Rood Spanje in Toulouse
Bijzondere kerkdagen van het
Duitse Protestantisme
JIMMY BROWN, sportheld no. 1
Zeeuwse Almanak
Het thema: Redt de mens!
G. B. SHAW ALS PATIENT
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1950
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Een complot tegen Franco?
(Van onze correspondent).
PARIJS, September. Frankrijk is zoals wy dezer dagen reeds
hebben geschreven het land der politieke vluchtelingen. Sedert 1790
toont het zich soepel, wanneer het immigratie betreft van personen, die
om politieke redenen hun land hebben verlaten. Parys neemt daarbij aan,
dat de gasten de goede gedachte zullen hebben om de gastvrijheid te
waarderen, o.a. door zich te voegen naar de zachte wenken van de gast
vrouw Marianne: brood verdienen met eerlijk werken, geen inmenging in
de binnenlandse politiek, geen acties tegen hun vroeger vaderland, indien
Frankrjjk daarmee goede betrekkingen onderhoudt. Nu is het woordje
},goed" In diplomatieke kringen nogal rekbaar. Men mag dan in Parijs
niet gecharmeerd zijn op Franco, sedert de plannen voor de Europese
verdediging de huidige vormen hebben aangenomen, is men graag bereid
de generaal zijn stoel in Madrid te gunnen. Dit ls één van de redenen,
waarom de Franse politie is overgegaan tot de arrestatie van bjjna 200
Spaanse communisten. Volgens nauwkeurige inlichtingen zouden zy o.m.
een complot smeden tegen Franco.
De Spanjaarden immigreerden in
Frankrijk, toen hun in Spanje na
de overwinning van Franco slechts
de gevangenis wachtte. In weinige
maanden waren er zes honderd dui
zend. Twee honderd vijftig duizend
emigreerden naaar andere Tanden of
keerden na verloop van jaren terug
naar hun vaderland en drie honderd
en vijftig duizend vestigden zich
voorgoed, in Frankrijk.
HET CENTRUM.
Toulouse werd een Spaans cen
trum. Vandaar uit wilde men de val
van Franco voorbereiden. De anti-
Franco golf, welke na de bevrijding
over Europa trok, was koren op de
rode molen. Men ageerde openlijk en
al in 1947 had Toulouse een bijnaam
gekregen: de hoofdstad van rood
Spanje. Velen van de Spaanse vluch
telingen waren minder geneigd om
met arbeid hun brood te verdienen,
dan om clandestien voort te werken
aan de verwezenlijking van hun
wensdroom; de val van Franco en
de vorming van een nieuw volks
front in Madrid. Spanje protesteer
de langs de diplomatieke en niet
diplomatieke kanalen, doch zonder
succes. Wel kwam inmiddels het
niet rode Franse volk in beweging.
ERGERNIS.
Vooral in en rond Toulouse erger
den zich vele Fransen aan de gast
vrijheid genietende Spanjaarden. De
Fransman bijvoorbeeld, is er zeer
gevoelig voor, als buitenlanders zich
met zijn binnenlandse politiek be
moeien. De rode Spanjaarden deden
dit te kust en te keur. Avond op
avond waren er in de bistro's hete
woordenwisselingen over de situatie,
waarbh de buitenlandse communis
ten het opgewondenste betoog voer
den en hun tegenstanders niet ont
zagen, als het er om ging aan te to
nen, hoe slecht de toestand ir
Frankrijk wel was.
Autoriteiten in Toulouse, Franse
dagbladen, volksvertegenwoordigers
en particulieren hebben sedert 1946
voortdurend gewezen op het grote
gevaar van deze vuurrode Spaanse
cel in Zuid-Frankrijk, die, gezien
aantal, training, hardheid en bedre
venheid in de wapenhandel, met
steun van de Kominform la minu
te Spanje in brand kon steken.
COMPLOT.
