Hille Butter reist de wereld rond - in Volendam 0 Merkwaardige vrouw in een kleurig vissersdorp LIEVER PLOEGEN-ARBEID DAN VERLENGING VAN ARBEIDSTIJD EEN LUMINEUS PLAN VAN PROFESSOR KOOPMANS Zeeuwse Almanak Frankrijk zwak? H» ïtf ttsi.!?saï.-ïl,-E5 JIMMY BROWN, sportheld no. 1 ZATERDAG 16 DECEMBER 1950. PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT MENSEN MEI' WIE WIJ SPRAKEN „Ik heb geen geld voor de trein, maar mijn geest gaat sneller dan een vliegtuig en zo ben ik dan toch vaak in verre landen". Hille Butter, een der merkwaardigste mensen van het kleurige vissersdorp Volendam, maakt geen grapje als zij dit zegt. Zij kent Marokko, Spanje, Parijs en Londen op haar duimpje en zij kan U precies vertellen, hoe het in een harem toegaat, ofschoon zjj daar nooit een voet heeft gezet. Hille heeft talloze goede leermees ters: mensen met internationale er varing en dan niet tc vergeten haar boeken, want zij is de enige Volen- damse, die een eigen, zeer uitgebrei de bibliotheek bezit, waaruit zij da gelijks kennis put. Haar hobby is le zen en dan liefst over reizen en over het leven van de groten der aarde, zowel uit de historie als de nog in le ven zdjnden. Als zy het boek sluit en stil rond kijkt in haar ovex-volle ka mer, zweeft zy weg op de vleugels van haar fantasie. Dan spreekt zij met de mensen, die haar in haar huisje bezochten, die haar nog steeds schrjjven en bij een bezoek aan ons land terugkomen om Hille de hand te drukken. Wie onverwacht binnenvalt en die struise vrouw in haar fraaie kleder dracht bezig ziet de honderden vaas jes, doosjes en bibelots af te stoffen, zal heus niet dadelijk denken, dat haar dit alles werd geschonken door mensen, wier naam meermalen prijk te op de frontpagina van de groot ste kranten ter wereld. En toch is dat zo. Op een tafeltje ligt een dik boek vol handtekeningen van be roemde artisten en vermaarde politi ci uit vele landen en zelfs vorsten ontbreken niet aan deze bijzondere frafologische verzameling. Zo be zocht wjjlen Prins Hendrik meerma len Hille's huisje, waar zijn poi'tret nog steeds een ereplaats heeft. „Ik vereerde de Prins als een Hei lige", zegt Hille, „hy was zo gewoon; hij zat hier met mensen uit zijn ge volg en praatte met me net als ande re mensen". De buren konden dit al les niet goed begrijpen en zij vonden die vele bezoekers van Hille soms maar vreemd, wat vaak uit de toon van hun opmerkingen bleek. Zo deel de een buurvrouw eens mee, dat tij dens de afwezigheid van Hille Buter weer zo'n rare snuiter aan de deur was geweest met een eigeel gezicht en gekke ogen... Later bleek dat de j kroonprins van Japan te zijn ge weest, die belang stelde in dat Vo- lendamse vrouwtje met haar boeken, portretten en souvenirs. Al dat be zoek heeft ertoe geleid, dat Hille een soort verzamelaarster is geworden van handtekeningen en portretten, die haar album en kamerwanden vul len. Corresponderen met allerlei men sen doet zy na al die jaren nog graag. Hoe zij aan al die relaties is geko men? „Ach", zo verklaart Hille, „dat kwam eigenljjk vanzelf. Als ik iemand onder de vreemdelingen op de dijk zag, die finders wês dan de an deren, maakte ik een praatje en dan vroeg ik meestal: Ga mee een kopje koffie drinken in m'n huisje. Al pra tende groeide dus vaak een contact en vaker zelfs een goede vriendschap. Zo ben ik dus eigenlijk mensen gaan verzamelen, zoals een ander souve nirs bijeen gaart. U moet bedenken, dat ik veel van mensen houd!" En dan de dieren: „Dat zijn mijn grootste lievelingen en al kunnen ze niet praten, toch begrijp ik ze best". - Hille lachte coquet een gouden tand bloot en neemt een deel van haar menagerie op haar schoot. Twee schildpadden grote Tommie en kleine Tommie die het al een kwart eeuw goed