Toen er nog geen sportreportages voor de Radio waren De Zeeuwse gersttelers achten zich gedupeerd In 1921 beleefden de Parijzenaars de nederlaag van Carpentier Veilig f Verkeer PHILIPS ALLEN OP DE JUISTE PLAATS, 00K IN HET LEGER Minister verlangt levering tegen te lage prijs DIEFSTAL EN BELEDIGING 8 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VRIJDAG 3 NOVEMBER 1980 Han Hollander debuteerde In de sneeuw. (Van onze sportmedewerker) Over zo'n jaar of tien, misschien al eerder, zullen de jongens die in de huiskamer een televisie verslag van de voetbalwedstrijd Holland-België volgen, met een beetje meewarige glimlach aan hun vader vragen: „En, vader, hoe ging dat toch vroeger, toen je.de match niet kon zien en je je alles door die ouderwetse radioreportage moest laten vertellen?" De tijd gaat nu eenmaal snel. Heden ten dage kijken de radioluisteraars met diezelfde meewarige glimlach terug naar de periode van ongeveer een kwart-eeuw geleden, toen de radio nog in zjjn begindagen was en hele maal niet aan sport deed. Een verslag van HollandBelgië? Daarvoor zorgde van 1923 tot 1930 „Het Rotterdams Nieuwsblad" op 't Beursplein van de Maasstad, waar een enorme publicatiebord was op gesteld in de vorm van een voetbal veld, waarover een bal rolde. Dui zenden voetbalenthousiasten zagen toe, hoe die bal heen en weer rolde om van tijd tot tijd in een der beide goals te verdwijnen. Deze reportage was gebaseerd op een telefoonverbin ding tussen een verslaggever op de stadiontribune en een mannetje ach ter het publicatiebord. Beide beschik ten ze over een plattegrond van een voetbalveld, dat in een aantal vak ken verdeeld was, waarbij de oogge tuige op de tribune niets anders zei dan „van vak 3 naar 12, nu naar 7, dan naar 6" by het Volgen van de bal op het stadionveld, terwijl de man, die in Rotterdam aan de telefoon zat, de bal precies dezelfde evoluties door de vakken van het publicatiebord liet maken. Deze in 1923 begonnen reportage kreeg in 1927 de eerste concurrentie van wijlen Han Hollander, maar de radioreportage was toen nog zo wei nig populair, dat er bij de Olympi sche Spelen van 1928 in Amsterdam helemaal geen radiouitzending was. Ook niet voor het buitenland! Pas tegen 1930, toen Han Hollander naam gemaakt had met zijn pionierswerk op het gebied van Nederlandse sport- reportage door de radio, zakte de animo der Rotterdammers voor het publicatiebord op het Beursplein en „Het Rotterdams Nieuwsblad" hield ermee op. EEN STUNT UIT 1921. Byna dertig jaar is het geleden, dat een Franse krant, de al lang niet meer bestaande „Petit Parisien" voor een wereldprimeur zorgde met een transatlantische reportage van een boksmatch. Dat was de strijd om het wereldkampioenschap zwaarge wicht tussen de Amerikaan Jack Dempsev en Georges Carpentier, Frarikrijk's idool, die we kortgeleden nog spraken in de luxueuse bar, die. hij aan de Champs Elyseés te Parijs exploiteert met 's zomers een filiaal in de badplaats Deauville. Deze boksmatch begon op 2 Juli 1921 te Jersey City in Amerika op het moment, dat het in Parijs acht uur 's avonds was. „Le Petit Pari sien" had op de Place de la Concorde een verlicht scherm met loudspeakers opgesteld om de tienduizend Parij zenaars, die zich op dat enorme plein verdrongen, de match op zesduizend kilometer afstand min of meer op de voet te laten volgen. Op de voet? Nou jaEen tele fonische verbinding tussen Parijs en Jersey City was er niet, maar in de telegraafkantoren van de beide ste den had men speciale maatregelen genomen om de telegrammen over het verloop van elke ronde binnen een paar minuten over te seinen. Vandaar, dat men toen de record prestatie bereikte, dat precies vier minuten en 44 seconden