De laatste weken heeft de Franse
pers er herhaaldelijk op gewezen, dat
er in Toulouse een complot zou wor
den gesmeed tegen Franco. De sme
derij werkt al sedert 1939 op volle
capaciteit. Hiermee wordt dus niets
nieuws verteld. Wel is opmerkelijk,
dat blijkens inlichtingen van de
Franse Geheime Dienst rode Span
jaarden van de Kominform nadere
richtlijnen zouden hebben gekregen,
waarin o.a, het tijdstip van actie
zou zijn bepaald. Dit tijdstip zou val
len in de meest critieke periode van
de Europese geschiedenis, nl. als
Spanje voor de West-Europese ver
dediging direct noodzakelijk zou zijn
feworden. Deze theorie, welke ge-
ekt werd door rapporten van de
Spaanse Inlichtingen Dienst, heeft
het noodzakelijk gemaakt onmiddel
lijk in te grijpen. Tot op heden zijn
om Toulouse bijna twee honderd
Spaanse communisten gearresteerd
en in Parijs veertig. De arrestanten
hebben zonder uitzondering een min
of meer leidende functie in het ver
zet tegen Franco.
Bezworen is hiermee het gevaar
allerminst. Dat realiseert men zich
zowel in Parijs als in Madrid. De ar
restaties zijn niet omvangrijk ge
noeg: de rotte plek blijft. Telefo
nisch vernamen wy uit Madrid, dat
de Spaanse pers Donderdag het
nieuws al in grote opmaak bracht.
Vrijwel alle bladen, welke commen
taar gaven, spraken de verwachting
uit, <iat hierdoor de betrekkingen
tussen Spanje en Franltryk zullen
verbeteren. Tevens werd aangedron
gen op verdere arrestaties.
Inmiddels vernamen wij nog, dat
de actie tegen de Spaanse commu
nisten voortduurt en er nog meer
arrestaties kunnen worden ver
wacht. De controle op de Spanjaar
den in Toulouse zal verscherpt wor
den.
Ex-nazi's weer in
openbare ambten.
Vroegere actieve leden van de
Duitse weermacht en andere semi-
militaire organisaties mogen thans
in West-Duitsland weer in openbare
functies benoemd worden. Tot nu toe
waren zij van openbare diensten in
de deelstaten zowel als van de
diensten by de federale regering uit
gesloten.
Bovenstaand besluit is door de ge
allieerde Hoge Commissie op 'n des
betref fendverzoek van de federale
regering medegedeeld. Door het be
sluit staat het deelnemen van vi*oe-
gere actieve leden van de weer
macht aan politiediensten en derge
lijke niets meer in de weg. Hierop
blijven echter personen een uitzon
dering maken op wie de Duitse zui
veringsdiensten en de geallieerde
wetten tot tegengaan van het mili
tarisme van toepassing zijn.
De Spoorwegen gaan binnenkort nieuw materiaal in gebruik nemen.
Het eerste exemplaar van het nieuwe type personenrijtuig, dat in Ne
derland werd gemaakt, is gereed gekomen. Ook is er een nieuwe Franse
locomotief in Nederland gearriveerd. Op het ogenblik wordt er met het
nieuwe materiaal proef gereden.
In totaal zullen er 50 nieuwe Franse locomotieven in gebruik worden
genomen.
Stemmen uit de Kerken
Ontvluchte N.S.B.-er in
Antwerpen gearresteerd.
Woensdag is te Antwerpen de
Haarlemse café houder Slot gearres
teerd. Slot, die tijdens de bezetting
een berucht N.S.B.-er was, werd bij
de bevrijding gearresteerd, maar
wist in 1947 uit zijn gevangenschap
te ontsnappen. Met behulp van val
se papieren wist Slot naar België
uit te wijken. In België verdiende
de gearresteerde zijn kost door lam-
pekappen te verkopen. Hij werd door
net Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam bij verstek tot 15 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld.
Paniek in New-Yorkse
Metro.
,,De bommenwerpers zijn er, er is
oorlog." Deze kreet, die door enkele
onbekenden geslaakt werd naar aan
leiding van een kortsluiting in de
New Yorkse Metro, heeft Donder
dagavond een paniek veroorzaakt,
waarbij 17 personen min of meer
ernstig gewond werden.
Door de kortsluiting ontstond een
donderend lawaai, dat nog versterkt
werd door de echo in de tunnel van
de metro. Door de tunnel flitste te
zelfdertijd een geweldige bliksem
schicht.
