Twee Schelde-directeuren voor
de Bijz. Strafkamer Middelburg
STIJGENDE UITGAVEN TE GOES
VOOR MAATSCHAPPELIJKE ZORG
AUTO'S BOTSTEN OP ELKAAR
DRAISMAS
LEVERTRAAN
Toch vermindert de behoeftigheid
Tabakspijp deed kleren van
oude man vlam vatten.
Let op de kraanvogels.
Veesmokkelarij neemt
weer toe.
Ook zieke mosselen zijn
ongevaarlijk.
2
PROV IN Cl ALB ZBBUWSB COURANT
VRIJDAG 27 OCTOBER #50.
Productie van vliegtuigvleugels,
scheepsreparaties, scheepsbouw en
werkzaamheden voor Duitsers
ten laste gelegd
Een belangwekkend getuigenverhoor.
Voor de Bijzondere Kamer van de Arrondissementsrechtbank te Middel
burg begon Donderdagmorgen de zaak tegen ir. H. C. IV. oud 70 jaren, oud
directeur dor N.V. Kou. Mij. De Schelde en lr H. W. van T„ oud 62 jaren,
directeur der N.V. Kon. Mij. De Schelde, resp. wonende te Wassenaar en
Den Haag.
In gelijkluidende dagvaarding was aan belden ten laste gelegd dat zy in
de jaren 1940-'44 opzettelijk hulp zouden hebben verleend aan de vijand, al
thans do Nederlandse staat tegenover de vijand zouden hebben benadeeld.
De hulpverlening aan de vijand werd gepreciseerd in dc navolgende werk
zaamheden:
I 't produceren van 'n groot aantal vleugels voor Do-24 vliegboten inclu
sief montage van vliegtuigmotoren en 't afleveren daarvan aan de vliegtuig
fabriek Aviolanda te Papendrecht, welke vleugels zodanig waren gefabri
ceerd, dat de toen gebruikelijke bewapening er terstond op kon worden ge
monteerd, terwijl productie en aflevering dier vleugels steeds sneller
plaats vond, hetgeen gepaard ging met een aanzienlijke toeneming van het
personeel
II het verbouwen van het mailschip Cote d'Azur tot mijnenlegger of
hulpkrulser en het bouwen van 6 mijnenvegers, een voor oorlogsdoelein
den omgebouwde vlstreiler en drie verbrede casco's van vistreilers;
III het verrichten van vele reparaties aan oorlogsschepen en andere be
wapende schepen, alsmede aan de bewapening van dergelijke schepen;
IV het verrichten ten behoeve van de Duitse afweerkracht in de provin
cie Zeeland van werkzaamheden als het bouwen van geschutstorens, muni
tiebunkers, gevechtsstanden, pantserkoepels, het maken van versperrin
gen, welke soort werkzaamheden door de N.V. Kon. Mij. Dc Schelde vroe
ger niet werden verricht.
De rechtbank was als volgt samengesteld: mr. v. Vollenhove, Rotterdam,
president, mr. Abblng en mr. Nieuwenhuizen, rechters, mr. van Doorn,
ambtenaar van 't OM. en mr. Boeke, griffier Met de verdediging belastten
zich mr H. M. Nauta en mr A. C. W. Beerman.
Nadat beide verdachten het ver
richten der genoemde werkzaamhe
den hadden toegegeven, trad als eer
ste getuige naar voren H. C. Alten,
rechercheur te Rotterdam, die des
tijds namens het parket van mr.
Zaayer 't onderzoek bij De Schelde
heeft ingesteld. Get. deelde mede, de
zich in het dossier bevindende docu
menten in beslag te hebben genomen
en het proces verbaal te hebben op
gemaakt.
Volgende getuige was prof. H. E-
Jaeger van de Technische Hogeschool
te Delft die tijdens de oorlog als inge
nieur bij De Schelde werkzaam was.
Getuige verklaarde eind Mei 1940 in
opdracht van de directie besprekin
gen in Den Haag te hebben gevoerd
om zich op de hoogte te stellen van
de houding der Nederlandse industrie
Hij sprak toen onder meer ir. Dam
me. schout bij nacht Doorman en dr.
