PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
„Gordijn kan worden opgetrokken"
aldus Wysjinsky
Waardig slot van Zeeuwse dagen
en tentoonstelling in Gent
BILT
Kantlij
nn
Korea stoutmoediger.
Putten herdenkt zijn doden
HET ZIJN DE MENSEN ZELF
DIE DE TOEKOMST MAKEN
FRANKRIJK WIL EUROPESE
MINISTER VAN DEFENSIE
Prijsverlaging in België
van 5 pet.
Vandaag
Communisten in de
Ver. Staten gearresteerd.
DE
VOORSPELT:
193e Jaargang - No.250
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F van de Velde en F. B,
den Boer. Adj. W. de Pagter.
Hoofdred.- G. Ballintyn. PI. verv.:
W. Leertouwer en H. A Bosshardt.
ABONNEMENTSPRIJS 32 ct. per
week; f 3,90 p. kw.; fr. p, p. f 4.15
per kw. Losse nummers 10 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 24 October '50
ADVERTENTIEPRIJS: 13 ct. per
mm. Minimum p. advertentie f 2.50.
Ingez. mededelingen dubbel tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel
meer 20 cent. „Brieven of adres
Bureau van dit Blad" 25 cent meer.
Giro nr. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bur Vlissingen VValsti 58 60, tel 2355. 4 lijnen (b.g.g 2861 of 2160): M'burg Londense Kaai 29, tel. 2077 en 2924; Goes: L, Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g 2228); Oostburg: Pr. Mauritsstr. 12, tel. 102; Temeuzen: Brouwerijstr. 2: Zierikzee: N. Bogardstr. C 160, tel. 2fl
Maar dan moet Russisch controleplan
op atoomenergie worden aanvaard.
Kunnen Communistische en Kapitalistische stelsels naast
elkaar bestaan?
Wysjinsky heeft Maandag in de politieke commissie van de V.N. ver
klaard, dat „de deuren zouden worden open gezet en het gordijn opgetrok
ken in de Sowjet-Unie, als het Russische plan voor controle op de atoom
energie zou worden aangenomen".
Hij zei, dat de Westerse eis tot volledige vrijheid van inspectie zwart op
wit stond in het Russische plan voor internationale controle op de atoom
energie, dat in 1947 is ingediend. De bepalingen van het Russische plan
over het hoofd zien, was een misdaad. Als iemand dat plan niet kon aan
vaarden, was het uit overwegingen, die de vrede vreemd waren. „Dit moet
men goed bedenken, omdat bij elke bom geantwoord wordt", aldus
Wysjinsky.
Het Russische voorstel maakte in
spectie in elk land ter wereld moge
lijk „op de geringste aanwijzing en
zelfs zonder schriftelijk bewijs". Er
zou geen recht van veto zijn. De in
ternationale commissie zou haar be
sluiten bjj eenvoudige meerderheid
nemen.
Wysjinsky vestigde de aandacht
op de door Stalin geuite mening, dat
de communistische en de kapitalisti
sche wereld naast elkaar konden be
staan.
De Zeeuwse Dagen in Gent zijn
ten einde en met dankbaarheid
mag men vaststellen, dat de
hooggespannen verwachtingen volle
dig in vervulling zijn gegaan.
Natuurlijk zijn er mopperaars, die
oordelen, dat het nog beter had ge
kund. Zij zouden een meer dynami
sche expositie hebben gewenst, een
tentoonstelling met beweging, met
kantklosters, met houtsnijders, met
films van het Zeeuwse leven en wat
dies meer zij. Zij vergeten, dat Zee
land uit een smalle beurs moest put
ten en vervulling van hun wensen
alleen reeds financieel onmogelijk
was.
Daar komt echter nog iets bij. De
tentoonstelling „Zie Zeeland" was
een zuiver culturele tentoonstelling.
En het is met Cultuur nu eenmaal
zo, dat zrj geen beweging en geen
rumoer en geen visuaiiteit verdraagt,
maar stilte, verdieping, liefdevolle
toewijding eist. Kantklosters, hout
snijders, films etc. zouden de aan
dacht hebben afgeleid van het
schoonste, wat Zeeland te bieden had
in het hart van Vlaanderen.
