V erkiezingsmoraal in Amerika
JIMMY BROWN, sporiheld no. 1
Binnenlandse kwesties beheersen
verkiezingsbeeld
ZWEDEN ROUWT OM „GUSTAAF
DE D00R-HET-V0LK-GELIEFDE"
Zeeuwse Almanak
STAGNATIE IN DE EXPORT VAN
AGRARISCHE PRODUCTEN
Dreigende woorden
van Yamin
Spanje-resolutie
herroepen
Een gedwongen
Huwelijk
DONDERDAG 2 NOVEMBER 1950
PROV INCIAI.E ZEEUWSE COURANT
3
IN AhWaCHIING VAN 7 NOvEMBbR
RADICALE OMMEKEER NIET VERWACHT.
Amerika staai aan de vooravond van de twee-jaarlijkse stembusgang.
In tegenstelling tot vorige jaren bewaren de zieners eri statistici, die uit
de wijzigingen van het sentiment onder zorgvuldige geselecteerde delen der
bevolking de tendens van de verkiezingen plachten te voorspellen, een diep
stilzwijgen. Gallup's Instituut voor Publieke opinie publiceerde een reeks
cyfers, die deed uitkomen dat de Republikeinen dit jaar slechts 1 pet. ten
achter stonden bij de Democraten onder hen, die nu reeds hadden besloten
op wie zij hun stem zouden uitbrengen. Doch de verhouding 42 pet.41 pet.
legde duidelijk het accent op de beslissende betekenis van de zg. „zweven
de stemmen van de 17 pet., wier "besluit eerst valt op het ogenblik, dat zij
in de eenzaamheid van net stemhokje geconfronteerd worden met het me
chanisme van de stemmachine.
Een verdere complicatie, die prog-
nosen moeilijk maakt is, dat van de
S3 millioen stemgerechtigden in de V
S. minder dan de helft zich voor deel
neming aan deze stembusstrijd heeft
geregistreerd. Dat beide partijen om
strijd verkondigen met een „overwel
digende meerderheid" te zullen gaan
strijken, is uiteraard niet meer dan
één karakteristiek facet van de ver-
kiezings-zenuwenoorlog. Uit het ver
loop van de verkiezingscampagnes in
die districten, waar de uitslag niet a
priori vaststaat, zou men eerder moe
ten afleiden, dat er dit jaar geen
sprake zal zijn van lawineachtige
overwinningen, maar veeleer van
krappe stembuszeges, waarbij men
aan de huidige Regerings-partij de
beste papieren moet toekennen.
Het Amerikaanse verkiezingsbeeld
geeft thans het volgende statistisch
uiterlijk:
Huis van Afgevaardigden Senaat
(435 zetels) (96 zetels)
Democraten 258 54
Republikeinen 170 42
Communisten 1
Vacant 6
Binnenlandse kwesties beheersen 't
verkiezingsbeeld. De voornaamste
daarvan is de levensstandaard ditmaal
gekenmerkt door het probleem van de
inflatie. Truman heeft tot dusver
zorgvuldig vermeden over een loon
stop te spreken, hetgeen stemverlies
uit arbeiderskringen voorkomt.
NAAR VERPLICHTE MEDISCHE
VERZEKERING?
Tegenover het netto stemverlies
voor de regering dat als gevolg van
deze ontwikkeling verwacht moet
worden, staat stemmenwinst bij het
duel tussen verderstrekkende sociali
satie versus het Republikeinse stand
punt van particulier initiatief. Het
felst woedt deze strijd, waar het de
verplichte medische verzekering
geldt, waarvan Truman voorstander
is en die door de Republikeinen en
de georganiseerde medici bitter wordt
bestreden.
STRIJD TEGEN HET
COMMUNISME.
Verwarrend althans in termen
van pro en contra is een derde ele
ment, dat bij deze verkiezingen van
betekenis is: de binnenlandse strijd
tegen het communisme. De enige con
crete maatregel, die het huidige Con
gres had getroffen is door de Presi
dent ad absudum gevoerd en had ten
gevolge, dat aan allerlei onnozelen en
onschuldigen de toegang tot de V. S.
werd bemoeilijkt. De schuld voor de
onhandelbare wetgeving ligt echter
eerder bij de Demoeraten dan de Re
publikeinen: dit maakt het ondoenlijk
om ook maar bij benadering aan te
geven, welke partij bij de verkiezin
gen van de verwarrende wetgeving
het meest profijt zal trekken.