Hirschfeld, secr. gen. van Economi
sche Zaken. Hem was toen niets be
kend over het aanvaarden door De
Schelde van enige Duitse opdracht.
Wel vernam hij, dat krachtens een
verklaring van generaal Winkelman
het werken voor de Duitsers toelaat
baar kon worden geacht, mits dit de
Landbouwwinterschool
Schoondijke.
- (Slot van pag. 1).
GEEF ONS ONZE VRIJHEID!
Als voorzitter van de Commissie van
Toezicht van de school en namens
de landbouworganisaties van de
streek, sprak burgemeester M. J.
Verbrugge van Waterlandkerkje,
die herinnerde aan de eerste land
bouwkundige voordrachten van de
Limburgse „wandelleraar" Korte, die
omstreeks 1875 reeds in W.-Zeeuwsch
Vlaanderen kwam, en voorts ook aan
het pionnierswerk van yvijlen de heer
Vorsterman van Oyen. Deze spreker
wees er echter op, dat de boeren,
naast vreugde en dankbaarheid over
deze school, toch ook nog zorgen
hebben. Hij vroeg de aandacht van de
minister voor het probleem van de
jonge boeren zonder bedrijf, die door
meer inpolderingen wellicht gehol
pen kunnen worden.
Voorts wees de heer Verbrugge er
op, dat de boer als producent z\Jn
plicht ten volle heeft gedaan, maar
dat hj| dit alleen kan blijven doen,
wanneer men hem zijn volle bedrijt's-
vryheid laat. Waarom komt men nu
dan toch weer met prijsmaatregelen
voor onze tarwe en verplichte gerst-
levering? Moet do boer weer ge
plaagd worden door een leger van
contröleurs? Geef ons onze bedrijfs-
vrjjheld terug. Dat is de hartgrondige
wens van alle Zeeuwse boeren 1
Ook deze spreker eindigde met ge
lukwensen voor de heer van Dijk en
zijn staf.
Hierna spraken nog burgemeester
P. F. van Hootegem van Sluis na
mens de Vereniging van burgemees
ters. secretarissen en ontvangers in
West-Zeeuwsch-Vlaanderen, de heer
M. de Bruyckere namens de vereni
ging van oud-leerlingen, de oud-di
recteur van het landbouw-onderwys
dr. ir. S. D. Huizinga (die zeer veel
voor de school heeft gedaan in de
eerste moeilijke jaren van de Duitse
bezetting), de heer C. Zwagerman
namens het college van Ambtenaren
b\j het ministerie van landbouw in
Zeeland, jhr. J. van Vredenburch als
een van de oude vrienden van de fa
milie van Dijk, en ir. M. A. Geuze als
voorzitter van de Zeeuwse Agra
rische Raad. Ook deze laatste spre
ker wees op de wens naar vrijheid
onder de boeren, maar noemde daar
bij toch èèn lichtpuntje: het vrijko
men van dc export van vlasen vlas
stro in Benelux verband per 1 Jan. a.s.
De heer de Bruyckere betrok in zjjn
toespraak ook mevr. van Dijk, die
htj een bloemstuk aanbood en herin-
oorlogvoering niet ten goede kwam.
Omtrent de productie van vlieg-
tuigbootvleugcls verklaarde get. dat
deze in traag tempo geschiedde en
dat er veel meer manuren In gingen
zitten, dan noodzakelijk was. Hij ver
haalde, dat alle zich bij De Schelde in
aanbouw bevindende schepen naar
Engeland waren gevoerd, op één na
dat opgeblazen was. Omtrent de re
paratie van de Cote d'Azur deelde
get. mede, dat deze ontzettend lang
geduurd heeft en zo slecht werd uit
gevoerd, dat het schip nog maanden
in Antwerpen in reparatie moest lig
gen. De uitbreiding van het aantal
arbeiders in de vliegtuigafdeling
schreef get. toe aan het feit dat velen
hij De Schelde onderdoken. De ver
snelling van de productie was geen
gevolg van het verlangen de Duitsers
te helpen, maar van de productie in
serie.
