Hoe onze bruine broeders in de
„woon-oorden" leven
De hulp, die geboden wordt
is ontoereikend
r~
MR. MILIUS VERWACHT GUNSTIG
VERLOOP VAN VOORJAARSBEURS
VRIJDAG 19 JANUARI 1951
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
S
Velen willen graag terug.,
(Slot)
„Woonoord voor gerepatrieerden", het klinkt zo schoon, maar het oord,
dat uw verslaggever heeft gezien, is een tot driemaal toe afgekeurd D.U.W.-
kamp, met verveloos uitziende barakken en grauw-gr|js asbest schoorsteen
pijpen uit de zijwanden en tussen die barakken verkleumde kinderen met
geel-witte gezichten in dunne kleertjes. Z(j beseffen niet, dat zjj, als zij
van binnen, waar het „lekker warm" is, naar buiten gaan, zich moeten be
schutten tegen een groot temperatuurverschil, om niet ziek te worden. Dat
kende men in Indonesië niet, waar men, vóór de rampokperiode aanbrak,
rustig altjjd alle ramen en deuren open had. De sociale werkster maakt hen
daarop steeds weer attent. Zij adviseert op elk gebied en helpt mede de
kledingbon voor allernoodzakelijkste warme kleding, verstrekt door de
Dienst Maatschappelijke Zorg, goed te besteden door doelmatige aankoop
in voor de gerepatrieerden passende kleuren-combinaties.
In ieder kamertje, waar een gezin
woont, is veel dat ontbreekt, maar
toch zo nodig Is. Zo zjjn er kamers
in een barak zodanig afgeschut, dat
men buitenom, door kou en modder,
naar de dichtstbijzijnde toiletten moet
lopen. Voor dergelijke problemen
moet een oplossing gevonden worden.
In twee zeer grote barakken was
geen watertoevoer in de kamertjes,
zodat men lange gangen moet aflo
pen voor elke hoeveelheid water, wel
ke men voor het dagelijks gebruik
nodig heeft. In de „badkamers" lie
pen de kranen al in geen maanden
Daar de gerepatrieerden bij aan
komst in het woonoord een kaal, af
geschut vertrekje krngen toegewe
zen, zonder raambedekking, slechts
gemeubileerd met enige britsen,
strozakken en dekens, moeten zij
alles aanschaffen om de hun toege
wezen woonruimte bewoonbaar te
maken,
Een kleding-stock, om in noodge
vallen directe hulp te verlenen, ont
breekt, want hetgeen er zo nu en dan
/ia relaties door de sociale werksters
wordt ontvangen, wordt direct onder
de inwonenden verdeeld.
Ook een klein fonds, waaruit ge
put kan worden, ingeval er directe
hulp geboden dient te worden, en
wanneer is dat eigenlijk niet het ge
val? ontbreekt. Doet de overheid
dan niets, zal men vragen?
Zeker, de Dienst Maatschappelijke
Zorg springt btf, maar dat is niet toe
reikend. Er is veel meer nodig. Het
bezwaar is dat alles zo lang duurt.
Een aanvrage om kleding heeft bij-
voorbeeld twee maanden nodig om
beantwoord terug te komen, alleen
in bijzonder gunstige gevallen één
maand. Als een kamertje met car-
tonnen platen tochtvrij gemaakt
moet worden, dient eerst een request
hiervoor te worden ingediend te Den
Haag en de administratieve weg
daarheen is lang, erg lang.
Zo luidt echter de instructie aan de
sociale werksters en beheerders, dus
dient deze lange weg gevolgd te wor
den. En ondertussen wacht men in
het woonoord op de zozeer verlangde
toestemming.
Zijn deze diensten overbelast, zodat
zij het werk niet aankunnen, of is
men er niet voldoende van op de hoog
te, dat snel beslissen hier wonderen
kan doen? Gebrek aan personeel
schijnt de voornaamste reden.
