De stuurman van de „Cumberland"
zag torpedo-bellenbaan
M«ï7Vl(«tP
I
Stoffelen en Rijvers boden zich
te koop aan
JIMMY BROWN, sportheld no. 1
Toen gebeurde er ieis vreemds
Nederland leverde de meeste
spelers aan Frankrijk
MTTFHRl/IS
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 23 DECEMBER 1950.
Wui.stoomden in Zuidwestelijke richting. Juist vóór het ingaan van de
nacht waren wy over bakboord de Se.vehell eilanden gepasseerd en de wens
vun aUc opvarenden was, véór Oudejuaravond te meren aan de kade van
Durban. Dc oude „Cumberland" haalde na haar laatste reparatie met ge
mak dertien knopen, zodat we een goede kans maakten.
Maar dc Indische Oceaan bü Madagaskar was in December 1941 nou niet
direct een bed vol rozen, en verder laat ik het er maar bij. We hadden, om
zo tc zeggen na het verlaten van TJIIatjap met dc schuit stikvol vluchte
lingen. waaronder veie gewonden, niet veel tyd gehad om op verhaal te
komen Tol overmaat van ramp was die morgen van de 24ste December dc
ouwe ziek in kooi gebleven.
.Een beetje koorts, 't zal wel weer gauw over zijn", voegde liü mji toe.
toen ik 's morgens zijn orders in ontvangst ging nemen.
Maar wp wisten wel beter. Op onze vlucht uit Indlë was taU twaalf dagen
niet uit de kleren geweest en of we hem nu al vertelden dat hü. met zijn
malaria-aanvallen, zich wat meer in acht moest nemen, hy was bijna niet
van de brug af geweest. Kapitein Post was er een van de oude stempel;
züo lijfspreuk was: Niet veel praten, maar doen.
schijnbaar niets bemerkt werden
we omgeven door een dichte, witt-j
mist. die koud en klam om ons hing.
Verbaasd zagen de roerganger en ik
elkaar aan: hoe was dat ineens moge
lijk? Had één van de uitkijken niet
kunnen waarschuwen? Plots flitste
het door mijn brein: Als deze mist een
beetje aanhield, hadden we een kleine
kans die onderzeeboot kwijt tc raken.
Dc witte damp scheen zich als een
sluier overal aan te hechten; ik rilde
van kou in m'n dunne tropenuniform.
Het was een prachtige avond. Als
het geen oorlog was geweest hadden
we onze Kerstboom wel aan dek kun
nen optuigen, maar nu, met het ge
vaar van die verwenste duikboten
hadden wc het liever maar wat don
leurder gehad Zo nu cn dan klonken
uit de passagiersverblijven brokken
van Kerstliederen. Na twaalf dagen
varen waren de mensen in de ver
onderstelling, het gevaar nu wel ont
vlucht te zijn. En wjj lieten hen maar
in die waan.
Tegen een uur of tien kwam de
marconist op de brug en vertelde,
wéér een SOS te hebben opgevangen.
Door storing was de plaatsbepaling
niet duidelijk doorgekomen, maar
volgens hem kon het getorpedeerde
schip niet ver van ons verwijderd j
zijn.
Wij wisten, dat we in een gevaar
lijke zone waren'; uitkijken was de
boodschap. Er stonden er twee op ie
bak. één in liet kraaiennest en twee
aan stuur- en bakboord achteruit. De
jongens hadden een zware tijd maar
wisten dat hut om ons leven ging;
iedereen werkte mee naar vermogen.
Om twaalf 'uur "s nachts, juist voor
ik mij naar de brug wilde begeven
voor dc hondenwacht, liet de kapitein
mij roepen.
Toen ik zijn hut binnenstapte, zag ik
direct, dat zijn toestand niet verbe
terd was. Zijn ogen gloeiden in het
geelbleke, vermagerde gelaat. Onrus
tig wriemelden zijn vingers aan de
deken.
..Bosman" zei hij. ..ik heb je laten
roepen met tegenzin, omdat ik weet
dat jullie je rust wei nodig hebben.
Maar de zaak is deze; ik ben zoeven
wakker geworden uit een benauwde
droom. Het zou te lang duren om je
al die onzin te vertellen, maar kijk uit
en wees op je hoede, zoals je nog
nooit op je hoede bent geweest. Ik heb
het gevoel dat er iets gaat gebeuren
vannacht".
Hij gaf mij de hand en viel na eni
ge ogenblikken in een onrustige slui
mer.