BEDREIGINGEN.
In antwoord op een vraag van mr.
Nauta verklaarde get. herhaaldelijk
getuige te zijn geweest van bespre
kingen van Duitsers met de directie,
waarbij van Duitse zijde bedreigingen
waren geuit. Voorts verklaarde hy,
dat de materiaal-administratie van
De Schelde niet deugde en dat soms
materiaal werd aangevraagd, dat
reeds twéémaal was geleverd. Dit
materiaal werd verborgen en kwam
later aan de Nederlanders ten goede.
Spr. gaf als zijn mening te kennen,
dat er bij De Schelde behoorlijk ge
saboteerd was.
Nadat de heer W. J. Thenne, pro
curatiehouder van De Schelde, onder
meer had medegedeeld, dat de oor
logsproductie van De Schelde een be
drag van f 95 millioen beliep, waar
van f 24 millioen voor zuiver Neder
landse doeleinden en f 27.3 millioen
aan vliegtuigvleugels, werd de zitting
geschorst tot des middags half drie.
Getuigen a décharge.
Na de pauze legde een zeer lange
reeks getuigen décharge verklarin
gen af.
Ir. G. de Rooy, directeur scheeps
bouw bij de Kon. Marine, heeft tij
dens de oorlog pro forma bij „De
Schelde" gewerkt. Hij was verbin
dingsman tussen „De Schelde" en de
Rüstungsproduktion. Zijn uitdrukke
lijke opdracht was zoveel mogelijk
materiaal achterover te drukken en
mensen voor tewerkstelling in Duits
land te vrijwaren. In beide doeleinden
nerde tevens aan het feit,dat de heer
van Dijk vorig jaar zijn zilveren ju
bileum bij het landbouwonderwijs had
mogen vieren; door de ziekte van de
heer van Dijk, maar ook omdat deze
daarvan later niets meer wilde weten
is er van een viering nooit iets geko
men.
SLOTWOORD VAN DE
DIRECTEUR.
De directeur der school, de heer L.
van Dijk, sprak een slotwoord, waar
in hij met nadruk wees op de beteke
nis van de landbouw en het land
bouwonderwijs, ook voor het gees
telijk leven van de mens, waarbij hij
nog herinnerde aan het woord van
Truman: „onze kracht reikt zover
als onze landbouw toelaat". De heer
van Dijk dankte alle sprekers voor
hun gelukwensen en betrak in zijn
woorden ook nog zjjn hoogbejaarde
vader, die reeds door enige sprekers
was genoemd en aan wie hij per
soonlijk heel veel wijze lessen voor
zijn loopbaan dankt.
Nadat alle aanwezigen zich van de
cantine van het Arbeidcr3logeer-
kamp, waar deze openingsbijeen
komst werd gehouden, naar de school
hadden begeven, opende de minister
de schooldeur met een hem aangebo
den sleutel en kregen allen gelegen
heid het fraaie nieuwe gebouw te be
zichtigen.
slaagde get. uitstekend. Lang ge
lukte het hem lr. Bargeboer, die Jood
was, uit handen van de Duitsers te
houden, totdat in 1943 diens defini
tieve arrestatie volgde en men nim
mer meer iets van hem vernam. Get.
deed dit in opdracht van de Schel-
dedirectle.
Veel materiaal werd door „De
Schelde" na de bevrijding ter be
schikking van de Kon. Marine ge
steld. Aan get. is bekend, dat „De
Schelde" veel Duits materiaal ge
bruikte om er particulieren mee te
helpen. Dat de Scheldedlrectle erop
uit was de Duitsers te helpen of de
Nederlandse staat tè benadelen
heeft spr. nooit gemerkt. Nimmer
ontmoette bij In Set hoofdkantoor
van „De Schelde" ook maar een en
kele Duitser.
OUD-MINISTER VAN
DIJK GETUIGT.