Zoals „Zie Zeeland was, was het
goed. Het is onze overtuiging, dat
wie in Gent met een ontvankelgk ge
moed door de wijdse zalen is gegaan,
nog menigmaal met heimwee den
ken zal aan hetgeen daar aan
schoonheid en cultuur verzameld
was. De heren Lgnzaad, Hammacher
en Pieters en de Belgische vrienden,
die de stuwende krachten van deze
tentoonstelling zijn geweest, verdie
nen bljjvende dankbaarheid.
De practische waarde van deze
expositie zal onbetwijfelbaar
aan het licht treden. In liet
eerste nummer van het „Zeeuws
Tijdschrift" heeft L. W. de Bree in
een weldoorwrocht werkstuk gewe
zen op de Vlaamse invloeden op
Zeeland voor de Munsterse vrede.
Zijn knappe historische studie vroeg
óm aandacht voor een waardevol
verleden. Mr. dr. Mes, de Zeeuwse
Gedeputeerde, heeft de lijn verder
doorgetrokken in zijn Gentse rede en
kwam tot de conclusie, dat de cultu
rele banden tussen Vlaanderen
Zeeland in latere eeuwen verslapten.
Gezien de mogelijkheden, die zich
de laatste jaren voor een cultureel
reveil in Zeeland openen, gezien het
energieke streven daarnaar dat zich
in ons gewest alom openbaart, zal
de tentoonstelling „Zie Zeeland" zeer
zeker leiden tot een veelvuldiger
contact, tot regelmatige uitwisseling
van cultureel leven tussen Zeeland
en Vlaanderen.
Zeeland Jn de allereerste plaats
zal daarmede gebaat zijn.
Van vele zijden heeft ons de
vraag bereikt, te bevorderen,
dat deze Gentse tentoonstel
ling ook in Zeeland zal komen. Dui
zenden, die er belangstelling voor
hebben, konden zich de luxe van een
excursie naar Gent nu eenmaal niet
veroorloven. Anderen dringen er met
klem van redenen op aan, dat deze
tentoonstelling de tien andere Ne
derlandse provincies zal afreizen.
Beide wensen zijn het behartigen
overwaard.
De grote vraag is echter, waar het
geld vandaan moet komen. En hoe
men bereiken kan, dat het uit vele
musea afkomstige cultuurbezit, dat
in Gent geëxposeerd was, niet terug
vloeit, maar beschikbaar blijft.
Zijn er in Zeeland personen, die dit
financieel mogelijk kunnen en wil
len maken Heeft het provinciaal
bestuur nog fondsen daarvoor
Zo ja, dan dienen met spoed alle
krachten ingespannen te worden om
„Zie Zeeland" ook aan het Zeeuwse
en Nederlandse volk te tonen.
Hij was de eerste spreker in het
debat over een Russisch verzoek om
„een verklaring betreffende de ver
wijdering van het gevaar voor een
nieuwe oorlog en het versterken van
vrede en veiligheid onder de volken".
Hg laakte de „agressieve buiten
landse politiek" van de Verenigde
Staten en „het overtreden van inter
nationale overeenkomsten". Als voor
beeld van dit laatste noemde hij „de
maatregelen van Amerika. Engeland
en Frankrijk om V/est-Duitsland op
nieuw te militariseren". Er waren
plannen om Duitsland op te nemen
in „de agressieve groep van de
N^ordatlantische alliantie".
President Trumai zal vandaag tot
de algemene vergadering der V.N. 'n
belangrgke rede over de buitenlandse
politiek houden ter gelegenheid van
de vijfde verjaardag van de V.N.
m
Zij veroverden een stadje.
De Zuidkoreaanse troepen bleven
door het Noordkoreaanse gebergte,
waar thans de eerste sneeuw ls ge
vallen, naar de Mandsjoerijse grens
oprukken, die zij tot op ongeveer 70
km zgn genaderd. Achter hen opere
ren communistische guerillastrjjders,
die in de afgelopen week stoutmoedi
ger in hun optreden zjjn geworden.