GEEN RADICALE
■OMMEKEER
Tracht men de grootste gemene
deler van al deze binnenlandse pro
blemen te vinden, en gaat men het
effect daarvan op de huidige partij
verhouding na, dan moet men wel
haast concluderen, dat de verkiezings
uitslag eerder zal leiden tot verschui
vingen in de verhouding dan tot ®on
radicale ommekeer.
Treffend is echter, dat al deze na
tionale kwesties ditmaal over geheel
Amerika de plaatselijke problemen
naar de achtergrond hebben gescho
ven. Dit is slechts bij uitzondering
het geval geweest. Want doorgaans
was een plaatselijk persoonlijk duel
tussen twee candidaten. of een cor
ruptie-affaire, voortrekkerij, een di-
strictsbelang of een partij-politieke
manoeuvre de voornaamste materie
waarop fcandidaten zich in de verkie-
zingsweken plachten te storten. Er
zijn uiteraard ook nu de plaat
selijke schandalen, die met vette kop
regels in de bladen worden gepubli
ceerd. Maar zij zijn vrijwel overal
ondergeschikt gesteld aan de proble
men, waarvoor de gemiddelde, fat
soenlijke, intelligente Amerikaan
zich in deze maatschappij gesteld ziet.
Dit is zeker een weerspiegeling van
de verruiming van de politieke ho
rizon van de Amerikaan; het is een
aanwijzing, dat op 7 November een.
rijpere generatie naaz* de stembus
zal gaan, wier verkiezingsmoraal
aanzienlijk gestegen is in verhouding
tot voorafgaande jaren t
De heren A. van Ulsen en G. Bax,
resp. chef vüegdienst Europa en plaats
vervangend hoofd dienst instructie vlie
gend personeel van de K1X, zijn door
de president van Frankrijk benoemd tot
Ridder in het Legioen van Eer, hetgeen
hun het recht geeft tot het dragen van
het Ridderkruis.
Tijdens een bijeenkomst van de Zweedse regering heeft de nieuwe Koning
van Zweden, Gustaaf VI Adolf, te Stockholm de eed op de grondwet afge
legd. Na de plechtigheid wuift Koning Gustaaf VI Adolf de menigte, die
hem hulde bracht, toe. Naast hem op het balcon, Koningin Louise,
De nieuwe koning een waardig opvolger van zijn vader.
(Van onze correspondent).
Zweden rouwt. De hele natie treurt om een vriend, die zonder lijden rus
tig Is heengegaan. Het anders zo opgewekte stadsleven is abrupt afgebroken
en triester dan ooit werkt de grijze herfsthemel. De mensen, die met droe
fenis in de ogen naar de vele herdenkingsétalages kijken, schijnen aPen het
grote gemis innerlijk te moeten verwerken. Eerst thuis, bg de huiselijke
haard, ontdooien de door de ijzige regen verstijfde lippen en worden voor
de zoveelste keer de vele kranten bekeken, die iets vertellen van „gamla
kungen*
Ja, Koning Gustaaf was iemand, om
trots op te zijn. Heeft hij niet de we
reld verbaasd doen staan door zijn vi-
taliteit? Tot 1946 speelde hij nog re
gelmatig tennis. En hij was al 90, toen
hij voor het laatst op jacht ging en
met zekere hand het doel trof. En wat
HEIPAAL
De eerste paal voor de Electrische
Centrale Zeeland is de grond in. En
niet de paal is daarby belangrijk,
maar de C&ntrale. Een heipaal gaal
op duizenden plaatsen in Nederland
iedere dag weer naar de diepte en
niemand neemt er notitie van. Maar
de eerste paal voor de nieuwe centra
le, tja, dat Is de moeite waard!
Want zó onmisbaar, zo niet meer
weg te denken is in een halve eeuw
tijds de electriciteit in ons leven ge
worden, dat een stroomloos uur de
mensen in de grootste verlegenheid
brengt.