Op de brug waren geen bijzonder
heden. De uitkijken betrokken hun
posten en na korte tijd was ik weer
alleen met dc roerganger. Ik was gaan
ziften op stuurboords brugvleugel,
waar de steward me een kop koffie
had gebracht. Ik dacht na over de
vreemde waarschuwing van kapitein
Post. Het konden natuurlijk koorts
hallucinaties zijn, maar het moest de
ouwe wel zéér aangegrepen hebben.
Enfin, we zouden wel zien.
We maakten keurig onze dienst-
vaart van dertien mijl en ik vertrouw
de op ons goed gesternto, maar wat
wès ik moe
Tegen drie uur in de morgen dc
steward had juist m'n derde kop kof
fie boven gebracht klonk plotse
ling een stem uit de voormast: „At
tentie!. vermoedelijk een periscoop op
drie strepen over stuurboord".
Wel allemachtig! Snel greep ik mijn
kijker. Jaweleen dunne, witte
streep met hier en daar wat schuim-
belien achter zich aan, bewoog zich
voort in dezelfde lijn als ons schip.
Even ging er een rilling door mij
heen. Danterwijl ik meende de
schok van de inslaande torpedo reeds
te voelen, gaf ik scherp bakboord
roer, waarna ik de machinekamer
waarschuwde het hoogstmogelUke
Terwijl ik my nog verbaasde om
deze, als uit de hemel gevallen mist
bank, klonk plotseling de roep van
één der uitkijken op de bak: „Zeil
schip, recht, vooruit, komt recht op ons
af". De man gilde meer dan ik ver
staan kon; maar ik begreep dat er
onmiddellijk gehandeld moest wor
den. Met een ruk trok ik de telegraaf
op „volle kracht achteruit" en gaf een
lange stoot op de fluit.
Nog vóór de schroef de vooruitstu-
wende kracht overwonnen had. stoof
er een ouderwetse driemastbark rake
lings langs ons heen. Zó dicht voer zo
langs ons, dat wij ondanks het duis
ter vrij duidelijk de eigenaardig ge
klede bemanning konden onderschei
den. Vermoedelijk een Finse graan-
bark, dacht ik, maar wat deed zo'n
oud zeilschip in oorlogstijd' op de In
dische Oceaan? Ik begreep er niet3
van.
Volmer herstelde zich het eerst van
de schrik. Hij zei, op de bark wijzend:
„Dat is niet pluis, Stuur".
„Wat dan?" vroeg ik belangstellend.
„Nou. hij scheert ons met een tien-
mijls vaart met volle zeilen voorbij en
er is geen asie wind en hoorde u dat
zingen?."
Scherp luisterde ik. Ja, nu hoorde
ik het ook. Over bet water klonk een
hymne die mU bekend voorkwam.
Dat was iets uit mijn kinderjaren!
Plotseling herinnerde ik mij de me
lodie. het klonk als het „Kyrië-Elei-
son" (Heer ontferm U onzer), dat ik
als kind meermalen had meegezon-
igen. Van over zee klonk nu ook ge
ratel en geklapper van zeilen, die mij
zeer vertrouwd in de oren klonk. Dit
was een Nederlander! Hij riep: „Hebt
ge hulp nodig?"
De bark had bijgedraaid en lag nu,
met klapperende zeilen, ongeveer vijf
tig meter van ons af. Het schip was
opgetuigd als een fregat, vanaf de
buitenkluiversboom tot aan de be
zaansgaffel en aan de vlaggelijn wap
perde de oude prinsenvlag.
Ik stond verstomd, maar weer klonk
de stem over het water; „Hebt ge hulp
nodig?" Ik greep de scheepsroeper en
antwoordde, dat zij voorzichtig moes
ten wezen, want dat er een onderzee
boot in de buurt was.
Maar de stem zei. dat zij gestuurd
waren om ons te begeleiden en of wij
zo goed wilden zijn onze koers maar
te vervolgen.
Wij hebben toch geen oovlogssche
pen met zeiltuig meer?, dacht ik,
maar veel tijd om te piekeren werd
mij niet gegeven. Op de fokke-, grote
en bagynenra waren hun mannen al
in de weer en spoedig was de bark
onder zeil.
Ik kon niet goed besluiten wat te
doen, maar ik dacht: beter een oud
escorte dan helemaal niets en na de
roerganger mijn orders te hebben ge
geven, zette ik de telegraaf weer op
„vol vooruit" en daar .stoomden we
weer, richting Durban
Tegen vier uur kwam mijn aflosser
en nadat ik hem het hele relaas ver
teld had. glimlachte hij ongelovig en
wees recht voor ons uit.