Oud-minister van oorlog J. J. C.
van Dijk, president commissaris van
„De Schelde", verklaarde dat com
missarissen een volledig vertrouwen
hadden in de Scheldeairectie. Uit
plichtsbesef bleven de directeuren op
hun post. Hadden zij dat niet gedaan,
grote Nederlandse belangen zouden
zijn geschaad. Ook deze getuige her
innerde aan uitlatingen van generaal
Winkelman, dat werken voor de
Duitsers toelaatbaar moest worden
geacht. Dat de generaal deze verkla
ring later ontkende en een geheel an
dere uitsprak, was get. niet bekend.
Spr. gaf te kennen, dat „De Schelde"
fetrameerd en gesaboteerd heeft en
aarmede de Nederlandse belangen
krachtig heeft verdedigd. Toen de
Duitsers opdrachten voor torpedo-
bootjagers plaatsten is er tot het
laatste gesaboteerd. Kwam een schip
gereed, dan zou men het laten ont
ploffen. Eén schip kwkm zover klaar,
dat het kon drijven.
Op een vraag van mr. Nauta of
get. nooit bezwaar heeft gehad tegen
de productie van vliegtuigvleugels,
antwoordde de pres.-commissaris, dat
het hier trage vliegtuigen betrof, die
voor de oorlog-voering van weinig be
lang waren. De wijze, waarop de
Willem Ruys uit handen van de
Duitsers werd gehouden, noemde get.
bewonderenswaardig.
Bijna 50.000 aan gemeentelijke subsidie is te Goes in. 1949 nodig ge-
u-eest om de rekening van het Burgerlijk Armbestuur (instelling voor
Maatschappelijke zorg)kloppend te maken.
En dat was ongeveer 15-000 meer dan in het jaar daarvoor. De kosten
per steungeval zijn namelijk sterk gestegen door de verhoogde steunnor-
men en de verhoogde verpleegprijzen. Verder eiste de afdeling Sociale
Zaken 3500 meer. De Rijkssubsidie was 11.000 lager, doordat minder
steun betaald werd aan gezinnen van politieke delinquenten.
KWAM WAARSCHUWING
TE LAAT?
De president: Herinnert u zich
niet, dat op een gegeven moment,
kort na de wapenstilstand een mari
neofficier bjj „De Schelde" kwam en
mededeelde, dat geen vliegtulgvleu-
gels meer mochten worden gebouwd
En dat hem toen werd medegedeeld,
dat hij precies een week te laat
kwam, omdat men reeds 'n opdracht
had aanvaard?
Get. van Djjk herinnert zich dit
niet.
De president: In de notulen van
de eerste commissarissen vergade
ring te den Haag staat vermeld, dat
„De Schelde" op 24 Mei 1940 reeds
een opdracht had aanvaard. Prof.
Jaeger verklaarde echter, dat hy
eind Mei nog van niets wist. Was het
niet eerlijker geweest, prof. Jaeger
opdracht te geven, de Haagse auto
riteiten mede te delen, dat „Dp
Schelde" reeds opdrachten had?
Get. van Dijk houdt staande, dat
„De Schelde" zich hield aan de ver
klaring van generaal Winkelman.
Mr. van Doorn: „Wilt u werke
lijk beweren, dat de tweede verkla
ring, die de juiste is, van generaal
'Winkelman u onbekend was? Vond
u die eerste niet aanvechtbaar als
oud minister van defensie?
Get. van Dijk: Ik vond die te
ruim.
Mr. van Doorn: En gaf uw ei
gen geweten u dan niet in noe u han
delen moest?
(Vervolg op pag. 7)
JMet Andére IVoorden
ORANJEBOOM BIER!
Mei zware brandwonden in
ziekenhuis opgenomen.