De nieuwe centrale sal de electrici-
teitsvoorziening in Zeeland nog be
ter waarborgen, dan zy reeds was.
Als zij gereed is, sal wat thans nog
indrukwekkend plan is, het uitval
len van de stroom en de verstoring
van de normale gang van ons dage
lijks leven tot uitzondering malcen.
Dddrom was die eerste dag voor
Zeeland een belangrijke, maar ook
een blijde dag.
In de gehele provincie zal men de
groei van het nieuwe gebouwen
complex met wanne belangstelling
volgen.
te zeggen van zijn bad in de open
lucht, dat hij verleden jaar nog 13
keer kon nemen?, Of vaii zijn lenig
heid, waarmede hij op 85-jarige leef
tijd zijn been ver' het hoofd tilde en
op de schouder liet nisten?
Het meest karakteristiek voor zijn
beleid is wel het contact, dat hij met
het volk zoent. Hij werd niet moe,
onder kinderen autogrammen te ver
delen (die ze later voor drie snoepjes
verkochten) en zich. indien enigszins
mogelijk, bij feestelijkheden en sport-
geheurtenisen te, vertonen.
Vandaar dat de vader der Zweed
se Socialisten hem noemde „Gustaaf
de Door-het-volk-geliefde".
GUSTAAF ADOLF.
Zijn plaats wordt nu ingenomen
door zgn 67-jarige zoon Gustaaf
Adolf. Deze heeft gedurende zijn lan
ge kroonprinsentiid reeds herhaalde
lijk getoond over eigenschappen te be
schikken. die het land vertrouwen in
boezemen. Zijn particulier leven is
een ideaal van huiselijk geluk en zijn
regentscban-perioden ziin voorbeeldig
geweest Maar vooral sportmensen en
kunstvrienden drage hem een warm
hni-t toe.
De huidiee Koning werd op 11 No
vember 1882 als oudste zoon van de
toenmalige kroonprins Gustaaf gebo
ren. Na eindexamen en officiersoplei
ding hield hij zich vooral met archeo
logie bezig en nam deel aan de op
gravingen tev Asine in Griekenland.
Ziin hohhies ziin vooral drie -norten:
ski. golf en tnnis. Als president van
de Zweedse sportverenigingen heeft
hij een belangrijk aandeel gehad aan
de popularisering van de lichamelijke
ontwikkeling.
Helaas wierp de dood van ziin eer
ste vrouw. Prinses Ma-garetha van
Connaught, een schaduw op zijn ove
rigens zo gelukkig leven. Edoch wist
zijn tweede gemalin, Lady Louise
Mountbatten, een zuster van de laat
ste onderkoning van Indië, hem over
dit verlies heen te helpen.
KONING HAAKON NAAR DE
BEGRAFENIS.
Het bericht uit Oslo, volgens het
welk Koning Haakon de begrafenis
van Koning Gustaaf zal bijwonen,
heeft in Zweden grote indruk ge
maakt.
Men spreekt er over als over een
historische gebeurtenis, en herinnert
er aan, dat koning Haakon van Noor
wegen sedert 1 October 1939 niet
meer in de Zweedse hoofdstad is ge
weest. Niemand in Scandinavië, al
dus A.F.P., was onkundig van de
wrok, welke de koning van Noorwe
gen koesterde tegen de overleden
vorst. Deze wrok dagtekent van 12
April 1940, toen Haakon met zijn
regering naar Zweden was uitgewe
ken om aan de Duitse troepen te
ontsnappen. De voorwaarden welke
hem toen werden gesteld, waren van
zulke aard, dat ztfn verblijf op
Zweeds grondgebied slechts een half
uur duurde. Het nieuws van het be
zoek van koning Haakon aan Stock
holm wordt beschouwd als een voor
bode van een mogelijke verbetering
van de betrekkingen tussen beide
landen.
De acteur Cor Rays herdacht gisteren zijn veertig jarig toneeljubileum.
Deze foto toont hem nu eens niet op de planken, maar thuis, rustig met
zjjn vrouw genietend van een kopje thee.
zjjn vrouw genietend van een kopje thee. De jubilaris werd gisteravond
op hartelijke wyze gehuldigd.