nadat Car pentier knockout was gegaan de loudspreaker te Parijs die jobshydirig Philips Aatolampen zorgen rooi goed en ver zicht, en blijven tot het Uatst toe helder. Ook £ij dimmen voldoende licht, zonder verblinding van tegenliggers. Door de ingebouwde schokbreker weerstaan zij de schokken van ruwe wegen en kuilen. OUPLOLAMPEN bekend maakte. Alle kranten in de hele wereld stonden vol over die ver bijsterend snelle reportage, waarover we tegenwoordig zouden glimlachen. Niet alleen de tienduizend vereer ders van Carpentier op de Place de la Concorde vernamen de uitslag, heel Parijs wist die een paar minuten la ter, want „Le Petit Parisien" liet die uit een vliegtuig en op de Eiffeltoren bekend maken. Terstond na ont vangst van het telegram steeg een vliegtuig op om boven de stad witte vuurpijlen af te schieten, (rode vuur pijlen zouden een overwinning voor Carpentier beduid hebben) en op de Eiffeltoren werd een vuur met grijs witte rook ontstoken. Zwarte rook zou voor Carpentier geweest zijn. Han Hollander debuteerde als ra dioverslaggever van een interland wedstrijd op 11 Maart 1928 op een steenkoude middag, toen het veld van het oude stadion onder de sneeuw lag. In een half open plan ken hokje, midden in de wind op het dak van de tribune, zat hij anderhalf uur lang kou te lijden. Bij de, re turnwedstrijd drie weken later Jn Antwerpen, moesten de radiobezitteb dat waren er töen nog,niet zp hdel veel het weer zonder'een verslag stellen, want voorlopig bepaalde de omroep deze experimenten tot eigen land zonder te kunnen bevroeaen dat zes jaar later in de tijd van „we gaan naar Rome" de combinatie van Han Hollandes's stem en Bep Bakhuys's schoten half Nederland voetbal-gek zou maken! M. J. ADRIANI ENGELS. Hotel-directeur krijgt 10 mille boete. De directeur van een Hilversums hotel-exploitatie maatschappij,' J. G. B. is veroordeeld tot een boete van 10 mille, subsidiair 6 maanden gevange nisstraf. Hem werd ten laste gelegd, dat hij het hotel De Hooge Vuursche te Baarn heeft doen verbouwen zon der goedkeuring van wederopbouw,. Een 15-jarige jongen uit Storóoway (Hebriden) zal 3',a jaar in een verbete-' ringsinrichting- moeten doorbrengen, om-' dat hij bankbiljetten splitste en op deze wijze twee bankbiljetten in plaats van één uitgaf. (Advertentie) IN PAKJES VAN 6 STUKS 15 CENT B\j de N.V. Nederlandse Klokkengieterij Eijsbouts Lips te Asten In Noord-Brabant Is de beiaard, bestemd voor een Rooms Katholieke Kerk te Sao Paulo in Brazilië, g ereedgekomen. Het carillon bevat 47 klokken, die in gewicht variere n van 10 tot 1400 kg. Op de foto ziet TJ links: een overzicht van de beiaard; op de voorgrond links het automatische speelwerk; rechts het torenuurwerk. Rechts: het monteren van de verbindingsdraden. Nieuwe selectiemethode voor dienstplichtigen. (Van onze speciale verslaggever) Utrecht, November ,,Het Nederlandse defensieve apparaat, leger, marine en luchtmacht, is eigenlijk één groot bedryf", zei ons een officier, toen \vy een bezoek brachten aan de Indelingsraad in Utrecht, waar thans voor het eerst een nieuwe selectie-methode wordt toegepast om alle jonge lui, die geroepen worden om voor enige tyd 's Konlngs wapenrok" te dragen, gekeurd en getest worden om hen op de voor hen en voor de de fensie op de geschiktste plaatsen te brengen. Aan leger, lucht- en zeemacht stelt men tegenwoordig veel hogere eisen dan vóór de oorlog. Men heeft, nu alles gemechaniseerd is, mensen no. dig, die men met de techniek vertrouwd kan maken of die hun reeds ver worven technische kennis nuttig kunnen aanwenden. Er is behoefte aan goede gevechtssoldaten, die in een prima lichamelijke conditie verkeren, aan jongemannen, die functies kunnen