PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Noord-Koreanen moeten op bevel terugtrekken op eigen gebied Lager onderwijs in Zeeland BILT Verzet van rode legers gebroken Kantlij n Geen vredesvoorstel van Noord-Korea Truman hoopt op een voor iedereen aanvaardbare vrede Vandaag INDONESIË TOEGELATEN TOT DE VERENIGDE NATIES Remmen op de kaasexport Enige verschuiving van de openbare naar prot. christelijke sector DE VOORSPELT: 193e Jaargang - No. 229 Dagblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant Directie: F van de Velde en F. B den Boer AdJ W. de Pagter. Hoofdred.: G. Balllntljn. Pi. verv.j W. Leertouwer en H. A Bosshardt ABONNEMENTSPRIJS 32 ct. per week: i 3.90 p kw.; fr p. p t 4.15 per kw Losse nummers 10 cem WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 29 Sept. 1950 ADVERTENTIEPRIJS: 18 ct. per mm. Minimum p. advertentie 12.50. Ingez. mededelingen dubbel tarief. Kleine advertenties (max. 8 regels) van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel meer 20 cent. .3rieven of adres Bureau van dit Blad" 25 cent meer. Giro nr 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bur VUssingen Walstr 68—60. tei I 4 lijnen (b.g.g 2861 of 2160): M'burg Londense Kaal 29. tel. 2077 en 2924; Goes: L. Vorststr 63. tel 2475 (b.g.g 2228); Oostburg- Pr Mayritsstr 12, tel 102; Terneuzen: Bro uwerijstr. 2; Zlerlkzee: N Bogardstr C ICO, tel. 28 Taedjon in handen der Amerikaanse troepen De president van Noord-Korea, Kim el Seng, heeft z\jn troepen bevel gegeven het contact met de tegenstander te verbreken en zich achter de 88ste breedtegraad terug te trekken. Agenten van de Amerikaanse in lichtingendienst hebben dit bevel van de Noordkoreaanse leider aan zyn veldcommandanten onderschept. In het bevel aan hen werd gezegd, dat zy zoveel mogeiyk manschappen terug moesten zien te trekken in Noord- Korea, met medeneming van wapens en uitrustingen. Officieren van de inlichtingendienst twijfelden eerst aan de authentici teit van de onderschepte order, doch deze authenticiteit schijnt door de jongste ontwikkelingen op het Koreaanse slagveld en berichten over vredes-voelhorens bevestigd te worden. In de afgelopen week hebben de strydkrachten van de V.N. in Korea, behalve in Seoel, geen ernstige tegenstand meer ondervonden. Volgens waarnemers te Tokio is de militaire campagne thans afgelopen. Al het verzet van de Noordelijken is gebroken en de speerpunten van de V.N. kunnen doen wat zij willen, stad na stad bezettend. Uit Canberra wordt gemeld, dat Australische troepen in Korea aan land zijn gegaan. Generaal Walker, commandant van de legers der V.N. in Korea, heeft ge meld dat de legers van de Noordelij ken in Zuid-Korea op de vlucht zijn en als georganiseerde strijdmacht heb ben afgedaan. De controle is verdwe nen en het grootste gedeelte van de uitrusting is verloren gegaan. Naar schatting van de generaal hebben de Noordelijken driekwart van hun legers verloren, waarmede zij drie maanden geleden over de 38ste breedtegraad Nederlandse industriëlen zijn naar Amerika getogen om na te gaan of ook aan ons land een rol kan worden toebedeeld in de enorme wapenproductie, waarmede men zich in de gehele wereld bezig houdt. In het kader van de, gezien onze over bevolking, zo broodnodige industri alisatie zou Nederlandse wapenpro ductie immers van grote betekenis kunnen zijn. Tot nu toe heeft Neder land wel oorlogsbodems geprodu ceerd: De „Schelde" leverde er in de 75 jaren van zijn bestaan niet min der dan 76, dus gemiddeld meer dan één per jaar: Kanonnen, en tanks echter leverden wij niet. Alleen