Kinderen, die door de nadelige lig
ging van het woonoord elders een
school moeten bezoeken, krijgen bus-
kosten vergoed, maar de' ouders moe
ten deze eerst maanden achtereen
voorschieten, omdat terugbetaling
via D.M.Z. maanden op zich laat
wachten. Als men dan weet, dat het
voorkomt, dat een gezin met zeven
kinderen moet rondkomen van 148
per maand aan pensioen, waarvan na
aftrek van 60 procent voor „huisves
ting" en voeding 59.20 overblijft,
dan weet men wel hoe het ermee
staat, daar van het resterende bedrag
noodzakelijke huishoudelijke voor
werpen, kleding, schoenen, enz. voor
9 personen aangeschaft moeten wor
den. En dat moet dan gebeuren door
Indische en Indonesische vrouwtjes,
die geen opleiding voor een Hollandse
huishouding hebben gehad en geen
begrip hebben van inkomstenverde
ling. De regering voelt dit wel aan,
vandaar cursussen of z.g.n contact
middagen over de onderwerpen: ko
ken, huishouding, doelmatige in
komstenbesteding, woninginrichting
en aanverwante onderwerpen, waar
toe een lerares is aangesteld door de
Stichting voor Huishoudelijke- en
Gezinsvoorlichting. De sociale werk
ster of dat in alle woonoorden ge
schiedt, weten wjj niet animeert
ieder gezin deze voor hen zo belang
rijke praatmiddagen te volgen. Ver
der spannen zich voor deze mensen
in de commissie-Moora, waarin o.a.
ook zitting hebben Pelita, Nederland
helpt Indië en de Nibeg.
Maar, om die hulp te gunnen ver
lenen, hebben deze de steun van ons
allen nodig. Men zal er ook goed aan
doen dat zal uit het hiervóór ge
schrevene wel duidelijk zgn geworden
z$n steun niet rechtstreeks aan
een naar hier gekomen bruine broe
der of zuster te geven, maar via een
der genoemde organisaties of de so
ciale werkster of eventueel admi-
strateur van een woonoord; dan weet
men, dat het geld en de goederen al
leen bij de noodhebbenden terechtko
men.
VELEN WILLEN VVEEB
GRAAG TERUG
Van een sociale werkster wordt
verwacht, dat zij zonder fondsen of
andere hulpmiddelen, dus op eigen
initiatief, het leven der gerepatrieer
den in de woonoorden dragelijker
maakt. Meestal slagen zij hierin,
meestal ieder naar zijn eigen aard
en aanleg. In de woonoorden bijvoor
beeld, waar schrijver dezes over
spreekt, werd getracht een oplossing
te vinden voor de jeugd zowel als
voor de volwassenen. Een Indische
bazar werd gehouden van artikelen,
welke de gerepatrieerden afstonden
en zo ontstond een fonds van de op
brengst.
Hierdoor werd het daar mogelijk
een goed Sint Nicolaasfeest en een
behoorlijk voorbereid Kerstfeest te
geven. Door dit fonds was het ook
mogelijk een recreatiezaaltje van
raam- en tafelbedekking te voorzien,
daar aldaar cursussen kinderkoor,
kleuterklas en repetities worden ge
houden omdat de kinderen „thuis" in
de weg lopen. De moeilijkheden van
jongens en meisjes, die aanpakken en
in een fabriek gaan werken, maken
het eveneens nodig, dat er met be
langstelling naar hen geluisterd
wordt en goed wordt geadviseerd.
Een enkel gezin, dat het geluk heeft
eindelijk een eigen huisje te krijgen,
moet geholpen worden om tot zelf
standigheid te komen en bg de in
richting van dat huisje via een meu
belvoorschot van de D.M.Z. eist het
veel overleg om met weinig midde
len de noodzakelijke meubeltjes aan
te schaffen.
De contactcommissie-Moora (ker
kelijk en particulier initiatief), stelt
de sociale werksters aan, daar waar
deze het meest nodig zgn. Deze so
ciale werkster behoort de ogen en
oren te zijn van al de betrokken
diensten, maar ook van geestelijke en
medische verzorging en het plaatse
lijk comité, dat gevormd wordt in de
gemeente, waar de woonoorden ge
vestigd zijn. Zo'n plaatselijk comité
kan in dat moeilijke werk een grote
steun zijn voor de sociale werkster.
Baby in de steek gelaten.
Een 21-jarige ongehuwde moeder
beweerde op zoek te zijn naar een
woning en liet daarom haar acht we
ken oude baby voor enkele uren bij
kennissen achter. Zg liet echter niets
meer van zich horen, hetgeen voor de
politie aanleiding was, haar te ar
resteren. Het bleek dat zij enkele
dagen op stap was geweest met een
„kennis", met wie zij trouwplannen
zou hebben. Het kind werd door tus
senkomst van de Voogdijraad onder
veiliger hoede gesteld.