In verschillende delen van Korea
hebben zrj aanvallen uitgevoerd. Zo
is melding gemaakt van een aanval
door 7000 cornunistische guerilla-strij-
ders 160 km ten Zuidoosten van
Tjongjang.
De guerilleros zgn er in geslaagd
het juist boven de 38ste breedtegraad
gelegen Jangjang te veroveren. Jang-
jang ligt dwars op de vitale bevoor-
radingsweg naar de Oostkust. Een
andere eenheid guerilla-strijders, ter
sterkte van ongeveer 2000 man,
heeft circa 50 km ten Zuiden van de
haven Wonsan, de Koreaanse Oost
kust bereikt.
Sinds het begin van de oorlog in
Korea zijn meer dan 120.000 Noord-
Koreaneri gevangen genomen. De
strijdkrachten der V.N. maken in een
zo snel tempo krijgsgevangenen (de
laatste 24 uur naar schatting 26.000)
dat het huidige restant van het
Noordkoreaanse leger op het ogenblik
op 21.000 31.000 wordt geschat.
Volgens een lid van de Amerikaan
se geheime dienst hebben de terug
trekkende Noordkoreanen bjj Jong-
hoeng 500 Zuidkoreanen vermoord.
Ketel ontplofte: vijf gewonden.
In een melkfabriek te Nunspeet
ontplofte Maandagmiddag een steri-
liseerketel, waarin zich verscheidene
flessen melk bevonden. Vijf personen,
die in die afdeling werkzaam waren,
liepen min of meer ernstige brand--
wonden op. In de fabriek ontstond
een grote ravage.
Tocht naar Ladelund in
Sleeswijk-Holstein.
Gistermorgen zijn een honderdtal
inwoners van Putten, vrouwen, man
nen en kinderen, allen nabestaanden
van hen die hun leven lieten in Duit
se concentratiekampen als slachtof-
ifers van de nazi-terreur in October
1944, naar het dorpje Ladelund in
Sleeswijk-Holstein vertrokken, waar
op het kerkhof van het dorpje de
1(X7 Puttenaren tezamen liggen, die
omkwamen in het nabijgelegen kamp.
In de Evangelisch Lutherse kerk te
Ladelund zal een kerkdienst worden
gehouden, waarna men de graven
zal bezoeken en kransen van denne-
groen en denneappels, afkomstig uit
de Puttense bossen, zal neerleggen.
Morgen zal men naar het vaderland
terugkeren.
De Prins buitenslands.
'Prins Bernhard, die op medisch ad
vies na zijn operatie nog enige dagen
rijst moet houden, heeft zich met zijn
behandelende geneesheer, prof. Nie-
boer naar het Middellandse-Zeegebied
begeven. Hij zal Woensdag weer in
ons land terugkeren.
Minister-president hield rede tijdens herdenking van de
Dag der Verenigde Naties.
De minister-president, dr. W. Drees, heeft gisteravond in de Ridderzaal
In Den Haag tijdens een herdenking van de Dag der Verenigde Naties een
rede uitgesproken, waarin hjj wees op de noodzaak, dat Iedere Nederlan
der blijvend bezield moet zjjn door de Idealen, welke aan de V.N. ten
grondslag liggen, dat de landgenoten, die geroepen zullen worden hun taak
voor het forum der Ver. Naties te vervullen, zich gedragen weten door het
medeleven van het gehele volk.
Er zijn reeds vele hoopvolle
resultaten behaald.
Dr. Drees zeide, dat het thans 5
jaar oude handvest der Verenigde
Naties voor het grootste deel van de
beschaafde wereld nog steeds de be
lichaming is van het vurige verlan
gen naar vrede, vrijheid en veiligheid,
dat bg de volkeren leeft. De organi-
PRINSES ANNE GEDOOPT
Franse ministerraad tegen nationaal Duits leger.
De Franse regèring heeft voorgesteld een Europese minister van defen
sie te benoemen. Dit voorstel maakt deel uit van de „Europese oplossing"
van het vraagstuk der Duitse herbewapening. In het communiqué, waarin
dit wordt medegedeeld, wordt verder nog gezegd, dat een te benoemen
Europese minister van defensie „zelf verantwoordelijk zou moeten zjjn
aan de Europese politieke lichamen".