Handelsverdrag met West-Dultsland vervallen.
Het met twee maanden verlengde handelsverdrag van 1 September 1949
met West-Duitsland, is gisteren afgelopen. Daar een nieuw verdrag nog niet
tot stand is gekomen, zal voorzover de producten niet op de nieuwe, voor
Nederland per 1 Nov. 1950 van kracht geworden, Duitse algemene 60 proc.-
liberalisatielijst staan, exnort voorlopig slechts mogelijk zijn, indien de ex
porteurs een geldige Duitse invoervergunning en een betalingsvergunning
of fotocopy daarvan kan overleggen, daar de (hoofd) bedrijfschappen
alleen in dat geval uitvoermachtigingen kunnen afgeven.
delsverkeer met West-Duitsland zo
spoedig mogelijk handelsbesprekingen
worden hervat.
Naar het A.N.P. meent te weten, kan
hier uit de conclusie worden getrok
ken, dat de tegenwoordige Duitse mo
netaire positie en de daaruit voort
vloeiende betalingsmoeilijkheden me
de aanleiding hebben gegeven tot de
procedure, waarbij de belangrijke ex
port van onze producten naar Duits
land geheel afhankelijk is van de
Duitse uitvoer- en betalingsvergun
ningen. Men zal dus rekening moeten
houden met stagnatie in de export
van de artikelen, die behoren tot, de
groep niet-geliberaliseerde produc
ten.
Liberalisatie valt terug op 60 pet.
Het thans vervallen verdrag werd
.gekenmerkt door vrije import van
Nederlandse goederen, waarbij slechts
voor zes artikelen verse groenten,
consumptie- en pootaardappelen,
land- en tuinbouwzaden, verse zee
vis, haring en spirutaliën contin
genten werden opgenomen, waarvoor
derhalve nog kwantitatieve beperkin
gen golden. Deze liberalisatie, die voor
de agrarische sector circa 82 pet.
heeft bedragen, leidde tot een gun
stige ontwikkeling van onze export
naar Duitsland. Aan deze gunstige
ontwikkeling, is, althans voorlopig,
een einde gekomen.
Daar West-Duitsland een belang
rijke markt is voor de afzet van
thans niet meer geliberaliseerde
Nederlandse producten uit de agrari
sche sector en met name voor boter,
kaas, gecondenseerde melk, ek'fèh.
gToenten, fruit, vis, zaden, sierteelt
producten w.o. bloembollen, vee en
verwerkte producten als chocolateriën,
welke producten dus niet op de 60 pet.
-liberalisatielijst voorkomen, zullen
uiteraard ter regeling van het han-
Regering verontwaardigd.
In regeringskringen in Den Haag
heerst grote verontwaardiging over
de verklaringen, welke Maandag
avond op Schiphol tegenover de pers
werden afgelegd door óén der leden
van de Indonesische parlementaire
missie, mr. Mohammed Yamin. Deze
heeft toen gezegd, dat wanneer er op
basis van overleg geen overeenstem
ming zou worden verkregen over
Nieuw-Gulnea, zich in Indonesië
verhoudingen zouden kunnen ontwik
kelen, die een bedreiging zouden kun
nen vormen voor de Unie. Dat wil
zeggen, dat „de Nederlandse belan
gen in Indonesië" in het gedrang zon
den kunnen komen, doordat het In
donesische volk een uitlaat voor zijn
gekwetste gevoelens nodig zou heb
ben.
De heer Yamin heeft hieraan toe
gevoegd, dat dit „geen dreigement"
is, maar „een realiteit". In Den Haag
is men evenwel van mening, dat een
dergelijke realiteit geen rol kan spe
len Dij de komende onderhandelingen.
Indien hier dus sprake zou zijn
van een realiteit, zou het in de eer
ste plaats op de weg van de Indonesi
sche regering en het Indonesische
parlement liggen om daartegen
krachtig stelling te nemen, aldus
meent de regering. Nu de heer Ya
min dit heeft nagelaten, kan hij niet
verhinderen, dat zijn betoog de in
druk wekt, een bedreiging in te hou
den.
Rusland Iaat honderd
Nederlanders vrij.
