Cortisone: geneesmiddel tegen de
gevaarlijke gewrichtsrheumatiek
Twee Amerikanen en een Zwitser
leverden prachtig werk
Pas-pop naar Uw eigen model
VERPLEEGSTER: EEN PRACHTIG,
MAAR ZWAAR BEROEP
Van Vrouw tot Vrouw
Het dubbeltje
rolt verder
Chr. Volksonderwijs
herdacht 60-jarig bestaan
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1950
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
Het bericht over de toekenning van de Nobelprijs voor physiologie en
geneeskunde aan de Amerikaanse geleerden Edward C. Kendall en Philip
C. Hench en aan de Zwitserse chemicus Prof. Dr. Tadeus Reiclistein, die
met zijn drieën de prijs van 150.000 Zweedse kronen zullen moeten delen,
heeft opnieuw de aandacht der gehele wereld gevestigd op de betekenis van
het hormoon „cortisone". Cortisone heeft grote bekendheid verworven als
geneesmiddel tegen gewrichtsrheumatiek.
De ellende die de gewrichtsrheuma
tiek veroorzaakt is ontstellend groot
en men stond er tot nu toe vrijwel
machteloos tegenover. Een werkelijk
afdoend geneesmiddel was nog steeds
niet gevonden. En deze zeer pijnlijke
ziekte komt vrij veel voor, zodat hier
zeer grote sociale belangen mee ge
moeid zijn- In Amerika lijden b.v. een
millioen mensen aan deze ziekte en
jaarlijks sterven er 40.000 van deze
patiënten. Dr. P. Muntendam, staats
secretaris voor de volksgezondheid,
heeft er dezer dagen bij de opening
van een rheumakliniek in Nijmegen
nog op gewezen dat rheuma de ziekte
is die de grootste sociale lasten ver
oorzaakt.
Maar door het werk van Kendall.
Reichstein en Hench is er voor de
genezing van rheuma zoveel goede
verwachting en gegronde hoop ge
wekt dat de Nobelstichting termen
aanwezig achtte om dit pionierswerk
te bekronen met de Nobelprijs.
Cortisone komt voor in het mense
lijk lichaam als één van de 28 hor
monen van de bijnierschors. Het is een
knap staaltje van chemisch groot
meesterschap geweest van de hoog
leraren Reichstein en Kendall onaf
hankelijk van elkaar dit product ge-
isoleerd te hebben uit het gecompli
ceerde mengsel van hormonen van de
bijnierschors. En na het isoleren is
men er ook in geslaagd de stof te
identificeren, d.w.z. vast te stellen
welke structuur deze verbinding heeft
Het is een gelukkige gedachte ge
weest van de Amerikaanse rheumato-
loog dr. Hench om na te gaan of het
product van Kendall ook geneeskrach-
tig zou kunnen werken ten opzichte
van gewrichtsrheuma. Hij had nl.
waargenomen zwangerschap, hon
ger. geelzucht en chirurgische opera
ties de pyn van rheumapatiënten kon
den verlichten en de gewrichtszwel-
Advertentie)
Die slopende Rheumatiek
maakt Q humeurig en ziek
maar bovendien raakt (Jw hele gestel
er van ondersteboven. Ga toch zó niet
verder drijf die slopende pijnen uit
Uw leden. Met Kruschen! Wonderlijk,
wat die zes minerale zouten, waaruit
Kruschen is samengesteld, voor U
doen Met Kruschen voert ge de bloed-
zuiverende organen precies datgene
toe wat ze nodig hebben om weer met
jeuedige kracht te kunnen functionne
ren. Het bloed gaat weer krachtig
stromen en de onzuiverheden, die nu
oorzaak zijn van Uw .ergende jijn.
worden langs natuurlijke weg afge
voerd - regelmatig en radicaal.
ling konden doen afnemen. En hij
vermoedde dat die verlichting ver
oorzaakt wordt door een stimulering
van de bijnierschors. Hij achtte het
waarschijnlijk dat het door Kendall
geïsoleerde bijnierschors-hormoon cor
tisone óók 'n dergelijk stimulerende
werking zou kunnen uitoefenen en
dus misschien ook het rheumalijden
zou kunnen verlichten.