VERHALEN
I
V
't Is nooit gemakkelijk het iedereen
naar de zin te maken en ook de pro
gramma-leiding van een radio-om
roepbedrijf staat in dit opzicht voor
een vrijwel onoplosbaar probleem.
En natuurlijk ook voor veel critiek,
ongemotiveerde zeker niet minder
dan gemotiveerde. Maar de B.B.C.
heeft deze week de critiek toch wel
erg gepeperd opgediend gekregen.
Daar was bijv. het conservatieve
Lagerhuislid Sir Waldron Smither.
Deze 70-jarige oude heer houdt niet
van Jazz en aan croonersvan bei
derlei kunne heeft hij helemaal een
broertje dood. Op zichzelf nog niets
bijzonders: ook in ons land heeft hij
hele drommen medestanders. Maar
wij geven U te raden, waarom Sir
Waldron zo'n hekel aan die kreunen
de microfoon-artisten heeft.
Omdat zij het communisme in de
kaart spelen door de luisterende me
nigte te demoraliseren. Daarom geen
crooners en geen jazz meer in de
aether
Trouwens: ook de Schotse Nationale
Partij heeft iets tegen de B.B.C., die
volgens haar alleen maar omroepers
met verwijfde stemmen in dienst zou
hebben. Shakespeare en Drake spra
ken toch ook niet op de zijden toon
van een eunuch, heet het in de boze
critiek van dezegerokte Britten.
En dan waren er nog een paar Lon-
dense dokters, die hun patiënten ver
boden 's avonds laat naar de hoorspe
len van de B.B.C. te luisteren omdat
die te ziekelijkzouden zijn.
Ja, 't valt niet mee een omroep
programma samen te stellen, dat de
Schotten, de dokters èn Sir Waldron
kan bevredigenGelukkig kregen
de heren van Broadcasting-House
ook een opgewekt briefje, van de
Presbyteriaanse kerk nog wel. Daar
heeft men alle lof voor de vrolijke
variété-programma's, welke de B.B.C
regelmatig de aether inzendt.
Zo zit Nederland met de grote zorg
voor deze mensen, van wie velen weer
graag terug willen, maar dan naar
Nieuw-Gulnea, waar het klimaat hun
vertrouwd is. Zouden ztf zich realise
ren, dat men ook daar moet aanpak
ken en niet kan gaan zitten „te zit
ten", of zouden zjj alleen maar den
ken: dé&r is het warmer en dus beter
dan dit, als het land van belofte be
schouwde, Nederland?
W\j kennen hun gedachtengang
niet. Hoogstens kunnen wfl na waar.
neming van een en ander constate
ren, dat men hier kan spreken van
een tragedie, welke evenwel niet als
zodanig behoeft te eindigen.
Dat hangt echter van óns, Neder
landers af, die op hun beurt moeten
trachten iets te begrepen van deze
„displaced persons" uit onze vroegere
Oost
In de grote onderzeebootbnnker ten Zuiden van de IJ muldense haringhaven zal een kalkzandsteenfabru-k
worden Ingericht. Het benodigde zand wordt door Rtfks waterstaat uit de haven van IJmuiden opgebaggerd.
Niet alleen de nieuwe fabriek, welke ten opzichte van de kalkzandsteenfabricage steeds meer op moeilijkhe
den stuitte, maar ook de Rijkswaterstaat, die op deze wijze de kosten van het baggeren in de havenmond aan
zienlijk naar beneden zal zien gaan, is hiermede gebaat- De nieuwe fabriek heeft het voordeel, dat voor de ex
port van haar product de weg over zee voor de deur be gint. De voormalige Duitse bunker, de grootste ln West-
Europa, waar de kalkzandsteenfabriek zal worden Ingericht,
BEURS IS VOLLEDIG „UITVERKOCHT".
(Van onze speciale verslaggever)
UTRECHT, Januari. „Ondanks de onduidelijke ontwikkeling van de
economische toestand in de wereld, zie ik de komende voorjaarsbeurs met
een gerust hart tegemoet", zo vertelde ons mr. J. Milius, directeur van de
Kon. Nederlandsche Jaarbeurs. „Er zjjn weliswaar tal van omstandighe
den, die van invloed kunnen zijn op het verloop van de voorjaarsbeurs, zo
als de ombuiging in het handelsverkeer door de versterkte industrialisatie
en de vrjj wording van de handel, maar deze aspecten zijn als gevolg van
de politieke situatie in ongunstige zin aan het veranderen. De overschake
ling naar de oorlogseconomie brengt met zich mede, dat grondstoffen eind
producten schaarser en duurder worden. Er bestaat een neiging tot voor-
raadvorraing en wederinvoering van distributie en het kan dus niet anders
of de handel op de beurs zal hiervan de terugslag ondervinden.