de ar tillerie-inrichtingen aan de Hembrug vonnden een uitzondering, terwijl Wilton-Feyenoord een licentie had voor Boforskanonnen. Men meent, dat daarin verandering moet komen en dat ook Nederland aan de wapen productie een steentje moet bijdra gen. Het is geen vrolyk onderwerp. Maar Nederland heeft de keus tussen zelf maken of noodgedwongen elders kopen en betalen met kostbare de viezen. Het eerste verdient de voor keur, hoe groot de afschuw ook mag zijn, die men van wapenen mag heb ben. Opvoering van de productie acht de regering een der belangrijk ste middelen om uit de economi sche impasse te geraken, waarin Ne derland verkeert. Waarom zouden we harder werken vragen tal van werk gevers en werknemers zich daar te genover af. Hard werken, méér ver dienen is niet aantrekkelijk, want de belastingen slokken van het zuur verdiende méér een te groot deel op! Het R.K. Kamerlid Andriessen heeft nu aan dé regering gevraagd om har der werken tot een genoegen te ma ken door middel van belastingfacili teiten. Inderdaad het zou een oplos sing zijn, en het voorstel verdient daarom ernstig overweging. Is Prinses Margaret al eens echt verliefd geweest? Dat gaat U en mg niets aan, zou ik geneigd zijn te zeggen. Maar daar denkt de hoofd redacteur van een groot Engels Zon dagsblad blykbaar andere over. Die zette deze onbescheiden vraag verle den week n.l. in vette letters boven een artikel dat byna een hele pagina van zyn krant in beslag nam. Plus 'n reeks foto's van vyf jonge mannen, waarmee de prinses zo nu en dan in restaurants of nachtclubs gezien wordt. Het zal ongetwijfeld goede commerciële politiek zyn. Millioenen inclusief Uw correspondent verslin den dit soort van literatuur. Net zo als zg de onthullingen van de Hertog van Windsor over de affaire Simp son gretig lezen. Het vreemde is ech ter dat Buckingham Palace er in het geheel geen bezwaar tegen schijnt te hebben, dat het intieme leven van de prinses op deze manier publiekelyk wordt uitgeplozen. De huidige serie artikelen is n.l. geschreven door een journalist, die daarvoor toegang tot Prinses Margaret heeft gekregen en dan ook herhaaldelijk uit zijn ge sprekken met haar citeert. Dat heeft hier wel enige wenkbrauwen aan het fronsen gebracht, temeer omdat de serie verschynt in een blad dat zich, zoals de meeste Engelse Zondagsbla den, by zyn keuze van het nieuws de „Vie Parisienne" maar al te vaak tot voorbeeld schijnt te stellen". Bovenstaand citaat knipten wy uit de Nieuwe Rotterd. Crt. Inder daad is de Engelse pers niet bepaald kieskeurig in de keuze van haar on derwerpen. Gelukkig bespaart de Ne derlander het vorstenhuis een onge zonde, op sensatie afgestemde be langstelling. waren gekomen. De afgesloten rode legers gaan hun algehele vernietiging tegemoet, aldus Walker. TAEDJON BEZET. De Amerikaanse 24ste divisie is gis termorgen na een stryd van 24 uur Taedjon binnengerukt, aldus een Reu- terbericht uit Tokio. Taedjon was een der laatste grote Noordkoreaanse bol werken in Zuid-Korea. De Amerikaanse tweede divisie is Donderdag na een snelle opmars van 65 km. Tsjongjoe, een belangrijk knooppunt van spoorwegen en wegen in Zuidwest-Korea. binnengetrokken. Tsjongjoe ligt ongeveer 130 km. ten Westen van Taegoe. In het uiterste Zuidwesten trachten de Noordelijken door het zwakste punt van de linie der V.N. te breken. De Noordkoreanen, die uit Taedjon en het Zuidwesten terugtrekken, moe ten nog linies kruisen, welke door de Amerikaanse eerste cavaleriedivisie en Zuidkoreaanse troepen worden ingeno men. Deze linies, die op verscheidene plaatsen