hebben bij het vrouwtje en de poes en de hond, die zich jaloers tonen, als Hille de schild padden een zoen op hun ouweman- netjeskop geeft. Die schildpadden kennen haar precies en kijken onbe vreesd onder hun zware schild uit als hun meesteres hen roept. In Vo lendam, dat vroeger, vóór de grote trek der toeristen begon, een vry eng besloten gemeenschap was, waarin men weinig van buitennissig- heden moest hebben, nam men Hille met haar „griezelige beesten" maar met een tikje zout. Maar zij heeft ge glimlacht, gelezen en haar eigen be staan gevoerd, een leven van een mens die verder kijkt en denkt dan de grenzen van haar dorp. De schil deres, die haar er. haar kinderen vaak vroegen om te poseren, hadden schik in deze levensbeschouwing en menigmaal schonken daarom mees ters van naam een stuk uit hun col lectie aan de vrouw voor wie hun schilderijen wezenlijk tot leven kwa men. Daarom stuurden ook schrij vers een exemplaar van hun laatste boek en de niet artistiek geaarde be zoekers snuffelden in hun bibliotheek naar werken met reisverhalen en vol kenkundige, beschouwingen, waar ze Hille mee verrasten. Als zij ons dit vertelt bedoelt zij méér dan een inlichting te geven. „Misschien weet u iemand" zo vraagt ze, „die een boek voor me heeft over oude kastelen, want dat heb ik nog niet en kastelen interesseren mij bij zonder sterft De heer H. W. Flentrop, die bekend heid verwierf als kerkorgelbouwer, is op 84-jarige leeftijd te Purmerend overleden. Troepen van de Ver. Naties werden met hun materiaal ingescheept aan boord van de evacuatieschepen aan het Hoengn:»m-bruggenhoofd. In totaal werden hier 60.000 man geëvacueerd. Niet altijd compensatie voor de huurverhoging. Er komt een Centrale Raad voor de Emigratie. Hille Butter, die do gehele wereld in. haar Volendamse huisje binnenhaalde en de trotse bezitster is van talrijke handtekeningen en portretten van beroemde personen en van boeken over verre landen. Uit de tussen dc Tweede Kamer en minister Joekes gewisselde stukken over de begroting van sociale zaken blijkt, dat de minister van mening is, dat de verhoging van de arbeidspro ductiviteit in het algemeen niet in de eerste plaats moet worden gezocht in verlenging van de werktijd tot meer dan, 48 uur. Aan het toepassen van ploegenstelsels, waar dit zonder ern stig bezwaar mogelijk is. hecht hij grote waarde. De aanschaffing van kostbare installaties vindt immers slechts haar optimale economische nut. indien die installaties zo intensief mogelijk kunnen worden gebruikt. De minister waarschuwt, dat de zo nood zakelijke verhoging van de arbeids productiviteit niet zou worden bereikt, i indien de betrokkenen voor het verle- j nen van medewerking steeds als voor- j waarde zouden stellen, dat eerst een bepaalde prestatie door de andere partij dient te zijn geleverd. DE HUURVERLAGING. Van de overheid kan niet worden gevergd er voor te zorgen, dat door niemand in Nederland enigerlei scha de van de huurverhoging wordt on dervonden. Een algemene voorziening, b.v. in de vorm van een uniforme huurtoeslag, ligt dan ook niet in het voornemen. Wèl zal het uitc raard mo gelijk z n om voor bepaalde catego rieën. die ook thans reeds op een of andere wijze bijstand genieten, deze büstand overeenkomstig de behoefte tc verhogen. De minister deelde mede, dat het werkloosheidscijfer zich gedurende de laatste maanden aanmerkelijk gunsti ger ontwikkelt dan aanvankelijk werd verondersteld. Terwijl het aantal werklozen per 31 Januari 1950: 104 116 bedroeg tegen 80.072 per 31 Januari 1949 stonden per 31 October 1950 gevormd worden. Een wetsontwerp tot instelling van ue Centrale Raad is in voorbereiding. Tegenover hen. die zich er niet mede kunnen verenigen, dat de emigratie, berust bij een