Te Wolfaartsdijk was de 84-jarige
H. M. zo onvoorzichtig een nog niet
geheel gedoofde tabakspijp in zijn zak
te steken. Hierdoor vatten zijn kle
ren vlam en wel zodanig dat hij niet
meer in staat was de vlammen te
blussen. Op zijn hulpgeroep kwamen
enige mannen aangelopen, die er in
slaagden het vuur te doven. M. had
echter zware brandwonden opgelopen
zodat overbrenging naar het zieken
huis noodzakelijk was. Voor zijn le
ven wordt gevreesd.
Kamerkringvereniging
Middelburg C.H. Unie.'
De Christ. Hist. Kamerkringvere
niging Middelburg (Zeeland), houdt
Zaterdag a.s., in „De Prins van Oran
je", te Goes haar algemene jaarver
gadering, waarin het lid der Tweede
Kamer, de heer H. Kikkert, zal spre
ken over „De Arbeidsvoorzieningen".
Voorts zal verkiezing van bestuurs
leden plaats hebben in verband met
.de aftreding van de heren W. C. Cij-
souw, L. van der Hiele, W. de Rid
der, P. C. van Westen en in verband
met de vacature G. van Duin.
HIJ VINDT
een overhemd met vaste boord
reuze practisch.
zij VINDT
dat ook wel, doch heeft het be
zwaar, dat het hemd soms nog
heel-goed is, terwijl de boord
versleten is.
WIJ VINDEN
dat daar iets opgevonden moest
worden en brengen U daarom:
ERPÉ, met vaste boord en een
reserve boord, piima popeline,
in bleu, grijs en crème, 16.50.
DOUBLE TWO, een Engels
hemd, zelfde kleuren, doch met
Trubenijs 19.50.
Herenmodes
St. Jacobsstraat 25, Vlissingen.
De heer Enklaar uit Oostburg deel
de mij mee, dat hij Donderdag 16 Oct',
jl. een kraanvogel waarnam onder St.
Kruis (gem. Aardènburg). De vogel
werd door lawaaierige kieviten opge
jaagd en streek 500 meter verder weer
neer. Hij liet de waarnemer tot op 150
meter afstand*naderen en verdween
toen in de richting Z.Z.O. naar België.
Kraanvogels trekken van midden-Oc-
tober en in November van hun broed
plaatsen In het hoge Noorden naar
Egypte en Zuidelijker. Men ziet zc
vrij veel in het O. en Z.O. van ons
land, maar in 't Westen zijn ze zeld
zamer. Daar ze vaak in grote troe
pen en vrij hoog doortrekken is de
waarneming van de heer Enklaar een
vermelding waard. (Z.)
In het jaarverslag over 1949 dat
noodgedwongen te laat verscheen
noemen de bestuurders van boven
genoemde instelling de samensmel
ting van de afdelingen Armenzorg en
Sociale Zaken een belangrijk evene
ment-.
De instelling heeft practisch nog
slechts de zorg voor een weesmeisje,
dat te Neerbosch wordt verzorgd en
de U.L.O.-schoöl te Nijmegen be-
STEUNNORMEN
De. steunnorm voor ondersteunden
werd ingaande i Nov. 1949 vastge
steld op 18 vpor echtparen en 11
voor alleenstaanden, verhoogd met
bedrag van de huur en halve fonds
premie. De gëzinsledeatoeslag werd
verhoogd tot 4 per persoon. De net-
tokosten van de afdeling Sociale Za
ken bedroegen 11.765.65. Aan door
lopende onderstand werd betaald
10.447,92 Cf 11.015,25 in 1948)
en aan tijdelijke ondersteuning
21.056,86 22.634,22). Voor ge
vallen van behoeftigheid van zeer
korte tijd werd 2346,12 2174,11)
uitgegeven. Voor extra-gaven met
Kerstmis 631,54, voor brandstof
fen 2174,95 en voor kleding 1387,58
Ook werden 69 perceeltjes tuingrond
in pacht afgegeven 100 per ha.
Aan voorschotten werd 8350.76
verstrekt, waarvan eind 1949 nog
2394,45 uitstond.