Door dit defect zou niemand ge
wond zijn, indien de door angst over
mande reizigers de ruiten niet had
den willen verbryzelen en elkaar
niet onder de voet hadden gelopen.
CONGRES
Nooit zijn er meer tandartsen in
Zeeland geweest, dan juist de laatste
dagen. En nooit hebben er meer men
sen met wollen dekens om hun kaken
gelopen, dan juist diezelfde dagen. De
tandartsen vergaderden, koffiemaal
den, dineerden, tennisten, reden ster,
bevoeren de Westerschelde en kof
fiemaalden en congresseerden op
nieuw En dat alles in ons on
volprezen Zeeland.
Zij waren welkome gasten, de tan
dentrekkers. Maar ge zult u voor kun
nen stellen, dat hun vertrek door on-
telbaren in Nederland met vreugde
is begroet Want voor uw plezier loopt
ge geen drie dagen rond met een kies,
die in uw hoofd te keer gaat als een
electrische drilboor en noch met aspi
rine, noch met kiespijnwatten te kal
meren is.
iemand werkelijk zo hevige
kiespijn heeft, dat hij het niet meer
harden kan, is dat zijn eigen schuld,
doceren de tandartsen. Dan had de
patiënt maar eerder moeten komen.
Maar de juffrouw bij ons naast, die
drie dagen scheel heeft gekeken van
de kiespijn en tóch het lef niet bij
elkaar kreeg om haar toevlucht te zoe
ken bij een niet congresserende tand
arts, dacht er anders over.
Mens, ik krijg er de zenuwen
^an, zei ze, ik wou dat ik gewapend
beton m mijn mond had!
Het is altijd goed eens buiten de grenzen van eigen land te kijken.
Dat verruimt de blik en laat ons zien dat er ook andere mogelijkheden
zyn dan die, welke wy hier kennen en een ander aanpak van de moei
lijkheden. We zouden verarmen als er niet een voortdurende aanraking
was met de kerken uit het buitenland. Voor dit keer willen we kijken
naar onze Ooster-buren.
Daar is reden voor. In Essen zijn van
2327 Augustus „Kirchentage" gehou
den. Dit woord is moeilijk te vertalen.
In sommige provincies van ons land
hebben we, na de oorlog, kerkelijke
landdagen gehad. De Duitse „Kirchen
tage" hebben toch een ander karakter,
vooral omdat de deelnemers er niet
alleen luiterende zijn, maar direct
worden betrokken in het gesprek over
de vragen die aan de orde zijn gesteld.
In één van de verslagen lazen we dat
juist door niet-theologen de belang
rijkste dingen zijn gezegd. Men maakt
dit mogelijk door grondige studies, die
te voren over het te behandelen on
derwerp zijn uitgegeven.
REDT DE MENS.
Het thema van deze dagen was:
Redt de mens! De Kerk heeft willen
vertolken de kreet van een volk in
nood. In vieren was het onderver
deeld: Redt zijn vrijheid, zijn vader
land zyn gezin en tenslotte zyn geloof.
Al de problemen van het land. waar
men met millioenen vluchtelingen zit
en waar nog zo weinig opgebouwd is
van wat tijdens de oorlog is vernield;
waar men in het Westelijk deel al
thans voor millioenen zelfs geen ar-
beidsmogelijkheid heeft, zijn hier ter
sprake gekomen. Is de mens meer dan
een werkdier? Een mens leeft in een
gemeenschap. Welke verantwoordelijk
heid heeft hij hier en welke is zijn ver
antwoordelijkheid voor degenen die
„grenzeloos alleen staan?" Aan de ene
kant zijn er mensen die te veel werk
hebben, 2odat zij er door worden over
stelpt. Aan de andere kant zijn er de
massa's die geen werk hebben en ook
geen uitzicht dat zij werk zullen krij
gen. Van de „ontheemden" blijken er,
volgens de laatste statistiek, slechts
30 in hun vroegere beroep bezig te
zijn en van deze een groot aantal nog
maar gedeeltelijk. In West-Duitsland
zijn nu reeds een half millioen jonge
ren boven de schoolleeftijd, zonder
werk en in de komende jaren dreigt
dit aantal met jaarlijks 100.000 te ver
meerderen.