dun zijn .werden in de afgelo pen 48 uur versterkt. De Noordkoreaanse commandant van Seoel, generaal Tsjo Kwan. heeft in een verklaring, die door radio-Pjong- jang werd uitgezonden, gezegd, dat burgers zich bij zijn troepen hadden gevoegd voor een „dodelijke strijd in elk huis in de stad". OVERSCHRIJDING 38STE BREEDTEGRAAD. In gezaghebbende kringen te Wash ington is verklaard .dat de Amerika nen niet de enigen zijn in de Verenig de Naties, die de bestaande resoluties van de Veiligheidsraad inzake Korea aldus uitleggen, dat generaal Mac Arthur bevoegd is de 38ste breedte graad te overschrijden als dat voor het herstel van vrede en veiligheid nodig De geruchten, als zou Noord-Korea een uit vier punten bestaand vredesvoorstel door bemiddeling van de communistische Chinese regering aan de ambassadeur van India te Peking hebben doen toekomen, worden door functionarissen van het secretariaat der V. N. tegengesproken. Volgens berichten uit hoogstbe- trouwbare bron is de toestand thans aldus 1 Noch het secretariaat van de V. N. noch een delegatie heeft eniger lei mededeling van Noord-Korea ont vangen. 2 Wysjinsky, de Russicche minister van buitenlandse zaken, heeft door wenken te kennen gegeven, dat hy graag een onderhoud met Dean Acheson, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, wil hebben over de geschillen tussen beide lan den. Deze geschillen, zo deelt men van Russische zijde mede, omvatten be halve Korea vele andere onderwer pen, zoals Duitsland en Japan. Voor de tweede maal aardbeien. Op Marken heeft de heer P- Boes deze week voor de tweede maal in dit jaar aardbeien geplukt. Maar verder hult hij zich in stilzwijgen President Truman heeft Donderdag op zyn persconferentie de hoop uitge sproken. dat de Koreaanse oorlog zou eindigen met een vrede, die voor ieder een aanvaardbaar zal zyn. Truman verklaarde niet in het open baar te kunnen antwoorden op vragen of de strijdkrachten onder generaal MacArthur bevel zouden krijgen om de 38ste breedtegraad te overschrij den. Truman wilde zich evenmin uit laten over de vraag of er zekere voor waarden aan Noord-Korea voor zyn capitulatie zouden worden gesteld of dat een onvoorwaardelijke overgave zou worden geëist. Thans ook Amerikaans plan voor Korea, Door Amerika is een plan van zes punten opgesteld voor Korea. Deze punten luiden aldus: 1 De Amerikaanse regering zal de V. N. dringend verzoeken al het mo- geiyke te doen voor herstel en ont wikkeling van Korea. 2 Korea moet vry", onafhankelyk en verenigd zyn. 3 De wyijze van unificatie kan het best worden vastgesteld door een sterke V. N.-commissie ter plaatse. 4 Het Koreaanse volk moet door Zoals bekend zal Zaterdag a.s. de burgemeester van Westkapelle. mr. M. Tydeman, aan de voet van de vuurto. ren te Westkapelle een gedenksteen onthullen ter nagedachtenis aan de ruim 160 slachtoffers van het bombar dement op 3 October 1944 en de be schieting nit zee op 1 November 1944 Het grote bruis draagt als tekst: Wij zyn verlost. Maar 't heeft Uw dood gekost. middel van verkiezingen worden ge raadpleegd. 5 De na-oorlogse regeling van het Koreaanse probleem moet niet door een bepaald land geschieden. De Verenigde Staten wensen geen mili taire basis in Korea. 6 De Verenigde Staten zijn voor stander van een zo spoedig moge- lyke toelating van Korea tot de Ver enigde Naties. Bij K.B. is toegekend de bronzen leeuw aan de marinier der 2de klasse J. de Winter en het vliegerkruis ten tweeden male aan luitenant-ter-zee waarnemer der 2de klasse K. M. R.