De mist was opgetrokken en in het
licht van de komende dag zag ik een
Engelse torpedojager, die ons zonder
Iets te zeggen ons in konvooi had ge
nomen.
Verbluft greep ik naar mijn kijker,
maar hoe ik de omgeving ook afzocht,
van een zeilschip was geen spoor t,e
kennen. „Prettige Kerstdagen en we
hopen ze het volgend jaar thuis te
vieren", sprak mijn aflosser, terwijl
i hij mij op de schouder klopte.
Sprakeloos liep ik naar mijn hut.
J maar ik kon toch die ochtend niet
j in slaap komen.
DIT V/CC/2isi,4'-tA
UW WAARBORG
Beroepsvoetbal trekt talentvolle amateurs.
(Van onze sportmedewerker).
Het streelde ons vaderlandse hort, toen we onlangs in een Parijse
krant een artikeltje lazen over de handelsbetrekkingen tussen Neder
land en Frankryk, waarin gememoreerd werd, dat Nederland en Dene
marken samen de eerste plaats bezetten bü de in Frankrijk goederen
importerende landen en dat by een ander import-artikel ons land niet
slechts een gedeelde eerste plaats had, doch onbetwistbaar aan het
hoofd ging van alle naar Frankryk exporterende landen. Onze trots ver
minderde echter, toen we merkten, dat deze eerste plaats niet sloeg op
deviezen opleverende artikelen als boter of kaas doch op beroepsvoetbal
lers, waaraan minister Llcftlnek geen cent verdient hoogstens wat be
lastingguldentjes, als later de betrokken spelers naar Nederland terug-'
keren en dan in de vermogensbelasting vallen.
Er zijn op het ogenblik, dat we dit
schrijven zestien Nederlandse ex-ama-
aantal omwentelingen te maken. Door j teurs als beroepsvoetballer verbonden
aan Franse clubs en misschien zijn
Stoffelen en De Graaf daar nog bij
gekomen tegen de tijd, dat deze regels
in druk verschijnen. Maar ook met
deze zestien staat Nederland verre bo
venaan als leverancier van voetbal
lers. We hebben bij de achttien Fran
se eerste klasse-clubs eens nagegaan,
hoeveel vreemdelingen ze hebben en
zijn daarbij gekomen tot 48, zodat dus
bijna elke club zün toegestane aantal
van drie buitenlanders heeft. Daarvan
zijn elf Nederlanders (do vijf anderen
spelen in tweede klassers) en het
dichtst op ons volgt Zweden met ze
ven man.
ZE LEVEN „HOLLANDS".
Hoe leven nu onze landgenoten daar
in den vreemde? Arie de Vroet en
Piet Steenbergen, die we onlangs in
hun woning te Le Havre opzochten,
zijn er best tevreden; ze hebben abso-
raijn kijker volgde ik de schuimstreep
op het spiegelgladde water dat door
geen rimpeltje hoe klein ook, bewo
gen werd. Ook het schuimspoor ver
anderde van koers!
„Ze hebben ons gezien", zei Vol
mer, de roerganger, en in de stilte,
die hier op volgde, meende ik zijn
kunstgebit te horen rammelen.
Als gefascineerd staarden we bei
den naar de smalle schuimstreep en
bijna automatisch veranderde ik weer
van koers. Even leek het of de peris
coop onder de zeespiegel verdween,
maar neen, daar was ze weer en nu
aan bakbord.
Volmer begon te vloeken „Hebben
die varkens dan helemaal geen respect
voor gewonden en vrouwen en kinde
ren?", vroeg hjj ruw.
Ik bedacht met een schok dat ik he
lemaal vergeten was alarm te maken.
Maar toen gebeurde er in weinige
ogenblikken Iets vreemds. Binnen en
kele seconden, zonder dat ik erop be
dacht was ook de uitkijken hadden
luut geen spyt, dat ze dc grote stap ge
waagd hebben. De beide Nederlandse
huisgezinnen de familie De Vroet
heeft twee kinderen, de Steenbergens
zijn pas jn het huwelijk getreden, toen.
eind Juli het prof contract met le Ha
vre getekend was - wonen samen in
een aardig villatje, dat de club voor
hen beschikbaar heeft gesteld en de
dames doen samen het huishouden,
waarbij ze „op zijn Hollands" koken,
omdat de Franse keuken haar niet erg
bevalt. In hun gemeenschappelijk huis
houdboekje noteren de dames hun da
gelijkse inkopen zelfs in guldens en
centen in plaats van in francs-
Zowel de familie De Vroet als de
familie Steenbergen heeft in Frankrijk
een smaakvolle en weinig benzine ver
slindende vierpersoons auto gekocht,
gelijk vrijwel alle Nederlandse prof
voetballers daar gedaan hebben. Ze
kunnen zich een auto permitteren.