De ambassadeur van de Sovjet-Unie
heeft op het departement van Bui
tenlandse Zaken in Den Haag mee
gedeeld, dat dezer dagen ongeveer
honderd Nederlanders, die sinds de
oorlog daar nog in kampen vertoef
den, uit de Sovjet-Unie op transport
zijn gesteld. Regelingen zijn in voor
bereiding om deze groep Nederlan
ders aan de grens van de Oostduitse
zóne in ontvangst te nemen. De na
men van de Nederlanders, die terug
keren, zijn niet bekend gemaakt.
NIEUWE LEIDER LEGER DES
HEILS NAAR ON# LAND.
De nieuwe leider van het Leger des
Heils in Nederland, commandant
Ejner C. Thykjaer, zal Vrijdagavond
met de „Scandinavian Express" in
Amsterdam aankomen.
Het wereldgebeuren.
Het is nu vast komen te staan, dat
de algemene vergadering van de Ver.
Naties straks de resolutie van 1946
inzake Spanje zal herroepen en daar
mee het bewind van Franco een be
langrijke concessie zal doen. Dé reso
lutie van destijds hield niet alleen in
een aanbeveling aan de bij de V.N.
aangesloten landen om hun gezanten
uit Madrid terug te trekken, tevens
werd de weg voor Spanje versperd
om vertegenwoordigers zitting te
doen nemen in onderorganen van. de
V.N. De resolutie moest daarom wor
den gezien als een symbolische af
keuring van het Franco-regiem en
het begin van internationale boycot.
Dat was in 1946, toen de herinnerin
gen aan het tijdperk van Nazi-agres
sie nog levendiger waren dan nu.
De algemene afkeuring van het
Spaanse bewind had in de eerste
plaats haar wortels in het verleden.
Niet vergeten was hoe Franco in het
zadel was geholpen door brutale
steun van Hitler en Mussolini tijdens
de non-interventie-comedie in de
Spaanse burgeroorlog.
Niet vergeten was (lat het Spaanse
regiem de fascistische trekken had
overgenomen van het Italiaanse.
Nu, vier jaar later, zijn er andere
tegenstellingen gekomen die de Nazi
periode hebben doen verbleken.
Hoe Franco aan de macht kwam is
bijzaak geworden. Als het voornaam
ste wordt beschouwd, (lat hij van
Spanje een stevig anti-communisti
sche burcht heeft gemaakt en dus een
potentiële bondgenoot is tegen de
Sowjet-Unie.
Dat, om het gematigd uit te druk
ken. Spanje niet bepaald een toon
beeld is van een democratisch be
stuurde staat en dat evenmin de wel
vaart de Ihatste jaren is toegenomen,
is eveneens bijzaak geworden.
Immers, er zijn wel meer landen lid
van de Ver. Naties, waar het met de
democratie in Westerse zin treurig
gesteld is. Mej. Klompé, Nederlands
afgevaardigde in Lake Success, druk
te het aldus uit: „Wij allen hebben
vertegenwoordigers bij regeringen,
welker binnenlandse politiek wii zelfs
verafschuwen. Waarom zou er in het
geval Spanje een uitzondering ge
maakt moeten worden?"
Daarbij komt. dat de resolutie van
1946 een volkomen slag in de lucht is
gebleken. Een aantal landen heeft er
zich niet aan gehouden en rustig hun
gezanten in Madrid geiten. Andere
landen kwamen formeel de aanbeve
lingen na, doch lieten verder alles bij
het oude. Enig effect heeft het besluit
der V.N. niet gehad.
Om al deze redenen is het besluit
om de resolutie in té trekken dus wel
begrijpelijk. Er zit maar één bezwaar
aan vast: Franco zal het gebaar van
de V.N. zeker beschouwen als een be
moedigend knikje in zijn richting om
op dezelfde voet voort te gaan.