Men zal er rekening mee moeten
houden, dat vele artikelen slechts
met een lange levertijd geleverd kun
nen worden. Enkele zullen wellicht
zelfs niet eens leverbaai* zijn. Tevens
zal een hausse ih de vervangingsmid
delen voor gebruiksartikelen zeker
niet tot de onwaarschijnlijkheden be
horen. Overigens kan wat de a.s. voor
jaarsbeurs betreft de tendens in fi
nancieel opzicht om kasfondsen zo
veel mogelijk om te zetten in goede
ren. toch een levendige handel ver
oorzaken. Ik ben dus", aldus de
heer Milius, ,,irr zekere zin optimis
tisch gestemd, hoewel ik weet, dat er
fabrikanten zgn, die in verband met
de materiaaltekorten de beurs met
zorg tegemoet zien. Tevens mag de
politieke situatie zich niet ongunsti
ger ontwikkelen, daar anders de
beurs hiervan een uiterst gevoelige
slag zou kunnen ondervinden".
De beurs is volledig „uitverkocht".
De gehele expositieruimte van 50.000
m2 zal tot de laatste meter bezet
zgn. De afdelingen textiel en bouw
nijverheid zullen hiervan een groot
deel in beslag nemen. In de Beatrix
en de Irene Hallen zal de textielpro-
ductie van de Benelux opgesteld
worden. De inrichting van deze expo
sitie is opgedragen aan de bekende
Franse ontwerper Jean Faint Mar-
tain. Hg heeft een geheel nieuw con-
struotiesysteem ontworpen, dat
naar men aanneemt opzien zal baren.
De Nederlandse, Franse, Britse en
Belgische spoorwegen zullen geza
menlijk exposeren in de afdeling
voorlichting en propaganda.
In het Internationale Paviljoen
zullen collectieve inzendingen van
België, Luxemburg, Israël dat
voor de eerste maal deelneemt
Oostenrijk, Zuid-Afrika, Zwitserland,
Polen en Joego-Slavië te bezichtigen
zijn. Voor West-Duitsland is een deel
van het expositieterrein aan de Croe-
selaan gereserveerd.
De heer Milius deelde ons voorts
mee, dat hij de komst van Ameri
kaanse kopers lang niet uitgesloten
acht. De Ieren zullen in verband met
de moeilijkheden over de training
van Nederlandse vliegers in Noord
Ierland niet vertegenwoordigd zijn.
Houdt het paard ln ere.
Daar de laatste jaren de mechani
satie steeds meer in de landbouw
doordringt, dreigt er gevaar, dat de
paardenstand op de lange duur ge
doemd is te verdwijnen. Om dit te
voorkomen heeft de vereniging „Het
Oud-Nederlandsch Trekpaard" een
aantal vooraanstaande landbouwers
in de Haarlemmermeer in principe
bereid gevonden af te zien van het
gebruik van mechanische trekkracht.
Het is de bedoeling om in de Haar
lemmermeer een z.g. Paardenreser-
vaat te stichten. De vereniging wil
ook bij de overheid steun zoeken
voor haar streven.
De golflengte van radio Luxemburg
is Maandag 208.4 meter geworden (voor
heen radio Frankfort). Radio Frankfort
zendt voortaan uit op 505.8 meter en de
zender der Amerikaanse strijdkrachten
te Frankfort op 216.5 meter.
Vragen aan minister over
landbouw-economisch instituut.
Het Tweede Kamerlid, de heer Bie-
wenga (A.R.) heeft de minister van
Landbouw schriftelijk gevraagd of
het juist is, dat hij op het agrarisch
congres van de P.v.d.A. de waarde
van de cijfers, verstrekt door het
landbouw-economisch instituut, in
twijfel heeft getrokken.
In dat geval dient volgens de heer
Biewenga een nauwgezet onderzoek
naar de werkwijze van dit instituut
te worden ingesteld, waarvan de re
sultaten aan de Kamer moeten we
den meegedeeld, I
Ejulder nog'n omroeper?