neutraal orgaan dat een soort internationale arbeidsbe middeling bedrijft, wijst de minister er op. dat het toch noodzakelijk is, dat het algemeen emigratiebeleid bij de overheid blijft berusten. OUDERDOMS WETGEVING Over het ontwerp-ouderdomswetge- ving zeide de minister nog. dat het uitgangspunt van het wetsontwerp zal zijn een verzekeringsregeling met pre miebetaling. waarbij gestreefd wordt naar een gematigd omslagstelsel, wel ke regeling zoveel mogelijk de gehele bevolking zal omvatten. Sommige Kamerleden meenden, dat de regering van plan is aan de be drijfspensioenfondsen een belangrijk deel, misschien vrijwel het geheel, van de ouderöoms- en weduwen ver zorging van het Nederlandse volk op 53.120 werklozen ingeschreven tegen te dragen. Deze mening is niet juist. 49.246 per 31 October 1949. Voo. al j Het in voorbereiding zijnde wetsont- wanneer rekening wordt gehouden j werp op de ouderdomsverzekering be- met de groei van de bevolking en met j oogt een bodemvoorziening te verle- de aantallen gedemobiliseerden en ge- nen, in de orde van grootte van de epatrieerden, voor wie werkgelegen heid moest worden gezocht, springt de gunstige ontwikkeling van het werkloosheidscijfer in het oog. EMIGRATIE. Op de door velen gestelde vragen over de emigratie antwoordde de mi nister o.m. dat de instelling van een Centrale Raad voor dc Emigratie be vorderd zal worden. Uit die raad zul len een cmigratiebestuur en een cen traal bureau, ter vervanging van de Stichting Landverhuizing Nederland Verzekerden en Industrie worden geholpen. (Van onze economische medewerker) De loontrekker, die de prijzen ziet stijgen, zal via zijn vakbond een loons verhoging proberen te bereiken. Driemaal is hem dit na 1945 gelukt. Maar al die anderen, zij die van een pensioen of een lijfrente leven, zij die een verzekcringssom hebben geïnd, vissen achter het net. Het bedrag, waarvoor zij zich indertijd verzekerd hebben, krijgen zy in guldens precies uitgekeerd, maar in guldens die door de prijsstijging steeds meer in waarde gaan dalen, 10-000 in 1938 hebben thans een reële waarde van minder dan 5.000. Dit is probleem nummer 1, dat uit sociale overwe gingen om oplossing roept. WITTE MUS Hebt ge wel eens gehoord van de mysterieuze „witte wijven", die in vroeger tijden in Limburg en Gelder land, in Friesland en in Overijssel hebben rondgewaard? Menigeen heeft ze daar gezien in het schemerdonker en in de nacht, hoog door de lucht zwevend met lange, witte gewaden wapperend tegen de zwaar-bewolkte hemel? Soms jaagden ze de mensen schrik aan, maar soms deden ze evenals de kabouters 's nachts het zware werk voor de boeren. Men zag ze nooit overdag, want dan leefden ze diep onder de grond Eigenlijk passen de „witte wijven" niet meer in onze tijd. Wij vertellen elkaar immers andere mysterieuze verhalen over vliegende schijven en zo Op Schouwen heeft men nooit „wit te wijven" gekend, maar nu meldt onze correspondent uit Zonnemaire, dat daar op de hofstede van de heer Berman een „witte mus" is gesigna leerd, zo maar temidden van gewone huismussen. Zou dit beestje misschien iets te maken hebben met de „witte wijven" van vroeger? Die hebben zich wellicht aangepast aan de toestanden van onze dagenAan een „witte vrouw" gelooft immers niemand meer, maar zo'n witte mus kan iedereen zien Wie weet gebeurt het dan in Zon nemaire nog wel eens precies, zoals het vroeger in Limburg en Gelderland geschiedde: dan vindt Boer Berman 's morgens zijn stal aangeveegd en zijn land geploegd, dan is in de keu ken de vaat gewassen en de vloer ge dweild Boer Berman moet die mus maar in ere houdenAd. Int. We hebben al vele malen verteld, dat industrialisatie, uitbreiding en I vernieuwing van industrieën, geld veel geld eisen. Waar