„Want", zei Arie de Vroet tegen ons.
verdienen goed, al is het leven
hier duurder dan in Nederland, we
leven zuinig om wat over te houden
aan het einde van onze voetballoop
baan, als we weer naar Nederland te
ruggaan orA ons gespaarde geld te ste
ken in het cafébedrijf, waar we beiden
uit voortkomen. In Nederland had ik
er nooit aan durven denken nog eens
in mijn eigen auto te rijden".
Men ziet het: ze zijn best tevreden
en menige jonge voetballer in ons
land droomt hen na te volgen. „Aan
iedereen vertellen ze niets voor be
roepsvoetbal te voelen", zei Piet
Steenbergen over die Nederlandse
amateurs, „maar aan ons vragen ze,
hen vooral niet te vergeten, als we er
gens een kansje voor hen zouden
zien".
STOFFELEN BOOD ZICH
TE KOOP.
Soms zelfs bieden ze zichzelf aan,
zoals Rijvers en Stoffelen bij de Ra
cing Club de Paris deden. Het Franse
sportdagblad „L'Equipe" schreef daar-
club. ons, dat hü onverwacht bezoek
had gekregen van Kees Rijvers met
ei>n tolk, waarbij de N.A.C.'er zijn
diensten offreerde voor vijf miliioen
francs (f 55.000). „Maar je begrüpt
toch wel dat, als hy zelf vijf miliioen
vraagt, we hem niet meer dan drie
nifllioen bieden", voegde de zakelyke
R.CiP. bestuurder er tegen ons glim
lachend aan toe.
Toen Rij vers' aanbod uitlekte, de
den ook andere Franse profclubs een
bod en het werd tenslotte 3,2 miliioen
(f 35.000), waarvoor hij zijn contract
met St. Etienne tekende. Maar ook
hier mag men niet zeggen, dat Franse
scouts ons land leegplunderden, de
Nederlandse amateurs bieden zich zelf
aan, zo verleidelijk schijnt het prof
voetbal te zijn.
DE KEERZIJDE DER MEDAILLE.
De spelers, die dromen een rijkbe-
taald beroepsvoetballer te worden
vergeten echter één ding: niet ieder
Nederlander is mentaal geschikt voor
proefvoetbal. ook niet voor de weelde
van veel geld te verdienen in een be
roep zonder toekomst, evenmin om
zich in het buitenland aan te passen.
Zwakkelingen, die maatschappelijk in
over onder de kop: „Stoffelen. de half- Z i «iTvt™ n n ,,ji=n
back met de bril" is zelf zijn diensten 2^ ««v „ic JïïnS
aan de R.C.P. komen aanbieden" bet zi(rh -00k "ï5 ™etbalprot geen onbe-
volgende: „Toen hij met zijn club Ajax
in Parijs arriveerde voor de vriend
geen
j zorgde oude dag kunnen verzekeren.
We schatten, dat De Harder vorig sei
zoen 18.000 gulden verdiend heeft,
maar het zou ons .verwonderen, als er
nog een dubbeltje van over was. En
voor Nederlandse epelers verbaasd te I 5cnk cons aa? B"kliuys, die ook zon-
vo!,t«vnrS»S:
lukkig ook andere typen. De rustig
levende en spadende De Vroet en
toemden t
mermans wil zich in Nimes verder be
kwamen in de Franse handelscorres
pondentie, teneinde het Mercuriusdi-
ploma, waarvoor hij in Den Haag stu-
Men kan aan de R.C.P. toch lastig i deerde, na terugkomst te kunnen ha-
verwyten, dat ze scouts heeft uitge-1 len en Ryvers vertelde ons, toen we
zonden om Stoffelen tc „kopen". Vier hem een week voor Frankrijk—Neder-
maanden tevoren vertelde Riraet Jr.,j land spraken op een Parijs' voetbal
een ander bestuurslid van deze Parijse 1 veld, dat hij aan het bestuur van St.
schappelijke wedstrijd tegen de R.C.P.
scheen Stoffelen in verband met zijn
voorliefde der Franse clubdirecties
reau van de R.C.P. en bood zijn dien
sten aan. „We willen u wel op proef
nemen tot aan het einde van het sei
zoen", jHÜM
naam der clubdirectie aan de Neder-
lander, die een week tijd kreeg om
daarover na te donken".