Ons wè! En ka'je dien van
julder verstae' ok nog?
Dan magge je nie moppere! En
da' doe'julder dan ok nie, be-
griep ik wè. Ma' den dien van
ons ka'je enkel verstae' a'je d'r
korte bie gae' stae' hiustere.
Op sommeste durpe is omroe
per weze, 'n soortement ge-
meente-betrékkienge, 'n amb-
tenaer dus! Ma' da's de medèr-
ne tied weetje, wan't is nog zo
'lank nie geleje da'ze dae' zo'n
loslopende vent vo' aodde, die
as aoltied klusjes en losse kar
weitjes opknaptende vo'n ieder
die dae'n /ooitje vo' over aod.
Dus ok wède gemeente as da'
zo' uutkwam. En anspreker of
rondzegger van begraefenisse
'oorde dae' ok bie. As'n dae'vo
rondgoeng, dan bélde'n an drie
deure geliek! (om op te schiete
weetje). En wien 't eeste nae'
voren kwam die 'oorden 't
meeste ok. Dan rammelde'n
achtermekaore of; de fermielje
lae' bekend maeke da' Merie-
nus, Jewannes, Jacobes (en
soms nog meer van die voo'nae-
me, en dan nog den achternae-
me) is overleje in den ouder
dom van zovee'jaere, goeie dag,
slecht weer
Wien of d'r gesturreve was,
da'wiste me toch wè. Ma' ooi
die naeme da' was ies dae'je
mee eel je verstand nae'luus-
terde wan geweunlek waere
z'onder 'n aore naem bekend.
Den anzegger ao'n 'oogen'oed
vo' de gelegent'eid, temisten a't
nie regende, wan da'zou zonde
weze en me wiste toch wè
da't 'n da dienk ao'.
As 'n omroeper was vo' Visaf-
slag, vo'verkopienge, of as d'r
iemand wa' verloren ao', dan
liep'n mee'n belle.
Op sommeste durpe ze dae'
nog'n mooie blienkende kopere
schaele vo' en dae' slaet den
omroeper mee'n dikken trom
melstok op.
Ma' bie iederen stap goeng
z'n belle; tieng, tieng, tieng, en
om d'onderd meter goeng'n
stille stae' en 'n eeele stuit stae'
belle, 'eel 'ard! Aneens ieuw'n
bp en zocht op z'n gemak nae't
briefje, keek nog is rond en be
gon z'n les of te dreune, mee
grote galme nae' lienks en
rechs. A't'n klaer ao', keekfn
nog's rond ofn zegge wou: en
iet noe wezélek goed g'oore? En
dan goeng'n vè'der, tieng, tieng,
tieng.
Op'n kere was 'n z'n briefje
kwiet! Dils eest eidn nae 't bel
le, lank stae'zoeke, en einde-
lienge ma' uut z'n 'ood gerope:
ons ojpt c&cxp
de Burgemeester lae' bekend
maeke, dat'nedafn..e..
mor ge om acht'ure S'aeves ne-
turelek't kan ok aols achte
weze, dene.. bezar za'
open doe', in de schole, vo'de
biebeleteek om boeke te leze!
Zeit et voort! Dus om zeven
ure in de schole!
Burgemeester zei ernstig;
j'eid wat aors gerope as da'k
op je briefje 'ezet ao'!
Jae, zeid'n; *k was ik et kwiet
ma't meeste e'k wè ezeid
gelo'k. Enne, de mense wete't
toch wè van mekaore.
Zo', dus elgelek bin jte over
bodig! zei de Burgemeester.
Nee, da'noe ok wee nie, zeid
'n, noe wete de mense't zeker
en aors bluve't ma geruchte, en
da's toch ok niks
Bie visverkoop goeng'n aol
tied op 'n vaste plekke op straet
stae', de vismandjes in de rond
te en ie in te midden. Een
aaaaaaaaaaaaamaaamammaa
Den omroeper 2
aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa
maandje wees 'n an en ie telden
raezend gauw achteruut! As je
„main" riep, ao' je't gekocht.
En één cent mog'n rekene vo'
z'n eige. Da' was 'n cent vo't
potlood zo'as dat 'eettende.
Soms, as'n z?n kammeraod te
genkwam, goenge zfeest 'n per
tij biljarte, en naedien goeng 'n
wee bellend vèder. En ie zei, as
ik mae' rondroepe, d'r stoeng
nie bie om oelaete of an'k da'
doe mog!