vervullen bjj het transport, bjj de geneeskundige afdelingen, op de administratie. Pik dan de goede personen voor al die taken maar eens uit de gemiddeld 80.000 jongelui, die elk jaar een oproep »an de burgemeester ontvangen om voor de Keuringsraad te verschij nen. Dat is niet gemakkelijk, maar toch slaagt men daarin op een zeer be vredigende wijze, dank zij het uitge balanceerde systeem van onderzoek, zowel naar de lichamelijke gesteldheid van de .candidaten als naar hun ken nis, hun'ambities, hun intelligentie en hun karaktereigenschappen. VROEGER. JA Wij herinneren ons nog de militaire keuring, die wij inderdaad moesten ondergaan, omdat wij „erin geloot" (Van onze landbouw-medewerker). Er zjjn verschillende tekenen die er op wyzen dat er ten aanzien van sommige punten van het regeringsbeleid in de landbouwsector ontstemming heerst. Speciaal is dit het geval voor wat betreft de nu ongeveer een maand, geleden afgekondigde tarweprijs en de gerstinnampregeling, Wie de woorden heeft gelezen, welke de ,yoorzitter van de ZLM enige ive- ken geleden over deze kwestie in het Zeeuws landbouwblad schreef, wie de verslagen leest van (le vergaderingen van het dagelijks bestuur dézef - organisatie, wie verder kennis neemt van artikelen van soortgelijke styek- king in de bladen van de Christelijke Boeren- en Tulndersbond en van de B.K. Boerenbond, wie voorts de woorden gehoord heeft, welke de heer Ver brugge als voorzitter van de commissie van Toezicht bjj de opening van het nieuwe gebouw van de Bijkslandbouwwintersehool te Schoondljke, waarbij minister Mansholt aanwezig was, over deze gerstregeling gespro ken heeft, die kan zich met recht afvragen of het beleid van inister Mans- holt juist ten aanzien van de granen wel juist is. Nu moet men steeds bedenken, dat de regering een beleid nioet voeren, dat met de belangen van ons gehele volk rekening houdt; Een minister van landbouw kan moeilijk een maatregel, die hij in 't landsbelang noodzakelijk acht, ach terwege laten omdat hy hiermee de Zeeuwse gerstteler of de Groningse tarweteler ontstemt. LANDSBELANG? Hoe ligt dus de situatie? Kan hier gesproken worden van lands belang? In en na de oorlog moesten, de boeren al hun geteelde granen bij de regering tegen vastgestelde prijzen inleveren. Deze maatregelen brachten vanzelfsprekend een groot voedselvoorzieningsapparaat en de nodige controle met zich mede. die. echter voor de juiste uitvoering noodzakelijk waren. De maatregelen zelve waren ónontbeerlijk in ver band met de krappe voedselpositie van het Nederlandse volk. De uit voering was voor de boer een admi nistratieve last en de contróle was weinig bemind. Het grootste deel van de boerenstand schikte zich ech ter in het onvermijdelijke, daar de maatregelen zeer zeker moreel ver antwoord waren. Vandaar dat de medewerking vrij algemeen genoemd mag worden. Tot en met de oogst 1948 gold de volledige innameregeling van alle granen tegen vastgestelde prijzen. In deze pry'zen waren de kostprijzen plus een zeker matig on- dernemersloon verrekend. MEER VRIJHEID Toen de voorziening van ons volk en van de groeiende veestapel ech ter zich langzaam maar zeker her stelde tot op het vooroorlogse peil, werd ook de behoefte aan dergelij ke maatregelen geleidelijk minder en dedrang naar vrijheid groter. Ons land importeerde met behulp van de Marshall-dollars weer grote hoeveelheden tarwe en. voergranen, al bleef voorzichtigheid geboden in verband met de slechte deviezen- positie. In 1948 besloot Minister Mans- holt de inameregeling voor de voe- dergranen, te weten gerst, haver "en rogge af te schaffen en deze produc ten over te laten- aan de vrije markt en prijsvorming. .Hiertegen bestond bij èen deel van de