Het resultaat van zijn onderzoek
was zeer verrassend. Niet alleen ver
dwenen de pijnen, maar de gewrichten
kregen hun functies terug en de pa
tiënt, die misschien in jaren niet had
kunnen lopen, herstelde prachtig.
Het bleek echter noodzakelijk te
zijn de toediening van cortisone regel-
matig te herhalen, net als de insuline-
injecties bij suikerpatiënten.
NIEUWE ACTIVITEIT.
Hiermee was een nieuw veld van
onderzoek ontsloten en-zowel aan het
chemische als an het medische front
ontstond grote activiteit om de berei
ding èn toepassing van cortisone in
de gewenste richting te ontwikkelen.
De eerste vraag was: hoe komen we
aan cortisone?
Welnu, het bleék dat de gal van
koeien een stof bevat waaruit langs
zeer moeilijke en dure weg cortisone
bereid kan worden. Deze bereiding
omvatte aanvankelijk 37 trappen en
voerde tot een opbrengst van 0.05
d.w.z. uit 100 kg. van deze grondstof
was 50 gram cortisone te maken. In
verband met déze bereiding heeft een
Amerikaanse fabriek met enkele gro
te abattoirs een contract afgesloten
voor de levering van 200.000 runder-
gallen per jaar.
Inmiddels is het gelukt de bereiding
van cortisone te vereenvoudigen. De
prijs van cortisone bedroeg in Augus
tus 1949 200 dollar per gram. In Sep
tember 1950 was de prijs al gedaald
tot 50 dollar per gram. In Amerika
zijn al 6500 ziekenhuizen voorzien van
cortisone. De kosten van de gemiddel
de dosering bedragen 2.50 tot 5- dol
lar per dag.
OOK UIT PLANTENZADEN.
Er is intensief gezocht naar andere
bronnen voor grondstoffen waaruit
cortisone bereid kan worden. En nu
heeft men in de zaden van een Afri
kaanse klimplant een stof gevonden,
sarmentogenine, waaruit langs 20 trap
pen cortisone bereid kan worden.
Toen dit gevonden was is meteen een
Amerikaanse expeditie naar Afrika
gezonden om na te gaan of deze plant
ook in cultuur gebracht kan worden
en dan ook in andere klimaten dan
het Afrikaanse, waar ze inheems is.
Nu heeft men bij dit onderzoek in
Afrika 35 strophantus-soorten, waar.
Behoort U ook tot de categorie vrouwen, die niet zelf haar eigen ja
ponnen maakt alleen omdat zij geen kans ziet zichzelf te passen? Zo
ja, dan is er goed nieuws voor U. Of behoort U tot die acrobatische we
zens die het presteren zich in zulke bochten te wringen dat zij met veel
moeite alle correcties op de rug kunnen aanbrengen, maar dan later van
een eerlijke vriendin moeten horen, dat de coupe van de japon toch niet
ja d&t is? Wel, dan is het goede nieuws ook voor U bestemd.
De mogelijkheid is geschapen, om voor een gering bedrag een paspop
naar eigen maten te laten maken. Zo'n pop is geduldig: U kimt hierop
de japonnen spelden en tot vervelens toe overspelden, net zo lang totdat
er niets meer aan mankeert
Deze pasvorm wordt op het lichaam gemodelleerd. Hiervoor worden
vellen staniol, met hun papier beplakt gebruikt (op de foto links boven).
Wanneer U stevig in de huls zit en alle plooitjes en kreukels zijn verwij
derd. dan wordt de huls beplakt (rechts boven). Tja, daar staat U dan,
volkomen ingebakerd. Hoe nu weer uit de huls te komen! Dit gaat heel
eenvoudig, zoals de gehele procedure eenvoudig is. De rug van het „har
nas1' wordt voorzichtig opengeknipt 'links onder), U stapt er uit, en de
opening wordt onmiddellijk weer gedicht. In zo verre Uw aandeel.