moet dit kapi- j taal vandaan komen? Gedeeltelijk van de ondernemingen zelf. die een deel van haar winst niet uitkeren en zo was het ten minste vroeger van de enkeling, die geld had gespaard en dit door het kopen van aandelen in de industrie belegde. Deze belegger wist. dat er aan die belegging risico's ver bonden waren: de zaak kon goed gaan en dan kreeg hij veel dividend en er konden tegenslagen zijn en dan kwam er weinig of geen dividend. Deze stroom van kapitalen van par ticulieren is thans nagenoeg opge droogd. De zware belastingen en de zucht om op de oude voet te kunnen blijven leven, heeft van het sparen op enigszins grote schaal weinig over ge laten. Daarentegen zijn er vooral na 1945 veel gelden terecht geko men bij de verzekeringsmaatschap pijen en pensioenfondsen, de z.g. in stitutionele beleggers, omdat de oude dagsvoorziening een steeds groter plaats ging innemen. Deze moeten dus de hun toever trouwde gelden voor het kweken van renten beleggen (bet totaal verzeker de bedrag bij de levensverzekerings maatschappijen wordt op 14.000.000.000 geschat). Zij wensen hierbij geen ri sico te lopen; zij beleggen deze kapi talen dus nagenoeg niet in de indus trieën. omdat die geen volledige terug betaling noch een vaste rente kunnen garanderen. Er is dus wel een over vloed van kapitaal, maar dit komt niet daar waar men het kan gebrui ken. Di is probleem nummer 2, dat van economische aard is. Prof. Koopmans, voortbouwende op een gedachte van prof. Ten Does- schate in een prae advies voor de Ver eniging voor de Staatshuishoudkunde heeft nu voor beide problemen een oplossing trachten te vinden, waardoor toch de verzekerde kapitalen naar de ondernemingen stromen en ander zijds de verzekerde een betere waar borg krijgt tegen de ontwaarding van het geld. RISICO'S. Hij erkent, dat deelneming in onder nemingen risico's meebrengt en dat men deze dan ook zeker moet durven nemen, doch desondanks kan men trachten die risico's zo klein mogelijk i dan bij de huidige methode het geval len, maken daar een pakket of depót- fractiebewijzen uit, die b.v. 1/1000 waard zijn van dit depót. De werkelij ke waarde schommelt natuurlijk steeds, omdat die originele aandelen steeds van koers veranderen. Zo'n de- pötfractie kost daarom ter beurze ook van dag tot dag een verschillend oe- drag. Prof. Koopmans wil nu van deze depótfractiebewijzen gebruik maken, er daarbij van uitgaande dat, als de waarde van het geld daalt, zo'n depót in waarde zal stijgen, omdat het in feite fabrieken en goederen vertegen woordigt. Elke polis moet daarom z.i. niet meer luiden in guldens maar in een aantal depötfracties. De premie of de koopsom moet bij het aangaan van de verzekering voorts worden bere kend naar de koers van het depót op de dag van betalen. Is de datum van uitkering aangebro ken, dan krijgt men dus geen vast be drag zoals hans. doch de tegenwaarde i van de depótfracties op dat ogenblik. Hoewel er dus voor de verzekerde een zeker risico bestaat, wijkt daarentegen de koopkracht van het uitgekeerde be drag niet af in elk geval minder af uitkeringen ingevolge' de Noodwet Ouderdomsvoorziening. VOLKSGEZONDHEID. De minister deelt voorts mede, dat een voorstel tot herziening van de Ge zondheidswet, van een Ziekenfonds wet en van een Wet op de Genees middelenvoorziening in de loop van 1951 kan worden tegemoet gezien. Eduard von Steiger president van Zwitserland. Eduard von Steiger is in een ge combineerde partijzitting voor 1951 tot Bondspresident van Zwitserland ge kozen. De 69-jarige von Steiger, die de enige candidaat was. is minister van justitie en politie en bekleedde in 1950 het vïee-premierschap in het ka binet. Kans op oorlog één op vijftig. De Canadese minister-president Louis