In totaal werden in 1949: 95 (105)
personen ondersteund. Behalve de
fevallen voor geneesk. verzorging en
egrafeniskosten kwamen 17 (24)
gevallen van ziekenhuisverpleging
voor rekening van het Armbe
stuur, waarvan de kosten 6159.31
S69Ó,97) beliepen, w.o. 2 (1) ge
vallen van sanatoriumverpleging,
kostende 2443 1724,85). Voor
meer duurzame verpleging in ge
stichten-werd £11.013-,91 if 13.304,14)
uitbetaald. Voor 14 voogdijkinderen
uit 6 gezinnen werd 2227,14 uitge
geven.
OUDEN VAN DAGEN
In het Gasthuis werden op 31 Dec.
1 man en 3 vrouwen als ouden van
dagen verpleegd. De .kosten hiervan
bedroegen 2638,69 3223.52).
Buiten Goes werden 11 ouden van
dagen verpleegd, teiHvijl in liet Man
huis op het eind van het jaar 11
mannen en 2 vrouwen voor rekening
van het B.A. werden gehuisvest.
Aan andere instellingen-van wel
dadigheid werd 5087,21 bijgedra
gen, terwijl door andere instellingen
aan het B. A. 388,53 werd bijgedra
gen. Aan kosten van onderstand
werd 21.945,54 verhaald.
Vooj het eerst werd in 1949 in
het Manhuis toegestaan, dat er
radio-aansluiting kwam.
BEZITTINGEN
Door de grote omvang, die de be
hoeftigheid heeft aangenomen al
laten de laatste jaren dan vermin
dering zien en de daling der in
komsten, kan het Armbestuur het
sedert 1932 niet meer stellen zonder
gemeentelijke subsidié.' Deze subsidie
Een volkswagen brandde uit.
Eén zw^ar gewonde en
5 beschadigde wagens.
Een gecompliceerde autobotsing
heeft zien Woensdagavond afgespeeld
op de grote Rijksweg van Breda-Roo-
8endaaJ-Bergen op Zoom, de zoge
naamde Rondweg buiten Roosendaal.
Uit de richting van Breda kwam
een luxe auto bestuurd door de heer
A. de N. uit Terneuzen, die over de
Rondweg in de richting van Bergen
op Zoom reed.
Op dit weggedeelte worden nieuwe
betonvakken aangelegd, waardoor er
plaatsen zijn met verkeersbezwaren.
Toen de bestuurder de heer de N.
dan ook even wachtte, om een tegen
ligger gelegenheid te geven zo'n weg
gedeelte- te passeren, werd zijn stop
pen vermoedelijk niet. of te laat op
gemerkt, door de bestuurder van dc
achteropkomende auto, een volkswa
gentje, bestuurd door de heer A.- V.
uit Goes.
Doof de botsing met de volkswagen
schoof de eerste auto van de heer de
N. uit Terneuzen vooruit en hierdoor
ontstond een vplgende aanrijding.
De wagen waarvoor de Terneuze-
naar had gestopt, reed toen namelijk
op de vooruitgeschoven wagen, die
dwars op de weg was komen te staan
en de weg versperde.
Door de botsing vloog dc volkswa
gen in brand. De bestuurder, die ern
stig was gewond kon met veel moei
te uit de wagen gered worden. Hr|
had inwendige kneuzingen bekomen
en werd per ziekenauto naar het Gha-
ritas ziekenhuis te Roosendaal over
gebracht, waar h(j ter verpleging
werd opgenomen.
In deze volkswagen waren verder
nog een viertal meisjes gezeten.
Deze vier inzittenden hadden
schaaf- en snijwonden bekomen, doch
konden nog tijdig uit de brandende
auto worden geholpen. De wagen
brandde geheel uit.
De verkeersbi-igade van de politie
uit Roosendaal was spoedig na het
gebeurde ter plaatse om een onder
zoek in te stellen
NOG EEN BOTSING
Donderdagmorgen omstreeks half
tien ontstond op net kruispunt Bre-
dasestraat-O. Stationstraat-Wiliam-
straat te Bergen op Zoom een «MjflJj-
botsing, waarbn gelukkig geen per
soonlijke ongelukken gebeurden.