De Nederlandse delegatie in Lake
Success heeft gestemd vóér het voor
stel. afkomstig van Zuid-Amerikaan T
se landen, om de resolutie in te treki
ken. Hoogstwaarschijnlijk echter be
stond binnen de delegatie geen eens
gezindheid over de aan te nemen hou
ding. Het is niet toevallig dat juist
het katholieke Kamerlid mej. Klom
pé het Nederlandse standpunt heeft
uiteengezet. De leider van de Neder
landse delegatie, mr. van Heuven
Goedhart, heeft in zijn blad ..Het Pa
rool" herhaaldelijk schero stelling ge
nomen tegen een gematigder houding
iegens Franco, zoaat moeilijk aan te
nemen js, dat hij in Lake Succes plot
seling van gedachten is veranderd.
Het bestuur van* de P.v.d.A. beeft
zich trouwens nog deze week uitge
sproken tegen intrekking van de re
solutie.
De meerderheid onder de Neder
landse vertegenwoordigers in Lake
Success heeft echter dit standpunt
verworpen.
door:
Mary Burchell
Na een vluchtige blik in de spiegel
rende ze de kamer uit, de gang door
en de trap af. Hij was al binnen en
in de hall, toen zij op de overloop
aankwam. Bij het geluid van haar
voetstappen keek hg op.
„Wel allemenscn, Teresa!" riep hij
uit en aangemoedigd door de onmis
kenbare blij-verbaasde toon van zijn
stem, snelde ze de trappen af naar
hem toe.
Lachend zette hij de doos die hij
droeg neer en geheel onverwacht
breidde hij zijn armen naar haar uit,
zodat ze daar regelrecht in vloog en
van de vloer getild en gezoend werd,
nog voor ze zich kon realiseren, wel
ke vorm hun begroeting had aange-
n om n v>
IS. Jimmy had een beetje moeite de woor
den te spellen, maar tenslotte slaagde hij er toch
in deze aankondiging te lezen: Hedenavond 8 uur
in Odeon grote bokswedstrijden tussen Kid de
Kneuzer en Knoert Knots over 12 ronden van
3 minuten. Een.volkomen open strjjd tussen twee
onoverwinnelijke super-kampioenen, die allebei
candidaat zgn voor het wereldkampioenschap in
het middengewicht. Wie zal Battling Bokking
mogen uitdagen? Kom, dacht Jimmy, daar ga ik
's heen.
„Lieveling, hoe kom jg hier zo?"
Hij scheen zich niet bewust van
deze ongewone benaming, maar Te
resa trachtte zich zelfs op dit duize
lingwekkende ogenblik voor te hou
den, dat mensen soms zulke woorden
gebruikten, zonder er iets mee te be
doelen.
„Clara heeft me gehaald. Ik blijf
vannacht, zodat we morgenochtend
samen weg kunnen gaan. Is dat niet
heerlijk
„Ja, heerlijk", glimlachte hij. En
hij hield zijn arm om haar heen ge
slagen, toen ze de zitkamer binnen
gingen, om zich bij de anderen te
voegen.
„Dag Ell, je komt net op tijd voor
de thee". Zijn moeder hield hem haar
wang toe voor een kus, terwijl Clara
en Anthony zich tevreden stelden
met een „hallo".
Geen wonder dat hij haar begroe
ting wat overdonderend en ongewoon
had gevonden, dacht Teresa.
„Dat was een goed idee van je.
Clara, Teresa te halen om hier te
overnachten". Elliott gaf zijn zuster
een knikje, dat half groet, half goed
keuring beduidde.
„Ja, ik wist, dat je nogal laat zou
zgn vanmiddag en deze oplossing
maakte de zaak eenvoudiger. Ben je
met alles geslaagd in de stad?"
„Hm... o, dat is waar ook..."
Elliott ging de kamer uit en kwam
dadelijk terug met de doos, die hij bij
zien had toen hij thuis kwam.
„Alsjeblieft". Hij zette de doos op
de tafel voor Teresa neer. „Dat is
iets voor jou".
„Voor mij!" Teresa werd rood van
opwinding en verrassing. „Bedoel ie
...een cadeau?"
„Ja. een cadeau". Hij glimlachte
om haar dankbare verwarring.
Ademloos begon Teresa het touw
los te maken, dat om de doos gebon-
de" was terwgl Clara en Anthony
naderbij kwamen om te khken en
mevrouw Burdern zei: ..Ik zal no<"
maar geen thee voor jullie inschen
ken, zolang jullie daarmee bezig
bent", iWorai vervoigaj.