De afwerking: fixeren, bespuiten en het bevestigen op een standaard
gebeurt zonder U. En zo krjjgt U na verloop van korte tijd de paspop
naar Uw eigen model thuisbezorgd. Dan kimt U er Uw krachten op be
proeven (rechts onder). Wanneer U de normale handigheid, die de vrouw
eigen is, bezit, zult U hoogst tevreden zijn over de snelheid waarmee U
dank zjj de pop, de japon In elkaar tovert.
toe deze klimplant (strophantus sar-
mentosus) behoort, aangetroffen. Men
verwacht bij zoveel materiaal van on
derzoek nog wel enige jaren nodig te
hebben voordat de botanische experts
tot een verantwoord advies kunnen
komen over de cultuur van de plant
die de grootste hoeveelheid sarmento
genine kan leveren.
Zo heeft het werk van Kendall,
Reichstein en Hench belangrijke pers
pectieven geopend voor de bestrijding
van een ernstige ziekte en het heeft
voor de wetenschap nieuwe terreinen
ontsloten, die in de toekomst nog van
grote betekenis kunnen zijn niet al
leen voor de rheumabestrijding maar
mogelijk ook voor andere therapeuti
sche toepassingen.
Dr. A E. SCHOUTEN.
Drie harde en moeilijke leerjaren in het ziekenhuis.
(Van onze speciale verslaggever)
Verpleegsters in auto's; verpleegsters in trams; fietsend, lopend. Alt\jil
in razende haast, 't Is zo'n alledaagse verschijning in de grote stad, dat je
er haast niet op Iet. Ach ja, je ziet de fleurige verpleegsters-costuumpjes
wel, je ziet de altyd opgewekte gezichtjes maar dat is ook alles.
Je weet feitelijk te weinig van hun
werk af om je voor hen te interesse
ren. Eerst als je zelf in het zieken
huis gelegen hebt, als je aan den lij
ve ondervonden hebt, wat het beroep
„verpleegster" betekent, dan ga je
aandacht besteden aan een ieder af
zonderlijk, die je ontmoet op straat
of in de tram.
DE EERSTE STAP.
Gaat voor de eerste keer de grote
deur van het ziekenhuis open ten te
ken, dat het jonge meisje is aange
nomen voor de opleiding tot verpleeg
ster, dan zien wij het adspirant-zus-
tertje onmiddellijk belanden in de di
verse zalen, waar dus de z.g. „zaal
patiënten" behandeld worden. Maar
denk niet, dat ze haar patiënt ook
maar 't onschuldigste poedertje mag
toedienen daar komt niets van in.
De eerste tijd is ze met recht, zoals
ze trouwens ook genoemd wordt,
„sopzuster" en dat betekent, dat ze
de zaal mag boenen, een enkele zo
goed als gezonde patiënt mag was
sen, het eten mag binnenbrengen en
meer van dergelijke „klusjes". Heeft
ze zes maanden lang dit werk naar
behoren vervuld en zijn er geen
klachten, pver haar binnengekomen,
dan gaat het witte schortje, waar ze
zich al die tijd slechts in heeft mogen
vertonen, plaats maken voor het uni
form.
Onder leiding van een oudere-jaars-
verpleegster mag ze nu een beetje
aandacht aan de patiënten besteden
en heeft ze veel aanleg, dan is het
haar ook toegestaan, haar eerste on
derhuidsinjectie te geven. En daar
komen heel wat zenuwen bij te pas!
CURSUSSEN
Begin October vangen de cursus
sen aan voor adspirant-verpleegsters,
welke cursussen gegeven worden
door doktoren. In het eerste jaar
krijgt het zustertje les in anatomie
en ziekteleer en bij het overgangsex
amen in Mei moet ze bewijzen, wat
ze van die lessen heeft opgestoken.
Slaagt ze, dan is dus haar tweede
jaar ingegaan.
Wederom in October beginnen de
cursussen voor de tweede-Jaars ver
pleegsters. In de komende acht
maanden wordt ze onderwezen in in
fectieziekten en algemene ziekteleer.
Slaagt ze in Mei voor haar tweede
overgangsexamen, dan krijgt ze be
langrijker werkzaamheden te ver
richten en is zij min of meer vol
waardig verpleegster geworden.