georganiseerde bóüw bezwaar, daar deze ervan overtuigd was, dat juist tengevolge van de dollarpositie, de invoer on toereikend zou znn om de snel groeiende veestapel, te voeden en .de dus ondér 'invloed hiervan groot Tand- :onden'oplopen. De boer echter be groette <fe herkregen vrijheid met vreugde. Een deel van zijn admini stratieve rompslomp verdween en daarmee ook de weinig geziene con tróle. DE TARWE. Voor de tarwe echter, het brood graan bleer een innameregeling van kracht met een vastgestelde prijs. En wat voorzien was geschiedde. De prijzen van de voedergranen stegen een stuk boven de tarweprijs uit. Hierdoor kreeg men ongewenste toestanden. De tarweverbouw kromp in en bijvoorbeeld in Zeeland steeg de gerstverbouw. In 1950 verbouwde men ongeveer 10.000 ha. minder tarwe in ons land dan in 1949. En zonder nadere Re geringsmaatregelen kon men ge rust verwachten, dat voor oogst 1951 opnieuw enkele duizenden hec taren tarwe minder uitgezaaid zou den worden. Immers niet alleen is de huidige prys voor de gerst hoger dan de tarweprijs, bovend'en is gerst in het Zuid-Westelijk kleigebied. waartoe geheel Zeeland behoort, 'n gemakkelyker vrucht voor de boer met minder, risico en over het alge meen hogere opbrengsten per H.A. dan de tarwe. Het is dus duidelijk, dat de vraag welke van deze twee graansoorten te zaaien voor de boer niet moeilyk te beantwoorden is. Daar echter in de onzekere tijden i wil op internationaal gebied leven, de- broodgraanvoorziening van ons volk voor een zeker deel uit ei gen oogst gewaarborgd dient te zijn, kon een ingrijpen van Overheidszij- de niet achterwege blijven. Het meest voor de hana liggende middel was de prijs voor de m te leveren tarwe zodanig te verhogen, dat de ze aantrekkelyk genoeg zou zijn om méér tarwe te gaan verbouwen. De fporganiseerde landbouw meende at bij een prijs van 25.— per 100 kg., de Minister het volgend jaar over de door hem verlangde 100.000 H.A. zou kunnen beschikken. Opge merkt moet hier worden, dat de ge middelde prys voor oogst 1950 is vastgesteld op 22.85 per 100 k g. DE WINST. Men kan zich afvragen of een der gelijke verhoging niet onevenredige winsten in de zakken van de tarwe- verbouwers zouden doen vloeien. Hierbij dient dan gedacht te worden aan de vele kostprijsvërhogende fac toren, die sedert de vorige prijszet ting zijn. ingetreden en waarvan hier slechts genoemd moge worden de laatste loonsverhoging, benzine prijsverhoging, kunstmestprjjsverho- ging enz. Voorts is een prijs van 25.voor de tarwe nog uiterst laag, wanneer men de pry'zen be kijkt die de boeren in de omringen de landen voor tarwe maken. Deze liggen bijna 20% hoger dan in Ne derland. DE GERSTINLEVERING. In plaats van deze vry eenvoudi ge weg koos Minister Mansholt een ingewikkelde, die bovendien sterke weerstand ondervindt in boeren- kringen. De prijs van de tarwe werd vastgesteld op 24.25 per 100 kg. en een hernieuwde gerstinzameling werd in het leven geroepen, waar bij de gerstteler van elke H.A. gerst 2o00 kg. zal moeten inleveren tegen een prys van 22. Terwille van 3/4 cent per kg. tar we, wordt de boeren deze zeer im populaire maatregel op de hals ge schoven, die administratie en con tróle terug zal brengen. De guldens die hier door de Overheid bespaard worden door de lagere tarweprijs zullen practisch geheel verdwijnen aan de kosten, verbonden aan de in nameregeling1 en de contróle hierop. Daarenboven ligt de prijs van 22 cent voor de gersx beneden de kost prijs plus een redelijk geacht onder- nemersloon van 20%. Ook psycholo gisch moet de genomen maatregel als ongelukkig worden aangemerkt. Wanneer men het ene jaar iemand zijn vrijheid geeft, dan getuigt het van weinig wijsheid. Indien