In het communique, dat na de zit
ting van de Franse ministerraad wei d
uitgegeven, wordt verder nog mede
gedeeld dat de raad eenstemmig
zijn goedkeuring heeft gehecht aan
een verklaring, welke minister-presi
dent Rene Pleven Dinsdag voor de
Nationale vergadering zal afleggen.
In deze verklaring bevestigt de Fran
se regering dat zij gekant is tegen
elke rechtstreekse of indirecte vor
ming van een nationaal Duits leger.
De Franse ministerraad spreekt
zich uit voor het vormen van een
Europees leger, waarvoor een Euro
pese minister voor de strijdkrachten
verantwoordelijk dient te zijn.
De Belgische regering is voorne
mens een actieve politiek van prijs
daling te volgen, met als eerste doel
een daling van ten minste 5 procent.
Het verbond der Belgische Nijver
heid heeft, namens zijn leden een
verbintenis aangegaan tot een onmid
dellijke prijsvermindering van ten min
ste 5 procent van de gefabriceerde
nijverheidsproducten. die sedert 1
Juli een verhoging hebben ondergaan.
In volledige overeenstemming met
de werkgevers- en werknemersorgani
saties is de regering vastbesloten,
zonder uitstel en met alle middelen,
deze actie ten voordele van de ver
bruikers te steunen.
Ten einde een gelijkwaardige da
ling in de voedingssector te verzeke
ren. zal de regering maatregelen ne
men, om de reeds in de groothandel
vastgestelde daling met een overeen
stemmende onmiddellijke daling van
de consumenten prijzen te doen ge
paard gaan.
is het 'de dag der Verenig
de Naties;
wordt dr. Ernest Claes,
schrijver van het Vlaamse
volksboek „De Witte", 65 jaar.
Nog geen opvolger voor Lie
Op een vergadering van tegenwoor-
digers van Engeland, Frankrijk, het
nationalistische China, de Verenigde
Staten én de Sowjet-Unie is geen op
lossing gevonden over de opvolger
van Trygve Lie als secretaris-gene
raal van de V.N. Men heeft twee uur
vergaderd en zal Woensdag de be
sprekingen voortzetten.
In tegenwoordigheid van de Koning en de Koningin, Prinses Elizabeth en
de Hertog van Edinburgh, de kleine Prins Cliarles, Koningin Mary, Prin
ses Margaret, de Hertog en de Hertogin van Gloucester en talrijke andere
leden van de Engelse Koninklijke Familie is Zaterdag Prinses Anne
Elizabeth Alice Louise, dochter van Prinses Elizabeth en de Hertog van
Edinburgh, in de kapel van Buckingham Palace te Londen door de Aarts
bisschop van York gedoopt.
Op de foto (zittend van links naar rechts)Koningin Mary, Prinses Eliza
beth met Prinses Anne op haar schoot, de Koningin met de kleine prins
Charles. Staande de Koning en de Hertog van Edinburgh.
De bekende Marker zakenvrouw
Sjjtje Boes opende 25 jaar geleden
haar winkel aan de dijk. Dit jubile
um wordt op 3 November gevierd
met een broodmaaltijd voor niet min
der dan 150 personen.
Er werd een hechte basis gelegd
voor verdere samenwerking
Koninklijke onderscheidingen voor Belgische organisa
toren, penning van Oost-Viaanderen voor de Stichting
Zeeland.
De Zeeuwse tentoonstelling in Gent ls gesloten en de Zeeuwse dagen heb
ben een stijlvol slot gevonden In de bijeenkomst, welke Maandagmiddag in
de refter van de voormalige Byioke-abdjj, nu museum, was belegd en waar
toe een groot aantal vooraanstaande gasten uit Zeeland en Oost-Vlaande
ren was uitgenodigd. In deze byeenkomst is de balans opgemaakt over de
nu afgelopen veertien dagen: een balans, die open en eerljjk alle posten
toonde: debet èn credit. Waar die sluitpost toch een zeer beiangrgk winst
punt te zien gaf: een begin van een hechte samenwerking op de meest
vriendschappelijke basis tussen Oost-Vlaanderen en Zeeland en bovendleu
'n soliede basis om deze regionale samenwerking verder uit te bouwen
en op te voeren tot op nationaal plan.