- O. V. H. Polderman. gedenkt de Nederlandse componist Chris van Beek te Rotterdam zijn 60e verjaardag; is het 100 jaar geleden, dat de Nederlandse historicus en treurspeldichter Arent van Hal- mael overleed. Nog steeds onrust in Oostenrijk Hoewel de toestand in Wenen giste ren weer geheel normaal was, du ren de stakingen en demonstraties tegen de nieuwe loon- en pryzenpoli- tiek in de Oostenrykse provincies nog voort. In Graz en ook in Linz wordt in verscheidene grote fabrie ken gestaakt. De arbeiders van de centrale van het electriciteitsnet in Opper-Oosten- rijk, hebben besloten in staking te gaan en geleidelijk de stroom voor alle delen van Opper-Oostenrijk af te sluiten. Spoorwegarbeider geraakt door trein Tien arbeiders, werkzaam bij de electrificatie van de spoorlijn naar het Noorden, die naar huis terugkeerden, werden Donderdag nabij Zwolle ach terop gereden door een dieseltrein met een vaart van 100 km. Op het laatste moment hoorden zij de trein naderen en sprongen snel uit de rails. Een hun ner was echter niet vlug genoeg en werd door de trein geraakt. Met zwa re inwendige kneuzingen is hij naar het ziekenhuis in Zwolle overgebracht. Paul Hoffman voor E.C.A.-hulp aan Korea Paul Hoffman, die te Parijs is aan gekomen voor zijn laatste bezoek aan West-Eurooa in zyn hoedanigheid van directeur van de E.C.A., verklaarde, dat hij voorstander is van economische hulpverlening aan Korea. De E.C.A. is gereed om met de hulpverlening te beginnen, zodra de regering hiertoe opdracht geeft, zo zeide hij. Naar aan leiding van de vraag, of de hulp aan geheel Korea zal worden verstrekt zeide Hoffman, dat dit afhangt van de militaire regeling en of Korea zulks wenst. Sigarenindustrie trekt dispensatieverzoek in Het overleg tussen werkgevers en we*knemers in de sigarenindustrie heeft er tenslotte toe geleid, zo deelt het verbond van sigarenfabrikanten mede, dat de werkgevers het voorlo pig dispensatieverzoek inzake de loonbyslag van 5 pet hebben inge trokken. Sociale motieven hebben de doorslag gegeven voor dit besluit. Daarby is men er van uitgegaan, dat de in uitzicht gestelde vrijstelling van de omzetbelasting zeer spoedig een feit zal worden. Een halve eeuw journalist. Op 2 October a.s. zal de heer A. Th. Holsboer vijftig jaar in de journalis tiek werkzaam zijn. De heer Holsboer is reeds zeer veel jaren een bekende figuur in de provinciale journalistiek. Als hoofdredacteur van het Deventer dagblad, welke functie hij ruim 30 jaar achtereen bekleedde, heeft hij er voortdurend naar gestreefd de provin ciale pers op hoger niveau te brengen. Na zijn pensionnering vestigde hij zich in Naarden. In 1949 bezochten 2.834.000 personen de Nederlandse musea, dat is 200.000 be- zoekers meer dan in 1948. y* «7 I v/////. bezeTi M AFoesi. v WEGEN O? TOELATING GESCHIEDDE BIJ ACCLAMATIE De Algemene Vergadering der V.N. heeft Donderdag met algemene stem men Indonesië tot de V.N. toegelaten. De toelating geschiedde bij accla. matie. Indonesië is het 60ste lid van de V.N. De Veiligheidsraad overwoog voorts of de Chinese communisten zullen worden uitgenodigd om deel te nemen aan de beraadslagingen over hun klachten over „Amerikaanse agressie tegen Formosa". De Raad had voor zich: D Een Sow- jetrussische motie; om onmiddellijk Naar aanleiding van het verloop van de kaasprijzen der laatste weken, ziet de regering zich genoodzaakt maatre gelen te overwegen om door beper. king van en/of heffingen bij de export een redelyk prijspeil in het binnen land in stand te houden. Parlementaire meerderheid van Britse regering tot 9 gestegen De parlementaire meerderheid van de Britse regering is tijdelijk tot 9 ge stegen door de dood van Harold Ro berts, conservatief afgevaardigde voor het district Handswort (Birmingham) en door het winnen van een tussen tijdse verkiezing te Leicester. De ontwikkeling van net gewoon, het voortgezet gewoon en het uit gebreid lager onderwijs wordt regelmatig vastgelegd In cyfers, die teza men een vry duidelijk beeld geven van die ontwikkeling. