gevechtsgroep, zoals verschei dene bataljons infanterie, escadrons cavalei-ie, afdelingen artillerie, com pagnieën van de verbindingsdienst, de geneeskundige dienst, aan- en afvoer- troepen enz. De oefening eindigt hedenmiddag, waarna de onderdelen naar hun gar nizoenen terugkeren. Wijzigingen in Russisch militair opperbevel. In de loop van deze maand hebben zich in het Sowj et-Russische opperbe vel twee belangrijke wijzigingen voor gedaan, schrijft de diplomatieke me dewerker van de „Daily Telegraph". Generaal Sjtemenko, die maarschalk Vassilevsky in November 1943 was opgevolgd als algemeen stafhoofd is benoemd tot stafhoofd van het Zuidfront" gelegen aan de gren zen van Turkye. Iran, Afghanistan en Tibet, en maarschalk Boelganin, plaatsvervangend eerste minister, lid van het militaire comité van het po- litburo en voormalig minister van de strijdkrachten, is benoemd tot leider van de operaties aan het „Atlantisch front". .wordt de bekende Duitse diri gent prof. dr. Wilhelm Furt- wangler 65 jaar. FRANKRIJK VRAAGT STEUN IN INDO-CHINA Klacht over gebrek aar. belangstelling. De Franse minister Letourneau heeft voor zyn vertrek naar Washing ton een toespraak gehouden, waarin hg een ernstige klacht uitte over ge brek aan voldoende steun van Enge land en Amerika by de stryd in Indo- China, De minister liet daarbij door schemeren, dat volgens hem de oor log in Indo-China van bijna evenveel belang was als die in Korea. „Frankrijk is vastbesloten", zeide Letourneau, „de strijd in Indo-China. welke ten doel heeft orde en rust in het land te doen wederkeren, voort te zetten. De Franse -trijd in Indo- China is een onderdeel van de verde digingsstrijd der Westerse wereld. Indien wij Indo-China zouden verla ten, zou de poort wijd geopend zyn voor een communistische vloedgolf, die zich zou uitstorten over geheel Zuid-Oost-Azië, Birma. Malakka en wellicht India zou overspoelen en die spoedig daarna ook het Nabije Oos ten en Afrika zou bereiken". DE VOORSPELT: VRIJ VEEL BEWOLKING. Weersverwachting, geldig tot Don derdagavond. Half tot zwaar bewolkt met in het Zuiden van het land plaatselijk enige regen. Matige tot krachtige Ooste lijke wind. Temperaturen vrijwel overal oplopend tot enkele graden boven het vriespunt.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1951 | | pagina 1