De Bijloke refter leende zich inder
daad uitstekend voor deze plechtig
heid: zgn fraaie lijnen, zgn rgke ver
siering en zgn stemmige sfeer droe
gen er toe bij deze slotacte van „Zie
Zeeland' tot een stijlvolle apotheose
te maken.
Natuurlijk zijn er tjjdens deze bij
eenkomst vele woorden gesproken:
woorden van dankbaarheid en waar
dering, woorden van hulde en voldoe
ning, maar ook woorden, waarmede
men erkende, dat het nog niet vol
maakt was geweest.
Als eerste van de reeks van spre
kers de Zeeuwse Gedeputeerde,
mr. dr. A. J. J. M. Mes, sprak in eer
ste instantie slechts een zeer kort
woord van welkom voerde de Be
stendige Afgevaardigde van Oost-
Vlaanderen, de heer G. d' Hanens het
woord en hg was het, die onomwon
den zéide: U zult van deze tentoon
stelling wellicht meer verwacht heb
ben, vooral meer directe en persoon
lijke contacten, maar wjj Vlamingen
zjjij daarmede wat langzaam en
schoorvoetend. U kunt er echter ver
zekerd van zijn, dat in de toekomst,
wanneer wg tezamen kunnen terug
zien op gemeenschappelijke herinne
ringen, onze contacten er des te
hechter en duurzamer door zullen
worden.
Spr. schetste de moeilijkheden, wel
ke te overwinnen waren en zeide veel
te verwachten van contacten tussen
de Zeeuwse en de Vlaamse jeugd,
maar ook tussen culturele instellin
gen op velerlei gebied. En wat de ver
dere uitbouw van onze samenwerking
en ook de Vlaamse tentoonstelling
voor 1951 in Zeeland betreft: wg
gaan aan het werk, direct, morgen
reeds en wij hopen dat ons werk, op
regionaal plan begonnen, ook natio
nale gevolgen zal hebben en ten slot
te zal bijdragen tot versterking van
de West-Europese cultuur.
Spr. bracht ten slotte hulde aan de
organisatoren en noemde daarvan
speciaal de heer Lgnzaad, die al
dus de heer d'Hanens met fierheid
op zgn werk mag terugzien.
JHR. DE CASEMBROOT SPRAK
Vervolgens was het de Commissa
ris der Koningin van Zeeland, jhr.
mr. A. F. C. de Casembroot, die in
een persoonlijk dankwoord speciaal
jegens zgn ambtgenoot, de Gouver
neur van Oost-Vlaanderen, zijn er
kentelijkheid uitsprak voor diens gro
te en voortdurende belangstelling in
de afgelopen weken betoond. Spr.
was getroffen door de woorden van
de heer d'Hanens, die de tentoonstel
ling wel glansrijk geslaagd noemde,
maar toch ook wees op wat er aan
ontbroken heeft. „Wij in Zeeland
aldus de Commissaris „zullen U
straks met vreugde (en ook een beet
je met vrees vanwege de grote moei
lijkheden, welke wij nu op te lossen
krijgen) ontvangen. Onze accomoda
te" is bescheiden en zeker minder
luisterrijk dan hier in Gent, maar U
zult ons in elk geval van ganser har
te welkom zijn".
satie is voor haar welslagen aange
wezen op de inspirerende kracht van
de gewone mens. Het zgn niet de re
geringen of haar vertegenwoordi
gers, die een nieuwe en betere toe
komst voor ons openen, het zijn de
mensen zelf, die dit tot stand moe
ten brengen.