Te midden van al deze vragen, die
onder het volk leven, staat de Kerk.
die een boodschap heeft te brengen
van God en van Jezus Christus. Wat
heeft zij te zeggen tot mensen die le
ven in de ellende van de puinhopen
en alleen maar een uitzichtloze weg
van kommer vóór zich zien?
Bovendien ligt het land in tweeën
gedeeld en door de politiek van de
grote mogendheden is het niet uitge
sloten dat de beide delen tegenover
elkaar komen te staan als Noord- en
Zuid-Korea. Moet ook het Westen
weer een leger hebben, zoals er in het
Oosten reeds een is gevormd?
Wat moet de Kerk zeggen te mid
den van al deze omstandigheden, waar
door alle geloof in God dreigt verloren
te gaan en de mensen steeds meer in
bittere zelfzuchtigheid tegenover elk
aar komen te staan?
GROTE ZORGEN.
Zie hier enkele punten van het rijk-
beladen programma dat op de ..Kir
chentage" is behandeld. Wij hebben
ook onze moeilijkheden en alle Kerk
in ons land heeft haar vragen, die niet
te onderschatten zijn; maar als we het
boekje doorlezen dat uitgegeven is als
een voorbereiding en inleiding voor
deze dagen van de Duitse Kerk. moe
ten we ons wel schamen over onze
zorgen. Hierbij vergeleken zijn ze
klein.
De „Kerkdagen" zijn er dan nu ge
weest. Reeds op de eerste dag waren
er een 8000 aanwezigen. Iedere dag
kwamen er meer. Soms waren enkele
duizenden aanwezig wanneer in een
werkgroep een onderwerp dat „bran
dend" was, werd behandeld. Bij een
godsdienstoefening op Zondagmorgen,
waren op z'n minst 3500 toehoorders.
De meesten van hen konden de spre
ker niet eens zien, maar ze hoorden
zijn stem door de geluidsversterking.
De slotbijeenkomst in het enorme sta
dion, het hoogtepunt van deze dagen,
werd door meer dan 200.000 mensen
bijgewoond.
DE BETEKENIS.
Aanwezig waren van de regering,
behalve dr. Adenauer, de president
dr. Heuss en de minister van Binnen
landse Zaken. Zij hebben alle gespro
ken, evenals de deken van de R.K.
Kerk in Essen. Wel een bewijs dat de
ze dagen van de Prot. Kerk als zeer
belangrijk werden gezien en wanneer
we kijken naar de massa's die aanwe
zig waren, moeten we wel tot de con
clusie komen dat deze dageia van bete
kenis zijn geweest voor West-Duits
land en in het bijzonder voor het Pro
testantse deel van de bevolking.
Wanneer we deze getallen horen en
lezen hoe alles liep, denken we: Dat
kunnen ze in Duitsland, massabetogin
gen organiseren. Ons komen weer voor
de geest de foto's van voor de oorlog,
waarop we grote menigten zagen, tot
op 'n millimeter geordend. Duitsers
houden van massa-betogingen. Dat is
niets voor ons.
ONDERSCHEID.
Toch moeten we het ondei'scheid
wel in het oog houden tussen toen
en nu. Toen was het gecomman
deerd. Op deze dagen kwam de me
nigte bijeen in vrijheid. Toen ging
het alleen om het massale, dat te
voren tot in de puntjes was verzorgd
en waarbij de enkeling zich geheel
en al oploste in de massa. Op deze
dagen was dat niet het geval. Er is
bijv. over herbewapening gesproken,
waarbij de gedachten ver uit elkaar
lagen. Van massa-regie in de beteke
nis waarvan wij niets willen weten,
was hier geen sprake. Deze dagen
hebben laten zien dat er iets leeft
in de Duitse Kerk. Met het Evan
gelie in de hand, wil zij een antwoord
zoeken op de vele problemen te mid
den waarvan zij leeft. Het Evange
lie van het Kruis van Christus wil
deze Kerk midden in de wereld
Ïxlaatsen. Zy wil dat doen, niet al-
een met woorden, maar ook met de
daad. We denken bijv. aan hetgeen
de Duitse Kerk gedaan heeft en nog
doet voor de „ontheemden."
EENHEID.