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft thans gegevens bewerkt, welke het tijd perk van 1989 tot 1948 omvatten en wy zullen daaraan één en ander ont lenen voor zover dat de provincie Zeeland betreft. De provincie Zeeland telde in 1948 totaal 262 scholen voor gewoon la ger onderwijs, waarvan er drie wa ren met minder dan 20 leerlingen, 140 met 20 tot 99 leerlingen en 119 met meer dan 100 leerlingen. Het blykt, dat het openbaar on derwys in een tijdvak van 10 jaren iets is teruggelopen In 1938 bezoch ten namelijk 37 der leerlingen een openbare school en in 1948 nog 35 Daartegenover nam het aantal leerlingen van prot. christeiyke scho len toe van 36 tot 38 de R.K. scholen handhaafden zich op circa 27 en de andere byzondere scho len werden door circa 1 der schoolgaande jeugd bezocht. HET SCHOOLTYPE. In Zeeland waren 21 gemeenten, waar geen openbare school bestond en er waren 26 gemeenten, waar geen byzondere school was geves- tig-d. Iets meer dan de helft van de schoolgaande jeugd ontving onder wijs in scholen met minder dan 100 leerlingen. De meeste scholen in Zeeland behoorden tot de groep, die twee of drie leerkrachten bezat, na- melyk 27,9 met twee en 30,2 met drie leerkrachten. Het bleek, Jat 59 van de scho len het lesjaar begon in April en 37 in Sept., terwijl 4 der scho len afwijkende begintqden had. GODSDIENSTONDERWIJS. Opmerkelijk was de styging van het godsdienstonderwijs op de open bare school. In 1938 ontving 32 der leerlingen godsdienstonderwijs en in 1947 was dat 40 Dit onderwijs had voor 95 betrekking op de Protestantse godsdiensten. Het onderwys wordt in het alge meen slechts in de hogere leerjaren gegeven. Het werd gegeven op 86.3 van het aantal openbare scholen. VERDERE VERSCHUIVING. Het bleek, dat van de nieuw toe gelaten leerlingen in 1946 35 werd gezonden naar de openbare school, 38 naar de Protestantse, 26 naar de RJK. en 1 naar de neutra le scholen. Voor 1948 waren die per centage's 33 voor de openbare. 40 voor ae Protestantse, 27 voor de R.K. en minder dan 1 voor de andere scholen. Zet deze styging van het aan tal leerlingen voor de Prot. scho len zich voort, dan zal daaruit een verdere teruggang van het openbaar onderwijs resulteren. In het jaar 1947 werden tot de Zeeuwse lagere scholen 4256 kinde ren nieuw toegelaten, van welk aan tal slechts 59 tevoren kleuteron- derwys had ontvangen (landelyk percentage 68 ZITTENBLIJVERS. Wat de zittenblyvers betreft zyn geen provinciale cyfers beschikbaar maar ae landelijke cijfers wijzen uit, dat meer jongens blyven zitten dan meisjes. Aan het eind van het school jaar 19461947 waren 12,7 van de jongens en 10 van de meisjes niet bevorderd. In gemeenten met minder dam 5000 inwoners was het percentage aanmerkelyk gunstiger, namelyk 11,7 voor de jongens en 8,6 voor de meisjes. Van de 262 lagere scholen in Zee land waren er 102 openbaar en 160 bijzonder, welke laatste waren ver deeld in 100 Protestantse. 