St. Laurent verklaarde Woens dag;, dat de wereld thans niet in een nieuwe wereldoorlog zal worden ge stort. Hij wees er op, dat de reusachtige verzekeringsmaatschappij Lloyd's het risico op een algemene oorlog vóór September 1951 een op vijftig heeft gesteld en hij zeide: „ik ben even optimistisch als zy." Dr. Drees feliciteerde 80-jarige president van Oostenrijk. Het wereldgebeuren. De Franse diplomatie heeft zich sedert het einde van de oorlog Lot op j heden allerlei onaangename dingen moeten laten zeggen en allerlei onge vraagde adviezen moeten aanhoren. Ze wordt door de Russen geminacht als spreekbuis van een volkomen aan de Amerikanen onderworpen midden- staat. Ze moet zachte en soms ook vrij energieke ribbestootjes van de zij de van Washington en Londen in casseren, die trachten Frankrijk ge dwee te maken met het dreigement, dat het geen steun meer zal krijgen. Ze krijgt af cn toe herinneringen uit de jaren 1940 tot 1944 opgedist en moet aanduidingen slikken, dat Frankrijk zijn bestaan dankt aan de Engelsen en Amerikanen. Het is geen wonder, dat in Frank- rijks openbare mening soms een waar minderwaardigheidscomplex tot uit drukking komt. Wij zijn zwak, hoort men dikwijls. Geen leger, geen veili ge bronnen voor grondstoffen, niet voldoende geld, bijna een derde com munisten in de volksvertegenwoordi ging. In de Raad der Groten geduid, j tegenover de kleine zonder autoriteit: tegenover Duitsland machteloos, om dat het steeds door Engeland en Ame rika overstemd wordt. Veroordeeld i een passieve rol te spelen en in het I kielzog van Amerika te varen, i Vele van deze argumenten mogen juist zijn. doch v- men het beeld eens van Amerikaans perspectief uit beschouwt en wel van een onbevoor oordeeld. objectief perspectief, dan ziet het er anders uit Frankrijk is de draaischijf van de Europese politiek i en strategie. Samen niet de andere I West-Europese staten, die Frankrijk om de Europese vlag trachte te ver- I zamelen, legt het niet alleen het even- wicht tussen de beide strijdende reu zen, maar vormt het ook de schei- dingsmuur, de bufferstaat. De Franse politiek beheerst het veld dre krach- i ten. Heel simpel duidelijk uitgedrukt: I Frankrijk beslist, of Europa de Ame rikaanse of Russische politiek zal volgen en ook. of Europa een eigen politieke richtlijn zal hebben- Een I Amerikaans blad. dat tot dit inzicht fekomen was. maakte onlangs Parijs et verwijt dat het de sleutel tot de situatie in' de hand had. maar niet kon besluiten of het de deur zou openen of sluiten. Dit is heel juist gezien: Frankrijk kan niet besluiten een politiek van eenzijdige isolatie te volgen, die on vermijdelijk met de schelle bliksem en de algehele verwoesting van dc atoombom moet eindigen. Frankrijk tracht, soms weliswaar op enigszins onzekere wijze, uit de visieuze cirkel te komen. Het is waarschijnlijk altijd nog beter, dat de sleutel in de soms zenuwachtig trillende handen van Franse diplomaten ligt, dan in de hand van een Caesartype als Mac- Arthur of van een wereldrevolutio nair, wiens blik vertroebeld wordt door doctrinaire visioenen. Van Washington uit gezien, heeft Frankrijk echter ook de toestand in het Verre Oosten grotendeels in de hand. Honderdvijftig duizend Franse soldaten bezetten een sleutelstelling in Indochina. Als ze teruggetrokken worden, omdat Parijs er genoeg van heeft zulke geweldige offers aan mensen en geld te brengen voor het. ideaal van de Westelijke solidariteit en kapitalen te verdedigen, die reeds belangrijk overtroffen worden door de uitgaven voor vijf jaar koloniale oorlog, dan slaat het communisme een bres in het blanke front in Azië dan zijn Korea en Burma verloren, dan wordt de strijd der Amerikanen in Korea en die der Britten in Mala ya hopeloos. Hier