In een van de verslagen lazen we
dat de mensen, die hier tegenwoor
dig waren, het besef kregen tot één
geestelijk geheel te behoren. Dit on
danks de verschillen.
Zou zo iets in ons land ook niet
nuttig zijn en zou het niet nodig
wezen dat ook by ons de vragen die
wij hebben en waarmede ons volk
zit, door heel het Protestantisme
van ons land werden behandeld? We
kunnen ons de mogelijkheid eigenlijk
zelfs niet indenken dat men uit één
enkele Kerk zo byeen kwam, laat
Was niet in bed te houden
(Van onze.correspondent).
LONDEN, September. Dc 94-jarige George Bernard Shaw, die
Zondag j.I. zijn dijbeen brak, doordat hij van een ladder viel, toen hij één
van zyn vruchtbomen probeerde te snoeien, heeft het hele hospitaal te
Luton versteld doen staan door twee dagen na dc operatic uit bed te stap
pen om te bewijzen, dat hjj best weer kon staan. De ochtendbladen van
dezelfde dag hadden nl. met grote koppen aangekondigd, dat dc moge
lijkheid bestond, dat SJmw nooit meer zou kunnen lopen, daar het de
vraag zou zijn of zyn gebroken dijbeen, dat Maandagavond door een sta
len pen aan zyn heupbeen is gezet, op zijn hogo leeftijd weer zou func-
tionneren.
Nadat G. B. S. uit bed gestapt
was en op de arm van zijn verpleeg
ster leunend enkele minuten op zijn
gezonde rechterbeen gestaan had en
tegelijk zijn stijf vex-bonden linker
been, dat echter niet in gips zit,
luchtig heen en weer gezwaaid had,
glommen de doktoren van voldoening
en verklaarden dat de operatie goed
geslaagd is en Shaw waarschijnlijk
over 10 dagen al weer naar huis
mag. Zijn pols en temperatuur zyn
geheel normaal.
Inmiddels is G. B. S. de origineel
ste patiënt, die men zich denken
kan. Toen hij het hospitaal binnen
gebracht werd na zijn val, werden
er tegelijk etteleijke kisten boeken
meegebracht, zonder welke hij niet
vervoerd wilde worden. Ook drong
hij erop aan zijn fluitje om zijn nek
te mogen houden. Dit draagt hij nl.
altijd bij zich, daar hij de laatste tijd
al niet goed ter been was en met
twee stokken liep. Ingeval hy zich
dan te ver in zijn tuin begaf, floot
hij om zijn huishoudster om' hem
weer naar binnen te helpen. Toen
het ongeluk gebeurde, was zijn huis
houdster net voor een paar weken
met vacantie naar Schotland ver
trokken, na hem op het hart ge
drukt te hebben niet te ver te wan
delen.
WOEDEND.
Op een verwoed en aanhoudend
gefluit kwamen toen zyn chauffeur
en keukenmeisje aanrennen, die de
oude baas met een woedend gezicht
en een gebroken been onder een ap
pelboom vonden liggen. Op zijn rug
waren eveneens streng tegen de
„bevelen" van zijn huishoudster in
twee grote rugzakken gevonden,
vol met fruit, die er hoofdzakelijk de
oorzaak van waren dat G. B. S. met
zo'n zware slag op de grond was
terecht gekomen. Toen men hem in
het hospitaal een beetje verweet,
dat hij op zyn leeftijd nog dergelij
ke schooljongenskunsten had uitge
haald, bi'omde Shaw: „Waarom zou
ik niet vallen? Ik val gemiddeld
drie keer in de week. Dat krijg je
als je zo oud ben als ik, dan werken
je benen niet meer zo goed .als je
hersenen."
HONGER.
Het grootste spectakel vond ech
ter plaats op de tweede dag na zijn
operatie. Shaw werd om zes uur 's
ochtends gewekt en schreeuwde
prompt, dat hij honger had en zijn
ontbijt wilde hebben. Inplaats daar
van kreeg hij echter eerst een gróte
waskom voor zijn neus en toen was
staan uit alle Kerken. Is het mis
schien nodig dat wij eerst door nog
diepere ravijnen heengaan, voor het
zo ver kan komen?