58 R.K. en 2 andere. Tachtig openbare scho len hadden een afdeling voor v. g. I. o., 82 Prot.. 42 R.K. en een an dere school hadden eveneens zo'n afdeling. GEEN GROTE SCHOLEN. Zes scholen hadden 1 leerkracht, 73 hadden er twee en 79 hadden er drie. Van de scholen met meer leer krachten vermelden we slechts, dat Zeeland maar vyf scholen met 8 of meer leerkrachten telde. In 1948 werd in Zeeland totaal 624 mafcal verlof verleend aan leerplichti ge kinderen voor arbeid in de land bouw, tuinbouw» of vissery. AANTAL LEERKRACHTEN. Wat het aantal leerkrachten aan gaat, waren er in 1948 verbonden aan het Zeeuwse lager onderwys 574 manneiyke en 350 vrouwelyke leerkrachten. Daarvan werkten by het openbaar onderwys 336 leer krachten, by het Prot. onderwys 341, by het R.K. onderwys 238 en by an dere scholen 9 leerkrachten. Aan de lagere scholen waren in Zeeland 54 vakonderwyzeressen en 4 vakonderwijzers verbonden. een vertegenwoordiger van de regering van Peking uit te nodigen; 2) Een voorstel van Ecuador om de behande ling van de gehele kwestie Formosa, de uitnodiging inbegrepen, op te schorten totdat de Algemene Verga dering de Sowjetrussische klacht inza ke „Amerikaanse agressie tegen Chi na" zou hebben behandeld; 3) Het voorstel van nationalistisch China om de kwestie Formosa in haar geheel van de agenda af te voeren, daar deze door de Algemene Vergadering zou worden behandeld. De Sowjetrussische gedelegeerde Malik verzette zich tegen elk uitstel zowel van het zenden van een uitnodi ging aan de regering van Peking, als van de behandeling van de kwestie Formosa. Als Westerling naar Nederland zou komen Onlangs heeft het lid der Tweede Kamer, de heer Gortzak (C.P.N.), vragen gesteld betreffende een even tueel verzoek om uitlevering van en het instellen van een rechtsvervolging tegen de oud-kapitein van het K.N.I. L., R. Westerling. Hierop heeft de minister-president geantwoord, dat het Openbaar mi nisterie de nodige maatregelen heeft getroffen om een strafvervolging te gen Westerling in te stellen, zodra deze hier te lande wordt aangetrof fen. Op grond van het geldende uit leveringsverdrag met België is uit levering echter niet mogelyk. Klap voor Statenlid was heel wat daalders waard Enige tijd geleden sloeg de heer C. A. Eman, een zoon van de leider der Arubaanse Volkspartij in 't restaurant van het vliegveld op Aruba het Sta tenlid voor Bonaire, de heer Ger- harts, in het gezicht .waardoor deze bloedend werd verwond en zijn bril brak. Eman is nu veroordeeld tot 250 boete of 50 dagen hechtenis. Na de opening van de rechtszitting merkte hij op, dat hij de dagvaarding niet zou accepteren. Toen de rechter hem hierin niet ontvankelijk verklaar de. nam hij diens hamer op, sloeg daarmee driemaal op het groene laken en riep: ,,Ik wens geacht te worden niet aanwezig te zijn". Daarop nam hij in de getuigenbank plaats. Rotterdams „wonderdokter" overleden. In Rotterdam is op 80-jarige leeftijd de in geheel het land bekende kruid kundige Pieter van Bijsterveld over leden. Hij begon zijn loopbaan als „wonderdokter" te Vlaardingen. maar vestigde zich omstreeks 1895 reeds te Rotterdam. Het aantal verhalen over genezingen door van Bijsterveld van mensen, die zoals men het uitdrukte door hun arts reeds waren opgegeven, is legio. Het jaarlijks inkomen van Van Bijsterveld werd de laatste tijd op een cijfer met vijf nullen geschat. Hij had het zo druk, dat hij het nodig vond in het telefoonboek speciaal te laten vermelden „wenst niet opgebeld te worden". HALF TOT ZWAAR BEWOLKT. Geldig tot Vrijdagavond. Half tot zwaar bewolkt met op de meeste plaatsen enige regen of mot regen. Matige tot krachtige en langs de Waddenkust af en toe harde wind tussen Zuid-West en West. Weinig verandering in temperatuur.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1950 | | pagina 1