Op n'n kere kreeg'n twi boo-
schappe gelieke om rond te
roepe
Jae ma', zeid'n, ik gaen gin
twi kere deu't durp lope op één
dag!
Das glad nie nodeg, zei Bur
gemeester; je roept geweun aol-
lebei je boo'schappen in één
keere achteranmekaore of! Da'
ka'je toch zeker wè?
Wou'k nie! zeid'n en ie
schreeft zellef op 'n briefje en
goeng an't roepe; „noodslach-
tienge weges't breke van'n koei
z'n poot en de logee van Dome-
ni eid 'n Engels boek verlore,
terug te bezurrege tege belo-
nienge an de Pastorie en of
t'aele an 't slacht'uus per kilo
mee of zonder beenen!
Een keer ao'd'n 't geluk, of
elgelek 't ongeluk! Om in 'n
brulofte terecht te komme!
Dae wiern getracteerd! En ie
droenk mee op de gezond'eid
van de vrouwe en op d'r man
en op ulder vo'spoed en op d'ou-
wers van den eenen en toe' wee
op d'ouwers van den aoren en
op nog mi plezierige diengen.'
Ten lange leste goeng'n wee
nae' buten, en belle da't 'n dee!
belle! af\jn erreg!
En eigelek mog 'n roepe da'
d'r 'n schip mee turf was ge-
komme, mee 'arde en zachte
turf, en wa'ze mog koste of-
g'aeld per mande an't schip.
Ma' bie vergissienge riep'n;
lank zulle ze leve! 'iep, 'oerao!
Ma'je begriepe wè, zokke ver
gissienge bin neturelek uutzen-
derienge, wan meestentied
goeng 't netjes en geweun, net
as bie julder.
En zo gaet et noe bie ons ok
'oor! Je zou we meschien gae
dienke da't bie ons ma'n aardeg
zoodje is.' Ma' da's gin waere
weetje! Aolles is goe'gere-
geld en't gae vlot as op rolle
tjes, wan a'je noe d'omroeper
'oort belle en je kom nae' vo
ren, dan is'n a' lank wee weg
nae' n 'aore plekke! Ma't geef
nie oor, d'r bin aoltied wè men
se die as toevaollig d'r bie
stoenge en die 't verder vertel-
le, zodoende wete me 't dan
toch en dae' gaet et ma' om.
't Zou mien spiete as d'om-
roepers uut de mode rochte,
wan zo'n belle deu de straetjes
en 't saemekomme van aolle
mense vo' ulder uusje is wè ge
zellig 'oor! Wan zo'vee beleue
me noe nie, en iedere ofleidien-
ge is d'r één weetje!
In de steje bin gin omroepers
mi geloo'k. Ma' in eele grote
steje, zo'as Amsterdam, dae'
ka'je boven op de daeke van
sommest'uzen, en as't doenker
genoegt is g'orre in d'aevende,
grote verlichte letters zie die as
verbie schuve! Om op zo'n me-
rtier 't nieuws te brienge, net as
'n soortement krante!
En da' doe d'omroepers van
de durpe op ulder manier ok!
En ik ouwef ma op de ge-
weunte zo'as bie ons op't durp!
Dae' zit meer meziek in.'
BESPIEGHELAER.
Het wereldgebeuren
Deur dichtgeslagen
Er was Woensdagavond slecht
nieuws voor Lake Success en voor al
le diplomaten, in het bijzonder de In
dische, die hun hoop hadden gesteld
op het gezond verstand en de bereid
willigheid van het Chinese communis
ten. Bereidwilligheid om de aangebo
den hand te aanvaarden en om be
sprekingen te beginnen over alle pro
blemen in het Verre Oosten. Het nieu
we Korea-plan van de Ver. Naties
was in hoofdzaak een kunststuk van
de Britse diplomatie en het leek in
zijn geheel zeer aanvaardbaar voor
Peking. Op aandringen van de Engel
sen had Washington meer water in de
wijn gedaan dan een paar maanden
geleden voor mogelijk was gehouden,
zoveel zelfs dat de Indische diploma
ten zich tevreden toonden. Begin de
ze week gaf de regering van India de
Chinezen zeer vriendelijk en zeer
voorzichtig te verstaan, dat het wijs
en verstandig zou zijn het Korea-plan
als grondslag voor besprekingen te
aanvaarden. Het mocht niet baten.