men hem die het volgend jaar weder af- waren. Een simpel doktersonderzoek en de mededeling: geschikt voor de militaire dienst. Dat gaat thans anders en degelijker. In Utrecht waren wij er ooggetuige van. Een aantal 18- en 19-jarige jongens, die in 1952 moeten opkomen, werden vergast op een speech van luitenant-kolonël A. W. van Zijl, hoofd van de indelingsraad in Utrecht één van de twaalf raden in ons land. Daanra kregen zij een lang for mulier in te vullen, waarop hun het hemd van zeker lichaamsdeel ge vraagd werd: het hoeveelste kind zij zijn en de hoeveelste zoon, hoeveel broers en hoeveel zusters zij hebben, welke scholen zij bezocht hebben, welk vervolg onderwijs zij hebben ge noten. welke diploma's zij bezitten, welke beroepen zij hebben uitgeoe fend. bij welke bazen zij hebben ge werkt en welk loon zij hebben ver diend, wat hun liefhebberijen zijn. enz. Later komen op dit formulier nog de resultaten van hun test, de gege vens van de keuringsartsen, de indruk, die een van de officieren in een per soonlijk gesprek met hen heeft opge daan en allerlei andere notities, di< juiste indeling moeten tenslotte een bevorderen. Dit papier vergezeld de jonge sol daat gedurende zjjn gehele militaire loopbaan en wordt geregeld bygehou- den. Het is een vademecum voor alle meerderen, die de jongeman onder hun bevelen krijgen. Voorts neemt men de candidaten op deze gewichtige dag, waarop zij voor het eerst met „het militaire" in aanra king komen, een test af, bestaande o. uit een invuloefening en een proef, die uitmaakt, of zij kunnen rubriceren, coderen, alphabetiseren, enz. een ver nuftig in elkaar gezet werkje, dat tot bepaalde conclusies leiden kan. DOORLICHTING EN BLOEDPROEF. De jongens moeten zich verder on derwerpen aan een doorlichting en aan een bloedonderzoek. Op grond van alle verzamelde gege vens volgt een uitspraak: geschikt, on geschikt of tijdelijk ongeschikt, in het laatste geval komt de jongeman na bijvoorbeeld een jaar nog eens voor de keuring. Het aantal afkeuringen bedraagt on geveer 20 Het centrale Indelingsbureau van het ministerie van Oorlog, dat onder leiding staat van luitenant-kolonel A. C. Canbier. verdeelt de goedgekeurde manschappen op grond van de over hen bekend geworden feiten en reke ning houdend met de behoeften, die leger, marine en luchtmacht hebben, over de verschillende wapenen en on derdelen. Wel houdt men daarbij re kening met de wensen van de jonge soldaten, doch lang niet altijd kunnen deze vervuld worden, omdat de diver se taken in de defensie vaak geheel verschillende eisen stellen en het aan bod voor zekere onderdelen de vraag soms verre overtreft. Of omgekeerd. TOETSING IN DE PRACTIJK. Tot dusver ging men bij het eerste onderzoek nog verder. Het duurde twee dagen, inplaats van één dag zo als nu en men trachtte nauwkeurig uit te vissen, welke plaats elke jonge soldaat onmiddellijk bij zijn indienst treding bezetten moest. Het zwaarte punt berustte dus bij de eerste licha melijke en geestelijke keuring. Thans is het onderzoek voor een gedeelte naar de practijk verlegd. Bij de landmacht bijvoorbeeld ont vangen de in werkelijke dienst getre den dienstplichtigen een elementaire opleiding gedurende welke de recru- ten nog van corps kunnen wisselen, al is men uiteraard om de rust in het le ger niet te veel te verstoren niet kwistig met deze verhuizingen. Na de elemtaire opleiding komt nog een specialistische opleiding. Tijdens de elementaire opleiding poogt men tevens reeds ut te maken, wie voor de officiersopleiding in aan merking komen. Vereiste daarvoor is minstens een middelbare schooloplei ding, doch in sommige gevallen het bezit van een M.U.L.O.