;De cursussen in het derde en laat
ste jaar, in tegenstelling tot de vo
rige jaren in Mei beginnend, betref
fen hoofdzakelijk die over chirurgie.
In de practgk mag ze het geleerde
van de voorgaande jaren toepassen
en ze kan de patiënten dan bij haast
alle voorkomende gevallen helpen. In
dit jaar mag ze z.g. spierinjecties
toedienen: peniciline en wat dies
meer zij. In October volgt het eind
examen A; de geslaagde verpleeg
sters zijn dan, wat hun studie betreft,
gereed, hetgeen tot uiting komt in
't z.g. „witte kruisje" dat hun wordt
uitgereikt.
VOORKEUR VOOR MANNEN
Tijdens een praatje, dat wij maak
ten met een van de zusters, vroegen
wij:
En zuster, wie behandelt u in het
ziekenhuis het liefst?
Het antwoord was er uit, voordat
ze het wist:
„Mannen", zei ze. „Begrijpt u mij
niet verkeerd, het gaat er om. dat
mannen als ze ziek zijn, minder las
tig zijn dan vrouwen. Ik zie het zo:
de man is thuis de baas en is daar
om in zijn eigen huis lastig. („Dank
u", zeiden wij, doch dit is slechts tus
sen haakjes). Bij de vrouw is 't pre
cies omgekeerd, thuis durven ze niets
te zeggen („Hm", zeiden wij, doch dit
is wederom slechts tussen haakjes)
en in het ziekenhuis kunnen ze doen
en laten wat ze zelf willen".
Wat is 't ideaal van de verpleeg
ster? was de volgende vraag.
„Er zijn twee soorten zusters met
natuurlijk twee soorten idealen. De
eerste wil na het eindexamen 't liefst
trouwen en dat gebeurt meestal ook
en de tweede categorie heeft zich als
uiteindelijk doel gesteld hoofdver
pleegster te worden. Maar zo gemak
kelijk gaat dit natuurlijk niet: via
eerste verpleegster (en dat duurt al
heel wat jaartjes) word je dank zij
je grote aantal practijkjaren en dan
nog uitsluitend, wanneer je uitzon
derlijk goed bent, benoemd tot hoofd
verpleegster". Ja, het is een lange,
maar wondermooie weg.
(Nadruk verboden)
Ja, zo gaat het als men op con
certen speelt (zou Hildebrand
zeggen) ik bedoel: als men
in kranten schrijft. Dan krijgt
men voor dezelfde kolom van de
één bij wijze van spreken een
ruiker rozen thuisgestuurd en
van de ander een cactus, die alle
stekels opzet. Alles op papier ge
lukkig: dat lijkt wel heel erg,
maar de stekels doen geen pijn en
Saskia kan tegen een stootje.
„Keer het dubbeltje nog eres
om", adviseerde ik, en daar had
je het lieve leven gaande. Jlde-
vrouw,ik vond dat schrijven van
u zo'n waar woord. Hou er me
aan, zo moet het". (Huisvrouw I).
„Uw stuk heeft velen van ons ge
er gerd". (Huisvrouw II). „Met
grote instemming las ik uw stuk
je mijn moeder heeft mij in
mijn jeugd dat omkeren geleerd".
(Tante van uit Indonesië geëva
cueerde pleegneven) ,J)aarom
doe ik u 'i verzoek om het adres
waar ik een huishoudboekje voor
mij als vrijgezel zou kunnen krij
gen". (Marineman. Begin met 'n
opschrijfboekje, Sjoerd, en stuur
het na een poosje maar eens aan
Saskia!). „Als spaarbankdirecteur
vond ik vanzelfsprekend uw ar
tikel „Keer het dubbeltje nog
eres om", voortreffelijk". (Lezer
in de stad). „Wij, die zelf van
spaarzame ouders zijn, hebben
ook reeds afgedaan met sparen
wij vertrouwen de regeringshuis
houdster niet en nemen daarom
meer van de genotmiddelen, dan
voorheen". (Lezer op het platte
land). En dan zijn daar de zes
kantjes van Jan Otto, schuim-
bek-kend van woede (en toch
met al die schuimbekkerij een
brief naar mijn hart, omdat er
geen woord Frans bij is en Sas
kia gesommeerd wordt alstublieft
een standpunt in te nemen). Jan
Otto zal zijn repliek hebben, laat
hij zich maar schrap zetten tegen
het slot.