heeft de Franse sleutel reeds één deur gesloten. De Franse communisten weten wel, waarom ze de oorlog in Indochina 'n ..vuile oorlog" noemen; het is de oor log. die verhindert, dat het Verre Oosten geheel onder de knoet van Moskou raakt en het is de oorlog, die het spook van een geweldige bot sing tussen geel en blank voorlopig nog verjaagt. arag xuei ai ui eis gevai nu«u« ai i ,„r te maken. Zo zal elke belegger zijn geld nooit op één paard zetten, doch zijn risico verdelen door het kopen van verschillende soorten aandelen. Men moet natuurlijk wel erg rijk zijn om op die manier te kunnen be leggen. Geen nood. Er bestaan z.g. in- vestmenttrusts, die deze taak overne men. Zij kopen al die soorten aande- ia de radiozender „Rot Weisz Rot" in de Amerikaanse zóne van Wenen de president van Oostenrijk, dr. Karl haar geld in de j Het idee is goed bedacht. W« «H. ^^0S'aU^at^r 7e- nu moeten afwachten, of de verzeke- j noemcje zender is uitgezonden en nngsmaatschappijen er iets voor voe- i waarjn gelukwensen van bekende „or>wiPn\ staatslieden uit verschillende lan- (Nadruk verboden). ^en wercjen uitgesproken. is. Het tweede voordeel is dan. dat de investmenttrusts dustrie pompen. Wie biedt er voor een boze brief van Truman De bekende brief van presi dent Truman aan de recensent Paul Hume, waarin hij deze een pak slaag beloofde in ver band met zijn critiek op het optreden van zijn (Trumans) dochter Margaret, zal waar schijnlijk voor een liefdadig doel tegen een goede prijs 1 verkocht worden. 55. Die twee mannen waren niemand anders dan Pat Poot en Mike Moker. Zij verlieten zo snel mogelyk het Odeon-gebouw en begaven zich naar een klein kroegje in de nabijheid. „Nou, wat heb ik je gezegd!" zei Pat tegen Mike. „Dit heer schap is een gevaar voor de boksery. Eerst sloeg hy mij tot grutjes, toen j ou en nu weer Koert. Als hij de kans krijgt, slaat hij ons allemaal tot moes en nou vraag ik mij af of wij ons zo maar goed schiks naar de slachtbank moeten laten voeren. Als dat zo doorgaat zijn wij allemaal binnen een halfjaar brodeloos. Dan is er nog maar één bok ser, naar wie de mensen willen komen kijken". Mike Moker zat nadenkend voor zich uit te kij ken. „Je hebt gelyk", mompelde hij mistroostig, maar hoe maken wij er een einde aan? Straks mept-ie Loetje Lobbes d'r uit en Krijn de Kraker en Karei Kopstoot en dan mogen wij met z'n allen toezien hoe meneer Brown wereldkampioen wordt en met onze centjes gaat strijken". Pat boog zich naar Mike over en fluisterde hem iets in zijn fraai gevormd bloemkool-oor Stewardess redde vliegtuig-passagiers. De 27-jarige stewardess Martha Schmidt heeft kans gezien alle 20 passagiers en haar tien medeleden van de bemanning in veiligheid te stellen, toen een viermotorig toestel van de „Swissair" op het vliegveld van Sydney (Nieuw Schotland) in de mist tegen een lichtmast vloog en neerstortte. Nauwelijks waren de inzittenden in veiligheid of het toestel stond in lichte laaie. Het brandde geheel uit. Dokters die zich naar de plaats van de ramp spoedden, behoefden geen hulp te verlenen. De stewardess ver toonde geen spoor van opwinding of zenuwachtigheid. „Er was helemaal geen paniek" zo vertelde zij nog. „toen ik een jongetje onder het wrak uittrok, lachte het." Groene Kruis-penningmees- ter verduisterde 10.000. In de algemene ledenvergadering van de afdeling Lochem van het Groe ne Kruis is medegedeeld dat de afde ling door frauduleus beheer van de penningmeester A. L. voor f 10.601 is benadeeld. De verduistering kwam aan het licht toen bekend werd dat voor het bedrijf van L. surveillance van beta ling was verleend en een controle op de boekhouding van het Groene Kruis werd ingesteld.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 3