-diploma. Het selectie-centrum in Amersfoort houdt zich speciaal bezig met de toetsing in de practijk van militairen, die in eerste instantie een officiersopleiding waardig gekeurd zijn. POLITIERECHTER MIDDELBURG De kleine misdaad >e Politierechter te Middelburg be handelde weer een reeks van kleine misdrijven, waaronder verschillende beledigingen en diefstallen. L. O., te Vlissingen had mej. M. V. F. aldaar enige minder nette uitdruk kingen toegevoegd. Dit kostte hem f 15.^ of 10 dagen. A. M. L. v. L., echtgenote van A. B. en mej. A. IC. beiden wonende te Zie- rikzee, waren op 22 Juli 1.1. in een felle woordenwisseling gewikkeld en scholden elkaar uit. Thans stonden beiden terecht voor de politierechter en ze werden wegens belediging ver oordeeld tot 10.- of 5 dagen. J. N. J., echtgenote van J. G. E., wonende te Delft, was op 1 September 1.1. bij haar schoonzoon te Aarden burg gelogeerd. Daar kreeg zij ruzie met mej. R. M. L. de D., waarbij zij deze juffrouw enige scheldwoorden toeriep, 20.- of 10 dagen. De schipper Ph. S. uit Yerseke mis handelde op 23 September 11 de fa. brieksarbeider C. J. V. uit Wemeldin- heeft misbruikt. Het is derhalve be grijpelijk, dat juist in het Zuid-Wes- tfelyk kleigebied de boeren ontstemd zyn. Hier immers is de gerst een der belangrijkste gewassen, die men ge rust naast de suikerbieten één aer peilers van het bestaan kan noemen. Wanneer het landsbelang een Over heidsingrijpen noodzakelyk maakt op prijzen- en productiegebied, zoals in de achter ons liggende oorlogg en na-oorlogse jaren, dan voelt ook het gros der boeren zich moreel ver plicht hieraan mede te werken. Deze morele verplichting wordt thans niet gevoeld doordat het mo ment van ingrijpen psychologisch verkeerd is gekozen. De Overheid ingrijpen tisch heeft nagelaten. De Zeeuwse gerstteler gevoelt dit als een onbil- lykheid en heeft dan ook via zijn or- neemt, zonder dat hy zijn vfyheid ganisaties scherp geprotesteerd. ge. Hij kreeg f 20 - of 10 dagen. Wegens diefstal van een hoeveelheid vis, toebehorende aan de vismeelfa- briek Zeelandia te Breskens werd D. P. S. veroordeeld tot f 30- of 10 da gen. SPOORBIELS GESTOLEN Twee arbeiders uit Groedè, nl. A. F. J. R. en P. J. R., die op 29 Augustus 1.1. aldaar werkzaam waren bij het op breken van de oude trambaan, hadden bij die gelegenheid tezamen een 50-tal spoorbiels gestolen, welke biels toebe hoorden aan de firma P. te Middel burg. Zij verklaarden dat hun week loon erg laag was en dat zij op deze manier iets hadden willen bijverdie nen. De politierechter vond dit echter niet de juiste manier en veroordeelde beide verdachten tot f 40.- of 20 dagen. J. B. B. te Sluiskil had bij de stik- stoffabriek aldaar enige bronzen af sluiters weggenomen. Toen hij deze in zijn broodzak van het fabriekster rein wilde meenemen werd hij door een controleur betrapt. Verdachte ver klaarde, dat het niet erg was een der gelijke kleinigheid van de fabriek mee naai- huis te nemen. De politie rechter was het hier echter niet meo eens en veroordeelde verdachte tót 2 weken gevangenisstraf. HIJ LUSTTE WEL EEN EITJE De stratenmaker I. A. R. én de op perman M. W., beiden uit Goes, waren op 7 September l.L een auto met zand aan het laden in een zandput te Re- tranchement. Toen het tijd werd om te schaften gingen zij naar het erf van de winkelier J. de M. aldaar om hun brood op te eten. Bij het weggaan kon verdachte R. de verleiding echter niet weerstaan uit het nabii gelegen kippenhok een 20-tal eieren weg te nemen, terwijl W. uit het werkplaats je een oliesteentje meenam. Beiden verklaarden deze artikelen toevallig goed te kunnen gebruiken. De politie- rechter veroordeelde beide tot f 28.- of 10 dagen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 8