Etienne gevraagd had hem een baan
tje voor de middaguren te bezorgen,
aangezien hy er tegenop zag na dc
ochtendtraining niets meer omhanden
te hebben. Omat zijn echtgenote, die
een blijde gebeurenis tegemoet ziet,
pas eind Januari uit Breda kan ko
men, begreep hij heel goed, dat hü an
ders na zijn reeds om twaalf uur
's middags beëindigde dagtaak gauw
met zijn ziel onder de arm zou lopen
in St. Etienne, waar iedereen zoveel
beter cn vooral zoveel sneller
Fraixs spreekt dan hijzelf, die sinds
begin November, toen hij zijn contract
tekende, er ijverig schriftelijke cur
sussen in is gaan volgen.
Ledigheid is nu eenmaal des duivels
oorkussen; voor een ongetrouwd spe
ler en voor degene, die, zoals Den Boer
zijn vrouw in Nederland achterlaat, is
het bestaan als beroepsvoetballer in
Frankrijk zeker niet aan te raden en
voor een getrouwd speler is het de
grote vraag, of zün vrouw zich wel
aan het Franse leven kan aanpassen.
De kinderen vinden het altijd best.
die leren hun Franse vriendjes gauw
genoeg verstaan en de manier, waar
op een Frans buurjoggie aan de zesja
rige zoon van De Vroet vroeg; „Leo,
kom je boiten spelen?" bewees, dat de
vreemde talen ook vice-versa geleerd
worden, zij het dat de ui-klank van
het woord „buiten" voor een buiten
lander wat al te moeilijk is!
Mr. M. J. ADRIANI ENGELS.
(Nadruk verboden)
„Grappenmakers'' bestalen
Stichting 1940 1945.
Voor de Haagse rechtbank zün Don
derdag straffen, variërend van drie
tot twee jaar geëist tegen vyf ver
dachten, een Amsterdamse politie
agent/met 30 dienstjaren en een gezin
van 15 personen, een Leidse kantoor
bediende, een rijwielhersteller en twee
Amsterdamse zware jongens, die allen
betrokken zijn geweest bij een in Juli
1049 gepleegde diefstal in het Leidse
kantoor van de Stichting 19401945,
waarbij ongeveer f 58.000 werd ont
vreemd. Van dit geld is vrijwel niets
teruggevonden.
Een employé van het Leidse kantoor
der stichting vertelde de rijwielher
steller en de politieagent, dat er op
zijn bureau „een massa geld voor het
oprapen lag". Gedrieën hadden zij
„voor de grap" plannetjes geraamd,
hoe zij dat geld zouden kunnen be
machtigen, maar al spoedig werd het
ernst en werd contact gezocht met een
paar zware jongens. Zij sloegen hun
slag toen de directeur van het Leidse
kantoor op een avond afwez was.
Advertentie
61. „Denkt-ie dat ifceen kalf ben in de gedaan
te van een aap!" bromde Jimmy, terwijl hy na de
gong voor de negende ronde weer uit zün hoek
kwam. „Maar daarin verglst-ie zich toch een
beetje, 't Mag dan geen onaardige snurker zü'n,
maar door mijn beste vriend laat ik mij nog niet
beledigen. Jimmy zwaaide even met zijn rechter
vuister flitste ietsen tóen sloeg Jim
my de brave Kid de Kneuzer dwars door de tou
wen van de ring dio afknapten als draadjes sa
jet Het volgende ogenblik kwakte 't lichaam van
kid de Kneuzer met een dreunende slag midden
op de tafel van de verslaggevers, die zelfs geen
tyd hadden hun inktpotjes te redden. Het was
even doodstil in het Odeon, maar toen brak er
zo'n rumoer los, dat het gebouw op zün grond
vesten stond te trillen. „Leve Jimmy Brown, de
grootste knockouter ter wereld", schreeuwde een
kalf", mompelde Jimmy, die de scheidsrechte)
opgewonden meneer. „Zo dat Is beter dan een
zijn rechterarm aanbood, opdat deze hem in de
hoogte kon steken. Toen.'meneer Goochem dit
fijnzinnige gebaar zog, biggelden tranen van
dankbaarheid over zijn wangen.
kniit niet slapen
ran de rheumatiek
U wentelt zich in Uw bed en de
knagende pün verlaat U niet. Wilt
U rustig slapen neemt dan 'n Witte
Kruispoeder en de ellendige pijn
verdwijnt. Uitgerust, monter en
opgewekt wordt U wakker.
Voeden (0.90p, doosje 12st.
Cachets f0.90,, koker 12st.
lab: fl.73,, 24st.
I Tabi. f0.90„ 12st.
Bil apothekers en drogisten
POEDERS»CACHETS TA BIE TTEN