Doch ik wil eerst enige boze
rimpels gladstrijken. Maar mijn
lieve, beste huismoeders uit de
arbeidende stand (behoren wij
daar eigenlijk niet allemaal toe,
als het goed is?) hoe komt u er
bij dat Saskia uitgerekend voor
verspilsters en fuifnummers zou
uitmaken? Natuurlijk zijn er
hele volksstammen huisvrouwen,
die wél het dubbeltje omkeren,
die tot laat in de nacht bezig zijn
met stoppen en breien en ver
maken en verstellen, die nooit
vacantie hebben, nooit uitgaan,
aan geen stukje nieuw toekomen
en die zich dus van Saskia's
ic aar schuwing niets komma niets
behoeven aan te trekken! Maar
zij vormen de meerderheid niet'
Anders stond het er wel stukken
beter met ons voor. Wij moeten
ook eens wat verder kijken dan
onze huisdeur. Saskia rookt niet,
Saskia drinkt niet, en zo zijn er
duizenden vrouwen. Maar wie
geven dan die zeshonderd milli
oen gulden per jaar aan alcohol
en bijna evenveel aan rokerij uit?
Als vrij de babies hi de wieg mee-
:ellen wordt dat al f 120 per hoofd
per jaar kan dat uit in een
land, dat op de pof moet leven?
Neen, er deugt werkelijk iets
niet aan het geldelijk beheer van
de gemiddelde Nederlander.
Voordat Saskia haar kolom over
dat dubbeltje schreef, heeft zij
eerst maandenlang rechts en
links haar licht opgestoken bij
mensen van allerlei slag en ve
lerlei inzicht. Fabrikanten, klein
handelaren, werkgevers en werk
nemers en de algemene klacht is:
De goeden niet te na gesproken,
gaan de meeste mensen op de
wonderlijkste manier met hun
geld om. In het krijt staan is geen
schande meer. Het ene gat wordt
met het andere gestopt. Als er
een feest in de stad is, een kermis
of een circus, weten de leveran
ciers al dat zij' de volgende
week bij heel veel huisvrouwen
niet om hun geld behoeven te ko
men.
Waarom zendt de Kamer van
Koophandel een waarschuwing
rond om toch de goede gewoonte
getrouw te blijven van contant
te betalen wanneer dat niet
broodnodig zou zijn? Waarom
krijgt een fabrikant van biscuits,
als de nieuwe loonronde in zicht
is, een bestelling van du\zend(!)
blikken per week meer voor een
combinatie van zogenaamde
volkswinkels?
De fout schuilt nog niet zozeer
hierin: dat velen hun geld onoor
deelkundig besteden, módr
dat wij, als volk in zijn geheel,
dik in de schuld zitten en leven
alsof wij schatrijk zijn. Het gaat
niet, zoals een lezer beweert, om
de keuze: nylons (die Saskia
nooit draagt omdat zij het een
dwaze dracht vindt in ons guur
klimaat) of gebreide sajetten
kousen maar wij hebben te
kiezen tussen nylons op de pof of
standaardkousen d contant.
Soberheid voor iedereen is
geen antieke gewoonte van onze
grootouders die wij niet meer
kunnen invoeren, zomin als de
trekschuit of de tondeldoos.
Neen: soberheid behoort weer 'n
algemene karaktertrek te
worden, die elk van ons, vrou
wen, haar kinderen moet in
scherpen zo niet, dan zal de
harde werkelijkheid het over eni
ge tijd wel voor ons doen. Als
Jan Otto mij schrijft: „Wij wil
len appelen en ijs, brood en taart,
een onverstelde overall, en een
betaalde smoking; wij willen
boeken, muzieklessen, dancings,
auto's, rijke kleren en wij zul
len ze hebben ook!" dan is dat
tenminste klare wijn en Saskia
ts erkentelijk voor dit glas vol
Alleen is 't maar zo jammer, dat
het niet een kwestie is van nu
eens anders de koek verdelen.