Uit de richting Wouwseweg kwam
een auto bestuurd door de heer A. v.
M. uit Eergen op Zoom. De wagen
reed door de Bredasestraat, <lie een
voorrangsstraat is.
Uit de Willlamstraat kwam een
luxe auto bestuurd door de heer C.
B. uit Ierseke, die richting O. Sta
tionstraat wilde gaan.
Daar de heer B. aarzelde met over
te steken, remde dé heer v. M. af
maar daarop gaf hij gas en ook B.
De auto's botsten tegen' elkaar op
waarbij de wagen 'van Van M. kan
telde en zwaar werd beschadigd. Ook
de andere auto werd beschadigd. Bei
de auto's moesten worden wegge
sleept. De inzittenden kwamen er be
houdens. wat schaafwonden goed af.
Tegen de heer B., die geen voor
rang had verleend werd proces ver
baal opgemaakt
Zes stuks vee in beslag genomen.
Te Sint Jansteen ontdekten dou
ane-ambtenaren twee personen, die
een zwartbonte vaars naar de grens
voerden. Toen de smokkelaars zich
ontdekt zagen, lieten' zij de'vaars
achter en ontsnapten In hot duister.
Ee r vaars ter waarde van f 500.
werd door dc douaneambtenaren in
beslaggenomen.
Te Clinge ontdekten de douane
ambtenaren een groepje mannen, die
vijf stuks vee over de grens" poogden
te'brengen. Ook hier gaven dé smok
kelaars ler de voorkeur aan in hct=
duister te verdwijnen met achterla-.
ting.van het vee, dat een waarde van
f 14Ó0.— vertegenwoordigde en door
de douaniers in beslag werd genomen.
Te-Sas van Gent werden drie Bel
gen, die 450 sigaron frauduleus naar
België wilden uitvoeren door douane
ambtenaren aangehouden. Na beta
ling van een boete en met achterla-
ting van de sigaren konden dc heren
hutMjQi?, yervolgen,.;; y
zou evenwel dubbel zo hoog moeten
zijn, als het Armbestuur geen eigen
inkomsten had. De waarde van de
bezittingen 'aan landerijen, effecten,
e.d. bedroeg op 31 December 1949:
1.148.181,74. De kapitaaldienst
geeft een voordelig saldo van
1.393,15 aan, terwyi de rekening
over 1949 een totaal bedrag van
179.166,69 aangeeft.
Nu de consumptie van mosselen
sterk terugloopt, omdat hét publiek
blijkbaar bevreesd Is voor het éten.
van mosselen, die door de mosselpa
rasiet is aangetast, heeft een verslag
gever'van „Het Parool" nog eens z'n
licht opgestoken bij de directeur yan
de keuringsdienst voor waren in ï?e-
dèrland, prof. H. J. Hardon.
Deze verklaarde: Ondanks hpffeit
dat de Zeeuwse mosselen behept zijn
met een ernstige ziekte kan het pu
bliek normaal met hét eten van mos
selen doorgaan. Daar de oogst van
Zeeuv/se mosselen dit jaar in het
gunstigste geval tien procent van de
normale is, komen er geen (zieke)
Zeeuwse mosselen op de markt en al
zouden die.er komen, dan bestaat er
nog geen enkel gevaar ze te eten.
Voor het publiek komen op het ogen.
blik alleen mosselen van de Wadden
zee en uit Denemarkey op. de markt,
mosselen die gelukkig (nog) niet het
slachtoffer zijn van de parasiet njy-
tilicola indestinalis.
„Het is zeer te betreuren", aldus
prof. Hardon, „dat. het publiek, zon
der een enkele reden, bang is zieke
mosselen te eten. Het is een buiten
gewoon voedzaam eten, zeer rijk aan
eiwitten die wy' zo nodig hebben en
bovenal: het is goedkoop."
KUNST.
„De zaak Anna Daalders".