De minister-president zette uiteen,
dat de groeiende tegenstelling tussen
Oost Europa en de Westelijke wereld
het constructieve werk der V-N. be
lemmert. „Hoewel deze gang van za
ken diepe teleurstelling wekt, moeten
wjj ons toch niet aan de wanhoop
overgeven", zo zeide hij. In de afge
lopen jaren zijn wel degelijk hoop
volle resultaten behaald. Strijdpun
ten als Palestina, Kashmir en de Bal
kan, waarbij voldoende brandstof
i voor een grote oorlog lag opgesta-
peld, konden territoriaal worden be-
grensd en afgedamd. Er zjjn voorts
j resultaten behaald op sociaal en eco-
noraisch gebied, terwijl door het toe
doen van de niet-politieke organen
en de gespecialiseerde organisaties
hongersnoden zijn gelenigd en soms
zelfs voorkomen, besmetteljjke ziek
ten op grote schaal bestreden en hy
giënische toestanden verbeterd. Er is
een internationaal groeiende zorg
voor het kind en honderdduizenden
vluchtelingen werden naar een nieuw
vaderland overgebracht. Ook kwa
men internationale verkeersregelin
gen tot stand.
VELEN GAVEN GEHOOR
AAN OPROEP.
Door deze internationale samen
werking kunnen de levensomstandig
heden worden verbeterd van honder
den mensen in minder bedeelde lan
den mil li oenen mensen in minder be
deelde landen, waardoor ook de goe
de verstandhouding tussen de volke
ren worden bevorderd.
Tenslotte ging dr. Drees in op de
kwestie-Korea. Hij verklaarde: „Het
Nederlandse volk kan er terecht
trots op zjjn, dat naast de H.M.
„Evertsen" ook een Nederlands troe
pencontingent zal deelnemen aan de
gezamenljjke actie in Korea. Al is de
strjjd thans voor een groot deel ge
wonnen, het blijft van grote waarde,
dat velen gehoor hebben gegeven
aan de oproep zich als vrijwilliger te
melden en daarmede hebben getoond,
hoezeer het hun ernst is om de vre
de desnoods met inzet van hun leven
te verdedigen".
Ook de staatssecretaris van Buiten
landse Zaken, mr. N. S. Blom, hield
een herdenkingsrede, waarin hij een
uitvoerige schildering gaf van de
omstandigheden, waaronder het
handvest der V.N. tot stand is geko
men, alsmede van het toetreden van
Nederland tot het supernationale or
gaan van de Ver- Naties.
Oud-minister mr. J. A. Jonkman
bood de commandant van het Korea-
detachement, majoor Den Ouden, de
vlag der Verenigde Naties aan.
(Vervolg op pag. 2)
Geen straalvliegtuigen voor
de K.L.M.
In aansluiting aan een Reuterbe-
richt van 18 October, waarin gemeld
werd, dat dr- A. Plesman, directeur
van de K.L-M., op een vergadering
van de I.A.T.A. te San Francisco had
voorspeld, dat de K-L.M. binnen 4
jaar straalvliegtuigen in de dienst
zou opnemen, vernemen wij van de
zjjde der K.L.M., dat dr. Plesman een
dergelijke voorspelling niet heeft ge
daan. Dr. Plesman deelde alleen me
de, dat de mogelijkheid niet is uitge
sloten, dat de K-L.M. over enige jaren
met 2-3 „Prop-Jet's" gaat vliegen,
straalmotoren met propeUeraandrij-
vlng.
Het gaat om 86 personen.
Het Amerikaanse departement van
Justitie heeft bekend gemaakt, dat
begonnen is jacht te maken op voor
aanstaande buitenlandse communis
ten in de V.S. Er zijn al 10 arresta
tie» verricht.
De reeds gearresteerden worden de
belangrgkste genoemd van ongeveer
86 personen, die voor onmiddellijke
uitwijzing in aanmerking komen. Zij
waren het actiefst geweest op het ge
bied van communistische propaganda.
De meesten van de 86 hadden al eer
der aanzegging gehad het land te
verlaten, maar zij waren niet gegaan.
DROOG HERFSTWEER.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond.
Aanvankelijk hier en daar nevel of
mist, overigens minder bewolking
dan Maandag. Droog weer met een
overwegend zwakke Oostelttke wind
en weinig verandering in tempera
tuur.