Wij hebben met ons tien millioe-
nen een koek om te delen, die tot
de laatste kruimel geléénd is en
terugbetaald móet worden. Wiè
zal dat betalen, Jan Otto, wan
neer uw „fuiven, als de Girondij
nen in de schaduw der guilloti
ne" afgelopen is? De arbeider,
Jan Otto, en de huisvrouw, en de
boer de kleine man, die altijd
het gelag betaalt, onder elk eco
nomisch stelsel. Ik zal er niet
verder op doorgaan, maar als
antwoord een andere brief aan
halen: „Ik ben een oud man van
78 jaar: ik heb als metaalbewer
ker in een sobere en eenvoudige
tijd geleefd. Ik heb hard moeten
arbeiden, heb geen enkele vorm
van weelde gekend, maar zou tot
op heden niet graag willen ruilen
met de hedendaagse ouders, met
hun comfort, hoge salarissen en
lonen, kinder- en vacantietoeslag
en meer soorten geestelijk bederf.
De hedendaagse mannen en vrou
wen weten niet beter, of hun
droom of wens moet direct finan
cieel in vervulling gaan. Waar is
by velen, waar ik kom de
cultuur, de wetenschap, de kunst?
Wel Saskia, daar heeft mijn huis
van gedreund! Die taal hoort u
nu eens van een heel eenvoudige
jongen, zonder trots, pretentie of
verbeelding, maar feitelijk van
binnen veel schatrijker dan mijn
welgestelde buren". Wel. Jan Ot
to: een doodgewone arbeider, die
in de zwartste kapitalistische tijd
eerst een blikken fluit, dan een
clarinet, vervolgens een piano en
tenslotte een viool bijeen spaart,
muzieklessen neemt en daarbij
nog drie zoons niet allereerst tot
welgestelde, maar tot gelukkige
mensen opvoedt. Is dat toch niet
een tikkeltje menswaardiger en
verdienstelijker dan die fuiverij,
die bromfietsen en die
deelnemers aan het congres van
dancings? SASKIA.
Herdenkingsrede
van de heer H. W. Tilanus
De Vereniging voor Chr. Volksonder
wijs heeft Woensdag te Utrecht ir
Esplanada het 60-jarig bestaan her
dacht. De heer H. W. Tilanus. die zij
25-jarig jubileum als bestuurslid va
deze organisatie vierde, hield in zij
kwaliteit van voorzitter een herden
kingsrede. waarin hij teruggreep nacr
de oprichting der vereniging. Deze op
richting greep plaats na een versch
van mening in de Kring van Chi
Nationaal Schoolonderwijs over het a'
of niet beschikbaar stellen van de
schoolgebouwen voor godsdienstoefe
ningen voor de „afgescheidenen". Door
de offergezindheid van een aanvanke
lijk kleine groep leden kon een ste
vige basis worden gelegd voor het
Chr. Volksonderwijs.
De heer Tilanus zei voorts, dat een
strijdhouding ten opzichte van andere
Chr. schoolorganisaties niet meer past
en dat deze tijd. vol van dreiging,
noopt tot onderlinge waardering der
Christenen met eerbiediging van ie
ders opvattingen en kerkelijke in
zichten.
De minister van Onderwijs, prof. dr.
F. J. Th. Rutten. bracht de gelukwen
sen der regering over en sprak de
wens uit, dat de vereniging haar werk
met vrucht zal kunnen voortzetten.
Vervolgens spraken nog ds. E. Em-
men. namens de Generale Synode van
de Ned. Herv. Kerk, dr. G. Kalsbeek,
directeur van het Hervormd Paeda-
gogisch Seminarium en vertegenwoor
digers der verschillende Chr. organi
saties op onderwijsgebied.
Mr. A. Evenhuis, secretaris der ver
eniging, hield 's middags een referaat
over de taak van het Chr. Volksonder
wijs.