INTERESSANTE VOORSTELLING
VAN „HET VLISSINGS
SCHOUWTONEEL"
„Hét Vlissings Schouwtoneel" .is
nog maar een jonge toneelgroep,
maai; ze heeft 'réëds eerder ge io oh cl
de beoefening van dc. tofieelspéel-
kunst van dé serieuze kant tè winèn
aanpakken, Niet dat het nü altijd dp
een „drama"' zou moeten uitlopen;
Integendeel, ook in het blijspel kan
men natuurlijk met iets uitstekends
voor den dag komen. Maar ditmaal
was toch een stuk gekozen, dat de
ernstige kant van het leven op de
planken bracht. Een heel ernstige
kant zelfs: die van de ontsporing en
in sommige gevallen zelfs morele
verwording van de na-oorlogse jeugd.
„De zaak Anna Daalders^' (van de
acteur-auteur Hans TiemeVer) is
zelfs een bijzonder stuk. Het betrekt
de toeschouwers dix-ect in de actie
doordat het de behandeling van een
moordzaak door een kinderrechter
openbaar laat geschieden, waarbij'de
aanwezigen in de zaal zich dan als het
ware op de publieke tribune kunnen
wanen. Ja, deze rechter uitstekend
gespeeld door de heer Ant. Vader
spreekt 't publiek zelfs zo nu en dan
toe, iets wat in de echte rechtszaal
natuurlijk niet gebeurt of het zou
moeten zijn om zo nodig, eens tot
wat meer stilte te vermanen. Maar
hoewel dit ook niet de enige afwijking
van de normale vorm van rechtsple
ging v/as, mag men het stuk van Tie-
meyer toch uitstekend geslaagd noe
men. Dat het ook heel goed ëpcel-
baar is. hebben de leden van het Vlis-
sings Schouwspel in elk geval bewe
zen.
De regisseur, de heer A, Gillissefi,
had kennelijk enkele strakke lijhen
getrokken, waarbinnen de spelers eh
speelsters er in het algemeen goed
in geslaagd zijn een levendige vertol
king van huri rollen te geven, die aah
de voorstelling voldoende vaart gaf
om van begin tot einde te boeien. En
dat zegt bijv. voor het eerste bedrijf,
dat alleen reeds meer dan anderhalf
uur in beslag nam, toch wel heel
wat!
Wanneer we tenslotte nog enkele
namen willen noemen, moet dat in
de eerste plaats die van mej, N.
Geelhoed zijn, die ondanks een
kort moment van onvoldoende rol
vastheid direct na de pauze aan
de figuur van de inspect rice van de
kinderpolitie, die er in slaagt uit het
warnet van tegenstrijdigheden toch
iéts van de achtergrond en de porza,-
ken van het derailement van de jeug
dige moordenares op te sporcr,, alle
warmte wist te geven die de schrijver
kennelijk bedoeld heeft. Een beél
moeilijke rol was die van Anna Daal-'
ders, de moordenares van de journa
list Masters, die door mevrouw H. Va-
der-Lagaay zeer aanvaardbaar wérd
gespeeld.
Wij schreven hiervoor reeds, dat <Je
rol van kinderrechter door de heer
Vader eveneens heel goed gespeeld
werd en ditzelfde mag gezegd worde#
van de heren C. Woltering en G. Vaft
Oorschot, die er uitmuntend in warert
geslaagd de beide medeplichtigen t.d
typeren. Goed was ook de heer J. Fot:
als de vader van hot meisje Daalders,-
beslist kostelijk mevrouw J. v. dv>
Meer-van Dyk in het korte rolletje
va)x een roddelende burgerjuffrouw,
en ruimschoots voldoende do heer -Wi..
Mijnheer als rechercheur Mej. H. de-
Kok, die de moeder speelde, hebben-
we bij vorige voorstellingen betex- gey
zien, 'maar ook z(j bleef toch, Vooral-
in het tweede bedrijf, niet. onder- de
maat.
Het publiek was gul met zijn. ap,r,
plans, dat overigens ook volkómen-
vefdiend-was. ,v-
H.A.B.