China heeft de toegestoken hand ge
weigerd, kort en bits. zonder enige
hoffelijkheid. De manier, waarop Pe
king het antwoord overbracht was op
zichzelf al weinig elegant. De mi
nister van Buitenlandse Zaken Tsjoc?
En-lai richtte zich via dc radio niet
tot Trygve Lie, de secretaris-generaal
der N.V., maar tot diens plaatsver
vanger David Owen. Dit was bedoeld
als demonstratie tegen Lie, wiens be
noeming door de Russische groep niet
erkend wordt. In de rede werd het
V.N.-plan eigenlijk voorgesteld als
een Amerikaanse truc om tijd te win
nen en een militaire nederlaag te ont
gaan. Geen „staakt het vuren en
daarna praten", aldus het barse ant
woord, eerst de voornaamste Chinese
eisen inwilligen en pas daarna kan
een regeling voor Korea overwogen
worden op basis van terugtrekking
van alle buitenlandse troepen. Zelfs
dan moeten de V.N. zich er buiten
houden en de regeling van binnen
landse geschillen aan de Koreanen
zelf overlaten. Als klap op de vuur
pijl eist Peking een conferentie op
Chinese bodem, een wel zeer arrogan
te voorwaarde tot praten.
De Chinese tegenvoorstellen, die
qua inhoud en toon volstrekt onver
zoenlijk zijn, zijn voor Amerika na
tuurlijk onaanvaardbaar. Minister
Acheson. die juist een persconferen
tie hield toen het Chinese antwooid
bekend werd^ toonde zich aanstonds
afwijzend zonder zich eerst te omhul
len in een diplomatieke nevel van
„zorgvuldig bestuderen". In Londen
werd als commentaar gegeven, dat
het nu toch wel zeer moeilijk werd
de gedachténwisseling met Peking
gaande te houden. Alleen premier
Nehroe van India meende, dat de
deur voor een vreedzame regeling in
het Verre Oosten nog steeds niet
mocht worden dichtgeslagen, maar
dergelijk onverwoestbaar optimisme
staat buiten de werkelijkheid. Van
waar de stugge houding van Peking?
Russische druk? Overschatting van
eigen kracht? Wantrouwen? Over
moed van de Chinese beroepsgene-
raals?
Waarschijnlijk menen de commu
nisten in staat te zijn de Amerikaan
se troepen uit Korea te kunnen ver
drijven, willen zij deze kans Korea
binnen hun invloedssfeer te brengen
niet voorbij laten gaan, en achten zij
de Ver. Naties niet in staat daartegen
een doeltreffende actie te organise
ren
Nu de hoop op een vreedzame re
geling in Korea vervlogen is komt in
Lake Success het Amerikaanse voor
stel weer aan de orde. China als
„agressor" te brandmerken. De
spoedzitting van de politieke commis
sie zal moeten uitwijzen of de meer
derheid binnen de V.N. de consequen
ties van de Chinese onverzoenlijk
heid durft trekken.
In elk geval is de spanning weer
toegenomen en het gevaar voor uit
breiding van het Koreaanse conflict
over een veel groter deel van Azië
dreigend geworden.
Rijksuniversiteit Utrecht
verleent eredoctoraten.
Door de Rijksuniversiteit te Utrecht
zullen op 26 Maart, ter gelegenheid
van de 315e Dies Natalis, een aantal
eredoctoraten worden verleend.
Hiertoe zijn uitgekozen: ds. G. J.
Woelderink, emeritus predikant te
Doorn; dr. F. Olivier, hoogleraar in
de rechtsgeschiedenis aan ae univer
siteit te Parijs; dr. M. C. A. Klinken
berg, chirurg te Utrecht; sir W. Ste
ward Duke, directeur van het insti
tuut voor de leer der oogziekten van
de universiteit te Londen; dr. F. de
Gaudart d'Allaines, chirurg aan de
universiteit te Parjjs; dr. A. Frey
Wyssling, hoogleraar te Ziirich; R.
E. Shope, medicus, verbonden aan de
veterinaire afdeling van het Rocke-
fellerinstituut te Princetown en A.
Hjarre, hoogleraar in de diergenees
kunde te Stockholm.
Het is de bedoeling, dat alle betrok
kenen op 16 Maart naar Utrecht ko
men om hun eredoctoraten persoon
lijk in ontvangst te nemen.