Stel dat er bij ons eens zo iets
werd georganiseerd, zouden de men
sen er dan belangstelling voor heb
ben en zouden ze komen in zulke
aantallen Het merkwaardige van
deze „Kirchentage" is bovendien dat
hierin voor een belangrijk deel tot
uiting komt een actie van gewone
femeenteleden. Het is een actie van
e mannen- en vi-ouwenverenigingen,
van de jeugd der Kerk en van de
studenten. Voor een belangrijk deel
hebben niet-predikanten de leiding.
De voorzitter bijv. is geen theoloog.
ORGANISEREN.
Organiseren: dat kunnen ze in
Duitsland! Massa-betogingen hebben
een betrekkelijke waarde! Deze da
gen van de Duitse Kerk zouden niet
mogelijk geweest zijn allèen door or
ganisatie. Indien er geen leven was
in de Kerk. zouden zulke massa's
niet komen, hoe er ook georgani
seerd werd.
De onderwerpen die behandeld
wei-den, raakten direct de maat
schappelijke en sociale noden waar
mee Duitsland zit. Men is hier na
tuurlijk niet uitgekomen. Maar het
kan niet anders of de Duitse Kerk
heeft toch een duw gekregen in een
bepaalde richting. Met het Evan;
lie in de hand zijn hier vragen I
sproken, die leven onder het volk
en het woord dat in kerkelijk ver
band gesproken is, heeft een weer
klank gevonden in heel het land. In
dagbladen en ook in gesprekken
bleek dat men deze dagen beschouw
de als een belangrijke gebeurtenis
voor heel West-Duitsland. Het wa
ren dagen van Kerk en Wereld te
samen.
Jaloers zullen we niet zijn op
Duitsland: maar wanneer we lezen
hoe daar de „Kirchentage" zijn ge
weest, dan komt er toch jalouzie
naar boven, omdat vier dagen lang
de Protest. Kerk en het woord van
de Kerk in het middelpunt hebben
gestaan van heel het volk. H.
86. De juryleden riepen al tegen de renners:
„Hebben jullie Jimmy met meneer Babbel ook
gezien?" maar de coureurs schudden hun warme
hoofden en maakten grimassen dat zy het niet
wisten. Het was hun overigens een pak van het
hart,, dat de aap eensklaps van het parcours ver
dwenen was. Nu kregen zijzelf tenminste weer
een kans op de eerste prijs en zij reden er om, dat
de stukken er af vlogen.
Leiden in last. „Zyn jullie hele
maalGisteren ben ik ook al
driemaal gewassen. Daar kan geen
enkel stuk antiek tegen." Geduldig
legden zijn twee verpleegsters uit,
dat dit nu eenmaal zo hoorde, maar
dat hij dan als speciale gunst niet
meer dtfn twee maal per dag gewas
sen zou worden. „Nou goed dan",
stemde Shaw edelmoedig toe, „maar
dan wil ik ook na elke wasparty een
behoorlijk ondertekend ontvangstbe
wijs van jullie hebben, want ik neem
het risico niet, dat jullie zouden
kunnen zeggen, dat ik de tel was
kwijt geraakt."
ONGEHOORZAAM.
Zijn hevig ontdane huishoudster
is inmiddels hals over kop van haar
vacantie in Schotland komen terug
vliegen en Shaw heeft haar zyn ex
cuses aangeboden over zyn „onge
hoorzaamheid", dat hij promt na
haar vertrek op ladders in zijn boom
gaard was gaan klimmen. Haar te
rugkomst heeft ook tegelijk het py
jamaprobleem voor het hospitaal op
gelost, want Shaw wilde van hospi-
taalpyjama's niets weten, en eiste
zijn eigen favorite streepjespyjama
op, die alleen de huishoudster wist
te vinden. Ook over de gewone kus
senslopen van het hospitaal had hij
zich kwaad gemaakt, daar hij alleen
een flanellen kussensloop wil hebben
en zijn eigen handgebreide dekens.