Op 'i Matje
ONTSPOORDE
GUUSJE
Ze heette Guus je en ze droeg een
rood truitje van angorawol, lekker
pluizig. Nou was ze zelf niet plui-
zerig te noemen; ik schatte de troel
op 'n pond of honderdzestig en dat
mag voor twintig lentes goed-aan-de
wicht heten, niet soms? Blozend 'ïyk
de bellefleuren stond ze daar stevig
te staan op haar spekleren zolen en
ze weende met groot gewapper van
een zakdoek als een beddelaken.
Mochten, waarde lezer en lieve
lezeres, in uw ontroerde ziel gevo'-
lens van meeiy rijzen hoor da-
eerst even wat Guusje gegapt had bij
de mevrouw, die haar goed voer en
een warme stal had gegeven in ruil
voor stofzuigen en matjeskloppen.
Vierenzestig gulden, een gouden ket
tinkje, drie servetringen, platina oor
bellen, twee visschalen, een asbak,
een pak kaarsen, een kistje sigaren,
zestien zijden broekjes (zestien ny
lonkousen bij de vleet, een blik ana
nas, een pot jam, een zeemleren lap,
vier electrische lampen, een gouden
medaljon, een zilveren schenkkurk
enfin, het leek wel of de grif
fier een afslager op een openbare
verkoping was, zo lang was de lijst
der gestolen goederen, die hg met
opgewekte stem declameerde.
De rechter begon naar de motieven
te wroeten, maar hij ontmoette
slechts gillerige snikjes. Daarom be
val hij, dat Guusje haar tranenvloed
had af te dammen.
Waarom hebt u dat alles wegge
nomen en verstopt in uw koffers?
Wat wilde u daarmee?
Kweenie, zei het kind.
Was mevrouw niet goed voor je?
Best. J
De grijze mevrouw gaf een menslie
vend verslag van al de zorg en narig
heid. 6
Hebt u er haar over onderhouden
wilde de Kadi weten.
Ach nee, zei de mevrouw, dat zou
zulk een pijnlijke stemming hebben
geschapen. Ze begreep het zo óók
wel. Ik heb later bij een heleboel
dingen een briefje gelegd: „Guusje
wil je dit niet wegnemen, want het
is een herinnering". En van die din
gen bleef ze dan ook af, mijnheer de
president Het kind is heus niet on
gevoelig
De rechter frunnikte aan zijn bef en
zocht naar een woord. Ge moet re
kenen: grjjze engelen komen hier ten
slotte niet iedere dag.
Maar ten leste is het u te bar ge
worden
Ochnee, het was zo navrant pijn
lijk. Maar mijn man heeft het aan
gegeven, want die miste een kist si-
faren en die zijn zo duur tegenwoor-
ig. Dat speet hem ernstig, ja dat
trof hem bepaald.
Het woord was aan de advocaat, die
tegen een eis van twee maanden had
te vechten. Hij was 'r van geschrok
ken zei 'ie met een effen gezicht en
dat meisje moest naar de dokter
want er zaten een paar schroefjes
los, klaar als de zon. En dan maar
toezicht en voorwaardelijk met een
half eskadron reclasseerders en een
troep zorgzame zielen, want er zat
een versloeberde jeugd in armoei en
ruzie achter die zestien zijden broek
jes. Allemaal complexen en verdrin
ging met sublimering in de nylon.
Freud zus en Künkel zo en beleefd
in de aandacht aanbevelend.
Maar het slot was het mooiste. Het
grijze mevrouwtje rees bevend van
haar bankje en zei: Als Guusje d'r
straf gehad heeft kan ze desgewenst
terugkomen. Mijn man is verschei
den en het kind is lang niet onge
voelig; het betoog van de verdedi-
ïr heeft my zeer geroerd.
'e dachten, dat de rechter deze me
vrouw subiet naar de psychiater zou
verwijzen. Hy keek haar peinzend
aan en vatte voorts nadrukkelijk 't
angora-wollen truitje in het oog.
Wikkend, wegend en wagend. Het
liep uit op een rapport; de rechter
wil Guusjes leven leren kennen van
kinderstoel tot volgepropte koffers.
Over een maand of zo zullen we we
ten, wat er over haar ontspoorde le
ven besloten is.
Het ambt van rechter kan bijster
moeilijk zyn. Als ik het wasik
zou sterven aan de slapeloze nachten.