Met al deze schatten kwam de huis
houdster dan ook zo snel mogelijk
aanrennen, inclusief een grote hoe
veelheid fruit en andere specialitei
ten voor 's wex-elds beroemdste ve
getariër. Momenteel, nauwelijks twee
dagen na zijn operatie, is G. B. S.
al weer zo monter, dat hij in bed zyn
werk hervat heeft aan zijn nieuwste
toneelstuk, genaamd „Waarom ze
niet wilde". „Het bevalt me echter
niet helemaal", verklaarde hij tegen
zijn dokter, „en als ik het ding niet
precies zo krijg als ik wil, ga ik het
hele manuscript liever verbranden.
Maar momenteel amuseer ik me er
nog mee."
Het Wereldgebeuren
Audenauer in
moeilijkheden
De Westduitse bondskanselier Ade
nauer is een man met autoritaire in
slag en dat heeft hem de laatste maan
den in onnodige politieke moeilijkhe
den gebracht. Zelfs moet de bondskan
selier thans al zijn bedrevenheid aan
wenden om te voorkomen, dat enkele
barsten in zijn kabinet bedenkelijke
scheuren zullen worden. Vorige week
is het tot een conflict gekomen tussen
hem en zijn minister van Buitenlandse
Zaken dr. Heinemann, een conflict,
dat een uitbarsting was van een sinds
lang bestaande ontevredenheid over
Adenauers zeer persoonlijke wijze van
regeren. De maat liep over toen Aden
auer zijn advies aan Washington over
instelling van een veiligheidspolitie
verstrekte buiten medeweten van zijn
ministers. Voor raadpleging was vol
gens hem geen tijd geweest. Dit wek
te de verbolgenheid van dr. Heine
mann. die zich voor de politie verant
woordelijk acht. Heinemann vreest,
dat Adenauer er naar streeft de zeg
genschap over de politie in eigen hand
te houden, zoals ook aangenomen
wordt, dat Adenauer straks liefst zijn
eigen minister van Buitenlandse Za
ken zal worden.
De andere ministers zijn niet bereid
zich steeds te laten passeren en dat
schept onaangename spanningen in het
kabinet. Een der bladen heeft de kan
selier aangeraden er rekening mee te
houden, dat zelfs in het kabinet „de
mocratische beginselen aangewend
dienen te worden".
Behalve eigenzinnigheid wordt
Adenauer ten laste gelegd, dat hij
straf zijn wil doorzet om uit de kabi
netten van de afzonderlijke staten de
socialisten te weren.
In Noordrijnland-Westfalen is hij
daarbij gestuit op tegenstand van dr.
Arnold en in Nedersaksen op verzet
van de Christelijke minister Gereke.
In het armelijke Sleeswijk-Holstein
is aan Adenauers wens voldaan; het
kabinet telt geen socialisten meer.
Adenauers overwinning heeft echter
een bijsmaak door het feit. dat vier
van de zes ministers voormalige nazis
zijn. Daaronder hoox-t de premier, dr.
Bartram, die in 1946 door het Britse
bestuur werd afgezet als directeur der
Unilever. Terwijl Bartram gewoon lid
der Nazipartij was, behoorden twee
zijner ministers tot de SS-elite en een
tot de S.A. Van hen schijnt de vluchte
ling Waldemar Kraft, vicepremier, de
grootste rol te gaan spelen,
politiek ernstige zorgen voor de kan-
Zo bren^ het spel der binnenlandse
politiek ernstige zorgen voor de kan
selier. ook daar waar hij zijn wil heeft
kunnen doorzetten. Deze zorgen wor
den nog versterkt, doordat van de zijde
der oppositie balletjes worden opge
gooid over de wenselijkheid om de
bondsregering een soort nationale ba
sis te geven door de socialisten op te
nemen. Zo wordt in Bonn bijvoorbeeld
gefluisterd, dat de Berlijnse burge
meester, prof Reuter, een geschikte
figuur voor Buitenlandse Zaken zou
zijn. een opvatting, die door Ade
nauers vrienden natuurlijk scherp
wordt afgekeurd.
Dat alles is misschien niet zo erg
belangrijk. Het bewijst slechts, dat in
Westduitsland de nieuwbakken parle
mentaire staatsvorm nog vele euvelen
vertoont: persoonlijke rivaliteit, partij
twisten, herrijzenis van vroegere Na
zi-figuren, interne spanningen enz.
Kanselier Adenauer mist de soepel
heid en de populariteit, die hem tot
een groot staatsman kan maken boven
de partijen.